درس رسانه (فردارسانه)
1.28K subscribers
171 photos
14 videos
60 files
357 links
کانال درس رسانه زیرمجموعه پایگاه خبری-اختصاصی فردارسانه (دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) است.
www.fardaresaneh.ir

پست اول https://t.iss.one/medialesson/5

ارتباط با ادمین: t.iss.one/medialesson1

@medialesson2020 گروه درس رسانه
Download Telegram
#ویرایش_واژگانی

🔘 تقدیر به معنای بخت، اقبال و پیشانی‌نوشت است. به جای قدردانی نباید به کار برده شود.

🔘 عدم به معنای نیستی (در مقابل وجود) است. کاربرد عدم برای منفی ‌کردن قید یا صفت اشتباه است:
عدم حضور در دانشکده، عدم قبول شرایط، عدم دلبستگی به خانه و عدم ارایه بلیت، همه نادرست هستند. بهتر است حضور‌ نیافتن، قبول نکردن، دلبستگی نداشتن و بلیت ندادن به کار رود. از همه بدتر، ترکیب «عدم وجود» (مثل، عدم وجود امکان) است.




#ویراستاری_و_مدیریت_اخبار
#علی‌اکبر_قاضی‌زاده
🆔 @medialesson
#گزارش

◾️دکتر یحیی کمالی ‌پور
استاد دانشگاه پوردو کالومت امریکا

به طور کلی یک #مصاحبه خوب، چه رو در رو باشد، یا از طریق تلفن یا ایمیل، باید به گزارشی بینجامد که تصویر معقول و دقیقی از شخص یا موضوع ترسیم کند. این قانون درباره #گزارش‌های محلی، ملی و بین‌المللی مصداق دارد. دلیل این توصیه‌ها این است که نشان دهم به عنوان یک #گزارشگر باید چیزهای زیادی را به یاد داشته باشید که شامل نکات زیر می‌شود:

◀️ درباره نوع #گزارشی که می‌خواهید تهیه کنید، تصمیم بگیرید. قرار است گزارشِ توضیحی، تاریخی، اول‌شخص، ماجرانگاری، مرور، مشارکت‌جو یا نوع دیگری از گزارش را تدارک کنید؟

◀️ پیش از رفتن به #مصاحبه، درباره موضوع یا #سوژه خود تحقیق کنید.

◀️ همیشه از خودتان بپرسید (برای مثال) اگر باتری ضبط صوت تمام شود، باید چه کرد؟

◀️ مجموعه‌ای از #پرسش‌ها به همراه پاسخ احتمالی را آماده کنید.

◀️ #وقت‌شناس باشید. همیشه چند دقیقه پیش از زمان تعیین‌شده، برسید.

◀️ #یادداشت بردارید، حتی اگر #مصاحبه‌شونده به شما اجازه دهد که صدایش را ضبط کنید.

◀️ #گزارش را سازمان‌یافته و با یک #لید، یک #بدنه و یک #پایان‌بندی بنویسید.




برگرفته از کتاب #گزارشگری_خوب
نوشته #آبراهام_آمیدور
ترجمه #سالومه_ابطحی
ویراستار ارشد #علی‌اکبر_قاضی‌زاده


https://uupload.ir/files/40ln_imagehandler.jpg

🆔 @medialesson
#شرحی_بر_نگارش_تیتر

واژه اول #تیتر باید طوری برگزیده شود که بیشترین تاثیر را بر #خواننده بگذارد. نباید از کلمات سست یا حروف اضافه یا بی‌روح در شروع #تیتر استفاده کرد.

#علی‌‌اکبر_قاضی‌‌زاده

🆔 @medialesson


https://www.axgig.com/images/60505227862844252656.jpg
#گزارش_موافق_و_مخالف

یک وجه مهم در این مبحث، گزینش جهت‌دار #نقل‌قول‌ها، استنادها،#آمار و اطلاعات دیگر است.

گزارشگر چون می‌خواهد نظر خاصی را با هر انگیزه‌ای به #مخاطب القا کند، برخی نکته‌ها را از روی عمد نادیده می‌گیرد و نکته‌های دلخواه دیگری را عمده می‌کند. پیداست این شیوه کار، بیشتر به #تبلیغ سیاسی نزدیک است تا #روزنامه‌نگاری اصیل.

◼️ اما یک پرسش مهم: در دنیا می‌توان رسانه‌ای را یافت که بی‌طرف باشد؟ به یقین پاسخ منفی است. اگر بتوان رسانه‌ای را به ندرت در امور سیاسی بی‌طرف یافت، پیدا کردن یک #رسانه بدون سمت‌گیری مالی و اقتصادی به تقریب ناممکن است. اما بحث در بی‌طرفی رسانه‌ای، چنان که نویسنده هم به درستی بر آن تاکید می‌کند، رعایت توازن در نقل‌قول و عرضه اطلاعات از هر دو سوی موضوع گزارش است.

یک جنبه از این بحث که رسانه‌های غربی با شدت از آن مراقبت می‌کنند، نتیجه #اقتصادی رعایت بی‌طرفی است. رسانه‌ای اگر به داشتن جانب یک سو و جهت‌گیری منفی علیه سوی دیگر شناخته شود، بی‌تردید حمایت یکی از دو گروه موافق یا مخالف را از دست خواهد داد. نتیجه این فرآیند از دست‌دادن فروش #روزنامه در گروه همفکران با آن گرایش و محروم‌شدن از سفارش آگهی‌های آنان خواهد بود. در سپهر رسانه‌ای بازار آزاد، چنین رویکردی ویرانگر وصف می‌شود.



#علی‌اکبر_قاضی‌زاده
🆔 @medialesson
#ادبیات_و_روزنامه‌نگاری

میان داستان‌نویسی و گزارش اگر یک خط جداکننده وجود داشته باشد، این است:
اولی از ذهن و خیال بر می‌آید و دومی از عینیت‌ها و واقعیت‌ها. عینیت را اگر کنار گذاریم، هیچ مهارتی در داستان‌نویسی را نمی‌توان سراغ کرد که در گزارشگری قابل اجرا نباشد.

گاهی گزارشگران میان آرایش کلامی و غنی‌کردن متن به کمک هنرهای نگارشی با تخیل و ذهن‌گرایی تفاوت قائل نیستند. عبارت «تخیل مُجاز» همین جا کاربرد دارد. در روزنامه‌نگاری تخیلی مجاز است که به عینیت متن لطمه وارد نکند.

به همین ملاحظه، ذهن گزارشگر -مثل ذهن نویسنده داستان- باید از انواع مفهوم‌ها و واژه‌ها غنی باشد. گزارشگر باید برای هر مفهوم انواع واژه‌ها را آماده داشته باشد و هر وقت اراده کرد بهترین و پویاترین آنها را به‌کار گیرد. به همین دلیل است که هم به نویسندگان و هم به گزارشگران توصیه می‌شود انواع آثار ادبی و تحقیقی را بخوانند و در هر فرصت بنویسند. بنویسند؛ اما نه فقط برای چاپ شدن. یک دونده دوهای سرعت شاید صدها کیلومتر در هنگام تمرین و آماده‌سازی بدود. روز مسابقه اما صد متر، دویست متر یا چهارصد متر را طی می‌کند. آن همه دویدن در تمرین برای آمادگی در روز مسابقه است.

◼️ یک نکته دیگر؛ راه‌اندازی کارهای لازم پیش از آغاز هر گزارش است. گزارشگر باید زاویه دید و هدف دبیر و سردبیر از تدارک گزارش را جویا شود و از آنان (و از همکاران ارشدتر خود) در مورد چگونگی اجرای گزارش کمک فکری بخواهد. گزارشگر در این مرحله حتی برخی نشانی‌ها، تلفن‌ها، منابع تحقیقی یا نشانی الکترونیک منابع را برای پیگیری بعدی به دست می‌آورد. راه‌اندازی، خطر دوباره‌کاری و هدر رفتن وقت را کاهش می دهد.




#علی‌اکبر_قاضی‌زاده


🆔 @medialesson

https://www.axgig.com/images/03879193266346584642.jpg
#تیترهای_پرسشی

تیترهای پرسشی مطلوب نیستند زیرا چنین می‌نماید که گویا روزنامه از خواننده کسب تکلیف می‌کند. این برخلاف وظیفه رسانه‌هاست. تیترهای پرسشی وقتی کاربرد دارند که پاسخ روشن و بدیهی باشد.

▪️ مثال:

🔷 بلیت مسابقه‌های جام‌ جهانی در دست کیست؟

گزارش در مورد توزیع نامناسب بلیت‌های جام جهانی 1998 بحث دارد.

اما با توجه به متن گزارش، می‌شد تیتر را چنین نوشت:

🔷 بلیت جام جهانی را فقط از آژانس‌ها بخواهید





#ویراستاری_و_مدیریت_اخبار
#علی‌اکبر_قاضی‌زاده

🆔 @medialesson
#شش_عنصر_خبر


🔷 شش پرسش رادیار کیپلینگ (Rudyard Kipling): #کجا، ِی، #چه‌کسی، #چه، #چرا و #چگونه، فهرست مفیدی است که در خبر کاربرد دارد و می توان یک ورودی (#لید) را مثال زد که به هر شش پرسش پاسخ داده باشد:

🔶 منصور مرادی، کارگر نمونه سال 1382 (#چه‌کسی) همه جایزه خود را (#چه) صبح امروز (ِی) به طور یک جا (#چگونه) به منظور همدردی با ملت فلسطین (#چرا) به سفارت فلسطین (#کجا) اهدا کرد.

🔷 به این ورودی در اصطلاح رشته‌ای می‌گویند، زیرا در آن همه عناصر را پشت هم می‌توان دید. نمونه بالا از نظر ورودی و عناصر اشکالی ندارد اما در همه انواع خبرها، نه نیازی به رشته درآوردن همه عناصر وجود دارد، نه پشت سر هم کردن این عناصر اهمیتی پیدا می‌کند و نه می‌توان به همه دست یافت.

🔶 پیداست این ورودی غلط نیست. حتی می‌توان آن را کامل دانست، اما این که همه ورودی‌های خبر باید این چنین (از نظر #عناصر_خبری) کامل باشند، دستور درستی نیست. در واقع اصرار در پاسخگویی به هر شش عنصر، ورودی را متراکم خواهد کرد.

🔷 مهم این است که در طول #خبر به مهم‌ترین عناصر شش‌گانه پاسخ داده شود.

🔶 از میان شش عنصر خبر، پاسخگویی به دو عنصر "#چه‌کسی" و "#چه" اساسی‌تر و لازم‌تر است. تقریبا در همه ورودی‌ خبرها، کسی باید کاری کرده یا چیزی روی داده یا تحول یافته باشد.

🔷 پیداست در خبرهای "چه کسی" محور، صحبت بر سر یک شخص خبرساز است و وقتی "چه" محور باشد، بحث بر سر رویداد و تحول است. همین تشخیص روشن می‌کند که خبرنگار ورودی را باید با نام و نشان مشخص آغاز کند یا ورودی را در وقوع رویدادی متمرکز سازد.




#علی‌اکبر_قاضی‌زاده

🆔 @medialesson
#روزنامه‌نگاری_آزاد

روزنامه‌نگاری آزاد در کشور ما هنوز چندان رسمی نشده است. مشکل در باور رایج در جامعه ماست. ما هنوز #روزنامه‌نگاری و حتی کار نوشتن را یک شغل نمی‌دانیم. روزنامه‌ها پرداخت به روزنامه‌نگار آزاد یا غیر‌وابسته را کاری غیر‌اجباری و غیر‌الزامی می‌دانند. در جامعه ما باور عمومی هنوز این است که همه می‌توانند روزنامه‌نگار باشند؛ بدون نیاز به تخصص و بدون تحمل بایدهای زمینه‌ایِ این شغل. بارها دیده‌ام کسانی که برای پیشنهاد کاری به روزنامه مراجعه می‌کنند، هیچ علاقه ای به شنیدن یا رعایت کردن نکته‌های فنی و حرفه‌ای این شغل ندارند.

گاهی کسی از روی ذوق یا تجربه یا گرایش خود متنی را تهیه می‌کند و از این #تحریریه به آن روزنامه می‌برد و از این که از آن نوشته خرده‌ای می‌گیرند، نگران شود. باور نمی‌کند که بر منطق، استدلال یا زاویه نگاه او بتوان خرده‌ای گرفت. بسیاری را می‌توانید سراغ کنید که جایی در لای یک پوشه، در جیب یک کیف یا لای یک کتاب با افتخار متن چاپ شده‌ای از خود را بیرون می کشند. اگر بپرسید بعد؟ نداشتن وقت، همکاری نکردن #مطبوعات، گرفتاری و ... را بهانه می‌کنند. شاید این نظر خوشایند بعضی نباشد: روزنامه‌نگاری شغلی تمام وقت و حتی تمام عمر است.

#دبیران و #سردبیران همیشه باید متن‌های تهیه شده در بیرون روزنامه را با دقت و موشکافی بیشتری بخوانند. همکاران تحریریه با بایدها و نبایدهای ویژه یک نشریه آشنا هستند. گزارشگر آزاد یا کسی که از بیرون کاری را عرضه می‌کند، با این بایسته‌ها آشنا نیست. وقت گذاشتن برای توضیح این نکته‌ها (که بیشتر وقت‌ها برای یک عنصر بیرونی توضیح‌پذیر هم نیست) همیشه مفید نیست.

روزنامه‌نگار آزاد یا وابسته به روزنامه باید یک قانون تغییر‌ناپذیر در فضای تحریریه را درست بیاموزد: کار، تا وقتی به دبیر یا سردبیر تحویل نشده است، به پدیدآورنده تعلق دارد؛ تحویل کار به این معناست که صاحب و مالک آن، روزنامه است.

گاهی گزارشگر آزاد (به‌خصوص تازه‌کاران) برای دبیر یا سردبیر در توجیه دیرکرد، کم‌کاری، نقص در متن و ... بهانه‌های عجیبی می‌آورند. دبیر یا سردبیر اگر خود، زمانی زمانی روزنامه‌نگاری کرده باشد (که باید کرده باشد)، با این بهانه‌ها به خوبی آشناست؛ گرچه به روی او نیاوَرَد. کوشش برای فریب دادن او، وقتی آن گزارشگر، با این کار آشنا شد، اسباب شرمساری می‌شود.





#علی‌اکبر_قاضی‌زاده

🆔 @medialesson