📰 تحلیل اختصاصی ماوراءالنهر: بررسی اولین نشست سران آسیای مرکزی با رئیس جمهور آمریکا

در پس زمنیه بازی بزرگ جدید و در کنار چین، روسیه و آمریکا، انگیزه های متفاوتی پای قدرت های سیاسی، اقتصادی و امنیتی منطقه ای و جهانی دیگر را نیز به آسیای مرکزی بیش از پیش گشود، از جمله آن میتوان به برقراری روابط دو جانبه بسیار قوی عربستان سعودی با کشورهای پنجگانه منطقه بطور جداگانه و هم بطور چندجانبه اشاره نمود، که با نگاهی به تحلیل های کارشناسان و رصد عملکرد سعودی می توان دریافت مهم ترین انگیزه این کشور، رقابت با جمهوری اسلامی ایران و پیشگیری از نفوذ ایدئولوژیک انقلاب اسلامی در بین مردم این منطقه می باشد. ترکیه نیز از جمله قدرت هایی است که علاوه بر تقویت ارتباطات دوجانبه، سازوکار جمعی «سازمان کشورهای ترک زبان» را به شدت تقویت کرده و علاوه بر فعالیت فرهنگی، در زمینه امنیتی و تسلیحاتی نیز ورودی جدی نموده است.

ادامه...

#آسیای_مرکزی
#ازبکستان #تاجیکستان #قزاقستان #قرقیزستان #ترکمنستان #آمریکا #چین #روسیه #بازی_بزرگ_جدید #نفوذ

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 سفر ۱۵ نماینده حوزه فناوری اطلاعات قرقیزستان به آمریکا؛ گفتگو با شرکت های فناوری اطلاعات ایالات متحده

⬅️ ۶ اکتبر، وزارت امور خارجه قرقیزستان از سفر ۱۵ نماینده حوزه فناوری اطلاعات این کشور به آمریکا خبر داد. آنها در این سفر، از مقر چندین شرکت بزرگ آمریکایی بازدید و با مدیران آنها گفتگو کردند.

📄 در نتیجه، نمایندگان شرکت های قرقیز با صنعت فناوری اطلاعات آمریکا آشنا شدند و در ادامه چندین شرکت آمریکایی علاقه خود برای آغاز همکاری ها با این کشور را ابراز داشتند.


#آسیای_مرکزی
#قرقیزستان #آمریکا
#فناوری_اطلاعات #همکاری #نفوذ

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 واکنش کشورهای آسیای مرکزی به درگیری ها در فلسطین اشغالی؛

⬅️ کشورهای ازبکستان، تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان به تشدید درگیری های مقاومت اسلامی فلسطین و رژیم صهیونیستی واکنش نشان دادند.

متن کامل در ادامه...

#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان #قزاقستان #ازبکستان #قرقیزستان
#اسرائیل #رژیم_صهیونیستی
#فلسطین #مقاومت_اسلامی

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

‍ 📰 رمزگشایی از سیاست آمریکا در آسیای مرکزی

مقاله ای از Vivekananda International Foundation (VIF) هند

انتظار می رفت که اولین اجلاس سران ایالات متحده و آسیای مرکزی با نتایج بسیار مهمی به پایان برسد؛ اما به نظر می رسد این نشست بیشتر نمادین بود تا اقدامی سودمند. ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۳، جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده با روسای جمهور پنج کشور آسیای مرکزی دیدار کرد. نکته مهم این اجلاس این بود، که آمریکا به تعمیق همکاری در تجارت و سرمایه گذاری، کریدورهای ترانزیتی، چالش های آب و هوایی، حقوق بشر و افغانستان تمرکز بیشتری داشت تا مسائل امنیتی ترجیحی خود.

درگیری روسیه و اوکراین که در فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد، بیش از یک سال است که ادامه دارد. از زمان آغاز درگیری، کشورهای آسیای مرکزی با وجود روابط اقتصادی و امنیتی تنگاتنگ با روسیه در کانون توجه قدرت های جهانی قرار گرفتند. آنها نه از روسیه حمایت کرده و نه آن را محکوم کردند؛ بلکه تلاش کردند تا روابط خارجی خود را متنوع سازند. در نتیجه بحران اوکراین، نشانه هایی جامه وجود پوشید، که نشان داد نفوذ روسیه در آسیای مرکزی رو به کاهش است و چین بیشترین سود را از وضعیت فعلی خواهد برد. چین بازیگری مسلط در منطقه است و این نشانه های آشکاری دارد. چین در حال تبدیل شدن به یک شریک مهم اقتصادی و از طرفی در حال گسترش همکاری امنیتی خود با منطقه ای است که قبلا تحت نفوذ و تسلط مستقیم مسکو تلقی می شد.

با در نظر داشت این پس زمینه، کشورهای آسیای مرکزی به دنبال شرکای بالقوه جدید برای حمایت از رشد و توسعه خود هستند. از زمانی که کشورهای آسیای مرکزی مستقل شدند، ایالات متحده نگاه منسجمی به این منطقه نداشته؛ با این وجود، مدتهاست که به عنوان یک شریک بالقوه برای کشورهای آسیای مرکزی نقش آفرینی می کند. این منطقه پس از حوادث ۱۱ سپتامبر برای استراتژی ایالات متحده اهمیت یافت. پس از آن، آمریکا برای مقابله با تروریست ها وارد افغانستان شد و کشورهای آسیای مرکزی نیز با نیروهای بین المللی برای برقراری امنیت همکاری می کردند. در همان زمان، نفوذ چین در آسیای مرکزی به تدریج در حال افزایش بود.

جمهوری‌های تازه استقلال یافته آسیای مرکزی برای توسعه اقتصادی به سرمایه‌گذاری نیاز داشتند که توسط پکن ارائه شد و از سوی این کشورها به خوبی مورد استقبال قرار گرفت. کشورهای آسیای مرکزی پذیرای چین بوده‌اند و از آن استقبال می‌کنند، زیرا برخلاف واشنگتن، پکن نگرانی‌های حقوق بشر و حاکمیت قانون در این کشورهای مستبد را برجسته نکرده است. از اینجا بود، که نقش پکن از واشنگتن در این کشورها پررنگ‌تر دیده شد؛ یک شریک قابل اعتماد اقتصادی.

در چنین شرایطی، با خروج آمریکا از افغانستان و نفوذ روزافزون چین در منطقه و جهان، و پس از درگیری روسیه در اوکراین، ایالات متحده به فکر احیای روابط خود با آسیای مرکزی افتاد. اگرچه چارچوبی برای نشست وزیران C5+1 وجود داشت، اما نشست سران آمریکا و آسیای مرکزی نسبتا دیر آغاز شد. در دو سال گذشته، کشورهای آسیای مرکزی تقریباً با هر قدرت مهمی از جمله هند، روسیه، اتحادیه اروپا، چین و شورای همکاری خلیج فارس اجلاسی در عالی ترین سطح یعنی رهبران را برگزار کردند. بنابراین انتظار می رفت که اولین نشست روسای جمهور آمریکا و آسیای مرکزی با رویکردی قوی و با اهمیت قابل توجهی ظاهر شود.

افتتاحیه و اولین اجلاس سران ایالات متحده و آسیای مرکزی از نظر نتایج چندان چشمگیر نبود، اما به روابط ایالات متحده و آسیای مرکزی جان تازه ای بخشید. تغییر تمرکز از نگرانی‌های امنیتی به مشکلات جاری و فراگیرتر مانند امنیت انرژی، تغییرات آب و هوا، و رشد تجارت و ارتباطات تجاری و مسیرهای حمل‌ونقل. ایده های ارائه شده در نیویورک به طور بالقوه می تواند اتکای آسیای مرکزی به روسیه و چین را کاهش دهد.

بایدن به اهمیت فعال کردن تجارت و سرمایه گذاری بخش خصوصی با شرکت های آمریکایی تأکید کرد. بایدن در اظهارات خود اعلام کرد که USAID در ماه اکتبر میزبان نشست "وزرای ارتباط منطقه ای C5+1 در آسیای مرکزی" خواهد بود تا راه های ترویج رشد اقتصادی پایدار را مورد بحث و بررسی قرار دهد. این نشان می دهد که پیوندهای اقتصادی همچنان در اولویت دیپلماسی آسیای مرکزی و ایالات متحده خواهد بود.

از آنجایی که این اولین نشست سران ایالات متحده و آسیای مرکزی بود، حتی اگر هیچ توافق چشمگیری در آن امضا نشد، عصر جدیدی از تعامل بین ایالات متحده و کشورهای آسیای مرکزی را باز کرد.


#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان #قزاقستان #ازبکستان #قرقیزستان
#آمریکا #نفوذ
#بازی_بزرگ_جدید

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

‍ 📰 تلاش ازبکستان و آمریکا برای تقویت روابط دوجانبه و چندجانبه

⬅️ روابط دوجانبه تاشکند و واشنگتن:
اولین سفر رسمی شوکت میرضیایف رئیس جمهور ازبکستان به ایالات متحده در ۱۵ تا ۱۷ مه ۲۰۱۸، پایه و اساس دوره جدیدی از مشارکت استراتژیک بین دو کشور را ایجاد کرد.

طی شش سال گذشته، تبادل هیئت های عالی رتبه، روابط بین سازمانی و پارلمانی و همکاری های تجاری، اقتصادی و سرمایه گذاری بین ازبکستان و آمریکا تشدید شد. مجلس نمایندگان ایالات متحده نیز گروهی غیررسمی از نمایندگان کنگره را که حامی تعمیق روابط ایالات متحده و ازبکستان بودند، تشکیل داد.

تعداد شرکت ها با سرمایه گذاری آمریکا در ازبکستان در حال افزایش است. از جمله همکاری‌های موفق اقتصادی طرفین، فعالیت پویای شرکت‌هایی مانند جنرال الکتریک، جنرال موتورز، هایات، جان دیر، بوئینگ، هانی‌ول، کوکا کولا، کالاتراوا، سیلورلیف و ... در ازبکستان است. 

امروزه هزاران نفر از ازبکستان در ایالات متحده کار و تحصیل می کنند. آنها آداب و رسوم و فرهنگ خود را گرامی داشته و از طریق سازمان های دیاسپورا و انجمن های فرهنگی به طور منسجم تعامل می کنند و از طرفی این گفتگوهای فرهنگی از طریق روابط بین شهرهای تاشکند و سیاتل، بخارا و سانتافه، زرافشان و کلینتون تسهیل می شود.

به طور خلاصه، روابط ازبکستان و آمریکا به طور مداوم در حال توسعه است و ازبکستان آمادگی دارد که این تعامل را نه تنها در قالب های دوجانبه بلکه در قالب های چندجانبه گسترش و تقویت کند. همین اواخر، نشست مشورتی سران کشورهای آسیای مرکزی در دوشنبه برگزار شد. با نگاهی دقیق، دیده شد که رهبران منطقه آماده گفتگو در مورد موضوعاتی همچون توسعه همکاری با ایالات متحده به نفع پتانسیل های آسیای مرکزی و شکوفایی آن هستند.

⬅️ پلتفرم C5+1؛ تقویت روابط چندجانبه آمریکا با آسیای مرکزی:
پلتفرم «C5+1» بستر گفتگوی چندجانبه منظم بین کشورهای آسیای مرکزی و ایالات متحده است و اولین دیدار وزرای خارجه منطقه و آمریکا در نوامبر ۲۰۱۵ در سمرقند برگزار شد، که آغازی بر این گفتگوها بود.

جمله هدف های این پلتفرم، حفظ تبادل مستمر دیدگاه ها در مورد بهبود تجارت منطقه ای، تقویت روابط حمل و نقل و انرژی، توسعه فضای تجاری، مبارزه با چالش های زیست محیطی، مقابله با افراط گرایی و گسترش روابط بشردوستانه است.

اولین نشست وزرای خارجه «C5+1» منجر به تصویب «بیانیه مشترک مشارکت و همکاری» شده بود که بر تعهد ایالات متحده بر حمایت از حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی کشورهای آسیای مرکزی و تمایل آمریکا بر حفظ ارتباطات منظم خود با کشورهای شرکت کننده تاکید داشت. تا امروز ۱۲ نشست وزیران برگزار شده و در سپتامبر ۲۰۲۱ نیز، نمایندگان عالی «C5+1» برای اولین بار برای بحث در مورد مسائل آب و هوایی و زیست محیطی به دور یک میز گرد آمدند.

ایالات متحده در قالب پلتفرم «C5+1»، پروژه هایی را با هدف توسعه کارآفرینی، بهبود کریدورهای حمل و نقل و تجاری، توسعه انرژی آینده و حمایت از طرح های ملی سازگاری با تغییرات آب و هوایی در آسیای مرکزی اجرا می کند. همچنان این کشورها در چارچوب «C5+1»، نشست های سالانه گروه های اجرایی در سه حوزه اقتصاد، حفاظت از محیط زیست و انرژی و امنیت برگزار می کنند.

مقاله ای از خبرگزاری "دنیا" ازبکستان، به نقل از eureporter


#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان #قزاقستان #ازبکستان #قرقیزستان #ترکمنستان
#آمریکا #نفوذ
#بازی_بزرگ_جدید

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 نشست دبیران شوراهای امنیت آسیای مرکزی و هند

⬅️ ۱۷ اکتبر، آستانه میزبان دومین نشست دبیران شوراهای امنیت کشورهای آسیای مرکزی و هند بود.

📄 در این نشست، حول مسائل جاری امنیت منطقه‌ای و بین المللی از جمله خطر تروریسم در منطقه و وضعیت افغانستان به تبادل نظر پرداختند.

📄 گفتنی‌ست، گفتگو در این نشست خلاصه در تبادل نظر حول مسائل امنیتی نبود و این کشورها بویژه قزاقستان به تعمیق روابط در زمینه‌ صنایع حمل و نقل و لجستیک، امنیت سایبری و صنایع هوافضا تاکید کردند.


#آسیای_مرکزی
#قزاقستان #تاجیکستان #ازبکستان #ترکمنستان #قرقیزستان #هند
#بازی_بزرگ_جدید

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 تجمع مردم قرقیزستان برای حمایت از فلسطین


#آسیای_مرکزی
#قرقیزستان #فلسطین #مقاومت_اسلامی
#اسرائیل #رژیم_صهیونیستی

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 تظاهرات چند هزار نفری مردم قرقیزستان در حمایت از فلسطین

⬅️ ۲۸ اکتبر، به دعوت حزب "ارک" قرقیزستان مردم این کشور برای حمايت از فلسطین و محکوم کردن اسرائیل، در خیابان های بیشکک به تظاهرات پرداختند.

📄 به نقل از خبرگزاری آکی‌پرس، بیش از هزار نفر در این تظاهرات شرکت کردند و خواستار پایان نسل کشی در نوار غزه شدند. تورسونبای باکراولو رئیس حزب "ارک" قرقیزستان نیز در اظهاراتی به حمایت از فلسطین پرداخت و جنایات رژیم صهیونیستی را محکوم کرد.

📄 از جمله اقدامات صورت گرفته در این تظاهرات، جمع آوری کمک های مردمی برای فلسطین و راه‌اندازی پویش تحریم شرکت های اسرائیلی بود.


#آسیای_مرکزی
#قرقیزستان #اسرائیل #فلسطین #رژیم_صهیونیستی

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 دریافت انبوه پهپاد های ترکی توسط قرقیزستان

⬅️ ۲۸ اکتبر، قرقیزستان از دریافت پهپادهای Aksungur و Akinci ترکیه خبر داد. پهپادها در مراسمی رسمی با حضور صدیر جبارف رئیس جمهور قرقیزستان در پایگاه مخصوصی که این کشور سال گذشته آن را احداث کرد، مستقر شدند.

📄 در چارچوب این مراسم، صدیر جبارف از تأسیسات و پهپادهای پایگاه مذکور بازدید کرد. وی همچنین با هالوک بایراکتار مدیرعامل شرکت بایکار ترکیه ملاقات داشت و به وی نشان افتخار دولتی قرقیزستان را اهدا کرد.

📄 گفتنی‌ست، پیش از این نیز در سال ۲۰۲۱ قرقیزستان پهپادهای بایراکتار ترکی را خریداری کرده بود. در این مدت نیز با همکاری این شرکت ترکی، قرقیزستان موفق به شبيه‌سازی یک پهپاد نظامی با قابلیت شناسایی، حمل سلاح و عملیات انتحاری شد.

#آسیای_مرکزی
#قرقیزستان #ترکیه #پهپاد

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 کنسرت‌های یک نوازنده صهیونیست به دلایل امنیتی در آسیای مرکزی لغو شد

⬅️ آندری ماکارویچ نوازنده روس مقیم سرزمین های اشغالی فلسطین، خبر داد که تور آسیای مرکزی و کنسرت‌‌های آتی وی در قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان به دلایل امنیتی لغو شده است.

📄 این نوازنده صهیونیست در واکنش به لغو شدن کنسرت‌هایش اظهار داشت، که بدلیل حمایت هایش از اسرائیل، تجمعات و کنسرت‌های وی در آسیای مرکزی از سوی بومیان این منطقه تهدید به بمب‌گذاری شده بود.

✍️ پیش از این نیز، خبرنگار مستقل و کارشناس مسائل آسیای مرکزی آندری سرینکو از تهدید و حتی حمله بومیان آسیای مرکزی به برخی از مراکز اسرائیلی در تاشکند خبر داده بود که بدنبال آن برنامه ها و رویدادهای جاری و آتی اجتماعی و فرهنگی مراکز اسرائیلی در تاشکند لغو شد. همچنین برخی رسانه ها از افزایش شدید تدابیر امنیتی سفارت اسرائیل در ازبکستان و مراکز مهم صهیونیستی در این کشور خبر می دهند.


#آسیای_مرکزی
#اسرائیل #رژیم_صهیونیستی
#ازبکستان #تاجیکستان #قزاقستان #ترکمنستان #قرقیزستان

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 نشست دبیر کل OSCE و وزرای امور خارجه آسیای مرکزی

⬅️ ۳۱ اکتبر، عشق‌آباد میزبان نشست دبیر کل سازمان امنیت و همکاری اروپا هلگا اشمید با وزرای خارجه آسیای مرکزی بود. طرفین در این نشست، به بررسی و شناسایی فرصت‌های کلیدی تعمیق روابط منطقه‌ای پرداختند.

📄 چالش های مشترک منطقه ای، وضعیت افغانستان، خطر تروریسم، امنیت منطقه، حمل و نقل و ترانزیت، آب و هوا، بررسی روش های حمایت OSCE از آسیای مرکزی و بررسی بودجه کلی سازمان امنیت و همکاری اروپا از جمله موضوعات محوری گفتگو در این نشست بود.

📄 هلگا اشمید در نشست هایی جداگانه‌ نیز با چندین مقام عالی رتبه ترکمنستان به گفتگو خواهد نشست.


#آسیای_مرکزی
#ترکمنستان #تاجیکستان #قزاقستان #قرقیزستان #قزاقستان
#اتحادیه_اروپا #غرب #روسیه #چین
#بازی_بزرگ_جدید

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

‍ 📰 بیانیه مشترک نشست C5+1 در سمرقند

⬅️ ۲۴ اکتبر سال جاری، نشست آسیای مرکزی و آمریکا (C5+1) در سمرقند با حضور مقامات بلندپایه آسیای مرکزی و سامانتا پاور مدیر USAID برگزار شد.

📄 اجلاس C5+1 در سطح وزیران (سرمایه‌گذاری، اقتصاد، تجارت) با حضور مدیر USAID برگزار شد و طرفین حول توسعه اتصالات منطقه‌ای در زمینه های انرژی، اطلاعات، حمل و نقل و ترانزیت به بحث و تبادل نظر پرداختند و سامانتا پاور نیز در جریان این نشست، به طور کامل از جزئیات سرمایه‌گذاری جدید ایالات متحده در ازبکستان پرده برداشت.

⬅️ در نتیجه این نشست، بیانیه‌ای ۱۴ بندی به امضا رسید که در ادامه به گوشه هایی از آن اشاره می شود:

• آمریکا در بند اول این بیانیه متعهد به تضمین آینده‌ای مرفه برای آسیای مرکزی و همراهی مستمر برای کاهش پیامدهای منفی تحولات بین المللی اخیر شده است.

• در بندهای سه، چهار و پنج این بیانیه به مسئله مقابله با بحران های آب و هوایی، تمایل مشترک طرفین برای همکاری در حوزه انرژی سبز و آب اشاره شده و ایالات متحده متعهد به حمایت از توسعه و اتصال سیستم های انرژی منطقه شده است.

• در بند هشتم، نهم و دهم به اهمیت توسعه توان و اتصالات حمل‌ونقلی آسیای مرکزی و به طور کلی به مسئله کریدورهای ترانزیتی از جمله ترانس خزر اشاره شده و به نیاز منطقه‌ به سرمایه‌گذاری های آمریکا تاکید شده است.

• در آخر نیز، ایالات متحده به تعهد خود نسبت به حمایت از استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای آسیای مرکزی تأکید کرده است.


#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان #ترکمنستان #قزاقستان #قرقیزستان #ازبکستان
#غرب #آمریکا #نفوذ
#کریدور_میانی #ترانس_خزر
#بازی_بزرگ_جدید

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 آمریکا ۲۰۰ معلم زبان انگلیسی در قرقیزستان تعلیم می دهد

⬅️ ماه گذشته میلادی، سفارت آمریکا در قرقیزستان در یک گزارش از برنامه واشنگتن برای تعلیم و آماده‌سازی ۲۰۰ معلم زبان انگلیسی بومی قرقیزستان خبر داد. گفتنی‌ست، پس از گذشت چند روز سفارت ایالات متحده در بیشکک، این خبر را از وب سایت خود حذف کرد.

📄 پیش از این در ۱۶ اکتبر، لسلی ویگر سفير ایالات متحده در این کشور در یک مصاحبه ضمن سخنانی حول نتایج نشست سران C5+1، از برنامه وسیع واشنگتن در زمینه آموزش زبان انگلیسی در قرقیزستان سخن گفت و اظهار داشت که این برنامه از سال ۲۰۱۸ به طور منسجم آغاز شده است. همچنین وی تأکید کرد تاکنون حدود ۵۰۰۰ نفر محصل از روزنامه‌نگاران، متخصصان و حتی مقامات دولتی این کشور در این برنامه شرکت کرده اند.

#آسیای_مرکزی
#قرقیزستان #آمریکا #زبان #فرهنگ #نفوذ
#قدرت_نرم

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 دیپلمات سابق قرقیز: سردار سلیمانی شخصیت مهمی در مخالفت با سلطه آمریکا در عرصه بین‌الملل و همچنین متحدانش در خاورمیانه از جمله اسرائیل بود

⬅️ به گزارش ماوراءالنهر و به نقل از فارس، تورسونبای باقر اولو دیپلمات و نماینده سابق پارلمان قرقیزستان، با خبرنگار فارس در بیشکک حول شخصیت حاج قاسم سلیمانی به گفتگو پرداخت.

📄 وی با اشاره به نقش و جایگاه ایران و سردار سلیمانی در مبارزه با تروریسم بین‌المللی گفت: "سردار سپهبد «قاسم سلیمانی» در درجه اول به دلیل ایدئولوژی و نگاه دینی خود برجسته بود که این موضوع هم در فعالیت‌های نظامی و هم دیگر فعالیت‌های وی کاملاً پیدا و منعکس بود. استواری وی در رویارویی با دشمنانش باعث ترس آنها شده بود. در عین حال، صداقت و عزم سردار سلیمانی در اجرای وظایفش حتی مخالفانش را وادار کرد تا به وی احترام بگذارند و ایشان را به عنوان یکی از مقامات برجسته جمهوری اسلامی ایران بشناسند."

📄 باقراولو اظهار داشت: "نبوغ استراتژیک و تجربه رهبری نظامی وی بر ماهیت عملیات نظامی در منطقه در راستای مقابله با تروریسم بسیار تأثیرگذار بود. "همچنین افزود: "وی شخصیت مهمی در مخالفت با سلطه آمریکا در عرصه بین‌الملل و همچنین متحدانش در خاورمیانه از جمله اسرائیل بود. اقتدار این شخصیت به ویژه در سوریه، لبنان، عراق و یمن بالا بود."

📄 این کارشناس در ادامه به مسئله فلسطین پرداخت و حمایت کامل خود از جنبش آزادی بخش فلسطین را اعلام نمود. وی با اشاره به بیش از ۲۰ هزار شهید فلسطینی از ۷ اکتبر تاکنون، از کشورهای مسلمان و سایر ملت‌هایی که از ماهیت وحشی رژیم‌صهیونیستی باخبر هستند خواست تا به با حمايت از مردم مظلوم فلسطین، به پیروزی و استقلال کامل فلسطین کمک کنند. وی همچنین به مسئله وحدت اسلامی اشاره نمود و اظهار داشت: "فلسطین موضوعی است که همه مسلمانان جهان را به هم پیوند می‌دهد. اگر این کشور نباشد وحدت امت اسلامی چندان تحقق پیدا نمی‌کند."

#آسیای_مرکزی #قرقیزستان #فلسطین #حاج_قاسم_سلیمانی #وحدت #ایران

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr

‍📰 گسترش روابط قطر و آسیای مرکزی؛ قرقیزستان(۱)

⬅️ ۷ ژوئن سال ۲۰۲۳ در بیست و پنجمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بیشکک و دوحه، نشست صدیر جبارف رئیس جمهور قرقیزستان و شیخ تمیم بن حمد امیر قطر به همراه هیئات دو کشور در بیشکک برگزار شد.

📄 در این ملاقات، طرفین حول وضعیت روابط فعلی و چشم‌انداز آن به گفتگو پرداختند و سران از تمایل خود برای توسعه روابط در طولانی مدت، سخن گفتند. همچنین گزارش می شود، که حول تحولات سیاسی، اقتصادی و امنیتی منطقه‌ای و جهانی تبادل نظر صورت گرفت.

📄 در نتیجه نشست هیئات دو کشور، ۱۳ سند همکاری بین دولتی به امضای هیئات دو کشور رسید. از جمله امضای توافقنامه همکاری نظامی؛ توافقنامه همکاری بین وزارتخانه‌های دادگستری؛ امضای توافقنامه همکاری در زمینه گمرک بویژه مبارزه با جرایم گمرکی و جلوگیری از قاچاق؛ تفاهمنامه همکاری در زمینه کشاورزی و امنیت غذایی؛ توافقنامه همکاری بانک‌های مرکزی دو کشور؛ توافقنامه همکاری در زمینه بهداشت و...

📄 گفتنی‌ست، ۲۴ دسامبر ۲۰۲۳، پارلمان قرقیزستان لایحه "همکاری نظامی با قطر" پیشنهاد شده از سوی وزارت دفاع این کشور را تصویب کرد.

❗️ در چارچوب این سند، پرسنل نظامی قرقیزستان اجازه شرکت در پروژه های آموزشی، دوره های کوتاه مدت، تمرینات و مسابقات نظامی قطر را خواهند داشت. همچنین پروژه‌های بهبود زیرساخت و ساخت تأسیسات برای نیروهای مسلح جمهوری قرقیزستان و ارائه کمک‌های نظامی-فنی رایگان از سوی قطر آغاز خواهد شد.

#آسیای_مرکزی #قرقیزستان #قطر

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr

‍ ‍📰 قرقیزستان فعالانه به قطر نزدیک می شود؛ گسترش همکاری نظامی در قدم اول توسعه روابط

در اولین تلاش بیشکک و دوحه برای توسعه روابط دوجانبه، طرفین مصمم به همکاری در زمینه نظامی شدند. سند همکاری توسط سران دو کشور در ژوئن ۲۰۲۳ به امضا رسید و پس از آن نیز با جد پیگیری شد و ماه دسامبر کمیته امور بین الملل، امنیت، دفاع و مهاجرت پارلمان قرقیزستان پیش‌نویس قانون همکاری نظامی دو کشور را تصویب کرد.

قطر منافع نظامی را در کنار منافع اقتصادی خود در منطقه اضافه کرده است. قرارداد همکاری‌های آتی قرقیزستان و قطر در ژوئن 2023 در جریان سفر شیخ تمیم‌بن‌حمد‌آل‌ثانی امیر این کشور به بیشکک امضا شد و در نتیجه اولین سفر امیر قطر به قرقیزستان، 13 سند دوجانبه منعقد و امضا شد. به ویژه موافقتنامه‌های فرهنگی، نظامی، بهداشت و درمان، رسیدگی و مبارزه با تخلفات گمرکی و چندین توافقنامه حقوقی و... که نشان دهنده عزم دو کشور برای گسترش همه‌جانبه روابط است.

همانطور که صدیر جبارف در آن زمان اظهار داشت، امیر قطر اولین رهبر عربی بود که به قرقیزستان سفر کرده است؛ به گفته وی، این سفر "اهمیت تاریخی زیادی" برای روابط با جهان عرب به طور کلی داشت و امیدوار بود که قرقیزستان با دوره جدیدی از توسعه روبرو شود.

به طور کلی، قطر تا دهه اول قرن بیست و یکم اهمیتی به منطقه آسیای مرکزی نمی داد؛ تا اینکه سال 2012 برای اولین‌بار هیئتی از قرقیزستان به دعوت امیر قطر به دوحه رفتند و در نتیجه، طرفین برای ایجاد یک صندوق سرمایه گذاری به مبلغ 100 میلیون دلار بمنظور اجرای پروژه‌های مختلف در این کشور موافقت کردند.

اولین رئیس جمهور ازبکستان، اسلام کریم اف نیز پروژه نسبتا بلندپروازانه‌ای را برای کریدور حمل و نقل ازبکستان، ترکمنستان، ایران، عمان و قطر به عنوان جایگزینی برای پروژه روسیه پیشنهاد کرده بود، اما تاکنون در مرحله بررسی باقی مانده است.

حال به عنوان بخشی از سند امضا شده بین دوحه و بیشکک، همانطور که ارلیس تردیکبایف، معاون وزیر دفاع قرقیزستان اظهار داشت، پرسنل نظامی بیشکک این فرصت را دارد تا در پروژه‌های آموزشی، دوره های کوتاه مدت، تمرینات، آموزش و مسابقات نظامی قطر شرکت کند. همچنین، پروژه‌هایی برای بهبود زیرساخت‌های نظامی و ایجاد امکانات برای نیروهای مسلح قرقیزستان و ارائه کمک های فنی نظامی رایگان از طرف قطر مدنظر است.

گفتنی‌ست، وقتی کشورهای خاورمیانه در پروژه‌های اقتصادی یا صنعتی کشورهای آسیای مرکزی یا قفقاز مشارکت می‌کنند، عموماً به سمت روابط نظامی نیز کشیده می شوند هرچند اگر علاقه‌ای نباشد؛ زیرا این امر خودکار (به دلیل علاقه خود منطقه) اتفاق می‌افتد. کشورهای عربی اعم از قطر، امارات یا عربستان سعودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در پروژه‌های مختلف این منطقه انجام می دهند که افزایش درآمد و افزایش نفوذ و بهبود وضعیت را در پی دارد. از طرفی این روابط برای روسیه نگران کننده نیست، قطر در این مورد نگران افتادن در دام تحریم های ایالات متحده را ندارد.

ترکیه متحد دوحه نیز به طور فعال بر کشورهای آسیای میانه مانند قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان تأثیر می گذارد و روابط قرقیزستان و ترکیه و قطر در یک راستا قرار می گیرد و ممکن است در آینده، ترک‌ها نیز در این روابط مستقیما ذینفع باشند.

همکاری قطر و قرقیزستان در زمینه نظامی همسو با روابط دوحه و آنکارا خواهد بود؛ زیرا این دو کشور به طور فعال در زمینه نظامی به یکدیگر کمک می کنند. حال که زمینه تمرینات مشترک نظامی دوحه و بیشکک فراهم شده، احتمالا اول ترکیه و سپس ازبکستان نیز به این حلقه بپیوندد؛ در کل، این یک ادغام گسترده در منطقه خواهد بود.

روسیه از دنیای چندقطبی حمایت می کند و قطر به هیچ وجه منافع روسیه در منطقه را تهدید نخواهد کرد؛ اما تا زمانی که در سطح روابط عادی باشد. زیرا با توجه به بی‌ثباتی نسبی در قرقیزستان، امکان توسعه سناریوهای منفی نیز وجود دارد. با توجه به نیت غرب برای نفوذ به کشورهای آسیای مرکزی، این احتمال وجود دارد که کشورهای غربی سعی کنند از متحدان خود مانند قطر در این منطقه برای اهداف خود استفاده کنند.

⬅️ یادداشتی از وب سایت خبری تحلیلی "عربی-واقعگرا"

#آسیای_مرکزی #قرقیزستان #قطر #روسیه #غرب #همکاری_نظامی

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr

‍ 📰 روندهای متداخل امنیتی جدید در آسیای مرکزی (پیامدها و چشم‌انداز پیش‌رو)

بخش ➊ - ➋ - ➌

⬅️ پیامدها و چشم‌انداز پیش‌رو:

📄 هرکدام از روندهای فوق‌الذکر می‌توانند به صورت مجزا به بروندادهای مختلفی منجر شوند. ظهور بازیگران جدید در عرصه نظامی و دفاعی با قابلیت تغییر توازن، از یک سو موقعیت #روسیه را در منطقه به مرور تضعیف کرده و می‌تواند به افزایش تنش‌ها در منطقه منجر شود و از طرف دیگر با تقویت زیرساخت‌های نظامی و دفاعیِ کشورهای منطقه و به‌ویژه با پوشش ضعف‌های روسیه می‌تواند امنیت را در #آسیای_مرکزی به ارمغان آورد. با این حال، در صورتی که این ظرفیت‌ها در مقابل روسیه تعریف شود می‌تواند تحت تأثیر محرکه‌های خارجی سناریویی مشابه اوکراین را به وجود آورد که، بی‌ثباتی یکی از نتایج آن خواهد بود. کاهش نقش سازمان پیمان امنیت دسته‌جمعی اگرچه یک روند قطعی و پایدار نیست، اما می‌تواند حداقل برای کشورهای کوچکی همچون #تاجیکستان و #قرقیزستان که اساساً امکان و توانِ استقلال در حوزه نظامی و دفاعی را ندارند خبر بدی باشد. تضعیف بنیان‌های این سازمان و تمرکز بیشتر بر حوزه‌های روابط دوجانبه (در تعامل با روسیه) این کشورها را به‌ویژه از جانب تهدیدهای افغانستان و یا جریان‌های ضدامنیتی داخلی نظیر افراط‌گرایی و #تروریسم و یا جدایی‌طلبی آسیب‌پذیرتر خواهد کرد. با این حال برای کشورهای بزرگ‌تر منطقه نظیر #قزاقستان این روند می‌تواند به معنای تقویت استقلال و توانمندی در حوزه‌ نظامی در عین حفظ روابط دوجانبه با روسیه باشد.

📄 ظهور تهدیدهای فزاینده و در واقع عدم قطعیت از جانب افغانستان، مهم‌ترین فاکتور تاثیرگذار بر امنیت منطقه‌ای آسیای مرکزی است. عاملی که هم به صورت مستقل و هم در ارتباط با سایر روندهای فوق‌الذکر بر امنیت منطقه تاثیرگذار است. #افغانستان به نحوی تعیین‌کننده رفتارهای امنیتی کشورهای جنوبی در آسیای مرکزی (شامل ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان) بوده و در سطح منطقه‌ای نیز ضمن جلب نظر قرقیزستان و قزاقستان نگرانی ویژه روسیه را نیز در بر داشته است. افزایش مشارکت‌ها و رقابت‌های امنیتی و اطلاعاتی که متأثر از تحولات افغانستان، جنگ اوکراین و حتی جنگ اخیر در غزه، در آسیای مرکزی به منصه ظهور رسیده است، بیش از آن که یک عامل امنیت‌ساز باشد، روندی ضدامنیتی محسوب می‌شود. اگرچه سرویس‌های امنیتی کشورهای منطقه با اعمال سطح بالایی از اقتدار، تلاش زیادی برای بهره‌مندی از چنین رقابت و مشارکتی می‌کنند، اما همان طور که راهبرد چندوجهی در سیاست خارجی این کشورها هیچ‌گاه موفقیت کامل نداشته و هزینه‌های آن بیش از آورده‌های آن بوده است، در این زمینه نیز با توجه به حساسیت‌ها و آسیب‌پذیری‌ها به نظر نمی‌رسد منافع خاصی نصیب کشورهای منطقه شود. بلکه بازی روی لبه‌های تیغ، حتی می‌تواند زمینه‌ساز سقوط و فروپاشی برخی ساختارهای امنیتی سرویس‌های منطقه باشد. همانطور که در قبال قزاقستان شاهد چنین فرایندی با محوریت کریم ماسیم‌اف بودیم.

📄 در نهایت هسته‌ای شدن کشورهای منطقه اگرچه در عرصه‌های کارکردی مزیت‌های زیادی در تأمین انرژی برای آن‌ها خواهد داشت و در سطح سیاسی یک پرستیژ مهم محسوب می‌شود، اما در زمینه امنیتی، بازتولید وابستگی به روسیه و آسیب‌پذیری بیشتر در مقابل تهدیدهای موجود را در بر خواهد داشت. کما این که در جریان اعتراض‌های ژانویه 2022 در قزاقستان شاهد آن بودیم که عملاً ساختارهای امنیتی و انتظامی این کشور توان کافی برای محافظت از مراکز حساس #بیولوژیک در این کشور را نداشتند و اساساً ورود نیروهای واکنش سریع سازمان پیمان امنیت دسته‌جمعی با هدف محافظت از این مراکز انجام گرفت. در همین راستا به طور کلی #هسته‌ای شدن کشورهای آسیای مرکزی، افزایش آسیب‌پذیری امنیتی آن‌ها را در بر خواهد داشت.  

یادداشت امید رحیمی کارشناس آسیای مرکزی برای مؤسسه مطالعات راهبردی شرق

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr

📰 رئیس جمهور قرقیزستان دستور بازنگری لایحه نظارت بر رسانه ها را صادر کرد

⬅️ صدیر جبارف رئیس جمهور #قرقیزستان پس از گفتگو با بیش از ۴۰ نماینده از رسانه های فعال این کشور، لایحه نظارت بر رسانه ها را که در دست بررسی پارلمان قرار داشت برای بازنگری و اصلاح بازپس گرفت.

📄 در حال حاضر شرایط و ضوابط فعالیت رسانه‌‌ها در این کشور با قانونی که در سال ۱۹۹۲ میلادی تصویب شده بود مشخص می شود.

📄 لایحه جدید در صدد افزایش نظارت و تنظیم پروتکل‌های جدیدی مربوط به فعالیت رسانه‌ها در این کشور بود که فعالیت بسیاری از رسانه‌های خارجی فعال در این کشور را در تنگنا قرار می‌داد و شرایط اهدای مجوز به رسانه و روزنامه‌های داخلی را حساس تر می نمود.

📄 این لایحه با مخالفت‌های بسیاری از سوی سازمان‌های بین‌المللی و برخی کشورها به بهانه نقض آزادی بیان مواجه شده بود.

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | ایکس
@mavaraonnahr

‍ 📰 قانون نظارت بر "عوامل خارجی" در پارلمان قرقیزستان تصویب شد

⬅️ پنجشنبه ۱۴ مارس ۲۰۲۳، قانون پرحاشیه نظارت بر "عوامل خارجی" در پارلمان #قرقیزستان تصویب شد. این قانون تمامی سازمان‌های غیر دولتی فعال در این کشور که از خارج تأمین مالی می شوند و NGO-های غربی را "عوامل خارجی" معرفی می کند و آنها را ملزم به ارائه تمامی گزارشات مالی و فعالیت‌‌هایشان به دولت می کند. در بخشی از اهداف این لایحه چنین ذکر شده است که قرقیزستان به دنبال شفافیت بیشتر در مورد فعالیت عوامل حقوقی و حقیقی خارجی در این کشور و افزایش نظارت بر آنها است.

📄 این لایحه‌ از ابتدا با فراز و نشیب های زیادی در حاشیه روبرو شد و در معرض انتقادات تند سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای غربی قرار گرفت. اخباری مبنی بر تهدید مستقیم برخی نمایندگان پارلمان به تحریم توسط #آمریکا، در رسانه ها منتشر شده بود. لزلی ویگر سفیر آمریکا در قرقیزستان بارها مستقیم و غیرمستقیم به این لایحه واکنش‌ نشان داده بود و در آخرین اظهار نظر خود تاکید کرد که محدود شدن NGO-های ما در این کشور موجب کاهش فعالیت های بشردوستانه واشنگتن و اروپا خواهد شد. اخيرا نیز هیئت اتحادیه اروپا و سفارت های کانادا، فرانسه، آلمان، بریتانیا و ایالات متحده با انتشار یک بیانیه از صدیر جبارف رئیس جمهور قرقیزستان خواستند که این لایحه را امضا نکند. پیش از این نیز آنتونی بلینکن وزیر امورخارجه ایالات‌متحده در یک نامه خواستار حذف این لایحه‌ شده بود و رئیس جمهور قرقیزستان را به کاهش سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی تهدید نمود.

📄 ماری استروترز مدیر اروپای شرقی و آسیای مرکزی عفو بین‌الملل نیز پس از تصویب این قانون در قرقیزستان، اظهار داشت که این قانون بسیار محدود کننده سازمان های غیر دولتی باید توسط صدیر جبارف وتو شود.

📄 باید گفت، بیش از ۱۷ هزار NGO غربی بزرگ و کوچک در قرقیزستان فعالیت می کنند و نقش آنها در انقلاب‌های رنگی این کشور بر کارشناسان و تحلیلگران آشکار است و سالهاست که تأثیر سازمان‌های غیرانتفاعی غرب در سیاست‌های دولت و جو حاکم در قرقیزستان مورد بحث است.

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | ایکس
@mavaraonnahr