مرکز مطالعات آسیای مرکزی | ماوراء النهر
3.04K subscribers
900 photos
60 videos
2 files
1.51K links
این کانال متعلق به مرکز مطالعات آسیای مرکزی بوده و جهت انعکاس حقایق موجود منطقه ماوراء‌النهر فعالیت میکند

Twitter: https://twitter.com/mavaraonnahr
Download Telegram
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
❗️فوری

📰 آتش‌زدن یک شرکت اسرائیلی-آمریکایی در ازبکستان

⬅️ به گزارش ماوراءالنهر و به نقل از آندری سرینکو، ۲۱ دسامبر، چهار نفر از طریق خرابکاری در سیستم گرمایش یکی از سوله‌های مرغداری شرکت اسرائیلی SAXOVAT-BROYLER در تاشکند، این سوله را به آتش کشیدند.

📄 گفتنی‌ست، این سوله واقع در منطقه پسکند تاشکند بوده و متعلق به شرکت SAXOVAT-BROYLER است که توسط آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها پشتیبانی و تجهیز می‌شود. آندری سرینکو به‌نقل از منابع خود می‌گوید، این آتش‌زدن واکنشی به اقدامات رژیم صهیونیستی در غزه بوده است.

📄 سرینکو همچنین با تکیه بر منابع خود ادعا می‌کند که احتمالا یک سازمان زیرزمینی ضداسرائیلی (بومی) در آسیای مرکزی شکل گرفته و به اهداف اسرائیلی حمله می‌کند. بر این اساس، منابع وی تداوم این حملات ضداسرائیلی در آسیای مرکزی را محتمل دانسته‌اند.

⬅️ همچنین بخوانید:
• حملات صورت‌گرفته در ازبکستان: - - -
• حملات صورت‌گرفته در قزاقستان:

#آسیای_مرکزی #ازبکستان #رژیم‌_صهیونیستی #طوفان_الاقصی

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr
📰 ماجرای توزیع رایگان شاهنامه فردوسی در تاجیکستان به فرمان رئیس‌جمهور این کشور

⬅️ ۵ دسامبر سال جاری، مراسم بزرگداشت باباجان غفورف مورخ و نویسنده کتاب "تاجیکان" در دوشنبه با سخنرانی امامعلی رحمان رئیس‌جمهور تاجیکستان برگزار شد. وی در این سخنرانی خبر داد که کتاب شاهنامه فردوسی به‌طور رایگان به هر خانواده تاجیک اهدا خواهد شد و هدف این اقدام را آگاهی مردم از تاریخ و فرهنگ خود اعلام نمود.

📄 این اقدام، در تاجیکستان و ایران با حواشی زیادی روبه‌رو شد. برخی امامعلی رحمان را تمجید نموده وی را احیاگر فرهنگ و زبان فارسی و تاریخ آریائیان معرفی کردند. این درحالی‌ست که این نسخه از شاهنامه فردوسی که در تاجیکستان توزیع خواهد شد، به خط سیریلیک نگاشته شده؛ زبان فارسی لکن با خط روسی. از این رو شاهد واکنش‌هایی از سوی شخصیت‌های ادبی و فرهنگی فارس‌زبان بودیم؛ استاد شفیعی کدکنی شاعر و نویسنده، در یک مصاحبه مستقیما از این اقدام انتقاد نمود و اظهار داشت: "توزیع شاهنامه به خط سیریلیک، توسعه خط و زبان روسی به بهانه تقویت فرهنگ ملی است."

📄 برخی از فعالان فرهنگی و اجتماعی تاجیک نیز معتقد بودند به‌دلیل اینکه خط فعلی تاجیکستان خط سیریلیک است، نمی‌توان از این اقدام انتقاد نمود، از طرفی نیز نمی‌توان این اقدام را در راستای احیای زبان و فرهنگ دانست و توزیع انبوه آن فقط خط جعلی سیریلیک را در این کشور تثبیت می‌نماید، لذا قابل تمجید نیز نخواهد بود. این ماجرا در رسانه‌های ایران نیز منعکس گشت و برخی از آن‌ها به حواشی آن نیز وارد شده و نظر خود را منتشر نمودند.

⬅️ ۱۸ دسامبر سال جاری، قاهر رسول‌زاده نخست‌وزیر تاجیکستان در نشست شورای سران دولت‌های کشورهای مشترک المنافع در مسکو که در خصوص روابط فرهنگی و بشردوستانه دایر گردید، تاکید نمود که زبان روسی در تاجیکستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در قانون اساسی این کشور به‌عنوان زبان ارتباطات بین اقوام معرفی شده است. وی همچنین اظهار داشت: "بیش از ۸۰درصد وب‌سایت‌های جمهوری تاجیکستان به زبان روسی هستند و زبان روسی در تمام سطوح آموزشی از مهدکودک‌ها تا دانشگاه‌ها تدریس می‌شود." این درحالی‌ست که حتی یک نشریه رسمی در تاجیکستان به خط فارسی نشر نمی‌شود.

📄 همچنین گفتنی‌ست، آموزش الفبای فارسی در مدارس تاجیکستان از کلاس چهارم تا هفتم تحت عنوان "الفبای نیاکان" آموزش داده می‌شد، که البته آن هم محدود گشت و کودکان از سنین بالاتری آغاز به یادگیری الفبای فارسی می‌کنند. این درحالی‌ست که بر اساس برنامه جدید آموزشی این کشور یعنی "استراتژی رشد معارف تاجیکستان ۲۱-۲۰۳۰"، زبان روسی به‌عنوان زبان دوم و زبان ارتباطات بین قومی در تاجیکستان معرفی شده و آموزش آن از کلاس اول آغاز می‌شود؛ و در رتبه بعد به انگلیسی به‌عنوان زبان بین‌المللی در این برنامه توجه شده که آموزش آن هم از کلاس اول آغاز می‌شود.

📄 بازگشت به الفبای فارسی در تاجیکستان پس از استقلال مطرح گردید و سال‌ها یکی از موضوعات اصلی در محافل فرهنگی و ادبی این کشور بود. زبان رسمی تاجیکستان پس از استقلال فارسی-تاجیکی اعلام شد؛ اما سال ۱۹۹۹ شاهد حذف پسوند فارسی از کنار تاجیکی بودیم و دولت تاجیکستان به‌شکل خاموشی به‌دنبال هویت‌بخشی به زبان تاجیکی با خط جعلی سیریلیک رفت. پس از استقلال این کشور، قانونی وضع شده بود که دولت را موظف به برنامه‌ریزی برای احيای خط می‌کرد؛ اما به‌مرور این قانون نیز کنار گذاشته شد و سال ۲۰۰۸ رسما امامعلی رحمان با تغییر خط از سیریلیک به فارسی مخالفت نمود.

⬅️ برخی کارشناسان سیاست‌های رئیس‌جمهور تاجیکستان در حوزه زبان و فرهنگ این کشور را از مهم‌ترین عوامل رکود زبان فارسی و عدم ترویج آن در تاجیکستان می‌دانند. دولت تاجیکستان در پی اقداماتی با هدف هویت‌بخشی به زبان تاجیکی و خط جعلی سیریلیک، دست به اقداماتی همچون محدودسازی تعلیم ادبیات فارسی در مدارس و حذف پسوند زبان فارسی از کنار تاجیکی زد‌. سال ۲۰۰۹ با تصویب قانون زبان جدید، دولت زبان رسمی تاجیکستان را تاجیکی اعلام نمود و این بار به مستقل‌بودن تاجیکی تاکید داشت.

📄 این رویکرد موجب شده است که امروزه زبان روسی تبدیل به زبان علم در این کشور شود و بسیاری از دانشمندان معاصر تاجیکستان کتاب‌های خود را به روسی چاپ می‌کنند و حتی کلاس‌ها و برنامه‌های خود را به زبان روسی اجرا می‌کنند. در میان مردم نیز چنین شده و فردی که به زبان روسی مسلط نباشد، گویا بی‌سواد است. کارشناسان، جدایی از خط فارسی و سپس رویکرد مذکور دولت نسبت به زبان فارسی و از طرفی توجه ویژه آن به زبان روسی را مهم‌ترین عوامل این پدیده می‌دانند.

#آسیای_مرکزی #تاجیکستان #زبان #فرهنگ #فارسی

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr
📰 دیپلمات سابق قرقیز: سردار سلیمانی شخصیت مهمی در مخالفت با سلطه آمریکا در عرصه بین‌الملل و همچنین متحدانش در خاورمیانه از جمله اسرائیل بود

⬅️ به گزارش ماوراءالنهر و به نقل از فارس، تورسونبای باقر اولو دیپلمات و نماینده سابق پارلمان قرقیزستان، با خبرنگار فارس در بیشکک حول شخصیت حاج قاسم سلیمانی به گفتگو پرداخت.

📄 وی با اشاره به نقش و جایگاه ایران و سردار سلیمانی در مبارزه با تروریسم بین‌المللی گفت: "سردار سپهبد «قاسم سلیمانی» در درجه اول به دلیل ایدئولوژی و نگاه دینی خود برجسته بود که این موضوع هم در فعالیت‌های نظامی و هم دیگر فعالیت‌های وی کاملاً پیدا و منعکس بود. استواری وی در رویارویی با دشمنانش باعث ترس آنها شده بود. در عین حال، صداقت و عزم سردار سلیمانی در اجرای وظایفش حتی مخالفانش را وادار کرد تا به وی احترام بگذارند و ایشان را به عنوان یکی از مقامات برجسته جمهوری اسلامی ایران بشناسند."

📄 باقراولو اظهار داشت: "نبوغ استراتژیک و تجربه رهبری نظامی وی بر ماهیت عملیات نظامی در منطقه در راستای مقابله با تروریسم بسیار تأثیرگذار بود. "همچنین افزود: "وی شخصیت مهمی در مخالفت با سلطه آمریکا در عرصه بین‌الملل و همچنین متحدانش در خاورمیانه از جمله اسرائیل بود. اقتدار این شخصیت به ویژه در سوریه، لبنان، عراق و یمن بالا بود."

📄 این کارشناس در ادامه به مسئله فلسطین پرداخت و حمایت کامل خود از جنبش آزادی بخش فلسطین را اعلام نمود. وی با اشاره به بیش از ۲۰ هزار شهید فلسطینی از ۷ اکتبر تاکنون، از کشورهای مسلمان و سایر ملت‌هایی که از ماهیت وحشی رژیم‌صهیونیستی باخبر هستند خواست تا به با حمايت از مردم مظلوم فلسطین، به پیروزی و استقلال کامل فلسطین کمک کنند. وی همچنین به مسئله وحدت اسلامی اشاره نمود و اظهار داشت: "فلسطین موضوعی است که همه مسلمانان جهان را به هم پیوند می‌دهد. اگر این کشور نباشد وحدت امت اسلامی چندان تحقق پیدا نمی‌کند."

#آسیای_مرکزی #قرقیزستان #فلسطین #حاج_قاسم_سلیمانی #وحدت #ایران

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr
📰 گسترش روابط قطر و آسیای مرکزی؛ قرقیزستان(۱)

⬅️ ۷ ژوئن سال ۲۰۲۳ در بیست و پنجمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بیشکک و دوحه، نشست صدیر جبارف رئیس جمهور قرقیزستان و شیخ تمیم بن حمد امیر قطر به همراه هیئات دو کشور در بیشکک برگزار شد.

📄 در این ملاقات، طرفین حول وضعیت روابط فعلی و چشم‌انداز آن به گفتگو پرداختند و سران از تمایل خود برای توسعه روابط در طولانی مدت، سخن گفتند. همچنین گزارش می شود، که حول تحولات سیاسی، اقتصادی و امنیتی منطقه‌ای و جهانی تبادل نظر صورت گرفت.

📄 در نتیجه نشست هیئات دو کشور، ۱۳ سند همکاری بین دولتی به امضای هیئات دو کشور رسید. از جمله امضای توافقنامه همکاری نظامی؛ توافقنامه همکاری بین وزارتخانه‌های دادگستری؛ امضای توافقنامه همکاری در زمینه گمرک بویژه مبارزه با جرایم گمرکی و جلوگیری از قاچاق؛ تفاهمنامه همکاری در زمینه کشاورزی و امنیت غذایی؛ توافقنامه همکاری بانک‌های مرکزی دو کشور؛ توافقنامه همکاری در زمینه بهداشت و...

📄 گفتنی‌ست، ۲۴ دسامبر ۲۰۲۳، پارلمان قرقیزستان لایحه "همکاری نظامی با قطر" پیشنهاد شده از سوی وزارت دفاع این کشور را تصویب کرد.

❗️ در چارچوب این سند، پرسنل نظامی قرقیزستان اجازه شرکت در پروژه های آموزشی، دوره های کوتاه مدت، تمرینات و مسابقات نظامی قطر را خواهند داشت. همچنین پروژه‌های بهبود زیرساخت و ساخت تأسیسات برای نیروهای مسلح جمهوری قرقیزستان و ارائه کمک‌های نظامی-فنی رایگان از سوی قطر آغاز خواهد شد.

#آسیای_مرکزی #قرقیزستان #قطر

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr
📰 قرقیزستان فعالانه به قطر نزدیک می شود؛ گسترش همکاری نظامی در قدم اول توسعه روابط

در اولین تلاش بیشکک و دوحه برای توسعه روابط دوجانبه، طرفین مصمم به همکاری در زمینه نظامی شدند. سند همکاری توسط سران دو کشور در ژوئن ۲۰۲۳ به امضا رسید و پس از آن نیز با جد پیگیری شد و ماه دسامبر کمیته امور بین الملل، امنیت، دفاع و مهاجرت پارلمان قرقیزستان پیش‌نویس قانون همکاری نظامی دو کشور را تصویب کرد.

قطر منافع نظامی را در کنار منافع اقتصادی خود در منطقه اضافه کرده است. قرارداد همکاری‌های آتی قرقیزستان و قطر در ژوئن 2023 در جریان سفر شیخ تمیم‌بن‌حمد‌آل‌ثانی امیر این کشور به بیشکک امضا شد و در نتیجه اولین سفر امیر قطر به قرقیزستان، 13 سند دوجانبه منعقد و امضا شد. به ویژه موافقتنامه‌های فرهنگی، نظامی، بهداشت و درمان، رسیدگی و مبارزه با تخلفات گمرکی و چندین توافقنامه حقوقی و... که نشان دهنده عزم دو کشور برای گسترش همه‌جانبه روابط است.

همانطور که صدیر جبارف در آن زمان اظهار داشت، امیر قطر اولین رهبر عربی بود که به قرقیزستان سفر کرده است؛ به گفته وی، این سفر "اهمیت تاریخی زیادی" برای روابط با جهان عرب به طور کلی داشت و امیدوار بود که قرقیزستان با دوره جدیدی از توسعه روبرو شود.

به طور کلی، قطر تا دهه اول قرن بیست و یکم اهمیتی به منطقه آسیای مرکزی نمی داد؛ تا اینکه سال 2012 برای اولین‌بار هیئتی از قرقیزستان به دعوت امیر قطر به دوحه رفتند و در نتیجه، طرفین برای ایجاد یک صندوق سرمایه گذاری به مبلغ 100 میلیون دلار بمنظور اجرای پروژه‌های مختلف در این کشور موافقت کردند.

اولین رئیس جمهور ازبکستان، اسلام کریم اف نیز پروژه نسبتا بلندپروازانه‌ای را برای کریدور حمل و نقل ازبکستان، ترکمنستان، ایران، عمان و قطر به عنوان جایگزینی برای پروژه روسیه پیشنهاد کرده بود، اما تاکنون در مرحله بررسی باقی مانده است.

حال به عنوان بخشی از سند امضا شده بین دوحه و بیشکک، همانطور که ارلیس تردیکبایف، معاون وزیر دفاع قرقیزستان اظهار داشت، پرسنل نظامی بیشکک این فرصت را دارد تا در پروژه‌های آموزشی، دوره های کوتاه مدت، تمرینات، آموزش و مسابقات نظامی قطر شرکت کند. همچنین، پروژه‌هایی برای بهبود زیرساخت‌های نظامی و ایجاد امکانات برای نیروهای مسلح قرقیزستان و ارائه کمک های فنی نظامی رایگان از طرف قطر مدنظر است.

گفتنی‌ست، وقتی کشورهای خاورمیانه در پروژه‌های اقتصادی یا صنعتی کشورهای آسیای مرکزی یا قفقاز مشارکت می‌کنند، عموماً به سمت روابط نظامی نیز کشیده می شوند هرچند اگر علاقه‌ای نباشد؛ زیرا این امر خودکار (به دلیل علاقه خود منطقه) اتفاق می‌افتد. کشورهای عربی اعم از قطر، امارات یا عربستان سعودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در پروژه‌های مختلف این منطقه انجام می دهند که افزایش درآمد و افزایش نفوذ و بهبود وضعیت را در پی دارد. از طرفی این روابط برای روسیه نگران کننده نیست، قطر در این مورد نگران افتادن در دام تحریم های ایالات متحده را ندارد.

ترکیه متحد دوحه نیز به طور فعال بر کشورهای آسیای میانه مانند قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان تأثیر می گذارد و روابط قرقیزستان و ترکیه و قطر در یک راستا قرار می گیرد و ممکن است در آینده، ترک‌ها نیز در این روابط مستقیما ذینفع باشند.

همکاری قطر و قرقیزستان در زمینه نظامی همسو با روابط دوحه و آنکارا خواهد بود؛ زیرا این دو کشور به طور فعال در زمینه نظامی به یکدیگر کمک می کنند. حال که زمینه تمرینات مشترک نظامی دوحه و بیشکک فراهم شده، احتمالا اول ترکیه و سپس ازبکستان نیز به این حلقه بپیوندد؛ در کل، این یک ادغام گسترده در منطقه خواهد بود.

روسیه از دنیای چندقطبی حمایت می کند و قطر به هیچ وجه منافع روسیه در منطقه را تهدید نخواهد کرد؛ اما تا زمانی که در سطح روابط عادی باشد. زیرا با توجه به بی‌ثباتی نسبی در قرقیزستان، امکان توسعه سناریوهای منفی نیز وجود دارد. با توجه به نیت غرب برای نفوذ به کشورهای آسیای مرکزی، این احتمال وجود دارد که کشورهای غربی سعی کنند از متحدان خود مانند قطر در این منطقه برای اهداف خود استفاده کنند.

⬅️ یادداشتی از وب سایت خبری تحلیلی "عربی-واقعگرا"

#آسیای_مرکزی #قرقیزستان #قطر #روسیه #غرب #همکاری_نظامی

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr
📰 گسترش روابط قطر و آسیای مرکزی(۲) سفر وزیر دفاع قزاقستان به دوحه

⬅️ ۱۲ دسامبر ۲۰۲۳، هیئت نظامی قزاقستان به ریاست وزیر دفاع این کشور ژنرال روسلان ژاکسیلیکوف وارد دوحه شد. معاون نخست وزیر و وزیر دفاع قطر خالد‌بن‌محمد‌العطیه با روسلان ژاکسیلیکوف به گفتگو نشست و طرفین در مورد موضوعات مورد علاقه، همکاری‌های دو کشور و راه‌های تقویت آن به تبادل نظر پرداختند.

در نتیجه نشست هیئات نظامی دو کشور، یادداشت توافقنامه همکاری نظامی به امضا رسید. در ادامه، وزرای دفاع از آکادمی هوایی الزعیم‌محمدبن‌عبدالله‌العطیه قطر بازدید نمودند و طرف قزاقستان از امکانات و تأسیسات این آکادمی آگاهی یافت.

گفتنی‌ست، قطر در حال تبدیل شدن به یکی از مهم ترین شرکای قزاقستان در منطقه خلیج فارس است و پیش از این شیخ تمیم بن حمد آل ثانی در ژوئن سال گذشته در بخشی از تور خود به منطقه آسیای مرکزی از آستانه پایتخت قزاقستان بازید نموده و با توکایف رئیس جمهور این کشور ملاقات کرده بود.

توکایف گفته بود که در نتیجه گفت‌وگوهای صورت گرفته در جریان سفر امیر قطر، انگیزه جدیدی برای توسعه بیشتر همکاری بین دو کشور ایجاد شده است. امیر قطر نیز در گفتگو با توکایف به اجرای پروژه‌های مشترک در زمینه نفت و گاز، معدن، صنایع کشاورزی، پزشکی و بخش مالی تأکید داشت.

#آسیای_مرکزی #قزاقستان #قطر #همکاری_نظامی

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr
📰 فرصت‌های کشورهای خلیج‌فارس در اقتصاد نوظهور قزاقستان و کریدور میانی

⬅️ چکیده یادداشت "منتدی‌الخلیج‌الدولی":

آسیای مرکزی (C5) منطقه‌ای سرشار از منابع انرژی حیاتی است، هیدروکربن‌ و سایر عناصری که برای تحول انرژی سبز در جهان حیاتی است، در این منطقه وجود دارد. این فراوانی به کشورهای این منطقه نقشی کلیدی در توسعه انرژی قرن بیست و یکم داده است و همه قدرت‌های بزرگ بین‌المللی به دنبال تقویت روابط دوجانبه و چندجانبه خود با این کشورها برای موقعیت بهتر در آینده هستند.

آسیای مرکزی به دلیل موقعیت استراتژیک خود در میانه خشکی اوراسیا به سرعت به میدان رقابت قدرت های بزرگ تبدیل شده است. C5 به طور جمعی "کریدور میانی" را کنترل می کنند، یک مسیر ترانزیتی که چین را به اروپا متصل می کند و ایران و روسیه را با ترانزیت کالا از شرق آسیا از طریق دریای خزر دور می زند. اگر این مسیر تجاری به طور کامل محقق شود، ایران و روسیه را از تجارت زمینی بین اروپا و خاور دور خارج می کند و ضربه‌ای حیرت‌آور به اقتصاد روسیه وارد کرده و منافع روسیه و چین را از هم جدا می کند. این یک رقص دیپلماتیک ظریف در منطقه ایجاد کرده است که بازیگران محلی و بین المللی - از جمله کشورهای شورای همکاری خلیج فارس - به شدت از آن آگاه هستند.

⬅️ تحرکات شورای همکاری خلیج فارس

در کنار چین و ایالات متحده که برای نفوذ و تماس های اقتصادی در سراسر اوراسیا با یکدیگر رقابت می کنند، کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نیز علاقه زیادی به تقویت توسعه منطقه نشان داده‌اند.

آرمان شاکالیف وزیر تجارت قزاقستان، اخیرا بر تعهد کشورش برای تقویت تجارت دوجانبه با امارات متحده عربی، با تمرکز بر کشاورزی و تلاش برای رسیدن به یک میلیارد دلار در تجارت دوجانبه سالانه تاکید کرد. عربستان سعودی نیز متعهد به انجام سرمایه گذاری های قابل توجه در این کشور با هدف بهبود زیرساخت های تجاری خود شده است. قزاقستان به طور فعال ابتکارات زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) را برای تسهیل این رشد دنبال می کند. این کشور تلاش کرده است تا خود را در جایگاه یک مرکز حمل و نقل و لجستیک حیاتی، ایجاد کننده مسیرهای تجاری جدید و همکاری با شرکت های لجستیکی، قرار دهد. قزاقستان همچنین خود را متعهد به رسیدگی به کمبودهای جهانی غذا از طریق پروژه های کشاورزی و صنعتی کرده و در عین حال بر شفافیت و کارایی در فرآیندهای تجاری و سرمایه گذاری تاکید دارد.

عربستان سعودی همچنین 14 میلیارد دلار قرارداد جدید با ازبکستان در سال 2022 امضا کرده است. قزاقستان نشان داده است که مایل است صادرات خود به خلیج فارس را برای جذب تجارت و سرمایه گذاری بیشتر گسترش دهد. برنامه‌های سرمایه‌گذاری شورای همکاری خلیج فارس طیف وسیعی از صنایع از جمله کشاورزی، انرژی و آموزش را پوشش می دهد که عمق همکاری بین دو حوزه را نشان می دهد.

شرکت دولتی عربستان سعودی ACWA Power متعهد شده است 13.5 میلیارد دلار در پروژه های انرژی پاک در قزاقستان و ازبکستان اختصاص دهد. این سرمایه گذاری ها با الگوی بزرگ تری از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و آسیای مرکزی که تلاش می کنند تجارت، حمل و نقل و چشم اندازهای مرتبط با انرژی را از طریق تعامل سیاسی و اقتصادی تقویت کنند، مطابقت دارد. از آنجایی که منطقه آسیای مرکزی نقشی کلیدی در کاهش تغییرات آب و هوایی ایفا خواهد کرد و منطقه خلیج فارس به طور منحصر به فردی آسیب پذیر است، سرمایه گذاری های شورای همکاری خلیج فارس در صنایع انرژی های تجدیدپذیر قزاقستان و ازبکستان نشان دهنده تعهد مشترک برای کاهش تغییرات آب و هوایی و پیشبرد پایداری در سراسر جهان است.

#آسیای_مرکزی #شورای_همکاری_خلیج_فارس
#کریدور_میانی #قزاقستان

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr
📰 دینداری و رادیکالیسم در آسیای مرکزی(۱)

⬅️ آینور ناگااوا تحلیلگر و نویسنده سیاسی در یک مقاله، دینداری و رادیکالیسم در منطقه آسیای مرکزی را بررسی کرده است که در ادامه ذکر خواهد شد:

اخیراً رویدادها و سخنان مرتبط با دین به شدت در فضای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی آسیای مرکزی مورد بحث قرار گرفته است. بحث در مورد بسته شدن برخی از مساجد در قرقیزستان، بحث‌های داغ بر سر داشتن حجاب و یا حرام اعلام کردن ساز ملی قزاق ها. علاوه بر این، مطرح شدن درخواست‌هایی برای اعلام جهاد علیه اسرائیل در پس‌زمینه وضعیت فلسطین.

⬅️ اسلام و سنت نیاکان در جوامع آسیای مرکزی

جمعیت بومی قزاقستان و آسیای مرکزی همچون یک مجموعه، پیرو اسلام سنتی هستند و به طرز ماهرانه‌ای با سنت‌های ملی در هم آمیخته شده است. اما در تصویر و تعبیر کنونی (غرب از) اسلام، سعی می شود بین سنت ها و دین شکاف ایجاد شود و دین را که از قدیم الایام عامل تحکیم دولت و جامعه بوده است در وضعیت بدی قرار دهد. بنابراین با تخریب اصل معنوی، سعی می شود عناصری بیگانه و غیر مشخصه ذهنیت شرقی معرفی شوند. مرز باریک و شکننده ای بین دینداری و رادیکالیزه شدن وجود دارد.

⬅️ از بی خدایی تا رادیکالیسم

رادیکال‌سازی به‌عنوان تهدیدی برای وحدت ملی، به‌عنوان چالشی برای پیوندهای اجتماعی قوی در میان دولت‌های جوان وجود دارد. نتیجه مطالعات ارزشی انجام شده توسط جامعه شناسان در قزاقستان حاکی از غلبه ارزش های سکولار بر ارزش های دینی است که در این زمینه شکاف و عدم تعادل وجود دارد. پوشاندن مردان و پوشاندن زنان با عبایی که از سنن ساکنان بومی کشورهای آسیای میانه نیست، و همچنین تقسیم مساجد بین جماعت یا فعالیت آنها بدون ثبت نام، هم‌سطح کردن نقش سازمان های دولتی، همه اینها به نظر می رسد به چالش کشیدن دولت که به نوبه خود موظف است منافع همه شهروندان را در نظر بگیرد، می باشد.

⬅️ مشکل ایدئولوژی نیست

به گفته کارشناسان علوم الهیات، موضوع رادیکالیزه شدن در جامعه تا حد زیادی اغراق آمیز و به طور مصنوعی تشدید شده است. یعنی باید دین را به درستی و با ظرافت از آنها تفکیک کرد و جنبش های رادیکالیزه و مخرب را تهدیدی برای امنیت ملی دانست.

برای کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق، با در نظر گرفتن گذشته الحادی و چندین نسلی که در این محیط رشد کرده اند، یک سیاست دولتی خردمندانه در حوزه دینی ضروری است که اصول دین را آموزش دهد، در مورد ما، "اسلام سنتی". از این طریق می توان از تقویت جریان های مخربی که منجر به تفرقه و انحطاط جامعه می شود جلوگیری کرد.

دانش شهروندان در زمینه دین نقش اساسی دارد و وقتی انسان اصول آن را بداند، فریب دادن او دشوار است. بر اساس گزارشات، تعداد افرادی که از آسیای مرکزی برای جنگ در سوریه و عراق حضور داشتند، 2 تا 4 هزار نفر ذکر شده است. بسیاری از آنها بازگردانده شدند، محکوم شدند و بازپروری شدند، اما مشکل رادیکالیزه شدن باقی ماند.

#آسیای_مرکزی #اسلام

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr
📰 چرا ایالات متحده شهروندان ازبکستان را آموزش می‌دهد؟

⬅️ اکنون چندین دهه است که ایالات‌متحده فعالانه در تلاش است تا منطقه آسیای مرکزی را از نفوذ روسیه خارج کند. اخیرا واشنگتن پیشرفت قابل توجهی در توسعه همکاری با کشورهای آسیای مرکزی داشته، بویژه توجه زیادی به ازبکستان شده است، جایی که مانند نمونه قزاقستان، ایالات متحده قصد دارد اصلاحات خود را در زمینه آموزش اجرا کند. اکثر مؤسسات آموزشی در ازبکستان هنوز مطابق با استانداردهای شوروی فعالیت می کنند.

📄 بدیهی است که ایالات متحده کارهای مقدماتی زیادی انجام داده است. دولت آمریکا و وزارت آموزش عمومی ازبکستان یک یادداشت تفاهم همکاری در اصلاح نظام آموزشی ازبکستان امضاء کرده‌اند و واشنگتن بیش از 15 میلیون دلار را برای آموزش کارکنان رسانه‌های مستقل در آسیای مرکزی اختصاص داده است.

📄 آمریکا بر این باور است که کیفیت و در دسترس بودن محتوای اطلاعاتی در آسیای مرکزی خصوصا در ازبکستان، در سطح غیرقابل‌قبولی پایین است؛ غالب برنامه‌های خبری و سرگرمی مردم این منطقه از روسیه پخش می شود. کارشناسان USAID می گویند که این به رژیم‌های اقتدارگرا اجازه می دهد تا کنترل بر اطلاعات را حفظ کنند که این مانع اصلاحات دموکراتیک می شود و همچنین ارزش های جهانی مانند آزادی بیان، آزادی رسانه ها و شفافیت را تضعیف می کند.

📄 واضح است که این وضعیت برای آمریکا مناسب نیست و آنها تصمیم گرفتند بودجه‌ای را برای آموزش ویژه شهروندان آسیای مرکزی و افزایش سواد رسانه‌ای جمعیت محلی اختصاص دهند.

📄 حدس زدن این امر دشوار نیست که ایالات متحده قصد دارد از طریق آموزش ایدئولوژیک به حامیان خود و در نهایت برای ارتقای منافع آمریکا در منطقه عمل کند.

📄 در آسیای مرکزی تصادفی نبود که ازبکستان توسط ایالات متحده به عنوان یک شریک استراتژیک انتخاب شد، زیرا این کشور مرکز آسیای مرکزی است و با همه کشورهای منطقه از جمله افغانستان هم مرز است. علاوه بر این، اکنون ازبکستان عضو CSTO نیست و در صورت هر گونه تهدیدی باید به تنهایی حمله را دفع کند.

#آسیای_مرکزی #ازبکستان #ایالات_متحده_آمریکا #USAID #آموزش #نفوذ

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr
📰 بریتانیا وارد بازی بزرگ جدید می‌شود

اولین اجلاس سران بریتانیا و آسیای مرکزی در سال ۲۰۲۴ برگزار خواهد شد.

⬅️ آسیای مرکزی به یکی از مهم‌ترین مناطق جهان تبدیل شده است و شاهد رقابت ژئوپلیتیکی بین بازیگران کلیدی هستیم. در این میان روسیه و کشورهای آسیای مرکزی با روابط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی چند صد‌ساله به هم پیوند خورده‌اند و روسیه در این رقابت چند قدم جلوتر از رقبا است. از طرفی نیز بخش مهمی از تحرکات کشورهای غربی در آسیای مرکزی به دنبال تضعیف نفوذ روسیه است و حول این محور می‌چرخد.

📄 پس از ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، کره جنوبی، ژاپن، هند و چین، بریتانیا نیز تصمیم به اصلاح سیاست خود در اين منطقه گرفته و قصد دارد در سال جاری نشستی را با آسیای مرکزی در سطح سران C5+1 برگزار کند. به همین منظور، کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا گزارشی تحت عنوان «کشورها در چهارراه: دخالت بریتانیا در آسیای مرکزی» تهیه و منتشر کرد که وضعیت سیاسی داخلی در قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان را مشخص می‌کند. فقدان استراتژی خود بریتانیا در منطقه را تجزیه و تحلیل می‌کند و توصیه‌های عملی برای تغییر موثر وضعیت به دولت ارائه داده است. به عبارت دیگر، بریتانیا در حال آماده شدن برای جهش سیاست خارجی خود به سمت آسیای مرکزی است. این گزارش هشت فصلی استدلال می‌کند که "نه تنها مشارکت بیشتر با آسیای مرکزی می‌تواند به طور بالقوه برای دو طرف سودمند باشد، بلکه باید به عنوان یک ضرورت ژئوپلیتیک به آن دیده شود."

📄 نویسندگان این گزارش توصیه می‌کنند از طریق «تعامل دیپلماتیک مداوم در سطح بالا» از نفوذ فزاینده روسیه و چین در منطقه جلوگیری شود. در نشستی در قالب C5+1 بین سران کشورهای آسیای مرکزی و نخست‌وزیر انگلیس، مسائل مربوط به گسترش تعاملات اقتصادی و تعمیق سرمایه‌گذاری‌ها مطرح شود و به‌ عبارتی طرح کلان غرب برای رفع نیازهای منطقه و حذف روسیه، با بریتانیا ادامه یابد. تحریم‌ها به احتمال زیاد مورد بحث قرار خواهد گرفت. کارشناسان معتقدند نخست‌وزیر بریتانیا در نشست مذکور، غیرمستقیم به مسئله روابط این منطقه با روسیه اشاره خواهد کرد و و در مقابل وعده‌های کلانی خواهد داد.

#آسیای_مرکزی #غرب #بازی_بزرگ_جدید #روسیه #چین

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr