مرکز مطالعات آسیای مرکزی | ماوراء النهر
3.06K subscribers
900 photos
60 videos
2 files
1.51K links
این کانال متعلق به مرکز مطالعات آسیای مرکزی بوده و جهت انعکاس حقایق موجود منطقه ماوراء‌النهر فعالیت میکند

Twitter: https://twitter.com/mavaraonnahr
Download Telegram
❇️ افزایش حضور رژیم صهیونیستی در منطقه؛ کوهن به باکو و عشق‌آباد سفر می‌کند

⬅️ به گزارش خبرگزاری فارس ، «تایمز آو اسرائیل»، یک روزنامه آنلاین رژیم صهیونیستی اعلام کرد «الی کوهن» وزیر خارجه این رژیم قصد دارد به آذربایجان سفر کند.

🔴 بنابر نوشته این روزنامه، کوهن قرار است با سفر دولتی به آذربایجان سفر و بنابر انتظارات با «الهام علی‌اف»، رئیس جمهور و «جیهون بایرامف»، وزیر امور خارجه این کشور دیدار کند.

🔺 طبق گزارش این روزنامه صهیونیستی، وزیر امور خارجه این رژیم همچنین در حال بررسی امکان سفر کوهن در 20 آوریل به «عشق آباد»، پایتخت ترکمنستان برای افتتاح سفارت اسرائیل در این کشور است.

🔺 شایان ذکر است که در اوایل ماه مارس امسال وزیر خارجه رژیم صهیونیستی اعلام کرد این رژیم در ترکمنستان نمایندگی دائم خود را افتتاح می‌کند.

🔺 گزارش‌های خارجی حاکی از آن است که باکو احتمالا به تل‌آویو اجازه می‌دهد تا از پایگاه موجود در خاک خود برای انجام پروازهای شناسایی بر فراز منطقه استفاده کند.

🔺 30 درصد نفت اسرائیل توسط آذربایجان تامین می‌شود.

یکی دیگر از جوانب مهم حضور رژیم صهیونیستی، استفاده از سفارتخانه جدید این رژیم در ترکمنستان، به منظور اشراف بر مرز های جمهوری اسلامی با پهپاد هایی است که دولت ترکمنستان طی چند سال اخیر از رژیم صهیونیستی دریافت کرده است.

🔸 همینطور، رژیم صهیونیستی در مسئله تامین انرژی خود به دنبال افزایش تنوع در کشورهای تامین کننده میز می باشد، که آسیای مرکزی از مهم ترین آن هاست.

🔸 یکی دیگر از مسائلی که بنظر می رسد در سفر وزیر خارجه رژیم صهیونیستی مطرح گردد، مسئله کریدور میانی است. پیش از این نیز ایوب قرا از سیاستمداران سابق رژیم از توسعه کریدور میانی استقبال و این مسیر ترانزیتی را مورد حمایت اسرائیل اعلام نمود.


کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr

#رصد
#رژیم_صهیونیستی
#آسیای_مرکزی #قفقاز
#ایران #آذربایجان #تاجیکستان
🌐 آموزش نیروهای نظامی تاجیکستان توسط آمریکا؛ تبادل اطلاعات در زمینه استراتژی های پیاده نظام و مقابله با پهپادها

⬅️ در تاریخ 7-11 مارس سال جاری، گارد ملی ویرجینیای آمریکا در بخشی از برنامه همکاری دولتی وزارت های دفاع ایالات متحده و تاجیکستان به تبادل اطلاعات پرداخت.

‼️ در این برنامه به ارائه و آموزش استراتژی های نوین جنگ های زمینی و پیاده نظام و روش مقابله با سیستم های هوایی بی سرنشین (پهپاد) تمرکز داشتند و طبق ادعای فرماندهای آمریکایی حاضر در این برنامه، آموزش ها فشرده و کامل در این زمینه به نیروهای تاجیکستان ارائه شد.

📄 قابل ذکر است که این برنامه آموزشی نظامی، سالانه از سوی گارد ملی ویرجینیا در تاجیکستان اجرا می شود.


کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان
#آمریکا
#نفوذ
🌐 حضور سفیر ایران در مراسم افطاری سفارت عربستان سعودی در تاجیکستان

🔴 در تاریخ 9 آوریل 2023، صفحه توئیتری سفارت عربستان سعودی در تاجیکستان، از برگزاری یک مراسم افطاری با حضور مقامات تاجیکستان، سفرا و بویژه سفیر ایران خبر داد.

🔺 در این مراسم افطاری که در ساختمان سفارت سعودی برگزار گردید، علاوه بر سفیر کشورمان در دوشنبه جناب آقای صابری، رئیس کمیته امور دین تاجیکستان، سلیمان دولت زاده و همچنین مفتی تاجیکستان، مکرم عبدالقادر شرکت کردند.

✍️ لازم به ذکر است که از زمان آغاز به کار سفارت سعودی در تاجیکستان در حدود سال 2011 و بعد از شدت گرفتن همکاری های سعودی با دوشنبه از سال های 2015، ارتباط کمیته دین و مفتی تاجیکستان به عربستان سعودی نزدیک و همانقدر از ایران جدا و دور گشته است تا جاییکه با لابی سعودی تمامی دانشجویان تاجیک که تحصیل کرده ی جمهوری اسلامی ایران بوده اند، مورد بازداشت و شکنجه و محدودیت های جدی گشته اند.

🔸 امید است که بهبود روابط با عربستان سعودی صرفا به شرکت در جلسات مشترک و عکس یادگاری در کشورهای ثالث محدود نگشته و گشایش هایی را برای سمپات های جمهوری اسلامی ایران در این کشورها به همراه داشته باشد.

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#تاجیکستان
#ایران
#عربستان_سعودی
#آسیای_مرکزی
❇️ نقش آذربایجان در آسیای مرکزی و اوراسیا

⬅️ سایت azernews در مقاله ای با بررسی فعالیت های آذربایجان در آسیای مرکزی و اوراسیا، به نقش باکو در این مناطق پرداخته است که در ادامه مهم ترین بخش های آن را می توانید مطالعه بنمایید:

🔸 جمهوری آذربایجان در قلب اوراسیا قرار دارد و به عنوان کلید دریای خزر لقب گرفته است. این کشور 75 تا 80 درصد تولید ناخالص داخلی منطقه قفقاز جنوبی را در اختیار دارد که اهمیت استراتژیک و کاربرد آن را برای دستیابی به رویاهای منطقه بزرگ اوراسیا بیشتر کرده است.

🔸 رایزنی های سیاسی سطح بالا، یکپارچگی اقتصادی، همکاری های اجتماعی و هماهنگی امنیتی بین آذربایجان و کشورهای آسیای میانه بویژه ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان و سازمان های ترک به یک "تغییر پارادایم" در منطقه انجامیده است. جالب اینجاست که آذربایجان اکنون به شریک انرژی ترجیحی اتحادیه اروپا تبدیل شده است و منابع انرژی آذربایجان از طریق ترکیه به اروپا صادر می‌شود.

🔸 علاوه بر این، آذربایجان همچنین روابط دوجانبه خود را با پاکستان که "هاب اتصال" بین آسیای جنوبی و آسیای مرکزی است، تقویت کرده است.

🔸 آذربایجان همواره به دنبال تبدیل به پلی بین اروپا و آسیا بوده است. این کشور طی دهه گذشته میلیون‌ها دلار در پروژه‌های زیرساختی تجاری و حمل‌ونقل با هدف قرارگیری بعنوان یک پیوند منطقه ای بین آسیای مرکزی، قفقاز جنوبی و اروپا سرمایه‌گذاری کرده است.

🔸 سرمایه‌گذاری‌های چینی نیز به گسترش بیشتر برنامه استراتژیک آذربایجان کمک می کند. در آگوست 2015، اولین کانتینری که مسیر BRI یا جاده ابریشم را طی کرد، بیش از 4000 کیلومتر از چین را در شش روز طی کرد و به بندر تجارت دریایی بین‌المللی تازه ساخته شده باکو رسید. این نشانگر عصر جدیدی در ارتباطات حمل و نقل منطقه ای بود.
🔸 چین به همراه شرکای آذربایجان و قزاقستان بازیگر اصلی در اجرای این پروژه بودند. آذربایجان به شرکای چینی نشان داد که محموله‌های تجاری می‌توانند از طریق کریدور بین آسیای مرکزی و آذربایجان، سریع‌تر به اروپا برسد به نسبت مسیر دریا یا ترانزیت از طریق روسیه. هم قزاقستان و هم آذربایجان از این پروژه برای تشویق مؤسسات چینی برای شروع زیرساخت ها در قلمرو خود استفاده کردند تا بتوانند از مزایای آن بهره ببرند.

🔸 بدیهی است که روابط بین آسیای مرکزی و قفقاز تقویت شده است. به خصوص با جنگ اوکراین، بی ثباتی کریدور شمالی، به ویژه، کشورهای اوراسیا از جمله چین را به دنبال مسیرهای جدید سوق داده است. روند نزدیکی بین کشورهای شرق و غرب دریای خزر که کریدور میانه در آن قرار دارد سرعت گرفته است. اکنون آذربایجان پس از جنگ دوم قره باغ، چشم انداز گشایش کریدور زنگزور را روشن کرده است. اکنون امکان همکاری و همگرایی منطقه ای بین کشورهای ترک زبان، نقش استراتژیک آذربایجان را در منطقه تقویت کرده است.
🔸 همینطور در فوریه 2021 توافقنامه ای بین آذربایجان و ترکمنستان امضا شد و دولت ها در مورد مناطق مورد مناقشه در دریای خزر به توافق رسیدند. پس از آن تحولات مختلفی در روابط آذربایجان و قزاقستان رخ داد. هر دو کشور بر تعمیق مشارکت استراتژیک و گسترش همکاری های همه جانبه توافق کردند. موضوع توسعه کریدورهای حمل و نقل و بهبود تعرفه های حمل و نقل نیز بین دولت ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

🔸 همچنین توافقی در مورد استفاده ازبکستان از راه آهن باکو - تفلیس - قارص حاصل شد و پس از آن بین وزارت های نیرو آذربایجان و ازبکستان بر سر نقشه راهی توافق شد که اهداف و برنامه های آن تا پایان سال 2023 تعیین می شود، بر اساس این قرارداد پروژه های مشترک در زمینه انرژی های تجدیدپذیر، نفت، گاز و پتروشیمی انجام خواهد شد.

❗️ همچنین مشخص شده است که طرفین در مورد موضوعاتی مانند توسعه پروژه های مشترک برای اکتشاف و تولید منابع هیدروکربنی و همچنین به اشتراک گذاری تجربیات، تشویق سرمایه گذاری متقابل و خصوصی سازی به توافق رسیده اند. علاوه بر این، ادعا می شود که در پروژه های مستقر در قره باغ نیز همکاری صورت خواهد گرفت. در این مرحله، قوی ترین احتمال، امکان استفاده ازبکستان از کریدور زنگزور برای گشودن راهی به غرب است.



کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#تاجیکستان
#آذربایجان
#ترکیه
#چین
#ایران
#آسیای_مرکزی
#قفقاز
#کریدور_میانی
#راهبردی #استراتژیک
✳️ رسانه های صهیونیستی آذربایجان در حال بازنشر فیلم های ضد ایرانی هستند که طی سال های 2016-2019 در رسانه های دولتی و مخصوصا شبکه ملی تاجیکستان پخش میگردید.

⬅️ طی سال های 2019-2016 میلادی، رسانه های دولتی تاجیکستان هجمه بی سابقه ای علیه جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده بودند که با بازداشت دانشجویان تاجیک و دیگر افراد وابسته به جمهوری اسلامی ایران همراه بود. (این افراد تا کنون در زندان های تاجیکستان با حکم های طولانی مدت حضور دارند)

⬅️ دولت آذربایجان که طی چند وقت اخیر دقیقا همان روند ضد ایرانی چند سال قبل دولت تاجیکستان را با دوز صهیونیستی بالاتر پیش گرفته است، در حال بازنشر چنین فیلم هایی هست.

⬅️ لازم به یادآوری است که هفته گذشته، رئیس جمهور آذربایجان به تاجیکستان مسافرت کرده بود.

🌐 کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr

#رصد
#تاجیکستان
#آذربایجان
#ایران_هراسی
🌐 ماه آوریل، سمرقند میزبان سه نشست آسیای مرکزی

تاریخ 13 و 14 آوریل سال جاری، نشست های «آسیای‌مرکزی+روسیه»، «نشست وزیران خارجه کشورهای مشترک المنافع» و چهارمین «نشست کشورهای همسایه افغانستان» در سمرقند برگزار خواهد شد.

⬅️ نشست کشورهای همسایه افغانستان
13 آوریل 2023، چهارمین نشست کشورهای همسایه افغانستان در شهر سمرقند ازبکستان برگزار خواهد شد. این نشست با حضور نمایندگان تاجیکستان، چین، ایران، پاکستان، روسیه، ترکمنستان و ازبکستان برگزار می شود. در این نشست، کشورهای منطقه برای تسهیل در حل و فصل چالش های سیاسی افغانستان و تثبیت وضعیت‌های انسانی و اجتماعی-اقتصادی در این کشور بحث و گفتگو خواهند کرد.

⬅️ نشست آسیای‌مرکزی+روسیه
جمعه 14 آوریل سال جاری، ششمین نشست وزیران کشورهای آسیای مرکزی و روسیه در سمرقند ازبکستان برگزار خواهد شد. در این نشست موضوعات گوناگون منطقه ای و بین المللی و چالش های مشترک کشورهای حاضر مورد مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. همچنین برای اقدامات مشترک و همکاری در زمینه های سیاسی-اقتصادی و فرهنگی گفتگو خواهند کرد.

⬅️ نشست وزیران خارجه کشورهای مشترک المنافع
در تاریخ 14 آوریل 2023، نشست وزیران کشورهای CIS در سمرقند برگزار خواهد شد. در این نشست، هیئتی از ارمنستان، آذربایجان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه، ترکمنستان و ازبکستان، تاجیکستان و همچنین سایر نمایندگان از کمیته اجرایی کشورهای مشترک المنافع شرکت خواهند کرد. در این دیدار، درباره موضوعات مهم بین‌المللی و منطقه‌ای تبادل نظر خواهد شد. چشم‌انداز همکاری‌های چندجانبه در قالب کشورهای مستقل مشترک المنافع مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت و همچنین نتایج همکاری‌های بین‌ وزارتی در گذشته را بررسی خواهند کرد.




کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#آسیای_مرکزی
#روسیه
#افغانستان
🌐 گفتگوی ایران و تاجیکستان برای برگزاری رزمایش‌های نظامی

دوشنبه ۲۱ فروردین، جانشین ستاد کل نیروهای مسلح تاجیکستان «اگیم زاد شرف» سرپرست هیئت اعزامی از تاجیکستان، با امیر سرتیپ حسین ولی‌وند فرمانده دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش گفتگو کردند.

🗒️ در این دیدار، طرفین برای گسترش همکاری های نظامی دو کشور ابراز علاقه کردند. در ادامه نیز هیئت اعزامی تاجیکستان از اماکن مختلف این دانشگاه از جمله مرکز بازی جنگ، دانشکده فرماندهی و ستاد، دانشکده پشتیبانی و ستاد و موزه جنگ دافوس بازدید کردند.

مطالعه از تسنیم

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#تاجیکستان
#ایران
#ارتش
🌐 از اهداف الهام علی اف برای سفر به تاجیکستان؛ جذب تاجیکستان به سازمان کشورهای ترک برای تقابل با ایران در منطقه

برخی از سوالاتی که در حاشیه سفر الهام علی اف به تاجیکستان برای رسانه ها و تحلیلگران مطرح شده بود، این بود که این سفر و نتایج آن چه ارتباطی با ایران می تواند داشته باشد؟ آذربایجان و ترکیه در آسیای مرکزی، بدنبال چه هستند؟ نقطه اشتراک منافع آنها در آسیای مرکزی چیست؟ - برخی تحلیلگران و رسانه های آذری به این سوالها پرداخته اند.

🗒️ به نقل از aze.media، ایرینا جوربنادزه یک تحلیلگر آذربایجانی می نویسد: «آذربایجان علاقمند است که تاجیکستان را به عضویت OTS درآورد، زیرا در این صورت دایره بسته خواهد شد! همه کشورهای آسیای مرکزی در سازمانی متحد خواهند شد که آذربایجان و ترکیه در آن نقش مهمی دارند. هیچ کس نمی داند که ایران به این چشم انداز چه واکنشی نشان خواهد داد. تاجیکستان در گذشته مشکلاتی با ایران داشت، اما رحمان آنها را به سرعت حل کرد که به ضرر منافع کشورش نبود. اکنون ایران مسائل بزرگتری با آذربایجان دارد و اینکه چقدر سریع این مسائل حل خواهد شد عمدتاً به سیاست تهران بستگی دارد. اما به نظر می‌رسد که دوشنبه، علی‌رغم همجواری با ایران یا مخالفت با آن، همچنان به فرآیندهای یکپارچه‌سازی با نزدیک‌ترین همسایگان خود و همچنین با کشورهای دورافتاده‌تر ترک که قوی‌تر از تاجیکستان هستند، تمایل دارد.»

🗒️ در ادامه می افزاید: «به طور خلاصه، برای آذربایجان و ترکیه، استقرار همه جانبه در آسیای مرکزی در درجه اول سیاسی، اهمیت زیادی دارد. و اکنون تا حدودی در این منطقه رویارویی با ایران داغ شده است؛ در بحبوحه ای که علی اف توانسته است توانایی خود را در برقراری روابط نزدیک با تنها کشور فارسی زبان منطقه نشان دهد و حتی نشان دهد که از طریق آن می تواند به صورت دیپلماتیک و آسان ایران را در هم بکوبد. توافقنامه ای در مورد روابط دو شهر بین شهر تاجیکستان اسفره و شوشا آذربایجان امضا شده است که در نتیجه جنگ 44 روزه قره باغ در سال 2020 به کنترل باکو بازگشته است. ما جرأت می کنیم که فرض کنیم سفر علی اف به تاجیکستان به ایران روشن کرد که اگرچه وحدت زبانی سیاسی شده است، اما هنوز عامل تعیین کننده ای در روابط بین کشورها نیست و دلیلی برای کنار گذاشتن روند ادغام نیست.»

‼️ نشر این تحلیل به منظور تایید یا رد آن نیست و با هدف نشر تحلیل های موجود صورت می گیرد.



کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان
#ایران
#آذربایجان
#ترکیه
🌐 دیدار وزرای خارجه ایران و تاجیکستان؛ علاقه تاجیکستان برای گسترش روابط

⬅️ ۲۴ فروردین ماه، در حاشیه چهارمین نشست کشورهای همسایه افغانستان در سمرقند، امیر عبداللهیان وزیر خارجه ایران با همتای تاجیکستانی خود دیدار و گفتگو کرد.

🗒️ سراج الدین مهرالدین وزیر خارجه تاجیکستان نیز در این دیدار با تبریک ماه مبارک رمضان و عید نوروز، از توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک ابراز خرسندی کرد.

🗒️ در این دیدار موضوعات مهم منطقه ای، تقویت مناسبات در سازمان همکاری شانگهای و به خصوص موضوع افغانستان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

🗒️ وزیر خارجه تاجیکستان ضمن مرور‌ همکاری‌های دو‌ کشور در حوزه‌های مختلف، بر علاقه‌مندی دولتش برای گسترش و ارتقای همکاری‌های فیمابین تأکید کرد.

✍️ قابل ذکر است که در اوایل ماه آوریل سال جاری، الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان به تاجیکستان سفر کرده بود. در نتیجه این سفر، در رسانه های آذری نقل می شد که یکی از درخواست ها و مطالبات آذربایجان از تاجیکستان، عدم حمایت از ایران در مجامع بین المللی است. اما با توجه به برخی نیازهای تاجیکستان به ایران، برخی کارشناسان معتقد بودند که تاجیکستان دست از همکاری با ایران نمی کشد، حتی ممکن است تاجیکستان برای ایجاد روابط گرم بین ایران و آذربایجان و رفع کدورت ها به میانجی گری برخیزد. البته ممکن است تناقض در سیاست های تاجیکستان به مرور به روابط او با ایران تاثیر منفی بگذارد.

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#تاجیکستان
#آسیای_مرکزی
#ایران
🌐 کارشناس تاجیک:

‼️ تاجیکستان کاملاً از شکل حکومتی ایران، یعنی قدرت آیت‌الله ها انتقاد می‌کند.

🔺 تاجیکستان می تواند میانجی تهران و باکو بشود

به نقل از media.az، مصاحبه پرویز ملاجان‌اف، کارشناس علوم سیاسی و شرق شناس تاجیکستان در زمینه روابط تاجیکستان با باکو و تهران

⬅️ ملاجان‌اف با یادآوری این نکته که تاجیکستان به موضع بی طرفانه پایبند است و سعی در حفظ روابط با همه طرف ها را دارد، ذکر کرد که تاجیکستان در هر صورت با آذربایجان و ایران روابط خود را گسترش خواهد داد. و ذکر کرد که نارضایتی احتمالی تهران از گسترش روابط تاجیکستان و آذربایجان، موجب تغییر موضع دوشنبه نخواهد شد.

- احتمالاً از روابط پرتنش تهران و باکو خبر دارید. در عین حال، تاجیکستان و ایران مشترکات فرهنگی و زبانی دارند، اگرچه روابط بین کشورها تا همین اواخر بسیار پرتنش و سرد بود و حتی اکنون نیز نمی توان آنها را بسیار گرم دانست.

ملاجان‌اف: در واقع، از سال 2014 تا 2015 یک دوره سرد شدن بسیار شدید بین روابط تاجیکستان و ایران وجود داشت. از سال 2021 گسترش روابط آغاز شد، که بنظرم این به دلیل وضعیت افغانستان بود. و یکی دیگر از عواملی که تأثیرگذار بوده نزدیک شدن ایران و روسیه است، چراکه روسیه شریک تاجیکستان است. اما نمی توان گفت که هنوز تنش بین کشورهای ما به طور کامل برطرف شده است. "سردی" همچنان ادامه دارد.

مسائل مربوط به میراث فرهنگی وجود دارد، اگرچه دوشنبه و تهران در تلاش هستند تا به اجماع برسند. در تاجیکستان مرسوم است که از ادبیات یا میراث «تاجیکی-فارسی» صحبت بشود. وقتی فرمولاسیون های دیگری از ایران شنیده می شود، این باعث تحریک در دوشنبه می شود. اما، من فکر می کنم که هنوز هم می توان به یک نظر مشترک رسید، روابط در حال بهبود است. و این امکان وجود دارد که تاجیکستان در آینده بتواند نقش یک واسطه بین باکو و تهران را ایفا کند. در هر صورت می بینم که چنین امکانی وجود دارد.

- آیا دوشنبه نمی ترسد سفر رئیس جمهور آذربایجان به تاجیکستان باعث نارضایتی تهران شود؟

بله، ما با ایران قرابت فرهنگی داریم، اما وابستگی اقتصادی و سیاسی نداریم. نارضایتی احتمالی ایران به هیچ وجه بر موضع دوشنبه تاثیری نخواهد داشت.

همچنین باید توجه داشت که تاجیکستان کاملاً از شکل حکومتی که اکنون در ایران حاکم است، یعنی قدرت آیت‌الله ها انتقاد می‌کند.




کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#تاجیکستان
#ایران
#آذربایجان
#آسیای_مرکزی