❗️ انتشار برای اولین بار

📰 سال ۱۹۹۲ میلادی - میتینگ و شعارهای مردم تاجیکستان به سبک انقلاب اسلامی (اوایل استقلال این کشور)

📄 شنیده شدن شعارهای "وحده لا شریک له" و "ظالمین، مرگ به نیرنگتان، خون شهیدان ما، می چکد از چنگتان" - سال ۱۹۹۲م (اوایل استقلال تاجیکستان) در اجتماع بزرگ مسلمانان این کشور در میدان "شهیدان" دوشنبه؛ شعارهایی به سبک انقلاب اسلامی... که از جمله جلوه‌ های روشن تأثیر مستقیم انقلاب اسلامی ایران به مردم تاجیکستان بود.

(میدان شهیدان شهر دوشنبه (که پس از استقلال این کشور چنین نام گرفت)، میدانی ست که یادآور حادثه خونین فوریه سال ۱۹۹۰ در زمان اتحاد جماهیر شوروی است‌.)


#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان #استقلال
#انقلاب #جمهوری_اسلامی_ایران
#اسلام #فرهنگ #زبان
#شوروی

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr

📰 ملاقات سفیر عربستان سعودی با مقامات تاجیکستان

⬅️ ۱۷ اکتبر، سفیر عربستان ولید بن عبدالرحمن الرشیدان، با سراج‌الدین مهرالدین وزیر خارجه تاجیکستان گفتگو کرد. طرفین حول راه های تقویت روابط دوجانبه و منافع مشترک به تبادل نظر پرداختند.

📄 همچنین در این تاریخ، ولید بن عبدالرحمن در سفارت عربستان میزبان نظام قاسم رئیس اتحادیه نویسندگان تاجیکستان بود.

📄 پیش از این ۱۶ اکتبر، سفیر عربستان با سعید رحیم‌زاده وزیر معارف و علم تاجیکستان به گفتگو نشست. آنها حول راه های گسترش روابط دوجانبه در زمینه تبادلات علمی به گفتگو پرداختند.


#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان #عربستان_سعودی
#نفوذ #فرهنگ

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 تاشکند میزبان نمایندگان ۵۰ دانشگاه از آمریکا

⬅️ 18 تا 20 اکتبر، وزارت‌های آموزش آمریکا و ازبکستان، مجمعی را برای معرفی فرصت های تحصیلی آمریکا برای دانشجویان آسیای مرکزی و جنوبی در تاشکند برگزار می کنند.

📄 در این مجمع، نمایندگان 50 دانشگاه آمریکایی برای سخنرانی و مشاوره حضور پیدا خواهند کرد. همچنین دانشجویان و مشاورانی از قزاقستان، قرقیزستان، نپال، پاکستان، سریلانکا، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، بنگلادش و هند در این مجمع حضور دارند.

📄 امروز ۱۹ اکتبر، در حاشیه این مجمع میزگردی نیز حول موضوعات روش‌های استخدام، پذیرش، رشته های تحصیلی و شرایط دانشگاههای ایالات متحده برگزار خواهد شد و دانشجویان با نماینده دانشگاه مورد علاقه خود، آزادانه می توانند صحبت کنند.


#آسیای_مرکزی
#ازبکستان #تاجیکستان #آمریکا
#نفوذ #دانشگاه #علم #فرهنگ

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

‍ ‍ 📰 سیاست "آموزشی" غرب در آسیای مرکزی

یادداشتی از Centrasia.org که با تکیه بر تحقیقات ia-centr.ru نگاشته است.

⬅️ کشورهای غربی در صدد تربیت نخبگان سیاسی و فرهنگی در آسیای مرکزی هستند تا آنها در آینده منافع غرب در منطقه را ارتقاء داده و حفظ کنند. پروژه های آموزشی غرب در این منطقه، مستقیما ابزاری برای پیشبرد چنین اهدافی است.

❗️ دیپلماسی غرب مدعی است که "علوم غرب و روش آموزش غربی یک معیار بی قید و شرط برای تضمین موفقیت کشورهای در حال توسعه است." لزلی ویگر، سفیر ایالات متحده در قرقیزستان در اواخر سال ۲۰۲۲ گفته بود که زبان انگلیسی باید به ابزاری برای گسترش روابط قرقیزستان با جهان خارج و به پایه توسعه پیش روی آن تبدیل شود.

📄 انگیزه های غرب برای تضعیف نفوذ روسیه در محیط پساشوروی، تلاش ها برای جذب جوانان آسیای مرکزی به دانشگاه‌های آمریکایی و اروپایی را افزایش داد. باید گفت، USAID از جایگاه ویژه‌ای در این فعالیت ها دارد و یک مرکز فکری و جعل «پرسنل جدید» در کشورهای هدف است.

📄 واشنگتن به دنبال بیرون راندن روسیه از فضای فرهنگی آسیای مرکزی است و همواره در حال تقویت ابزارهای لازم برای دستیابی به این هدف است. به عنوان مثال، پروژه ای در قرقیزستان برای ترجمه و انتشار ادبیات آمریکایی به زبان قرقیزی وجود دارد؛ که واشنگتن به این وسیله: ایالات متحده را به عنوان "رهبر جهانی و پرچمدار پیشرفت و دموکراسی" جلوه داده و در عین حال سعی می کند استفاده از زبان روسی را کاهش دهد.

📄 اقدامات مشابهی نیز توسط بروکسل در چارچوب پروژه های تامین مالی در زمینه آموزش آسیای مرکزی اجرا می شود. برای مثال، برنامه اقدام جوانان ۲۰۲۲-۲۰۲۷، که شرایط مشارکت جوانان در سیاست «از همه سطوح و از همه مناطق» جهان را به عنوان یک اولویت استراتژیک معرفی کرده است. همچنین آنها برنامه ریزی کرده ‌اند که نقش اروپا در آغاز و انجام اصلاحات کشورها را تقویت کنند.

❗️ در این میان، +Erasmus نقش مهمی در این زمینه ایفا می کند. بودجه آن ۲۶ میلیارد یورو برآورد شده و از جمله اهداف آن ترویج فراگیر «سبک زندگی و تفکر اروپایی» و تزریق «هویت غربی» است.

📄 آموزش متقاضیان در برنامه های آموزش عمومی و موسسات آموزش حرفه‌ای اتحادیه اروپا در منطقه، بر تقویت نفوذ بروکسل در کشورهای پساشوروی تمرکز دارد که از طریق گسترش دایره تماس ها و ارتباطات، انقلاب های فکری و فرهنگی و از طریق ترویج تفکرات اروپایی انجام می شود. بنابراین، غرب به شدت در حال افزایش نفوذ «قدرت نرم» خود در دولت‌ها و جوامع مدنی کشورهای آسیای مرکزی است‌.


#آسیای_مرکزی
#ازبکستان #آمریکا #اتحادیه_اروپا #نفوذ
#قدرت_نرم #آموزش #فرهنگ

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 آمریکا ۲۰۰ معلم زبان انگلیسی در قرقیزستان تعلیم می دهد

⬅️ ماه گذشته میلادی، سفارت آمریکا در قرقیزستان در یک گزارش از برنامه واشنگتن برای تعلیم و آماده‌سازی ۲۰۰ معلم زبان انگلیسی بومی قرقیزستان خبر داد. گفتنی‌ست، پس از گذشت چند روز سفارت ایالات متحده در بیشکک، این خبر را از وب سایت خود حذف کرد.

📄 پیش از این در ۱۶ اکتبر، لسلی ویگر سفير ایالات متحده در این کشور در یک مصاحبه ضمن سخنانی حول نتایج نشست سران C5+1، از برنامه وسیع واشنگتن در زمینه آموزش زبان انگلیسی در قرقیزستان سخن گفت و اظهار داشت که این برنامه از سال ۲۰۱۸ به طور منسجم آغاز شده است. همچنین وی تأکید کرد تاکنون حدود ۵۰۰۰ نفر محصل از روزنامه‌نگاران، متخصصان و حتی مقامات دولتی این کشور در این برنامه شرکت کرده اند.

#آسیای_مرکزی
#قرقیزستان #آمریکا #زبان #فرهنگ #نفوذ
#قدرت_نرم

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰‍ ماجرای توزیع رایگان شاهنامه فردوسی در تاجیکستان به فرمان رئیس‌جمهور این کشور

⬅️ ۵ دسامبر سال جاری، مراسم بزرگداشت باباجان غفورف مورخ و نویسنده کتاب "تاجیکان" در دوشنبه با سخنرانی امامعلی رحمان رئیس‌جمهور تاجیکستان برگزار شد. وی در این سخنرانی خبر داد که کتاب شاهنامه فردوسی به‌طور رایگان به هر خانواده تاجیک اهدا خواهد شد و هدف این اقدام را آگاهی مردم از تاریخ و فرهنگ خود اعلام نمود.

📄 این اقدام، در تاجیکستان و ایران با حواشی زیادی روبه‌رو شد. برخی امامعلی رحمان را تمجید نموده وی را احیاگر فرهنگ و زبان فارسی و تاریخ آریائیان معرفی کردند. این درحالی‌ست که این نسخه از شاهنامه فردوسی که در تاجیکستان توزیع خواهد شد، به خط سیریلیک نگاشته شده؛ زبان فارسی لکن با خط روسی. از این رو شاهد واکنش‌هایی از سوی شخصیت‌های ادبی و فرهنگی فارس‌زبان بودیم؛ استاد شفیعی کدکنی شاعر و نویسنده، در یک مصاحبه مستقیما از این اقدام انتقاد نمود و اظهار داشت: "توزیع شاهنامه به خط سیریلیک، توسعه خط و زبان روسی به بهانه تقویت فرهنگ ملی است."

📄 برخی از فعالان فرهنگی و اجتماعی تاجیک نیز معتقد بودند به‌دلیل اینکه خط فعلی تاجیکستان خط سیریلیک است، نمی‌توان از این اقدام انتقاد نمود، از طرفی نیز نمی‌توان این اقدام را در راستای احیای زبان و فرهنگ دانست و توزیع انبوه آن فقط خط جعلی سیریلیک را در این کشور تثبیت می‌نماید، لذا قابل تمجید نیز نخواهد بود. این ماجرا در رسانه‌های ایران نیز منعکس گشت و برخی از آن‌ها به حواشی آن نیز وارد شده و نظر خود را منتشر نمودند.

⬅️ ۱۸ دسامبر سال جاری، قاهر رسول‌زاده نخست‌وزیر تاجیکستان در نشست شورای سران دولت‌های کشورهای مشترک المنافع در مسکو که در خصوص روابط فرهنگی و بشردوستانه دایر گردید، تاکید نمود که زبان روسی در تاجیکستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در قانون اساسی این کشور به‌عنوان زبان ارتباطات بین اقوام معرفی شده است. وی همچنین اظهار داشت: "بیش از ۸۰درصد وب‌سایت‌های جمهوری تاجیکستان به زبان روسی هستند و زبان روسی در تمام سطوح آموزشی از مهدکودک‌ها تا دانشگاه‌ها تدریس می‌شود." این درحالی‌ست که حتی یک نشریه رسمی در تاجیکستان به خط فارسی نشر نمی‌شود.

📄 همچنین گفتنی‌ست، آموزش الفبای فارسی در مدارس تاجیکستان از کلاس چهارم تا هفتم تحت عنوان "الفبای نیاکان" آموزش داده می‌شد، که البته آن هم محدود گشت و کودکان از سنین بالاتری آغاز به یادگیری الفبای فارسی می‌کنند. این درحالی‌ست که بر اساس برنامه جدید آموزشی این کشور یعنی "استراتژی رشد معارف تاجیکستان ۲۱-۲۰۳۰"، زبان روسی به‌عنوان زبان دوم و زبان ارتباطات بین قومی در تاجیکستان معرفی شده و آموزش آن از کلاس اول آغاز می‌شود؛ و در رتبه بعد به انگلیسی به‌عنوان زبان بین‌المللی در این برنامه توجه شده که آموزش آن هم از کلاس اول آغاز می‌شود.

📄 بازگشت به الفبای فارسی در تاجیکستان پس از استقلال مطرح گردید و سال‌ها یکی از موضوعات اصلی در محافل فرهنگی و ادبی این کشور بود. زبان رسمی تاجیکستان پس از استقلال فارسی-تاجیکی اعلام شد؛ اما سال ۱۹۹۹ شاهد حذف پسوند فارسی از کنار تاجیکی بودیم و دولت تاجیکستان به‌شکل خاموشی به‌دنبال هویت‌بخشی به زبان تاجیکی با خط جعلی سیریلیک رفت. پس از استقلال این کشور، قانونی وضع شده بود که دولت را موظف به برنامه‌ریزی برای احيای خط می‌کرد؛ اما به‌مرور این قانون نیز کنار گذاشته شد و سال ۲۰۰۸ رسما امامعلی رحمان با تغییر خط از سیریلیک به فارسی مخالفت نمود.

⬅️ برخی کارشناسان سیاست‌های رئیس‌جمهور تاجیکستان در حوزه زبان و فرهنگ این کشور را از مهم‌ترین عوامل رکود زبان فارسی و عدم ترویج آن در تاجیکستان می‌دانند. دولت تاجیکستان در پی اقداماتی با هدف هویت‌بخشی به زبان تاجیکی و خط جعلی سیریلیک، دست به اقداماتی همچون محدودسازی تعلیم ادبیات فارسی در مدارس و حذف پسوند زبان فارسی از کنار تاجیکی زد‌. سال ۲۰۰۹ با تصویب قانون زبان جدید، دولت زبان رسمی تاجیکستان را تاجیکی اعلام نمود و این بار به مستقل‌بودن تاجیکی تاکید داشت.

📄 این رویکرد موجب شده است که امروزه زبان روسی تبدیل به زبان علم در این کشور شود و بسیاری از دانشمندان معاصر تاجیکستان کتاب‌های خود را به روسی چاپ می‌کنند و حتی کلاس‌ها و برنامه‌های خود را به زبان روسی اجرا می‌کنند. در میان مردم نیز چنین شده و فردی که به زبان روسی مسلط نباشد، گویا بی‌سواد است. کارشناسان، جدایی از خط فارسی و سپس رویکرد مذکور دولت نسبت به زبان فارسی و از طرفی توجه ویژه آن به زبان روسی را مهم‌ترین عوامل این پدیده می‌دانند.

#آسیای_مرکزی #تاجیکستان #زبان #فرهنگ #فارسی

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr