🔰 #قرآن و سواد رسانه ای
❇️ موضوع: وظیفه مخاطب در مقابله با خبرگزاری ها و جریانات ناسالم خبری

1️⃣قسمت اول:
🔻شناسایی #خبرنگاران فتنه انگیز در خبرگزاری ها

🔹در آیات بسیاری از قرآن، شناسایی و تحقیق و اطلاع رسانی در مورد خبرگزاری‌ها و خبرنگاران فتنه انگیز تجویز شده است و آن‌ها مصداق #فاسق معرفی شده‌اند.

🔸در سوره حجرات آمده: "ای کسانی که ایمان آوردید، اگر فاسقی برای شما خبری آورد، فوری تحقیق کنید؛ مبادا ناآگاهانه به قومی آسیب رسانید، سپس از کرده خود پشیمان شوید."

🔹در این آیه دستور به تحقیق و بررسی در منبع خبر آمده است. چون #خبر و خبرنگار با زندگی اجتماعی مردم ارتباط دارند، در اینجا اگر به خاطر حفظ آبرو و احترام افراد تحقیق و بررسی نکنیم، ممکن است جامعه اسلامی در معرض فتنه و آشوب قرار گیرد.

🔸علامه طباطبایی در ذیل آیه فوق، در تفسیر خود می‌نویسد:

🔹"اساس زندگانی اجتماعی بشر به این است که وقتی خبری را می‌شنوند، به آن عمل کنند؛ چیزی که هست در خصوص خبر اشخاص فاسق دستور فرموده تحقیق کنید و این در حقیقت نهی از عمل به خبر فاسق است.... و از بی اعتباری و عدم حجیت خبر فاسق پرده بر می‌دارد."


✏️منبع: مقاله "قرآن و سواد رسانه‌ای با تاکید بر خبر و خبرنگاری" به اهتمام راضیه شهوندپور و حمیدرضا سالارکیا


⭕️ مسیر رسانه | کانال جامع سواد رسانه‌ای ⭕️

🆔 @massir_resane

https://l1l.ir/403m

🔰 #قرآن و سواد رسانه ای
❇️ موضوع: وظیفه مخاطب در مقابله با خبرگزاری ها و جریانات ناسالم خبری

2️⃣ قسمت دوم:
🔻هوشیاری در برابر خبرسازان مهاجم، بدعت گذار و شایعه ساز

🔹جامعه اسلامی در معرض هرگونه #تهاجم_خبری است و مردم باید هوشیار و اهل تحقیق و بررسی باشند و هوشیاری ملت اسلامی، درمان مفاسد و ناهنجاری‌های اجتماعی است.

🔸در سوره نور می‌خوانیم:

🔹"کسانی که دوست دارند زشتی‌ها در مردم با ایمان شیوع یابد، عذاب دردناکی برای آن‌ها در دنیا و آخرت است، و خداوند می‌داند و شما نمی‌دانید"

🔸در این آیه سخن از داستان #افک و عواقب شوم و دردناک شایعه و اتهام نسبت به افراد پاک است؛ چرا که این مسأله به قدری مهم است که قرآن لازم می‌بیند چند بار از طرق گوناگون و مؤثر این مساله را تحلیل کند، و چنان محکم کاری نماید که در آینده چنین صحنه‌ای در #جامعه_اسلامی تکرار نشود.

🔹پخش #شایعات از حربه‌ها و روش‌های خبرگزاری‌های منافق است. برای خنثی سازی شایعات، مردم باید به اهل استنباط و آگاهان مراجعه کنند.

🔸در سوره نساء آمده است:

🔹"هنگامی که خبری (و شایعه‌ای) از ایمنی یا ترس (پیروزی یا شکست) به آنان (#منافقان) برسد، آن را فاش و پخش می‌کنند؛ در حالی که اگر آن را (پیش از نشز) به پیامبر و اولیای امور خود ارجاع دهند، قطعاً آنان که اهل درک و فهم و #استنباط هستند، حقیقت آن را در می‌یابند و اگر فضل و رحمت خداوند بر شما نبود، به جز اندکی، پیروی از شیطان می‌کردند."


✏️منبع: مقاله "قرآن و سواد رسانه‌ای با تاکید بر خبر و خبرنگاری" به اهتمام راضیه شهوندپور و حمیدرضا سالارکیا


⭕️ مسیر رسانه | کانال جامع سواد رسانه‌ای ⭕️

🆔 @massir_resane

https://l1l.ir/46ep

🔰 #قرآن و سواد رسانه‌ای
❇️ موضوع: وظیفه #مخاطب در مقابله با خبرگزاری ها و جریانات ناسالم خبری

3️⃣قسمت سوم:
🔻بی‌اعتنایی به خبرگزاری‌ها و #خبرنگاران بی تعهد و وابسته به #مکاتب_منحرف


🔸اصل در اسلام، #اعتماد به مردم است؛ اما #ایمان، با خوش باوری نیز سازگار نیست.

🔹ولی حساب کسانی که #فسق و عدم تعهد آنان به اسلام و جامعه اسلامی بر همه روشن است، از افراد عادی جداست و بایستی به آنها و خبر آنها بی‌اعتنایی کرد:
«اگر فاسقی برای شما خبری آورد، تحقیق کنید.»

🔸 در سوره توبه می‌خوانیم:
«بر هیچ یک از آنها که بمیرد، نماز نخوان، و بر کنار قبرش (برای دعا و طلب آمرزش) نایست؛ چرا که آنها به خدا و رسولش کافر شدند، و در حالی که فاسق بودند، از دنیا رفتند.»

🔹 در حقیقت، این یک نوع #مبارزه منفی، و در عین حال مؤثر، در برابر گروه #منافقان است. مبارزات منفی به حد کافی در #بی_اعتبار ساختن آنان، و انزوا و طردشان از جامعه اسلامی، اثر می‌گذارد.


✏️منبع: مقاله "قرآن و سواد رسانه‌ای با تاکید بر خبر و خبرنگاری" به اهتمام راضیه شهوندپور و حمیدرضا سالارکیا


⭕️ مسیر رسانه | کانال جامع سواد رسانه‌ای ⭕️

🆔 @massir_resane

https://l1l.ir/4bx7

🔰 #قرآن و سواد رسانه‌ای
❇️ موضوع: وظیفه #مخاطب در مواجهه با محتوای خبر

4️⃣قسمت چهارم:
🔻لزوم تحقیق و تیزبینی در #اخبار

🔹 #تحقیق و بررسی خبر در مواردی که به جامعه مربوط است و بر اساس آن، اقدام و عملی انجام می‌گیرد، واجب است. البته هر خبری نیاز به تحقیق ندارد و خبرهای مهم و مفید نیاز به تحقیق دارند: "إن جاءکم فاسق بنبإ فتبینوا: اگر فاسقی برای شما خبری آورد، تحقیق کنید"

🔸 #نبأ به خبر مهم و مفید گفته می‌شود که بایستی بررسی شود. نبأ خبری است که دارای فایده بزرگ و مفید #علم یا ظن است. خبر، گزارشی از واقعیت‌هاست، ولی هر واقعیتی را نمی‌توان خبر نامید.

🔹 «فتبینوا»، پس از «آمنوا» آمده و نشان دهنده آن است که ایمان با خوش‌باوری سازگار نیست و «فاء» در ابتدای «فتبینوا»، نشانه #اقدام_سریع بوده و این را می‌رساند که تحقیق و بررسی را نباید به تأخیر انداخت.

🔸دلیل دیگر برای تحقیق در اخباری که از #فاسق به ما می‌رسد، این است که فاسق گاهی راست می‌گوید؛ پس نباید همه جا خبر او را تکذیب کرد.

✏️منبع: مقاله "قرآن و سواد رسانه‌ای با تأکید بر خبر و خبرنگاری" به اهتمام راضیه شهوندپور و حمیدرضا سالارکیا


⭕️ مسیر رسانه | کانال جامع سواد رسانه‌ای ⭕️

🆔 @massir_resane

https://l1l.ir/4jfw

🔰 #قرآن و سواد رسانه‌ای
❇️ موضوع: وظیفه #مخاطب در مواجهه با محتوای خبر

4️⃣قسمت پنجم:
🔻چگونگی برخورد با خبرهای نادرست و باطل


🔹 در قرآن کریم بر #افشاگری و خنثی سازی و برخورد با اخبار نادرست و باطل تأکید شده است. حال #اخبار نادرست و باطل به چه معنایی است؟ در لغت «#حق» را امر زایل نشدنی دانسته‌اند که این معنا با صدق و کذب سازگار نیست.

🔸 از بررسی آیات قرآن معلوم می‌شود که حق گویی در برابر باطل گویی قرار دارد؛ پس حق گویی با واقع گویی تفاوت خواهد داشت، زیرا #واقع_گویی در خبر به صدق و کذب خبر و عرضه مطابق با واقع و به دور از تحریف برمی‌گردد، پس واقع گویی در مقابل دروغگویی و کذب قرار دارد، اما #حق_گویی به نحوه تفسیر و تحلیل درباره رویدادها مربوط می‌شود و به نوعی قضاوت و اعلام نظر است.

🔹 به همین دلیل در برخی آیات قرآن، فاصله گرفتن از حق گویی را رفتن به سوی #باطل دانسته و این دو را مقابل هم ذکر کرده است.

🔸 در سوره آل عمران آمده است:

🔹 " ای اهل کتاب! چرا حق را به باطل مشتبه می‌کنید و حقیقت را پوشیده می‌دارید؛ در حالی که می دانید."

🔸 چند آیه در قرآن از #کتمان_حق نهی می‌کند؛ از جمله:
"و حق را با باطل نیامیزید، و حقیقت را با این که می دانید، کتمان نکنید".

🔹 گفتنی است که حق به معنای کلام مطابق با واقع، مفهومی است که بر #اخبار_صادق منطبق است و ملاک مطابقت نیز واقعیت خارجی است؛ لذا اخبار صادق و مطابق با واقع مشمول عنوان حق شمرده می‌شود و کتمان آنها مشمول نهی مذکور در آیه است و خطاب نهی قرآن، متوجه کسانی است که #کتمان آنها دارای تأثیر است؛ چنان که از ملاحظه شأن نزول آیه چنین شرطی دریافت می‌شود. بنابراین، خبرگزاری‌ها و خبرنگاران عمومی مشمول این خطاب‌اند.

✏️منبع: مقاله "قرآن و سواد رسانه‌ای با تأکید بر خبر و خبرنگاری" به اهتمام راضیه شهوندپور و حمیدرضا سالارکیا


⭕️ مسیر رسانه | کانال جامع سواد رسانه‌ای ⭕️

🆔 @massir_resane

https://yon.ir/1RSSP

🔰 #قرآن و سواد رسانه‌ای
❇️ موضوع: وظیفه #مخاطب در مواجهه با محتوای خبر

6️⃣قسمت ششم:
🔻لزوم توجه به #محتوای_خبر و نه فقط خبرنگار


🔹 آنچه در #خبر مهم است، قطعی بودن آن است: #خبرنگار بزرگ باشد یا کوچک، انسان باشد یا حیوان، به تنهایی مهم نیست.

🔸 در سوره نمل می‌خوانیم:

🔹 "فَمَکَثَ غَیرَ بَعیدٍ فَقالَ أحَطتُ بِما لَم تُحِط بِهِ و جِئتُکَ مِن سَبَإٍ بِنَبَإٍ یَقینٍ؛ چندان طول نکشید (که هدهد آمد) و گفت من به چیزی آگاهی یافتم که تو بر آن آگاهی نیافتی. من از سرزمین سبا یک خبر قطعی برای تو آورده‌ام.

🔸 کلمه «نبأ» به معنای خبر مهم است و «#یقین» به معنای چیزی است که شکی در آن نباشد. پس #مخاطب خبر بایستی تنها به خبرهای قطعی توجه کند.

🔹 ممکن است موجود کوچکی چون هدهد، مطلبی و خبری بداند که داناترین انسان‌های عصر خویش از آن بی خبر باشند؛ هرچند سلیمان باشد و با #علم وسیع نبوت.

🔸 در نتیجه نباید #منبع اطلاعات و اخبار خود را در خبرگزاری‌ها یا افراد خاصی منحصر کرد و باید از تمام ظرفیت‌ها استفاده شود.


✏️منبع: مقاله "قرآن و سواد رسانه‌ای با تأکید بر خبر و خبرنگاری" به اهتمام راضیه شهوندپور و حمیدرضا سالارکیا


⭕️ مسیر رسانه | کانال جامع سواد رسانه‌ای ⭕️

🆔 @massir_resane

https://yon.ir/zELzF

🔰 #قرآن و سواد رسانه‌ای
❇️ موضوع: راه های مواجهه #مخاطب با اخبار

7️⃣قسمت هفتم:
🔻پرهیز از هیجان زدگی در #شنیدن خبر


🔹اقدام عجولانه و #هیجان_زدگی در هنگام شنیدن اخبار، نوعی جهالت است و امکان دارد جامعه را به نابودی بکشاند:

🔸"یا أیها الذین آمنوا إن جاءَکم فاسِقٍ بِنَبَأ فَتَبَیَّنوا، ای کسانی که ایمان آورده‌اید، اگر شخص فاسقی خبری برای شما آورد، درباره آن #تحقیق کنید."

🔹 «فَتَبَیَّنوا» یعنی اول #صدق و کذب او را به دست آورید و فوراً با خبر او اقدام نکنید.

🔸 همچنین در سوره اسراء می‌خوانیم:

🔹 "و لاتَقفُ ما لَیسَ لَکَ بِه عِلم إنَّ السَمعَ والبَصَرَ والفُؤادَ کُلٌ أولئِک کانَ عَنه مَسئولا؛ از آنچه نمی‌دانی، پیروی نکن؛ چرا که گوش و #چشم و دل‌ها همه مسئولند."

🔸 پس خبری را که در مورد آن تحقیق نکرده‌اید و بر آن #علم ندارید، نبایستی عجولانه دنبال کنید، زیرا در قیامت از چشم و #گوش و دل شما بازخواست می‌شود.


✏️منبع: مقاله "قرآن و سواد رسانه‌ای با تأکید بر خبر و خبرنگاری" به اهتمام راضیه شهوندپور و حمیدرضا سالارکیا


⭕️ مسیر رسانه | کانال جامع سواد رسانه‌ای ⭕️

🆔 @massir_resane

https://goo.gl/rEKASd

🔰 #قرآن و سواد رسانه‌ای
❇️ موضوع: راه های مواجهه #مخاطب با اخبار

👈قسمت آخر:
🔻بررسی #جوانب خبر


🔹 علت # دشمنی در جامعه و میان افراد، دو چیز است: تلاش #افراد_فاسق و زودباوری مؤمنان؛ زیرا هدف آنان ایجاد آشوب، فتنه و دشمنی و به هم زدن #امنیت_اجتماعی و #جنگ_روانی است. این افراد و خبرگزاری‌ها با #تحریف محتوای خبر، خبر را دستاویزی برای اهداف خاص خود تبدیل می‌کنند.

🔸پس #مخاطبان باید با بررسی جوانب خبر و یافتن #حقیقت و تفسیر درست خبر، از دامن زدن به آن جلوگیری کنند. بسیاری از فتنه‌ها و نزاع‌ها از همین اخبار تحریف شده، خلاف واقع و #باطل و #زودباوری مخاطب سرچشمه گرفته است.

🔹قرآن در این زمینه چنین می‌فرماید:

🔸" درباره آن تحقیق کنید؛ مبادا به گروهی از روی نادانی آسیب برسانید، و از کرده خود پشیمان شوید."

🔹"از آنچه نمی‌دانی، پیروی نکن."

🔸در آیه دیگر، ضمن برشمردن اوصاف بنی اسرائیل و تخلفات آنان، آمده است که آنها بر اثر خبث باطن، سخن خدا را تفسیر نادرست می‌کنند و صفت پیامبر را تغییر می‌دهند.

🔹" آنان سخنان را از موردش #تحریف می‌کنند."

🔸"آنان سخنان را از مفهوم اصلی آن تحریف می‌کنند."

🔹بنابراین، تحریف کلام خدا به دو نحو است: ۱. #تفسیر_نادرست؛ ۲. تغییر و تبدیل‌هایی که در عبارات می‌دهند و کلامی که از خدا نیست، می گویند از خداست.


✏️منبع: مقاله "قرآن و سواد رسانه‌ای با تأکید بر خبر و خبرنگاری" به اهتمام راضیه شهوندپور و حمیدرضا سالارکیا


⭕️ مسیر رسانه | کانال جامع سواد رسانه‌ای ⭕️

🆔 @massir_resane

https://yon.ir/2YXN2

💢 سرگرم‌آموزی

🔹 از دیرباز بسیاری از پیام‌های اخلاقی و توصیه‌ها در خلال #داستان‌های_ادبی و حکایت‌های عامیانه مطرح می‌شد.

🔸 در کشور ما بازی‌هایی همچون هفت‌سنگ، وسطی، خاله‌بازی و ... همچنان که تفریح و #سرگرمی بچه‌ها بودند، کارگروهی، خلاقیت، رعایت #قوانین و بسیاری از مفاهیم دیگر را نیز به کودکان می‌آموختند و به افزایش مهارت‌های جسمی و روانی آنان مثل پرتاب کردن، تمرکز، #تخیل و .... نیز کمک می‌کردند.

🔹 امروزه اگرچه بچه‌ها به‌جای بازی‌های فیزیکی، با رایانه مشغول #بازی‌های_رایانه‌ای هستند؛ بازهم همان فرایند موازی سرگرمی و آموزش در جریان است؛ فرایندی که به واسطه آن پیام‌های آموزشی در قالب‌های سرگرمی به #مخاطب منتقل می‌شود.

🔸 به این فرآیند #سرگرم_آموزی می‌گویند. رسانه‌ها با تولید برنامه‌هایی با ظاهر سرگرم‌کننده، مخاطب را همراه کرده و بدون ایجاد خستگی و دل‌زدگی برای آن‌ها، #پیام‌های_آموزشی خود را در قالب سرگرمی منتقل می‌کنند.

🔹 برای برخی از #والدین خرید یک سی دی با خرید یک توپ برای کودکشان فرقی ندارد؛ هر دو را یک سرگرمی زودگذر می‌دانند. هرچند رسانه سرگرمی است اما همواره نکات مهمی را مطرح کرده است. کودکانه‌ترین #پویانمایی‌ها جدی‌ترین مسائل زندگی را مطرح می‌کنند.

🔸 رسانه در بسیاری از تصمیم‌گیری‌ها، قضاوت‌ها، گرایش‌ها و مشکلاتی که برای ما پیش می‌آید، اثر می‌گذارد و معمولاً این تأثیرگذاری نامحسوس و آرام انجام می‌گیرد. برخی از صاحب‌نظران #قرآن را بهترین نمونه سرگرم آموزی با کارکردهای کامل و حکیمانه می‌دانند.

✏️منبع: "۱۵۰ هشتگ-نهضت سواد رسانه‌ای" به اهتمام دکتر سید بشیر حسینی و حسین حق پناه و "سواد رسانه" به اهتمام محمد محمدی

⭕️ مسیر رسانه | کانال جامع سواد رسانه‌ای ⭕️

🆔 @massir_resane

https://yon.ir/eUYM8