سی‌ان‌ان: ایران و عربستان سعودی به هم دو ماه فرصت داده‌اند تا جدی بودن خود درباره توافق‌عادی سازی که روز جمعه به طور ناگهانی اعلام شد را نشان دهند.

بعد از هفت سال خصومت، ریاض از سیاست خارجی جنگ‌طلبانه خود که با به قدرت رسیدن محمد بن سلمان و پس از به تخت رسیدن پدرش در سال ۲۰۱۵ اتخاذ کرده بود، عقب نشینی کرده. او با ترکیه آشتی کرد، با سوریه روابط برقرار کرد و از پایان جنگ در یمن پشتیبانی می‌کند.

جنگ سرد بین ایران و عربستان سعودی تقریبا بر همه مناقشات در منطقه تاثیرگذار بود.

کارشناسان می‌گویند که جنگ #یمن، احتمالا یکی از اولویت‌ها در این توافق بوده. نشریه ایرنا به نقل از نماینده ایران در سازمان ملل نوشته که "این مصالحه آتش‌بس در یمن را تسریع، و به شروع گفتگوها در یمن برای تشکیل یک دولت ملی فراگیر در یمن کمک می‌کند".

شبکه العربیه به نقل از شبکه المیادین، نوشت که یکی از بال‌های سیاسی حوثی‌ها (انصارالله یمن) به نام عبدالوهاب المهباشی گفته، مناقشه در یمن باید از طریق گفتگو های مستقیم با ریاض انجام شود و آن‌ها "تابع" ایرانی‌ها نیستند.

#لبنان: این کشور که از بحران فلج‌کننده اقتصادی رنج می‌برد، یکی از نزدیک‌ترین متحدان عربستان سعودی بود اما عربستان پس از یک مناقشه یک‌ساله با حزب‌الله مورد حمایت ایران، همکاری خود را با این کشور قطع کرد. در سال ۲۰۲۱ سطح روابط به پایین‌ترین حد خود رسید تا جایی که عربستان و چند متحد عرب خلیجی (فارسی) اش، سفرای خود را به دلیل انتقاد وزیر اطلاع‌رسانی لبنان از جنگ ائتلافِ به رهبری عربستان در یمن، از لبنان فراخواندند.

با این حال هم حزب‌الله و هم نخست‌وزیر موقت لبنان، نجیب میقاتی، این توافق را ستودند و آن را "فرصتی برای نفس کشیدن منطقه و نگاه به آینده" خواندند. اما تحلیلگران می‌گویند که این به معنای آن نیست که روابط بین بیروت و ریاض به طور اتوماتیک بهبود می‌یابد. العربیه به نقل از وزیر خارجه سعود، شاهزاده فیصل بن فرحان نوشت که لبنان به "آشتی لبنانی" نیاز دارد و نه آشتی ایران- سعودی.

این موضوع همچین راه خود را به بحث‌های داخلی در #اسرائیل باز کرده. چند ساعت پیش از اعلام این توافق، نتانیاهو در ایتالیا بود و درباره یکی از مهمترین اهداف خود اغراق می‌کرد؛ عادی سازی روابط با سعودی. اسرائیل صلح با سعودی را به عنوان قله توافقات عادی‌سازی می‌بیند. اگرچه که روابط پشت پرده سال‌ها جریان دارد اما صلح همه جانبه دستاورد بزرگی ست و یکی از اجزا کلیدی برای تشکیل اتحاد منطقه‌ای برای مقابله با ایران است.

این موضوع باعث شروع "بازی شماتت Game of blame" در ساختار سیاسی اسرائیل شد.

روزنامه هاآرتص به نقل از یک "مقام ارشد ناشناس در رُم" نوشت که دولت قبل تحت هدایت بنِت و لاپید مقصر این مصالحه است. در سمت مقابل بنِت و لاپید، نتانیاهو را مقصر دانستند که توجه خود را از گستره بزرگتر در خاورمیانه، بر روی تغییرات مناقشه برانگیز قضایی گذاشته.

#لاپید در توییتر نوشت که وقتی او و بنِت در قدرت بودند، ریاض توافق هوایی و پرواز مستقیم سفر حج را امضا کرد، و نیز توافق امنیتی مربوط به جزایر دریای سرخ با مصر و عربستان امضا شد. او نوشت:

"همه این‌ها با یک توقف آزاردهنده روبرو شد. وقتی که تندرو ترین دولت تاریح اسرائیل اینجا مستقر شد و سعودی‌ها فهمیدند که دولت نتانیاهو ضعیف است و آمریکایی‌ها به آن گوش نمی‌دهند".

بنت نیز نوشت:

"کشورهای منطقه و جهان دارند اسرائیل را در مناقشه می‌بینند، با یک دولت معیوب که درگیر نابود کردن سیستماتیک خود است".
نتانیاهو پیش از جلسه هفتگی کابینه به این مصالحه اشاره نکرد و وزیر خارجه نیز گفت که درباره آن نظری ندارد.

#عراق نیز که میزبان چندین دور گفتگو بین دو کشور بوده، به سرعت از این آشتی استقبال کرد. تحلیل‌گران می‌گویند که به نفع بغداد است که این مصالحه به پیش برود، چون این کشور از سال ۲۰۰۳ و سقوط صدام حسین صحنه رقابت ایرانی- سعودی بوده.

#جنگ_رسانه‌ای: ایران و سعودی سال‌ها درگیر جنگ شدید رسانه‌ای بودند و علیه یکدیگر تحریک می‌کردند؛ ایران با رسانه عرب‌زبان "العالم" و شبکه انگلیسی زبان پرِس‌تی‌‌وی، و عربستان با "ایران اینترنشنال". ایران به این شبکه برچسب "سازمان تروریستی" زده. عربستان همچنین مالک بخش فارسی رسانه بریتانیایی ایندیپندنت نیز هست.

این که چطور این جنگ رسانه‌ای به پایان برسد، حیات توافق عادی سازی ایران و سعودی را نشان خواهد داد.

تحلیلگران می‌گویند که سعودی در بنگاه‌های رسانه‌ای فارسی زبان سرمایه گذاری کرد تا اهرم فشاری بر ایران در گفتگوها داشته باشد. وال استریت جورنال روز یکشنبه گزارش داد که عربستان پذیرفته که از شدت "پوشش انتقادی" این شبکه علیه جمهوری اسلامی (ایران) کم کند.

ماه گذشته این شبکه اعلام کرد که کار خود را به خاطر "تهدیدهای جمهوری اسلامی" از لندن به واشینگتن دی.سی منتقل خواهد کرد.