🔰عنصر اسرارآمیز جهان!/خاک‌ها چگونه تشکیل می‌شوند؟/ با انواع خاک‌ها آشنا شوید

🔹خاک‌ها مخلوطی از #مواد_معدنی و #آلی هستند که از تخریب سنگ‌ها در نتیجهٔ هوازدگی بوجود می‌آیند که البته نوع و ترکیب خاک‌ها در مناطق مختلف بر حسب شرایط ناحیه فرق می‌کند. تشکیل خاک‌ها به گذشت #زمان، مقاومت سنگ اولیه یا #سنگ_مادر، #آب_و_هوا، فعالیت #موجودات_زنده و بالاخره #توپوگرافی ناحیه‌ای که خاک در آن تشکیل می‌شود بستگی دارد. 

🔹اگر می‌خواهید درباره خاک مطالعه ‌کنید، کافی است که بیلی را در دست بگیرید و سوراخی نسبتاً بزرگی را در آن ایجاد کنید. این سوراخ باید طوری باشد که سطح عمودی خاک تا سنگ زیرین آشکار شود. به این شرایط #نیمرخ_خاک گفته می‌شود. نیمرخ خاک چیزی مثل #اثر_انگشت_خاک است. نیمرخ یک خاک به خاطر عواملی مثل رنگ، بافت، ساختار، ضخامت و همچنین ترکیب شیمیایی اش با نیمرخ خاک‌های دیگر متفاوت است

✔️موادی که خاک‌ها را تشکیل می‌دهند به چهار قسمت تقسیم می‌شوند:

 1⃣ مواد سخت موجود در خاک:
🔹مواد سخت خاک را ترکیبات معدنی تشکیل می‌دهند، ولی ممکن است دارای مقداری مواد آلی نیز باشند. البته این ترکیبات معدنی موجود در خاک از تخریب سنگ‌های اولیه یا #سنگ_مادر حاصل شده‌اند که گاهی اوقات همراه با مواد تازه کلوئیدی و نمک‌ها است.

2⃣ موجودات زنده در خاک‌ها:
🔹 تغییراتی که در خاک‌ها انجام می‌پذیرد بوسیله موجودات زنده در خاک انجام می‌گیرد. قبل از همه #ریشه گیاهان، #باکتری‌ها، #قارچ‌ها، #کرم‌ها و بالاخره #حلزون‌ها در این تغییرات شرکت دارند.

3⃣ آب موجود در خاک‌:
🔹 آبی که در خاک وجود دارد حمل مواد حل‌شده را به عهده دارد که البته این مواد حمل شده برای رشد و نمو #گیاهان به مصرف می‌رسد. آب موجود در خاک‌ها از #باران و آب‌های نفوذی، آب جذب شده و بالاخره آب‌های #زیرزمینی تشکیل شده که در مواقع خشکی از محل خود خارج شده و بمصرف می‌رسد.

4⃣ هوای موجود در خاک:
🔹هوا همراه با آب در خوه‌های خاک‌ ها وجود دارد که البته این هوا از ضروریات رشد و نمو گیاهان و ادامه حیات حیوانات می‌باشد. مقدار #اکسیژنی که در هوای موجود در خاک وجود دارد از دی اکسید کربن کمتر است و این بدان علت است که ریشه گیاهان برای رشد و نمو اکسیژن مصرف کرده و دی اکسید کربن پس می‌دهند.

⬅️ خاک‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام از خاک‌ها مشخصه‌های بی همتایی از نظر #رنگ، #بافت، #ساختمان و #محتویات دارند. #عمق خاک هم متفاوت است. نوع خاک در یک منطقه نوع گیاهانی که می‌توانند در آن رشد کنند را تعیین می‌کند. برای دسته بندی آن‌ها سیستم‌های خاصی وجود دارد. براساس یک نوع تقسیم بندی ۱۲ نوع خاک در جهان وجود دارد. برای آشنایی بیشتر انواع خاک‌ها هشتگ #رده‌بندی‌خاک‌ها را دنبال کرده و همراه ما باشید.

#خاکشناسی
#رده‌بندی‌خاک‌ها
#مدیریت_خاک

✍#کمیل_مهدوی

✅ @masaf_foods

‍‍🔰اثر انگشت خاک (نیمرخ خاک) شامل چه ویژگی‌هایی می‌شود؟

🔹کیفیت خاک را از روی سطح زمین نمی‌توان تشخیص داد و به ویژگی‌های آن پی برد. بنابراین باید نیمرخ خاک را مطالعه کرد و برای این منظور را باید به بررسی خاک از سطح تا عمیق‌ترین ناحیه گسترش آن یعنی تا محل برخورد با سنگ بستر پرداخت . نیمرخ خاک مانند #اثر_انگشت انسان‌ها برای هر نوع خاک متفاوت است و به وسیله این ویژگی ها است که میتوانیم خاک ها را بشناسیم. به طور #کلی خاک ها می توانند #افق‌های زیر را در نیمرخ خود داشته باشند (در همه خاک ها همه این افق ها وجود ندارند):

🔺افق O: بالاترین بخش نیمرخ در افق خاک O قرار دارد. این نامگذاری ، به سبب وجود مواد آلی (Organic) در این افق است که از #گیاهان و نیز بقایای #حیوانات بوجود می‌آید و پس از مدتی تشکیل هوموس را می‌دهد.
➕( به بقایای تجزیه شده گیاهان و جانوران هوموس (Humus) یا #گیاه‌خاک می‌گویند.)

🔺 افق A: به نام خاک بالایی یا سطحی نامیده می‌شود، فوقاتی‌ترین منطقه خاک است و این همان افقی است که رشد و نمو گیاهان در آن نفوذ می‌کنند. این افق غنی از مواد آلی و موجودات زنده میکروسکوپی است که وجود این مواد آلی باعث رنگ #خاکستری تا #سیاه این افق می‌گردد. این زمین غالبا برای کشاورزی مناسب می‌باشند.
➕اکسیدهای آهن و همچنین بعضی از مواد محلول ممکن است از این منطقه به افق B برده شوند و در آنجا رسوب کنند.

🔺 افق E: اين لايه #شسته_شده (به وسيله باد و باران) رنگ #روشن دارد و زير لايه A و بالای لايه B قرار دارد. اين لايه بيشتر از شن و ماسه و لای و لجن تشكيل شده است.

🔺 افق B: بر خلاف افق‌های A و E ، افق B #تجمع (Illuviation) رس‌ها و اکسیدهای آهن و آلومینیوم است. افق B رنگ‌هایی مایل به #قرمز یا #زرد به خود می‌گیرد، چون حاوی مواد آلی و اکسیدهای مختلفی از عناصر است.

🔺 افق C: این افق سنگ بستر #تجزیه و #فرسایش یافته است و در اثر عوامل فیزیک و شیمیایی و همچنین در اثر دخالت ریشه گیاهان تشکیل می‌شود. این افق در حقیقت سنگ بستر دست نخورده را از عوامل بیولوژیکی حفظ می‌کند و به عنوان سنگ پوشش (Regolith) محسوب می‌شود. این افق فاقد کانی‌های رسی است و بیشتر از قطعات سنگی تشکیل یافته است.

🔺 افق R: در تحتانی‌ترین بخش نیمرخ خاک افق R (سنگ _ Rock) قرار گرفته که شامل مواد متراکم سنگ و عمدتا #سنگ_بستر است. هنگامی که سنگ بستر هوازدگی و فرسایش شیمیایی می‌یابد، به سنگ پوشش (Regolith) تبدیل می‌شود. مواد حاصل از این فرایند برای تشکیل نیمرخ خاک به مصرف می‌رسد.

#خاکشناسی
#رده‌بندی‌خاک‌ها
#مدیریت_خاک

✅ @masaf_foods

🔰رده‌بندی خاک‌ها
1⃣ انتی سول‌ها

🔹به انواع خاک‌هایی که به تازگی تشکیل شده اند خاک انتی سول گویند. این خاک‌ها از مواد مادری #جدید تشکیل یافته و تشخیص آنها از روی جوان بودن خاک و #فقدان افق‌های ژنتیکی طبیعی امکان پذیر است. البته گاهی اوقات افق‌های ژنتیکی شروع به تشکیل شدن نموده است . بطور کلی انتی سول ها از مواد اولیه و خرد شده (رگولیت) عمیق وجود آمده اند.

🔹اکثر خاک های دنیا در ابتدای جوانی جزء خاک های انتی سول می‌باشند. عواملی از قبیل شیب های تند که فرسایش بسرعت در آنها صورت می گیرد ؛ مدت زمان کم و محدود یا انتقال و حرکت مواد (مانند حرکت تپه های شنی) در تشکیل این گونه خاک ها موثر می باشند.

🔻انتی سول هائی که از تپه های شنی تشکیل یافته اند از نظر #کشاورزی چندان ارزشی ندارند.

#خاکشناسی
#رده‌بندی‌خاک‌ها
#مدیریت_خاک

✅ @masaf_foods

🔰رده‌بندی خاک ‌ها
2⃣ آلفی‌سول(Alfisols)

🔹 از نظر وسعت ، #سومین رده خاک در دنیا را شامل می گردد. آلفی سول های در ایران در نواحی حاشیه دریای خزر و کرانه دریای عمان و خلیج فارس امتداد یافته اند.

🔹این خاک‌ها غالباً مرطوب بوده و دارای فصلی است که میزان تبخیر و تعرق آن بیش از بارندگی است( حضور یک فصل خشک ضروری است).

🔹 این خاک‌ها معمولاً دارای پوششی متنوع از گیاهان هستند ولی به صورت غالب در جنگل موجود می‌باشند. آلفی سول‌ها در صورت حفاظت دارای پتانسیل خوبی در #حاصلخیزی هستند و در اراضی نسبتاً پایدار تشکیل می گردد. اما در صورتی که در معرض فرسایش قرار گیرند به سرعت این #حاصلخیزی تنزل پیدا می کند.

#خاکشناسی
#رده‌بندی‌خاک‌ها
#مدیریت_خاک

✅ @masaf_foods

🔰 رده‌بندی خاک‌ها
3⃣ اریدی سول‌ها

🔹 در زبان لاتین اریدی به معنی خشک است. اگر خاکی بیش از نیم سال خشک باشد را خاک اریدی سول می‌نامند که بخش اصلی مناطق بیابانی را تشکیل می‌دهند. این خاک‌ها #فراوان‌ترین رده در سطح زمین بوده و تقریباً ۲۰ درصد سطح کل خاک های دنیا را بوجود می‌آورند. پوشش گیاهی متداول در اریدوسول‌ها بوته‌های پراکنده و در نقاط مرطوب‌تر دسته جات و علوفه‌های بیابانی است.

🔹 به علت پوشش گیاهی بسیار #پراکنده‌ای که در این خاک‌ها وجود دارد مواد آلی این خاک‌ها بسیار ناچیز می باشد. باد در تشکیل خاک‌های اریدی سول نقش اصلی را ایفا می‌کند. یکی از مشخصات متداول در اغلب خاک‌های اریدی سول وجود افق تجمع #کربنات‌کلسیم (افق کلسیک) است. بسیاری از اریدی سول‌ها هم دارای تجمعات رسی هم می باشند که کاملاً تحول یافته‌اند.

🔹 اریدی سول‌ها در قسمت‌های مرکزی ایران که شامل دشت‌ها و کویر‌های ایران دیده می‌شوند که تا نزدیک حاشیه خلیج فارس و استان سیستان و بلوچستان و خوزستان امتداد یافته است.

#خاکشناسی
#رده‌بندی‌خاک‌ها
#مدیریت_خاک

✅ @masaf_foods

🔰 رده‌بندی خاک‌ها
4⃣ هیستوسول (Histosols) : 

🔹هیستوسول در زبان یونانی به معنای بافت است. این خاک.ها غنی از مواد آلی هستند که شامل گیاه خاک و کود تازه می‌باشند. در واقع اگر خاکی دارای بیش از ۳۰ درصد #ماده_آلی تا عمق ۴۰ سانتی متری باشد را خاک هیستوسول می‌نامند.

🔹 در مواقعی که سرعت تشکیل #مواد_آلی از زمان تجزیه آن بیشتر است، این خاک‌ها تشکیل می‌شوند. این امر به این علت رخ می‌دهد #زهکشی محدود مانع از تجزیه هوازی می‌شود و بقایای گیاهان و جانوران در خاک باقی می‌ماند.

🔹 به دلیل اینکه هیستوسول‌ها مقادیر زیادی کربن آلی را ذخیره می‌کنند، از نظر بوم‌شناسی خیلی مهم می‌باشند. اگر این تجمع برای مدت زمان به حد کافی طولانی ادامه یابد، #زغال_سنگ تشکیل می‌گردد.

🔹در هیستوسول‌ها به طور کلی، به دلیل زهکشی ضعیف و اسیدی بودن اغلب #حاصلخیزی شیمیایی کمی دارند و در این خاک‌ها کشت بسیار دشوار است.

#خاکشناسی
#رده‌بندی‌خاک‌ها
#مدیریت_خاک

✅ @masaf_foods

🔰رده‌بندی خاک ‌ها
5⃣ اینسپتی سول (Inceptisols) :

🔹ریشه این لغت از کلمه‌ی لاتین inceptum به معنی شروع یا آغاز آمده است. این خاک‌ها #جوانند و یا در #ابتدای مراحل به وجود آمدن قرار دارند. این خاک افق‌هایی که تغییر یافته اند دارد اما هوادیدگی آنقدر زیاد نبوده است. آن‌ها به مقدار زیاد و به صورت کم عمق به روی سنگ بستر هستند یا روی زمین های پر شیب واقع شده اند. این خاک در دامنه‌ی گسترده ای از دما و رطوبت در محیط میتواند وجود داشته باشد.

🔹همانطور که گفته شد اینسپتی سول‌ها خاک‌های جوانی هستند که در سرتاسر جهان گسترش یافته‌اند. تفسیر خاک های اینسپتی سول برای استفاده های کشاورزی و غیرکشاورزی الزاماً گسترده است. اینسپتی سول‌هایی که زهکشی کافی ندارند به طور گسترده می‌توانند برای کشت محصولات زارعی استفاده شوند مشروط بر اینکه ایجاد زهکش مصنوعی در آنها اماکن پذیر باشد.


#خاکشناسی
#رده‌بندی‌خاک‌ها
#مدیریت_خاک

✅ @masaf_foods

🔰رده‌بندی خاک ‌ها
6⃣مالی سول‌ (Mollisols)

🔹مالی ودر زبان لاتین به معنی نرم است. خاک‌هایی که تجزیه و تخریب و تجمع مواد آلی در آن‌ها قابل ملاحظه است. این خاک دارای لایه سطحی #تیره (اپی پدون مالیک) و غنی از #موادآلی می باشد که مشخصه ی این خاک است. سطح این خاک نرم و کرک دار می‌باشد. ماده‌ی مادری آن از لحاظ مواد غذایی غنی بوده و چمن زار ها را تشکیل می‌دهند. پوشش گیاهی علوفه‌ای به دلیل ریشه افشان و مویین فراوان، در تشکیل آن‌ها مهم است ولی الزامی نیست.

🔹این خاک به صورت طبیعی #حاصلخیز بوده و مقدار زیادی آب در خود نگهداری می کند در نتیجه ارزش زیادی از لحاظ #کشاورزی دارند.

🔹مالی سول های در قسمت های انتهای شرقی استان سمنان و خراسان شمالی و همچنین در نواحی مرکزی ایران (مرکزی) و جنوب غربی ایران از خوزستان به طرف حاشیه دریای عمان و خلیج فارس امتداد دارد.


#خاکشناسی
#رده‌بندی‌خاک‌ها
#مدیریت_خاک

✅ @masaf_foods

🔰رده‌بندی خاک ‌ها
7⃣ اکسی سول (Oxisols) :

🔹ریشه این کلمه از کلمه فرانسوی oxide به معنی #اکسید آمده است. این خاک تنها در مناطق گرمسیر وجود داشته و در ایلات متحده در هاوایی و پویرتو ریکو یافت میگردد.

🔹 این خاک‌ها شدیدا #هوادیده شده‌اند و در نتیجه رنگ آنها زرد تا قرمز می‌باشد که به علت تجمع #اکسیدآهن و #آلومینیوم است .

🔹اگر این خاک رسی باشد توانایی نگهداری مواد غذایی آن #پایین است(#حاصلخیزی ناچیز) چون رس آنها از اکسید آهن و کائولینیت تشکیل شده است. آنها عموما افق های مشخصه زیادی نداشته و بسیار عمیق اند . بعضی از واریته های گرمسیری میتوانند در مناطق مرطوب آن رشد کنند اما معمولا نیاز به کود #زیادی دارند .


#خاکشناسی
#رده‌بندی‌خاک‌ها
#مدیریت_خاک

✅ @masaf_foods

🔰رده‌بندی خاک ‌ها
8⃣اسپودوسول (Spodosols)

🔹این اسم از واژه یونانی اسپودوس، به معنی "خاکستر چوب" آمده‌است‌. اسپودویول‌ها خاک‌های اسیدی هستند که بوسیله تجمع زیر سطحی هوموسی که با #آلومینیوم و #آهن کمپلکس تشکیل داده است، تشخیص داده می‌شود.

🔹این خاک به طور معمول در مواد مادری #درشت‌بافت تشکیل می‌یابند و دارای افق E با رنگ روشن در روی افق اسپودیک قهوه ای مایل به قرمز است. فرآیندی که این این افق ها را تشکیل می دهد پادزولیزیشن (podzolization) نامیده می شود.

🔹اسپودوسول‌ها اغلب در جنگل های درختان #مخروطیان تحت شرایط اقلیمی سرد و مرطوب رخ می دهند. در سطح جهانی، آنها تا چهار درصد از نواحی بدون یخ زمین را اشغال می‌کند.

🔹 همانطور که گفته شد بیشتر اسپودوسول‌ها از جنگل‌ها مخروطیان پشتیبانی می‌کنند. بخاطر اینکه آنها به صورت ذاتی #غیرحاصلخیز می‌باشند، اسپودوسول‌ها، به منظور اینکه باز لحاظ کشاورزی پر محصول باشند، به افزودن #آهک نیاز دارند.


#خاکشناسی
#رده‌بندی‌خاک‌ها
#مدیریت_خاک

✅ @masaf_foods