Forwarded from واحد گردشگری و محیط‌زیست مؤسسه مصاف
نقش مالچ‌ها در حفظ زمین و منابع طبیعی
✍🏻خاک یکی از مهم‌ترین منابع طبیعی هر کشور است. در مناطقی که فرسایش کنترل نمی‌شود، خاک‌ها به‌تدریج فرسایش یافته و حاصلخیزی خود را از دست می‌دهند.
راهکار مبارزه با پدیده فرسایش بادی، کاهش سرعت باد یا افزایش پوشش سطحی و بالابردن مقاومت خاک در برابر بادهای فرساینده می‌باشد.
برای تثبیت خاک، هرچند بهترین روش کاشت گیاهان است اما در شرایطی که این امکان وجود نداشته باشد از روش‌های مختلف دیگری استفاده می‌شود.
روش‌هایی همچون فیزیکی (مانند: شخم‌زدن زمین)،
شیمیایی (مانند: مالچ‌های نفتی و پلیمری)
و زیستی (مانند: کاشت گیاه و استفاده از مالچ‌های طبیعی) که هرکدام دارای مزایا و معایبی می‌باشند.
در حقیقت مالچ را می‌توان پوشش غیرزنده‌ای نامید که به‌عنوان محافظتی برای خاک و گیاهان در مناطق خشک به کار می‌رود تا محیط را در برابر تغییر دمای شدید و فرسایش خاک و ازدست‌رفتن آب زمین محافظت کند.
مالچ‌ها را مى‌توان به سه گروه مالچ‌هاى بيولوژيک، مالچ‌هاى معدنى و مالچ‌هاى شيميايى تقسيم كرد.
۱. مالچ‌هاى بيولوژيک اصولا از مواد گياهى نظير برگ، كاه، كلش، بقایای گیاهی... هستند.
۲. مالچ‌هاى معدنى نظير سنگ‌ريزه، خاک رس، كاهگلى، آهک، گچ يا انواعى از املاح معدنى.
۳. مالچ‌هاى شيميايى به دو گروه مالچ‌هاى شيميايى غيرنفتى و مالچ‌هاى نفتى
طبقه‌بندى نمود: غيرنفتى شامل مواد مصنوعى مانند پشم شيشه، كاغذ سلوفان، مواد پلى‌اتيلن، انواع متفاوتى از مواد پليمرى.
مالچ‌هاى نفتى عموما از نظر تركيب شيميايى مجموعه‌اى از اجزاى هيدروكربنى هستند.
⚠️بايد توجه داشت كه مالچ‌هاى نفتى اثرات محیط‌زیستی فراوان و هزينه‌هاى بالایی در جهت تثبيت شن‌هاى روان دارند.
یکی از موارد مصرف مالچ‌ها در مزارع و باغات است. از کاربرد مالچ در این حوزه با اهداف زیر می‌توان نام برد:
-حفظ رطوبت خاک و کاهش مصرف آب؛
-متعادل‌کردن حرارت خاک؛
-کم‌کردن فشردگی خاک؛
-حاصلخیزترکردن خاک با مصرف مالچ‌های آلی؛
-جلوگیری از رشد و توسعه علف‌‌های هرز؛
- کاهش شوری خاک.
مالچ‌ها حتی به محیط‌زیست و کشاورز در بحث مبارزه با آفات کمک کردند. کشاورزان پیازکار برای مبارزه با آفت مزرعه خود مجبور به استفاده از غلظت‌های بالا و پی‌درپی حشره‌کش شیمیایی بودند که در یک بررسی به این نتیجه رسیدند، در ترکیب مالچ کلشی با فقط یک نوبت حشره‌کش به‌عنوان موثرترین روش برای آفت پیاز به آن‌ها کمک شایانی می‌کند (موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، ۱۴۰۲).
همچنین مطالعه‌ای نشان داد استفاده از مالچ، راهکاری مناسب برای مبارزه با خشکسالی و کم‌آبی است و حجم آب مصرفی را تا ۵۰درصد کاهش می‌دهد.
#محیط_زیست
#حفظ_منابع_طبیعی
#یادداشت_علمی
✅ کانال گردشگری و محیط‌زیست مؤسسه مصاف
@masaftourism
✍🏻خاک یکی از مهم‌ترین منابع طبیعی هر کشور است. در مناطقی که فرسایش کنترل نمی‌شود، خاک‌ها به‌تدریج فرسایش یافته و حاصلخیزی خود را از دست می‌دهند.
راهکار مبارزه با پدیده فرسایش بادی، کاهش سرعت باد یا افزایش پوشش سطحی و بالابردن مقاومت خاک در برابر بادهای فرساینده می‌باشد.
برای تثبیت خاک، هرچند بهترین روش کاشت گیاهان است اما در شرایطی که این امکان وجود نداشته باشد از روش‌های مختلف دیگری استفاده می‌شود.
روش‌هایی همچون فیزیکی (مانند: شخم‌زدن زمین)،
شیمیایی (مانند: مالچ‌های نفتی و پلیمری)
و زیستی (مانند: کاشت گیاه و استفاده از مالچ‌های طبیعی) که هرکدام دارای مزایا و معایبی می‌باشند.
در حقیقت مالچ را می‌توان پوشش غیرزنده‌ای نامید که به‌عنوان محافظتی برای خاک و گیاهان در مناطق خشک به کار می‌رود تا محیط را در برابر تغییر دمای شدید و فرسایش خاک و ازدست‌رفتن آب زمین محافظت کند.
مالچ‌ها را مى‌توان به سه گروه مالچ‌هاى بيولوژيک، مالچ‌هاى معدنى و مالچ‌هاى شيميايى تقسيم كرد.
۱. مالچ‌هاى بيولوژيک اصولا از مواد گياهى نظير برگ، كاه، كلش، بقایای گیاهی... هستند.
۲. مالچ‌هاى معدنى نظير سنگ‌ريزه، خاک رس، كاهگلى، آهک، گچ يا انواعى از املاح معدنى.
۳. مالچ‌هاى شيميايى به دو گروه مالچ‌هاى شيميايى غيرنفتى و مالچ‌هاى نفتى
طبقه‌بندى نمود: غيرنفتى شامل مواد مصنوعى مانند پشم شيشه، كاغذ سلوفان، مواد پلى‌اتيلن، انواع متفاوتى از مواد پليمرى.
مالچ‌هاى نفتى عموما از نظر تركيب شيميايى مجموعه‌اى از اجزاى هيدروكربنى هستند.
⚠️بايد توجه داشت كه مالچ‌هاى نفتى اثرات محیط‌زیستی فراوان و هزينه‌هاى بالایی در جهت تثبيت شن‌هاى روان دارند.
یکی از موارد مصرف مالچ‌ها در مزارع و باغات است. از کاربرد مالچ در این حوزه با اهداف زیر می‌توان نام برد:
-حفظ رطوبت خاک و کاهش مصرف آب؛
-متعادل‌کردن حرارت خاک؛
-کم‌کردن فشردگی خاک؛
-حاصلخیزترکردن خاک با مصرف مالچ‌های آلی؛
-جلوگیری از رشد و توسعه علف‌‌های هرز؛
- کاهش شوری خاک.
مالچ‌ها حتی به محیط‌زیست و کشاورز در بحث مبارزه با آفات کمک کردند. کشاورزان پیازکار برای مبارزه با آفت مزرعه خود مجبور به استفاده از غلظت‌های بالا و پی‌درپی حشره‌کش شیمیایی بودند که در یک بررسی به این نتیجه رسیدند، در ترکیب مالچ کلشی با فقط یک نوبت حشره‌کش به‌عنوان موثرترین روش برای آفت پیاز به آن‌ها کمک شایانی می‌کند (موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، ۱۴۰۲).
همچنین مطالعه‌ای نشان داد استفاده از مالچ، راهکاری مناسب برای مبارزه با خشکسالی و کم‌آبی است و حجم آب مصرفی را تا ۵۰درصد کاهش می‌دهد.
#محیط_زیست
#حفظ_منابع_طبیعی
#یادداشت_علمی
✅ کانال گردشگری و محیط‌زیست مؤسسه مصاف
@masaftourism
Forwarded from واحد گردشگری و محیط‌زیست مؤسسه مصاف
گیاه‌پالایی روشی موثر برای پالایش خاک‌های آلوده
✍ آلودگی فلزات سنگین یکی از اساسی‌ترین مشکلات زیست‌محیطی است که جهان مدرن با آن روبه‌رو می‌باشد.
فلزات سنگین و عناصر رادیواکتیو به‌طور طبیعی در خاک و هوا وجود دارند. افزایش شدید و ناگهانی سطح این ترکیبات که تحت تأثیر فعالیت‌های بی‌رویه صنعتی و کشاورزی در محیط‌زیست خطرناک می‌باشد.
فلزات سنگین مثل سرب، کادمیم و جیوه از طریق پسماندها و فاضلاب‌ها، صنایع فلزی آهن، فولاد، زباله‌ها و سوخت‌های فسیلی و... به محیط‌زیست راه پیدا می‌کنند. آلودگی در نهایت از طریق خاک وارد آب و غذای انسان و جانداران می‌شود.
روش‌های مختلفی برای پاکسازی خاک‌های آلوده به فلزهای سمی وجود دارد که عمدتاً هزینه‌بر بوده و همچنین در سطوح وسیع قابل بهره‌گیری نمی‌باشد اما یکی از روش‌های مناسب برای حل این مشکل، گیاه‌پالایی است.
گیاه‌پالایی (Phytoremediation) یا پالایش سبز عبارت است از فناوری استفاده از گیاهان برای استخراج، کاهش یا محدودکردن انتقال آلاینده‌ها به خاک‌وآب که روشی موثر، ارزان‌قیمت و دوستدار محیط‌زیست است.
گیاهانی چون گون، فستوکا، گاو پونه آفتابگردان سورگوم شبدر سفید، درخت اقاقیا... خاصیت گیاه‌پالایی دارند.
عمدتا این گیاهان قادرند ۱۰۰ برابر گیاهان معمولی عناصر آلاینده را جذب نمایند.
مکانیسم‌های گیاه‌پالایی
گیاهان چگونه و از چه مکانیسم‌هایی آلودگی را کاهش می‌دهند؟
🔘تخریب توسط گیاه Phyto-degradation
بعضی گیاهان قادرند با استفاده از آنزیم‌های خود آلاینده‌ها را به ترکیبات بی‌ضرر تجزیه کنند.
🔘تثبیت توسط گیاه Phyto-stabilization
بعضی گیاهان می‌توانند آلاینده‌ها را در خاک یا ریشه یا منطقه ریشه غیرمتحرک و تثبیت کنند.
🔘استخراج توسط گیاه Phyto-extraction
در این فرآیند آلاینده‌ها توسط ریشه جذب شده و وارد ساقه و برگ‌ها می‌شود و در نهایت با جمع‌آوری و برداشت گیاه عناصر مضر از منطقه آلوده خارج می‌شوند. این روش بیشتر برای رفع آلودگی آب‌وخاک از فلزات کمیاب اعمال می‌شود.
🔘تصعید یا تبخیر توسط گیاه Phyto-Volatilization
بعضی گیاهان قادرند آلاینده‌ها را توسط ریشه‌‌ها جذب سپس توسط روزنه‌ها به‌صورت تعرق یا تصعید خارج کرده و وارد اتمسفر کنند. در این حالت آلاینده به‌شکل ترکیبات بی‌ضرر خارج می‌شوند.
🔘تحریک توسط گیاه Phyto-stimulation
در این فرایند، گیاه موادطبیعی از طریق ریشه آزاد شده و مواد مغذی مورد نیاز میکروارگانیسم‌های موجود در خاک را تأمین می‌کند. به این ترتیب میکروارگانیسم‌ها تخریب بیولوژیکی آلاینده‌ها را افزایش می‌دهند.
⚠️در گیاه‌پالایی باید مراقب معرفی گونه‌های غیربومی که خود پیامدهای مخربی برای اکوسیستم دارد بود، مانند کاهوی آبی که به‌عنوان یک گیاه پالاینده نقره، کادمیوم، کروم، مس، جیوه، نیکل، سرب و روی معرفی شده است اما گونه غیربومی و مهاجم است.
مزیت‌های گیاه‌پالایی آن‌قدر زیاد است که باعث می‌شود استفاده این روش به‌قدر کافی موثر و کاربردی باشد، از کاهش آلودگی خاک تا افزایش حاصلخیزی از مزیت‌های آن است.
#محیط_زیست
#آلودگی_خاک
#یادداشت_علمی
✅ کانال گردشگری و محیط زیست مؤسسه مصاف
@masaftourism
✍ آلودگی فلزات سنگین یکی از اساسی‌ترین مشکلات زیست‌محیطی است که جهان مدرن با آن روبه‌رو می‌باشد.
فلزات سنگین و عناصر رادیواکتیو به‌طور طبیعی در خاک و هوا وجود دارند. افزایش شدید و ناگهانی سطح این ترکیبات که تحت تأثیر فعالیت‌های بی‌رویه صنعتی و کشاورزی در محیط‌زیست خطرناک می‌باشد.
فلزات سنگین مثل سرب، کادمیم و جیوه از طریق پسماندها و فاضلاب‌ها، صنایع فلزی آهن، فولاد، زباله‌ها و سوخت‌های فسیلی و... به محیط‌زیست راه پیدا می‌کنند. آلودگی در نهایت از طریق خاک وارد آب و غذای انسان و جانداران می‌شود.
روش‌های مختلفی برای پاکسازی خاک‌های آلوده به فلزهای سمی وجود دارد که عمدتاً هزینه‌بر بوده و همچنین در سطوح وسیع قابل بهره‌گیری نمی‌باشد اما یکی از روش‌های مناسب برای حل این مشکل، گیاه‌پالایی است.
گیاه‌پالایی (Phytoremediation) یا پالایش سبز عبارت است از فناوری استفاده از گیاهان برای استخراج، کاهش یا محدودکردن انتقال آلاینده‌ها به خاک‌وآب که روشی موثر، ارزان‌قیمت و دوستدار محیط‌زیست است.
گیاهانی چون گون، فستوکا، گاو پونه آفتابگردان سورگوم شبدر سفید، درخت اقاقیا... خاصیت گیاه‌پالایی دارند.
عمدتا این گیاهان قادرند ۱۰۰ برابر گیاهان معمولی عناصر آلاینده را جذب نمایند.
مکانیسم‌های گیاه‌پالایی
گیاهان چگونه و از چه مکانیسم‌هایی آلودگی را کاهش می‌دهند؟
🔘تخریب توسط گیاه Phyto-degradation
بعضی گیاهان قادرند با استفاده از آنزیم‌های خود آلاینده‌ها را به ترکیبات بی‌ضرر تجزیه کنند.
🔘تثبیت توسط گیاه Phyto-stabilization
بعضی گیاهان می‌توانند آلاینده‌ها را در خاک یا ریشه یا منطقه ریشه غیرمتحرک و تثبیت کنند.
🔘استخراج توسط گیاه Phyto-extraction
در این فرآیند آلاینده‌ها توسط ریشه جذب شده و وارد ساقه و برگ‌ها می‌شود و در نهایت با جمع‌آوری و برداشت گیاه عناصر مضر از منطقه آلوده خارج می‌شوند. این روش بیشتر برای رفع آلودگی آب‌وخاک از فلزات کمیاب اعمال می‌شود.
🔘تصعید یا تبخیر توسط گیاه Phyto-Volatilization
بعضی گیاهان قادرند آلاینده‌ها را توسط ریشه‌‌ها جذب سپس توسط روزنه‌ها به‌صورت تعرق یا تصعید خارج کرده و وارد اتمسفر کنند. در این حالت آلاینده به‌شکل ترکیبات بی‌ضرر خارج می‌شوند.
🔘تحریک توسط گیاه Phyto-stimulation
در این فرایند، گیاه موادطبیعی از طریق ریشه آزاد شده و مواد مغذی مورد نیاز میکروارگانیسم‌های موجود در خاک را تأمین می‌کند. به این ترتیب میکروارگانیسم‌ها تخریب بیولوژیکی آلاینده‌ها را افزایش می‌دهند.
⚠️در گیاه‌پالایی باید مراقب معرفی گونه‌های غیربومی که خود پیامدهای مخربی برای اکوسیستم دارد بود، مانند کاهوی آبی که به‌عنوان یک گیاه پالاینده نقره، کادمیوم، کروم، مس، جیوه، نیکل، سرب و روی معرفی شده است اما گونه غیربومی و مهاجم است.
مزیت‌های گیاه‌پالایی آن‌قدر زیاد است که باعث می‌شود استفاده این روش به‌قدر کافی موثر و کاربردی باشد، از کاهش آلودگی خاک تا افزایش حاصلخیزی از مزیت‌های آن است.
#محیط_زیست
#آلودگی_خاک
#یادداشت_علمی
✅ کانال گردشگری و محیط زیست مؤسسه مصاف
@masaftourism
