💥مشاهیر
‍ علامه علی اکبر دهخدا

زادروز
1257 خورشیدی
(1297 قمری) - تهران
درگذشت
7 اسفند 1334 - تهران
آرامگاه👈گورستان ابن بابویه - شهر ری

علامه دهخدا ایرانی
و متعلق به ادبیات جهان است. وجود دانشمندانی به مانند او مایه فخر و مباهات هر ایرانی است.
با مطالعه زندگی نامه و آثار وی به این موضوع پی میبریم که علامه دهخدا فرزند خانبابا خان از مالکان روستاهای #چگنی اطراف #قزوین است.

بر اساس تحقیقات به عمل آمده و به استناد بر کتاب
"تاریخ معاصر چگنی"
به تأليف جناب آقای
بهمن آزادی چگنی ، علامه دهخدا از #لرهای_چگنی
که در عهد صفویه به قزوین تبعید شده اند می باشند.

در این کتاب صفحه ۴۱۹ آمده است :
علامه دهخدا در زندگینامه خود آورده است :

مولد من در #طهران در کوچه قاسمعلی خان محله #سنگلج بود ،
چه در این وقت پدرم دو دِه خود را یکی موسوم به یادکند و دیگری مسمی به #کی_خنان
که در حدود #چگنی
(مراد ناحیه ایل نشین #چگنی است در بلوک #قاقازان واقع در شمال غربی و غرب #قزوین)
بود فروخته و به قصد اقامت به طهران آمده بود.

نگاهی به بخشی از زندگینامه و فعالیت های سیاسی و فرهنگی ایشان：

علامه دهخدا
(میرزا علی اکبر خان قزوینی)
از جمله مشروطه خواهان بود و با نگارش مقاله های بند در روزنامه صوراسرافیل در زمره مشروطه خواهان قرار گرفت به همین سبب بود که او نیز مورد غضب محمدعلی شاه واقع شد و در سال 1287 دهخدا همراه با عده ای از آزادی خواهان به پاریس تبعید شدند.

در سالهای بعد ایشان حتی در استانبول هم فعالیت سیاسی خود را ادامه داد و مهمترین فعالیت او نشر چهارده یا پانزده شماره از روزنامه سروش بود.

پس از فتح تهران و خلع محمدعلی شاه از حکومت ، علامه دهخدا به عنوان نماینده مردم کرمان راهی مجلس شد.

با آغاز جنگ جهانی اول ایشان مدت دو سال و نیم به دعوت رؤسای هم تبار لر وی در #ایل_بختیاری
در مناطق چهارمحال و بختیاری به سر برد
و بخش عمده ای از این دوره را مهمان لطفعلی خان امیرمفخم در قلعه دزک فرخ شهر کنونی بود.

ایشان مدتی ریاست کابینه وزارت معارف و سپس ریاست تفتیش وزارت عدلیه را بر عهده داشت.

در سال 1306 ریاست مدرسه عالی حقوق و علوم سیاسی را عهده دار شد. در سال 1314 به عضویت فرهنگستان ایران انتخاب شد.
از سال 1313 تا 1320 ریاست دانشکده حقوق و علوم سیاسی را برعهده داشت.

در تیرماه سال 1325 در نخستین کنگره نویسندگان ایران جزء هیئت رئيسه شرکت داشت.
در اسفند 1329 در تأسیس
"جمعیت مبارزه با بی سوادی"
شرکت کرد
و از جمله نویسندگانی بود که بیانیه صلح استکهلم را امضا کرد.

دهخدا در سالهای
"نهضت ملی شدن نفت"
به رهبری دکتر محمد مصدق پشتیبان جدی او بود.
مهمترین نام مستعار وی دخو بود ، دخو مخفف کلمه دهخدا است.

آثار ادبی این دانشمند بزرگ：

لغت نامه دهخدا (مهمترین اثر ایشان)
امثال حکم
چرند و پرند (مجموعه مقالات)
فرهنگ فرانسه به زبان فارسی
ابوریحان بیرونی
تعلیقات بر دیوان ناصرخسرو
پندها و کلمات قصار
دیوان شعر
تصحیح دیوان های
منوچهری ،
حافظ ،
سید حسن غزنوی ،
مسعود سعد ،
سوزنی سمرقندی ،
فرخی سیستانی ،
ابن یمین
تصحیح لغت فرس اسدی
تصحیح صحاح الفرس
تصحیح یوسف و زلیخا
ترجمه روح القوانین مونتسکیو
ترجمه عظمت و انحطاط رومیان

در کشاکش انحلال سلطنت و برپایی جمهوری ،
دهخدا به عنوان اولین کاندیدای مقام ریاست جمهوری در ایران مطرح شد. مردی که می‌توانست اولین رئیس‌جمهور ایران باشد.

شخصیتی ملی، سیاسی، ادیب، ستم‌دیده استبداد و از آن مهم‌تر، از کوره ارتجاع ستیزی و دفاع از ترقی و تحول ایران بیرون آمده.

سلطنت پهلوی که مستقر شد، بیم از این کاندیداتوری به کینه تبدیل شد.

دهخدا را نمی‌شد
سر پیری و به جرم طرح او به عنوان اولین رئیس‌جمهور ایران کشت، اما می‌شد
به انزواء کشاند؛
و چنین کردند ، او در انزوا همان کرد که فردوسی کرده بود ،
فرهنگ دهخدا را پایه ریخت.

دهخدا به همین دلیل تا پایان عمر مغضوب دربار سلطنتی ماند.

به همین دلیل در دوره رضا شاه از کارهای سیاسی کناره گرفت و به کارهای علمی و ادبی و فرهنگی مشغول شد.

مدتی ریاست دفتر (کابینه) وزارت معارف، ریاست تفتیش وزارت عدلیه،
ریاست مدرسه علوم سیاسی و سپس ریاست مدرسه عالی حقوق و علوم سیاسی تهران به او محول گردید.

چند روز قبل از شهریور ۱۳۲۰
و خلع رضاشاه، معزول شد
و پس از آن بیشتر به مطالعه و تحقیق و نگارش پرداخت.

ایشان بدون شک از مفاخر تکرار نشدنی قوم بزرگ لُر
و ایل کهن و سرفراز #چگنی می باشند.

🇮🇷 @lorgeram_asli 👈
نای کش

میرزاون از خوزستان