🇮🇷Lor لرگرام 🇮🇷
685 subscribers
25.3K photos
18K videos
593 files
1.53K links
👈 لُرگرام

(گرام👈شایسته،ارجمند، گرامی)

(بنام سراب باستانی وگردشگری نای کش)
کانالی برای هرسلیقه ای
بامطالب ناب و آموزنده
فرهنگی،
اجتماعی،
گردشگری،
تاریخی،
خبرهای فوری،
موسقی غنی قوم لُر
وسایراقوام ایرانی

باتبادل
اعضای با کانال👇

@mohamadarian56
Download Telegram
▪️داریوش بزرگ
🔹ﺳﻨﺪ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻣﻴﻬﻦ ﻣﺎ

ﺳﻨﮓ ﻧﺒﺸﺘﻪ #ﺩﺍیوش_بزرگ ﺩﺭ #بیستون ﻛﻪ ﺣﺪﻭﺩ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ‏«ﺳﻨﺪ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻣﻴﻬﻦ ﻣﺎ » ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻲ ﺭﻭﺩ ﻭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺸﻮﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﻨﺪﻱ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ.

16 ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ 1846 ‏(25 ﺁﺑﺎﻥ‏) ﺭﺍ ﺭﻭﺯﻱ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ‏«ﺳﺮ ﻫﻨﺮﻱ ﺭﺍﻭﻟﻴﻨﺴﻮﻥ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺧﻄﻮﻁ ﻣﻴﺨﻲ #سنگ_نبشته ﺩﺍﺭﻳﻮﺵ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺭ ﺑﻴﺴﺘﻮﻥ ﺷﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﺮﺩ. ﺍﻳﻦ ﺳﻨﮕﻨﺒﺸﺘﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ 519 ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻣﻴﻼﺩ ‏(2 ﻫﺰﺍﺭ ﻭ 533 ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ‏) ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺪﻭﺩ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ ﻭ ﯾﮏ ‏ﺳﻨﺪ ﻣﺎﻟﻜﻴّﺖ ﺑﺮﺍﯼ #ایرانیان ﺑﺸﻤﺎﺭ ﻣﻲ ﺭﻭﺩ.

 
داریوش #شاه گوید : این [است] که از آن من شدند به خواست #اهورا_مزدا من شاه آنها بودم. پارسا( #پارس )، اوجا(عیلام)، بابیروش ( #بابل )، آثورا (آشور)، ارَبیا ( #عربستان شمالی)، مودرایا ( #مصر )، درایا (فینیقی ها)، اسپاردا ( #سارد و #لیدی )، یونا ( #یونان )، مادا ( #ماد )، آرمینا ( #ارمنستان )، کاتپادوکا (کاپادوکیه)، پرثوا ( #پارت۹ ها)، زرَکا (زرنگ #سیستان )، هریَوه ( #هرات )، باختریش (بلخ)، سوگودا (سغد)، گدارا (کندهار)، سکا ( #سکاها ، مردمان میان دریاچه #خوارزم و دریای کاسپین)، ثتا گوش (دره رود هیرمند)، هرَوَتیش (رخج)، مکا (مکران و عمان)

🔸روی هم رفته 23 شهربانی
@nayekash
چگنی ازقزوین
‍ ‍ ◾️ بوداق خان چگنی
👇👇👇👇👇👇👇👇

* #بوداق_خان_چگنی
یا بُداق خان یا اوغلان بوداغ بیگ
(جد طایفه کنونی بُداق)
بین سال های ۹۲۰ تا ۱۰۱۵ هجری قمری میزیسته ، وی ایلخان چگنی
و یکی از امرای حکومت صفوی بوده است.

* شاه طهماسب صفوی
در تاریخ ۹۴۸ هجری قمری شخصا به منظور تنبیه علاء الدین رعنا باشی
حاکم یاغی دزفول به #خرم_آباد وارد شد ،

چون #خرم_آباد_لرستان
محل نزول عساکر گردید ،
امیر جهانگیر عباسی حاکم لُر کوچک
سعادت تقبل کلیه ولایات ایران افرادی را برای سربازی در ارتش قزلباش از مسئولان امور خواست
و از گوشه و کنار گروه انبوهی در زیر لوای پادشاه و مرشد کل جمع آمدند
از جمله #لرستان
هم توانست افراد زبده ای را انتخاب و معرفی کند
و یکی از همین افراد بُداق #چگنی بود.

* #بوداق_خان_چگنی
از مهمترین امرا و سرداران ایران در دوره #صفویه است
که سال ها از زمان #شاه_طهماسب حفظ و حراست سرزمین بلاده خراسان
را عهده دار بود
و به خوبی از عهده تاخت و تاز #ازبکان
به این خطه ی پهناور در می آمد
و آنان را گوشمالی می داد.👌

پس از فوت شاه طهماسب و فوت پسرش شاه اسماعیل که نوبت سلطنت سلطان محمد خدابنده پدر شاه عباس رسید
وی در اولین سال سلطنت خود در عزل و نصب حکام و امراء اقداماتی بعمل آورد و به فرمان او:
«خبوشان و بعضی محال خراسان به بوداق خان چگنی تفویض یافت …»
یعنی در واقع بوداق خان در منصب سابق خویش ابقاء گردید.

* در اواخر حکومت سلطان محمد که فتوری در همه امور روی داده و هرج و مرج پیش آمده بود،
امراء خراسان از جمله #بوداق_خان_چگنی
و #اسماعیل_قلیخان_چگنی
و گنجعلی خان زیک کوشیدند
تا شاه عباس را که این زمان بعنوان ولیعهد در #هرات استقرار داشت
به جای پدر به سلطنت برنشانند ،
و آنها در هدف خویش موفق شده در سال ۹۸۹ هجری قمری رسماً در #خراسان
سلطنت شاه عباس را اعلام داشته
و سلطان محمد را از سلطنت ایران عزل کردند.

* در زمان شاه عباس اول در جنگی که با عبدالمومن خان حاکم #ازبک
به سال ۱۰۰۱ هجری قمری در گرفت،
#بوداق_خان و #ایلش رشادت و دلاوری فوق العاده ای نشان دادند
و مردانه جنگیدند ،
عبدالمومن خان ازبک
که به خراسان یورش آورده بود
که منجربه محاصره چهار ماه #مشهد و سرانجام قتل عام مردم مشهد گرديد
که جانداري در آن شهر زنده نماند.

بقول شاعر:
هوز اگر بفشارند خاک مشهد
سفينه از شط خون تا به کربلا بدود

زنان و کودکان که به اسارت #ازبکان درآمده بودند بين سپاهيان مغول تقسيم گشته به ماوراءالنهر فرستاده شدند.
#شاه_عباس از ترس عبدالمومن خان
در نزديکي #تهران
خود را به مريضي زد و به ياري مردم خراسان نيامد،
فجايع و جناياتي که اين بار مغولان بر #خراسان وارد ساختند،
دست کمي از جنايات سپاهيان مغول عهد چنگيز نداشت.
هنگامي که ازبکان شهر مشهد را به محاصره گرفتند ،
امت خان استاجلو حاکم مشهد
پيکي به خبوشان فرستاد و از بوداق خان کمک خواست
و اینگونه بود که #بوداق خان امیرالامرای خراسان
با کمک #ایل_و_تبار خود و تنی چند از امرای #خراسان
به یاری مردم #مشهد شتافت
و ایشان را از ظلم و جور مغولان و ازبکان خودنخوار نجات داد.

* شاه عباس به پاس این خدمت وی را منصب "امیرالامرایی" داد.👌👌👌

* #بوداق_خان_چگني
از اين پس مامور همراهي در کنار شاه عباس ميشود،
چون شاه از وجود وي در خراسان بيمناک بود ، زيرا پسرانش همگي در سراسر نواحي شرقي ايران حکومت و امارت داشتند
و #ايل_چگني
از نفوذ و قدرت زيادي برخوردار بود،
که اگر بوداق خان مي خواست ادعاي استقلال کند قادر بوده است.
از اين رو شاه مصلحت نديده است او در خراسان باشد،
اما هنگامي که به اسفراين رسيد
دريافت که بدون وجود بوداق خان در خراسان، استقلال و امنيت اين خطه به وسيله ازبکان از ميان ميرود،
لذا او را مامور توقف در خراسان نمود و حکومت بلخ و هرات را نيز بر متصرفات او بيفزود.

* مؤلف عالم آرای عباسی می نویسد:
شاه عباس بوداق خان چگنی
را منظور نظر شفقت گردانیده به منصب والای لَلِگی و اتابیکی پسر خود شاهزاده سلطان حسن میرزا معزز و سربلند گردانید (درواقع مسئول تربیت شاهزاده شد) و حکومت مشهد مقدس معلی نامزد او شد
و الکاء خبوشان و محالی که سابقاً به او متعلق بود به اولاد او حسنعلی سلطان و #حسینعلی_سلطان_چگنی
و سایر برادران تقسیم یافت.

در کتاب شرفنامه آمده است که :
بوداق خان چگنی
در عین حال مردی صلح جو بوده و اوقاتش را بیش تر به مطالعه می گذرانیده است.

🇮🇷@lorgeram_asli👈
نای کش
چرا پادشاهی چگنی
تشکیل نشد!؟

قسمت دوم

مرشدقلی خان که در این وقت مردی سیاستمدار و باتجربه بود، اختیار شاه جوان را در دست گرفته و قصد داشت به نحوی حکومت را از شاه عباس بستاند و یا سلسله‌ای مستقل در #خراسان تشکیل دهد، اینک صاحب قدرت و نفوذی وصف‌ناپذیر گشته و شاه را به واکنش واداشت

در سال ۹۹۷ که #شاه_عباس دومین سال سلطنت خود را آغاز کرد و از طریق فیروزکوه و دامغان عازم خراسان بود، چون از مرشدقلی خان استاجلو که #وزیراعظم و همه‌کاره او بود و از قصد و نیت او آگاه بود، بیمناک شده و با تحریک تعدادی از خوانین استاجلو و شاملو و ترکمن که رقیب مرشدقلی خان بودند، در محل بسطام شبانه مرشدقلی را در رختخواب به قتل رساند و ستاره اقبال ایل #استاجلو رو به افول نهاد

شاه عباس از طریق #اسفراین راه #مشهد را در پیش گرفت و در بیرون دروازه شهر مشهد با استقبال #بداق_خان_چگنی و یازده پسرش روبرو شد

چون ابراهیم خان برادر مرشدقلی خان استاجلو در پی کشته شدن برادرش از حکومت مشهد عزل شده و به حبس افتاده بود، شاه عباس ابتدا حکومت مشهد و توابع را با مقام لَلِگی فرزند نوآمده‌اش (شاهزاده سلطان حسن میرزا) به بداق خان چگنی حاکم #خبوشان عطا کرد و او را منصب امیرالامرایی بالاترین مقام نظامی در دوران #صفوی که معادل #ارتشبد و #ژنرال در زمان حال است اعطا نمود

مولف عالم آرای عباسی می‌گويد: شاه «بداق خان چگنی را منظور نظر شفقت گردانيده به منصب والای لَه‌لِه‌گی و اتابيگی پسر خود شاهزاده سلطان حسن ميرزا معزز و سربلند گردانيد و حکومت مشهد مقدس معلی نامزد او شد و الکاء خبوشان و محالی که سابقاً به او متعلق بود، به اولاد او حسنعلی سلطان و حسينعلی سلطان #چگنی و ساير برادران تقسيم يافت.»

اما به سبب حق ریشه استاجلو‌ها در مشهد و توابع آن، امت خان استاجلو حکومت بر این دیار را حق مسلم آن طایفه دانست، شاه نیز دعوی او را پذیرفت و حکومت مشهد مقدس را به امت خان کوشک اوغلی یکی از قاتلین مرشدقلی خان عنایت کرد و مقرر فرمود که #بداق خان چگنی شاهزاده را برداشته همراه اردوی شاهی باشد

در همان زمان توقف شاه عباس در مشهد خبر پریشانی در غرب ایران و تجاوز سپاه عثمانی بدان خطه که در ۱۰ ذی‌حجه سال پیش، روی داده بود، در عشر اول ماه محرم ۹۹۷ به شاه رسید

با این همه شاه جوان به عزم بازپس گیری #هرات از مشهد بیرون رفت و در مابین حوض تونی و طرق فرود آمد پس از آن هم تا بند فریمان جام پیش رفت، اما از همان حدود تمرّد و سرکشی بعضی از امرای آزرده و مرعوب نمایان گشت.
ادامه دارد...
/پیج ایل چگنی

🇮🇷@lorgeram_a👈
نای کش
چرا پادشاهی چگنی
تشکیل نشد؟

قسمت سوم

#شاه_عباس در #مشهد بسياری از امرای #قزلباش از جمله شاملو و استاجلو را که با مرشد قلی خان رابطه نزديکی داشتند يا معزول کرد و يا مقتول نمود، زیرا مرشدقلی خان برای رسیدن به تاج و تخت با آنان بیعت کرده بود

#بداق_خان_چگنی هم که با او خويشاوند بود یعنی پدر زن مرشدقلی خان بود از اين عمل شاه عباس بیمناک شد و انديشيد که مبادا روزی اين شتر دم خانه او نيز زانو بر زمين نهد

از اين رو علاج واقعه را پيش از وقوع نموده با صواب ديد پسرانش، شاهزاده سلطان حسن ميرزا پسر شاه عباس را برداشته از مشهد به #خبوشان رفته و در قلعه #قوچان متحصن شد و اظهار مخالفت کرد، شاه عباس به علل و مشکلاتی که با آن مواجه بود نتوانست به تعقيب بداق خان بسوی قوچان لشکرکشی نمايد

سلیمان خلیفه ترکمان هم که حدود #خواف و #باخزر را داشت به فراه #سیستان گریخت در نتیجه شاه به جای #هرات راه زاوه را درپیش گرفت، در آنجا هم وزیر جدید خود "میرزا محمد" را در حوالی ترشیز کشت و پس از بخشیدن ولایات خراسان به حکام جدید راهی دامغان شد و از آنجا هم به دارالسلطنه #قزوین رفت

پس از خروج شاه عباس از #خراسان، بداق خان #چگنی فرصت را غنیمت شمرد، اکنون بهترین زمان برای تحقق نیت قبلی خود یعنی تشکیل پادشاهی مستقل در شرق ایران بود، وی ابتدا از امرایی بود که شاه محمد خدابنده را از سلطنت عزل و شاه عباس را به جای او به پادشاهی ایران برنشاند

اکنون به دلیل تغییر رفتار و سیاست شاه عباس که قصد داشت امرای بانفوذ و پر قدرت ایران را به هر نحوی کنار زند و دست نشانده های خود را به حکومت ولایات برگُمارد و حتی مرشدقلی خان استاجلو داماد #بداق خان را کشته و دست #چگنی_‌ها را از حکومت مشهد کوتاه کرده بود، با این تفاسیر، بداق خان علم طغیان برافراشت

او همچنین بعنوان لَه‌له و اتابک شاهزاده حسن‌میرزا پسر دوم شاه عباس منصب داشت و شاهزاده در اختیار #بداق_خان بود

#شاه_عباس_صفوی در سال ۹۹۶ هجری قمری با مهدعلیا بیگم دختر مصطفی میرزا #صفوی ازدواج کرد، شاهزاده سلطان حسن میرزا، (تولد ۹۹۷ /لاریجان – مرگ ۱۰۰۱ / قزوین) دومین پسر شاه‌عباس و مهدعلیا بیگم (اولین همسر شاه عباس) بود

بداق خان چگنی با استفاده از اين پيش آمد، رسماً سلطنت شاهزاده حسن ميرزا پسر شاه عباس را در قوچان اعلام داشت و روز به روز بر قدرت و نفوذ وی افزوده گشت و از اطراف و اکناف خراسان و ايران ناراضيان شاه عباس روی به قوچان آورده آمادگی خود را از هدف بداق خان اعلام می‌داشتند.
ادامه دارد...
/پیج ایل چگنی

🇮🇷@lorgeram_a👈
نای کش