‍ پلکان اسرار آمیز در ارتفاع ۱۷۵۳ متری در دل #کوه_یافته_چگنی ،لرستان
👇👇👇👇👇👇
این کوه در حد فاصل شهر خرم آباد و شهرستان چگنی واقع شده، و بنا به روایاتی محل تولد #شاه_خوشین_لرستانی در نزدیکی های این کوه در #دره_بااواس ( #دره_بابا_عباس ) در پنج کیلومتری ضلع جنوب غربی شهر #خرم_اباد به سمت شهرستان #چگنی واقع شده .
بقایایی مقبره #مام_جلاله_لرستانی مادر باکره #شاه_خوشین_لرستانی هنوز در این دره پا برجاست

در زیر ابیاتی از #شاه_نامه_حقیقت اثر مرحوم #جیحون_ابادی را در باب چگونگی مستقر شدن #شاه_خوشین در #کوه_یافته و دیدار با #یاران را می اوریم :

چو بر #قوم_لر کرد ذاتش ظهور

همه بنده وار از اناث و ذکور

در آن #یافته_کوه بارگاهی نشاند

غلامان در آن بار یک یک بخواند

زمانی که #شَه بود در #یافته_کوه

که #بابا_بزرگ بود در آنجا نکو

بنا روایات #شاه_خوشین_لرستانی در #کوه_یافته بارگاه جلیل و رفیعی بنا کرده و یاران خالص خود را در ان بار ملاقات کرده و با یکایک انان پیمان یاری و برادری بسته
چه بسا این پلکان اسرار آمیز در دل یافته کوه بی ربط با این روایات نباشد

الله و العلم..

#یارسان_لرستان_اهل_حق_یاری_تنبور_کوهدشت_طرحان_نوراباد_شاه_خوشین_لرستانی_بابا_بزرگ_لرستانی_کلام_کاکا_ردا_لرستانی_
🔷🔷🔷

@nayekash
نای کش

➖ دین و مذهب مردم چگنی👇👇👇

بخش سوم

* پس از هجوم اعراب مسلمان
به کشورمان
و اشغال ایران توسط اعراب،
اُمرای دست نشانده خلفا
بر ولایات ایران حکمفرما شدند و طی مدتی به جبر يا اختیار بسیاری از مردم ایران نيز از آئین های باستانی خود چون میترائیسم، زرتشتی و مانوی دست شسته و مسلمان شدند.

* بخصوص گستره جبال
(لرستان و کردستان) که در خط مقدم آماج یورش اعراب بودند،
چگنی هم از اقوام همین مناطق بود
و از این قاعده مستثنی نبوده است، آنها احتمالاََ بعدها جزو موالی شدند.

* هرچند که ورود اسلام
به‌ ایران با ویرانی و کشتارهای وسیعی همراه بود و شاید مردم برای در امان ماندن از گزند مسلمانان به طور سطحی و ظاهری مسلمان شدند، با توجه به آنکه جنبش‌ های بسیاری برای رهایی از ظلم خلفا و امرای عرب
در اقصی نقاط ایران آن روز به وقوع پیوست اما نهایتاََ سرکوب شدند،
ظلم و جور اعراب مسلمان بر ایرانیان حدود 200 سال به طول انجامید
و استاد زرین‌کوب
از آن با عنوان‌ "دو قرن سکوت" یاد می‌کند.

* به مراتب قبیله چگنی
هم سال‌ها طول کشید تا اسلام آوردند،
ظاهراََ آنان به مذهب شیعه گرایش داشتند، سندی در دوران
شاه سلیمان مرعشی صفوی وجود دارد
که در آن طبق روایتی
از عهد امام رضا،
ایلات چگنی،
زنگنه،
سیاه‌منصور
و اکراد را به دلیل آنکه در کفن و دفن شهدای کربلا یاری رسان قبیله بنی اسد
بوده‌اند
از هرگونه عوارضات و چوپان‌بیگی معاف کرده‌ است
و آن ایلات را خطاب به بیچاره فرموده، شاه سلیمان ثانی نیز به حرمت‌ آن
حکم تاریخی امام هشتم،
همان حکم را در سال‌ ۱۱۶۳ قمری صادر کرد
( و الله اعلم)

* با توجه به اینکه لرستان
(مهرگان کده، ماه سبدان، شاپورخواست و...) خراج‌گذار کوفه بودند،
نفوذ شیعه در این سرزمین محتمل تر است.

* اما این روند در قرون بعدی بخصوص قرن سوم، چهارم و پنجم هجری دگرگون شد،
آئینی در #لرستان پدید آمد
که آنرا #یارسان
یا اهل حق گویند
و بعضی اشتباهاََ علی‌الهی خطابش می‌کنند

* آئینی که تلفیقی از ادیان
و باورهای باستانی ایران و اسلام بود،
اما بیشتر از باورهای میترائیسم،
زرتشتی،
مانوی
و مسیحیت
تاثیر پذیرفت، چگنی
یکی از اقوامی بود که در گرایش به فرقه‌ یارسان گوی سبقت را از دیگران ربود
و محل ظهور
دومین مظهر الوهیت و پیشوای بزرگ آن آیین یعنی حسین بن مسعود گورانی
مشهور به شاه خوشین،
باباخوشی،
مبارکشاه لرستانی،
زرده سوار،
هزارسوار و ... شد.

* تولد و سرگذشت
#شاه _خوشین_لرستانی
شباهت زیادی با عیسی مسیح دارد.
(توضیحات بیشتر از حوصله این گفتار خارج است)

* مادر شاه‌خوشین به نام ماماجلاله،
بانویی صالحه و عارفه بود
و در تاریخ یارسان چون مریم مقدس برای مسیحیان است
و طایفه باباعباسی چگنی
خود را از تبار شاه خوشین فرزند ماماجلاله می‌دانند،
قبرستان قدیمی آنها در کنار مقبره ماماجلاله واقع در تنگ باوواس چگنی است.

* در منطقه چگنی
مقابر، گنبدها و رِوَدگاه‌هایی وجود دارد که در گذشته برای مردم مقدس بودند
و اغلب آنان منسوب و مربوط به پیران و باباهای یارسان است
همچون باودونیار (بابا دانیال)
و اسماعیل در روستای برکه،
پیرسهم‌الدین در شاهیون،
مقام مشهور به 12امام
در سماق،
پیرپخَه در میشکر،
ماماجلاله در توه باوواس و ...

* این روند ادامه داشت
تا جایی که چگنی‌های کوچانده به آناتولی پیرو مذهب بکتاشیه گردیدند
و حاجی بکتاش را پیر و مراد خود می‌دانستند.

* این فِرَق
به دلیل بدبینیِ علما و سلاطین مسلمان مدام سرکوب شدند
بخصوص در عهد تیمور گورکانی که رسماََ حکم به قتل ایشان صادر شد.

* در این رهگذر جمع کثیری از چگنی‌ها به مذهب سنی شافعی گرویدند
و اینک بازماندگان
آن‌ها در اقلیم کردستان عراق،
منطقه قطور آذربایجان
و کردستان ترکیه زندگی می‌کنند.

* تا آنجا که اطلاع موثق است
در دوران صفوی که بازار شیعه گری داغ بود و فرقه‌ها و مذاهب مغایر با شیعه شدیداََ سرکوب می‌شدند،
جمعیت چگنی‌های
اهل حق
و شافعی رفته رفته کاهش یافت، تا جایی که اتابکان لر کوچک
که تا قبل از صفویه، شافعی مذهب بودند اینک شاه رستم اتابک لر(چنگروی) خود را شیعه فطری علی ابن ابی طالب معرفی کرده و لقب عباسی به خود داده بود.
* چگنی‌های خراسان
با توجه به نفوذ و قدرتی که در دربار صفوی بدست آورده بودند
از همتباران لرستانی خود پیشی گرفته و افرادی از آنها حتی مقام خلیفة الخلفایی هم کسب کرده‌ بود.

* مطابق برخی از اسناد،
مسجد جامع سبزوار توسط یکی از امرای چگنی خراسان ساخته یا بازسازی شده است

* امامقلی بیگ وارسته چگنی
از شاعران همان دوران می‌گوید :

وارسته ز دوزخ ندهد هيچ نجات
نه روزه، نه نماز، نه حج و زکات
یک خیر ترا کفاف است در عرصات
آن مهر علی است بر محمد صلوات

* مکان مذهبی مشهور به قدمگاه در حوالی نیشابور خراسان
در همان دوران صفوی توسط حسنعلی چگنی از بزرگان خراسان بنا گردید.
ادامه دارد ...
@mashahir_chegeni


🇮🇷 @lorgeram_a👈
نای کش

برگی از تاریخ لرستان
یارسان یا اهل حق👇👇👇

به پیروان دین یاری،
اهل حق یا یارسان می گویند.
که بطور عمده در غرب ایران (لرستان ،کرمانشاه، کردستان ایران و عراق زندگی می کنند.
آیین یارسان
با باور های رازگونه (باطنی )که تاریخ دقیق شکل گیری آن بر ما مکشوف نیست.
قاعدان و پیروان آن به ازلی و ابدی بودن آن عقیده دارند.
این آیین دینی در دوره های مختلف تاریخی فراز و نشیب های زیادی طی کرده که ما در این گفتار به اجمال بدوران #شاه_خوشین آن می پردازیم.
پس از بابا سرهنگ
سومین دورۀ یارسان زین الواصلین و فخر العاشقین مبارک شاه لرستانی
ملقب به شاه خوشین آغاز می شود.
او عالمی است
فرزانه و محبوب قلوب یارسان
که او را هم چون حضرت #مسیح منزلت و پایه ای والا می بخشند.
شاه خوشین این رند خدا جو با وجود یاران بیشمارش دورانی بس عظیم و درخشان در وسعتی به غرب ایران
تا فراتر از مرز غربی کردستان آغاز کرد.
بنا به آنچه در کتاب نامه سرانجام از کتب عهد شاه خوشین بما رسیده :
مبارک شاه لرستانی
ملقب به شاه خوشین
در خانۀ میرزا امان الله خان لرستانی
در سال ۴۰۶قمری در منطقۀ باباعباس چگنی (باواس) متولد شد،
و در همان اوان کودکی کارهای خارق‌العاده ای از خود نشان داد.
شاه خوشین دوران کودکی خود را در لرستان گذرانید.
پس از گذراندن مقدمات آیین الحق در زادگاه خود به همدان رفت و به کسب علوم پرداخت و در جوانی در کسب علم به پایه ای بلند رسید بطوری که استاد، اساتید خویش شد.
آنگاه به زادگاهش باباعباس باز گشت و کوه یافته در چگنی
را مأمن و جایگاه نشر اندیشه خود قرار داد.
در سن ۳۲ سالکی خود را مظهر الویت خواند.
گروه زیادی به او ملحق شدند و در سلک مسلکش در آمدند
همان طور که مولوی رقص آسمانی سمأ را در آیین خویش بنیاد نهاد،
شاه خوشین تنبوره نوازی را در بین یارسان الحق مرسوم کردند.
صدیق صفی زاده می نویسد:
در زمان شاه خوشین گروه زیادی از پیروان او تنبوره زن بودند.
او به یارانش آموخت سرودهای دینی و زمزمه های تجلی بخش از انوار خداوند را با نواختن تنبوره بخوانند.
در نامه سرانجام نوشته:
شاه خوشین (مبارک شاه) به همدان رفت
و از بابا طاهر همدانی دیدن کرده.
شاه خوشین در سال ۴۶۷ قمری روزی با عده ای از یارانش به کنار رودخانه گاماسیاب در هرسین ( گاماسیاب و گیان در جنوب نهاون سرچشمه می گیرند، دو رودخانه از سرشاخه های رودخانه سیمره هستند) می رود
و در رودخانه مزبور به آب فرو می رود.
در سن ۶۱ سالگی روان پاکش به جهان جاودان پرواز می کند.
نام چند تن از یارانش بدین گونه است:
باباطاهر عریان،
بابا فقیه لرستانی،
بابا بزرگ لرستانی،
بابا حسن لرستانی (حسن گاویار) ،
کاکا ردا (که به اشتباه کاکارضا گفته می شود)، قاضی نبی،
خداداد،
پیرخضر،
ریحانه خانم لرستانی
زاده شده در دامنه یافته(برای شناخت بیشتر ریحانه خانم به مقدمه نگارنده به نقدهایی بر تواریخ معاصر چگنی چاپ ۱۴۰۲ رجوع کنید)،
لزی خانم یا لژی خانم جاف ،
فاطمه لُره
(شاید همان فاطی مورد زرد باشد که ابیاتی از او در کتاب دوره شاه خوشین در دست است)،
کال نازار،
سیدفلک الدین،
پیر شهریار و...
از شاه خوشین و یارانش دوبیتی های در دوره شاه خوشین برجای ماند.
( گفتار درمورد آنها نیاز به وقت دیگر دارد.)
پس از مرگ شاه خوشین
شخصی دیگر از یارسان بنام ابراهیم
(بابا ناوس)فرزند احمد جاف
درسال ۴۷۷قمری در روستای سرگت از نواحی اورامان لهون دیده به جهان گشود
و افکار یارسان که بوسیله شاه خوشین از پیروان زیادی برخوردار شده بود در میان مردم آن دیار و سایر نقاط غرب ایران پخش کرد.

✍مراد محمودی چگنی
چهارم فروردین ۱۴۰۳
بروجرد

🇮🇷 @lorgeram_a👈
نای کش

برگی از تاریخ لرستان
             یارسان یا اهل حق👇👇👇

به پیروان دین یاری،
اهل حق یا یارسان می گویند.
که بطور عمده در غرب ایران (لرستان ،کرمانشاه، کردستان ایران و عراق زندگی می کنند.
آیین یارسان
با باور های رازگونه (باطنی )که تاریخ دقیق شکل گیری آن بر ما مکشوف نیست.
قاعدان و پیروان آن به ازلی و ابدی بودن آن عقیده دارند.
این آیین دینی در دوره های مختلف تاریخی فراز و نشیب های زیادی طی کرده که ما در این گفتار به اجمال بدوران #شاه_خوشین آن می پردازیم.
پس از بابا سرهنگ
سومین دورۀ یارسان زین الواصلین و فخر العاشقین مبارک شاه لرستانی
ملقب به شاه خوشین آغاز می شود.
او عالمی است
فرزانه و محبوب قلوب یارسان
که او را هم چون حضرت #مسیح منزلت و پایه ای والا می بخشند.
شاه خوشین این رند خدا جو با وجود یاران بیشمارش دورانی بس عظیم و درخشان در وسعتی به غرب ایران
تا فراتر از مرز غربی کردستان آغاز کرد.
بنا به آنچه در کتاب نامه سرانجام از کتب عهد شاه خوشین بما رسیده :
مبارک شاه لرستانی
ملقب به شاه خوشین
در خانۀ میرزا امان الله خان لرستانی
در سال ۴۰۶قمری در منطقۀ باباعباس چگنی (باواس) متولد شد،
و در همان اوان کودکی کارهای خارق‌العاده ای از خود نشان داد.
شاه خوشین دوران کودکی خود را در لرستان گذرانید.
پس از گذراندن مقدمات آیین الحق در زادگاه خود به همدان رفت و به کسب علوم پرداخت و در جوانی در کسب علم به پایه ای بلند رسید بطوری که استاد، اساتید خویش شد.
آنگاه به زادگاهش باباعباس باز گشت و کوه یافته در چگنی
را مأمن و جایگاه نشر اندیشه خود قرار داد.
در سن ۳۲ سالکی خود را مظهر الویت خواند.
گروه زیادی به او ملحق شدند و در سلک مسلکش در آمدند
همان طور که مولوی رقص آسمانی سمأ را در آیین خویش بنیاد نهاد،
شاه خوشین تنبوره نوازی را در بین یارسان الحق  مرسوم کردند.
صدیق صفی زاده می نویسد:
در زمان شاه خوشین گروه زیادی از پیروان او تنبوره  زن بودند.
او به یارانش آموخت سرودهای دینی و زمزمه های تجلی بخش از انوار خداوند را با نواختن تنبوره بخوانند.
در نامه سرانجام نوشته:
شاه خوشین (مبارک شاه) به همدان رفت
و از بابا طاهر همدانی دیدن کرده.
شاه خوشین در  سال ۴۶۷ قمری روزی با عده ای از یارانش به کنار رودخانه گاماسیاب در هرسین ( گاماسیاب و گیان در جنوب نهاون سرچشمه می گیرند، دو رودخانه از سرشاخه های رودخانه سیمره هستند) می رود
و در رودخانه مزبور به آب فرو می رود.
در سن ۶۱ سالگی روان پاکش به جهان جاودان پرواز می کند.
نام چند تن از یارانش بدین گونه است:
باباطاهر عریان،
بابا فقیه لرستانی،
بابا بزرگ لرستانی،
بابا حسن لرستانی (حسن گاویار) ،
کاکا ردا (که به اشتباه کاکارضا گفته می شود)، قاضی نبی،
خداداد،
پیرخضر،
ریحانه خانم لرستانی
زاده شده در دامنه یافته(برای شناخت بیشتر ریحانه خانم به مقدمه نگارنده به نقدهایی بر تواریخ معاصر چگنی چاپ ۱۴۰۲ رجوع کنید)،
لزی خانم یا لژی خانم جاف ،
فاطمه لُره
(شاید همان فاطی مورد زرد باشد که ابیاتی از او در کتاب دوره شاه خوشین در دست است)،
کال نازار،
سیدفلک الدین،
پیر شهریار و...
از شاه خوشین و یارانش دوبیتی های در  دوره شاه خوشین  برجای ماند.
( گفتار درمورد آنها نیاز به وقت دیگر دارد.)
پس از مرگ شاه خوشین
شخصی دیگر از یارسان بنام ابراهیم
(بابا ناوس)فرزند احمد جاف
درسال ۴۷۷قمری در روستای سرگت از نواحی اورامان لهون دیده به جهان گشود
و افکار یارسان که بوسیله شاه خوشین از پیروان زیادی برخوردار شده بود در میان مردم آن دیار و سایر نقاط غرب  ایران پخش کرد.

✍مراد محمودی چگنی
چهارم فروردین ۱۴۰۳
بروجرد

🇮🇷 @lorgeram_a👈
نای کش