🏔 آیا اِسبیکو صحیح است یا سفیدکوه؟👇👇👇👇

☆ برخی از ناگفته ها در مورد چگنی


⛰ کوهی که هم اکنون به نام سفیدکوه در غرب لرستان و در شهرستان #چگنی واقع است در زبان لری ، #اسبیکو تلفظ میشود ، اما نام #سفیدکوه کمترین ارتباطی با وضعیت توپوگرافی و شرایط جغرافیایی این کوه دارد ، به گونه ای قله های اِسبیکو تنها شش ماه از سال پوشیده از برف است یعنی از آذرماه با اولین بارش برف تا اواسط اردیبهشت ماه که در بقیه ماه های سال این کوه اصلا رنگ سفیدی را به خود نمی بیند.

⛰اِسبیکو که در همه جای استان لرستان به این نام خوانده می شود.


متاسفانه در روی نقشه ها و اطلس ها به صورت #سفیدکوه ثبت شده است ، دلیل این امر آنست که اکثر نامجا های لرستان به زبان فارسی برگردان شده است.

☆ چگونه در آذربایجان ، گیلان ، کردستان و سایر نقاط ایران نامجاهای آن مناطق را به همان نام اصلیشان ثبت می کنند اما در لرستان نام اماکن به فارسی برگردان می شود؟

* آیا می شود به غار #سهولان #کردستان گفت #یخدان؟
در زبان کُردی #سهول به معنی #یخچال_طبیعی است

* آیا می شود به دریاچه #زریوار مریوان گفت #زرین_بار؟

☆ چرا نام هایی مانند #دماوند ، #سهند ، #سبلان ، و ... با همان نام اصلی که توسط مردم آن مناطق تلفظ میشوند ثبت شده اند ؟
اما اِسبیکو لری به سفیدکوه فارسی برگردان شده است؟

☆ بسیاری از باستان شناسان و واژه شناسان معتقدند اِسبیکو اصلا ارتباطی با رنگ سفید ندارد

* در زبان #پهلوی و زبان #اوستایی جنس مذکر اسب یا همان نریان را اسی میگفتند و جنس ماده اسب یا مادیان را اِسبی میگفتند
این مطلب را یکی از اساتید تاریخ و استاد #دانشگاه_تهران استاد #رضا_مرادیانی فرمودند ،
بنابر این ، علاوه بر اینکه سفیدکوه غلط است بلکه اصیل تر و قدیمی تر اِسبیکو همان مادیان کوه است.

* میدانیم که منطقه #چگنی آثاری در دل خود دارد که نشان دهنده اهلی شدن اسب در این ناحیه است ، وجود نقاشی های غار باستانی دوشَه در شهرستان چگنی که به ماقبل تاریخ و دوران ۸ تا ۱۲ هزار سال پیش بازمیگردد که در این نقاشی ها اسب هایی با لگام و سواره حکاکی شده است نشان میدهند اسب در این ناحیه از هزاره های دور مورد استفاده و سوارکاری قرار گرفته است.

☆ کوه یافته از کوه های منشعب اِسبیکو است که در دیواره ای از آن تصویری از یک اسب و سوار آن وجود دارد که به عقیده بسیاری این سنگ نگاره کار دست بشر است و در فرهنگ مردم چگنی به #کاله_سوار یا سوسوار معروف است.

☆ در دامنه اِسبیکو و دشتی متصل به آن که امروزه یکی از محلات شهر #خرم_آباد است ، منطقه ای به نام اسبستان وجود دارد ، اسب همان حیوان اسب است و ستان به معنی سرزمین است یعنی سرزمین اسب و #اسبستان نشان دهنده پرورش اسب در گذشته در این ناحیه دارد.

بیایید فرهنگ و زبان خود را پاس بداریم ، اِسبیکو برای ما با همین نام اهمیت دارد ، #سفیدکوه نامی فارسی است که متاسفانه به فرهنگ و زبان ما تحمیل شده است.

ما معتقدیم اِسبیکو مرتبط با اسب و مادیان است اما اگر هم فرض کنیم که معنی رنگ سفید بدهد در زبان لری به رنگ سفید میگویند اِسبی که بازمانده واژه اوستایی اِسپید است و این کوه باید به نام اِسبیکو ثبت و معرفی شود.

بیایید زبان مادری خود را پاس بداریم و به فرهنگ غنی خود احترام بگذاریم.


نای کش 👇👇


متاسفانه سراب باستانی #نای_کش نیز در دهه ۴۰ به نام بی محتوا وبی ربط ناوه کش تغییر داده شد
اما مردم کماکان از نام #نای_کش استفاده می کنند
این نام درکتاب تاریخ معاصر چگنی در۲۱۴سال قبل در اسناد مالکیتی بنام قریه نای کش درج شده وشاعر نامی قوم لُر #میرنوروز حدود ۳۰۰ سال قبل در سفری به منطقه چگنی و سراب نای کش در وصف زیبایی های این سراب یک تک بیتی چنین می گوید:

"سر سرآوکِه ی نایِکَش کولا بَوَنی
مشکِ شیراز بَزنی وا دوس بَخَنی"

روایتی درخصوص وجه تسمیه هست که درگذشته نایب (که مقام حکومتی ونظامی بوده) در قلعه نای کش که مربوط به قبل از اسلام می باشد حکومت می کرده بر مردم ظلم نموده و مردم علیه وی شورش نموده و وی را به قتل می رسانند وبه سراب نایب کُش شهرت یافته(همانند روستای گاکُش در شهرستان دلفان) ودر طول زمان به نای کَش تغییر می یابد
حال با توجه به اینکه مردم از این نام باستانی استفاده می کنند انشاءالله توسط مسئولین حسب خواسته مردم تغییر یابد

درشمال شهر خرم آباد نیز نام زیبای #قلابردی به #قلعه_سنگی تغییر داده شده که انشاءالله به نام بومی و لری آن اصلاح شود.
@nayekash
نای کش

🔴 بازهم میراث‌فرهنگی_لرستان؛

🔻 غار_کلدر با بدسلیقگی بسته شد...❗️
🔻۵۴ هزار سال قدمت، پشتِ میله‌...❗️


🔹ورودی غار باستانی کَلدَر،
مربوط به دوران پارینه‌سنگی ،
 دوران فرادیرینه‌سنگی ،
دوره نوسنگی
توسط میراث فرهنگی لرستان
با میله‌های آهنی و به شکلی بسیار عجیب بسته شد.😳😔

🔸این غار که در تاریخ ۲۸ اسفند ۱۳۸۵
با شماره ثبت ۱۸۷۹۶
به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران
به ثبت رسیده است،
هم اکنون با قدمتی بیش از ۵۴ هزار سال قدیمی‌ترین محوطه پارینه سنگی ایران است.

🔹غار کلدر درشمال شهرستان خرم‌آباد، بخش مرکزی،
دهستان رباط نمکی،
روستای #قلابردی درشمال شهرباستانی وگردشگری خرم آباد واقع شده است.

منبع :فرین‌خبر

🇮🇷 @nayekash 👈
نای کش

#لری

#بیقرار
#آستان_جانان

🎤#بردیا_مهرآرا

#موسیقی_لرستان

#آلبوم_ویروشه
#احسان_قاسمی
#سعید_صالحی

#غروبانه #خرم‌آباد #قلا_بردی
#پاییز

🇮🇷 @nayekash 👈
نای کش

علی بیرانون ازخرم آباد

#قلابردی

نام جاها محلی را لری بخوانیم🙏🙏


«خرگوش ناو»
از روستاهای توابع شهرستان (سلسله)
الشتر است
که مسئولین آن را«خرگوش ناب» می نویسند و درمصاحبه ها خرگوش ناب تلفظ می کنند!

آیا بین خرگوش ها_ ناب و ناباب_ وجود دارد؟؟؟؟

اگرهمانطور که می گوییم، بنویسیم«خرگوشناو»
چه اتفاقی می افتد...!

البته اینگونه واژگونه نویسی ها درموارد بسیاری از راه ها و جاده ها و روستاهای لُرستان اتفاق افتاده است
که نیاز به تحقیق و پژوهشی کامل تر دارد،
در این مجال فقط به عنوان مصداق چند نمونه آورده شد.
آیادرست آن نیست همانطور که روستا ویا مکانی را که از آن در بین خودمان نام می بریم، همانگونه هم بنویسیم.

این واژگونه نوشتن #نامجاها چه معنایی دارد !
آیا وقت آن نشده که مسؤلین امر
این نام نوشتن ها، آستین همت بالا زنند
و این اشتباهای فاحش
را برای حرمت نهادن به فرهنگ مردم والای لُرستان
وادای درست نامها اشتباهات موجود را اصلاح کنند.🙏🙏🙏
درصورت اصلاح‌ نامجاهایی
که اشتباه نوشته شده،
می توان امیدوار بود مانند
سایر هموطنان درمناطق
آذری،
کرد،
بلوچ،
خوزی
وشمالی نشین
در کشور و دیگر اقوام که بر روی تابلوهایی که در مسیر راه ها و روستاهای آنها به همان زبانی که ادا می شود
و نام می برند
نیز می نویسند.
ماهم عمل کنیم.🙏
تا برای تابلوهای واژگونه نوشته در لُرستان هم مصداق پیدا کند.

شاید کمکی به خودباوری بیشتر #قوم_لر باشد.
وادای دینی که به عهده داریم،
بجای آوریم.
ضمن احترام به زبان رسمی کشورمان ،ما مجبور نیستیم
که نام روستا، کوه، سراب، چشمه و...که لُری و لکی اند
رابه فارسی برگردانیم.🙏

چون از آن یک اسم بی معنی و بی مسما می سازیم.
نامجاهای مکانی درلُرستان
را هرگزبه فارسی برنگردانیم.🙏

چون اسلاف ما هرنامی که بر محل ویا کوه و...در لُرستان نهاده اند
بارمعنایی زیبا و درخور توجهی دارد.

با این قاعده ی بی ریختی که ازثبت این نامها دراوایل این قرن با تخته قاپوشدن مردم لُرستان
وساختن جاده و...به ما رسیده،
برگرداندن به فارسی است
که آنرا ادامه داده می دهیم،
کار اشتباهی در پیش گرفته ایم،
که جز ضربه زدن به حیثیت اجتماعی واصالت تاریخی و آسیب فرهنگی به خود کار مثبتی انجام نداده ایم!
همچنین از نوشتن این اسم های بی مسما( لُری با پسوند یا پیشوند فارسی) امتناع کنیم. 🙏

بقول #حضرت_مولانا....
«هیچ اسم بی مسما شنیده ایی
یازگاف و لام گل، گل چیده ایی
نام فروردین نیارد گل به باغ
شب نگردد روشن از نام چراغ
و.......»
امیدوارم روزی برسد
که لازم نباشد خودمان را به رنگ‌ دیگران جلا بدهیم،
بلکه هر آنچه هستیم همان را نشانه رویم، هیچی از خود واقعی بودن نیک تر و بالاترنیست!

✍بهمن آزادی چگنی
🇮🇷@lirgeram_asli👈
نای کش

📩بهمن آزادی چگنی ازتهران


انشاالله مسئولین امر
به فرهنگ مردم لُرستان احترام بگذارند
وازنامجاهای لُری را استفاده کنند
واین نامجاهای لُری را صحیح تلفظ نمائیم
همانند 👇
#نای_کش نه ناوه کش
#قلابردی نه قلعه سنگی
#باوواس نه باباعباس
#اسبیکو نه سفیدکو
#سوزوار نه سبزوار
#خورماوه نه خرم آباد
#خرگوش_ناو نه خرگوش ناب
#چِنیایی نه چنگایی
#تنگ_گاشمار نه گاو شمار
#معمولو نه معمولان
#ویسیو نه ویسیان
#چیابل نه چغابل
#کشماهر نه کشماهور

✍آریان

چرا در لرستان
در نام گذاری معابر، مکانها و...
از نام های بومی استفاده نمی شود؟؟؟


متاسفانه
نام برخی از نقاط را از #لری
به نام های بی ربط تغییر می دهند!!!
و هرگز در گفتار مردم مورد استفاده قرار نمی گیرد👇
مثلاً:
#نای_کش را به ناوه‌ کش ،
#قلابردی را به قلعه سنگی،
#چنیایی را به چنگایی
#باوواس را به بابا عباس
#ویسیو را به ویسیان
#سولیزه را به سرخه لیزه
#خورماوه را به خرم آباد
و... تغییر داده اند!!!!

🇮🇷@lorgeram_asli👈
نای کش

🎥💥ویدئوی ارسالی مخاطبان،
#ریختن_زباله_های
یک‌ #هتل در دل طبیعت لرستان،
منطقه #قلابردی_خرم آباد

🔹مسئول برخورد
با این گونه جفاها در حق محیط زیست لرستان کیست؟
/آخرین اخبار لرستان

🇮🇷@lorgeram_a👈
نای کش

تشنگی و گرسنگی است
بنوشاند تا جانی تازه و جگری جلا دهند وتوان ادامه دادن راه را داشته باشند.
در این حین زنی خسته با بچه آیی بسته به پشت خو درد به مرد فداکار و با تدبیر ایل همان مقسم منتظر می رسد.
مرد کمچه ایی دوغ به وی می دهد.
زن می گوید
کمچه ایی هم برای بچه ی بسته بر پشتم بده بعد از نوشیدن کمچه دوم با اشاره به مرد می گوید بچه آیی هم در شکم دارم و کمچه سوم را طلب میکند.
بعداز خوردن سومین سهم دست ها را بر آسمان برای شکر بلند می کند
و با زبان شیرین لکی و لهجه ایی با نوایی بین خستگی و رفع تشننگی می گوید
« خدا یا شوکرد بار سرخرمونی ژ حورد».
خدایا ترا شکرا در موقعیتی قرار گرفتیم که مجبور به خوردن بار بر کول خر هم شدیم.
منظور از ذکر این خاطره و داستان شیرین آنست که مردم ما برای گاو بواسطه حلال گوشت بودنش و همچنین مزایایی که نسبت به الاغ و قاطر داشته نزد انها حرمتی غالب داشته است.
همین مصداق بارزی در تعیین و تایید نام تنگ گاو شماراست.
که امروزه در فضای مجازی و جاهای دیگر آنرا به اشتباه « گاه شمار» می نویسند
چون زبان نوشتاری ما فارسی هست
اما نام محلی
و به زبان لکی است اشتباهی فاحش در نوشتن و بیان نام صحیح آن یعنی تنگ گاو شمارمی باشد!
از این بدتر آنست که از زمانی قرار بر ساختن سد بر ورودی کشکان و تنگ گاوشمار
نامی مهجور بی مسما وبی معنی که از سر نابلدی کارشناسان بجای گذاردن نام تاریخی و باستانی« تنگ گاوشمار»
مثلا سد تنگ گاوشمار آنرا نامی کذایی وبی معنی یعنی «معشوره» نهاده‌اند
کاش این مسولان کاربلد و کارشناس تحقیقی کوتاه می نمودند و جای نام گاوشمار،
نام بی ربط معشوره را مشهور نمی ساختند
براستی معشوره را از کجا آورده اند.
در تحقیقی که از محل به عمل آمد داستان نام مشعوره در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ چنین ساخته وزاییده شده است.
گروهی که برای شناسایی و مطالعه برای ساختن سدی که هنوز چیزی از آن علم نگشته و هر صباخی در فروردینگان رودخانه کشکان چنان می خروشد
که داغ کم عرض شدنش به به پهنای تاریخی به یغما رفته ی خویش از لرستان تا خوزستان را می گیرد و مردم حاشیه نشین البته متجاوز به حریم خود را پس می زند
و اسباب زحمت نهادهایی چون ستاد بحران و... در لرستان و خوزستان و مانند سال ۱۳۹۸ همه کشور را به تلاطم و تکاپو نی اندازد و خوزستان را چنان سیراب می‌کند
که آنچنان بود دیدید و شنیدید.
آری همین کارشناسان به مردی چوپان برمیخورند
و‌ نام منطقه را می پرسند
مرد با تعجب از اینکه مگر اینان از کجا آمده اند که نام تنگ گاوشمار
را نمی دانند
و نام این مکان مشهور و معلوم را که
بلد نیستن باهمان لهجه ی محلی خود به آنها می گوید« مر نمزانینون نوم یه معشوره» با تعجب می‌گوید مگر نمی دانید
نام این جا مشهوره و همه آنرا می سناسند» عالی جنابان کارشناس بدون توجه به معنای حرف آن مرد که به طعنه به نادانی آنها از مشهور بودن نام تنگ گاوشمار
ازمشهور بودنش حرف میزند.
اما متاسفانه آنها به علت ناآگاهی از این موضوع نام راه باستانی و کار تاریخی اجداد و نیاکان مردمان لرستان
آنرا از تنگ گاوشمار به معشوره می رسانند.
آری زخم ها بر پیکر فرهنگ
و زبان این مردم از سر نا آگاهی مسولانیست که نام گردنه ها و جاده ها و روستاهای استان را اغلب نیمی فارسی
و نیمی لری
برتابلوها ثبت نموده‌اند
و زبان وفرهنگ لرستان را قربانی « فارسلری» نوشتن خود نموده اند.
به امید روزی که هرکس را با نام خویش وهرمکان را با نام بامسمای آن بشناسیم و بنویسیم و بخوانیم.
این نامهای بی مسما بر تنگ گاوشمار
چند بیت از مولانا را به ذهن متبادر می‌کند.
هیچ اسم بی مسما شنیده آیی/ یا زگاف و لام گل، گل چیده آیی/ نام فروردین نیارد گل به باغ/ شب نگردد روشن از نام چراغ.
پایدار باشید و ماندگار
نیکنام بمانید در روزگار

🇮🇷 @lorgeram_a👈
نای کش

لطفاً از نام های لری
در نام جاها استفاده کنیم.

امید است مسئولین امر
به فرهنگ لُرستان احترام بگذارند و ازنامجاهای لُری را استفاده کنند
و این نامجاهای لُری را صحیح تلفظ نمائیم
همانند 👇
#نای_کش نه ناوه کش
#قلابردی نه قلعه سنگی
#باوواس نه باباعباس
#اسبی_کو نه سفیدکو
#سوزوار نه سبزوار
#خورماوه نه خرم آباد
#خرگوش_ناو نه خرگوش ناب
#چِئنایی نه چنگایی
#تنگ_گاشمار نه معشوره

✍آریان