💢 #فیلی در منابع تاریخی👇👇👇
تا دروه صفويه تقسيم بندی سرزمين لرها به صورت لر بزرگ و لر كوچك بود
بعد از فروپاشی
حكومت #اتابكان_لر،
و روی كار آمدن #واليان_فيلی
(كه از طايفه فيلی بودند)
لر كوچك قلمرو ایشان بود
و به مرور زمان اسم طايفه فيلی
كه واليان لر
از آن ها برخاستند
برای همه ساكنان سرزمين استان #لرستان و #ايلام امروزی اطلاق شد.
عبارت الوار فيلی
يا #لرهای_فيلی
نه فقط برای افراد طايفه فيلی بلكه برای همه ساكنين استان لرستان و ايلام
به كار برده می شد.
و به تبعيت از آن، نام سرزمين آنها هم به اسم لرستان فيلی درآمد
كه شامل استانهای لرستان و ايلام امروزی می باشد. كتاب های مربوط به دوره صفويه و همچنين دوره های بعد از آن، اگر چه واژه فيلی را به طور گسترده و فراوان استفاده نكرده اند اما كماكان عبارت #لرستان_فيلی
و #لر_فيلی
در مكتوبات اين دوره ها، ديده مي شوند.
کتاب #تاريخ_عالم_آرای_عباسی
يكي از نخستن كتابهايی است
كه از عبارت "فيلی"
برای مناطق لرستان استفاده كرده است.
اين كتاب در دوره صفوی تحرير شد
و چون در آغاز روی كار آمدن واليان فيلی به رشته تحرير درآمده بنابراين با وجود فراوانی نام لرستان،
اما در فهرست نامجاهای آن، فقط در دو مورد ( صفحات 196 ـ 1086) عبارت فيلی ديده می شود. صفحه 196 به صورت " #لرستان_فيلی "
و در صفحه 1086 به صورت "حسين خان عباسی لر فيلی بيگلربيگی لرستان" مي باشد.
بخشی از ديوان #حزين_لاهيجی،
سفرنامه اوست
كه در سال 1135 هجری قمری
(اواخر دوره صفويه)
به لرستان فيلی سفر كرده است.
او در سفرنامه اش در دو مورد، از واژه فيلی استفاده كرده است.
يكی در صفحه 551 كه در توصيف محاربه با روميان (كشور عثماني) چنين نوشته:
"جماعت روميه چون از استعداد مردم واقف شدند و نام كثرت الوس فيلی
(يعنی جماعت فيلی)
و صعوبت مسالك آن ممالك و بودن حاكمی مثل ... يشناك شدند
و ديگر متعرض آن حدود نگشته، به ساير اطراف پرداختند
"همچنين در صفحه 554 تركيب لرستان فيلی را به كار می برد و می نويسد:
"مجملا از شوشتر باز به لرستان فيلی درآمدم و بيمار به شهر خرم آباد رسيدم
"مير عبداللطيف خان شوشتری كه در زمان كريم خان زند
دو ماه مهمان والی لرستان بود
در كتابش #تحفة_العالم
( در صفحه های 102 ـ 105 ـ 173 ـ 191 ـ 403 ) در پنج مورد واژه فيلی را به كارمی برد سه مورد به صورت "لرستان فيلی"
و دو مورد ديگر به صورت راه فيلی و كوهستانات فيلی است.
در كتاب #سفر_نامه_خوزستان تأليف حاج عبدالغفار نجم الملك
كه به دستور ناصرالدين شاه، براي بازديد سد اهواز از لرستان عبور كرد
در دو مورد به صورت "خرم آباد فيلی" در صفحه 11 و عبارت "بزرگان فيلی" در صفحه ي 137 واژه فيلی به كار رفته است.
پشتکوه ، منطقه ای تاریخی در مغرب ایران ، کمابیش مطابق با استان ایلام کنونی،
منطقه پشتکوه
قسمت غربی سرزمین لرستان قدیم است
که رشته کوه کبیرکوه
آن را از پیشکوه جدا می سازد
و قرار گرفتن آن در پشتِ (مغرب ) این کوه ، وجه تسمیه نام آن است
(رزم آرا، 1320 ش الف ، ص 3؛ دایرة المعارف فارسی ، ذیل «پشتکوه »).
در منابع قرن سیزدهم از این منطقه نام برده شده است
پشتکوه را به دو قسمت تقسیم کرده اند: پشتکوه لرستان ،
از اسلام آباد تا دهلران ،
که قسمتی از خاک لرستان محسوب می شود؛ و پشتکوه خوزستان ،
از دهلران تا شوش ،
که قسمتی از خاک خوزستان به شمار می آید (کریمی ، ص 81 ـ82).در دوره مغول پشتکوه و پیشکوه به لر کوچک معروف و در قرن دهم این دو منطقه لرستان فیلی نامیده می شد
و اداره پشتکوه
در اختیار اتابکان لر بود
(مینورسکی ، ص 13؛ حمدالله مستوفی ، ص 552ـ561؛ نیز رجوع کنید به پیشکوه * ؛ لرستان * ).
در دوره زندیه منطقه پشتکوه و پیشکوه در جنگ و ناامنی به سر می برد چنانکه در 1176 نظرعلی خان زند،
از سرداران بنام کریم خان ،
زکی خان را که شورش کرده بود در این منطقه شکست داد.
در همین سال کریم خان زند،
اسماعیل خان والی پشتکوه را به دلیل آزار و اذیت اهالی معزول کرد.
اسماعیل خان به این رأی گردن ننهاد، ازینرو کریم خان به همراه سپاهش برای سرکوبی وی به منطقه رفت
و اسماعیل خان وادار به فرار شد (نامی اصفهانی ، ص 123ـ126، 128ـ 129؛ پری ، ص 164ـ166؛ شوشتری ، ص 173).
🇮🇷@lorgeram_a👈
نای کش
لرستان فیلی
تا دروه صفويه تقسيم بندی سرزمين لرها به صورت لر بزرگ و لر كوچك بود
بعد از فروپاشی
حكومت #اتابكان_لر،
و روی كار آمدن #واليان_فيلی
(كه از طايفه فيلی بودند)
لر كوچك قلمرو ایشان بود
و به مرور زمان اسم طايفه فيلی
كه واليان لر
از آن ها برخاستند
برای همه ساكنان سرزمين استان #لرستان و #ايلام امروزی اطلاق شد.
عبارت الوار فيلی
يا #لرهای_فيلی
نه فقط برای افراد طايفه فيلی بلكه برای همه ساكنين استان لرستان و ايلام
به كار برده می شد.
و به تبعيت از آن، نام سرزمين آنها هم به اسم لرستان فيلی درآمد
كه شامل استانهای لرستان و ايلام امروزی می باشد. كتاب های مربوط به دوره صفويه و همچنين دوره های بعد از آن، اگر چه واژه فيلی را به طور گسترده و فراوان استفاده نكرده اند اما كماكان عبارت #لرستان_فيلی
و #لر_فيلی
در مكتوبات اين دوره ها، ديده مي شوند.
کتاب #تاريخ_عالم_آرای_عباسی
يكي از نخستن كتابهايی است
كه از عبارت "فيلی"
برای مناطق لرستان استفاده كرده است.
اين كتاب در دوره صفوی تحرير شد
و چون در آغاز روی كار آمدن واليان فيلی به رشته تحرير درآمده بنابراين با وجود فراوانی نام لرستان،
اما در فهرست نامجاهای آن، فقط در دو مورد ( صفحات 196 ـ 1086) عبارت فيلی ديده می شود. صفحه 196 به صورت " #لرستان_فيلی "
و در صفحه 1086 به صورت "حسين خان عباسی لر فيلی بيگلربيگی لرستان" مي باشد.
بخشی از ديوان #حزين_لاهيجی،
سفرنامه اوست
كه در سال 1135 هجری قمری
(اواخر دوره صفويه)
به لرستان فيلی سفر كرده است.
او در سفرنامه اش در دو مورد، از واژه فيلی استفاده كرده است.
يكی در صفحه 551 كه در توصيف محاربه با روميان (كشور عثماني) چنين نوشته:
"جماعت روميه چون از استعداد مردم واقف شدند و نام كثرت الوس فيلی
(يعنی جماعت فيلی)
و صعوبت مسالك آن ممالك و بودن حاكمی مثل ... يشناك شدند
و ديگر متعرض آن حدود نگشته، به ساير اطراف پرداختند
"همچنين در صفحه 554 تركيب لرستان فيلی را به كار می برد و می نويسد:
"مجملا از شوشتر باز به لرستان فيلی درآمدم و بيمار به شهر خرم آباد رسيدم
"مير عبداللطيف خان شوشتری كه در زمان كريم خان زند
دو ماه مهمان والی لرستان بود
در كتابش #تحفة_العالم
( در صفحه های 102 ـ 105 ـ 173 ـ 191 ـ 403 ) در پنج مورد واژه فيلی را به كارمی برد سه مورد به صورت "لرستان فيلی"
و دو مورد ديگر به صورت راه فيلی و كوهستانات فيلی است.
در كتاب #سفر_نامه_خوزستان تأليف حاج عبدالغفار نجم الملك
كه به دستور ناصرالدين شاه، براي بازديد سد اهواز از لرستان عبور كرد
در دو مورد به صورت "خرم آباد فيلی" در صفحه 11 و عبارت "بزرگان فيلی" در صفحه ي 137 واژه فيلی به كار رفته است.
پشتکوه ، منطقه ای تاریخی در مغرب ایران ، کمابیش مطابق با استان ایلام کنونی،
منطقه پشتکوه
قسمت غربی سرزمین لرستان قدیم است
که رشته کوه کبیرکوه
آن را از پیشکوه جدا می سازد
و قرار گرفتن آن در پشتِ (مغرب ) این کوه ، وجه تسمیه نام آن است
(رزم آرا، 1320 ش الف ، ص 3؛ دایرة المعارف فارسی ، ذیل «پشتکوه »).
در منابع قرن سیزدهم از این منطقه نام برده شده است
پشتکوه را به دو قسمت تقسیم کرده اند: پشتکوه لرستان ،
از اسلام آباد تا دهلران ،
که قسمتی از خاک لرستان محسوب می شود؛ و پشتکوه خوزستان ،
از دهلران تا شوش ،
که قسمتی از خاک خوزستان به شمار می آید (کریمی ، ص 81 ـ82).در دوره مغول پشتکوه و پیشکوه به لر کوچک معروف و در قرن دهم این دو منطقه لرستان فیلی نامیده می شد
و اداره پشتکوه
در اختیار اتابکان لر بود
(مینورسکی ، ص 13؛ حمدالله مستوفی ، ص 552ـ561؛ نیز رجوع کنید به پیشکوه * ؛ لرستان * ).
در دوره زندیه منطقه پشتکوه و پیشکوه در جنگ و ناامنی به سر می برد چنانکه در 1176 نظرعلی خان زند،
از سرداران بنام کریم خان ،
زکی خان را که شورش کرده بود در این منطقه شکست داد.
در همین سال کریم خان زند،
اسماعیل خان والی پشتکوه را به دلیل آزار و اذیت اهالی معزول کرد.
اسماعیل خان به این رأی گردن ننهاد، ازینرو کریم خان به همراه سپاهش برای سرکوبی وی به منطقه رفت
و اسماعیل خان وادار به فرار شد (نامی اصفهانی ، ص 123ـ126، 128ـ 129؛ پری ، ص 164ـ166؛ شوشتری ، ص 173).
🇮🇷@lorgeram_a👈
نای کش
لرستان فیلی