#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
К 600-летию бракосочетания короля Ягайлы и Софьи княжны Гольшанской https://lixmuseum.by/ru/yagajlo-i-sofia-golshanskoja/
К 600-летию бракосочетания короля Ягайлы и Софьи княжны Гольшанской https://lixmuseum.by/ru/yagajlo-i-sofia-golshanskoja/
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
13 сакавіка 2022 года - Міжнародны дзень планетарыяў.
Міжнародны дзень планетарыяў (International Day of Planetaria) адзначаецца штогод у другую нядзелю сакавіка ў многіх краінах свету.
Горад Ліда меў непасрэднае дачыненне да гэтага Дня. Планетарый у Лідзе прымаў наведвальнікаў з 1964 года па 1996 год. Многія жыхары горада неаднаразова наведвалі гэтую навукова-асветніцкую ўстанову, у якой дэманстравалася нябесная сфера з рознымі астранамічнымі з'явамі, чыталіся лекцыі па астраноміі, касманаўтыцы, навуках аб Зямлі.
Супрацоўнікі Лідскага гісторыка-мастацкага музея прапануюць падзяліцца ўспамінамі аб дзейнасці планетарыя ў горадзе Лідзе.
А вы наведвалі планетарый?
13 сакавіка 2022 года - Міжнародны дзень планетарыяў.
Міжнародны дзень планетарыяў (International Day of Planetaria) адзначаецца штогод у другую нядзелю сакавіка ў многіх краінах свету.
Горад Ліда меў непасрэднае дачыненне да гэтага Дня. Планетарый у Лідзе прымаў наведвальнікаў з 1964 года па 1996 год. Многія жыхары горада неаднаразова наведвалі гэтую навукова-асветніцкую ўстанову, у якой дэманстравалася нябесная сфера з рознымі астранамічнымі з'явамі, чыталіся лекцыі па астраноміі, касманаўтыцы, навуках аб Зямлі.
Супрацоўнікі Лідскага гісторыка-мастацкага музея прапануюць падзяліцца ўспамінамі аб дзейнасці планетарыя ў горадзе Лідзе.
А вы наведвалі планетарый?
#гістарычная_нядзеля #музейны_тыдзень
11 красавіка – Міжнародны дзень вызвалення вязняў фашысцкіх канцлагераў.
У памяць аб загінуўшых і тых, хто выжыў, штогод 11 красавіка ва ўсім свеце адзначаецца Міжнародны дзень вызвалення вязняў фашысцкіх канцлагераў.
Многія жыхары Лідскага раёна прайшлі праз жахі канцлагераў, адны выжылі ў тым пекле, другія загінулі.
У фондах ДУ “Лідскі гісторыка-мастацкі музей” захоўваюцца ўспаміны былых вязняў. Некаторыя вытрымкі з успамінаў мы прапаноўваем вашай увазе 👉 https://lixmuseum.by/ru/mizhnarodny-dzen-vyzvalennya-vyaznyau-fashystskih-kantslagerau/
11 красавіка – Міжнародны дзень вызвалення вязняў фашысцкіх канцлагераў.
У памяць аб загінуўшых і тых, хто выжыў, штогод 11 красавіка ва ўсім свеце адзначаецца Міжнародны дзень вызвалення вязняў фашысцкіх канцлагераў.
Многія жыхары Лідскага раёна прайшлі праз жахі канцлагераў, адны выжылі ў тым пекле, другія загінулі.
У фондах ДУ “Лідскі гісторыка-мастацкі музей” захоўваюцца ўспаміны былых вязняў. Некаторыя вытрымкі з успамінаў мы прапаноўваем вашай увазе 👉 https://lixmuseum.by/ru/mizhnarodny-dzen-vyzvalennya-vyaznyau-fashystskih-kantslagerau/
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
Выстаўка “З гісторыі герба і сцяга”.
У нашай краіне ў другую нядзелю мая адзначаецца Дзень Дзяржаўнага герба і Дзяржаўнага сцяга Рэспублікі Беларусь.
Атрыбутамі любой суверэннай дзяржавы з’яўляецца яе сцяг, герб і гімн. Гэтыя сімвалы адлюстроўваюць гістарычныя, духоўныя і маральныя рысы нацыі, асаблівасці культуры і светапогляду народа, яго імкненне да самавызначэння і самастойнага развіцця.
У адпаведнасці з Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўны сцяг, Дзяржаўны герб і Дзяржаўны гімн з’яўляюцца сімваламі суверэнітэту краіны.
5 ліпеня 2004 года быў прыняты Закон Рэспублікі Беларусь "Аб дзяржаўных сімвалах Рэспублікі Беларусь", які накіраваны на прававое рэгуляванне пытанняў дзяржаўных сімвалаў Беларусі, устаноўленых Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь, і вызначае апісанне і парадак іх выкарыстання.
Пра шляхі станаўлення і развіцця дзяржаўнай сімволікі можна пазнаёміцца на выстаўцы “З гісторыі герба і сцяга”, якая працуе ў музеі.
Выстаўка “З гісторыі герба і сцяга”.
У нашай краіне ў другую нядзелю мая адзначаецца Дзень Дзяржаўнага герба і Дзяржаўнага сцяга Рэспублікі Беларусь.
Атрыбутамі любой суверэннай дзяржавы з’яўляецца яе сцяг, герб і гімн. Гэтыя сімвалы адлюстроўваюць гістарычныя, духоўныя і маральныя рысы нацыі, асаблівасці культуры і светапогляду народа, яго імкненне да самавызначэння і самастойнага развіцця.
У адпаведнасці з Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўны сцяг, Дзяржаўны герб і Дзяржаўны гімн з’яўляюцца сімваламі суверэнітэту краіны.
5 ліпеня 2004 года быў прыняты Закон Рэспублікі Беларусь "Аб дзяржаўных сімвалах Рэспублікі Беларусь", які накіраваны на прававое рэгуляванне пытанняў дзяржаўных сімвалаў Беларусі, устаноўленых Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь, і вызначае апісанне і парадак іх выкарыстання.
Пра шляхі станаўлення і развіцця дзяржаўнай сімволікі можна пазнаёміцца на выстаўцы “З гісторыі герба і сцяга”, якая працуе ў музеі.
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
Во второе воскресенье июня в Беларуси отмечают профессиональный праздник работники и ветераны лёгкой промышленности. Представители этой профессии украшают быт белорусов, одевают, обувают их. Поздравления принимают в этот день и работники обувной фабрики – одного из старейших предприятий нашего города. В фондах ГУ «Лидский историко-художественный музей» хранится продукция предприятия, фотоальбомы, фотографии.
Продолжайте читать по ссылке https://lixmuseum.by/ru/lidskaya-obuvnaya-fabrika/
Во второе воскресенье июня в Беларуси отмечают профессиональный праздник работники и ветераны лёгкой промышленности. Представители этой профессии украшают быт белорусов, одевают, обувают их. Поздравления принимают в этот день и работники обувной фабрики – одного из старейших предприятий нашего города. В фондах ГУ «Лидский историко-художественный музей» хранится продукция предприятия, фотоальбомы, фотографии.
Продолжайте читать по ссылке https://lixmuseum.by/ru/lidskaya-obuvnaya-fabrika/
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
7 жніўня – Дзень чыгуначніка, які адзначаецца штогод у першую нядзелю жніўня.
Гэта прафесійнае свята было заснавана ў 1896 годзе і было прымеркавана да дня нараджэння імператара Мікалая I, які пачаў будаўніцтва чыгунак у Расіі.
У зборы Лідскага гісторыка-мастацкага музея захоўваюцца паштоўкі з выявай будынка чыгуначнага вакзала.
7 жніўня – Дзень чыгуначніка, які адзначаецца штогод у першую нядзелю жніўня.
Гэта прафесійнае свята было заснавана ў 1896 годзе і было прымеркавана да дня нараджэння імператара Мікалая I, які пачаў будаўніцтва чыгунак у Расіі.
У зборы Лідскага гісторыка-мастацкага музея захоўваюцца паштоўкі з выявай будынка чыгуначнага вакзала.
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
11 верасня – Міжнародны дзень памяці ахвяр фашызму
Гэты памятны дзень устаноўлены ў 1962 годзе. Адзначаецца ў другую нядзелю верасня, паколькі на першы месяц восені прыпадаюць дзве асноўныя даты Другой сусветнай вайны: дзень яе пачатку (1 верасня 1939 г.) і дзень поўнага завяршэння (2 верасня 1945 г.).
Гэта дата памінання не толькі салдат, якія аддалі жыцці, абараняючы Радзіму, але і мірнага насельніцтва, якое пацярпела падчас Другой сусветнай вайны. Масавыя бамбардзіроўкі і растрэлы, канцлагеры, Халакост, генацыд... за гэтымі страшнымі словамі – незлічоная колькасць загубленых жыццяў.
З гадамі людзей, хто на сабе адчуў зверствы гітлераўскага рэжыму, становіцца ўсё менш. Міжнародны дзень памяці ахвяр фашызму – даніна памяці іх пакутам і вытрымцы.
У музеі працуе выстаўка “Грозна грымнула вайна”, якая знаёміць наведвальнікаў з мужнасцю, адвагай, самаахвярнасцю, гераізмам слаўных сыноў і дачок нашай Радзімы. І, разам з тым, паказвае гора, слёзы, пакуты, смерць.
11 верасня – Міжнародны дзень памяці ахвяр фашызму
Гэты памятны дзень устаноўлены ў 1962 годзе. Адзначаецца ў другую нядзелю верасня, паколькі на першы месяц восені прыпадаюць дзве асноўныя даты Другой сусветнай вайны: дзень яе пачатку (1 верасня 1939 г.) і дзень поўнага завяршэння (2 верасня 1945 г.).
Гэта дата памінання не толькі салдат, якія аддалі жыцці, абараняючы Радзіму, але і мірнага насельніцтва, якое пацярпела падчас Другой сусветнай вайны. Масавыя бамбардзіроўкі і растрэлы, канцлагеры, Халакост, генацыд... за гэтымі страшнымі словамі – незлічоная колькасць загубленых жыццяў.
З гадамі людзей, хто на сабе адчуў зверствы гітлераўскага рэжыму, становіцца ўсё менш. Міжнародны дзень памяці ахвяр фашызму – даніна памяці іх пакутам і вытрымцы.
У музеі працуе выстаўка “Грозна грымнула вайна”, якая знаёміць наведвальнікаў з мужнасцю, адвагай, самаахвярнасцю, гераізмам слаўных сыноў і дачок нашай Радзімы. І, разам з тым, паказвае гора, слёзы, пакуты, смерць.
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
9 кастрычніка - Сусветны дзень пошты.
Гэта адзін з міжнародных дзён, якія адзначаюцца ў сістэме ААН. Беларуская пошта з 1947 г. з’яўляецца паўнапраўным членам сусветнай паштовай супольнасці.
Развівалася паштовая справа і на Лідчыне. Падчас ваенных ліхалеццяў на нашай тэрыторыі неаднаразова мянялася ўлада, і ў кожнай была свая пошта, свая паштовая цэнзура.
У музеі захоўваюцца паштоўкі, на якіх адлюстраваны будынак Лідскай павятовай паштова-тэлеграфнай канторы. Размяшчалася яна на вуліцы Віленскай у вялікім драўляным доме Малеўскага, які быў пабудаваны ў 1885 г. на субсідыю Віленскай паштовай акругі. У доме кантора знаходзілася да 1938 г.
Новы будынак пошты ў стылі функцыяналізму ўрачыста адкрыўся ў маі 1939 г. Гарадская пошта са старога драўлянага будынка з вуліцы Сувальскай (былой Віленскай) пераехала ў новы будынак на вуліцу Міцкевіча. У гэтым будынку яна знаходзіцца і па сённяшні дзень. Будынак лідскай пошты з’яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю 2-й катэгорыі.
9 кастрычніка - Сусветны дзень пошты.
Гэта адзін з міжнародных дзён, якія адзначаюцца ў сістэме ААН. Беларуская пошта з 1947 г. з’яўляецца паўнапраўным членам сусветнай паштовай супольнасці.
Развівалася паштовая справа і на Лідчыне. Падчас ваенных ліхалеццяў на нашай тэрыторыі неаднаразова мянялася ўлада, і ў кожнай была свая пошта, свая паштовая цэнзура.
У музеі захоўваюцца паштоўкі, на якіх адлюстраваны будынак Лідскай павятовай паштова-тэлеграфнай канторы. Размяшчалася яна на вуліцы Віленскай у вялікім драўляным доме Малеўскага, які быў пабудаваны ў 1885 г. на субсідыю Віленскай паштовай акругі. У доме кантора знаходзілася да 1938 г.
Новы будынак пошты ў стылі функцыяналізму ўрачыста адкрыўся ў маі 1939 г. Гарадская пошта са старога драўлянага будынка з вуліцы Сувальскай (былой Віленскай) пераехала ў новы будынак на вуліцу Міцкевіча. У гэтым будынку яна знаходзіцца і па сённяшні дзень. Будынак лідскай пошты з’яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю 2-й катэгорыі.
17 декабря – День ракетных войск стратегического назначения.
Свой профессиональный праздник отметят ветераны 49-й ракетной дивизии.
Все годы существования 49-я гвардейская Краснознаменная Станиславско-Будапештская ракетная дивизия была одной из лучших в структуре Министерства обороны СССР.
18 ноября 2005 г. создана ветеранская организация «Ракетчик».
У истоков организации стояли полковник Малахова П. П. и подполковник Камзолов М. И.
По инициативе совета ветеранов 49-й ракетной дивизии в июне 2018 года было создано Республиканское общественное объединение «Ветераны ракетных войск стратегического назначения».
С 2016 г. в Лидском музее работает выставка «Надежный щит страны», которая знакомит посетителей с историей создания, деятельностью 49-й ракетной дивизии. На базе выставки проходят экскурсии, собрания, встречи поколений, диалоги.
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
Свой профессиональный праздник отметят ветераны 49-й ракетной дивизии.
Все годы существования 49-я гвардейская Краснознаменная Станиславско-Будапештская ракетная дивизия была одной из лучших в структуре Министерства обороны СССР.
18 ноября 2005 г. создана ветеранская организация «Ракетчик».
У истоков организации стояли полковник Малахова П. П. и подполковник Камзолов М. И.
По инициативе совета ветеранов 49-й ракетной дивизии в июне 2018 года было создано Республиканское общественное объединение «Ветераны ракетных войск стратегического назначения».
С 2016 г. в Лидском музее работает выставка «Надежный щит страны», которая знакомит посетителей с историей создания, деятельностью 49-й ракетной дивизии. На базе выставки проходят экскурсии, собрания, встречи поколений, диалоги.
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
Сёння чарговую гістарычную нядзелю мы прысвячаем памяці воінаў-інтэрнацыяналістаў, а таксама іх родным і блізкім.
Штогод 15 лютага ў Беларусі адзначаецца Дзень памяці воінаў-інтэрнацыяналістаў. Дата выбрана невыпадкова: у гэты дзень 34 гады таму назад тэрыторыю Афганістана пакінуў апошні салдат Савецкай Арміі. А 15 лютага стаў днём-сімвалам, днём Памяці.
Вайна ў Афганістане стала неад'емнай часткай нашай гісторыі. З Лідскага раёна ў Афганістан было накіравана 607 чалавек. 9 сыноў не дачакалася Лідская зямля.
Памяць пра загінуўшых землякоў увекавечана ў мемарыяльных дошках, помніку воінам-інтэрнацыяналістам, які ўстаноўлены ў горадзе ў 2007 г.
На Лідчыне створана раённая арганізацыя грамадскага аб’яднанння “Беларускі саюз ветэранаў вайны ў Афганістане”. Воіны-інтэрнацыяналісты праводзяць работу па патрыятычным выхаванні моладзі, па захаванні і ўвекавечванні памяці аб загінуўшых таварышах па зброі і клапоцяцца пра ветэранаў і членаў сямей, якія загінулі ў Афганістане.
Сёння чарговую гістарычную нядзелю мы прысвячаем памяці воінаў-інтэрнацыяналістаў, а таксама іх родным і блізкім.
Штогод 15 лютага ў Беларусі адзначаецца Дзень памяці воінаў-інтэрнацыяналістаў. Дата выбрана невыпадкова: у гэты дзень 34 гады таму назад тэрыторыю Афганістана пакінуў апошні салдат Савецкай Арміі. А 15 лютага стаў днём-сімвалам, днём Памяці.
Вайна ў Афганістане стала неад'емнай часткай нашай гісторыі. З Лідскага раёна ў Афганістан было накіравана 607 чалавек. 9 сыноў не дачакалася Лідская зямля.
Памяць пра загінуўшых землякоў увекавечана ў мемарыяльных дошках, помніку воінам-інтэрнацыяналістам, які ўстаноўлены ў горадзе ў 2007 г.
На Лідчыне створана раённая арганізацыя грамадскага аб’яднанння “Беларускі саюз ветэранаў вайны ў Афганістане”. Воіны-інтэрнацыяналісты праводзяць работу па патрыятычным выхаванні моладзі, па захаванні і ўвекавечванні памяці аб загінуўшых таварышах па зброі і клапоцяцца пра ветэранаў і членаў сямей, якія загінулі ў Афганістане.
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
12 марта – Международный день планетариев.
Международный день планетариев (International Day of Planetaria) отмечается ежегодно во второе воскресенье марта во многих странах мира.
В ГУ «Лидский историко-художественный музей» хранится музейный предмет – осколок метеорита, который находился в планетарии города Лиды и в 1990-е годы был передан в Лидский краеведческий музей.
Сихотэ-Алинский метеорит упал 12 февраля 1947 года на водоразделе ручьев Сидоренкин и Метеоритный (современное название) около посёлка Бейцухе Приморского края в Уссурийской тайге в горах Сихотэ-Алинь на Дальнем Востоке. Он раздробился в атмосфере и выпал железным дождём на площади 35 квадратных километров.
Осколок метеорита массой около 3 килограмм экспонируется на выставке «Что такое камень?» в Лидском историко-художественном музее.
12 марта – Международный день планетариев.
Международный день планетариев (International Day of Planetaria) отмечается ежегодно во второе воскресенье марта во многих странах мира.
В ГУ «Лидский историко-художественный музей» хранится музейный предмет – осколок метеорита, который находился в планетарии города Лиды и в 1990-е годы был передан в Лидский краеведческий музей.
Сихотэ-Алинский метеорит упал 12 февраля 1947 года на водоразделе ручьев Сидоренкин и Метеоритный (современное название) около посёлка Бейцухе Приморского края в Уссурийской тайге в горах Сихотэ-Алинь на Дальнем Востоке. Он раздробился в атмосфере и выпал железным дождём на площади 35 квадратных километров.
Осколок метеорита массой около 3 килограмм экспонируется на выставке «Что такое камень?» в Лидском историко-художественном музее.
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля #экспануеццаўпершыню
“Антыфашысцкая агітацыя ў гады Вялікай Айчыннай вайны”
На выстаўцы прадстаўлены антыфашысцкія ўлёткі. Храналагічныя рамкі якіх ахопліваюць перыяд з 1941 да 1945 гг. Прадстаўлены галоўным чынам савецкія выданні на рускай і беларускай мовах.
Асноўная частка ўлётак была выдадзена ў савецкім тыле для насельніцтва Беларусі, ці на часова акупаванай тэрыторыі Беларусі ў глыбокім варожым тыле. У іх знайшлі адлюстраванне ідэі, думкі і імкненні беларускага народа, які самааддана змагаўся з нямецка-фашысцкімі акупантамі.
У 1941—1942 гг. улёткі разам з газетамі і брашурамі засылалася на тэрыторыю Беларусі праз лінію фронту. Галоўныя тэмы і напрамкі гэтай працы вызначаліся ў Маскве ў ЦК КП(б)Б аддзелам прапаганды і агітацыі, які ўзначальвае Т.С. Гарбуновым.
Яны былі важнай крыніцай звестак аб стане на франтах, гераізме савецкіх воінаў, баявой дзейнасці партызан і падпольшчыкаў, самаадданай працы рабочых, сялян і інтэлігенцыі ў савецкім тыле, аб падзеях на міжнароднай арэне - незаменным матэрыялам у правядзенні палітработы сярод партызан і насельніцтва. У іх гучыць заклік аказваць разнастайны супраціў акупантам.
Некаторыя экзэмпляры былі ўзмоцнены фотаздымкамі, утрымлівалі гумарыстычныя замалёўкі ці карыкатуры. На выстаўцы будзе прадстаўлена, выдадзеная ЦК КП(б)Б улётка “Угледзіся ў гэты партрэт: гэта крывавы Гітлер! Смерць Гітлеру і яго разбойніцкай зграі”, паводле задумы максімальна набліжана да мастацкага плаката.
З мэтай узмацнення прапагандысцкай працы ў варожым тыле ЦК КП(б)Б ставіў задачы арганізацыі бальшавіцкага друку на месцы, у падпольных друкаваных друкарнях. Пры падпольных райкамах былі створаны рэдакцыі газет і наладжана масавае выданне перыядычнага друку і ўлётак. У 1942—1943 гг. актыўна зарабілі партызанскія "друкары". Друкаваныя машынкі, з дапамогай якіх падпольшчыкі і партызаны стваралі першыя нешматлікія экзэмпляры "Зводак Саўінфармбюро", саступілі месца партатыўным друкаваным машынам, спецыяльна сканструяваным для партызан і дастаўленым з Вялікай Зямлі. З варожага тылу на імя Гарбунова ішлі радыёграмы з просьбай дапамагчы паперай, фарбай, даслаць у распараджэнне рэдакцыі радыста з рацыяй. З прычыны перабояў з паперай і фарбай некаторыя з улётак даводзілася друкаваць на шпалерах.
У экспазіцыі можна ўбачыць выданні падпольнай газеты “Уперад”, газеты-плаката “Раздавім фашысцкую гадзіну”.
У гады Вялікай Айчыннай вайны ўлёткі былі адным з самых даступных відаў масавага друку. Невялікія друкаваныя лісткі былі заўсёды актуальныя па тэматыцы, аператыўна распаўсюджваліся, мелі вялікія тыражы, лаканічную, выразную мову і разам з іншымі формамі друку адыгралі выдатную ролю ў мабілізацыі ўсіх сіл краіны на адпор ворагу. Сёння гэта вялізны дакументальны пласт, які садзейнічае вывучэнню гісторыі вайны.
Адымі з першых наведвальнікаў выстаўкі сталі вучні 7-га класа ДУА “СШ № 14 г. Ліды” і 8 класаў ДУА “СШ № 12 г. Ліды” .
Старшы навуковы супрацоўнік Валынец Н. М.
“Антыфашысцкая агітацыя ў гады Вялікай Айчыннай вайны”
На выстаўцы прадстаўлены антыфашысцкія ўлёткі. Храналагічныя рамкі якіх ахопліваюць перыяд з 1941 да 1945 гг. Прадстаўлены галоўным чынам савецкія выданні на рускай і беларускай мовах.
Асноўная частка ўлётак была выдадзена ў савецкім тыле для насельніцтва Беларусі, ці на часова акупаванай тэрыторыі Беларусі ў глыбокім варожым тыле. У іх знайшлі адлюстраванне ідэі, думкі і імкненні беларускага народа, які самааддана змагаўся з нямецка-фашысцкімі акупантамі.
У 1941—1942 гг. улёткі разам з газетамі і брашурамі засылалася на тэрыторыю Беларусі праз лінію фронту. Галоўныя тэмы і напрамкі гэтай працы вызначаліся ў Маскве ў ЦК КП(б)Б аддзелам прапаганды і агітацыі, які ўзначальвае Т.С. Гарбуновым.
Яны былі важнай крыніцай звестак аб стане на франтах, гераізме савецкіх воінаў, баявой дзейнасці партызан і падпольшчыкаў, самаадданай працы рабочых, сялян і інтэлігенцыі ў савецкім тыле, аб падзеях на міжнароднай арэне - незаменным матэрыялам у правядзенні палітработы сярод партызан і насельніцтва. У іх гучыць заклік аказваць разнастайны супраціў акупантам.
Некаторыя экзэмпляры былі ўзмоцнены фотаздымкамі, утрымлівалі гумарыстычныя замалёўкі ці карыкатуры. На выстаўцы будзе прадстаўлена, выдадзеная ЦК КП(б)Б улётка “Угледзіся ў гэты партрэт: гэта крывавы Гітлер! Смерць Гітлеру і яго разбойніцкай зграі”, паводле задумы максімальна набліжана да мастацкага плаката.
З мэтай узмацнення прапагандысцкай працы ў варожым тыле ЦК КП(б)Б ставіў задачы арганізацыі бальшавіцкага друку на месцы, у падпольных друкаваных друкарнях. Пры падпольных райкамах былі створаны рэдакцыі газет і наладжана масавае выданне перыядычнага друку і ўлётак. У 1942—1943 гг. актыўна зарабілі партызанскія "друкары". Друкаваныя машынкі, з дапамогай якіх падпольшчыкі і партызаны стваралі першыя нешматлікія экзэмпляры "Зводак Саўінфармбюро", саступілі месца партатыўным друкаваным машынам, спецыяльна сканструяваным для партызан і дастаўленым з Вялікай Зямлі. З варожага тылу на імя Гарбунова ішлі радыёграмы з просьбай дапамагчы паперай, фарбай, даслаць у распараджэнне рэдакцыі радыста з рацыяй. З прычыны перабояў з паперай і фарбай некаторыя з улётак даводзілася друкаваць на шпалерах.
У экспазіцыі можна ўбачыць выданні падпольнай газеты “Уперад”, газеты-плаката “Раздавім фашысцкую гадзіну”.
У гады Вялікай Айчыннай вайны ўлёткі былі адным з самых даступных відаў масавага друку. Невялікія друкаваныя лісткі былі заўсёды актуальныя па тэматыцы, аператыўна распаўсюджваліся, мелі вялікія тыражы, лаканічную, выразную мову і разам з іншымі формамі друку адыгралі выдатную ролю ў мабілізацыі ўсіх сіл краіны на адпор ворагу. Сёння гэта вялізны дакументальны пласт, які садзейнічае вывучэнню гісторыі вайны.
Адымі з першых наведвальнікаў выстаўкі сталі вучні 7-га класа ДУА “СШ № 14 г. Ліды” і 8 класаў ДУА “СШ № 12 г. Ліды” .
Старшы навуковы супрацоўнік Валынец Н. М.
Павятовы горад Ліда
У гэтым годзе Ліда адзначае 700-гадовы юбілей.
Датай заснавання горада лічаць 1323 год – пачатак узвядзення Лідскага замка на загад Вялікага Князя Літоўскага, Рускага і Жамойцкага Гедыміна.
На поўнач ад замка на міжрэччы паміж забалочанымі далінамі рэк Каменкі і Лідзейкі ўзнік горад. Сваё імя горад атрымаў ад балцкага слова ляда – лясная высечка, прасека. Ліда на Лідзейцы – Вырубка на Шчупаковай рацэ.
Ліда знакаміта сваёй цікавай гісторыяй. Горад заўсёды быў шматнацыянаьным, шматканфесійным. З канца XIV і да пачатку XVI стагоддзя Ліда – вялікакняжацкі горад з першай пяцёркі гарадоў Вялікага Княства Літоўскага, Рускага і Жамойцкага. Лідай валодалі Вялікія князі літоўскія Гедымін, Кейстут, Альгерд, Ягайла і Вітаўт, князь Карыбут. Лідскімі дзяржаўцамі і старастамі былі Вайдыла – просты чалавек, які падняўся да Дарадцы вялікага князя, Ач-Гірэй – заснавальнік Крымскага ханства, Юрый Іллініч – будаўнік Мірскага замка, князь Мікалай Радзівіл "Рыжы", Ян Станіслававіч Абрамовіч і іншыя вядомыя гістарычныя асобы.
З 1566 года Ліда – адміністрацыйны, судовы, гандлёвы цэнтр Лідскага павета.
17 верасня 1590 г. горад атрымаў Магэбургскае права і герб у выглядзе шчыта, падзеленага на дзве паловы, на левай з якіх, чырвонага колеру – залаты леў, які стаіць на задніх лапах, а на правай блакітнага колеру – два залатыя скрыжаваныя ключы.
У XVI-XVIII стст. Ліда маленькі горад: адна цэнтральная плошча – рынак, побач Школьны двор і чатыры вуліцы: Віленская, Замкавая, Каменская, Крывая.
У Лідзе жылі гарбары, кавалі, вінакуры, галоўным заняткам мяшчан было земляробства. З навакольных мястэчак, маёнткаў, фальваркаў і вёсак у Ліду прыязджалі памаліцца ў культавых пабудовах, гандляваць, вырашаць судовыя спрэчкі, сустракацца на балях і ўрачыстасцях.
З 1759 па 1803 г. у горадзе функцыянаваў піярскі калегіум – сярэдняя навучальная ўстанова. Дадзеная ўстанова была вельмі рэдкай па тых часах, што надавала Лідзе адукацыйную значнасць. З Лідскага калегіума выйшлі вядомыя тэолагі, пісьменнікі і вучоныя XVIII-ХІХ стст.
У 1795 г. пасля Трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай Ліда ўключана ў склад Расійскай імперыі, горад стаў павятовым цэнтрам. З другой паловы ХІХ ст. у Лідзе інтэнсіўна развіваецца прамысловасць, гэтаму садзейнічала пракладзеная чыгунка Вільна-Лунінец (1884 г.). Горад пачаў пашыраць свае межы, расла колькасць насельніцта. З'яўляюцца тытунёвая, макаронная, кандытарская фабрыкі, машынабудаўнічы, чыгуналіцейны, лесапільныя, піваварныя заводы, шматлікія магазіны, рэстараны і гасцініцы.
Неаднаразова Ліда зведвала пажары, якія знішчалі жылую забудову горада XVIII ст., але, дзякуючы намаганням жыхароў, горад падымаўся з папялішча, адбудоўваўся і развіваўся…
У гады Вялікай Айчыннай вайны нямецка-фашысцкія захопнікі разбурылі культурна-гандлёвы цэнтр, даваенная Ліда знікла. Пры бамбёжках 22 і асабліва 23 чэрвеня 1941 г. былі знішчаны Рынкавая плошча, Школьны двор, сінагога, кінатэатры, аптэкі, магазіны, гасцініцы, рэстараны, жылыя будынкі. Цэлыя вуліцы ператварыліся ў руіны.
Пашырыць свае веды пра гісторыю горада, завочна пападарожнічаць па старых вуліцах Ліды можна, наведаўшы выстаўку “Павятовы горад Ліда” і занятак “Прывітанне, ранейшая Ліда!”. Чакаем сустрэчы з вамі, шаноўныя наведвальнікі музея!
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля
У гэтым годзе Ліда адзначае 700-гадовы юбілей.
Датай заснавання горада лічаць 1323 год – пачатак узвядзення Лідскага замка на загад Вялікага Князя Літоўскага, Рускага і Жамойцкага Гедыміна.
На поўнач ад замка на міжрэччы паміж забалочанымі далінамі рэк Каменкі і Лідзейкі ўзнік горад. Сваё імя горад атрымаў ад балцкага слова ляда – лясная высечка, прасека. Ліда на Лідзейцы – Вырубка на Шчупаковай рацэ.
Ліда знакаміта сваёй цікавай гісторыяй. Горад заўсёды быў шматнацыянаьным, шматканфесійным. З канца XIV і да пачатку XVI стагоддзя Ліда – вялікакняжацкі горад з першай пяцёркі гарадоў Вялікага Княства Літоўскага, Рускага і Жамойцкага. Лідай валодалі Вялікія князі літоўскія Гедымін, Кейстут, Альгерд, Ягайла і Вітаўт, князь Карыбут. Лідскімі дзяржаўцамі і старастамі былі Вайдыла – просты чалавек, які падняўся да Дарадцы вялікага князя, Ач-Гірэй – заснавальнік Крымскага ханства, Юрый Іллініч – будаўнік Мірскага замка, князь Мікалай Радзівіл "Рыжы", Ян Станіслававіч Абрамовіч і іншыя вядомыя гістарычныя асобы.
З 1566 года Ліда – адміністрацыйны, судовы, гандлёвы цэнтр Лідскага павета.
17 верасня 1590 г. горад атрымаў Магэбургскае права і герб у выглядзе шчыта, падзеленага на дзве паловы, на левай з якіх, чырвонага колеру – залаты леў, які стаіць на задніх лапах, а на правай блакітнага колеру – два залатыя скрыжаваныя ключы.
У XVI-XVIII стст. Ліда маленькі горад: адна цэнтральная плошча – рынак, побач Школьны двор і чатыры вуліцы: Віленская, Замкавая, Каменская, Крывая.
У Лідзе жылі гарбары, кавалі, вінакуры, галоўным заняткам мяшчан было земляробства. З навакольных мястэчак, маёнткаў, фальваркаў і вёсак у Ліду прыязджалі памаліцца ў культавых пабудовах, гандляваць, вырашаць судовыя спрэчкі, сустракацца на балях і ўрачыстасцях.
З 1759 па 1803 г. у горадзе функцыянаваў піярскі калегіум – сярэдняя навучальная ўстанова. Дадзеная ўстанова была вельмі рэдкай па тых часах, што надавала Лідзе адукацыйную значнасць. З Лідскага калегіума выйшлі вядомыя тэолагі, пісьменнікі і вучоныя XVIII-ХІХ стст.
У 1795 г. пасля Трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай Ліда ўключана ў склад Расійскай імперыі, горад стаў павятовым цэнтрам. З другой паловы ХІХ ст. у Лідзе інтэнсіўна развіваецца прамысловасць, гэтаму садзейнічала пракладзеная чыгунка Вільна-Лунінец (1884 г.). Горад пачаў пашыраць свае межы, расла колькасць насельніцта. З'яўляюцца тытунёвая, макаронная, кандытарская фабрыкі, машынабудаўнічы, чыгуналіцейны, лесапільныя, піваварныя заводы, шматлікія магазіны, рэстараны і гасцініцы.
Неаднаразова Ліда зведвала пажары, якія знішчалі жылую забудову горада XVIII ст., але, дзякуючы намаганням жыхароў, горад падымаўся з папялішча, адбудоўваўся і развіваўся…
У гады Вялікай Айчыннай вайны нямецка-фашысцкія захопнікі разбурылі культурна-гандлёвы цэнтр, даваенная Ліда знікла. Пры бамбёжках 22 і асабліва 23 чэрвеня 1941 г. былі знішчаны Рынкавая плошча, Школьны двор, сінагога, кінатэатры, аптэкі, магазіны, гасцініцы, рэстараны, жылыя будынкі. Цэлыя вуліцы ператварыліся ў руіны.
Пашырыць свае веды пра гісторыю горада, завочна пападарожнічаць па старых вуліцах Ліды можна, наведаўшы выстаўку “Павятовы горад Ліда” і занятак “Прывітанне, ранейшая Ліда!”. Чакаем сустрэчы з вамі, шаноўныя наведвальнікі музея!
#музейны_тыдзень #гістарычная_нядзеля