📌 آیا همه توزیع‌های لینوکسی واقعا آزاد (اوپن‌سورس / نرم‌افزار آزاد) هستن؟
توی وبسایت GNU یک مقاله هست با تیتر:
"Free System Distrobution Guidelines (GNU FSDG)"
که توضیح می‌ده فقط برخی از توزیع‌های لینوکسی واقعا کامل آزاد هستن.
چرا؟ چون بیشتر توزیع‌های محبوب (مثل Ubuntu، Fedora یا حتی Debian) معمولا شامل اجزایی هستن که کد منبع بسته دارن. مثلا:
• Firmwareهای غیرآزاد برای کارت صدا، گرافیک یا Wi-Fi
• کدک‌ها و درایورهای اختصاصی
• یا حتی مخازنی (Repositories) که نرم‌افزارهای غیرآزاد داخلشون قرار دارن (راجع بهشون در پست‌های قبل توضیح دادیم).
از دید بنیاد GNU، این یعنی اون توزیع‌ها کامل آزاد نیستن، چون کاربر روی همه بخش‌های سیستم کنترل نداره.
🧭 توزیع‌های مورد تأیید GNU کدامند؟
بنیاد GNU در صفحه رسمی خودش لیستی از توزیع‌هایی رو منتشر کرده که از نظرش ۱۰۰٪ آزاد هستن و تمام معیارهای نرم‌افزار آزاد رو رعایت می‌کنن. از اینجا میتونید این لیست رو ببینید.
برخی از اون‌ها عبارت‌اند از:
🔹 Trisquel: بر پایه اوبونتو، ولی بدون هیچ بخش close source
🔸 PureOS: توسعه‌یافته توسط Purism، با تمرکز بر حریم خصوصی
🔹 Parabola GNU/Linux-libre: نسخه کاملا آزاد از آرچ
تمام این توزیع‌ها از نسخه آزاد کرنل به نام Linux-libre استفاده می‌کنن؛ کرنلی که هرگونه کد بسته (binary blob) ازش حذف شده.
⚖️ چرا این تفاوت مهمه؟
از نگاه GNU، موضوع فقط فنی نیست، اخلاقیه.
نرم‌افزار آزاد فقط به «دسترسی به کد» خلاصه نمیشه، بلکه به آزادی کاربر برای کنترل سیستم خودش مربوطه.
بنیاد GNU معتقده اگر بخشی از سیستم بسته باشه، کاربر در واقع وابسته به شرکت سازنده اون بخشه و از نظر فلسفه آزادی، هنوز واقعا آزاد نیست.
💠 جمع‌بندی
شخصا میگم تا وقتی که از یه توزیع لینوکسی استفاده می‌کنید، مهم نیست کدومه تا همینجاش هم خوب پیش اومدید :)
هرکدوم باهاش راحت‌ترید همون رو استفاده کنید.
این پست هم صرفا برای آشنایی بیشتر با فلسفه و پشت‌صحنه جنبش نرم‌افزار آزاد بود. اگر علاقه به این سبک توزیع ها دارید لیستش رو حتما چک کنید.
🔘 @linux_exp | #gnu #linux #freesoftware #opensource
توی وبسایت GNU یک مقاله هست با تیتر:
"Free System Distrobution Guidelines (GNU FSDG)"
که توضیح می‌ده فقط برخی از توزیع‌های لینوکسی واقعا کامل آزاد هستن.
چرا؟ چون بیشتر توزیع‌های محبوب (مثل Ubuntu، Fedora یا حتی Debian) معمولا شامل اجزایی هستن که کد منبع بسته دارن. مثلا:
• Firmwareهای غیرآزاد برای کارت صدا، گرافیک یا Wi-Fi
• کدک‌ها و درایورهای اختصاصی
• یا حتی مخازنی (Repositories) که نرم‌افزارهای غیرآزاد داخلشون قرار دارن (راجع بهشون در پست‌های قبل توضیح دادیم).
از دید بنیاد GNU، این یعنی اون توزیع‌ها کامل آزاد نیستن، چون کاربر روی همه بخش‌های سیستم کنترل نداره.
🧭 توزیع‌های مورد تأیید GNU کدامند؟
بنیاد GNU در صفحه رسمی خودش لیستی از توزیع‌هایی رو منتشر کرده که از نظرش ۱۰۰٪ آزاد هستن و تمام معیارهای نرم‌افزار آزاد رو رعایت می‌کنن. از اینجا میتونید این لیست رو ببینید.
برخی از اون‌ها عبارت‌اند از:
🔹 Trisquel: بر پایه اوبونتو، ولی بدون هیچ بخش close source
🔸 PureOS: توسعه‌یافته توسط Purism، با تمرکز بر حریم خصوصی
🔹 Parabola GNU/Linux-libre: نسخه کاملا آزاد از آرچ
تمام این توزیع‌ها از نسخه آزاد کرنل به نام Linux-libre استفاده می‌کنن؛ کرنلی که هرگونه کد بسته (binary blob) ازش حذف شده.
⚖️ چرا این تفاوت مهمه؟
از نگاه GNU، موضوع فقط فنی نیست، اخلاقیه.
نرم‌افزار آزاد فقط به «دسترسی به کد» خلاصه نمیشه، بلکه به آزادی کاربر برای کنترل سیستم خودش مربوطه.
بنیاد GNU معتقده اگر بخشی از سیستم بسته باشه، کاربر در واقع وابسته به شرکت سازنده اون بخشه و از نظر فلسفه آزادی، هنوز واقعا آزاد نیست.
💠 جمع‌بندی
شخصا میگم تا وقتی که از یه توزیع لینوکسی استفاده می‌کنید، مهم نیست کدومه تا همینجاش هم خوب پیش اومدید :)
هرکدوم باهاش راحت‌ترید همون رو استفاده کنید.
این پست هم صرفا برای آشنایی بیشتر با فلسفه و پشت‌صحنه جنبش نرم‌افزار آزاد بود. اگر علاقه به این سبک توزیع ها دارید لیستش رو حتما چک کنید.
🔘 @linux_exp | #gnu #linux #freesoftware #opensource
❤3👍3❤🔥1⚡1👏1