الهیات عدالتخواهی جلسه سوم
<unknown>
🔴🔵⚪صوت سومین جلسه از سلسله جلسات #الهیات_عدالتخواهی همراه با محمد صادق شهبازی
🔶️شرح آیات ۴۴ الی ۴۹ سوره توبه
@ensanenghelabeslami
@edalatkhahi
🔶️شرح آیات ۴۴ الی ۴۹ سوره توبه
@ensanenghelabeslami
@edalatkhahi
Forwarded from مسطر، انقلاب و جامعه
🔴🔵 نکات و برداشتهایی از دومین جلسه از سلسله جلسات #الهیات_عدالتخواهی همراه با محمد صادق شهبازی
🔶️شرح خطبه 129 نهج البلاغه
🔹با این پرسش مواجه هستیم که چرا نیازمند بازخوانی #الهیات عدالتخواهی هستیم؟
🔹 به واسطه آنچه در دوره غیبت رخ داد و به واسطه دچار شدن به جریان های التقاطی، گرفتار بی توجهی به عرصه عمل شدیم. به عنوان نمونه امروز وقتی "معنویت" را تصور می کنیم؛ آن را برکنار از واقعیت های زندگی اجتماعی در نظر می گیریم؛ معنویت را با خلوت گزینی قرین می بینیم. این دوری از عرصه عمل و عرصه اجتماعی، در فهم بسیاری از متون و مفاهیم دینی، سایه انداخته است.
🔹آغاز باز خوانی متون اسلامی در پرتو عمل و واقعیت های اجتماعی را شاید مدیون سید جمال الدین اسد آبادی هستیم؛ آنجا که متفاوت از نگاه رسوب کرده، آیه شریفه "ان الله لایغیر ما بقوم..." را در پرتو ضرورت تغییر در واقعیت رفتارها و روابط جامعه معنا می کرد.
🔹این فرمایش حضرت امیر در مورد مواجهه با قرآن که "استنطقوه و لا ینطق" - قرآن را به نطق در آورید- بر همین بازخوانی مستمر آیات قران تاکید دارد که نسبت آن با عرصه عمل و اجتماع و زندگی، یکی از ابعاد بازخوانی را نشان می دهد.
🔹 از جلوه های بی توجهی به عرصه عمل اجتماعی، مهجوریت نهج البلاغه است که بخش عمده ای از آن مربوط به دوره خلافت حضرت و ناظر به زندگی اجتماعی بوده است.
🔹معنویت در آینه نهج البلاغه، معنویت حاضر در تمام صحنه های زندگی است و نه مفهومی که فقط در خلوت آدمی، نمود و بروز پیدا می کند. خطبه 129 نهج البلاغه به تصویر جامع و درست از معنویت اشاره دارد.
🔹حضرت در این خطبه، جامعه را با افراد و رفتارهای متفاوت نابهنجار تصویر می کند و در نسبت با این افراد و رفتارها در واقعیت زندگی اجتماعی، از خوبان، صلحا و احرار و اهل ورع و متشرعین سراغ می گیرد که آنها کجا هستند و چه نسبتی با واقعیت های تلخ جامعه برقرار می کنند؟!! حضرت در این خطبه، هشدار گونه، مسوولیتِ خوبان را در رابطه با جامعه و محیط، یادآوری می کنند. حضرت در این خطبه از غیبت صاحبان مسوولیت و وظیفه از عرصه ادای مسوولیت و وظیفه گلایه می کند.
🔹 شرایط فساد، به توقع حضور آمران به معروف و ناهیان از منکر در صحنه، دامن می زند. حضرت هشدار می دهد چگونه بدون اراده معطوف به تغییر بدی های جامعه، میخواهید همنشین خدا شوید؟! هیهات که خدا فریب این معنویت های خودساخته را بخورد! رضایت خداوند جز به طاعت فراهم نمی شود، طاعتی که البته محدود و محصور در دایره تنگ اعمال فردی نیست. حضرت در ادامه، افرادی را که به معروف دعوت می کنند و خود آن را ترک می گویند و افرادی را که از منکر نهی می کنند اما خود به آن عمل می کنند، شایسته لعن معرفی می کند.
🔹 باید به این آسیب پرداخت که معنویت در نگاه ما با معنویت در افق نگاه و توقع امیرالمومنین علیه السلام فرسنگ ها فاصله دارد.
🔹معنویت در مفهوم صحیح با همزیستی و با به رسمیت شناختن نابرابری ها، سازگار نیست. معنویت و مبارزه با کجی ها، ملازم یکدیگرند.
🔹معنویت بدون مبارزه مستمر با کجی ها، معنویت صحیح نیست و نیز مبارزه با کجی ها بدون معنویت ممکن نیست.
🔹ما نیاز مبرم به بازگشت به قرآن، نهج البلاغه، صحیفه سجادیه و مفاتیح داریم، البته بازگشتی مسوولانه، ناظر به خودسازی، ناظر به جامعه سازی.
@edalatkhahi
@babaee_ehsan
🔶️شرح خطبه 129 نهج البلاغه
🔹با این پرسش مواجه هستیم که چرا نیازمند بازخوانی #الهیات عدالتخواهی هستیم؟
🔹 به واسطه آنچه در دوره غیبت رخ داد و به واسطه دچار شدن به جریان های التقاطی، گرفتار بی توجهی به عرصه عمل شدیم. به عنوان نمونه امروز وقتی "معنویت" را تصور می کنیم؛ آن را برکنار از واقعیت های زندگی اجتماعی در نظر می گیریم؛ معنویت را با خلوت گزینی قرین می بینیم. این دوری از عرصه عمل و عرصه اجتماعی، در فهم بسیاری از متون و مفاهیم دینی، سایه انداخته است.
🔹آغاز باز خوانی متون اسلامی در پرتو عمل و واقعیت های اجتماعی را شاید مدیون سید جمال الدین اسد آبادی هستیم؛ آنجا که متفاوت از نگاه رسوب کرده، آیه شریفه "ان الله لایغیر ما بقوم..." را در پرتو ضرورت تغییر در واقعیت رفتارها و روابط جامعه معنا می کرد.
🔹این فرمایش حضرت امیر در مورد مواجهه با قرآن که "استنطقوه و لا ینطق" - قرآن را به نطق در آورید- بر همین بازخوانی مستمر آیات قران تاکید دارد که نسبت آن با عرصه عمل و اجتماع و زندگی، یکی از ابعاد بازخوانی را نشان می دهد.
🔹 از جلوه های بی توجهی به عرصه عمل اجتماعی، مهجوریت نهج البلاغه است که بخش عمده ای از آن مربوط به دوره خلافت حضرت و ناظر به زندگی اجتماعی بوده است.
🔹معنویت در آینه نهج البلاغه، معنویت حاضر در تمام صحنه های زندگی است و نه مفهومی که فقط در خلوت آدمی، نمود و بروز پیدا می کند. خطبه 129 نهج البلاغه به تصویر جامع و درست از معنویت اشاره دارد.
🔹حضرت در این خطبه، جامعه را با افراد و رفتارهای متفاوت نابهنجار تصویر می کند و در نسبت با این افراد و رفتارها در واقعیت زندگی اجتماعی، از خوبان، صلحا و احرار و اهل ورع و متشرعین سراغ می گیرد که آنها کجا هستند و چه نسبتی با واقعیت های تلخ جامعه برقرار می کنند؟!! حضرت در این خطبه، هشدار گونه، مسوولیتِ خوبان را در رابطه با جامعه و محیط، یادآوری می کنند. حضرت در این خطبه از غیبت صاحبان مسوولیت و وظیفه از عرصه ادای مسوولیت و وظیفه گلایه می کند.
🔹 شرایط فساد، به توقع حضور آمران به معروف و ناهیان از منکر در صحنه، دامن می زند. حضرت هشدار می دهد چگونه بدون اراده معطوف به تغییر بدی های جامعه، میخواهید همنشین خدا شوید؟! هیهات که خدا فریب این معنویت های خودساخته را بخورد! رضایت خداوند جز به طاعت فراهم نمی شود، طاعتی که البته محدود و محصور در دایره تنگ اعمال فردی نیست. حضرت در ادامه، افرادی را که به معروف دعوت می کنند و خود آن را ترک می گویند و افرادی را که از منکر نهی می کنند اما خود به آن عمل می کنند، شایسته لعن معرفی می کند.
🔹 باید به این آسیب پرداخت که معنویت در نگاه ما با معنویت در افق نگاه و توقع امیرالمومنین علیه السلام فرسنگ ها فاصله دارد.
🔹معنویت در مفهوم صحیح با همزیستی و با به رسمیت شناختن نابرابری ها، سازگار نیست. معنویت و مبارزه با کجی ها، ملازم یکدیگرند.
🔹معنویت بدون مبارزه مستمر با کجی ها، معنویت صحیح نیست و نیز مبارزه با کجی ها بدون معنویت ممکن نیست.
🔹ما نیاز مبرم به بازگشت به قرآن، نهج البلاغه، صحیفه سجادیه و مفاتیح داریم، البته بازگشتی مسوولانه، ناظر به خودسازی، ناظر به جامعه سازی.
@edalatkhahi
@babaee_ehsan
Forwarded from مسطر، انقلاب و جامعه
🔴🔵 نکته ها و برداشت هایی از سومین جلسه از سلسله جلسات #الهیات_عدالتخواهی همراه با محمد صادق شهبازی
🔶️شرح آیات ۴۴ الی ۴۹ سوره توبه
🔹 در سلسله مباحث الهیات عدالت خواهی به دنبال آن هستیم که برخی مسائل اجتماعی خود را به منابع دینی عرضه کنیم و پاسخ خود را از متون دینی دریافت کنیم.
🔹 برخی، کنش گری در قبال مسائل اجتماعی را به اجازه رهبری جامعه دینی منوط می کنند. این شیوه، مانع بسیاری از فعالیت هاست و عملا کسانی را که می توانند موثر باشند را به افرادی منفعل و بی تفاوت تبدیل می کند. این مشکل به فهم نادرست رابطه امت و امامت برمی گردد.
🔹 این مساله در صدر اسلام نیز سابقه داشته است. در این مورد از آیات 44 تا 49 سوره توبه سراغ می گیریم. جالب اینجاست که هر چند تصویر مانوس ما از توبه، عملی فردی است اما در سوره توبه با فهرستی از مساله های اجتماعی مواجه هستیم.
🔹 جامعه اسلامی در معرض انواع دشواری ها و توطئه ها قرار می گیرد. این سوره برای یافتن مسیر صحیح مواجهه با معضلات، راهگشاست.
🔹 قرآن، حضور در صحنه را لازم می شمارد و تاکید می کند دستان خالی یا دستان پر نمی تواند بهانه برای فرار از عرصه ای باشد که باید در آن حضور یابیم. همچنانکه هزینه داشتن مواجهه با دشواری ها، جزء طبیعی ترین هاست و مسلمانان نباید عافیت طلبانه به بهانه هزینه های مسیر، از گام نهادن در راه، خودداری نمایند.
🔹 قرآن این را که مسیر تحقق و حفظ آرمان ها هزینه دارد، به عنوان یک قاعده، معرفی می کند و کسانی را که به بهانه هزینه، از صحنه های درگیری فرار می کنند؛ از دروغگویان بر می شمارد.
🔹 و در مقابل، قرآن، آنان را که تکلیف را تشخیص می دهند و حضور در صحنه انجام وظیفه را منوط به کسب اجازه و اشاره پیامبر نمی کنند، در ردیف اهل تقوا تمجید می کند.
🔹 قرآن، نحوه مواجهه با تکالیف اجتماعی را همچون معیاری برای شناخت ایمان حقیقی برمی شمارد.
🔹 قرآن، از اهل ایمان توقع دارد فعال و برای رویارویی با دشواری ها، برای حضور در صحنه مبارزه، آماده باشند.
🔹 از منظر قرآن، آنان که اهل عافیت طلبی و بهانه جویی هستند، اگر هم در عرصه مبارزه، حضور یابند، دست و پا گیر و مانع و یاس آور و تردید آفرین خواهند بود. پس جدا کردن صف ها و غربال آنان برای پرهیز از فتنه ها، به نفع خواهد بود و از جدایی آنها نباید ناراحت بود.
🔹 باید بهانه های گریز از عمل و نشانه های فرار از مبارزه را شناخت. یکی از بهانه ها، عدم اشاره امام جامعه اسلامی و یکی از نشانه ها، اجازه خواستن هاست.
@babaee_ehsan
🔶️شرح آیات ۴۴ الی ۴۹ سوره توبه
🔹 در سلسله مباحث الهیات عدالت خواهی به دنبال آن هستیم که برخی مسائل اجتماعی خود را به منابع دینی عرضه کنیم و پاسخ خود را از متون دینی دریافت کنیم.
🔹 برخی، کنش گری در قبال مسائل اجتماعی را به اجازه رهبری جامعه دینی منوط می کنند. این شیوه، مانع بسیاری از فعالیت هاست و عملا کسانی را که می توانند موثر باشند را به افرادی منفعل و بی تفاوت تبدیل می کند. این مشکل به فهم نادرست رابطه امت و امامت برمی گردد.
🔹 این مساله در صدر اسلام نیز سابقه داشته است. در این مورد از آیات 44 تا 49 سوره توبه سراغ می گیریم. جالب اینجاست که هر چند تصویر مانوس ما از توبه، عملی فردی است اما در سوره توبه با فهرستی از مساله های اجتماعی مواجه هستیم.
🔹 جامعه اسلامی در معرض انواع دشواری ها و توطئه ها قرار می گیرد. این سوره برای یافتن مسیر صحیح مواجهه با معضلات، راهگشاست.
🔹 قرآن، حضور در صحنه را لازم می شمارد و تاکید می کند دستان خالی یا دستان پر نمی تواند بهانه برای فرار از عرصه ای باشد که باید در آن حضور یابیم. همچنانکه هزینه داشتن مواجهه با دشواری ها، جزء طبیعی ترین هاست و مسلمانان نباید عافیت طلبانه به بهانه هزینه های مسیر، از گام نهادن در راه، خودداری نمایند.
🔹 قرآن این را که مسیر تحقق و حفظ آرمان ها هزینه دارد، به عنوان یک قاعده، معرفی می کند و کسانی را که به بهانه هزینه، از صحنه های درگیری فرار می کنند؛ از دروغگویان بر می شمارد.
🔹 و در مقابل، قرآن، آنان را که تکلیف را تشخیص می دهند و حضور در صحنه انجام وظیفه را منوط به کسب اجازه و اشاره پیامبر نمی کنند، در ردیف اهل تقوا تمجید می کند.
🔹 قرآن، نحوه مواجهه با تکالیف اجتماعی را همچون معیاری برای شناخت ایمان حقیقی برمی شمارد.
🔹 قرآن، از اهل ایمان توقع دارد فعال و برای رویارویی با دشواری ها، برای حضور در صحنه مبارزه، آماده باشند.
🔹 از منظر قرآن، آنان که اهل عافیت طلبی و بهانه جویی هستند، اگر هم در عرصه مبارزه، حضور یابند، دست و پا گیر و مانع و یاس آور و تردید آفرین خواهند بود. پس جدا کردن صف ها و غربال آنان برای پرهیز از فتنه ها، به نفع خواهد بود و از جدایی آنها نباید ناراحت بود.
🔹 باید بهانه های گریز از عمل و نشانه های فرار از مبارزه را شناخت. یکی از بهانه ها، عدم اشاره امام جامعه اسلامی و یکی از نشانه ها، اجازه خواستن هاست.
@babaee_ehsan
جلسه دهم الهیات عدالتخواهی شهبازی
<unknown>
⚪🔵🔴صوت دهمین جلسه #الهیات_عدالتخواهی
🔻سیاستنامه حسنی؛ ولایت، عدالت، جمهوریت با ارائه #صادق_شهبازی
@edalatkhahi
🔻سیاستنامه حسنی؛ ولایت، عدالت، جمهوریت با ارائه #صادق_شهبازی
@edalatkhahi
Forwarded from قسط
🔵🔴⚪ نکته ها و برداشتهایی از دهمین جلسه #الهیات_عدالتخواهی
🔻سیاستنامه حسنی؛ ولایت، عدالت، جمهوریت با ارائه #صادق_شهبازی
🔹 در این جلسه به مفهوم سیاست در بیان امام حسن مجتبی علیه السلام، از همراهی عدالت و ولایت و نیز از شرط همراهی مردم برای تحقق عدالت سخن خواهیم گفت.
🔹 در الحیاه، جلد ششم، صفحه 620 به نقل از سیره الائمه الاثنی عشر،ج1،ص525، آمده است که فردی از امام حسن علیه السلام در مورد سیاست پرسید. حضرت پاسخ دادند: سیاست، رعایت حقوق خدا، حقوق زندگان و مردگان است. حقوق خداوند انجام اموری است که خداوند به آن امر کرده و ترک افعالی است که او از آن نهی نموده است.
حقوق زندگان، انجام وظایفی است که در قبال برادران خود بر عهده دارید و اینکه خدمت کردن به جامعه را به تاخیر نیندازی. و همپای اخلاص حاکمان، شما نیز اخلاص بورزید و اگر در طریق انحراف گام بر می دارند؛ فریاد خود را بر سر آنان بلند کنید ( وَ تَرفَعَ عَقیرَتَکَ فی وَجهِهِ اذا حادَ عنِ الطَّریقِ السَّوَی).
🔹 حضرت در خطبه بعد از صلح در مورد صلاحیت های جانشین پیامبر میفرماید: "جانشین پیامبر کسی است که بر اساس کتاب خدا و سنت رسول خدا، گام بردارد. جانشین پیامبر نمی تواند با ظلم همراستا و همراه باشد و سنت پیامبر را رها کند و نمی تواند دنیا را قبله گاه خود قرار دهد. باید به یاد داشته باشد که حکومت و خلافت برای او موقت خواهد بود و او خواهد ماند و آثاری که بر جای خواهد ماند. " و این جملات تاکید دیگری است بر اینکه طبق منطق اهلبیت، حکومت باید متعهد باشد به کتاب خدا، به سنت رسول خدا و به ارزش های مندرج در آنها؛ برکنار از ظلم و مبتنی بر عدالت.
🔹 می بینیم که برخلاف کسانی که سعی می کنند دوگانه ای به نام عدالت -ولایت درست کنند؛ در طریق اهلبیت علیهم السلام، این دو نمی توانند از هم فاصله بگیرند؛ بلکه عدالت، شرط ولایت است. در همین مسیر است که امام خمینی در جلد دوم کتاب البیع، ولایت و حکومت را ابزاری برای اجرای عدالت معرفی می کنند.
🔹 از مناقب ابن شهرآشوب، جلد چهارم، صفحه 34 بخش دیگری از خطبه را می خوانیم آنجا که فرمود: معاویه بر سر حق من با من منازعه نمود و من به خاطر حفظ خون امت، آن را ترک کردم. سپس عهد و پیمان خود با امت را یادآور می شوند و از عدم همراهی امت یاد می کنند... این ماجرا نشان می دهد همراهی امت با امام و ظرفیت عمومی و همگامی جمهور نیز شرط مهم دیگری برای اجرای عدالت است.
🔹 بیانات امام حسن علیه السلام در حاشیه صلح، همچنانکه از لزوم تعهد حکومت به عدالت ورزی حکایت می کند، جدّی بودن شرط همراهی و استقامت امت در مسیر عدالتخواهی را نیز یادآور می شود.
@edalatlkhahi
🔻سیاستنامه حسنی؛ ولایت، عدالت، جمهوریت با ارائه #صادق_شهبازی
🔹 در این جلسه به مفهوم سیاست در بیان امام حسن مجتبی علیه السلام، از همراهی عدالت و ولایت و نیز از شرط همراهی مردم برای تحقق عدالت سخن خواهیم گفت.
🔹 در الحیاه، جلد ششم، صفحه 620 به نقل از سیره الائمه الاثنی عشر،ج1،ص525، آمده است که فردی از امام حسن علیه السلام در مورد سیاست پرسید. حضرت پاسخ دادند: سیاست، رعایت حقوق خدا، حقوق زندگان و مردگان است. حقوق خداوند انجام اموری است که خداوند به آن امر کرده و ترک افعالی است که او از آن نهی نموده است.
حقوق زندگان، انجام وظایفی است که در قبال برادران خود بر عهده دارید و اینکه خدمت کردن به جامعه را به تاخیر نیندازی. و همپای اخلاص حاکمان، شما نیز اخلاص بورزید و اگر در طریق انحراف گام بر می دارند؛ فریاد خود را بر سر آنان بلند کنید ( وَ تَرفَعَ عَقیرَتَکَ فی وَجهِهِ اذا حادَ عنِ الطَّریقِ السَّوَی).
🔹 حضرت در خطبه بعد از صلح در مورد صلاحیت های جانشین پیامبر میفرماید: "جانشین پیامبر کسی است که بر اساس کتاب خدا و سنت رسول خدا، گام بردارد. جانشین پیامبر نمی تواند با ظلم همراستا و همراه باشد و سنت پیامبر را رها کند و نمی تواند دنیا را قبله گاه خود قرار دهد. باید به یاد داشته باشد که حکومت و خلافت برای او موقت خواهد بود و او خواهد ماند و آثاری که بر جای خواهد ماند. " و این جملات تاکید دیگری است بر اینکه طبق منطق اهلبیت، حکومت باید متعهد باشد به کتاب خدا، به سنت رسول خدا و به ارزش های مندرج در آنها؛ برکنار از ظلم و مبتنی بر عدالت.
🔹 می بینیم که برخلاف کسانی که سعی می کنند دوگانه ای به نام عدالت -ولایت درست کنند؛ در طریق اهلبیت علیهم السلام، این دو نمی توانند از هم فاصله بگیرند؛ بلکه عدالت، شرط ولایت است. در همین مسیر است که امام خمینی در جلد دوم کتاب البیع، ولایت و حکومت را ابزاری برای اجرای عدالت معرفی می کنند.
🔹 از مناقب ابن شهرآشوب، جلد چهارم، صفحه 34 بخش دیگری از خطبه را می خوانیم آنجا که فرمود: معاویه بر سر حق من با من منازعه نمود و من به خاطر حفظ خون امت، آن را ترک کردم. سپس عهد و پیمان خود با امت را یادآور می شوند و از عدم همراهی امت یاد می کنند... این ماجرا نشان می دهد همراهی امت با امام و ظرفیت عمومی و همگامی جمهور نیز شرط مهم دیگری برای اجرای عدالت است.
🔹 بیانات امام حسن علیه السلام در حاشیه صلح، همچنانکه از لزوم تعهد حکومت به عدالت ورزی حکایت می کند، جدّی بودن شرط همراهی و استقامت امت در مسیر عدالتخواهی را نیز یادآور می شود.
@edalatlkhahi