مقصران وضعیت پرتنش امشب جشنواره فیلم فجر، علیرغم ظاهر آرام آن، برندگان نیستند که حتی اگر از بیضایی هم به نیکی یاد کنند، یا به بنیاد شهید متلک بگویند که وظیفه‌اش کیک و ساندیس دادن نیست،احتمالا معترضین از آنها نخواهند پذیرفت.
مقصر، مسئولان فرهنگی کشورند که تهدید کردند و راندند؛ آنها که برای معترضین و تحریم کنندگان، حق حیات در سینما قائل نشدند و سینما را دوپاره کردند.
مقصر، مسئولان فرهنگی کشورند که تهدید کردند و راندند؛ آنها که برای معترضین و تحریم کنندگان، حق حیات در سینما قائل نشدند و سینما را دوپاره کردند.
👍1
Forwarded from سالک حیران
ایران؛
جامعه بی رویا،
جامعه فرار و هجوم
مجتبی لشکربلوکی
تفاوت اصلی انسان و حیوان، ظرفیت رویاپردازی و روایت گری اوست.
رویا یعنی این که انسان بتواند زنجیره‌ای از مفاهیم واقعی و ملموس، و انتزاعی و ناملموس، را به هم گره بزند و از آنها قصه‌ای خواستنی درست کند.
آنچه خواندیم دیدگاه دکتر محسن رنانی، کنشگر و پژوهشگر برجسته توسعه است.
در ادامه ببینم که او اهمیت رویاپردازی جمعی و ارتباط آن با توسعه را چه می داند؟
در میان همه رویاها، معمولا یک رویا، مرکزیت دارد و به همه رویاهای دیگر «وحدت» و «معنی» می‌دهد.
همچنین هر جامعه ای حداقل یک «رویای جمعی معنی بخش و وحدت‌آفرین» نیاز دارد که همه رویاهای دیگرش را جهت بدهد و معنی کند.
به چنین رویایی، «رویای ملی» می‌گوییم.
جوامعی توسعه می یابند که رویا دارند.
رویا یعنی افق مشترک، درد مشترک، امید مشترک و انرژی مشترک.
راستی ما ایرانیان اکنون کدام رویای ملی را داریم؟
می خواهیم تمدن هخامنشیان را احیا کنیم؟
می خواهیم مدینه نبوی بسازیم؟
می خواهیم حکومت علوی داشته باشیم؟
می خواهیم ژاپن اسلامی شویم؟
می خواهیم یک جامعه عادلانه بسازیم یا یک جامعه دموکراتیک؟
یا می‌خواهیم به حکومت سلطنتی بازگردیم؟
واقعیت اینست که دیرزمانی است که ایرانیان رویای ملی ندارند؛
و تا زمانی که رویای ملی نداشته باشیم سخن گفتن از توسعه بی‌معنا خواهد بود.
اکنون چنان ناهمگون و پراکنده شده ایم که دیگر توان خلق رویای ملی وحدت بخش نداریم.
شکل دادن به یک رویای جمعی از پرتاپ موشک به فضا، هم مهمتر است و هم سخت‌تر.
ساختن رویای جمعی کاری بسیار ظریف و دقیق است و متاسفانه حکومت ما هم فاقد چنین مهارتی است و البته جامعه ایران نیز مهارت کافی در گفت‌وگو و همشنوی و مشارکت ندارد.
جامعه بی رویا نشانه اش و محصولش فرار است و هجوم.
فرار به هرکجا بشود و هجوم به هر چه می‌شود.
فرار به سوی مهاجرت، هجوم به سوی مواد مخدر؛
فرار از دین و سنت‌ها، هجوم به انواع عرفان‌های نو؛
فرار از ازدواج و فرزندآوری، هجوم به سکس و شراب؛
فرار به سوی افسردگی و خودکشی، هجوم به سوی شورش و تخریب.
هر گاه جامعه‌ای وارد خشونت شود یکی از احتمالات جدی این است که رویاهایش تمام شده است.
اصولا وقتی وضع موجود قابل تحمل نباشد و هیچ روزنه ای هم برای تغییر نباشد، و همه رویاها هم تخریب شده باشند،
خشم و خشونت جای آنها را می گیرد.
(متن کامل نوشته دکتر رنانی را اینجا بخوانید)
تحلیل و تجویز راهبردی:
ما جامعه بی رویاییم.
توسعه مدیون کنشگری جمعی است و کنشگری جمعی در گرو تصویر نسبتاً مشترک و درد نسبتاً مشترک و هدف نسبتاً مشترک است.
رویای ملی ایران باید در ذهن من و شما شکل بگیرد.
این حاصل گفتگو، انتقاد، نوشتن و غلط گرفتن و پاک کردن و دوباره نوشتن، مشارکت، نظرسنجی و همه پرسی است.
برای رویاپردازی چه باید کرد؟
دست کم چهار شرط آن چنین است:
درک ریشه‌ها:
هر چند رویا در مورد آینده (سرنوشت مشترک) است اما اشتباه است اگر به گذشته مشترک مان نگاه نکنیم و تحلیلش نکنیم.
سرنوشت مشترک ما بی ارتباط با سرگذشت مشترک ما نیست.
جهان آگاهی:
به تجربیات جهانی باید نگاه کرد.
جوامع دیگر چه اشتباهاتی کرده اند.
کجاها پیشرفت خیره کننده داشته اند؟
شاید مدل های توسعه متفاوت باشد اما آیا اصولی مشترک می توان یافت بین مدل های کاملا متفاوت؟
از واگرایی تا هم‌گرایی:
قرار نیست یک شبه و چند ماهه به رویای مشترک برسیم.
باید مجال طرح ایده های مختلف، ناقص و حتی اشتباه را داد (واگرایی آگاهانه) سپس صبورانه و محترمانه گفتگو کرد و تا در انتهای دالان سیاه این تعامل نوری از تفاهم از روزنه ای بتابد (هم‌گرایی صبورانه)
نکشتن رویای دهه آینده در پای اقدام هفته آینده:
یک خطای تکراری کشتن رویا در پای اقدام هفته آینده است
اگر برای هر تصویر یا ایده ای بگوییم که این شدنی نیست؛ این ذبح رویاست.
رویا چیزی بین شدن و نشدن است و یک تصویر بلندمدت. بدیهی است که اگر امروز می شد رویا را محقق کرد که به آن رویا نمی گفتیم.
رویا را ترسیم می کنیم تا بدانیم که 520 هفته آینده من و شما توان و زمان مان را روی چه موضوعی متمرکز کنیم؟
رویاپردازی دهه آینده مانع کنشگری هفته آینده نیست. هم این و هم آن.
به عنوان یک حرکت کوچک،
به عنوان یک مشق اولیه که نیازمند غلط گیری است،
بیست تصویر از رویای ایران نوشته ام.
می توانید شما هم مشارکت کنید در مورد هر تصویر بگویید که موافقید یا مخالف.
5 دقیقه برای رویای ملی وقت بگذارید.
تا کنون سه هزار نفر شرکت کرده اند شما هم به این رویاپردازی دعوتید.
جامعه بی رویا،
جامعه فرار و هجوم
مجتبی لشکربلوکی
تفاوت اصلی انسان و حیوان، ظرفیت رویاپردازی و روایت گری اوست.
رویا یعنی این که انسان بتواند زنجیره‌ای از مفاهیم واقعی و ملموس، و انتزاعی و ناملموس، را به هم گره بزند و از آنها قصه‌ای خواستنی درست کند.
آنچه خواندیم دیدگاه دکتر محسن رنانی، کنشگر و پژوهشگر برجسته توسعه است.
در ادامه ببینم که او اهمیت رویاپردازی جمعی و ارتباط آن با توسعه را چه می داند؟
در میان همه رویاها، معمولا یک رویا، مرکزیت دارد و به همه رویاهای دیگر «وحدت» و «معنی» می‌دهد.
همچنین هر جامعه ای حداقل یک «رویای جمعی معنی بخش و وحدت‌آفرین» نیاز دارد که همه رویاهای دیگرش را جهت بدهد و معنی کند.
به چنین رویایی، «رویای ملی» می‌گوییم.
جوامعی توسعه می یابند که رویا دارند.
رویا یعنی افق مشترک، درد مشترک، امید مشترک و انرژی مشترک.
راستی ما ایرانیان اکنون کدام رویای ملی را داریم؟
می خواهیم تمدن هخامنشیان را احیا کنیم؟
می خواهیم مدینه نبوی بسازیم؟
می خواهیم حکومت علوی داشته باشیم؟
می خواهیم ژاپن اسلامی شویم؟
می خواهیم یک جامعه عادلانه بسازیم یا یک جامعه دموکراتیک؟
یا می‌خواهیم به حکومت سلطنتی بازگردیم؟
واقعیت اینست که دیرزمانی است که ایرانیان رویای ملی ندارند؛
و تا زمانی که رویای ملی نداشته باشیم سخن گفتن از توسعه بی‌معنا خواهد بود.
اکنون چنان ناهمگون و پراکنده شده ایم که دیگر توان خلق رویای ملی وحدت بخش نداریم.
شکل دادن به یک رویای جمعی از پرتاپ موشک به فضا، هم مهمتر است و هم سخت‌تر.
ساختن رویای جمعی کاری بسیار ظریف و دقیق است و متاسفانه حکومت ما هم فاقد چنین مهارتی است و البته جامعه ایران نیز مهارت کافی در گفت‌وگو و همشنوی و مشارکت ندارد.
جامعه بی رویا نشانه اش و محصولش فرار است و هجوم.
فرار به هرکجا بشود و هجوم به هر چه می‌شود.
فرار به سوی مهاجرت، هجوم به سوی مواد مخدر؛
فرار از دین و سنت‌ها، هجوم به انواع عرفان‌های نو؛
فرار از ازدواج و فرزندآوری، هجوم به سکس و شراب؛
فرار به سوی افسردگی و خودکشی، هجوم به سوی شورش و تخریب.
هر گاه جامعه‌ای وارد خشونت شود یکی از احتمالات جدی این است که رویاهایش تمام شده است.
اصولا وقتی وضع موجود قابل تحمل نباشد و هیچ روزنه ای هم برای تغییر نباشد، و همه رویاها هم تخریب شده باشند،
خشم و خشونت جای آنها را می گیرد.
(متن کامل نوشته دکتر رنانی را اینجا بخوانید)
تحلیل و تجویز راهبردی:
ما جامعه بی رویاییم.
توسعه مدیون کنشگری جمعی است و کنشگری جمعی در گرو تصویر نسبتاً مشترک و درد نسبتاً مشترک و هدف نسبتاً مشترک است.
رویای ملی ایران باید در ذهن من و شما شکل بگیرد.
این حاصل گفتگو، انتقاد، نوشتن و غلط گرفتن و پاک کردن و دوباره نوشتن، مشارکت، نظرسنجی و همه پرسی است.
برای رویاپردازی چه باید کرد؟
دست کم چهار شرط آن چنین است:
درک ریشه‌ها:
هر چند رویا در مورد آینده (سرنوشت مشترک) است اما اشتباه است اگر به گذشته مشترک مان نگاه نکنیم و تحلیلش نکنیم.
سرنوشت مشترک ما بی ارتباط با سرگذشت مشترک ما نیست.
جهان آگاهی:
به تجربیات جهانی باید نگاه کرد.
جوامع دیگر چه اشتباهاتی کرده اند.
کجاها پیشرفت خیره کننده داشته اند؟
شاید مدل های توسعه متفاوت باشد اما آیا اصولی مشترک می توان یافت بین مدل های کاملا متفاوت؟
از واگرایی تا هم‌گرایی:
قرار نیست یک شبه و چند ماهه به رویای مشترک برسیم.
باید مجال طرح ایده های مختلف، ناقص و حتی اشتباه را داد (واگرایی آگاهانه) سپس صبورانه و محترمانه گفتگو کرد و تا در انتهای دالان سیاه این تعامل نوری از تفاهم از روزنه ای بتابد (هم‌گرایی صبورانه)
نکشتن رویای دهه آینده در پای اقدام هفته آینده:
یک خطای تکراری کشتن رویا در پای اقدام هفته آینده است
اگر برای هر تصویر یا ایده ای بگوییم که این شدنی نیست؛ این ذبح رویاست.
رویا چیزی بین شدن و نشدن است و یک تصویر بلندمدت. بدیهی است که اگر امروز می شد رویا را محقق کرد که به آن رویا نمی گفتیم.
رویا را ترسیم می کنیم تا بدانیم که 520 هفته آینده من و شما توان و زمان مان را روی چه موضوعی متمرکز کنیم؟
رویاپردازی دهه آینده مانع کنشگری هفته آینده نیست. هم این و هم آن.
به عنوان یک حرکت کوچک،
به عنوان یک مشق اولیه که نیازمند غلط گیری است،
بیست تصویر از رویای ایران نوشته ام.
می توانید شما هم مشارکت کنید در مورد هر تصویر بگویید که موافقید یا مخالف.
5 دقیقه برای رویای ملی وقت بگذارید.
تا کنون سه هزار نفر شرکت کرده اند شما هم به این رویاپردازی دعوتید.
وفاداری بی‌شائبه در برابر وفاداری به عنوان پیشه
🔘در تشریح دو نوع خالص وبری: وفاداران بی‌شائبه و وفاداران حرفه‌ای در نظام
گزیده‌ای از متن (اصل متن را با رجوع به صفحه پایین بخوانید.)
▪️در روستای ما، همت‌آباد رستاق، که یکی از توابع اشکذر یزد است، معدودی هستند که در کار دولتی هستند، همه از قدیم در ساخت و ساز بودند و ما چند نفر باید پاسخگوی همه انتقادات به نظام بودیم، از صدر تا ذیل، و تقریبا همه انتقادها هم وارد. انتقادها چیست؟ همان که اکنون از در و دیوار هم شنیده می‌شود و کسی هم جوابی به آن نمی‌دهد و کسی هم جوابی ندارد که بدهد.
اما بیست و دو بهمن که می‌شود، قرار همیشگی، کنار مترو است در محمدعلی جناح و انتقادکنندگان و انتقادشوندگان کنار هم، در راهپیمایی حضور دارند، ولی بدون انتقاد کردن و در دل خوشحال، که باز هم مردم، یک بار دیگر آمدند. این دو سه روز، تب داشتم و اطلاعاتی از راهپیمایی امسال ندارم، لابد مانند سال‌های گذشته بوده، از تلویزیون که فقط مصاحبه با زنان کم‌حجاب پخش می‌شد!
▪️وفاداران طیف گسترده‌ای دارند. تمرکز من بر بخش کمتر دیده‌شده ولی بی‌شائبه آنها بود که به گمانم مهمترین بخش هستند. والا بسیاری از کسانی که درون سیستم هستند، وفادار هستند، اما معاش از راه وفاداری یا کسب منفعت و منزلت و شهرت از راه وفاداری، در نهایت باعث شده تا خطای سیستم را نبینند یا بزرگی آن را نبینند، یا اگر هم، خطا را و بزرگی آن را می‌بینند انکارش کنند که دیگران نبینند. ولی وفاداران بی شائبه، علیرغم وفاداری، منتقد سیستم هم هستند و از این نظر با معترضین همراه هستند، فقط نشنیدم بر پشت‌بام‌ها و بالکن‌ها شعار بدهند.
▪️و متاسفانه همیشه جمهوری اسلامی، با آنکه می‌داند آنها که تا آخر پایش می‌مانند، وفاداران بی‌شائبه هستند، اما چون می‌داند می‌مانند، خیلی برای نظرشان و برای دغدغه‌اشان و برای سوءاستفاده از نامشان، نگران نیست. و همیشه وفاداران حرفه‌ای را و بدتر، کاسبان را، آنها را که صدایشان بلند است، دود دارند ولی سوز ندارند، بر آنها ترجیح داده است و احتمالا خواهد داد.
▪️وفاداران بی‌شائبه، چون دیده نمی‌شوند، در برنامه‌ریزی‌ها هم وزنی به آنها داده نمی‌شود و همین مساله باعث می‌شود که برنامه‌ریزی‌ها نادرست از کار درآید و دوباره همه متعجب شوند، چه از حضور در راهپیمایی ۲۲ بهمن و چه از عدم شرکت در انتخابات. ولی بدون جلب نظر این دسته، هیچ اتفاقی در ایران نخواهد افتاد.
https://bit.ly/3YIvYTe
🔘در تشریح دو نوع خالص وبری: وفاداران بی‌شائبه و وفاداران حرفه‌ای در نظام
گزیده‌ای از متن (اصل متن را با رجوع به صفحه پایین بخوانید.)
▪️در روستای ما، همت‌آباد رستاق، که یکی از توابع اشکذر یزد است، معدودی هستند که در کار دولتی هستند، همه از قدیم در ساخت و ساز بودند و ما چند نفر باید پاسخگوی همه انتقادات به نظام بودیم، از صدر تا ذیل، و تقریبا همه انتقادها هم وارد. انتقادها چیست؟ همان که اکنون از در و دیوار هم شنیده می‌شود و کسی هم جوابی به آن نمی‌دهد و کسی هم جوابی ندارد که بدهد.
اما بیست و دو بهمن که می‌شود، قرار همیشگی، کنار مترو است در محمدعلی جناح و انتقادکنندگان و انتقادشوندگان کنار هم، در راهپیمایی حضور دارند، ولی بدون انتقاد کردن و در دل خوشحال، که باز هم مردم، یک بار دیگر آمدند. این دو سه روز، تب داشتم و اطلاعاتی از راهپیمایی امسال ندارم، لابد مانند سال‌های گذشته بوده، از تلویزیون که فقط مصاحبه با زنان کم‌حجاب پخش می‌شد!
▪️وفاداران طیف گسترده‌ای دارند. تمرکز من بر بخش کمتر دیده‌شده ولی بی‌شائبه آنها بود که به گمانم مهمترین بخش هستند. والا بسیاری از کسانی که درون سیستم هستند، وفادار هستند، اما معاش از راه وفاداری یا کسب منفعت و منزلت و شهرت از راه وفاداری، در نهایت باعث شده تا خطای سیستم را نبینند یا بزرگی آن را نبینند، یا اگر هم، خطا را و بزرگی آن را می‌بینند انکارش کنند که دیگران نبینند. ولی وفاداران بی شائبه، علیرغم وفاداری، منتقد سیستم هم هستند و از این نظر با معترضین همراه هستند، فقط نشنیدم بر پشت‌بام‌ها و بالکن‌ها شعار بدهند.
▪️و متاسفانه همیشه جمهوری اسلامی، با آنکه می‌داند آنها که تا آخر پایش می‌مانند، وفاداران بی‌شائبه هستند، اما چون می‌داند می‌مانند، خیلی برای نظرشان و برای دغدغه‌اشان و برای سوءاستفاده از نامشان، نگران نیست. و همیشه وفاداران حرفه‌ای را و بدتر، کاسبان را، آنها را که صدایشان بلند است، دود دارند ولی سوز ندارند، بر آنها ترجیح داده است و احتمالا خواهد داد.
▪️وفاداران بی‌شائبه، چون دیده نمی‌شوند، در برنامه‌ریزی‌ها هم وزنی به آنها داده نمی‌شود و همین مساله باعث می‌شود که برنامه‌ریزی‌ها نادرست از کار درآید و دوباره همه متعجب شوند، چه از حضور در راهپیمایی ۲۲ بهمن و چه از عدم شرکت در انتخابات. ولی بدون جلب نظر این دسته، هیچ اتفاقی در ایران نخواهد افتاد.
https://bit.ly/3YIvYTe
Telegraph
وفاداری بی‌شائبه در برابر وفاداری به عنوان پیشه
در روستای ما، همت‌آباد رستاق، که یکی از توابع اشکذر یزد است، معدودی هستند که در کار دولتی هستند، همه از قدیم در ساخت و ساز بودند و ما چند نفر باید پاسخگوی همه انتقادات به نظام بودیم، از صدر تا ذیل، و تقریبا همه انتقادها هم وارد. انتقادها چیست؟ همان که اکنون…
Forwarded from جامعه و فرهنگ | پیمان اسحاقی
🧐 توسعه، شناخت فرهنگ‌های بومی ایران و بازتوجه به جنبه‌های مثبت آن: گزارشی از اهمیت فرهنگ کار و قناعت در خرده فرهنگ یزدی در حدود ۱۲۵ سال قبل
👈 یکی از محورهای طراحی مسیرهای توسعه، شناخت و درک همه جانبه از جنبه‌های مثبت فرهنگ بومی و توجه به اهمیت آنها در طراحی روندهای آتی اخلاقی حاکم بر جریان‌های معطوف به توسعه در آینده است. برخی از این جنبه‌های مثبت خرده فرهنگ‌های بومی را می‌توان در گزارش‌هایی یافت که در دوره‌های گذشته برای امروز باقی مانده است. در اینجا بخشی از کتاب سیاحت شرق، زندگی‌نامه خودنوشت مرحوم سیدمحمدحسن قوچانی، معروف به آقانجفی قوچانی را انتخاب کرده‌ام که در جریان سفر از مشهد به یزد به همراهی شماری از اهالی یزد، درباره خرده فرهنگ یزدی نگاشته است:
👈 «لکن در این چند روز و بعضی از قصص مسموعه و محسوسه از یزدیها و همین صحراهای خشک که از وادی‌های غیر ذی زرع است، استنباط کرده‌ام که در آنها دو صفت بسیار خوبی است که از آن دو صفت دنیا و خود را آبادان و سرافراز دارند، یکی کارگری و رنجبری و دیگری قناعت در مصارف و مخارجات شخصی. [به‌طوری] که اگر غیر یزدی در این مساکن و مواطن سکنا می داشت هیچوقت این بیابان‌ها آبادی به خود نمی‌دید و تمام اهلش دست به تکدی دراز [می] داشتند و با این دو صفت دنیا معمور می‌شود»
👈 «.. همین یزدیها به هر بلدی افتاده‌اند و در هر رشته از مکاسب که داخل شده‌اند خود را شخص اول و پیشاهنگ قافله نموده‌اند. نظر کن به بازار و تجارتخانه‌های خراسان در هر شهری از شهرها که تا صدق این کلام معلوم گردد. و همین در امور فلاحت از زراعت و انحناء کشت‌کار و تسویه اراضی و تنقیه قنوات و مال داری و باغبانی در این بیابان‌های خراسان، که مقداری با آنها آشنا هستیم دیده شود که در هر جا یزدی است، همان اسم‌دار و استفاده‌کن و استاد در آن فن است»
👈 «بلکه من از کربلائی‌ها و حاجی‌ها مکرر شنیده‌ام که در تجارتخانه‌های آنجا و بازارهای آنجاها، مثل بغداد و بصره و نجف و کربلا و جده و مکه و مدینه و غیره اینها و در بیابان‌های آنجا، در همه کار یزدی پیشقدم و شخص اول است، [به صورتی] که از عمله‌گری و مزدوری، به اندک زمانی خود را به مقامات عالیه رسانده‌اند و به هر کار چسبندگی و ادراکات عمیقانه دارند».
👈 «و همچنین در قناعت و علم‌معاش ید طولایی دارند که اگر از تجار اولوالعزم باشد، ناهارش از نان و پنیر و سبزی تجاوز نکند و هفته در دو شب پلو سه شب نگردد، که اگر اضطراراً رخ دهد، به عقیده‌اش معصیت بزرگی سر زده، در توبه و جبران آن اسراف کاری کوشش کند و گرد همچو کاری ثانیاً نگردد. حتی در مهمانی‌ها کم بخورد و مثل خانه خود رفتار نماید که مبادا سرش از راه بیرون رود و عادت پرخوری پیشه کند».
👈 «و البته آن کارگری اگر به این چنین قناعتی توأم شود در هر خانه و در هر بلدی و در هر مملکتی، اهل آن ثروت‌دار و شوکت‌دار و سرافراز و صاحب اختیار خواهد بود و صحیح‌البدن و نشیط‌الروح و ذکی‌الفهم خواهد بود، چون ورزشکار و کم‌خوار است.»
🧐 این مطلب همچنین پیش‌فرض‌های شرق‌شناسانه درباره تنبلی، از کار گریزی و تن‌پروری کلی ایرانیان و شرقی‌ها را زیر سوال می‌برد و مثال‌هایی جالب از نفوذ فرهنگ کار و تلاش در میان برخی خرده‌فرهنگ‌های ایرانی را به نمایش می‌گذارد.
#توسعه #یزد
کانال جامعه و فرهنگ l پیمان اسحاقی
https://t.iss.one/peymaneshaghi110
👈 یکی از محورهای طراحی مسیرهای توسعه، شناخت و درک همه جانبه از جنبه‌های مثبت فرهنگ بومی و توجه به اهمیت آنها در طراحی روندهای آتی اخلاقی حاکم بر جریان‌های معطوف به توسعه در آینده است. برخی از این جنبه‌های مثبت خرده فرهنگ‌های بومی را می‌توان در گزارش‌هایی یافت که در دوره‌های گذشته برای امروز باقی مانده است. در اینجا بخشی از کتاب سیاحت شرق، زندگی‌نامه خودنوشت مرحوم سیدمحمدحسن قوچانی، معروف به آقانجفی قوچانی را انتخاب کرده‌ام که در جریان سفر از مشهد به یزد به همراهی شماری از اهالی یزد، درباره خرده فرهنگ یزدی نگاشته است:
👈 «لکن در این چند روز و بعضی از قصص مسموعه و محسوسه از یزدیها و همین صحراهای خشک که از وادی‌های غیر ذی زرع است، استنباط کرده‌ام که در آنها دو صفت بسیار خوبی است که از آن دو صفت دنیا و خود را آبادان و سرافراز دارند، یکی کارگری و رنجبری و دیگری قناعت در مصارف و مخارجات شخصی. [به‌طوری] که اگر غیر یزدی در این مساکن و مواطن سکنا می داشت هیچوقت این بیابان‌ها آبادی به خود نمی‌دید و تمام اهلش دست به تکدی دراز [می] داشتند و با این دو صفت دنیا معمور می‌شود»
👈 «.. همین یزدیها به هر بلدی افتاده‌اند و در هر رشته از مکاسب که داخل شده‌اند خود را شخص اول و پیشاهنگ قافله نموده‌اند. نظر کن به بازار و تجارتخانه‌های خراسان در هر شهری از شهرها که تا صدق این کلام معلوم گردد. و همین در امور فلاحت از زراعت و انحناء کشت‌کار و تسویه اراضی و تنقیه قنوات و مال داری و باغبانی در این بیابان‌های خراسان، که مقداری با آنها آشنا هستیم دیده شود که در هر جا یزدی است، همان اسم‌دار و استفاده‌کن و استاد در آن فن است»
👈 «بلکه من از کربلائی‌ها و حاجی‌ها مکرر شنیده‌ام که در تجارتخانه‌های آنجا و بازارهای آنجاها، مثل بغداد و بصره و نجف و کربلا و جده و مکه و مدینه و غیره اینها و در بیابان‌های آنجا، در همه کار یزدی پیشقدم و شخص اول است، [به صورتی] که از عمله‌گری و مزدوری، به اندک زمانی خود را به مقامات عالیه رسانده‌اند و به هر کار چسبندگی و ادراکات عمیقانه دارند».
👈 «و همچنین در قناعت و علم‌معاش ید طولایی دارند که اگر از تجار اولوالعزم باشد، ناهارش از نان و پنیر و سبزی تجاوز نکند و هفته در دو شب پلو سه شب نگردد، که اگر اضطراراً رخ دهد، به عقیده‌اش معصیت بزرگی سر زده، در توبه و جبران آن اسراف کاری کوشش کند و گرد همچو کاری ثانیاً نگردد. حتی در مهمانی‌ها کم بخورد و مثل خانه خود رفتار نماید که مبادا سرش از راه بیرون رود و عادت پرخوری پیشه کند».
👈 «و البته آن کارگری اگر به این چنین قناعتی توأم شود در هر خانه و در هر بلدی و در هر مملکتی، اهل آن ثروت‌دار و شوکت‌دار و سرافراز و صاحب اختیار خواهد بود و صحیح‌البدن و نشیط‌الروح و ذکی‌الفهم خواهد بود، چون ورزشکار و کم‌خوار است.»
🧐 این مطلب همچنین پیش‌فرض‌های شرق‌شناسانه درباره تنبلی، از کار گریزی و تن‌پروری کلی ایرانیان و شرقی‌ها را زیر سوال می‌برد و مثال‌هایی جالب از نفوذ فرهنگ کار و تلاش در میان برخی خرده‌فرهنگ‌های ایرانی را به نمایش می‌گذارد.
#توسعه #یزد
کانال جامعه و فرهنگ l پیمان اسحاقی
https://t.iss.one/peymaneshaghi110
طوفان دیگری در راه است!
همان سیاست‌هایی که فاجعه مرگ مهسا را رقم زدند، دوباره «عینا» در حال تکرار است: تهدید، پلمب و اخراج؛ و مسبب اعتراضات گسترده خواهد شد. با این تفاوت که تحقیرها و خشونت‌های این چندماهه، و البته سیاست مسئولان در تجاهل و گردن نگرفتن هیچ یک از مشکلات کشور، بر شدت عصبانیت مردم افزوده است.
همان سیاست‌هایی که فاجعه مرگ مهسا را رقم زدند، دوباره «عینا» در حال تکرار است: تهدید، پلمب و اخراج؛ و مسبب اعتراضات گسترده خواهد شد. با این تفاوت که تحقیرها و خشونت‌های این چندماهه، و البته سیاست مسئولان در تجاهل و گردن نگرفتن هیچ یک از مشکلات کشور، بر شدت عصبانیت مردم افزوده است.
👍9
Forwarded from اکوایران
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
📹 خیابان متر دقیق نارضایتی نیست
نسخه صوتی
▫️با وجود پیمایش‌هایی که نارضایتی‌های انباشته مردم را تایید می‌کردند اما حضور مردم به لحاظ کمیت در اعتراض‌هایی که بعد از مرگ مهسا امینی در کشور شکل گرفت با نتایج پیمایش‌ها متفاوت بود.
▫️محمدرضا جوادی یگانه، جامعه شناس و مدرس دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است، ریشه‌های این عدم حضور را باید در خشونت جست‌وجو کرد. مساله‌ای که شاید برخی با آن موافق نباشند.
▫️او در گفت‌وگو با اکو ایران به ابعاد مختلف این نارضایتی اشاره می‌کند و از منظر خودش خشونت را تببین می‌کند. جوادی یگانه البته معتقد است اینکه اعتراضات از شکل و شمایل خیابانی خود خارج شد به معنای تمام شدن نارضایتی‌ها نیست.
▫️این گفت‌وگو در تاریخ 9 آذر ضبط شده است.
📺 @ecoiran_webtv
نسخه صوتی
▫️با وجود پیمایش‌هایی که نارضایتی‌های انباشته مردم را تایید می‌کردند اما حضور مردم به لحاظ کمیت در اعتراض‌هایی که بعد از مرگ مهسا امینی در کشور شکل گرفت با نتایج پیمایش‌ها متفاوت بود.
▫️محمدرضا جوادی یگانه، جامعه شناس و مدرس دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است، ریشه‌های این عدم حضور را باید در خشونت جست‌وجو کرد. مساله‌ای که شاید برخی با آن موافق نباشند.
▫️او در گفت‌وگو با اکو ایران به ابعاد مختلف این نارضایتی اشاره می‌کند و از منظر خودش خشونت را تببین می‌کند. جوادی یگانه البته معتقد است اینکه اعتراضات از شکل و شمایل خیابانی خود خارج شد به معنای تمام شدن نارضایتی‌ها نیست.
▫️این گفت‌وگو در تاریخ 9 آذر ضبط شده است.
📺 @ecoiran_webtv
👍2👎1
سیاسی-اجتماعی شدن موسیقی مشروطه
جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد خانم یاسمین مرتضوی با عنوان
«سیاسی-اجتماعی شدن موسیقی مشروطه» در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، با مشاوره خانم دکتر سارا شریعتی، و داوری دکتر حمیدرضا جلایی‌پور و دکتر علی دادگر و راهنمایی من برگزار شد. پرسش اصلی خانم مرتضوی این بود که «چگونه در انقلاب مشروطه موسیقی ایرانی هم‌زمان شاهد عمومیت یافتگی و تغییر مضمون و حتی تغییر فرم بوده است؟» و با روش تحلیل مضمونی انجام شده است. جلسه دفاع و طرح نظرات و گفتگوها به اندازه خود موضوع اهمیت داشت و بسیار آموختیم.
مهمترین نتایج تحقیق عبارت است از:
🔘عارف، در تصانیف خود، آگاهی جمعی در عصر مشروطه را نمایندگی می‌کرده است.
🔘مفاهیمی که در عصر مشروطه با آن کنش‌ورزی می‌شده (بویژه دو موضوع: انتقادهای سیاسی-اجتماعی و آزادی) در مضامین تصانیف عارف وجود داشته است.
🔘فرم موسیقایی عارف به جهت استفاده بیشتر از دستگاه شور و متعلقات آن، وجود دورهای کوتاه و تکراری، پرش‌های کلامی کم، و به کار بردن میزان کمی از تحریر، توسط مخاطب، ساده‌تر فهم می‌شده است.
🔘فرم و محتوا در موسیقی و تصانیف عارف در رخدادها و حوادث مشروطه به شکل جمعی زمزمه می‌شد، و همین امر نشان از عمومیت و محبوبیت تصانیف عارف در نزد مردم دارد.
جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد خانم یاسمین مرتضوی با عنوان
«سیاسی-اجتماعی شدن موسیقی مشروطه» در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، با مشاوره خانم دکتر سارا شریعتی، و داوری دکتر حمیدرضا جلایی‌پور و دکتر علی دادگر و راهنمایی من برگزار شد. پرسش اصلی خانم مرتضوی این بود که «چگونه در انقلاب مشروطه موسیقی ایرانی هم‌زمان شاهد عمومیت یافتگی و تغییر مضمون و حتی تغییر فرم بوده است؟» و با روش تحلیل مضمونی انجام شده است. جلسه دفاع و طرح نظرات و گفتگوها به اندازه خود موضوع اهمیت داشت و بسیار آموختیم.
مهمترین نتایج تحقیق عبارت است از:
🔘عارف، در تصانیف خود، آگاهی جمعی در عصر مشروطه را نمایندگی می‌کرده است.
🔘مفاهیمی که در عصر مشروطه با آن کنش‌ورزی می‌شده (بویژه دو موضوع: انتقادهای سیاسی-اجتماعی و آزادی) در مضامین تصانیف عارف وجود داشته است.
🔘فرم موسیقایی عارف به جهت استفاده بیشتر از دستگاه شور و متعلقات آن، وجود دورهای کوتاه و تکراری، پرش‌های کلامی کم، و به کار بردن میزان کمی از تحریر، توسط مخاطب، ساده‌تر فهم می‌شده است.
🔘فرم و محتوا در موسیقی و تصانیف عارف در رخدادها و حوادث مشروطه به شکل جمعی زمزمه می‌شد، و همین امر نشان از عمومیت و محبوبیت تصانیف عارف در نزد مردم دارد.
نظام در حال از دست دادن همه حمایت مردم و بویژه طرفدارانش است، نه به دلیل کمدی سلطنت انتخابی!، که برای تصمیمات و اظهارنظرهای کارگزارانش. ای‌کاش متوجه وخامت اوضاع می‌شد، و #وضعیت_فوق‌العاده اعلام می‌کرد، تا هر تصمیم و اظهارنظری پیش از اجرا و انتشار، توسط جمعی از عقلا ارزیابی می‌شد.
👍1🤣1
Forwarded from هم‌میهن
براندازی نه دورکاری است نه پارهوقت
✍علی ورامینی، دبیر گروه فرهنگ
♦️در تصویری که از راهپیمایی مخالفان نظام مستقر در بلژیک منتشر شده است، چندی از آنان که در رسانه‌های خارج از ایران «چهره‌های سرشناس مخالف نظام» می‌خوانندشان، شرکت کرده‌اند.
♦️کمی قبل‌تر، شبکه اینترنشنال اعلام کرد به دلیل تهدیدهای امنیتی قصد دارد که پخش شبکه خود را به آمریکا ببرد. مدیران این شبکه اعلام کرده‌اند این کار را برای امنیت کارکنان خود انجام می‌دهند و از نظر آنان واشنگتن از لندن برای‌شان امن‌تر است.
♦️از سوی دیگر با پدیده‌ای در این چند وقت مواجه هستیم که شاید بتوان «تظاهرات آخر هفته‌ای» خواندش. شنبه‌ها و یکشنبه‌های اخیر، تلویزیون‌های فارسی‌زبان و شبکه‌های اجتماعی‌شان پر می‌شود از ویدئوی ایرانیان ساکن خارج از کشور که دور هم جمع شده‌اند و معمولاً بطری به هم می‌کوبند و شعارهایی می‌دهند.
♦️به‌قول معروف برای تغییری که منجر به بهبودی شود، جز شور به شعور هم نیاز است. اقتضای شعور برای آن مهاجری که دغدغه خیر جمعی دارد این است که مدام از خود بپرسد: این کنش من چه نسبتی با ایران و میلیون‌ها ایرانی که در آن هستند، برقرار می‌کند؟ آیا حقیقتا در پی کنشی معطوف به خیر جمعی هستم یا صرفا برون‌ریز هیجانات؟
متن کامل را در لینک زیر بخوانید:
https://b2n.ir/z04712
#هم‌میهن
@hammihanonline
✍علی ورامینی، دبیر گروه فرهنگ
♦️در تصویری که از راهپیمایی مخالفان نظام مستقر در بلژیک منتشر شده است، چندی از آنان که در رسانه‌های خارج از ایران «چهره‌های سرشناس مخالف نظام» می‌خوانندشان، شرکت کرده‌اند.
♦️کمی قبل‌تر، شبکه اینترنشنال اعلام کرد به دلیل تهدیدهای امنیتی قصد دارد که پخش شبکه خود را به آمریکا ببرد. مدیران این شبکه اعلام کرده‌اند این کار را برای امنیت کارکنان خود انجام می‌دهند و از نظر آنان واشنگتن از لندن برای‌شان امن‌تر است.
♦️از سوی دیگر با پدیده‌ای در این چند وقت مواجه هستیم که شاید بتوان «تظاهرات آخر هفته‌ای» خواندش. شنبه‌ها و یکشنبه‌های اخیر، تلویزیون‌های فارسی‌زبان و شبکه‌های اجتماعی‌شان پر می‌شود از ویدئوی ایرانیان ساکن خارج از کشور که دور هم جمع شده‌اند و معمولاً بطری به هم می‌کوبند و شعارهایی می‌دهند.
♦️به‌قول معروف برای تغییری که منجر به بهبودی شود، جز شور به شعور هم نیاز است. اقتضای شعور برای آن مهاجری که دغدغه خیر جمعی دارد این است که مدام از خود بپرسد: این کنش من چه نسبتی با ایران و میلیون‌ها ایرانی که در آن هستند، برقرار می‌کند؟ آیا حقیقتا در پی کنشی معطوف به خیر جمعی هستم یا صرفا برون‌ریز هیجانات؟
متن کامل را در لینک زیر بخوانید:
https://b2n.ir/z04712
#هم‌میهن
@hammihanonline
hammihanonline.ir
براندازی نه دورکاری است نه پارهوقت
در تصویری که از راهپیمایی مخالفان نظام مستقر در بلژیک منتشر شده است، چندی از آنان که در رسانه‌های خارج از ایران «چهره‌های سرشناس مخالف نظام» می‌خوانندشان، شرکت
👍4👎3
ناامنی زندگی روزمره
🔘«ناامنی زندگی روزمره»، توصیف وضعیت این روزهای جامعه ایران است: مردمی که می‌بینند با گرانی لحظه‌ای دلار، شرایط زندگی روزبه‌روز سخت‌تر و ترسناک‌تر می‌شود و راه برون‌رفتی هم پیش روی خود نمی‌بینند.
🔘برای درک ناامنی زندگی روزمره، توصیف هیپولیت تِن از عامه مردم در دوران قدیم گویاست: «عامه مردم حکم شخصی را دارند که در دریاچه‌ای راه می‌رود که ارتفاع آب تا دهان او می‌رسد؛ با کمترین فرورفتگی کف دریاچه یا کوچکترین موج، پایشان می‌لغزد و به زیر آب می‌روند و غرق می‌شوند.» (احیای فرهنگی در عهد آل‌بویه)
🔘و مهمتر از آن، دولتی است که این ترسناکی را درک نمی‌کند و اگر هم بکند، نمی‌تواند کاری برای تغییر این وضعیت انجام دهد. تعبیر دولت و مردم را می‌شود در توصیف سوره واقعه دید که مرگ به حلقوم شخص رسیده و دیگران فقط نگاه می‌کنند.
▪️مزاج دَهر تبه شد در این بلا، حافظ
کجاست فکر حکیمی و رایِ بَرْهَمَنی
🔘«ناامنی زندگی روزمره»، توصیف وضعیت این روزهای جامعه ایران است: مردمی که می‌بینند با گرانی لحظه‌ای دلار، شرایط زندگی روزبه‌روز سخت‌تر و ترسناک‌تر می‌شود و راه برون‌رفتی هم پیش روی خود نمی‌بینند.
🔘برای درک ناامنی زندگی روزمره، توصیف هیپولیت تِن از عامه مردم در دوران قدیم گویاست: «عامه مردم حکم شخصی را دارند که در دریاچه‌ای راه می‌رود که ارتفاع آب تا دهان او می‌رسد؛ با کمترین فرورفتگی کف دریاچه یا کوچکترین موج، پایشان می‌لغزد و به زیر آب می‌روند و غرق می‌شوند.» (احیای فرهنگی در عهد آل‌بویه)
🔘و مهمتر از آن، دولتی است که این ترسناکی را درک نمی‌کند و اگر هم بکند، نمی‌تواند کاری برای تغییر این وضعیت انجام دهد. تعبیر دولت و مردم را می‌شود در توصیف سوره واقعه دید که مرگ به حلقوم شخص رسیده و دیگران فقط نگاه می‌کنند.
▪️مزاج دَهر تبه شد در این بلا، حافظ
کجاست فکر حکیمی و رایِ بَرْهَمَنی
👍13👏2
مردم این سرزمین روی رنج دخترانش حساسند و لذا مساله مسمومیت دختران دانش‌آموز اهمیت چندبرابری دارد. از آنجا که باوری در حال گسترش است که عامل آن، افراطیون هستند، جا دارد نهادهای رسمی دینی، با محکومیت مساله و دلجویی از دختران آسیب‌دیده، این اتهام را رفع کنند.
👍7
Forwarded from ایرانِ پایدار
ایرانشهر، فردوسی زمانهٔ خود را از دست داد!
خبر اگرچه کوتاه است اما باری است سنگین بر شانه‌های ایران‌زمین.
ایران در طول تاریخ بر شانه‌های اندیشمندان و بزرگانِ فرهنگ و ادب خود استوار مانده است. امروز ایران یکی از اندیشمندان مهم و برجستهٔ خود را از دست داد؛ اندیشمندی که بواسطۀ اهمیت و بزرگی پروژهٔ فکری او می‌توان او را فردوسی زمانهٔ ایران دانست.
مجموعهٔ ايران پایدار درگذشت دکتر سید جواد طباطبایی را به تمامی دوست‌داران ایران‌زمین تسلیت می‌گوید.
اپیزود دوم مجموعهٔ روايت ايران:
ایران به روایت جواد طباطبایی: تاریخ اندیشهٔ سیاسی در ایران
اپیزود دوازدهم مجموعهٔ روایت ایران:
ایران به روایت جواد طباطبایی: زوال اندیشهٔ سیاسی در ایران
#ایران_پایدار
#سید_جواد_طباطبایی
خبر اگرچه کوتاه است اما باری است سنگین بر شانه‌های ایران‌زمین.
ایران در طول تاریخ بر شانه‌های اندیشمندان و بزرگانِ فرهنگ و ادب خود استوار مانده است. امروز ایران یکی از اندیشمندان مهم و برجستهٔ خود را از دست داد؛ اندیشمندی که بواسطۀ اهمیت و بزرگی پروژهٔ فکری او می‌توان او را فردوسی زمانهٔ ایران دانست.
مجموعهٔ ايران پایدار درگذشت دکتر سید جواد طباطبایی را به تمامی دوست‌داران ایران‌زمین تسلیت می‌گوید.
اپیزود دوم مجموعهٔ روايت ايران:
ایران به روایت جواد طباطبایی: تاریخ اندیشهٔ سیاسی در ایران
اپیزود دوازدهم مجموعهٔ روایت ایران:
ایران به روایت جواد طباطبایی: زوال اندیشهٔ سیاسی در ایران
#ایران_پایدار
#سید_جواد_طباطبایی
❤3👎1
Forwarded from حمیدرضا جلائی‌پور (جامعه‌شناس)
ایران ما و مطالعات ملت‌شناسی.pdf
330.8 KB
در این نوشته 👆به سهم مطالعات پنجاه ساله شادروان دکتر سید جواد طباطبایی در معرفی ملت ایران اشاره کرده‌ام.
این نوشته اولین بار در پنجمین همایش انجمن جامعه‌شناسی ایران ۲۴/۳/۱۴۰۱ ارائه شد.
@hamidrezajalaeipour
این نوشته اولین بار در پنجمین همایش انجمن جامعه‌شناسی ایران ۲۴/۳/۱۴۰۱ ارائه شد.
@hamidrezajalaeipour
طرح درس اجتماعیات در ادبیات فارسی
کارشناسی علوم اجتماعی دانشگاه تهران
🔘 اجتماعیات در ادبیات فارسی، عنوان درس جدیدی است که از این پس به جای جامعه شناسی ادبیات تدریس خواهد شد. و هدف آن «مطالعه بازنمود اجتماع و مسائل اجتماعی در آثار ادبی و تاثیر آثار ادبی در وقایع و تحولات اجتماعی» است.
🔘 در دهه‌های گذشته، درسی به نام اجتماعیات در ادبیات فارسی در مقطع کارشناسی تدریس می‌شد که من پیشتر توضیح انتقادی‌ای بر آن نوشته بودم. پس از آن جامعه‌شناسی ادبیات به عنوان درس مصوب، بیشتر بر رابطه رمان با جامعه با تاکید بر نظریه‌های جامعه‌شناسی ادبیات می‌پرداخت. یکی از نمونه‌های طرح درس جامعه‌شناسی ادبیات را در بخش جامعه‌شناسی ادبیات سایت من، می‌توانید ببینید.
🔘 اما در بازنگری‌ای که اخیرا گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران انجام داده، بنا شد تا میان درسی که در دوره کارشناسی داده می‌شود با دوره‌های تکمیلی تمایز روشنی برقرار شود و لذا عنوان درس و تمرکز آن بر اجتماعیات در ادبیات کلاسیک فارسی قرار داده شد، اما تلاش خواهد شد تا از رویکردهای جدید جامعه‌شناسی و جامعه‌شناسی ادبیات برای تحلیل آن متون استفاده شود.
▪️طرح درس را هم با ضمائم آن در لینک زیر ببینید.
▪️خوشحال می‌شوم نقد کنید و نظر بدهید تا کار تکمیل شود.
https://bit.ly/3kxm3Sa
کارشناسی علوم اجتماعی دانشگاه تهران
🔘 اجتماعیات در ادبیات فارسی، عنوان درس جدیدی است که از این پس به جای جامعه شناسی ادبیات تدریس خواهد شد. و هدف آن «مطالعه بازنمود اجتماع و مسائل اجتماعی در آثار ادبی و تاثیر آثار ادبی در وقایع و تحولات اجتماعی» است.
🔘 در دهه‌های گذشته، درسی به نام اجتماعیات در ادبیات فارسی در مقطع کارشناسی تدریس می‌شد که من پیشتر توضیح انتقادی‌ای بر آن نوشته بودم. پس از آن جامعه‌شناسی ادبیات به عنوان درس مصوب، بیشتر بر رابطه رمان با جامعه با تاکید بر نظریه‌های جامعه‌شناسی ادبیات می‌پرداخت. یکی از نمونه‌های طرح درس جامعه‌شناسی ادبیات را در بخش جامعه‌شناسی ادبیات سایت من، می‌توانید ببینید.
🔘 اما در بازنگری‌ای که اخیرا گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران انجام داده، بنا شد تا میان درسی که در دوره کارشناسی داده می‌شود با دوره‌های تکمیلی تمایز روشنی برقرار شود و لذا عنوان درس و تمرکز آن بر اجتماعیات در ادبیات کلاسیک فارسی قرار داده شد، اما تلاش خواهد شد تا از رویکردهای جدید جامعه‌شناسی و جامعه‌شناسی ادبیات برای تحلیل آن متون استفاده شود.
▪️طرح درس را هم با ضمائم آن در لینک زیر ببینید.
▪️خوشحال می‌شوم نقد کنید و نظر بدهید تا کار تکمیل شود.
https://bit.ly/3kxm3Sa
Mrjavadi
طرح درس اجتماعیات در ادبیات فارسی - محمدرضا جوادی یگانه :: Javadi Yeganeh
صفحه شخصی محمدرضا جوادی یگانه
دستور سازمان قضایی نیروهای مسلح برای پیگیری رفتار خشونت‌آمیز با مادر معترض و دستگیری ضاربان، مهم و امیدبخش است. و امید است که با توجه به حساسیت موضوع، بررسی آن هم به اندازه دستور سریع پییگری، سریع و علنی باشد.
البته باید در نظر داشت که هرچند برخورد با آشوب و پیشگیری از جرم وظیفه پلیس است، اما در نظم سیاسی‌ای که در مواجهه با مردم و اعتراضات سیاسی، به این افراد و این رفتارها متکی است، باید تجدیدنظر کرد.
البته باید در نظر داشت که هرچند برخورد با آشوب و پیشگیری از جرم وظیفه پلیس است، اما در نظم سیاسی‌ای که در مواجهه با مردم و اعتراضات سیاسی، به این افراد و این رفتارها متکی است، باید تجدیدنظر کرد.
مساله مسمومیت‌ها: نگرانی‌های نوپدید و ظرفیت‌های در دسترس
محمدرضا جوادی یگانه
▪️مساله مسمومیت‌های زنجیره‌ای مدارس دخترانه، وارد مرحله جدید و نگران‌کننده‌ای شده است و شبکه‌های ماهواره‌ای خارج از کشور، به صورت هدفمند بر این نگرانی دامن می‌زنند. سلامت دانشآموزان برای همه مردم و نه فقط اولیا و معلمان، مهم است و اولویت اول بر سلامتی آنهاست و پیدا کردن مسموم‌کنندگان.
اما در کنار مساله واقعی‌ای به نام مسموم شدن هر روزه دانشآموزان دختر در این جا و آنجای کشور، موضوع احساس ناامنی هم اهمیت دارد. و من تلاش دارم تا اندکی آن را بکاوم. احتمالا عاملان پشت پرده در یکی از این سه دسته هستند: جریانات برانداز که سابقه تروریستی دارند، افراطیون مذهبی مشابه گروه فرقان و ترورهایی که در سال ۱۳۵۸ انجام داد و گروه‌هایی که سابقه آدم کشی با عناوین انحرافی دارند، و سوم گروه‌های خودسر مرتبط با برخی جریانات متنفذ داخل حاکمیت.
این احتمال هم هست که مسمومیت‌های گسترده اخیر با مسمومیت‌های چندماهه اخیر تفاوت داشته باشد و در بستر مسمومیت های گذشته، برخی جریانات به این نتیجه رسیده باشند که می توان با این شیوه ها به ناامنی گسترده دامن زد. با موضع‌گیری گسترده نهادهای مدنی، مرجعیت و همچنین تریبون های رسمی و نیز دستور پیگیری‌ها در دولت و قوه قضاییه، امید است که اگر عاملان مرتبط با دسته دوم و سوم باشند، با آنها سریع‌تر برخورد شود، و اگر از گروه نخستند به سرعت شناسایی شوند. نیروی خودسر و تندرو همه جا هست، اما آنچه تفاوت ایجاد می‌کند، نوع برخورد حکومت‌ها با آنها است. سرعت و قاطعیت در شناسایی و برخورد با افرادی که ناامنی اجتماعی گسترده ایجاد می‌کنند، موجب آرامش خاطر مردم می‌شود. دستور پیگیری سریع و دستگیری ضارب زن معترض در جلوی یکی از مدارس، نشانه امیدبخشی است، به شرط آنکه در همین موضوع هم اطلاع‌رسانی مناسب و بدون ابهام و متناسب با اطلاعات به دست‌آمده صورت گیرد، و البته منجر به مجازات فوری مقصرین هم بشود.
چنان که روشن است، با گستره مسمومیت‌ها، نگرانیها هم افزایش یافته است. از آنجا که اکثر مردم، دختر دانش‌آموزی در خانه خود یا نزدیکان درجه اول خود دارند، نگرانی، ذره‌ذره بیشتر می‌شود. چون علت مسمومیت ناشناخته است، ترس از امر مبهم، منجر به ترس گسترده از هر چیزی می‌شود. در بدترین حالت‌ها، ترس مردم از مردم، به نفرت مردم از مردم، و در نهایت به جنگ مردم علیه مردم منجر، و مقدمه آنارشیسم و جنگ داخلی خواهد شد.
دقیقا به همین دلیل است که آرامش‌بخشیدن به مردم با نشان دادن پیگیری مساله، ضرورت دارد. شیوه قطره‌چکانی اطلاعات، و اطلاعات کلی و مبهم از نوع مصاحبه‌های رسمی مقامات مسئول، نه به مردم اطمینان از پیگیری می‌دهد و نه کمک چندانی به آرامش‌بخشی می‌کند. اعتماد کردن به رسانه‌های داخلی و گزارش‌های تحقیقی آنها، نه تنها می‌تواند به روشن شدن مساله و کشف عاملان کمک کند، بلکه گفتگوی در این باره به افزایش همدردی مردم با مسموم‌شدگان و اولیا و معلمان آنها هم منجر می‌شود و از این طریق به همدلی اجتماعی گسترده کمک می‌کند و خطر ذکرشده در بالا کاهش می‌یابد. علاوه پیشنهاد می شود نظام از خود مردم در شفاف سازی و مراقبت و پیشگیری این رخداد مغایر با امنیت ملی کمک بگیرد.
محمدرضا جوادی یگانه
▪️مساله مسمومیت‌های زنجیره‌ای مدارس دخترانه، وارد مرحله جدید و نگران‌کننده‌ای شده است و شبکه‌های ماهواره‌ای خارج از کشور، به صورت هدفمند بر این نگرانی دامن می‌زنند. سلامت دانشآموزان برای همه مردم و نه فقط اولیا و معلمان، مهم است و اولویت اول بر سلامتی آنهاست و پیدا کردن مسموم‌کنندگان.
اما در کنار مساله واقعی‌ای به نام مسموم شدن هر روزه دانشآموزان دختر در این جا و آنجای کشور، موضوع احساس ناامنی هم اهمیت دارد. و من تلاش دارم تا اندکی آن را بکاوم. احتمالا عاملان پشت پرده در یکی از این سه دسته هستند: جریانات برانداز که سابقه تروریستی دارند، افراطیون مذهبی مشابه گروه فرقان و ترورهایی که در سال ۱۳۵۸ انجام داد و گروه‌هایی که سابقه آدم کشی با عناوین انحرافی دارند، و سوم گروه‌های خودسر مرتبط با برخی جریانات متنفذ داخل حاکمیت.
این احتمال هم هست که مسمومیت‌های گسترده اخیر با مسمومیت‌های چندماهه اخیر تفاوت داشته باشد و در بستر مسمومیت های گذشته، برخی جریانات به این نتیجه رسیده باشند که می توان با این شیوه ها به ناامنی گسترده دامن زد. با موضع‌گیری گسترده نهادهای مدنی، مرجعیت و همچنین تریبون های رسمی و نیز دستور پیگیری‌ها در دولت و قوه قضاییه، امید است که اگر عاملان مرتبط با دسته دوم و سوم باشند، با آنها سریع‌تر برخورد شود، و اگر از گروه نخستند به سرعت شناسایی شوند. نیروی خودسر و تندرو همه جا هست، اما آنچه تفاوت ایجاد می‌کند، نوع برخورد حکومت‌ها با آنها است. سرعت و قاطعیت در شناسایی و برخورد با افرادی که ناامنی اجتماعی گسترده ایجاد می‌کنند، موجب آرامش خاطر مردم می‌شود. دستور پیگیری سریع و دستگیری ضارب زن معترض در جلوی یکی از مدارس، نشانه امیدبخشی است، به شرط آنکه در همین موضوع هم اطلاع‌رسانی مناسب و بدون ابهام و متناسب با اطلاعات به دست‌آمده صورت گیرد، و البته منجر به مجازات فوری مقصرین هم بشود.
چنان که روشن است، با گستره مسمومیت‌ها، نگرانیها هم افزایش یافته است. از آنجا که اکثر مردم، دختر دانش‌آموزی در خانه خود یا نزدیکان درجه اول خود دارند، نگرانی، ذره‌ذره بیشتر می‌شود. چون علت مسمومیت ناشناخته است، ترس از امر مبهم، منجر به ترس گسترده از هر چیزی می‌شود. در بدترین حالت‌ها، ترس مردم از مردم، به نفرت مردم از مردم، و در نهایت به جنگ مردم علیه مردم منجر، و مقدمه آنارشیسم و جنگ داخلی خواهد شد.
دقیقا به همین دلیل است که آرامش‌بخشیدن به مردم با نشان دادن پیگیری مساله، ضرورت دارد. شیوه قطره‌چکانی اطلاعات، و اطلاعات کلی و مبهم از نوع مصاحبه‌های رسمی مقامات مسئول، نه به مردم اطمینان از پیگیری می‌دهد و نه کمک چندانی به آرامش‌بخشی می‌کند. اعتماد کردن به رسانه‌های داخلی و گزارش‌های تحقیقی آنها، نه تنها می‌تواند به روشن شدن مساله و کشف عاملان کمک کند، بلکه گفتگوی در این باره به افزایش همدردی مردم با مسموم‌شدگان و اولیا و معلمان آنها هم منجر می‌شود و از این طریق به همدلی اجتماعی گسترده کمک می‌کند و خطر ذکرشده در بالا کاهش می‌یابد. علاوه پیشنهاد می شود نظام از خود مردم در شفاف سازی و مراقبت و پیشگیری این رخداد مغایر با امنیت ملی کمک بگیرد.