Тәуелсіздіктің 30 жыл ішінде Қазақстан әлемдік антиядролық қозғалыстың танылған моральдық көшбасшыларының біріне айналды. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарынан бастап Нұрсұлтан Назарбаев қабылдаған шешімдердің арқасында осындай жоғары халықаралық мәртебеге ие болдық. 1991 жылғы 29 тамызда Қазақстанның Тұңғыш Президентінің Жарлығымен Семей ядролық сынақ полигоны (СЯСП) жабылды. Бұл оқиға біздің мемлекетіміздің антиядролық саясатының бастапқы нүктесі болып табылады. Қазақстан полигонды жауып, ядролық қарудан және оны жеткізу құралдарынан өз еркімен бас тартқан әлемдегі алғашқы ел болды.
Кейінгі оқиғалар көрсеткендей, Елбасының бұл шешімі нәтижесінде Қазақстанның жедел дамуының катализаторы бола отырып, орасан зор экономикалық пайда әкелді деп ескерді ӘЭСИ сарапшысы Әмина Жарылғапова. Әсіресе, ядролық зымырандардан бас тарту нәтижесінде алынған қауіпсіздік кепілдіктері миллиардтаған долларлық инвестицияларға жол ашып, елдің инвестициялық ахуалын едәуір жақсартты.
«Әлем елдерінің ядролық қарудан бас тарту мәселесін түпкілікті шешу өте күрделі әрі қиын міндет болып қала береді. Соған қарамастан, Қазақстан мен басқа да мемлекеттердің күш-жігері бүгінде ядролық қарусыз әлем құру мақсатына қол жеткізуге мүмкіндік беретін осындай халықаралық-құқықтық тетікті дамытуға бағытталған», - деп атап өтті Әмина Жарылғапова.
Сонымен қатар, Нұр-сұлтан бүгінгі таңда әлемдік үкіметтерді қарусыздану мен таратпауға шақыра отырып, ашық жаһандық диалогты нығайтуға ықпал ете отырып, осы бағыттағы күш-жігерді төмендетпейді. Қазақстанның қандай жобалары мен бастамалары осының дәлелі болып табылады? Бұл туралы біздің ресми сайттан оқыңыз.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ХалықаралықҚатынастар #АнтиядролықҚозғалыс #Тәуелсіздіктің_30_жылы #Қазақстан
https://iwep.kz/#/posts/60dbe3a15fb3932faa0f5640/#header
Кейінгі оқиғалар көрсеткендей, Елбасының бұл шешімі нәтижесінде Қазақстанның жедел дамуының катализаторы бола отырып, орасан зор экономикалық пайда әкелді деп ескерді ӘЭСИ сарапшысы Әмина Жарылғапова. Әсіресе, ядролық зымырандардан бас тарту нәтижесінде алынған қауіпсіздік кепілдіктері миллиардтаған долларлық инвестицияларға жол ашып, елдің инвестициялық ахуалын едәуір жақсартты.
«Әлем елдерінің ядролық қарудан бас тарту мәселесін түпкілікті шешу өте күрделі әрі қиын міндет болып қала береді. Соған қарамастан, Қазақстан мен басқа да мемлекеттердің күш-жігері бүгінде ядролық қарусыз әлем құру мақсатына қол жеткізуге мүмкіндік беретін осындай халықаралық-құқықтық тетікті дамытуға бағытталған», - деп атап өтті Әмина Жарылғапова.
Сонымен қатар, Нұр-сұлтан бүгінгі таңда әлемдік үкіметтерді қарусыздану мен таратпауға шақыра отырып, ашық жаһандық диалогты нығайтуға ықпал ете отырып, осы бағыттағы күш-жігерді төмендетпейді. Қазақстанның қандай жобалары мен бастамалары осының дәлелі болып табылады? Бұл туралы біздің ресми сайттан оқыңыз.
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Саясат #ХалықаралықҚатынастар #АнтиядролықҚозғалыс #Тәуелсіздіктің_30_жылы #Қазақстан
https://iwep.kz/#/posts/60dbe3a15fb3932faa0f5640/#header
Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан ел үшін стратегиялық маңызы бар сансыз міндеттерді шешуге мәжбүр болды. Бұл жоспарлы экономикадан нарықтық экономикаға көшу, жеке меншікті енгізу және «теңге» ұлттық валютасын құру, сондай-ақ бүкіл халықты әлеуметтік қорғау жүйесінен әлеуметтік көмек жүйесіне көшу және мүдделі елдермен өзара тиімді жаңа екі жақты экономикалық байланыстарды жолға қою.
«Осы өзгерістер жүзеге асырылған кезде әлемдік экономикада қаржылық дағдарыс орын алды, ал біздің экономикамыз тығыз байланысты болған жақын көршілеріміз өз міндеттемелері бойынша дефолт жариялады. Бұл да біздің экономикамызға кері әсерін тигізді. Сонымен қатар, батыс басылымдарында сол кезеңде көптеген сарапшылар, «ми орталықтары» әлеуметтік, этникалық қақтығыстар мен экономикалық мәселелерге байланысты Қазақстанның Орталық Азия картасынан тәуелсіз мемлекет ретінде жойылып кету мүмкіндігін болжады. Бірақ біз қарсылық көрсетіп қана қоймай, жүйелік жоспарлауға көштік», - деп ӘЭСИ сарапшысы Спанов назар аударды.
Қоғам бұған дейін жетпіс жыл бойы экономика, білім беру, денсаулық сақтау, әлеуметтік қамсыздандыру, тұрғын үй және тағы басқа елдегі барлық мәселелерді партия мен мемлекеттік органдар шешкеніне үйреніп қалған. Халық абдырап, дүрбелеңде болды.
М.Спанов атап өткендей, тәуелсіз Қазақстанның жаңа басшылығы бұл мәселелерді шешуге бірден жүйелі түрде кірісе бастады. Қателіктерге, қиындықтарға, тәжірибенің болмауына, нарықтық ойлау қабілеті бар менеджерлердің жетіспеуіне, экономикалық байланыстардың үзілуіне, қаржылық резервтердің болмауына қарамастан, ел тұрақты түрде алға жылжуды жалғастырды.
Сол кезеңде Нұрсұлтан Назарбаев ұсынған «Алдымен экономика, содан кейін саясат» формуласы Қазақстанның қазіргі кездегі экономикалық табысқа қол жеткізуінің негізі ғана емес, сонымен бірге еліміздің болашақ дамуының кепілі болды. Бұл тұжырымдаманың мәні бірінші кезекте бәсекеге қабілетті экономикалық жүйені құру, жұмыс орындарын құру, әлеуметтік мәселелерді және халықты азық-түлікпен қамтамасыз ету мәселелерін шешу, содан кейін ғана саяси реформаларға көшу қажет болды.
Қысқа уақыт ішінде ел өңірдегі аутсайдерден макроэкономикалық көрсеткіштер бойынша да, құрылымдық реформалар бойынша да Орталық Азиядағы экономикалық көшбасшыға айналды. Бүкіл әлем Қазақстандағы жаңа экономикалық ғажайып туралы айта бастады, ал осы ғажайыптың авторы - ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев болды.
Тәуелсіз Қазақстанның қалыптасуының күрделі, ұзақ және ішкі және сыртқы сын-қатерлерге толы процесі қалай өткендігі туралы біздің жаңа материалымыздан толығырақ оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/60df1c8a5fb3932faa0f564a/#header
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Тарих #ӘЭСИ_Саясат #ӘЭСИ_Экономика #Тәуелсіздіктің_30_жылы #Қазақстан
«Осы өзгерістер жүзеге асырылған кезде әлемдік экономикада қаржылық дағдарыс орын алды, ал біздің экономикамыз тығыз байланысты болған жақын көршілеріміз өз міндеттемелері бойынша дефолт жариялады. Бұл да біздің экономикамызға кері әсерін тигізді. Сонымен қатар, батыс басылымдарында сол кезеңде көптеген сарапшылар, «ми орталықтары» әлеуметтік, этникалық қақтығыстар мен экономикалық мәселелерге байланысты Қазақстанның Орталық Азия картасынан тәуелсіз мемлекет ретінде жойылып кету мүмкіндігін болжады. Бірақ біз қарсылық көрсетіп қана қоймай, жүйелік жоспарлауға көштік», - деп ӘЭСИ сарапшысы Спанов назар аударды.
Қоғам бұған дейін жетпіс жыл бойы экономика, білім беру, денсаулық сақтау, әлеуметтік қамсыздандыру, тұрғын үй және тағы басқа елдегі барлық мәселелерді партия мен мемлекеттік органдар шешкеніне үйреніп қалған. Халық абдырап, дүрбелеңде болды.
М.Спанов атап өткендей, тәуелсіз Қазақстанның жаңа басшылығы бұл мәселелерді шешуге бірден жүйелі түрде кірісе бастады. Қателіктерге, қиындықтарға, тәжірибенің болмауына, нарықтық ойлау қабілеті бар менеджерлердің жетіспеуіне, экономикалық байланыстардың үзілуіне, қаржылық резервтердің болмауына қарамастан, ел тұрақты түрде алға жылжуды жалғастырды.
Сол кезеңде Нұрсұлтан Назарбаев ұсынған «Алдымен экономика, содан кейін саясат» формуласы Қазақстанның қазіргі кездегі экономикалық табысқа қол жеткізуінің негізі ғана емес, сонымен бірге еліміздің болашақ дамуының кепілі болды. Бұл тұжырымдаманың мәні бірінші кезекте бәсекеге қабілетті экономикалық жүйені құру, жұмыс орындарын құру, әлеуметтік мәселелерді және халықты азық-түлікпен қамтамасыз ету мәселелерін шешу, содан кейін ғана саяси реформаларға көшу қажет болды.
Қысқа уақыт ішінде ел өңірдегі аутсайдерден макроэкономикалық көрсеткіштер бойынша да, құрылымдық реформалар бойынша да Орталық Азиядағы экономикалық көшбасшыға айналды. Бүкіл әлем Қазақстандағы жаңа экономикалық ғажайып туралы айта бастады, ал осы ғажайыптың авторы - ҚР Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев болды.
Тәуелсіз Қазақстанның қалыптасуының күрделі, ұзақ және ішкі және сыртқы сын-қатерлерге толы процесі қалай өткендігі туралы біздің жаңа материалымыздан толығырақ оқыңыз.
https://iwep.kz/#/posts/60df1c8a5fb3932faa0f564a/#header
#ӘЭСИ #ӘЭСИ_Тарих #ӘЭСИ_Саясат #ӘЭСИ_Экономика #Тәуелсіздіктің_30_жылы #Қазақстан
