📌 پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍#فرزان_خاموشی

❓چه کسی حاضر است به خدا قرض دهد؟؟

✨{مَّن ذَا ٱلَّذِی یُقۡرِضُ ٱللَّهَ قَرۡضًا حَسَنࣰا فَیُضَـٰعِفَهُۥ لَهُۥۤ أَضۡعَافࣰا كَثِیرَةࣰۚ وَٱللَّهُ یَقۡبِضُ وَیَبۡصُۜطُ وَإِلَیۡهِ تُرۡجَعُونَ} 📖[سوره البقرة: ۲۴۵] 
🌸 ترجمه:
«کیست که به خدا قرض نیکویی دهد تا آن را برای او چندین برابر کند؟ و خداوند محدود و گسترده می‌سازد و به سوی او بازگردانده می‌شوید.»

🔹نوع پرسش: «استفهام ترغیبی» را بکار برده است. بدین معنی خداوند برای تشویق مخاطب خود بر انجام کاری سخن خود را به صورت سوال می‌آورد. 

🔹پیام پرسش: در این آیه تشویق بر پرداخت وام نیکو به خداوند است.
در تعبیر قرض، پیام ظریفی نهفته است. این کلمه دلالت بر این دارد که گیرنده وام، بر خود لازم می‌داند، وام را به بخشنده بازگرداند. و نوعی تضمین در بازپرداخت وجود دارد.  

➖ خداوند به عنوان گیرنده وام، که مالک آسمان‌ها و زمین، و خزائن همه کائنات در دست اوست، اما با این حال از بندگانش قرض نیکو می‌طلبد. و در واقع قرض نیکو، برای خود بخشنده سود خواهد افتاد.

✔️ چرا که در آیه خداوند وعده داده است، بیشتر از آنچه فرد قرض دهنده، می‌بخشد، چندین برابر به او بازگشت داده می‌شود.

✔️ و هیچ انسان عاقلی اینگونه معامله پرسود را رها نمی‌کند، بلکه در تجارت دنیا، شخص هرجا سود بیشتری برای او داشته باشد. اقدام به سرمایه گذاری می‌کند. و چه سود و تجارتی پرسود‌تر، از تجارت با مالک بی‌نیاز. 

(مقصود از ((قرض نیکو ))  آن است که صفت‌های نیکو را در برداشته باشد. مانند نیت درست بدون هیچ غرض و هدفی، دادن آن به نیازمندان واقعی، و اینکه قرض دهنده، به خاطر انفاق بر انفاق کننده منت نگذارد.)  
(تفسیر راستین، السعدی، ج ۲، ص ۱۸۹) 

🌙رمضان ماه آواز دل‌🌙

➣ t.iss.one/islahweb

📌 پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍#فرزان_خاموشی

❓چه کسی این وضعیت را دوست دارد؟

✨{أَیَوَدُّ أَحَدُكُمۡ أَن تَكُونَ لَهُۥ جَنَّةࣱ مِّن نَّخِیلࣲ وَأَعۡنَابࣲ تَجۡرِی مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَـٰرُ لَهُۥ فِیهَا مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَ ٰ⁠تِ وَأَصَابَهُ ٱلۡكِبَرُ وَلَهُۥ ذُرِّیَّةࣱ ضُعَفَاۤءُ فَأَصَابَهَاۤ إِعۡصَارࣱ فِیهِ نَارࣱ فَٱحۡتَرَقَتۡۗ كَذَ ٰ⁠لِكَ یُبَیِّنُ ٱللَّهُ لَكُمُ ٱلۡـَٔایَـٰتِ لَعَلَّكُمۡ تَتَفَكَّرُونَ} 📖[سوره البقرة: ۲۶۶]
🌸 ترجمه:
«آیا کسی از شما دوست می‌دارد که باغی از درختان خرما و انگور داشته باشد که از زیر درختان آن، جویبارها روان باشد و برای او در آن هرگونه میوه‌ای باشد و در حالی که به سن پیری رسیده و فرزندانی ضعیف داشته باشد، گردبادی که در آن آتش باشد، به باغ برخورد کند و آن را بسوزاند؟! این چنین خداوند آیات خود را برایتان بیان و آشکار می‌سازد، شاید بیندیشید.»

🔹نوع پرسش: آیه با استفهام انکاری و تحذیری
استفهام «تحذیری» از اقسام استفهام مجازی و به این معنا است که گوینده برای ترساندن مخاطب، سخن خود را به صورت سؤال شروع شده است، بدین معنا که هیچ فردی چنین حالتی که در آیه توصیف می‌کند را دوست ندارد. و طرح پرسش ناگواری آن حالت را بیشتر نمایان می‌کند.

🔹پیام پرسش: آیه در قالب تمثیل به اهمیت بخشش مال بدون منت و آزار اشاره دارد. بخشش با منت عمل فرد را تباه می‌کند آن هم در روزی که به ذخیره معنوی و عمل صالح نیاز دارد.
👈 چرا که با منت گذاشتن و اذیت کردن گیرنده، تلاش خود را در واقع تباه می‌سازد. و با دستان خالی به پیشگاه رب‌العالمین می‌رود.
به مانند صاحب باغی است، که خود در نهایت پیری باشد و فرزندانش هم خردسال و ضعیف که نتوانند او را در مقابل آتش گرفتن باغ یاری کنند، و نیاز شدید به ثمره باغ داشته باشد، نشان از مصیبت بزرگی است.

✔️ و خداوند تصویر زنده‌ای از صحنه‌های قیامت، که فرد در آنجا شدیدا به اعمال صالح جهت رهایی بخشی از آتش دوزخ دارد را زیبا در این آیه به تصویر می‌کشد.

✨در بیانی دیگر خداوند از اعمال بی‌ثمر انسان در قیامت اینچنین بازگو می‌کند و می‌فرماید:

✨{وَقَدِمۡنَاۤ إِلَىٰ مَا عَمِلُوا۟ مِنۡ عَمَلࣲ فَجَعَلۡنَـٰهُ هَبَاۤءࣰ مَّنثُورًا} 📖[سوره الفرقان: ۲۳]
🌸 ترجمه:
«ما به سراغ تمام اعمالی که آنان انجام داده‌اند میرویم و همه را همچون ذرات غبار پراکنده در هوا می‌سازیم.»

✅ در واقع تمثیل در آیه تصویری از عمل فردی را دارد که با منت گذاشتن در بخشش و صدقه عمل خود را به تباهی می‌کشاند و نابود می‌کند.
👈 چرا که منت، رفتاری بس زشت و پست، و احساس بسیار رذیلانه است. و انسانی که دست به چنین کاری می‌زند، به خاطر دوست داشتن به کوچک داشتن گیرنده، یا برای خودنمایی و جلب توجه مردم به خود، است. نه برای رضایت خدا، منت گذاشتن در بخشش، برای دهنده و گیرنده، به طور یکسان اذیت و آزار است.
برای کسی که صدقه می‌بخشد، حالتی از تکبر و خودپسندی را برمی انگیزد به گونه‌ای که برادر و هم کیش خود را در برابر خود شکسته دل و سر به زیر می‌کند. و همچنین قلب شخص بخشنده را لبریز از دورویی و ریاکاری و از خدا بی‌خبری می‌کند. برای گیرنده هم صدقه با منت، چرا که او را دچار سرخوردگی و شکستگی می‌کند، و عکس العمل آن کینه توزی و انتقام جویی خواهد بود.

( في‌ظلال القرآن، ج ۱، ص ۴۶۴)

🌱درخت کرم هر کجا بیخ کرد
گذشت از فلک شاخ و بالای او
گر امید داری کز او برخوری
به منت منه اره بر پای او
(سعدی)

🌙رمضان ماه آواز دل‌🌙


https://t.iss.one/islahweb

📌 پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍#فرزان_خاموشی

❓آیا خواهانید شما رو از والاترین نعمت‌ها آگاه سازم؟؟

✨{زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ ٱلشَّهَوَ ٰ⁠تِ مِنَ ٱلنِّسَاۤءِ وَٱلۡبَنِینَ وَٱلۡقَنَـٰطِیرِ ٱلۡمُقَنطَرَةِ مِنَ ٱلذَّهَبِ وَٱلۡفِضَّةِ وَٱلۡخَیۡلِ ٱلۡمُسَوَّمَةِ وَٱلۡأَنۡعَـٰمِ وَٱلۡحَرۡثِۗ ذَ ٰ⁠لِكَ مَتَـٰعُ ٱلۡحَیَوٰةِ ٱلدُّنۡیَاۖ وَٱللَّهُ عِندَهُۥ حُسۡنُ ٱلۡمَـَٔابِ ○ قُلۡ أَؤُنَبِّئُكُم بِخَیۡرࣲ مِّن ذَ ٰ⁠لِكُمۡۖ لِلَّذِینَ ٱتَّقَوۡا۟ عِندَ رَبِّهِمۡ جَنَّـٰتࣱ تَجۡرِی مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَـٰرُ خَـٰلِدِینَ فِیهَا وَأَزۡوَ ٰ⁠جࣱ مُّطَهَّرَةࣱ وَرِضۡوَ ٰ⁠نࣱ مِّنَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ بَصِیرُۢ بِٱلۡعِبَادِ○} [سوره آل عمران: ۱۴-۱۵]


🔹نوع پرسش:
استفهام تشویقی و ترغیبی است.

🔹پیام پرسش:

این دو آیه از حالت انسان‌ها خبر می‌دهد، گروهی که در بند شهوات شش گانه آیه اول می‌مانند و آمال و آرزوهایشان می‌شود و دلبسته و وابسته این شش زینت دنیا می‌شوند.
هر چند آراستگی امور ذکر شده دلیل بر ناپاک بودن و زشت بودن آن نیست.
👈 چرا که خداوند فطرت انسان‌ها را به گونه‌ای قرار داده که چنین میل و گرایشی را در بر می‌گیرد. آیه در واقع مخاطبین خود را به زشتی این سرشت‌ها فرا نمی‌خواند بلکه دعوت می‌کند این انگیزها فطری را بشناسند و آن‌ها را در جای مقرر خودش بگونه‌ای که از حد تجاوز نکند قرار داده شود،

✔️ به صورت کلی می‌توان گفت، اسلام نیامده تا فطرت و سرشت انسان‌ها مبارزه کند،
👈 بلکه آمده، آن را مدیریت کند تا از مسیر خارج نشود. و اساس بنای اسلام بر(( سرکوب کردن)) فطرت نیست. بلکه بنا بر ((کنترل کردن)) است.

✨ در ادامه آیه بعدی خداوند بیان می‌دارد که لذایذ و شهوات دنیا زودگذر است، و پایبند آن شدن برازنده انسان مومن نیست.
👈 بلکه کسی که خواهان چیز بهتر از آن‌هاست، و خواستار تعالی است، آن را در پیشگاه خدا بجوید. و بنا را بر این بگذارد از رهگذر زینت‌های دنیا، به پاداش عقبی برسد. آنچنان که شاعر می‌گوید، مال و ثروتی که در راستای رضای خدا کسب و خرج شود بهترین مال است.

🌱چیست دنیا از خدا غافل بدن
نه قماش و نقره و میزان و زن
مال را کز بهر دین باشی حمول
نعم مال صالح خواندش رسول
(مثنوی، دفتر اول)

➖ آب در کشتی هلاک کشتی است
در این میان گاهی اوقات موانعی در سر راه فطرت قرار می گیرد، که او را از هدف اصلی که توجه به آخرت باشد دور می‌کند.

➖ فطرت انسانی را:
• گاهی زنگار شبهات یا غبار شهوات، تاریک می‌گرداند.
• و گاهی با هواپرستی و پندارگرایی به انحراف و آلودگی کشیده می‌شود، یا با تقلید جاهلانه از پدران و نیاکان، و فرمانبرداری کورکورانه از پیشکسوتان و بزرگان از راه به بیراهه می‌افتد.
• گاهی نیز آدمی به غرور و خودپسندی دچار می‌گردد و چنان می‌پندارد که روی پای خودش ایستاده است و خویشتن را خدا بی‌نیاز می‌بیند.

✔️ اما حقیقتی که ثابت است، این فطرت پژمرده و ضعیف می‌شود، ولی نمی‌میرد، پنهان می‌شود، ولی از میان نمی‌رود.
(نقش ایمان در زندگی، یوسف قرضاوی فرزانه غفاری، محسن ناصری، ص ۱۴۴)

🌙رمضان ماه آواز دل‌🌙

➣ t.iss.one/islahweb

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍ #فرزان_خاموشی

❓ چرا بعضی نشانه‌های آشکار خدا را می‌پوشانند؟ و حق را با باطل در هم می‌آمیزند؟

✨{ یَـٰۤأَهۡلَ ٱلۡكِتَـٰبِ لِمَ تَكۡفُرُونَ بِـَٔایَـٰتِ ٱللَّهِ وَأَنتُمۡ تَشۡهَدُونَ ○ یَـٰۤأَهۡلَ ٱلۡكِتَـٰبِ لِمَ تَلۡبِسُونَ ٱلۡحَقَّ بِٱلۡبَـٰطِلِ وَتَكۡتُمُونَ ٱلۡحَقَّ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ } 📖 [سوره آل عمران: ۷۰-۷۱]
🌸 ترجمه:
«ای‌اهل کتاب! چرا آیه‌های خداوند را نادیده می‌گیرید و تکذیب می‌دارید و حال آن که می‌بینید؟○ ای‌اهل کتاب! چرا حق را با باطل می‌آمیزید و کتمانش می‌کنید و حال آن که شما می‌دانید.»

🔹 نوع پرسش: استفهام انکاری

🔹 پیام پرسش:
پرسش در آیه، از روی گردانی اهل کتاب از حق و درهم آمیختن آن سخن می‌گوید.
⚠️اما آیا خطاب قرآن تنها به اهل کتاب است؟ یا اینکه این هشدار برای همه مخاطبان قرآن است تا از این آفات دوری کنند؟

✨{ قُلۡ یَـٰۤأَهۡلَ ٱلۡكِتَـٰبِ لِمَ تَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ ٱللَّهِ مَنۡ ءَامَنَ تَبۡغُونَهَا عِوَجࣰا وَأَنتُمۡ شُهَدَاۤءُۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَـٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ } 📖 [سوره آل عمران: ۹۹]
🌸 ترجمه:
«بگو ای اهل کتاب چرا کسی را که ایمان آورده است.از راه خدا باز می‌دارید و می‌خواهید این راه را کج نشان دهید و حال آن که شماآگاهید؟ و خدا از آنچه می‌کنید بی‌خبر نیست.»

⁉️ پرسش این است:
🚫 وقتی فرد حقیقت را می‌داند و شاهد آن است، چرا آن را می‌پوشاند؟
❓چرا برخی با حقیقت سر ستیز دارند؟
❓و چرا برخی، با وجود آگاهی، حقیقت را پنهان می‌کنند؟

🔍 کشف انگیزه‌های این رفتار، مصلحان اجتماعی را در درمان این مشکل یاری می‌دهد.

⚖️ برخی انگیزه‌های مقابله با حق:
1️⃣ تعصب نسبت به اندیشه‌ای خاص
2️⃣ منافع شخصی
3️⃣ غرور و تکبر
4️⃣ احساس محدودیت، چون پذیرش حق نیازمند پایبندی به قوانین است و فرد گمان می‌کند که آزادی‌اش را از دست می‌دهد.

👤 سید قطب در “فی ظلال القرآن” می‌گوید:
کتمان حق توسط اهل کتاب، ناشی از کمبود دلیل نبود، بلکه به خاطر هوی و هوس، مصلحت‌جویی و گمراه‌سازی دیگران بوده است.

👤 او همچنین اشاره می‌کند:
اهل کتاب، در طول تاریخ دسیسه‌هایی علیه میراث اسلامی انجام داده‌اند:
🔸 افزودن مطالب نادرست به تاریخ اسلام
🔸 تحریف احادیث نبوی
🔸 دستکاری در تفسیر قرآن
🔸 ساخت شخصیت‌های جعلی برای تأثیرگذاری بر مسلمانان

🌙 رمضان، ماه آواز دل 🌙

➣ t.iss.one/islahweb

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍ #فرزان_خاموشی

❓  چرا در قرآن نمی‌اندیشند؟

✨{أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ ٱلۡقُرۡءَانَۚ وَلَوۡ كَانَ مِنۡ عِندِ غَیۡرِ ٱللَّهِ لَوَجَدُوا۟ فِیهِ ٱخۡتِلَـٰفࣰا كَثِیرࣰا} 📖[سوره النساء: ۸۲]

🌸 ترجمه:
«آیا در قرآن تدبر و اندیشه نمی‌کنند، اگر از نزد غیر الله بود قطعا در آن اختلاف بسیاری می‌یافتند.»

🔹نوع پرسش: استفهام انکاری است.

🔹پیام پرسش: آیه توصیه به تدبر در قرآن می‌کند.

✅ و تدبر در اصل به معنای نگاه کردن به پایان و عاقبت کاری است.‌ و گفته شده تدبر در واقع راه یافتن به معانی با فرو رفتن در دریای اندیشه‌ها و بیرون کشیدن گوهرهای معنا با دقیق ترین استنباط‌ها.

✅ تدبر معنایی فراتر از تفکر صرف دارد، می‌توان گفت:
1⃣ ژرف سنجی، (عمیق شدن)
2⃣ در معانی و باریک‌بینی(دقت نظر) در حد کمال دو ویژگی ممتاز تدبر است.
{ تفسیر معاصرانه قرآن کریم، ج ۲، ص ۱۴۱}

➖ ذکر کلمه تدبر به صورت مضارع دلالت بر مفهوم تدرج و استمرار دارد.
بدین معنا از مخاطبین خواسته شده که به صورت پی‌درپی و مستمر در قرآن تدبر کنند تا به صدق قرآن پی‌ببرند.

👤ابن قیم در این باره می‌گوید:
تدبر در کلام، به معنای تامل در ابتدا و انتهای آن است، سپس دوباره در ابتدا و انتهای آن نگاه کند. به همین دلیل این فعل ، بر وزن ( تفعل ) آمده که بر تدریج و استمرار دلالت می‌کند.

✅ و همچنین کلمه تدبر معنای سختی، تکلف و تلاش در بر دارد.
کسی که می‌خواهد به مقاصد و اهداف قرآن پی‌ببرد نیازمند تلاش و کوشش زیاد است و با یک بررسی سطحی این مهم محقق نمی‌شود.
{حقیقت تدبر، عبدالله سرحان، مترجم جمیل رحیمی، ص ۲۳}

➖ نکته دیگر در این آیه:
اشاره ظریفی به ویژگی دگرگونی و اختلاف پیاپی و پیوسته و از حالی به حالی دیگر شدن دارد. در گفتار آدمیزاد، فراز و نشیب، درستی و نادرستی، توانایی و ناتوانی، صعود و سقوط، پرتو افشانی و درخشیدن و خاموشی و فروکش کردن و پدیده‌های دیگری که به همراه آن‌ها نشانه‌های آدمیزاد نمایان و هویدا می‌گردد.

✔️ در قرآن با پدیده‌ی هماهنگی و عدم اختلاف، از لحاظ شیوه‌ی سخن پردازی و زیبائی‌های هنری، جلوه‌گر است.

👈 و همچنین از نظر اندیشه و سازماندهی و قانونگذاری، فرق ساختار یزدان و ساختار انسان، واضح‌تر و روشن‌تر خواهد بود.

➖ نظریه انسان جزئی که دیدگاه جزئی دارد، و از معضلات و مشکلات زمانی متاثر می‌گردد و فراتر از لحظه حاضر را نمی‌داند، و حتی از لحظه حاضر نیز همه چیز آن را نمی‌داند  و بی‌خبر از بسیاری از مسائل همین لحظه حاضر و کنونی می‌باشد، ده‌ها و صدها نقص و عیب و کم و کاستی در برنامه و مکتب و قوانین وضعی او پیدا می‌گردد.
( فی ظلال قرآن، ج ۲، ص ۱۶۸)

🌙 رمضان، ماه آواز دل 🌙

➣ t.iss.one/islahweb

🎙خطبه نمازجمعه ۲۴ اسفند ماه ۱۴۰۳ مطابق با (۱۴ رمضان۱۴۴۶)

📝 موضوع: رمضان و درس مسئولانه زیستن

🕌 مکان: شهر کوره

👤خطیب: #فرزان_خاموشی

▷ ◉─────────۲۷:۰۴

❀ مؤسسه تابشِ فرهنگ و اندیشه ❀


🌐 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید:‌

🔸Instagram🔸Telegram 🌐Web 🔸Aparat

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍️ #فرزان_خاموشی

❓خدا چه‌نیازی به عذاب دادن بندگانش دارد؟

✨{مَّا یَفۡعَلُ ٱللَّهُ بِعَذَابِكُمۡ إِن شَكَرۡتُمۡ وَءَامَنتُمۡۚ وَكَانَ ٱللَّهُ شَاكِرًا عَلِیمࣰا} [سوره النساء: ۱۴۷]

🌸 ترجمه:
«الله شما را عذاب نمی‌دهد اگر شکر کنید و ایمان بیاورید و خداوند شکرگزار دانا است.»

🔹نوع پرسش: استفهام انکاری است.

🔹پیام پرسش:
آیه به یکی از چالشی‌ترین مسئله اعتقادی انسان‌ها می‌پردازد، مسئله شر و بدی در زندگی انسان‌ها، این مسئله در صورت عدم پاسخ قانع کننده برای آن به پناهگاهی جهت روی آوردن انسان‌ها به سمت الحاد و بی‌دینی مبدل خواهد شد.

➖ آیه این موضوع مهم را با طرح یک سوالی بدان می‌پردازد، در واقع خداوند چه‌نیازی به عذاب و درد و رنج بندگان دارد؟؟
با عذاب دادن انسان‌ها چه سودی به خداوند بر می‌گردد؟

👤 سیدقطب می‌گوید:
خداوند نه عشقی به عذاب دادن دارد، نه میلی به غل و زنجیر کردن فردی، نه از شکنجه‌ها و رنج‌ها لذت می‌برد، و نه اینکه خداوند نیت به نمایش گذاشتن تاج و تخت، و نه اظهار سلطه و قدرت خود را ندارد.
(فی ظلال القرآن، ج ۲، ص ۲۶۹)

✅ از سوی دیگر وقتی داعی و انگیزه ارتکاب افعال قبیح و ظلم را مورد تحلیل و تجزیه قرار می‌دهیم با دو عامل و انگیزه رو به رو می‌شویم: احتیاج و جهل.

👈 بدین معنا که فاعلی که مرتکب فعل قبیح و ناروایی می‌شود ضرورتاً انگیزه او در فعل زشت یکی از این دو است؛
👈 مثلاً کسی که دزدی می کند انگیزه‌اش رفع حاجات خود است و یا کسی که از روی عصبانیت به شخص دیگری ضرب و جرح وارد می‌کند، برای رسیدن به تشفی نفس و خاموش کردن شعله آتش درونی خود است که به آن نیازمند است.
👈 و یا گاه کسی بدون آگاهی در حق شخصی دیگر ظلم می کند یا بدون توجه مرتکب امر قبیح می‌گردد.

✔️ از این روی دواعی و انگیزه‌های فاعل در فعل شر و قبیح به یکی از این دو بر می‌گردد.

➖از این دو مقدمه به این رهیافت می‌رسیم که خداوند نمی‌تواند فاعل امر قبیح و فعل ناروا گردد.
👈 زیرا هیچ یک از این دو انگیزه در وجود خداوند قابل تصور نیست، و این بدین جهت است که به براهین خداوند، غنی و قادر و عالم مطلق است.
از این رو هیچ انگیزه و توجیهی وجود ندارد که خداوند متعال در حق مخلوقات خود به ویژه انسان ظلم و فعل قبیحی روا دارد.
پس در این صورت آنچه بندگان به عنوان عذاب و درد و رنج در دنیا متحمل می شوند، حتما خیر و مصلحتی در آن نهفته است که ما از آن غافل و بی‌خبریم.
(خدا و مسئله شر، قراملکی، ص ۲۴۹)

🌙رمضان ماه آواز دل‌🌙

https://t.iss.one/islahweb

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍ #فرزان_خاموشی

❓چرا خداوند بندگانش را در مقابل گناهانشان عذاب می‌دهد؟

✨{وَقَالَتِ ٱلۡیَهُودُ وَٱلنَّصَـٰرَىٰ نَحۡنُ أَبۡنَـٰۤؤُا۟ ٱللَّهِ وَأَحِبَّـٰۤؤُهُۥۚ قُلۡ فَلِمَ یُعَذِّبُكُم بِذُنُوبِكُمۖ بَلۡ أَنتُم بَشَرࣱ مِّمَّنۡ خَلَقَۚ یَغۡفِرُ لِمَن یَشَاۤءُ وَیُعَذِّبُ مَن یَشَاۤءُۚ وَلِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَـٰوَ ٰ⁠تِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَیۡنَهُمَاۖ وَإِلَیۡهِ ٱلۡمَصِیرُ} 📖[سوره المائدة: ۱۸]

🌸 ترجمه:
«یهودیان و مسیحیان گفتند ما پسران و دوستان الله هستیم، بگو پس چرا شما را به کیفر گناهانتان عذاب می‌کند؟ بلکه شما بشری هستید از جمله افرادی که آفریده است هرکس را بخواهد می‌آمرزد و هرکس را بخواهد عذاب می‌دهد. فرمانروایی آسمان‌ها و زمین و آنچه میان آن دو قرار دارد از آن الله است و بازگشت بسوی اوست.»


🔹نوع پرسش: استفهام انکاری است.

🔹پیام پرسش:

❌ آیه در واقع  رد صریح و خط بطلان بر عقیده‌ای می‌کشد، که در دیدگاه یهود و نصاری جاری بوده است. بر این مبنا از آنجا که آنان خود را فرزندان خدا و دوستداران او می‌دانند. پس خداوند در دادگری‌اش به سود آنان جانبداری می‌کند.

⚡️اینجا قرآن ضربه‌ای قاطعانه بر این نگاه بدون دلیل و پشتوانه می‌زند. و با سوالی این دیدگاه را به چالش می‌کشاند:
⁉️ اگر این دیدگاه شما که چون به خدا نزدیک هستید و از جمله دوستداران اویید، پس چرا خداوند شما را به خاطر گناهانتان عذاب می‌دهد؟

➖ این دیدگاه که خود را خاص‌تر از دیگران دیدن و برای خود ویژگی‌های خاص در نظر گرفتن، و تافته جدا بافته از مردمان دیگر دانستند، در فکر و اندیشه اسلامی و قرآنی جایگاهی ندارد.

⚖ و دادگری خدا در مغفرت و بخشش و عذاب بر اسبابی استوار است.

👈(و وجود این نوع جهان‌بینی و اندیشه‌ای در زندگی بشر چه تباهی و فساد به بار می‌آورد، و در زندگی این چنین کژروی و انحرافی ممکن است چه پریشان حالی و نابسامانی را به وجود آورد؟)
(فی ظلال القرآن، ج ۲، ص ۳۹۶)

➖ نکته و پیام ظریفی دیگر در آیه این است:

اگر کسی واقعا محبوب خدا باشد، و اسباب این محبوبیت را کسب کرده، خداوند عذابش را از او دور می‌کند چرا که دوست، دوستدار خود را عذاب نمی‌دهد.

✅ پرسش آیه برای کسانی است که در میدان عملی بنای ارتباط خود را بر آمال و آرزوهای باطل بنا کرده باشند، رد می‌کند.

⚡️آنجا که در فراز دیگر این آرزو اندیشی بدون عمل را رد می‌کند و می‌فرماید:

✨{لَّیۡسَ بِأَمَانِیِّكُمۡ وَلَاۤ أَمَانِیِّ أَهۡلِ ٱلۡكِتَـٰبِۗ مَن یَعۡمَلۡ سُوۤءࣰا یُجۡزَ بِهِۦ وَلَا یَجِدۡ لَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلِیࣰّا وَلَا نَصِیرࣰا} 📖[سوره النساء: ۱۲۳]

🌸 ترجمه:
«(نجات و رستگاری) به آرزوهای شما و آرزوهای اهل کتاب نیست هرکس کار ناشایستی انجام دهد به کیفرش خواهد رسید و دوست و یاوری جز الله برای خود نخواهد یافت.»

➖ نکته دیگر آیه:
عملکرد بد انسان، گم نمی‌شود، و روزی فرد باید پاسخگوی عملکرد خود باشد.

⚠️ هر گناهی و عمل بدی، در صورت عدم توبه و بازگشت، خداوند عذاب و تنبیهی در نظر می‌گیرد.

🌙رمضان ماه آواز دل‌🌙

➣ t.iss.one/islahweb

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍️ #فرزان_خاموشی

❓مانع پذیرش ایمان و حق چیست؟

✨{لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ ٱلنَّاسِ عَدَ ٰ⁠وَةࣰ لِّلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ ٱلۡیَهُودَ وَٱلَّذِینَ أَشۡرَكُوا۟ۖ وَلَتَجِدَنَّ أَقۡرَبَهُم مَّوَدَّةࣰ لِّلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ ٱلَّذِینَ قَالُوۤا۟ إِنَّا نَصَـٰرَىٰۚ ذَ ٰ⁠لِكَ بِأَنَّ مِنۡهُمۡ قِسِّیسِینَ وَرُهۡبَانࣰا وَأَنَّهُمۡ لَا یَسۡتَكۡبِرُونَ○وَإِذَا سَمِعُوا۟ مَاۤ أُنزِلَ إِلَى ٱلرَّسُولِ تَرَىٰۤ أَعۡیُنَهُمۡ تَفِیضُ مِنَ ٱلدَّمۡعِ مِمَّا عَرَفُوا۟ مِنَ ٱلۡحَقِّۖ یَقُولُونَ رَبَّنَاۤ ءَامَنَّا فَٱكۡتُبۡنَا مَعَ ٱلشَّـٰهِدِینَ○وَمَا لَنَا لَا نُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَمَا جَاۤءَنَا مِنَ ٱلۡحَقِّ وَنَطۡمَعُ أَن یُدۡخِلَنَا رَبُّنَا مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلصَّـٰلِحِینَ} 📖[سوره المائده: ۸۲،۸۳،۸۴]

🌸 ترجمه:
«خواهی دید که دشمن ترین مردم برای مؤمنان یهودیان و مشرکانند و خواهی دید که مهربان ترین مردم برای مؤمنان کسانیند که خود را مسیحی مینامند این بدان خاطر است که در میان مسیحیان، کشیشان و راهبانی هستند که تکبر نمی ورزند.○ و آنان هر زمان بشنوند چیزهایی را که بر پیغمبر نازل
شده است بر اثر شناخت حق و دریافت حقیقت چشمانشان را می‌بینی که پر از اشک می‌گردد می‌گویند پروردگارا ایمان داریم پس ما را از زمره گواهان به شمار آور.○ ما چرا نباید به خدا و به حقیقتی که برای ما آمده است ایمان نیاوریم؟ و حال آن که امیدواریم که پروردگارمان ما را با صالحان به ببرد.»

🔹نوع پرسش: استفهام تقریری است.

🔹پیام پرسش:
سیاق آیه می‌رساند پرسش مطرح شده ازطرف مسیحیان است.

⁉️واقعا چرا شخص نباید به خدا و حق و حقیقتی که نازل کرده ایمان بیاورد؟
⁉️مانع عدم پذیرش این‌ها چیست؟
⁉️و چرا فرد خود را در مقابل حقیقت قرار می‌دهد؟
⁉️و براستی با باور به خدا و حقیقت نزد او چه ضرری متوجه فرد می‌شود؟؟

⚠️ پرسش‌هایی است که نیاز به تفکر و پاسخ بدان دارد.
در پاسخ آیات قبل یک دلیل برای پذیرش و یک مانع عدم پذیرش ذکر می‌کند.
در مورد دلیل پذیرش حق چرا این گروه حق را می‌پذیرند و دلیلی نمی‌بینن که از آن دوری کند،
✨می‌فرماید:
✨{مِمَّا عَرَفُوا۟ مِنَ ٱلۡحَقِّۖ}
شناخت درست، فرد را به سوی حق و حقیقت سوق می‌دهد.

✨اما مانع پذیرش حق می‌فرماید:
✨{وَأَنَّهُمۡ لَا یَسۡتَكۡبِرُونَ}
تکبر بدترین صفتی است که اگر فرد بدان دچار شد، از حق گریزان می‌شود.

✨در فراز دیگر قرآن این پرسش به بیان دیگر هم آمده آنجا که می‌فرماید:
✨{وَمَا لَكُمۡ لَا تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلرَّسُولُ یَدۡعُوكُمۡ لِتُؤۡمِنُوا۟ بِرَبِّكُمۡ وَقَدۡ أَخَذَ مِیثَـٰقَكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِینَ}📖[سوره الحديد: ۸]

🌸 ترجمه:
«چرا نباید به خدا ایمان بیاورید؟ در حالی که پیغمبر شما را برای ایمان به پروردگارتان دعوت می‌کند؟ واز شما پیمان گرفته است اگر خواهان ایمان آوردن هستید؟»

🌙رمضان ماه آواز دل‌🌙

➣ t.iss.one/Islahweb

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍ #فرزان_خاموشی

❓ستمگرانه‌ترین، ستم کدام است؟؟

{ وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِـَٔایَـٰتِهِۦۤۚ إِنَّهُۥ لَا یُفۡلِحُ ٱلظَّـٰلِمُونَ} 📖[سوره اﻷنعام: ۲۱]

🌸 ترجمه:
«و کیست ستمکارتر از آن کس که بر الله دروغ می‌بندد یا آیاتش را دروغ می‌انگارد؟ یقیناً ستمکاران رستگار نمی‌شوند.»

🔹نوع پرسش: استفهام تقریری

🔹پیام پرسش: سخن از ستمی بزرگ است، با بیان دو ویژگی از ستمکاران.

➖ ویژگی اول:
دروغ بستن به خدا که این دروغ بستن به اشکال مختلف اتفاق می‌افتد.

♡۱- به معنای ارتکاب گونه‌ای خطای دینی، به ویژه معتقد شدن به یک عقیده دروغ و انجام دادن یک عمل دینی باطل، در حالی که ادعا داشته باشد این اعمال به پیروی از هدایت الهی است،

✨ مثل این آیه که خداوند در رد مدعیان این نوع اندیشه می‌فرماید:
{ وَإِذَا فَعَلُوا۟ فَـٰحِشَةࣰ قَالُوا۟ وَجَدۡنَا عَلَیۡهَاۤ ءَابَاۤءَنَا وَٱللَّهُ أَمَرَنَا بِهَاۗ قُلۡ إِنَّ ٱللَّهَ لَا یَأۡمُرُ بِٱلۡفَحۡشَاۤءِۖ أَتَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ} 📖[سوره اﻷعراف: ۲۸]
🌸 ترجمه:
«و چون مشرکان کار‌‌ زشتی انجام می‌دهند، می‌گویند: «ما نیاکان خود را بر این کار یافته‌ایم و الله ما را به آن فرمان داده است» بگو: «الله هرگز به زشتکاری فرمان نمی‌دهد. آیا سخنی را که نمی‌دانید به الله نسبت می‌دهید؟»

( تفسیر معاصرانه قرآن، ان شاء الله رحمتی ، ج ۲، ص ۴۸۴)

♡۲- نوع دیگر دروغ بستن بر خدا بدین صورت اتفاق می افتد که( فرد کسان دیگری را در خدایی خدا شریک بداند، که دارای صفات خدایی هستند. و معتقد باشد اختیاراتی مانند خدا دارند و شایستگی آن را دارند که انسان روش بندگی و پرستش را در برابر آن ها در پیش گیرد.)
( تفهیم القرآن، مودودی، ج ۱، ص ۵۵۳)

♡۳- ادعای فرزند برای خدا: ادعای داشتن فرزند برای خداوند (مانند باور به فرزندی عیسی یا فرشته‌ها برای خدا در برخی ادیان.)

♡۴- نسبت دادن قوانین یا آموزه‌های دروغ به خداوند: هرگونه نسبتی که خداوند نفرموده و کسی به دروغ به خدا نسبت دهد، مانند حلال یا حرام کردن چیزی بدون دلیل و مستند قرآنی.

➖ویژگی دوم:
این گروه ستمکار
تکذیب و انکار نشانه‌های خدا است.

✔️که این تکذیب مصادیق متعددی می‌تواند داشته باشد از جمله:

♧۱. انکار نبوت و رسالت پیامبران:
یکی از مهم‌ترین مصادیق تکذیب آیات الهی، انکار دعوت پیامبران و عدم تصدیق رسالت آنان است.

♧۲. تکذیب قرآن:
کسانی که حقانیت قرآن و وحی را انکار می‌کنند، نیز از مصادیق این آیه هستند.

♧۳. تکذیب معاد و آخرت:
برخی افراد منکر قیامت و حسابرسی در روز قیامت هستند که این نیز یکی از مصادیق تکذیب آیات الهی است.

♧۴. سرپیچی از دستورات الهی:
نپذیرفتن احکام و دستورات الهی در زندگی عملی نیز از نشانه‌های تکذیب آیات خداوند به شمار می‌آید.


♧۵. تمسخر آیات الهی:
قرآن افرادی را که آیات الهی را به سخره می‌گیرند و آن‌ها را بی‌اهمیت می‌شمارند، از جمله کسانی می‌داند که آیات خدا را تکذیب کرده‌اند.

♧۶. و می‌تواند مراد از  تکذیب، نشانه‌های وجود انسان و هستی باشد.

🌙رمضان ماه آواز دل‌🌙

➣ t.iss.one/islahweb

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍ #فرزان_خاموشی

❓آیا در هنگام عذاب و سختی غیر خدا را به یاری می‌طلبید؟

✨{قُلۡ أَرَءَیۡتَكُمۡ إِنۡ أَتَىٰكُمۡ عَذَابُ ٱللَّهِ أَوۡ أَتَتۡكُمُ ٱلسَّاعَةُ أَغَیۡرَ ٱللَّهِ تَدۡعُونَ إِن كُنتُمۡ صَـٰدِقِینَ} 📖[سوره اﻷنعام: ۴۰]

🌸 ترجمه:
«بگو به من بگویید که اگر عذاب خدا شما را فرا گیرد یا این که قیامت شما فراز آید، آیا غیر خدا را به یاری می‌طلبید؟ اگر شما راستگویید.»

🔹نوع پرسش: استفهام انکاری است.

🔹پیام پرسش:
آیه از حقیقتی آشکار پرده برمی‌دارد. حقیقتی که بشر به دلایل مختلف آن را انکار می‌کند، و گاهی به مبارزه با این حقیقت روی می‌آورد.

➖ حقیقت ثابت در نهاد بشر، حقیقت آشنایی فطرت انسان با خداست.
فطرت بشر، خداجوی و خدا خواه می‌باشد.
خداوند برای نشان دادن ویژگی خدا خواهی و خداجویی در وجود بشر، آنان را با آزمون‌هایی محک می‌زند، تا زنگارهایی که بر این سرشت نشسته کنار بزند و اصل وجودی خودشان را بدانان نشان دهد.

👈 در این میان از تنگناهای زندگی و هول و هراس آن بهره می‌برد، در قالب تمثیلی  زیبا و قابل فهم به بیان این موضوع می‌پردازد آنگاه که این انسان در شرایط بحرانی دریا قرار می‌گیرد و امواج دریا از همه طرف او را احاطه می‌کنند و در این هنگام فطرت ندای توحید سر می‌زند،

✨ و خدایی که قبل از اینکه منکر او بوده یا به آن شناختی نداشته را به فریاد می‌خواند. و می‌فرماید:
✨{ هُوَ ٱلَّذِی یُسَیِّرُكُمۡ فِی ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِۖ حَتَّىٰۤ إِذَا كُنتُمۡ فِی ٱلۡفُلۡكِ وَجَرَیۡنَ بِهِم بِرِیحࣲ طَیِّبَةࣲ وَفَرِحُوا۟ بِهَا جَاۤءَتۡهَا رِیحٌ عَاصِفࣱ وَجَاۤءَهُمُ ٱلۡمَوۡجُ مِن كُلِّ مَكَانࣲ وَظَنُّوۤا۟ أَنَّهُمۡ أُحِیطَ بِهِمۡ دَعَوُا۟ ٱللَّهَ مُخۡلِصِینَ لَهُ ٱلدِّینَ لَىِٕنۡ أَنجَیۡتَنَا مِنۡ هَـٰذِهِۦ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّـٰكِرِینَ } 📖[سوره يونس: ۲۲]

🌸 ترجمه:
«او است که شما را در خشکی و دریا راه می‌برد چه بسا هنگامی که در کشتی‌ها قرار می‌گیرید و کشتی‌ها با باد موافق سرنشینان را حرکت می‌دهند و سرنشینان بدان شادمان می‌گردند، به ناگاه باد سختی وزیدن می‌گیرد و از هر سو موج به سویشان می‌دود و می‌پندارند که احاطه شده‌اند خدا را به فریاد می‌خوانند و طاعت و عبادت و فرمانبرداری و دین را تنها از آن او می‌دانند اگر ما را از این حال برهانی از زمره سپاسگزاران خواهیم بود.»

🌙رمضان ماه آواز دل‌🌙

➣ t.iss.one/islahweb

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍ #فرزان_خاموشی

❓اگر خدا توان شنوایی، دیداری، و تحلیلی را از انسان بگیرد چه کسی به غیر از خدا می‌تواند آن را به انسان بازگرداند؟؟

✨{قُلۡ أَرَءَیۡتُمۡ إِنۡ أَخَذَ ٱللَّهُ سَمۡعَكُمۡ وَأَبۡصَـٰرَكُمۡ وَخَتَمَ عَلَىٰ قُلُوبِكُم مَّنۡ إِلَـٰهٌ غَیۡرُ ٱللَّهِ یَأۡتِیكُم بِهِۗ ٱنظُرۡ كَیۡفَ نُصَرِّفُ ٱلۡـَٔایَـٰتِ ثُمَّ هُمۡ یَصۡدِفُونَ} 📖[سوره اﻷنعام: ۴۶]

🌸 ترجمه:
«بگو: به من بگویید که اگر خداوند گوش و چشم‌هایتان را بگیرد و بر دل‌هایتان مهر نهد غیر از الله خدایی هست که آن‌ها را به شما برگرداند؟ بنگر که ما چگونه دلایل و براهین را به گونه‌های مختلف ذکر می‌کنیم و آنان پس روی می‌گردانند.»

🔹نوع پرسش: استفهام تقریری است.

🔹پیام پرسش:

صحنه‌ای که خداوند در آیه ترسیم می‌کند از دو زاویه قابل تامل است.
✅ اول اینکه خداوند عجز و ناتوانی بشر را به تصویر می‌کشد، این بشر با همه غرور و عجبی که او را فرا می گیرد، چقدر ناتوان است.
در قرآن بارها صحنه عجز و ناتوانی بشر، و در مقابل قدرت و بی‌نیازی خدا، بیان شده است.

➖فقر و نیازمندی انسان‌ها را به دو بخش کلی می‌توان تقسیم کرد:

♧الف: فقر و نیاز مادی
♧ب: فقر و نیاز معنوی
انسان برای تداوم زندگی خود به خدا نیاز دارد. از قبیل آب، غذا، هوا، اعضای بدن و برای سالم ماندن روح و روان همچنین به خدا نیازمند می‌باشد.

👈 و در کل انسان مستمر در نعمت محتاج و نیازمند خداست:

☆۱- نعمت ایجاد یعنی آن کسی که همه موجودات را نیستی به هستی آورده خداست.
☆۲ـ نعمت امداد یعنی همه موجودات برای ادامه زندگی نیازمند حفاظت خداوند هستند. و خداوند قیوم به برای تداوم زندگی بشر و غیر بشر آنان را تحت حفاظت و نظارت خود دارد.

✨آیه‌ای در قرآن پیام نیازمندی کل انسان به خدا را صریح بیان می‌کند و می‌فرماید:
✨{یَـٰۤأَیُّهَا ٱلنَّاسُ أَنتُمُ ٱلۡفُقَرَاۤءُ إِلَى ٱللَّهِۖ وَٱللَّهُ هُوَ ٱلۡغَنِیُّ ٱلۡحَمِیدُ} 📖[سوره فاطر: ۱۵]

🌸 ترجمه:
«ای مردم! شما نیازمند خدایید، و خدا بی‌نیاز وستوده است.»

✅ این آیه بیان می‌کند که ای آدمیان، حقیقت وجود شما نیاز است. شما دارای محدودیت‌هایی هستید که بدون اذن خداوند، لحظه‌ای دوام نمی‌آورند و ناگزیر به غیر خود تکیه کنید، که نه آن خویشتن وهمی است که در پی قدرت و علم و جمال، آن را جعل کرده‌اید، بلکه خداوند والا، آن خالق تواناست که شما و جهانیان را آفرید.
این بینش، انسان را بینا می‌کند و بر این اساس هر گاه انسان، احساس بی‌نیازی یا نیازمندی کند، اما به غیر خدا، در هر دو حالت از حقیقت خویش بازمانده و از خدا و خویش مستور است، و جز این نیست که با خویشتنی مجازی زندگی می‌کند.
( نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، خسرو باقری، ج ۱، ص ۱۱۵)

✅ زاویه دیگری که آیه بدان پرداخته ضعف و ناتوانی شرکائی که برای خدا قرار داده شده است را نشان می‌دهد و عقیده خرافی بی‌مایه و بی‌پایه شرک را پوچ قلمداد می‌کند. آنان را در بازگرداندن اعضای بدن انسان، به چالش می‌کشد، چه کسی یارای بخشیدن گوش، چشم، دل انسان را دارد، زمانی که خدا اراده کند این اعضای را از او بگیرد.

🌙رمضان ماه آواز دل‌🌙

➣ t.iss.one/islahweb

📌 پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍️ #فرزان_خاموشی

❓ عذاب الهی دامنگیر چه کسی می‌شود؟

✨ {قُلْ أَرَأَیْتَكُم إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُ ٱللَّهِ بَغْتَةً أَوْ جَهْرَةً هَلْ يُهْلَكُ إِلَّا ٱلْقَوْمُ ٱلظَّالِمُونَ}
📖 [سوره اﻷنعام: ۴۷]

🌸 ترجمه:
«بگو: به من خبر دهید، اگر عذاب خدا، ناگهان یا آشکارا به شما رسد، آیا جز گروه ستمکاران کسی نابود می‌شود؟!»

🔹 نوع پرسش: استفهام انکاری

🔹 پیام پرسش:
این آیه خبر از عذاب الهی دارد که دامنگیر گروه ستمکاران می‌شود؛
عذابی که ممکن است ناگهانی یا آشکارا رخ دهد...

👈 قرآن در آیه‌ای دیگر نیز به این موضوع پرداخته و می‌فرماید گاهی عذاب در روز و زمانی نازل می‌شود که همگان بیدار هستند، و گاهی در دل شب، در خواب و بی‌خبری...

✨ {أَفَأَمِنَ أَهْلُ ٱلْقُرَىٰٓ أَن يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا بَيَـٰتًا وَهُمْ نَآئِمُونَ ○ أَوَأَمِنَ أَهْلُ ٱلْقُرَىٰٓ أَن يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا ضُحًى وَهُمْ يَلْعَبُونَ}
📖 [سوره اﻷعراف: ۹۷-۹۸]

🌸 ترجمه:
«آیا مردم این شهرها آسوده‌خاطر شده‌اند از اینکه عذاب ما شبانه، در حالی که آنان خفته باشند، به آنان برسد؟ ○ یا اینکه چاشتگاه، در حالی که آنان سرگرم بازی‌اند، عذاب ما به آنان برسد؟»

🔻 بدترین ستم، شرک به خداست.
👈 در واقع شرک، ستم به حق، ستم به خود فرد مشرک، و ستم به مردمان است:

🔸 شرک، تجاوز به حق یزدان است، چرا که تنها او شایسته پرستش یگانه و بی‌همتاست.

🔸 شرک، ظلم به خود مشرک است، زیرا او را به ورطه هلاکت و دوزخ می‌کشاند.

🔸 و شرک، ظلم به دیگر مردمان است، چرا که آنان را به بندگی و پرستش چیزهایی غیر از خدا سوق می‌دهد و زندگی‌شان را با احکامی تباه می‌سازد که بر پایه شرک تنظیم شده‌اند.

📚 فی ظلال القرآن، سید قطب، ج ۲، ص ۷۱۱

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍ #فرزان_خاموشی

❓آیا نابینا و بینا برابرند؟

✨{قُل لَّاۤ أَقُولُ لَكُمۡ عِندِی خَزَاۤىِٕنُ ٱللَّهِ وَلَاۤ أَعۡلَمُ ٱلۡغَیۡبَ وَلَاۤ أَقُولُ لَكُمۡ إِنِّی مَلَكٌۖ إِنۡ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا یُوحَىٰۤ إِلَیَّۚ قُلۡ هَلۡ یَسۡتَوِی ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِیرُۚ أَفَلَا تَتَفَكَّرُونَ}[سوره اﻷنعام: ۵۰]
🌸 ترجمه:
«بگو: به شما نمی‌گویم که گنجینه‌های خدا نزد من است؛ و غیب (نیز) نمی‌دانم؛ و به شما نمی‌گویم که من فرشته‌ام. جز از آنچه به من وحی می‌شود، پیروی نمی‌کنم. بگو: آیا نابینا و بینا برابرند؟! آیا اندیشه نمی‌کنید؟!»


🔹نوع پرسش: استفهام انکاری

🔹 پیام پرسش:
سرآغاز آیه تصحیح عقیده و باوری است که در مورد پیامبران در ذهن و فکر و اندیشه مردم جا گرفته که او را موجودی با ویژگی‌های خاص تصور می‌کنند، لذا خدا به پیامبرش دستور می‌دهد آنگونه که هست خود را به مردم بشناساند، نه آنگونه که تصور می‌کنند.

👈 پیامبر بشری به مانند همه‌ی انسان‌هاست و جایگاه فراتر از بشر برای او قائل شدن در بینش قرآن جایگاهی ندارد. نه غیب می‌داند، نه گنجینه‌های زمینی در اختیار دارد که به پیروان خود بدهد، و آنان را غرق در نعمت کند، و او فرشته هم نیست، که فرشته‌وار زندگی کند، بدون هیچ گونه کاستی و کوتاهی و لغزشی، خداوند نماینده و پیام رسان رسالت خود را بی‌نیاز از این ویژگی‌ها معرفی می‌کند،

✔️ بلکه او حامل پیام و عقیده‌ای است که از جانب خدا به او وحی می‌شود؛ عقیده و رسالتی که فریاد فطرت است، و راهی را می‌نماید که به خدا منتهی می‌شود.

👈 در این میان آن کس که بدون پیام روح‌بخش، و چنین راهنمایی باشد، و فقط بر خرد و دانش خود اتکا کند، نتیجه آن جز گمراهی کوری چیزی دیگری نخواهد بود.

➖ خداوند همراه کردن خرد با وحی را به انسان بینا و نابینا تشبیه می‌کند؛
👈 آن کس که از دیده جهان برخوردار نیست، در جهان بینی‌اش به مانند کسی است که این نعمت برخوردار است،
👈 در جهان معنا هم اینچنین است انکس که بدون وحی حرکت می‌کند دیده جان بین ندارد،
و لذا ( زمانی که خرد و عقل بشری دور از وحی گردد، در این صورت گرفتار گمراهی و کجروی می‌شود، بد می‌بیند، و ناقص می‌بیند، و بد می‌سنجد، و بد می‌اندیشد، و بد می‌کند. خرد همراه با وحی و هدایت یزدان بینا است، و با رها کردن وحی و هدایت یزدان کور است.)
( فی ظلال قرآن، ج ۲، ص ۷۷۰، ۷۷۱)

✔️ شبیه این تمثیل در آیات دیگر قرآن هم مشاهده می‌کنیم.

✨آنجا که خداوند ظالمین و مومنین را به انسان بینا و نابینا تشبیه می‌کند:

✨{مَثَلُ ٱلۡفَرِیقَیۡنِ كَٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡأَصَمِّ وَٱلۡبَصِیرِ وَٱلسَّمِیعِۚ هَلۡ یَسۡتَوِیَانِ مَثَلًاۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ}[سوره هود: ۲۴]
🌸 ترجمه:
«مَثَل این دو گروه (مؤمنان و کافران) همچون نابینا و ناشنوا، و بینا و شنوا است. آیا (این دو گروه) در (سنجش با همدیگر و) مثل برابر هستند؟ آیا پند نمی‌گیرید؟!»

✨ در فراز دیگر کسانی که غیر خدا را به عنوان یارو یاور خود می‌گیرند، و آنان که فقط خدا را یار و یاور خود می‌دانند به انسان بینا و نابینا تشبیه می‌کند:

✨{قُلۡ مَن رَّبُّ ٱلسَّمَـٰوَ ٰ⁠تِ وَٱلۡأَرۡضِ قُلِ ٱللَّهُۚ قُلۡ أَفَٱتَّخَذۡتُم مِّن دُونِهِۦۤ أَوۡلِیَاۤءَ لَا یَمۡلِكُونَ لِأَنفُسِهِمۡ نَفۡعࣰا وَلَا ضَرࣰّاۚ قُلۡ هَلۡ یَسۡتَوِی ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِیرُ أَمۡ هَلۡ تَسۡتَوِی ٱلظُّلُمَـٰتُ وَٱلنُّورُۗ أَمۡ جَعَلُوا۟ لِلَّهِ شُرَكَاۤءَ خَلَقُوا۟ كَخَلۡقِهِۦ فَتَشَـٰبَهَ ٱلۡخَلۡقُ عَلَیۡهِمۡۚ قُلِ ٱللَّهُ خَـٰلِقُ كُلِّ شَیۡءࣲ وَهُوَ ٱلۡوَ ٰ⁠حِدُ ٱلۡقَهَّـٰرُ}[سوره الرعد: ۱۶]
🌸 ترجمه:
«بگو: «پروردگار آسمان‌ها و زمین کیست؟ بگو: خداوند. بگو: پس آیا جز او (یاوران و) دوستانی گرفته‌اید که اختیار هیچ سود و زیانی برای خود ندارند؟ بگو: آیا نابینا و بینا برابرند؟ یا اینکه تاریکی‌ها و نور یکسانند؟ بلکه (حق این است) برای خداوند شریکانی قرار داده‌اند که (به گمانشان) همانند آفرینش او را آفریده‌اند و (در نتیجه این دو) آفرینش بر آنان مشتبه شده است؟! بگو: خداوند آفریننده‌ی هر چیزی است و او یکتای قهار است.»

✨و جایی دیگر انسان مومن و انسان بدکار را به بینا و نابینا تشبیه می‌کند:

✨{وَمَا یَسۡتَوِی ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِیرُ وَٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ وَعَمِلُوا۟ ٱلصَّـٰلِحَـٰتِ وَلَا ٱلۡمُسِیۤءُۚ قَلِیلࣰا مَّا تَتَذَكَّرُونَ}[سوره غافر: ۵۸]
🌸 ترجمه:
«نابینا و بینا برابر نیستند و (نیز) کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند با مردمان بدکار یکسان نیستند. (اما) شما اندکی پند می‌پذیرید.»

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍ #فرزان_خاموشی

❓آیا خداوند به شکرگزاران داناتر نیست؟

✨ {وَكَذَ ٰ⁠لِكَ فَتَنَّا بَعۡضَهُم بِبَعۡضࣲ لِّیَقُولُوۤا۟ أَهَـٰۤؤُلَاۤءِ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَیۡهِم مِّنۢ بَیۡنِنَاۤۗ أَلَیۡسَ ٱللَّهُ بِأَعۡلَمَ بِٱلشَّـٰكِرِینَ}[سوره اﻷنعام: ۵۳]
🌸 ترجمه:
«و بدینسان برخی از آنان (ثروتمندان) را با برخی دیگر (مستمندان) آزمودیم، تا بگویند: آیا اینانند (کسانی) که خدا از میان ما (برگزیده و) بر آنان منت نهاده (و نواخته) است؟ آیا خدا به (حال) شکرگزاران داناتر نیست؟!»


🔹نوع پرسش: استفهام تقریری

🔹پیام پرسش:

✅ شکر در واقع استفاده درست از مواهب الهی است. و به تعبیر دیگر شکر، دیدن داشته‌هاست.
👈و برترین و والاترین موهبت ربانی، نعمت هدایت است. ارزش این نعمت را کسی می‌داند که چشیده باشد.
آنکه بستر و زمینه هدایت را در خود ایجاد کرده و آمادگی قلبی و عملی را نشان داده باشد، از سوی دیگر خداوند سپاسگزار او را به حال خودش رها نمی‌کند
👈بلکه دست او را گرفته و به قلعه های والای ایمان می‌برد.

✨در فرازی دیگر قرآن می‌گوید:
✨{وَمَن تَطَوَّعَ خَیۡرࣰا فَإِنَّ ٱللَّهَ شَاكِرٌ عَلِیمٌ}[سوره البقرة: ۱۵۸]
🌸 ترجمه:
«و هرکس (افزون بر واجبات و فرایض) به دلخواه کار نیکی را انجام دهد، (بداند) که خدا قدرشناسِ داناست.»

➖ خداوند در مقابل کار نیکو، خداوند شاکر خواهد بود، یعنی پاسخ نیکی را بی‌جواب نمی‌گذارد.

✔️ آیه این پیام ارزشمند را با خود دارد، شایستگی معنوی در نزد پروردگار بسیار ارزشمندتر و والاتر از جایگاه اجتماعی است. و خداوند به این شایستگی نگاه ویژه دارد و قدردان آن می‌باشد.

👈 اما سپاسگزاری از سوی انسان
حالتی است که در آن تایید می‌کنم که موهبتی که دریافت کرده‌ام، ارزش آن موهبت را می‌دانم و نیت خیر آن کسی که موهبتی به من بخشیده است، تحسین می‌کنم.

➖سپاسگزاری، دست کم، سه ویژگی دارد:
• ویژگی نخست: تأیید نوعی خیر و خوبی در زندگی مان است.
• ویژگی دوم: سپاسگزاری، نوعی درک و فهم، است.درک و فهم این که منشأ این موهبت‌ها، دست کم تا اندازه‌ای، در خود من نیست، بلکه بیرون از من است.‌
َ• ویژگی سوم: سپاسگزاری، مستلزم فروتنی است. در سپاسگزاری، توجه می‌کنیم‌ که اگر نقش سازنده‌ی دیگران در زندگی ما نبود، اکنون وضعیتی نداشتیم که برای آن سپاسگزار باشیم.
✔️ در حالت سپاسگزاری درک می‌کنیم که بسیاری از انسان‌ها نسبت به ما مهر و محبت داشته‌اند.
( موهبت های روانشناختی، حسین حسینی،ص ۱۰۷)

👤 در موضوع سپاسگزاری ابن‌عطای سکندری حکایت معنوی زیبایی دارند و می‌گوید:

گاهی اوقات کاستی‌ها و کمبودهایی در زندگی برای فرد اتفاق می‌افتد تا انسان ارزش داشته‌هایش را بداند.
🌱 رُبَّمَا وَرَدَتِ الظُّلَمُ عَلَيْكَ لِیعَرِّفَكَ قَدْرَ مَا مَنَّ بِهِ عَلَيْكَ.
چه بسا بر تو ظلمت‌ها پدید آیند تا به قدر مواهبی که خداوند ارزانی‌ات کرده آگاهت کنند.

🌱 مَنْ لَمْ يَعْرِفْ قَدْرَ النَّعَمِ بِوجْدَانِهَا، عَرَفَهَا بِوُجُودِ فُقْدَانِهَا.
کسی که قدر و ارزش نعمت‌ها را در زمانی که موجودند، نداند، در زمان فقدان و غیاب‌شان خواهد دانست.

👈 و هشدار می‌دهد، مشغول شدن به نعمت سبب نشود صاحب نعمت را فراموش کرده و شکر آن نعمت را بجای نیاوریم.

🌱 ولا تُدهشك وَاردَاتُ النعيم عن القيام بحُقُوقِ شُکری فَإِنَّ ذَلِكَ ممَّا يَحُطُّ مِنْ وُجُودِ قَدْرِكَ.
آمدن مواهب چنان مدهوشت نکند که از ادای شکر آنان بازمانی که این اتفاق جایگاهت را تنزل می دهد.

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍ #فرزان_خاموشی

❓رهاننده انسان از فراز و نشیب‌های دلهره آور زندگی چه کسی است؟

✨ {قُلۡ مَن یُنَجِّیكُم مِّن ظُلُمَـٰتِ ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ تَدۡعُونَهُۥ تَضَرُّعࣰا وَخُفۡیَةࣰ لَّىِٕنۡ أَنجَىٰنَا مِنۡ هَـٰذِهِۦ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّـٰكِرِینَ○ قُلِ ٱللَّهُ یُنَجِّیكُم مِّنۡهَا وَمِن كُلِّ كَرۡبࣲ ثُمَّ أَنتُمۡ تُشۡرِكُونَ}[سوره اﻷنعام: ۶۳-۶۴]
🌸 ترجمه:
«بگو: چه کسی شما را از تاریکی‌ها خشکی و دریا نجات می‌دهد؟ حال آنکه او را به تضرع و در نهان می‌خوانید؟ اگر ما را از این نجات دهد، بی‌گمان از شکرگزاران خواهیم بود○ بگو: «خداست که شما را از آن و از هر اندوهی می‌رهاند آنگاه شما شرک می‌ورزید.»

🔹نوع پرسش: استفهام تقریری

🔹پیام پرسش:

✅ تصویری که آیه ترسیم می‌کند، پرده از فطرت خداجوی انسان برمی‌دارد، آنگاه که انسان در شرایطی بس دشوار قرار می‌گیرد و یاریگری نمی‌یابد، فطرت پاک خدا را می‌خواند.

👈 این صحنه یکی از دلایل اثبات حقانیت الوهیت را اثبات می‌کند.

✔️ الوهيت گاهی به دلایلی بر آن پرده کشیده می‌شود، و با ظهور این صحنه نقاب از خدایان دروغین برمی‌دارد. و اصل فطرت و سرشت خود، که خدا خواهی باشد، را می‌خواند.

✨ شبیه این صحنه در قرآن در فرازی دیگر داریم که می‌فرماید:
✨{هُوَ ٱلَّذِی یُسَیِّرُكُمۡ فِی ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِۖ حَتَّىٰۤ إِذَا كُنتُمۡ فِی ٱلۡفُلۡكِ وَجَرَیۡنَ بِهِم بِرِیحࣲ طَیِّبَةࣲ وَفَرِحُوا۟ بِهَا جَاۤءَتۡهَا رِیحٌ عَاصِفࣱ وَجَاۤءَهُمُ ٱلۡمَوۡجُ مِن كُلِّ مَكَانࣲ وَظَنُّوۤا۟ أَنَّهُمۡ أُحِیطَ بِهِمۡ دَعَوُا۟ ٱللَّهَ مُخۡلِصِینَ لَهُ ٱلدِّینَ لَىِٕنۡ أَنجَیۡتَنَا مِنۡ هَـٰذِهِۦ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّـٰكِرِینَ}[سوره يونس: ۲۲]
🌸 ترجمه:
«او است کسی که شما را در خشکی و دریا می‌گرداند تا آنگاه که در کشتی‌ها باشید و آن‌ها سرنشینان خود را با بادی خوش پیش برند و به آن شادمان شوند، تندبادی بر آن وَزَد و موج از هر جای به آنان روی آورد و بدانند که از هر سو احاطه شده‌اند خداوند را مخلصانه بخوانند که اگر ما را از این برهانی، قطعاً از سپاسگزاران خواهیم بود.»

✨و همچنین می‌فرماید:
✨{وَإِذَا مَسَّكُمُ ٱلضُّرُّ فِی ٱلۡبَحۡرِ ضَلَّ مَن تَدۡعُونَ إِلَّاۤ إِیَّاهُۖ فَلَمَّا نَجَّىٰكُمۡ إِلَى ٱلۡبَرِّ أَعۡرَضۡتُمۡۚ وَكَانَ ٱلۡإِنسَـٰنُ كَفُورًا}[سوره اﻹسراء: ۶۷]
🌸 ترجمه:
«و هرگاه در دریا به شما گزند رسد، جز خداوند هر کس را که به فریاد می‌خوانید ناپدید می‌شود پس آنگاه چون شما را به خشکی برهاند، روی بر می‌گردانید و انسان بس ناسپاس است.»

👤کریس موریسون می‌گوید:
انسان‌ها در هر جا و مکانی که باشند از بدو وجود تا به الان همه دارای این انگیزه و احساس هستند که به هنگام نیاز و بروز مشکلات به کسی که از همه بالاتر و نیرومندتر و بزرگ‌تر است پناه ببرند و از او یاری جویند.
( روح‌الدین الاسلامی، عفیف طباره ، ص ۱۹۰)

👈 چرا که وجود خدا در انسان یک ویژگی فطری است و هرگز از ذات انسان جدا نمی‌شود. همان طور که سایر خصوصیات فطریش مانند غم و شادی و محبت، هرگز از او جدا نخواهد شد و این صفت فطری به وسیله‌ی آفریننده ی جهان هستی در ذات و سرشت انسان نهاده شده است.
( اسلام به مبارزه می‌طلبد، وحیدالدین خان، چاپ اول ص ۲۴۳)

📲 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید: 

🔸 اینستاگرام 🔸 تلگرام 🔸 وب‌سایت 🔸 آپارات

📌پرسشگری‌های بیدارگر و دل‌انگیز قرآن

✍ #فرزان_خاموشی

❓چه کسی به امنیت سزاوارتر است؟؟

✨{وَكَیۡفَ أَخَافُ مَاۤ أَشۡرَكۡتُمۡ وَلَا تَخَافُونَ أَنَّكُمۡ أَشۡرَكۡتُم بِٱللَّهِ مَا لَمۡ یُنَزِّلۡ بِهِۦ عَلَیۡكُمۡ سُلۡطَـٰنࣰاۚ فَأَیُّ ٱلۡفَرِیقَیۡنِ أَحَقُّ بِٱلۡأَمۡنِۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ○ وَكَیۡفَ أَخَافُ مَاۤ أَشۡرَكۡتُمۡ وَلَا تَخَافُونَ أَنَّكُمۡ أَشۡرَكۡتُم بِٱللَّهِ مَا لَمۡ یُنَزِّلۡ بِهِۦ عَلَیۡكُمۡ سُلۡطَـٰنࣰاۚ فَأَیُّ ٱلۡفَرِیقَیۡنِ أَحَقُّ بِٱلۡأَمۡنِۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ }[سوره اﻷنعام: ۸۲-۸۱]

🔹نوع پرسش: استفهام تقریری

🔹پیام پرسش:

✅  آیات بیان می‌کند ایمان و توحید بزرگترین عامل ایمنی و آرامش‌اند، و در مقابل انکار خدا یا شک درباره او یا شریک آوردن به او، بزرگترین عامل ترس و اضطراب و وحشت است.

🔻 اساس ایمنی انسان ایمان اوست، و در واقع ایمنی از ثمرات آرامش و آسایش درونی او است بلکه بخشی از آن است.
👈 و خوشبختی بدون این ایمنی روانی امکان ندارد.

👈 و شگفت نیست که خدا بهشت را سرای ایمن و
سلامتی کامل قرار داده است، چنانکه اهل بهشت در غرفه‌های بهشتی ایمن‌اند، و نه ترسی بر آنان چیره می‌گردد و نه اندوهگین می‌شوند، و از همان لحظه نخستین فرشتگان به استقبالشان می‌آیند و به آنان می‌گویند:
🌸 با سلامت و ایمنی کامل وارد بهشت شوید. [حجر آیه ۴۶]

➖ کوتاه به دو ثمره ایمان در ایجاد امنیت اشاره می‌شود:

♡الف: در پرتو و زیستن مومنانه فرد در ارتباط با رزق و روزیش ایمن است و مطمئن است که از دستش نمی‌رود، ارزاق همه در ضمان خدا هستند که خلف وعده نمی‌کند، و بنده‌اش را تباه نمی‌کند.‌‌
اوست که پرندگان را در آشیانه‌ها غذا می‌دهد، و درندگان را در بیابان‌ها، و ماهیان را در دریا، و کرم‌ها را در دل تخته سنگ‌های گران.

♡ب: مومن بر مرگ خویش ایمنی دارد و می‌داند که خدا برای او موعد ملاقاتی معین و قطعی قرار داده است. روزهای عمرش معدود و نفس‌هایش محدود، هیچ نیرویی نمی‌تواند این وقت ملاقات را نزدیک‌تر یا زودتر گرداند.
این ایمنی از بابت روزی و مرگ به انسان با ایمان آنچنان آرامش و آسایش درونی و روانی می‌بخشد که با نیرومندی تمام بتواند در برابر زندگی و سرکشی‌ها آن بایستد.
( نقش ایمان در زندگی، یوسف قرضاوی، صص ۲۳۵- ۲۴۴)

➣ t.iss.one/islahweb

📗معرفی کتابچه «خدای آموزگار و خدای آمرزگار»
✍🏼 نویسنده:#فرزان_خاموشی
📝 تعداد صفحات: ۱۸

📑خلاصه‌ای از کتابچه:

زیربنای همه جهت گیری‌های انسان در زندگی بینش و باورهای اوست. از این رو بینش بالاترین نقش را در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد اگر باورهای انسان در زندگی صحیح باشد زندگی او در مسیر صحیح و کارآمدی قرار خواهد گرفت. مهمترین رکن بینش شناخت خدا است. آنکه خدا را به درستی بشناسد، بندگی برای او آسان و لذت بخش خواهد بود.

➣ t.iss.one/islahweb

📗 معرفی کتابچه «رَسته به اَز بَسته»
✍🏼 نویسنده: #فرزان_خاموشی
📝 تعداد صفحات: ۱۲
📥 دانلود کتابچه

📑 خلاصه‌ای از کتابچه:

کژی‌ها، کاستی‌ها، بلاها و مصیبت‌ها در زندگی انسان، بستر پیدایش یکی از اساسی‌ترین پرسش‌ها و شبهات در حوزه باورهای دینی شده‌اند؛
پرسش‌هایی درباره‌ی خدای قادر، عالم و خیرخواه مطلق.
خدایی که هم قدرت دارد، هم آگاه است و هم خیرِ بندگانش را می‌خواهد؛ پس چرا رنج و سختی را در زندگی انسان‌ها روا می‌دارد؟ چرا برخی در آسایش‌اند و برخی دیگر درگیر بدبختی و دشواری؟

✳️ نویسنده در این کتابچه‌ی مختصر و مفید، به مسئله‌ی «شر» به عنوان یکی از جنجالی‌ترین و پرچالش‌ترین مسائل فلسفی‌ـ‌دینی انسان پرداخته و آن را از منظر پرسش‌های بنیادین مورد واکاوی قرار داده است.

📚 مطالعه‌ی این کتابچه برای علاقه‌مندان به الهیات، فلسفه دین و کسانی که در پی پاسخ به پرسش‌های بنیادین درباره‌ی عدالت و حکمت الهی‌اند، پیشنهاد می‌شود.

🌐اصلاحوب را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗آپارات | 🔗تلگرام

📌دینداری قانون‌محور و دینداری الگو‌محور

✍️#فرزان_خاموشی

➖ در جوامع اسلامی، نوع دینداری افراد و نحوه پیروی آنان از دین اسلام را می‌توان به دو نگرش کلی تقسیم کرد:

♧۱• دینداری قانون‌محور
(اتباع از ظواهر احکام و قوانین شرعی)

♧۲• دینداری الگو‌محور
(پیروی از روح و باطن تعالیم پیامبر و تلاش برای تطبیق آن با شرایط زمان و مکان)

✅ این دو رویکرد هر دو در مسیر فهم دین و عمل به آن، متکی بر دلایل و شواهد علمی و دینی‌اند و هدف از بیان این تقسیم‌بندی، نه نفی هیچ کدام بلکه درک بهتر تفاوت‌های موجود و احترام به تنوع در برداشت‌هاست.

♧۱• تعریف دینداری قانون‌محور

دینداری قانون‌محور به معنای تبعیت دقیق از قوانین و دستورات شرعی است که در قرآن و سنت پیامبر ﷺ آمده است. این نوع دینداری به دنبال حفظ و اجرای احکام شرعی به همان شکل و قالبی است که در صدر اسلام وجود داشته است، و معمولاً رجوع مستقیم به نصوص قطعی (قطعی الدلالة) قرآن و حدیث برای اجرای احکام را اساس کار خود می‌داند.

🌾 قرآن کریم می‌فرماید:
✨{إِنَّا أَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاكَ اللَّهُ}[سوره النحل، آیه ۴۳]
🌸 ترجمه:
«حکم کردن بر اساس دستورات و قوانین الهی، از وظایف پیامبر است.»

👈 در سنت پیامبر ﷺ نیز تأکید بر پیروی از دستورات صریح وجود دارد، مانند حدیث مشهور:

«عَنِ النَّبِيِّ ﷺ قَالَ: مَنْ أَحْدَثَ فِي أَمْرِنَا هذَا مَا لَيْسَ مِنْهُ فَهُوَ رَدٌّ»(صحیح البخاری و مسلم)
🌸 ترجمه:
(هر نوآوری که مخالف دستور صریح پیامبر باشد مردود است.)

♧۲• تعریف دینداری الگو‌محور

دینداری الگو‌محور، رویکردی است که علاوه بر پیروی از ظواهر احکام، به فهم روح و باطن دستورات دین توجه دارد و می‌کوشد آموزه‌های پیامبر را با در نظر گرفتن شرایط زمان و مکان، به صورت معاصر تفسیر و به کار بندد. در این دیدگاه، پیامبر به عنوان الگوی کامل رفتار و اخلاق در همه ابعاد زندگی معرفی می‌شود، و پیرو باید درک عمیق‌تری از مقاصد شریعت و حکمت‌های آن داشته باشد.

🌾 قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید:

✨{وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٍ}[سوره القلم، آیه ۴]
🌸 ترجمه:
«پیامبر از حیث اخلاق و رفتار نمونه کامل است.»

🌾 همچنین آیاتی مانند:
✨{لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ}[سوره الأحزاب، آیه ۲۱]
🌸 ترجمه:
«تصریح می‌کند که پیامبر بهترین الگو برای همه زمان‌ها و مکان‌هاست.»

✔️ بر اساس این آیات، پیروان دینداری الگو‌محور می‌کوشند روح تعالیم پیامبر را درک کنند و ببینند اگر پیامبر امروز می‌زیست چه می‌کرد و چگونه عمل می‌نمود، سپس بر اساس آن عمل نمایند.

➖ وجوب احترام و تکثر در دینداری

اسلام با توجه به تفاوت شرایط افراد و جوامع، اجتهاد و برداشت‌های متنوع را پذیرفته است. هر دو رویکرد می‌توانند در مسیر نزدیک شدن به حقیقت دین مؤثر باشند، مشروط بر آنکه مخالفت‌ها به جای حذف و تکفیر، در چارچوب احترام و استدلال علمی باقی بمانند.

👈 دینداری قانون‌محور به حفظ و اجرای دقیق احکام شرعی تاکید دارد و خواستار پیروی از دستورات ثابت و آشکار دین است.

👈 دینداری الگو‌محور به کشف روح و اهداف دین و تطبیق آن با شرایط جدید می‌پردازد و سعی می‌کند پیامبر را به زمان حاضر بیاورد.

✅ هر دو رویکرد برگرفته از قرآن و سنت‌اند و تنها در نحوه فهم و کاربرد تعالیم متفاوتند.
ضرورت دارد هر شخص در انتخاب سبک دینداری خود آزاد باشد و نگاه‌های دیگر را به رسمیت بشناسد.

➣ t.iss.one/Islahweb