📌مبانی اندیشه پویا

✍️#دکتر_یوسف_قرضاوی(رحمه‌الله)
🔖مترجم: #عبدالعزیز_سلیمی
📝تلخیص: #فرزان_خاموشی

✅ منظور از اندیشه پویا معارف و دانش‌هایی است که به انسان کمک می‌نماید تا از فهم و معرفت ابتدایی و خام به معرفت و بینشی بسیار عمیق و استوار در ارتباط با آفرینش و زندگی و انسان دست پیدا نماید،

• و عقل‌های راکد را به اندیشیدن و تحرک وادار کرده؛
• و عقل‌های مقلد و دنباله رو را به آزاد اندیشی و استقلال فکری ترغیب نموده؛
• و عقل‌های تابع اوهام و خرافات را به اندیشه‌های عملی که بر دلیل و برهان استوار باشد، مبدل می‌نماید.

➖همچنین بینش‌های متعصب و خشک و کوتاه فکر را به اندیشه‌های متسامح و دوراندیش و اندیشه‌های مهاجم و تمامیت طلب را به عقولی بردبار و متواضع مبدل می‌سازد،
👈 تا با حدود توانایی‌های خویش آشنا باشد و پا را از دایره آن فراتر نگذارد، و اگر از جواب مسئله‌ای آگاهی نداشت واژه و کلمه نمی‌دانم برایش ناخوشایند نباشد و به سادگی به اشتباهات خویش اعتراف نماید.

👤امام مالک در ارتباط با این موضوع می‌گوید:
معرفت و فقاهت تنها به معنی شناخت هرچه بیشتر مسائل نیست، بلکه معرفت آن چیزی است که خداوند آن را به هر یک از انسان‌ها که اراده فرماید می‌دهد.

➖و به عبارت دیگر می‌گوید:
علم و معرفت در کثرت نقل و روایت نیست،
بله علم، نوری است که خداوند آن را در دل‌ها می‌تاباند، هنر و شاهکار اصلی در کسب علوم و دانش‌های فراوان و گوناگون نیست،
🔻 بلکه مهم آن است که انسان از بصیرت و درایت بهره‌مند باشد.

🖇 ادامه دارد...

➣ t.iss.one/Islahweb

📌مبانی اندیشه پویا

✍#دکتر_یوسف_قرضاوی(رحمه‌الله)
🔖مترجم: #عبدالعزیز_سلیمی
📝تلخیص: #فرزان_خاموشی

♡۳• یکی دیگر از مظاهر اندیشه پویا، شناخت زندگی و به عبارت دیگر آگاهی دقیق و درست و اطمینان بخش از ارزش و منزلت حیات و زندگی بشری است.

➖ اسلام زندگی دنیا را نعمت و امانت و رسالت و فرصتی به شمار می‌آورد که بایستی سپاس‌گزاری و امانت‌داری و ادای رسالت آن به هیچ وجه فراموش نشود و لازم است که انسان‌ها آن را فرصتی گرانقدر بدانند و به بهترین وجه از آن استفاده نمایند.


➖اسلام با بینش بدبینانه برخی از ادیان و فلسفه‌ها که این جهان را سر تا پا شر و بدی و ناخوشایند به شمار می‌آورند و معتقدند که باید هرچه زودتر از شر آن خلاص شد و نیز بر این باورند که زندگی در دنیا بلا و مصیبتی است که انسان‌ها به آن گرفتار گردیده‌اند به هیچ وجه موافق نیست بلکه زندگی در این جهان را نعمت بزرگی از جانب خداوند به شمار می‌آورد.

✨همچنان که قرآن می‌فرماید:

✨{وَٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ أَزۡوَ ٰ⁠جࣰا وَجَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَزۡوَ ٰ⁠جِكُم بَنِینَ وَحَفَدَةࣰ وَرَزَقَكُم مِّنَ ٱلطَّیِّبَـٰتِۚ...}[سوره النحل: ۷۲]
🌸 ترجمه:
خداوند از جنس خودتان همسرانی را برای شما قرار داد و از همسرانتان پسران و نوادگانی را به شما داد و اموال و امکانات و روزی های پاکی را در اختیارتان نهاد.

✅ یکی از مزایا و ویژگی‌های اندیشه اسلامی آن است که انسان را به کار و تلاش سازندگی و بهره‌گیری از مظاهر زندگی فرامی‌خواند و به هیچ وجه این کار را با تلاش برای کسب توشه آخرت و آباد ساختن آینده خویش در جهان پس از مرگ در تضاد نمی‌بیند و آنان را توجیه می‌نماید که خوشبختی و سعادت هر دو جهان را از خداوند بخواهند.

✨{رَبَّنَاۤ ءَاتِنَا فِی ٱلدُّنۡیَا حَسَنَةࣰ وَفِی ٱلۡـَٔاخِرَةِ حَسَنَةࣰ وَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ}[سوره البقرة: ۲۰۱]
🌸ترجمه:
«پروردگارا خیر و نیکی دنیا و آخرت را نصیب ما بگردان و ما را از عذاب آتش (دوزخ) مصون بفرما.»

👤انس می‌گوید:
رسول خدا بیش از هر دعای دیگری این دعا را می‌خواند و میان دو رکن حج نیز آن را تکرار می‌فرمود.

🖇 ادامه دارد...

🌐 در شبکه‌های اجتماعی همراه ما باشید:‌

🔸Instagram🔸Telegram 🌐Web 🔸Aparat

📌مبانی اندیشه پویا

✍#دکتر_یوسف_قرضاوی(رحمه‌الله)
🔖مترجم: #عبدالعزیز_سلیمی
📝تلخیص: #فرزان_خاموشی

♡۴• شناخت واقعیت‌ها

✅ یکی دیگر از مسائل محوری در معرفت، دینی شناخت و معرفت واقعیت‌ها به صورتی دقیق و همه جانبه است شناخت واقعیت‌ها آنگونه که هستند، چه به نفع یا زبان ما باشند نه معرفت واقعیت‌ها به گونه‌ای که خود دوست داشته باشیم.

❌ روشی که متاسفانه بسیاری در تصور و تصویر واقعیت‌ها از آن پیروی می‌نمایند، در واقع نوعی خود فریبی و بکار بردن نیرنگ با دیگران است.

➖منظور ما از شناخت واقعیت‌ها امور و مسائلی است که محیط اطراف ما را احاطه نموده‌اند و تاثیرات مثبت یا منفی بر زندگی ما خواهند گذاشت، و تفاوتی بین این که آن واقعیت‌ها جهانی منطقه‌ای محلی شخصی و یا اینکه واقعیت‌هایی باشند در ارتباط با خود ما یا دیگران نیست.

👈شناخت آن واقعیت‌ها یا فقه واقع‌نگری برای تنظیم روابط و مشخص گردانیدن روش رویارویی و پذیرش و عدم پذیرش و طرفداری و مقابله یا پذیرفتن برخی از جوانب امور و عدم قبول برخی دیگر از بخش‌های آن و اصول و معیارهای روش برخورد و موضع‌گیری، بسیار مهم و اساسی می‌باشد.

👥 بر همین اساس است که علماء در مورد این موضوع اتفاق نظر دارند که اجتهاد و فتوا با توجه به تحولات زمان و مکان قابل تغییر است.

👥 و همچنین علماء می‌گویند:
مفتی و مجتهد موفق کسی است که توانایی ایجاد و هماهنگی میان مسئولیت و واقعیت را داشته باشد، و تنها در فضای باید و نباید زندگی، ننماید بلکه شرایط و واقعیت‌ها و هست و نیست‌ها را نیز به خوبی درک نماید.

🔻موضوع مهمی که در ارتباط با شناخت واقعیت‌ها بایستی مورد ملاحظه قرار گیرد، پرهیز از دو عیب بزرگ‌نمایی و کوچک‌نمایی واقعیت است.

➖گروهی از انسان‌ها از بزرگ کردن برخی از امور کوچک، از خود شوق و علاقه نشان داد؛ و لذت می‌برند و از کاه کوه می‌سازند.

✔️در واقع این گونه افراد از پشت عدسی میکروسکوپ دنیا را تماشا می‌کنند
👈در نتیجه کارهای بسیار کوچکی را بسیار بزرگ می‌بینند و برخی هم با تلسکوپ به واقعیت‌ها می‌نگرند،
🌾 و حاصل آن، حسن ظن نشان دادن به مسائل و اموری است که هیچ گونه قرابت و نزدیکی با واقعیت‌ها ندارند و نتیجه این نوع نگرش میکروسکوپی یا تلسکوپی را گاهی در مورد خود و گاهی در ارتباط با دیگران به کار می‌گیرند.

➖ بسیاری از اوقات که آن‌ها از خود می‌گویند و از نیروها و امکانات خود تعریف می‌نمایند ممکن است انسان را دچار غرور و خود فریبی بیمارگونه و نابود کننده بنمایند و زمانی دیگر که در مورد قدرت و امکانات دشمن زبان به سخن می‌گشایند، ممکن است قبول آن انسان را دچار یأس و سرخوردگی بنماید.

🔻اما بایستی در مورد این رو بیماری خطرناک یعنی غرور کاذب و خود فریبی و یأس و نا امیدی هشیار بود،
👈زیرا هر دوی آن‌ها مانع معرفت صحیح و دقیق واقعیت‌ها گردیده و موضع گیری‌ها و عملکردهایی هم که بر اساس آن معلومات غلط قرار گیرند بجز زیان و شکست سودی را برای انسان‌ها به دنبال نخواهد داشت.

➖از طرف دیگر کسانی هم هستند که امور و مسائل بزرگ را کوچک نشان می‌دهند و انسان را از معرفت درست واقعیت‌ها دور می‌سازند،
👈 در نتیجه با توجه به حجم‌ واقعیت‌ها و برای آمادگی متناسب با پیش آمدها اسباب و امکانات لازم فراهم نمی‌شود.

🖇 ادامه دارد...

➣ t.iss.one/islahweb

📌مبانی اندیشه پویا

✍️#دکتر_یوسف_قرضاوی(رحمه‌الله)
🔖مترجم: #عبدالعزیز_سلیمی
📝تلخیص: #فرزان_خاموشی

♡۵• معرفت مقاصد شریعت

✅ منظور از مقاصد و اهداف کلی آن است که در راستای تحقق آن‌ها خداوند احکام حلال و حرام و فرائض و حد و حدود را واجب گردانیده است،
👈 زیرا تردیدی نیست که خداوند هیچ یک از احکام شریعتش را بدون حکمت و هدف قرار نداده و هیچ چیزی را بدون دلیل و بیهوده نیافریده است همچنان که خداوند اوصاف اندیشمندان را چنین بیان می‌کند.

✨{رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذا بَاطِلاً سُبْحَانَکَ}[آل عمران ۱۹۱]
🌸 ترجمه:
«پروردگارا! این‌ها را بیهوده نیافریده‌ای تو از هرگونه عیب و نقصی در علم و حکمت و اراده منزهی.»

➖ همچنین یکی از اسماء و صفات خداوند حکیم است و حکمت به این معنی است که:
آفرینش و اوامر خداوند هیچ یک بدون هدف و حکمت نیستند،
• برخی از انسان‌ها به پاره‌ای از آن حکمت‌ها پی‌می‌برند،
• برخی دیگر از آن‌ها اطلاعی ندارند،
👈 و تردیدی در این نیست که خداوند در برنامه‌ریزی و آفریدن قانون گذاری و امر و نهی از روی حکمت و دوراندیشی کامل و مطلق عمل فرموده است.

✔️ حتی برای بخش عبادات و احکام اسلامی که جنبه تعبدی دارند خداوند دلایل و اهداف و مقاصد آن‌ها را بیان می‌نماید.

➖ یکی از ویژگی‌های اساسی مقاصد شریعت فراگیری و گوناگونی آن است، و در کنار آن نباید فراموش نماییم که آن مقاصد شریعت، مقاصدی روحی و معنوی و دینی نیز هستند،
👈 زیرا اولین هدف یا مصلحتی که شریعت در راه تحقق آن تلاش می‌نماید،

✔️ محافظت از دین است که شامل عقاید و عبادات می‌شود.
👈 زیرا در واقع دین ماهیت هستی و روح زندگی است.
✅ مقاصد شریعت، مقاصد و اهداف اخلاقی نیز هستند.

🌾 پیامبر ﷺ می‌فرمایند:
به این دلیل برانگیخته شده‌ام که ارزش‌های اخلاقی را به اوج آن برسانم. این بیانگر این مطلب است که اخلاق و دین انفکاک ناپذیرند.

➖ همچنین مقاصد شریعت، مقاصدی انسانی نیز هستند، زیرا در جهت محافظت از جان و مال و حرمت و عقل و اندیشه انسان از هیچ تلاشی کوتاهی نمی‌نماید.

➖ از طرف دیگر مقاصد شریعت را می‌توان اهداف و مقاصد اقتصادی نامید.
👈 زیرا کار و کسب و درآمد را نوعی از عبادات به شمار آورده و محافظت از آن را با بهره‌گیری از همه‌ی وسایل ممکن و مشروع جزو مصالح ضروری قرار داده است.

✔️ در واقع اهداف و مقاصد احکام شریعت مقاصدی آینده نگر نیز هست،
👈 زیرا به مراعات و توجه به وضع مادی و معنوی انسان‌هایی که در قید حیات هستند، اکتفا ننموده،
👈بلکه مصالح نسل‌های آینده را نیز مورد توجه قرار داده است، و در این رابطه محافظت از نسل و بهره‌برداری از ثروت‌های ملی را با توجه به رعایت مصالح آیندگان مورد تاکید قرار داده است.

🖇 ادامه دارد...

➣ t.iss.one/Islahweb

📌مبانی اندیشه پویا

✍#دکتر_یوسف_قرضاوی(رحمه‌الله)
🔖مترجم: #عبدالعزیز_سلیمی
📝تلخیص: #فرزان_خاموشی

♡۶• شناخت ارزش‌های شریعت

✅ نوع دیگری از معرفت دینی که در چهارچوب فقه پویا و اندیشه متمدنانه اسلام قرار می‌گیرد معارفی است که به ارزش‌ها و فضائل شریعت ارتباط دارد، و امام راغب اصفهانی در کتاب ارزشمند و کم نظير (الذريعة إلى مكارم الشريعة) اين معارف را مکارم شریعت نامیده است.

➖ این کتاب در برگیرنده موضوعاتی است که همه آن‌ها با فقه پویا ارتباط دارند و همگام با زمان پیش می‌روند و تفاوت میان احکام شریعت و مکارم شریعت را توضیح می‌دهد
👈 و این نکته را یادآوری مینماید که احکام شریعت که مورد اهتمام فقهاست و مکارم شریعت بیشتر مورد توجه علمای اخلاق و کسانی است که به ارزش‌های اخلاقی اهتمام بیشتری می‌دهند.

👤 امام راغب اصفهانی در مقدمه این کتاب می‌گوید:

مکارم و ارزش‌های مطلق، آن چیزهایی است که تمامی اوصاف خداوند متعال یا بیشتر آن‌ها را مانند: حکمت، بخشندگی، علم، حلم، بخشایشگری عدالت و مهربانی .... توضیح می‌دهد، هر چند نمی‌توان اوصاف و خصوصیات انسان را با صفات خداوند مقایسه کرد.

👤 او در ادامه می‌فرماید:

بخاطر کسب آن اوصاف و مکارم است که انسان منزلت خلافت خداوند را پیدا می‌نماید.

🖇 ادامه دارد...

➣ t.iss.one/islahweb

📌مبانی اندیشه پویا

✍#دکتر_یوسف_قرضاوی(رحمه‌الله)
🔖مترجم: #عبدالعزیز_سلیمی
📝تلخیص: #فرزان_خاموشی

♡۷• مهم‌ترين اهداف زندگی

✅ مسئولیتی که به انسان سپرده شده است یا به عبارت دیگر اهدافی که انسان‌ها بخاطر آن آفریده شده‌اند سه چیز است.

♧۱• سازندگی و آباد نمودن زمین همچنان که خداوند متعال می‌فرماید:

✨{وَاسْتَعْمَرَکُمْ فِیهَا} [هود ۶۱]
🌸 ترجمه:
«عمران و آبادانی (زمین) را از شما خواسته است»

➖ و این هدف از طریق تلاش برای بالا بردن سطح زندگی و رفاه مادی خود و دیگران تحقق خواهد یافت.

♧۲• عبادت و فرمانبرداری خداوند همچنان که می‌فرمایید:

✨{وَ مَا خَلَقْتُ الْجِنِّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونَ} [ذاریات ۵۶]
🌸 ترجمه:
«جن و انسان را تنها برای عبادت و فرمانبرداری خود آفریده ام»

➖ و این هدف تنها در پایبندی به اوامر و نواهی خداوند واقعیت پیدا خواهد کرد.

♧۳• خلافت و نیابت از جانب خداوند که در مورد آن می‌فرماید:

✨{وَ یَسْتَخْلِفَکُمْ فِی الْأَرْضِ فَیَنْظُرَ کَیْفَ تَعْمَلُونَ}[اعراف ۱۲۹]
🌸 ترجمه:
«شما را در زمین خلیفه و جانشین خود قرار می‌دهد تا ببیند که چگونه رفتار می‌کنید.»

✔️ زمانی این هدف تحقق خواهد یافت که انسان در حد توان به راهنمایی خداوند و ارزش‌های اخلاقی و مکارم شریعت پایبند باشد.

🖇 ادامه دارد...

➣ t.iss.one/islahweb

📌مبانی اندیشه پویا

✍️#دکتر_یوسف_قرضاوی(رحمه‌الله)
🔖مترجم: #عبدالعزیز_سلیمی
📝تلخیص: #فرزان_خاموشی

♡۸• التزام به ارزش‌ها و ابتکار در علوم و فنون

✅ از مفاهیم و ارزش‌های اندیشه و معرفت پویای اسلام این است که در امور دینی اساس بر التزام و اتباع و در مسائل مربوط به دنیا اساس بر ابداع و نوآوری است.

➖ در امور دینی از آنجا که خداوند دین خود را کامل گردانیده و نعمت هدایت را بصورت کامل و همه جانبه در اختیار بشریت قرار داده است.
👈 به هیچ وجه افزودن و کاستن آن را نمی‌پذیرد.

➖ عبادت خدا بر دو اصل اساسی قرار دارد:

♧الف: به غیر خدا هیچ کس و هیچ چیزی عبادت نشود.

♧ب: خداوند به روشی که قرآن و سنت مشخص کرده‌اند انجام پذیرد.

➖ در امور دنیا رسول خدا مسلمانان را به ابتکار در اسباب مفید و اختراع و نوآوری در آبادانی و سازندگی و اصلاح و نوگرایی در عرصه‌های علمی و فنی و عملی تشویق نموده و می‌فرماید:
🌾 هرکس راه و رسم خوبی را در اسلام به وجود بیاورد پاداش آن و پاداش کسانی که پس از پایان عمر او به آن عمل می‌کنند؛ بدون آنکه چیزی از پاداش آن عمل کنندگان کم شود؛ از آن او خواهد بود.
[رواه مسلم]

🖇 ادامه دارد...

➣ t.iss.one/islahweb