2847-савол
Балиқларга ўлимтик бериш
Ассалому алайкум! Ҳозирги кунда айрим балиқ етиштириб сотувчилар балиқ етиштириш жараёнида балиқларга озуқа сифатида ўлик товуқ хам беришар экан. Яъни ҳаром ўлган товуқ ва жўжалар. Уларни айтишича ўлган товуқ инсонларга ҳаром, балиқларга эса ҳалол дейишмоқда. Шу йўл билан боқилган балиқларни истемол қилиш жоизми?
ЖАВОБ:
- Ва алайкум ассалом! Истеъмол қилиш жоиз. Қасддан шуларни едириш тўғри эмас. Бунга далил Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам товуқ гўштини еганликлари ҳадисларда келади. Ваҳоланки бўш қўйилган товуқлар одатда ҳаром бўлган ҳашорат ва нажосатларни еб қўяди. Валлоҳу аълам!
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
Манба
Балиқларга ўлимтик бериш
Ассалому алайкум! Ҳозирги кунда айрим балиқ етиштириб сотувчилар балиқ етиштириш жараёнида балиқларга озуқа сифатида ўлик товуқ хам беришар экан. Яъни ҳаром ўлган товуқ ва жўжалар. Уларни айтишича ўлган товуқ инсонларга ҳаром, балиқларга эса ҳалол дейишмоқда. Шу йўл билан боқилган балиқларни истемол қилиш жоизми?
ЖАВОБ:
- Ва алайкум ассалом! Истеъмол қилиш жоиз. Қасддан шуларни едириш тўғри эмас. Бунга далил Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам товуқ гўштини еганликлари ҳадисларда келади. Ваҳоланки бўш қўйилган товуқлар одатда ҳаром бўлган ҳашорат ва нажосатларни еб қўяди. Валлоҳу аълам!
«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати
Манба
#КУН_ҲАДИСИ
213. Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан бу икки ишнинг охиргиси (амал қилингани) олов ўзгартирган нарсадан таҳорат қилмаслик бўлган эди».
Абу Довуд ва Насаий ривоят қилишган.
Шарҳ: Ҳар хил ривоят келганидан иккиланиб, қайси бирига амал қилиш керак экан, деган хаёлга бормаслик керак. Собит ва аниқ бўлгани Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам томонларидан охирги амал қилингани, туянинг гўшти ва оловда пишган гўштни егандан кейин таҳорат қилмасликдир. Бу ҳукмни уламолар жумҳури, жумладан, тўрт мазҳаб бир овоздан жорий қилганлар.
Ҳанафий мазҳаби бўйича инсон баданидан оққан қон ҳам таҳоратни кетказади. Бунга далил қуйидаги ҳадислар:
1. Имом Ибн Можа Оиша онамиз розияллоҳу анҳодан ривоят қилган ҳадисда:
«Ким намозда қайт қилса ёки бурни қонаса, бурилиб чиқсин, таҳорат қилсин ва гапирмаган бўлса, намозини келган жойидан ўқиб кетсин», дейилган.
2. Имом Дора Қутний Тамийм ад-Дорий ро¬зиял¬лоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда:
«Ҳар бир оққан қондан таҳорат», дейилган.
3. Дора Қутний Абу Ҳурайра розияллоҳу ан¬ҳудан ривоят қилган ҳадисда:
«Бир қатра ёки икки қатра қондан таҳорат йўқ, магар оққан қон бўлса, бор», дейилган.
Булардан бошқа ҳужжатлар ҳам бор. Демак, Ҳанафий уламолари қон чиқса, таҳорат кетади, деган гапни ўз ичларидан чиқариб ёки ҳаводан олган эмаслар. Балки ҳадиси шарифлар билан тасдиқлаганлар.
“Ҳадис ва Ҳаёт” китобидан
☪ imon.uz @imonuz
213. Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан бу икки ишнинг охиргиси (амал қилингани) олов ўзгартирган нарсадан таҳорат қилмаслик бўлган эди».
Абу Довуд ва Насаий ривоят қилишган.
Шарҳ: Ҳар хил ривоят келганидан иккиланиб, қайси бирига амал қилиш керак экан, деган хаёлга бормаслик керак. Собит ва аниқ бўлгани Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам томонларидан охирги амал қилингани, туянинг гўшти ва оловда пишган гўштни егандан кейин таҳорат қилмасликдир. Бу ҳукмни уламолар жумҳури, жумладан, тўрт мазҳаб бир овоздан жорий қилганлар.
Ҳанафий мазҳаби бўйича инсон баданидан оққан қон ҳам таҳоратни кетказади. Бунга далил қуйидаги ҳадислар:
1. Имом Ибн Можа Оиша онамиз розияллоҳу анҳодан ривоят қилган ҳадисда:
«Ким намозда қайт қилса ёки бурни қонаса, бурилиб чиқсин, таҳорат қилсин ва гапирмаган бўлса, намозини келган жойидан ўқиб кетсин», дейилган.
2. Имом Дора Қутний Тамийм ад-Дорий ро¬зиял¬лоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда:
«Ҳар бир оққан қондан таҳорат», дейилган.
3. Дора Қутний Абу Ҳурайра розияллоҳу ан¬ҳудан ривоят қилган ҳадисда:
«Бир қатра ёки икки қатра қондан таҳорат йўқ, магар оққан қон бўлса, бор», дейилган.
Булардан бошқа ҳужжатлар ҳам бор. Демак, Ҳанафий уламолари қон чиқса, таҳорат кетади, деган гапни ўз ичларидан чиқариб ёки ҳаводан олган эмаслар. Балки ҳадиси шарифлар билан тасдиқлаганлар.
“Ҳадис ва Ҳаёт” китобидан
☪ imon.uz @imonuz
#Ибратли_хикоя
ҚИЗГИНАМ (Давоми)
Бу каби мисоллар жуда кўп. Буларни бир кунда ёки бир ҳаракат билан тугатиб бўлмайди. Балки бу ҳолатни ислоҳ қилиш учун, ботил йўлга юрганимиз каби ҳаққа қайтишимиз лозим. Агар бу йўлни узун дейдиган бўлсак, сафарга чиқмаган киши борадиган манзилига ҳеч қачон ета олмаганидек биз ҳам бу офатдан қутула олмаймиз. Курашни хозирги вақтдаги эркак аёл бемалол бир-бирлари билан аралашиб кетганлигининг олдини олишдан бошлаш керак. Масалан: хотинлар уйига келган эрининг дўстига очиқ-сочиқ ҳолатда пешвоз чиқиб кутиб олиши ёки кўча куйда кўрганида у билан қуюқ саломлашиб, йўлни бирга давом эттириши. Қизлар йигит ўртоқларини кўриб қолганида бир-бирларини қўлларини қисиб кўришишлари, ёки имтиҳонларга бирга тайёргарлик кўришлари кабилар. Гўёки улар Аллоҳ таоло бирини эркак, бошқасини аёл қилиб яратганлигини, бир-бирига мойллик бериб қўйганлигини унитиб қўйгандек. Йигит ҳам қиз ҳам, ер аҳлининг ҳаммаси ҳам Аллоҳ яратган хилқатга ўзгартириш кирита олмайди. Эркак ва аёл жинсини баробар қила олмайдилар ёки улардан бир-бирига бўлган мойилликни ўчириб ташлай олмайдилар.
Маданият исми билан эркаклар ва аёлларни баробарлигини, уларни бирга аралашиб юришини даъво қилгувчилар икки тарафлама ёлғончидирлар. Чунки улар бу даъволари билан жавориҳ аъзоларини роҳатлантиришни, нафсларига лаззатларни беришни хоҳлаядилар. Сароҳатан айтишга ўзларида журат топа олмаганларидан, орқасида бирор нарса бўлмаган маданият, ривожланиш, ҳуррият, санъат каби дабдабали машҳур сўзларни алжираб, ёлғонларини рост қилиб кўрсатаётибдилар. Бу ҳеч қандай маънога эга бўлмаган гаплари барабаннинг овозига ўхшаш.
Уларнинг кейинги ёлғони, улар европани йўлбошчи, доҳий қилиб олганлар, улар европадан келган нарсаларнигина ҳақ деб биладилар, ботилнинг муқобиладиги ҳақни ҳақ деб билмайдилар. Уларнинг тушунчасидаги ҳақ Париж, Лондон, Берлин ва Ню-Йоркдан келган нарсалардир. Агарчи у нарса рақсга тушиш, ахлоқсизлик, бузуқлик, эркаклар ва аёллар аралашиб кетиши, стадионда, соҳилда яланғоч юриш бўлса ҳам. Азҳардан, уммавийлардан, шарқий мадрасалардан ва исломий масжидлардан келган нарсалар агарчи ҳидоят, иффат, олийжаноблик, қалб, жасад поклиги бўлса ҳам уларнинг наздида ботилдир.
Ўқиган малумотларимизга, у ерларга бориб келганлардан эшитган гапларимизга қараганда Европа ва Америкада ҳам эркак аёллар аралашиб юришига рози бўлмайдиган, бундай ҳолатни ҳазм қила олмайдиган кўп оилалар бор. Вояга етган қизларини йигитлар билан юришга, кино театрларга киришга рухсат бермайдилар. Қўйиладиган кинолар фаҳш-фужурдан холи эканлигини билсаларгина киришга рухсат берадилар.
Улар эркаклар ва аёлларнинг бир-бирларига аралашиши шаҳват ёмонлигини синдиради, хулқни тарбиялайди, нафсдан жинсий жинниликни суғуриб олади, дейдилар. Мен жавобни йигит-қизлар аралашиб таълим оладиган ўқиш даргоҳларидан топишга ҳавола қиламан. Мана Россия динига қайта олмаяпди, бирорта шайхнинг гапига ҳам қулоқ солмайди, гапларнинг сўзларини ҳам тингламайди. Бу фасодликларни кўрганларидан кейин бу каби аралашишдан қайтмайдиларми?
Америкага қарасангиз, улардаги барча муоммолар пайдо бўлиши, талаба қизларнинг орасида ҳомиладорларининг нисбатан кўпайиб кетиши, буларнинг ҳаммаси аралашиш натижаси эмасми? Миср, Шом ва барча ислом диёрларидаги мактаб-унверситетларда бу каби мушкилотлар бўлиши кимни хурсанд қилади?
Мен йигитларга хитоб қилмоқчи эмасман, уларни бу гапларимни эшитишларини ҳам умит қилмаяпман. Мен яхши биламан улар бу фикрларимга қарши бўладилар ва мени жиннига чиқарадилар. Чунки мен уларни лаззатлардан маҳрум қилаяпман. Лекин эй қизларим сизларга хитоб қилаяпман. Эй диёнатли, мўмина қизларим! Эй афифа, олийжаноб қизларим! Қурбонлик бўладиган фақатгина сизлар бўласизлар! Ўзларингни иблиснинг қурбонига айлантирманглар! Уларни сизларга зийнатлаб айтаётган ҳуррият, маданият, ривожланиш, санъат каби гапларига қулоқ османглар! Чунки бу ўйинни ўйнаётганларнинг аксарининг хотини ҳам, боласи ҳам йўқ. Уларнинг мақсади фақатгина бир лаҳзалик лаззат. Мен эса отасиман. Сизларни ҳимоя қилиганимда, ўз қизларимни ҳимоя қилган бўламан ва ўз қизларимга илинаётган яхшиликларимни сизларга ҳам етишин
ҚИЗГИНАМ (Давоми)
Бу каби мисоллар жуда кўп. Буларни бир кунда ёки бир ҳаракат билан тугатиб бўлмайди. Балки бу ҳолатни ислоҳ қилиш учун, ботил йўлга юрганимиз каби ҳаққа қайтишимиз лозим. Агар бу йўлни узун дейдиган бўлсак, сафарга чиқмаган киши борадиган манзилига ҳеч қачон ета олмаганидек биз ҳам бу офатдан қутула олмаймиз. Курашни хозирги вақтдаги эркак аёл бемалол бир-бирлари билан аралашиб кетганлигининг олдини олишдан бошлаш керак. Масалан: хотинлар уйига келган эрининг дўстига очиқ-сочиқ ҳолатда пешвоз чиқиб кутиб олиши ёки кўча куйда кўрганида у билан қуюқ саломлашиб, йўлни бирга давом эттириши. Қизлар йигит ўртоқларини кўриб қолганида бир-бирларини қўлларини қисиб кўришишлари, ёки имтиҳонларга бирга тайёргарлик кўришлари кабилар. Гўёки улар Аллоҳ таоло бирини эркак, бошқасини аёл қилиб яратганлигини, бир-бирига мойллик бериб қўйганлигини унитиб қўйгандек. Йигит ҳам қиз ҳам, ер аҳлининг ҳаммаси ҳам Аллоҳ яратган хилқатга ўзгартириш кирита олмайди. Эркак ва аёл жинсини баробар қила олмайдилар ёки улардан бир-бирига бўлган мойилликни ўчириб ташлай олмайдилар.
Маданият исми билан эркаклар ва аёлларни баробарлигини, уларни бирга аралашиб юришини даъво қилгувчилар икки тарафлама ёлғончидирлар. Чунки улар бу даъволари билан жавориҳ аъзоларини роҳатлантиришни, нафсларига лаззатларни беришни хоҳлаядилар. Сароҳатан айтишга ўзларида журат топа олмаганларидан, орқасида бирор нарса бўлмаган маданият, ривожланиш, ҳуррият, санъат каби дабдабали машҳур сўзларни алжираб, ёлғонларини рост қилиб кўрсатаётибдилар. Бу ҳеч қандай маънога эга бўлмаган гаплари барабаннинг овозига ўхшаш.
Уларнинг кейинги ёлғони, улар европани йўлбошчи, доҳий қилиб олганлар, улар европадан келган нарсаларнигина ҳақ деб биладилар, ботилнинг муқобиладиги ҳақни ҳақ деб билмайдилар. Уларнинг тушунчасидаги ҳақ Париж, Лондон, Берлин ва Ню-Йоркдан келган нарсалардир. Агарчи у нарса рақсга тушиш, ахлоқсизлик, бузуқлик, эркаклар ва аёллар аралашиб кетиши, стадионда, соҳилда яланғоч юриш бўлса ҳам. Азҳардан, уммавийлардан, шарқий мадрасалардан ва исломий масжидлардан келган нарсалар агарчи ҳидоят, иффат, олийжаноблик, қалб, жасад поклиги бўлса ҳам уларнинг наздида ботилдир.
Ўқиган малумотларимизга, у ерларга бориб келганлардан эшитган гапларимизга қараганда Европа ва Америкада ҳам эркак аёллар аралашиб юришига рози бўлмайдиган, бундай ҳолатни ҳазм қила олмайдиган кўп оилалар бор. Вояга етган қизларини йигитлар билан юришга, кино театрларга киришга рухсат бермайдилар. Қўйиладиган кинолар фаҳш-фужурдан холи эканлигини билсаларгина киришга рухсат берадилар.
Улар эркаклар ва аёлларнинг бир-бирларига аралашиши шаҳват ёмонлигини синдиради, хулқни тарбиялайди, нафсдан жинсий жинниликни суғуриб олади, дейдилар. Мен жавобни йигит-қизлар аралашиб таълим оладиган ўқиш даргоҳларидан топишга ҳавола қиламан. Мана Россия динига қайта олмаяпди, бирорта шайхнинг гапига ҳам қулоқ солмайди, гапларнинг сўзларини ҳам тингламайди. Бу фасодликларни кўрганларидан кейин бу каби аралашишдан қайтмайдиларми?
Америкага қарасангиз, улардаги барча муоммолар пайдо бўлиши, талаба қизларнинг орасида ҳомиладорларининг нисбатан кўпайиб кетиши, буларнинг ҳаммаси аралашиш натижаси эмасми? Миср, Шом ва барча ислом диёрларидаги мактаб-унверситетларда бу каби мушкилотлар бўлиши кимни хурсанд қилади?
Мен йигитларга хитоб қилмоқчи эмасман, уларни бу гапларимни эшитишларини ҳам умит қилмаяпман. Мен яхши биламан улар бу фикрларимга қарши бўладилар ва мени жиннига чиқарадилар. Чунки мен уларни лаззатлардан маҳрум қилаяпман. Лекин эй қизларим сизларга хитоб қилаяпман. Эй диёнатли, мўмина қизларим! Эй афифа, олийжаноб қизларим! Қурбонлик бўладиган фақатгина сизлар бўласизлар! Ўзларингни иблиснинг қурбонига айлантирманглар! Уларни сизларга зийнатлаб айтаётган ҳуррият, маданият, ривожланиш, санъат каби гапларига қулоқ османглар! Чунки бу ўйинни ўйнаётганларнинг аксарининг хотини ҳам, боласи ҳам йўқ. Уларнинг мақсади фақатгина бир лаҳзалик лаззат. Мен эса отасиман. Сизларни ҳимоя қилиганимда, ўз қизларимни ҳимоя қилган бўламан ва ўз қизларимга илинаётган яхшиликларимни сизларга ҳам етишин
и хоҳлайман. Уларнинг жавраётган гапларидан қизларнинг кетган обрўйи, таҳқирланган шанлари, зоя бўлган ҳурматлари қайта тикланмайди. Агар бирор қиз йиқилса улардан бирортасини ёрдамга қўл узатганини ёки ўрнидан туришига кўмаклашганини кўрмайсан. Балки уларнинг барчалари йиқилган қизнинг жамолини тамоша қилишга тўпланган ҳолатда топасан, агар жамоли кетмаган бўлса. Жамоли кетган бўлса ейдиган гўшти тугаган ўлимтикни ташлаб кетган итлар каби улар ҳам у қизни ташлаб кетадилар.
Эй қизгинам бу насиҳатларим сенга. Бу ҳақиқатни мендан бошқалардан эшитмайсан. Билгинки бахтинг ўз қўлингда, биз эркакларнинг қўлида эмас. Ислоҳ эшиклари ўз ихтиёрингда. Агар хоҳласанг нафсингни ислоҳ қиласан ва эзгу амалларинг, диёнатинг, тақвонг билан бутун умматни ислоҳ қиласан!.
Шайх Али Тантовийнинг
“Я битний” асаридан
Усмонали ОРАЛОВ таржимаси
☪ imon.uz @imonuz
Эй қизгинам бу насиҳатларим сенга. Бу ҳақиқатни мендан бошқалардан эшитмайсан. Билгинки бахтинг ўз қўлингда, биз эркакларнинг қўлида эмас. Ислоҳ эшиклари ўз ихтиёрингда. Агар хоҳласанг нафсингни ислоҳ қиласан ва эзгу амалларинг, диёнатинг, тақвонг билан бутун умматни ислоҳ қиласан!.
Шайх Али Тантовийнинг
“Я битний” асаридан
Усмонали ОРАЛОВ таржимаси
☪ imon.uz @imonuz
ОДАМЛАРНИНГ ОЗОРЛАРИГА САБР ҚИЛГАН КИШИ
Ибн Умардан ривоят қилинади:
"Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Одамларга аралашиб, уларнинг озорларига сабр қилиб юрадиган мўмин одамларга аралашмасдан, уларнинг озорларига сабр қилмайдиган мўминдан яхшидир", дедилар".
Шарҳ: Кўпчиликка аралашиб, уларни яхшиликка чақириб, амри маъруф, наҳий мункар қилиб, қўлидан келганича инсофга чақириб, шу туфайли уларнинг даккиларини, сўкишларини эшитиб, озорларини кўриб, сабр қилиб борган мўмин ўзи учун ҳам, бошқалар учун ҳам, жамият учун ҳам фойдали киши ҳисобланади.
Одамларга аралашмасдан, уйига кириб, ўтириб олган, бировдан бир гап эшитса, аччиғи келиб, уриш-жанжал қиладиган одамда хайр-барака йўқ. Бундай одам жуда борса, ўзи учунгина бирор иш қила олади, холос. Лекин бундай одамнинг жамият учун, одамлар учун, мўмин-мусулмонлар учун, дин-диёнат учун бирор хизмат қилиши қийин бўлади.
Шунинг учун ҳам Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам одамларга аралашиб, уларнинг озорларига сабр қилиб юрадиган мўминни афзал деб айтганлар.
Бу нарсани сиз билан биз ҳам ўзимизга сингдириб олишимиз керак. Одамларга аралашганда улардан озор етса, сабр қилишимиз, бунинг эвазига охиратда улуғ мартабалар берилишидан умидвор бўлишимиз лозим.
Озорга сабр қилиш
Абу Мусодан ривоят
қилинади:
"Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар:
"Ҳеч бир кимса ёки ҳеч бир нарса Аллоҳ азза ва жаллачалик ўзи эшитган озорларга сабр қила олмайди. Улар: "Аллоҳнинг боласи бор", дейишади. У Зот эса уларга офият ва ризқ берур".
"Одоблар хазинаси" китобидан.
@imonuz
Ибн Умардан ривоят қилинади:
"Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Одамларга аралашиб, уларнинг озорларига сабр қилиб юрадиган мўмин одамларга аралашмасдан, уларнинг озорларига сабр қилмайдиган мўминдан яхшидир", дедилар".
Шарҳ: Кўпчиликка аралашиб, уларни яхшиликка чақириб, амри маъруф, наҳий мункар қилиб, қўлидан келганича инсофга чақириб, шу туфайли уларнинг даккиларини, сўкишларини эшитиб, озорларини кўриб, сабр қилиб борган мўмин ўзи учун ҳам, бошқалар учун ҳам, жамият учун ҳам фойдали киши ҳисобланади.
Одамларга аралашмасдан, уйига кириб, ўтириб олган, бировдан бир гап эшитса, аччиғи келиб, уриш-жанжал қиладиган одамда хайр-барака йўқ. Бундай одам жуда борса, ўзи учунгина бирор иш қила олади, холос. Лекин бундай одамнинг жамият учун, одамлар учун, мўмин-мусулмонлар учун, дин-диёнат учун бирор хизмат қилиши қийин бўлади.
Шунинг учун ҳам Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам одамларга аралашиб, уларнинг озорларига сабр қилиб юрадиган мўминни афзал деб айтганлар.
Бу нарсани сиз билан биз ҳам ўзимизга сингдириб олишимиз керак. Одамларга аралашганда улардан озор етса, сабр қилишимиз, бунинг эвазига охиратда улуғ мартабалар берилишидан умидвор бўлишимиз лозим.
Озорга сабр қилиш
Абу Мусодан ривоят
қилинади:
"Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар:
"Ҳеч бир кимса ёки ҳеч бир нарса Аллоҳ азза ва жаллачалик ўзи эшитган озорларга сабр қила олмайди. Улар: "Аллоҳнинг боласи бор", дейишади. У Зот эса уларга офият ва ризқ берур".
"Одоблар хазинаси" китобидан.
@imonuz
ҲАСАДНИНГ САБАБЛАРИ
Ҳасаднинг бир неча сабаблари бор. Уламоларимиз мазкур сабабларни ўрганиб чиқиб, асосийлари олтита эканини таъкидлаганлар. Уларни қисқача ўрганиб чиқамиз:
1. Душманлик ва ёмон кўриш. Бу ҳасаднинг энг кучли сабабларидан биридир. Икки киши бирор сабабга кўра урушиб қолишлари ва ораларида келишмовчилик чиқиб, бир-бирини ёқтирмай қолишлари мумкин. Ғазаби чиққан одам ўзининг душманига нисбатан қалбида кек сақлаб қолса, у ҳасадга айланади. Душманига ўзи етказа олмаган зарарни замондан кута бошлайди. Агар душманига бирор ёмонлик етса, хурсанд бўлади ва "Менга ёмонлик қилгани учун Аллоҳ таолонинг Ўзи уни жазолади", дейди.
Мабодо душманига неъмат етса, унинг мақсадига тескари бўлгани учун хафа бўлади. Ҳасади яна ҳам зиёда бўлади. Мазкур неъматнинг ёмон кўрган одамидан кетишини истайди ва шу мақсадда иш ҳам олиб боради.
2. Кўра олмаслик. Баъзи одамларда бошқанинг ўзидан устун бўлишини кўра олмаслик одати бўлади. Ана шу нарса ҳам ҳасаднинг сабабларидан биридир. Одатда, бировни ўзидан паст санаб, уни одам ўрнида кўрмай, назар-писанд қилмай юрган бўлади. Доимо ўша одам унга қарам бўлишини ва ялиниб туришини истайди. Бирдан қараса, ҳалиги одамга неъмат етибди. Ҳасадчининг хаёли бошидан учади. Ўзини қўйгани жой топа олмай қолади. Ҳасади ўзини кўрсатади.
3. Кибр. Мутакаббир одамлар ўзидан паст саналган кишиларни доимо масхара қилиб, ерга уриб, олдиларида мақтаниб, сал нарсага керилиб юрган бўладилар. Шунинг учун улардан паст одамларга неъмат етганига чидай олмай ҳасад қилишга ўтадилар.
4. Мақсадига эришолмай қолишдан қўрқиш. Бу ҳолат бир мақсадга эришиш учун ҳаракат қилаётган шахслар орасида бўлади. Улардан бири кўзланган мақсадга эришиш йўлида неъматга сазовор бўлса, бошқаси ҳасад қилади. Қўполроқ мисол келтирадиган бўлсак, бу ҳолатни кундошлар ўртасидаги ҳолатга қиёслаш мумкин.
5. Мансабпарастлик ва шуҳратпарастлик. Бунга маълум бир соҳада тенги йўқ бўлишни орзу қилган шуҳратпараст кимса мисол бўлади. Агар унга "Дунёнинг нариги бурчида сенга тенг келадиган одам чиқибди" дейилса, ўшанинг йўқ бўлишини орзу қилади.
6. Одамларга яхшиликни раво кўрмайдиган табиати бузуқ шахс ҳасадчи бўлади. Ўзига ҳеч алоқаси бўлмаса ҳам, бировга неъмат етишини кўролмайди. Ўз-ўзидан ҳасад қилаверади.
"Руҳий тарбия" китобидан.
@imonuz
Ҳасаднинг бир неча сабаблари бор. Уламоларимиз мазкур сабабларни ўрганиб чиқиб, асосийлари олтита эканини таъкидлаганлар. Уларни қисқача ўрганиб чиқамиз:
1. Душманлик ва ёмон кўриш. Бу ҳасаднинг энг кучли сабабларидан биридир. Икки киши бирор сабабга кўра урушиб қолишлари ва ораларида келишмовчилик чиқиб, бир-бирини ёқтирмай қолишлари мумкин. Ғазаби чиққан одам ўзининг душманига нисбатан қалбида кек сақлаб қолса, у ҳасадга айланади. Душманига ўзи етказа олмаган зарарни замондан кута бошлайди. Агар душманига бирор ёмонлик етса, хурсанд бўлади ва "Менга ёмонлик қилгани учун Аллоҳ таолонинг Ўзи уни жазолади", дейди.
Мабодо душманига неъмат етса, унинг мақсадига тескари бўлгани учун хафа бўлади. Ҳасади яна ҳам зиёда бўлади. Мазкур неъматнинг ёмон кўрган одамидан кетишини истайди ва шу мақсадда иш ҳам олиб боради.
2. Кўра олмаслик. Баъзи одамларда бошқанинг ўзидан устун бўлишини кўра олмаслик одати бўлади. Ана шу нарса ҳам ҳасаднинг сабабларидан биридир. Одатда, бировни ўзидан паст санаб, уни одам ўрнида кўрмай, назар-писанд қилмай юрган бўлади. Доимо ўша одам унга қарам бўлишини ва ялиниб туришини истайди. Бирдан қараса, ҳалиги одамга неъмат етибди. Ҳасадчининг хаёли бошидан учади. Ўзини қўйгани жой топа олмай қолади. Ҳасади ўзини кўрсатади.
3. Кибр. Мутакаббир одамлар ўзидан паст саналган кишиларни доимо масхара қилиб, ерга уриб, олдиларида мақтаниб, сал нарсага керилиб юрган бўладилар. Шунинг учун улардан паст одамларга неъмат етганига чидай олмай ҳасад қилишга ўтадилар.
4. Мақсадига эришолмай қолишдан қўрқиш. Бу ҳолат бир мақсадга эришиш учун ҳаракат қилаётган шахслар орасида бўлади. Улардан бири кўзланган мақсадга эришиш йўлида неъматга сазовор бўлса, бошқаси ҳасад қилади. Қўполроқ мисол келтирадиган бўлсак, бу ҳолатни кундошлар ўртасидаги ҳолатга қиёслаш мумкин.
5. Мансабпарастлик ва шуҳратпарастлик. Бунга маълум бир соҳада тенги йўқ бўлишни орзу қилган шуҳратпараст кимса мисол бўлади. Агар унга "Дунёнинг нариги бурчида сенга тенг келадиган одам чиқибди" дейилса, ўшанинг йўқ бўлишини орзу қилади.
6. Одамларга яхшиликни раво кўрмайдиган табиати бузуқ шахс ҳасадчи бўлади. Ўзига ҳеч алоқаси бўлмаса ҳам, бировга неъмат етишини кўролмайди. Ўз-ўзидан ҳасад қилаверади.
"Руҳий тарбия" китобидан.
@imonuz
АССАЛОМУ АЛАЙКУМ
Бугун ҳафтанинг туртинчи пайшанба куни.
Мелодий сана: 2018 йил.
Февраль ойининг 1-куни
Ҳижрий сана: 1439 йил.
Жумодул аввал ойининг
16-куни
Каналимизни яқинларингизга ҳам улашишни унутманг!
☪ imon.uz Каналига уланиш учун қўйдаги линкга босинг!
https://t.iss.one/joinchat/AAAAAEL6qMsv8neeLDzT5A
Бугун ҳафтанинг туртинчи пайшанба куни.
Мелодий сана: 2018 йил.
Февраль ойининг 1-куни
Ҳижрий сана: 1439 йил.
Жумодул аввал ойининг
16-куни
Каналимизни яқинларингизга ҳам улашишни унутманг!
☪ imon.uz Каналига уланиш учун қўйдаги линкга босинг!
https://t.iss.one/joinchat/AAAAAEL6qMsv8neeLDzT5A
#КУН_ОЯТИ
مِن قَبْلُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَأَنزَلَ الْفُرْقَانَ ۗ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انتِقَامٍ
ОЛИ ИМРОН сураси, 4-оят
Ундан олдин одамларга ҳидоят қилиб. Ва Фурқонни ҳам туширди. Аллоҳнинг оятларига куфр келтирганларга шиддатли азоб бор. Аллоҳ Азийз ва интиқом олувчи зотдир.
Аллоҳ ягона бўлганидан башариятни тўғри йўлга бошловчи, илоҳий китоблар туширувчи масдар ҳам ягонадир. бу ҳақиқатни Аллоҳ таоло Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссаломга хитоб орқали баён қилмокда:
“У сенга китобни хақ ила ўзидан аввалги нарсани тасдиқловчи қилиб туширди”.
Демак, Муҳаммад алайҳиссаломга тушган китобни ҳам Аллоҳнинг Ўзи туширган китобларнинг тушиши башарият учун янгилик эмас, Қуръон ҳам аввалги тушган илоҳий китобларнинг давоми, холос. Ушбу ҳақиқатни бу китобнинг ўзидан аввалги китобларни тасдиқловчи қилиб туширилганлигидан ҳам билиб олса бўлади.
Аҳли китоблар - яҳудий ва насоролар Муҳаммад алайҳиссаломнинг Пайғамбарликларини ва у зотга туширилган Қуръонни инкор қилиб: “биз хақиқий Пайғамбарга эргашганлармиз, биз хақиқий китоб эгаларимиз, бу масалани биз яхши биламиз, Муҳаммад Пайғамбар эмас, Қуръон Аллоҳнинг ҳузуридан тушган китоб эмас”, деган маънодаги гапларни тарқатишган эди. Ушбу оят мазкур даъволарнинг таги пуч эканлигини исботлаб келмоқда. Шу боисдан ҳам, умум илоҳий китоблар ичида яҳудий ва насороларга туширилган китоблар алоҳида зикр этилмоқда:
«... ҳамда Таврот ва Инжилни туширди. Ундан олдин одамларга хидоят килиб».
Ўз вақтида Таврот номли ва Инжил номли илоҳий китобларни ҳам Аллоҳнинг Ўзи одамларни ҳидоятга бошлаш учун туширган эди. Илоҳий китобларни туширувчи зот битта - Аллоҳ, уларни туширишдан мақсад ҳам битта - одамларни ҳидоятга бошлаш. бу ўринларда мақсад Қуръони Каримнинг илоҳий китоб эканини исботлаш бўлганидан унинг шаънини улуғлаб, яна бир 6ор зикр қилмоқда: “... ва Фурқонни ҳам туширди”. Фурқон, Қуръони Каримнинг сифати бўлиб, фарқловчи, ажратувчи деган маъноларни англатади. Чунки у ҳақдан ботилни, яхшидан ёмонни фарқлаб, ажратиб берган китобдир. Ана шу китобни ҳам Аллоҳнинг Ўзи туширган. Яҳудий ва насороларнинг даъволари ғирт ёлғон. Сўнгра Аллоҳнинг оятларига куфр келтирганларга қаттиқ азоб бўлиши ҳақида қўрқинчли хабарлар келади:
“Аллоҳнинг оятларига куфр келтирганларга, ўшаларга шиддатли азоб 6ор”.
Аллоҳнинг оятларига куфр келтирганлар Муҳаммад алайҳиссаломга, Исломга, Қуръонга куфр келтирганлардан иборатдир. Демак, мазкур ҳақиқатларни инкор қилганлар, жумладан, яҳудий ва насороларга шиддатли азоб бор.
“Аллоҳ азиз, интиқом олувчи зотдир”
Мазкур кофирларга шиддатли азоб беришга, албатта, Аллоҳнинг қудрати етади. Чунки У азиз -хоҳлаган ишини қила оладиган, биров ундан ғолиб кела олмайдиган 3от. Чунки У Ўзига осий бўлганлардан интиқом олувчи 3от. Шу билан 6ир қаторда, Аллоҳнинг бошқа камолот сифатлари ҳам бор.
@imonuz
مِن قَبْلُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَأَنزَلَ الْفُرْقَانَ ۗ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انتِقَامٍ
ОЛИ ИМРОН сураси, 4-оят
Ундан олдин одамларга ҳидоят қилиб. Ва Фурқонни ҳам туширди. Аллоҳнинг оятларига куфр келтирганларга шиддатли азоб бор. Аллоҳ Азийз ва интиқом олувчи зотдир.
Аллоҳ ягона бўлганидан башариятни тўғри йўлга бошловчи, илоҳий китоблар туширувчи масдар ҳам ягонадир. бу ҳақиқатни Аллоҳ таоло Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссаломга хитоб орқали баён қилмокда:
“У сенга китобни хақ ила ўзидан аввалги нарсани тасдиқловчи қилиб туширди”.
Демак, Муҳаммад алайҳиссаломга тушган китобни ҳам Аллоҳнинг Ўзи туширган китобларнинг тушиши башарият учун янгилик эмас, Қуръон ҳам аввалги тушган илоҳий китобларнинг давоми, холос. Ушбу ҳақиқатни бу китобнинг ўзидан аввалги китобларни тасдиқловчи қилиб туширилганлигидан ҳам билиб олса бўлади.
Аҳли китоблар - яҳудий ва насоролар Муҳаммад алайҳиссаломнинг Пайғамбарликларини ва у зотга туширилган Қуръонни инкор қилиб: “биз хақиқий Пайғамбарга эргашганлармиз, биз хақиқий китоб эгаларимиз, бу масалани биз яхши биламиз, Муҳаммад Пайғамбар эмас, Қуръон Аллоҳнинг ҳузуридан тушган китоб эмас”, деган маънодаги гапларни тарқатишган эди. Ушбу оят мазкур даъволарнинг таги пуч эканлигини исботлаб келмоқда. Шу боисдан ҳам, умум илоҳий китоблар ичида яҳудий ва насороларга туширилган китоблар алоҳида зикр этилмоқда:
«... ҳамда Таврот ва Инжилни туширди. Ундан олдин одамларга хидоят килиб».
Ўз вақтида Таврот номли ва Инжил номли илоҳий китобларни ҳам Аллоҳнинг Ўзи одамларни ҳидоятга бошлаш учун туширган эди. Илоҳий китобларни туширувчи зот битта - Аллоҳ, уларни туширишдан мақсад ҳам битта - одамларни ҳидоятга бошлаш. бу ўринларда мақсад Қуръони Каримнинг илоҳий китоб эканини исботлаш бўлганидан унинг шаънини улуғлаб, яна бир 6ор зикр қилмоқда: “... ва Фурқонни ҳам туширди”. Фурқон, Қуръони Каримнинг сифати бўлиб, фарқловчи, ажратувчи деган маъноларни англатади. Чунки у ҳақдан ботилни, яхшидан ёмонни фарқлаб, ажратиб берган китобдир. Ана шу китобни ҳам Аллоҳнинг Ўзи туширган. Яҳудий ва насороларнинг даъволари ғирт ёлғон. Сўнгра Аллоҳнинг оятларига куфр келтирганларга қаттиқ азоб бўлиши ҳақида қўрқинчли хабарлар келади:
“Аллоҳнинг оятларига куфр келтирганларга, ўшаларга шиддатли азоб 6ор”.
Аллоҳнинг оятларига куфр келтирганлар Муҳаммад алайҳиссаломга, Исломга, Қуръонга куфр келтирганлардан иборатдир. Демак, мазкур ҳақиқатларни инкор қилганлар, жумладан, яҳудий ва насороларга шиддатли азоб бор.
“Аллоҳ азиз, интиқом олувчи зотдир”
Мазкур кофирларга шиддатли азоб беришга, албатта, Аллоҳнинг қудрати етади. Чунки У азиз -хоҳлаган ишини қила оладиган, биров ундан ғолиб кела олмайдиган 3от. Чунки У Ўзига осий бўлганлардан интиқом олувчи 3от. Шу билан 6ир қаторда, Аллоҳнинг бошқа камолот сифатлари ҳам бор.
@imonuz
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дедилар:
«Тушимда жаннатни кўрибман. Бир қорининг
тиловатини эшитиб, «Бу ким?» десам, «Ҳориса ибн
Нўъмон», дейишди».
Сўнг Расулуллоҳ соллаллоҳу
алайҳи васаллам:
«Яхшилик мана шундайдир,
яхшилик мана шундайдир, Ҳориса одамлар орасида
онасига энг кўп яхшилик қилувчилардан эди»,
дедилар.
Имом Насаий ва Аҳмад ривояти.
☪ imon.uz @imonuz
«Тушимда жаннатни кўрибман. Бир қорининг
тиловатини эшитиб, «Бу ким?» десам, «Ҳориса ибн
Нўъмон», дейишди».
Сўнг Расулуллоҳ соллаллоҳу
алайҳи васаллам:
«Яхшилик мана шундайдир,
яхшилик мана шундайдир, Ҳориса одамлар орасида
онасига энг кўп яхшилик қилувчилардан эди»,
дедилар.
Имом Насаий ва Аҳмад ривояти.
☪ imon.uz @imonuz
#ДУО
Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимга
ғам-ташвиш етса, ушбу калималар билан дуо
қилсин», дедилар.
Бир киши: «Эй Аллоҳнинг Расули! Мана шу калималардан бебаҳра қолган киши хасоратда бўладими?» деди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳа», дедилар. Сўнгра
«Бу калималарни ўзинглар ҳам айтинглар, бошқаларга ҳам ўргатинглар. Ким бирор нарса талабида шу
калималарни айтса, Аллоҳ унинг хафалигини
кетказиб, хурсандчилигини зиёда қилади» деб, сўнг
ўша калималарни айтдилар: «Ана ъабдука, ибну
ъабдика, ибну амаатика фи қобзотик, насийатий
бийадик, мазин фиййа ҳукмук, ъадлун фиййа
қозоук, ас
ҳаммий»
(Мен Сенингқулингман, қулингнинг ўғлиман, чўрингнинг зурриётиман. Кокилим Сенинг қўлингда. Ҳукминг менинг устимда жорийдир. Сенинг
ҳукминг одилдир. Ўзингни номлаган ёки Китобингда
нозил қилган ёки яратганларингдан бирортасига ўргатган ёки ғайб илмингда сақлаб қўйган исмларинг ила сўрайманки, Қуръонни дилимнинг нури, қалбимнинг баҳори, маҳзунлигимни аритувчи ва ғамимни кеткизувчи қил).
Ибн Сунний ривояти.
☪ imon.uz @imonuz
Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимга
ғам-ташвиш етса, ушбу калималар билан дуо
қилсин», дедилар.
Бир киши: «Эй Аллоҳнинг Расули! Мана шу калималардан бебаҳра қолган киши хасоратда бўладими?» деди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳа», дедилар. Сўнгра
«Бу калималарни ўзинглар ҳам айтинглар, бошқаларга ҳам ўргатинглар. Ким бирор нарса талабида шу
калималарни айтса, Аллоҳ унинг хафалигини
кетказиб, хурсандчилигини зиёда қилади» деб, сўнг
ўша калималарни айтдилар: «Ана ъабдука, ибну
ъабдика, ибну амаатика фи қобзотик, насийатий
бийадик, мазин фиййа ҳукмук, ъадлун фиййа
қозоук, ас
алука бикулли исмин ҳува лака саммайта
биҳи нафсака ав анзалтаҳу фи китаабика ав ъалламтаҳу аҳадан мин холқика ав истасарта биҳи фий ъилмил ғойби ъиндака ан тажъалал Қуръана нуро содрий ва робийъа қолбий ва жилаа ҳузний ва заҳабаҳаммий»
(Мен Сенингқулингман, қулингнинг ўғлиман, чўрингнинг зурриётиман. Кокилим Сенинг қўлингда. Ҳукминг менинг устимда жорийдир. Сенинг
ҳукминг одилдир. Ўзингни номлаган ёки Китобингда
нозил қилган ёки яратганларингдан бирортасига ўргатган ёки ғайб илмингда сақлаб қўйган исмларинг ила сўрайманки, Қуръонни дилимнинг нури, қалбимнинг баҳори, маҳзунлигимни аритувчи ва ғамимни кеткизувчи қил).
Ибн Сунний ривояти.
☪ imon.uz @imonuz
Сен Раббинг ҳузурида арзимас ва аҳамиятсиз нарса эмассан! Зеро У сенга руҳидан пуфлади. Сенинг учун фаришталарини сажда қилдириб қўйди. Бор мавжудотни бўйсундирди. Абадийлик ва барҳаётлик ато қилди*. Яна эркинлик тортиқ этди; хоҳласанг Раббоний бўласан, хоҳласанг шайтоний.
Мустафо Маҳмуд, "Қуръон тирик мавжудотдир" китобидан
https://t.iss.one/joinchat/AAAAAEL6qMsv8neeLDzT5A
Мустафо Маҳмуд, "Қуръон тирик мавжудотдир" китобидан
https://t.iss.one/joinchat/AAAAAEL6qMsv8neeLDzT5A
#Қуръон_мусобақаси
Андижон вилоятида бўлиб ўтаётган Қуръон мусобақасининг ҳудудий босқичлари бошланди.
Қуръон мусобақасининг ўтказилаётган саралаш босқичи Андижон шаҳар “Андижон” тўйхонасидан онлайн олиб берилмоқда.
👇👇👇
https://www.facebook.com/muslimuzportal/videos/1985371361700780/
Андижон вилоятида бўлиб ўтаётган Қуръон мусобақасининг ҳудудий босқичлари бошланди.
Қуръон мусобақасининг ўтказилаётган саралаш босқичи Андижон шаҳар “Андижон” тўйхонасидан онлайн олиб берилмоқда.
👇👇👇
https://www.facebook.com/muslimuzportal/videos/1985371361700780/
Facebook
Muslim.uz
Andijonda Qur‘on musobaqasi boshlandi.
#Савол
Assalom alaykum!!! farzandni ikki yoshgacha emizish darkor deyiladi, Undan tashqari homiladorlikdan saqlanish gunoh degan gap ham bor Dinimizda... godak hali kichkinaligida ya'ni emizikli davrida onada navbatdagi homila paydo bolsa, emizishdan ajratishga majbur boladi... Bu vaziyat notogri emasmi, yani ona bolasini toliq emizolmagani uchun gunohga botmaydimi? javobingiz uchun oldindan rahmat
Жавоб
Ва алайкум ассалом! Йўқ, нотўғри эмас. Чунки аёл ҳомиладор бўлгандан сўнг сутнинг таркиби ўзгаради дейилган. Шунинг учун ҳомидор аёл эмизишни тўхтатиши лозим бўлади.Икки ёшгача эмизиш мумкин дейилади яъни бу дегани шу ёшгача эмизиш фарз эмизмаса гуноҳкор бўлади дегани эмасдир.
ЎМИ фатво ҳайъати.
@imonuz
Assalom alaykum!!! farzandni ikki yoshgacha emizish darkor deyiladi, Undan tashqari homiladorlikdan saqlanish gunoh degan gap ham bor Dinimizda... godak hali kichkinaligida ya'ni emizikli davrida onada navbatdagi homila paydo bolsa, emizishdan ajratishga majbur boladi... Bu vaziyat notogri emasmi, yani ona bolasini toliq emizolmagani uchun gunohga botmaydimi? javobingiz uchun oldindan rahmat
Жавоб
Ва алайкум ассалом! Йўқ, нотўғри эмас. Чунки аёл ҳомиладор бўлгандан сўнг сутнинг таркиби ўзгаради дейилган. Шунинг учун ҳомидор аёл эмизишни тўхтатиши лозим бўлади.Икки ёшгача эмизиш мумкин дейилади яъни бу дегани шу ёшгача эмизиш фарз эмизмаса гуноҳкор бўлади дегани эмасдир.
ЎМИ фатво ҳайъати.
@imonuz
#Савол
Assalomu Aleykum ustozlar savolim shuki ayolim hayz kurganda upsa quchoqlasa buladimi batafsilroq tushuntrib bersangiz Allox sizdan rozi bulsin
Жавоб
Ва алайкум ассалом! Аёл киши узрли ҳолатда бўлганида эри уни ўпиши, қучоқлаши мумкин. Жинсий алоқа қилиш тақиқланади. Қолган ишлар, бирга еб-ичиш, бир жойда бирга ётиш кабилар мумкин.
ЎМИ фатво ҳайъати.
@imonuz
Assalomu Aleykum ustozlar savolim shuki ayolim hayz kurganda upsa quchoqlasa buladimi batafsilroq tushuntrib bersangiz Allox sizdan rozi bulsin
Жавоб
Ва алайкум ассалом! Аёл киши узрли ҳолатда бўлганида эри уни ўпиши, қучоқлаши мумкин. Жинсий алоқа қилиш тақиқланади. Қолган ишлар, бирга еб-ичиш, бир жойда бирга ётиш кабилар мумкин.
ЎМИ фатво ҳайъати.
@imonuz
#ФАТВО
Таҳоратга оид фатволар
5-ФАТВО
Ёмғир остида қолган ёки оқаётган ариққа тушган кишининг ҳамма аъзосига сув етган бўлса, таҳоратга ҳам, ғуслга ҳам ўтади. Фақат оғзи билан бурнини чайиши керак бўлади.
«Оламгирия», «Сирожия».
6-ФАТВО
Бошига масҳ тортмасдан ювса ҳам, масҳ ўрнига ўтади, лекин бу макруҳ саналади.
«Оламгирия», «Муҳит».
☪ imon.uz @imonuz
Таҳоратга оид фатволар
5-ФАТВО
Ёмғир остида қолган ёки оқаётган ариққа тушган кишининг ҳамма аъзосига сув етган бўлса, таҳоратга ҳам, ғуслга ҳам ўтади. Фақат оғзи билан бурнини чайиши керак бўлади.
«Оламгирия», «Сирожия».
6-ФАТВО
Бошига масҳ тортмасдан ювса ҳам, масҳ ўрнига ўтади, лекин бу макруҳ саналади.
«Оламгирия», «Муҳит».
☪ imon.uz @imonuz