از کلاس درس تا خیابان‌؛ دانشجویان در تقاطع تاریخ و تحول/ #مهرناز_رزاقی

📡📡📡📡📡 – در تاریخ تحولات اجتماعی، جنبش‌های دانشجویی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل تغییرات بزرگ شناخته شده‌اند. شوروشوق #دانشجویان برای حمایت از عدالت اجتماعی، برابری و اصلاحات ساختاری، به‌وضوح نشان داده که آن‌ها نیرویی قوی برای شکل‌دهی به یک جامعه‌ی عادلانه‌تر و مترقی‌تر هستند. کنش‌های سیاسی دانشجویان در طول قرن گذشته به یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی سیاست‌ورزی در سراسر دنیا تبدیل شده است. دانشجویان در مسائل مختلفی از جنبش‌های ضد‌استعمارگری و مبارزات ضدجنگ گرفته تا حقوق مدنی، دموکراسی‌خواهی، مقابله با نئولیبرالیسم و ریاضت اقتصادی، مبارزه با نژادپرستی و زن‌ستیزی و حتی مسائل مربوط به تغییرات آب‌وهوایی نقش داشته‌اند. بااین‌حال، کنش‌ها و فعالیت‌های دانشجویی اغلب توسط نخبگان سیاسی و مقامات رسمی به‌عنوان «شیطنتِ جوانانه» شناخته می‌شود. این نوشتار نگاهی به چند لحظه‌ی سرنوشت‌ساز در تاریخ جنبش‌های دانشجویی می‌اندازد و اهمیت تاریخی و توانایی آموزش در پیشبرد آینده‌ای روشن‌تر را بررسی می‌کند.

ادامه مطلب
ادامه و لینک به مطلب در خط صلح

↘️
@hranews_bot تماس ✉️ - @Hranews کانال هرانا 🆑

بازاندیشی در نقش و ساختار اتحادیه‌ها در مقابله با بی‌ثبات‌کاری/ #مهرناز_رزاقی

📡📡📡📡📡– تاثیرات «نئولیبرالیسم» بر دنیای کار و اتحادیه‌های کارگری موضوع بحث‌ معاصر بیش‌تر کشورهاست. به گفته‌ی «دیوید هاروی»، نئولیبرالیسم، به‌عنوان نظریه‌ای از شیوه‌های اقتصاد سیاسیِ قابل درک است که رفاه انسان‌ها را با حداکثرسازی آزادی‌های کارآفرینی در چهارچوبی نهادی که مشخصه‌های آن شامل حفظ حقوق مالکیت خصوصی، آزادی‌های فردی، بازارها و تجارت آزاد است، مشخص می‌کند. بااین‌حال، این ویژگی‌های کلی، تنها یک الگو را تشکیل می‌دهند. اما نئولیبرالیسم در اَشکال تجربی خود در زمینه‌های تاریخی و جغرافیایی متفاوت به صورت‌های متنوعی ظاهر می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، نئولیبرالیسم به‌عنوان «ترکیبی از شیوه‌ها و ایده‌ها» (Bricolage of Practices and Ideas) شناخته می‌شود و نوعی «فکر جمعی» (Collective Thought) به شمار می‌آید. هاروی نیز تاکید می‌کند که چهره‌های نئولیبرالیسم از الگوهای تئوریک آن متفاوت هستند.

کارگران در دام گسترش خوداشتغالی ناپایدار

گسترش نئولیبرالیسم که بخشی از جهانی‌سازی سرمایه‌داری است و درعین‌حال به آن سرعت می‌بخشد، تاثیر قابل‌توجهی بر تقسیم بین‌المللی کار داشته؛ درحالی‌که استخراج منابع و وابستگی به مواد خام (معدنی، فسیلی و کشاورزی) هنوز ویژگی اصلی اقتصاد بسیاری از کشورهای جهان است، به‌ویژه در آسیا که شاهد گسترش تولید صنعتی کار (ازجمله پوشاک، خودرو و محصولات ارزان‌قیمت) هستیم. البته، دینامیک‌های کار در کشورهای مختلف و مناطق متفاوت است، اما به‌طورکلی، در اقتصادهای «نوظهور» و «درحال‌توسعه»، سهم مشاغل کشاورزی در دهه‌ی ۱۹۸۰ به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته و در دوره‌ی ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ نیز این روند ادامه داشته؛ درحالی‌که بخش خدمات به‌سرعت در حال گسترش است. درعین‌حال، سهم مشاغل صنعتی در بسیاری از کشورها تقریباً ثابت مانده و به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است.

این کشورها به‌مرور به آزمایشگاه‌های اصلاحات نئولیبرالی تبدیل شده‌اند. درحالی‌که در قرن بیستم، بسیاری از تحلیل‌گران بر این باور بودند که کشورهای جنوب‌جهانی مسیر کشورهای «توسعه‌یافته» را دنبال خواهند کرد، این دیدگاه اکنون طرفداری ندارد. این موضوع منجر به این سوال می‌شود که آیا انواع کارهای معمولاً غیررسمی و ناپایدار در جنوب اکنون به‌طور فزاینده‌ای در شمال رایج می‌شوند؟ آیا «اوبریزه‌شدن» (Uberization) (۱) اقتصادها در مراکز جهانی سرمایه‌داری نشان‌دهنده‌ی گسترش خوداشتغالی ناپایدار و خوداستثماری است که وضعیت بسیاری از کارگران در جنوب را توصیف می‌کند؟ فرض بر این است که کارگران دیگر نیازی به کارخانه و رئیس ندارند و به‌جای آن، فضایی برای ابتکار فردی، مانور کارآفرینی و تاب‌آوری دارند.

ادامه مطلب
لینک به مطلب در وبسایت خط صلح

↘️
@hranews_bot تماس ✉️ - @Hranews کانال هرانا 🆑

مد، یونیفورم‌ و هنر هویت‌یابی؛ از مانتو جلوباز تا گلیتر/ #مهرناز_رزاقی

📡📡📡📡📡– پوشش و مد، به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین جلوه‌های فرهنگ مادی، همواره نقش مهمی در ساختار اجتماعی و فردی جوامع ایفا کرده است. در ایران، از گذشته تا به امروز، #مد و پوشش تنها به‌عنوان ابزاری برای پوشاندن بدن یا نمایش وضعیت اجتماعی افراد نبوده‌، بلکه به یکی از ارکان اصلی نمایش هویت‌های فردی و گروهی تبدیل شده‌اند. مد، دیگر تنها به‌ انتخاب‌های زیبایی‌شناسانه محدود نمی‌شود، بلکه به‌مثابه یک ابزار فرهنگی، اجتماعی و حتی روانشناختی در فرایند شکل‌دهی به هویت‌ها و بازتعریف مرزهای فردی و جمعی عمل می‌کند. از سوی دیگر، تاریخ معاصر ایران نشان می‌دهد که پوشش‌، به‌ویژه یونیفورم‌ها، در طول زمان، به ابزاری برای همسان‌سازی افراد و گروه‌ها تبدیل شده‌اند. از زمانی‌که یونیفورم‌ها در نهادهای آموزشی و دولتی برای ایجاد نظم اجتماعی و نشان‌دادن تمایز میان اقشار مختلف جامعه طراحی شدند، تا دوره‌هایی که این یونیفورم‌ها نمادی از هویت‌های خاص مذهبی و فرهنگی بودند، مفهوم یونیفورم همواره در حال تحول بوده است.

این نوشتار، به ارتباط میان مد، پوشش‌های خاص و یونیفورم‌ها در ایران خواهد پرداخت. هدف این است که نشان داده شود چگونه انتخاب‌ پوشش در ایران، از مانتوهای جلوباز تا رنگ‌ها و الگوهای خاص، به ابزارهایی برای ابراز هویت فردی و اجتماعی تبدیل شده‌اند. هم‌چنین، توجه خواهد شد که چگونه یونیفورم‌ها در ایران نه‌تنها به‌عنوان ابزارهایی برای همسان‌سازی اجتماعی، بلکه به‌عنوان نمادهایی از هویت‌سازی فرهنگی و اجتماعی عمل کرده‌اند. با توجه به تغییرات فرهنگی و اجتماعی ایران، مد و یونیفورم‌ها، به بخشی از روندهای پیچیده‌تری تبدیل شده‌اند که در آن‌ها سیاست همسان‌سازی و هویت‌سازی در کنار یکدیگر قرار دارند و به بازتعریف نقش‌ها و مرزهای اجتماعی کمک می‌کنند.

ادامه مطلب
ادامه مطلب در وبسایت خط صلح

↘️
@hranews_bot تماس ✉️ - @Hranews کانال هرانا 🆑

تجربه‌ی امر زیبا در تهران/ #مهرناز_رزاقی

📡📡📡📡📡– تهران شهری که با همهمه‌ و شلوغی زندگی مدرن شناخته می‌شود، در سال‌های اخیر جنبه‌ای تازه از خود را به نمایش گذاشته است: بستری برای تجربه‌ی امر زیبا و بازآفرینی هویت هنری. اکنون این تحولات نه‌تنها در فضاهای شناخته‌شده‌ای هم‌چون موزه‌ی هنرهای معاصر تهران و صف طولانی نمایشگاه «چشم در چشم» مشهود است، بلکه در رشد گالری‌های هنری و رویدادهای فرهنگی نیز نمود پیدا کرده است. این تغییرات تهران را به بومی برای زیبایی‌شناسی نوین تبدیل کرده؛ بومی که در آن معماری، هنر و زندگی روزمره در تعامل با یکدیگر معنا می‌یابند.

اخیراً در موزه‌ی هنرهای معاصر تهران مشغول گشت‌وگذار بودم که چشمم به یک کیف پارچه‌ای افتاد. رویش نوشته بود: «پس از تجربه‌ی هنر، دیگر همان فرد سابق نخواهید بود.» (۱) فکر کردم: چه ایده‌ی جالبی! اما آیا واقعاً درست است؟ یا اگر دقیق‌تر بپرسم: آیا مواجه با هنر، موسیقی، ادبیات و هرآنچه به‌عنوان فرهنگ می‌شناسیم، ما را انسان بهتری می‌کند؟ و آیا تجربه‌ی امر زیبا صرفاً به دیوارهای موزه‌ها و گالری‌ها محصور می‌شود؟

هیوم در موزه‌های مدرن: پیوند زیبایی و اخلاق

آیا یک نقاشی از ون‌گوگ می‌تواند مرا به اهدای کمک‌های خیریه ترغیب کند؟ و آیا یک سمفونی از بتهوون می‌تواند مرا به بازیافت تشویق کند؟

ادامه مطلب
لینک به مطلب در وبسایت خط صلح


↘️
@hranews_bot تماس ✉️ - @Hranews کانال هرانا 🆑

آیا هشتگ‌ها و کارزارها ابزاری برای تغییراند یا توهم مشارکت؟/ #مهرناز_رزاقی

📡📡📡📡📡– امروز شبکه‌های اجتماعی به میدان‌های کلیدی برای کنشگری بدل شده‌اند، جایی که از حمایت علنی از اهداف سیاسی و اجتماعی گرفته تا سازماندهی اعتراضات، همه‌چیز ممکن است. این فضاها در دوره‌ای که مردم بیش از هر زمان دیگری به دلیل همه‌گیری کووید-۱۹ به رسانه‌های دیجیتال روی آوردند، اهمیتی دوچندان پیدا کردند. اکنون هر تجمع یا اعتراض، نه فقط یک رویداد خیابانی، بلکه نمایشی زنده در پروفایل‌های اینستاگرام، ایکس (توییتر سابق)، تیک‌تاک یا تلگرام است. از «بهار عربی» تا جنبش‌هایی نظیر «من‌هم» (Me Too) و «جان سیاه‌پوستان مهم است» (Black Lives Matter)، این شبکه‌ها توانستند هویت‌های جمعی را شکل دهند و جنبش‌هایی فراملی و پرقدرت ایجاد کنند. اما در دل این دستاوردها، شک و تردیدهایی نیز وجود دارد. پلتفرم‌های که زمانی وعده‌ برابری و آزادی می‌دادند، حالا به میدان‌های تجاری بدل شده‌اند، جایی که منافع اقتصادی حرف اول را می‌زنند. سازوکارهای این پلتفرم‌ها، به‌جای محافظت از کنشگران در برابر آزار و نفرت‌پراکنی، زمینه را برای قدرت‌نمایی دولت‌ها، گروه‌های فشار و حتی جنبش‌های راست افراطی فراهم کرده است. این تناقض، کنشگری دیجیتال را در نقطه‌ای حساس قرار داده است: در حالی که ابزارهای بیش‌تری برای صدا دادن به جنبش‌ها در دسترس است، اما آیا این فضاها هم‌چنان می‌توانند همان نقش رهایی‌بخش پیشین را ایفا کنند؟

کارزارهای آنلاین به‌عنوان یکی از ابزارهای برجسته‌ی کنشگری دیجیتال، نقشی محوری در جلب توجه عمومی، فشار بر تصمیم‌گیران و ایجاد تغییرات اجتماعی ایفا می‌کنند. این کارزارها، با استفاده از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی، امکان بسیج توده‌ای سریع و گسترده را فراهم می‌آورند، به‌طوری‌که یک درخواست ساده می‌تواند به صدای میلیون‌ها نفر تبدیل شود. کارزارهای آنلاین در ایران نمونه‌ای از کنشگری دیجیتال هستند که می‌توانند به‌سرعت مسائل اجتماعی و سیاسی را به اولویت عمومی تبدیل کنند. از اعتراض به تخریب پارک قیطریه گرفته تا درخواست برکناری شهردار تهران یا مطالبه‌ی عمومی برای رفع فیلترینگ، این کارزارها توانسته‌اند صدای گروه‌های مختلف جامعه را تقویت کنند. با بهره‌گیری از شبکه‌های اجتماعی، این حرکت‌ها امکان جلب حمایت گسترده و اعمال فشار بر تصمیم‌گیران را فراهم می‌کنند. اما چالش‌هایی نظیر سانسور، محدودیت‌های اینترنتی و عدم پاسخ‌گویی نهادهای قدرت، الگوریتم‌های محدودکننده و تجاری‌سازی این پلتفرم‌ها می‌تواند تاثیرگذاری این کارزارها را محدود کند.

ادامه مطلب
لینک به مطلب در وبسایت خط صلح

↘️
@hranews_bot تماس ✉️ - @Hranews کانال هرانا 🆑