Shogirdim bilan suhbat

— Ustoz, ko‘p xato qilmasligim uchun nima qilishim kerak?

— Ko‘p xato qilishing kerak.

Javobimni eshitib u jim qoldi. Ko‘zidan “yana savol” tug‘ilganini sezdimu davom etdim:

— Matematikada “margin of error” degan tushuncha bor. Unda aytiladiki, xatolik urinishlar soniga teskari proporsional. Qancha ko‘p urinsang yoki tekshirsang, shuncha aniqlik oshadi.
Hayotda ham shunday:
1 ta xato qaror senga 2 ta foyda beradi:

1. Kerakli xulosani chiqarasan.

2. Noto‘g‘ri variantlar soni bittaga kamayadi.

— Qilgan xatoyimni qanday to‘g‘rilashim mumkin?

— Xatodan keyin eng muhim ikki narsa bor:

1. Uni xato deb tan olish.

2. Undan xulosa chiqarish.

Xatoni tan olmasang, u estafeta tayoqchasidek keyingi xatoni ham o‘zi bilan olib keladi.

— Demak, qo‘rqmasdan xato qila berish kerakmi?

— Yo‘q. Sen xato qilmaslik uchun barcha sabablarni qilasan:
Bilmasang, biladigan odamdan so‘raysan.
Aniqlashtirish uchun resurslaringni ishga solasan.
Ustozing bilan maslahatlashasan.
Holatga qarab istixora qilasan.
Shundan keyin hotirjam ishni qilasan.

— Qaysi xatolardan juda ehtiyot bo‘lish kerak?

— Boshqalarning taqdirini hal qiladigan, imoningga putur yetkazadigan, ummat zarariga xizmat qiladigan va Vataningga talofat keltiradigan xatolardan.

— Uylanishda ham shundaymi?

— Bu boshqa mavzu… Buni boshqa safar gaplashamiz.

Xulosa:
Matningiz allaqachon mazmunli va kuchli. Uni yanada ixcham va keskinroq qilib, post yoki nutq ohangida quyidagicha berish mumkin:

Xato — hayotning ajralmas qismi. Uni butunlay yo‘qotib bo‘lmaydi.
Ammo undan saboq olib, yo‘lni to‘g‘rilash — o‘z qo‘limizda.

Shuning uchun:
• Xatoni tan oling.
• Xulosasini chiqaring.
• Yana davom eting.

Sizni yanada kuchliroq qilmagan xato, dushmaningizdir…

O’zbeklar kitob o’qimay qo’ydi(mi)..?

🔥 Nodatiy, standartlardan baland fikrlar — yana Sodiq Podcastda!

🎙 Bu safar sizni yangi qarashlar, hayotiy muhim ko‘nikmalar va tajribaga boy suhbat kutmoqda.

💡 Mehmonimiz — IELTS bo‘yicha tajribali mutaxassis, ko‘plab yoshlarga orzulari sari qanot bergan Barno Mukimova.

Podkast davomida siz:
⚡ yangi imkoniyatlarni ko‘rishni,
⚡ o‘z maqsadlaringiz sari qat’iy qadam tashlashni,
⚡ hayotingizni yuksaltiradigan foydali maslahatlarni bilib olasiz.

👉 Tinglang, fikr qiling va o‘z maqsadlaringiz sari qat’iy qadam tashlang!

Bogʻlanish uchun: ☎️ 788888080

Bizni tarmoqlarda kuzatib boring
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube

AQSh dagi xalqaro musobaqaga yo’l oldik…

E’tibor berganmisiz, odam mashina sotib olayotganda qanchalik sinchkov bo‘ladi?
Bo‘yog’i tozaligidan tortib, qirilmaganmi, urilmaganmi, hatto “pitnosi” bormi — hammasini tekshiradi.

Ammo shu diqqatni juft tanlashda, farzand tarbiyasida va uning ta’limini tanlashda ishlatmadik.
Shu sabab bugun bizni qiynayotgan muammolar ko‘paydi, fazilat bo‘lishi kerak narsalar esa fojiaga aylandi.

Achinish shundaki: mashinaga bergan e’tiborimizni oilaga, tarbiyaga, ta’limga bermadik…

Xulosa:
Mashina bizga bir necha yil xizmat qiladi.
Ammo juftimiz, farzandimiz va ta’lim tanlovimiz — butun hayotimizni belgilaydi.
Shuning uchun e’tiborni eng avvalo ularga qarating.

Ustozim bilan uchrashib qoldim.
Suhbat chog‘ida mendan ranjiganlarini aytdilar.
Aslida men aytmagan gap — mening nomimdan yetkazilgan ekan.

Go‘yoki, men ustozga yaqin bo‘lganim uchun katta zarar ko‘rgandek shikoyat qilgan emishman.
Bu so‘z ustozimga og‘ir botgan, mehrlari bo‘lgani uchun ko‘ngillari og’ribdi.

Shu gapni eshitib ichim ezildi. Nahotki insonning yaqinligi unga qarshi qurol bo‘lib ishlatilsa?..
Nahotki qalblar shunday fitna bilan og‘ritilsa?..

Vaziyatni tushuntirdim, asl haqiqat ayon bo‘ldi. Ammo baribir qalbimda og‘riq qoldi.
Chunki yaqin deb bilgan do’stimizdan kelgan fitna eng og‘iri bo‘larkan.

Ichimdan yolg‘iz bir narsa o‘tdi:
“Alloh bizni fitnadan, beayb holda aybdor bo‘lishdan saqlasin.”

Ustozni nazaridan qolishdan katta jazo bo’lmasa kerak. Bu huddi kemani yelkanini olib qo’yishdek gap…

Harvard studentini rejimi qanday…?

Shogirdim bilan suhbat

Bu yilgi bitiruvchilarimizdan biri — Angliyaga ketayotgan o‘quvchim hayrlashgani keldi.
Bir oz suhbatlashdik. Juda odobli, yaxshi bola. Insha Alloh kelajagi porloq.

Unga savol berdim:
— Sodiq School’da 3 yil o‘qiding. Senga ko‘ra, maktabning eng asosiy vazifasi nima ekan?

U javob berdi:
— Uchta narsaga tayyorlash va o‘rgatish ekan.
1. TOP universitetlarga kira olishga ishonch berish va shunga mos ta’lim berish.
2. To‘g‘ri muhit yaratish orqali o‘zimga o‘xshagan do‘stlar bilan ta’lim va tarbiya olishni ta’minlash.
3. Katta hayotga tayyorlash.

“Ancha ulg‘ayibsan,” dedim. “Sen aytayotgan xulosalarga ba’zi maktab egalari ham hali yetib bormagan.”

So‘ng men qo‘shdim:
— Biz sizlardan talab qilganlarimiz — prinsiplarga sodiq qolish, vaziyatni tahlil qilish, empatiya, xatolardan saboq olish, to‘xtab qolmaslik, daxldor bo‘lish…
Bular sizlarga endi kerak bo’ladi.
Biz bergan zarbalar qo‘lqobli edi, og‘riqsiz edi. Hayot esa qo‘lqopsiz va ayovsiz uradi. Zarba yemayman deb o‘ylama. Zarba emas, zarbalar keladi. Gap zarbada emas, balki zarbadan keyin to‘xtab qolmaslikda.

— Eng og‘ir zarba qayerga keladi, bilasanmi?
— Qayerga?
— Qadriyatlaringga. Agar qadriyatlaring yiqilsa, sen ham yiqilasan. Qo‘rg‘oni qulagan davlat kabi. Shuning uchun, borgan yurtlarda qadriyatlaringga zarba berilganda yiqilma. Bu seni eng mustahkam qo‘rg‘oning bo‘lsin. U qorningdan, joningdan afzal bo’lsin.

U boshini quyi solib, “tushundim, ustoz,” dedi.

Men esa kuzatib qo‘ydim:
— Endi nima uchun yaratilgan bo‘lsang, o‘sha ish uchun xizmat qil. Alloh yo‘lingni fitnalardan saqlasin, fothlardan qilsin.

Shu tariqa yana bir askar yo‘lga chiqdi…

“Mansab, pul yoki ishonch qo‘lida bo‘lsa — hamma yaxshi ko‘rinadi.
Asl basharasi esa ularni qaytarib olganingda ochiladi.”

Xuddi insonlarning asl qiyofasi uch holatda ayon bo‘lgani kabi:

1. Safarda birga bo‘lganda — charchoq va qiyinchilikda sabrini ko‘rasiz.
2. Oldi-berdi qilganda — halolligini va vafodorligini bilasiz.
3. Hamkorlik qilganda — sadoqati va rostgo‘yligi yuzaga chiqadi.

Endi “Grantga kirish” muammo emas.
Diplomatiyachilar, moliyachilar, SAT ni boshlang…
Hozir boshlasangiz bemalol ulgurasilar…

AQSh ga kelishning 2 usuli:
Bolajonlar o’qinglar…

Odamning qadri — cho‘ntagidagi pulda emas.
Daromadida ham emas.
Erishgan yutug’ida ham emas.

Qadringizni belgilaydigan narsa — qancha qiymat yaratayotganingizdir.

Qiymat — biror narsani yaxshilashga qo‘shgan hissangiz.

Pul vaqtinchalik.
Qiymat esa iz qoldiradi.

Topayotganingiz emas, qo‘shayotganingiz sizni belgilaydi.

- Ona shakar qayerda?
- Tuz deb yozilgan kofe idish ichida…)

Tabriklayman.
Siz “fir’avn”ning rasadxonasida ishlayapsiz.

Agar U yerda:

• Rahbar kichik yutuq qilsa — olqishlar, sovg‘alar, ta’zimlar yog‘iladi.

• Rahbar xato qilsa — “yo‘q, siz xato qilmaysiz” deb ko‘zga qaraladi.

• Kimdir ko‘rsa ham, aytishga jazm qilolmaydi.

• Hamma ish faqat uning “roziligi” bilan yuradi.

• “Mening fikrim”, “menimcha”, “menga ko‘ra” degan jumlalar — hammani fikrsiz, ruhsiz, qaram bir to‘daga aylantiradi.


“Fir’avn madrasasi”dan sog‘lom jamoagacha

Tabriklayman.
Siz “fir’avn”ning rasadxonasida ishlayapsiz.

U yerda:

• Rahbar kichik ish qilsa — bayram qilinadi.

• Olqishlar, sovg‘alar, ta’zimlar yog‘iladi.

• Ammo u xato qilsa — “yo‘q, siz xato qilmaysiz” deb ko‘zga tik qaraladi.

• Haqiqatni ko‘rganlar jim. Ayta olmaydi. Duxi yetmaydi.

• Har bir qaror — faqat bir odamga qarab olinadi.

• Har bir fikr — “menimcha, meni fikrim” degan kalit so‘z bilan o‘ldiriladi.

• Har bir tashabbus — ruhsat kutadi. Har bir og‘iz — “rahbar nima deydi?” deb ochiladi.

Bu yerda: Ego qonun.

Bu jamoa emas. Bu ibodatxona.
Fir’avnga qilingan sajda joyi. Maddohlar makoni.

Shunday joyda ishlayotgan odamlar uchun bitta savol:

Siz fikr aytayapsizmi — yo faqat ruxsat kutayapsizmi?

Siz mas’ulsizmi — yo faqat ijrochisizmi?

Siz erkin fikr ayta olasizmi — yo ko‘z o‘ynatib, maddohlik qilyapsizmi?

Agar javobingiz yo‘q bo‘lsa, biling:
Siz erkin emassiz. Siz o‘zingizni sotgansiz.
Qo‘rquv evaziga tinchlik sotib olgan odamsiz.

Endi savol: Qanday chiqamiz bu qullikdan?

1. Rahbar Xudo emas.
U inson. Xato qiladi. Unga haqiqat kerak.

Maddohlik uni o‘stirmaydi — uni ishdan chiqaradi.
Haqiqat aytilmagan rahbar — zaiflashadi.

2. Ruxsat kutma. Mas’uliyat ol.

“Menga topshiriq bering” deb yashagan odam — hech qachon yetakchi bo‘lolmaydi.

3. Qo‘rquv emas, ishonch kerak.

Qo‘rquv natija chiqaradi.
Ammo ishonch — odam o‘stiradi.

Tanqid — xiyonat emas. Bu sadoqat shakli.

Jim turish — tizimni saqlamaydi. Uni ichkaridan yemiradi.


Va nihoyat — sog‘lom jamoa nimadan boshlanadi?

• Rahbar markaz emas. U — harakat maydonini ochuvchi shaxs.

• Fikr aytish — ruxsat emas, muhit masalasi.

• Jamoada eng muhim fazilat — haqiqatni aytishdan qo‘rqmaslik.

• Har kim o‘z ovoziga ega. Har kim o‘z nuqtasidan turib gapira oladi.

• Tashabbus — jazolanmaydi. Aksincha, qadrlanadi.

• Xato qilish — ayb emas. Yashirish — ayb.

Yakuniy savol:

Siz ishlayotgan joy — haqiqat ustida qurilganmi?
Yoki…
qo‘rquv, ruxsat, va yolg‘on olqishlar ustidami?

ISTISnoLAR

O‘yin qoidalari — oddiy. Hammaniki bir xil.
• 8 soat uxlasang – tetik bo‘lasan
• Har kuni o‘qisang – o‘sasan
• Harakat qilsang – natija bo‘ladi
• Yig‘masang – yo‘q bo‘ladi
• Raqobat qilmasang – ortda qolasan

Bular qonun.
Oddiy.
Sodda.
Senga, menga, unga — barcha uchun bir xil.

Ammo istisnolar seni aldab qo‘yadi.

Ular haqiqatni buraydi.
Ular qoidani yengil ko‘rsatadi.
Ular odamga “hech narsa qilmasang ham bo‘ladi” degan yolg‘onni sotadi.

Misollar bilan yolg‘on qanchalik chiroyli niqoblanishini ko‘r:

• Bill Gates — maktabni tashlab boy bo‘lgan deyishadi.
Lekin aytishmaydi: Otasi milliarder huquqshunos, onasi IBM rahbariyatida bo‘lgan.

• Ilon Mask — “qobiliyati bilan cho‘qqiga chiqqan”, deyishadi.
Lekin aytishmaydi: O‘qishga Rolls-Royce’da kelgan, otasi Janubiy Afrikadagi eng boy kon egalari qatoridan bo‘lgan.

• Bobur — “o‘z iste’dodi bilan tarixda qoldi”, deyishadi.
Lekin aytishmaydi: U tug‘ilganda u uchun taxt tayyor edi. U shahzoda edi.

• Navoiy — “kitob o‘qib o‘zini o‘stirgan”, deyishadi.
Lekin aytishmaydi: U o‘z davrining eng qudratli amaldorlaridan birining o‘g‘li edi. Vazir bolasi edi.

• Steve Jobs — “qarovsiz bola edi”, deyishadi.
Lekin aytishmaydi: Uni muhandislar tarbiyalagan. Uni ota-onasi xususiy maktablarda o‘qitgan.

• Mark Zuckerberg — “yakka holda Facebookni qurgan”, deyishadi.
Lekin aytishmaydi: Harvardda, kompyuter olimlarining o‘rtasida, eng boy infratuzilmada boshlagan.

Xulosa:

Agar sen ularning start nuqtasini e’tiborga olmasang,
ular erishgan manzilga noto‘g‘ri yo‘l bilan yurishni boshlaysan.

Sen o‘yin qoidalarini buzishni emas, ularning o‘rnini bosadigan ustunlikka ega bo‘lishni o‘rganishing kerak.

Tavsiya:

1. Istisnolarga emas, qoidalarga suyan.
Chunki qoidalar senga suyanadi.

2. Tartibli uxla. Doim o‘qi. Harakatdan to‘xtama.
Bu kuch — tanlanganlarga emas, istaganlarga ochiq.

3. Hech kimni manzili bilan o‘zingni yo‘lingni solishtirma.
Chunki ular ustida uchayotgandir, sen esa yerda yurasan.
Ammo sening har bir qadaming — haqiqatga yaqinroq.