📸 ایران رتبه دوازدهم جذب گردشگر بین 17 کشور منطقه

فرهیختگان:
🔻بررسی آمارهای گردشگری در سال 2022 نشان می‌دهد از 17 کشور منطقه که عمدتا همسایگان کشورمان هستند و برخی کشورها نیز رقبای سنتی ایران بوده‌اند، ترکیه با جذب 51 میلیون و 400 هزار گردشگر در رتبه اول قرار دارد. امارات با جذب 21.7 میلیون گردشگر دوم، عربستان‌سعودی با جذب 16.5 میلیون گردشگر سوم، مصر با جذب 11.7 میلیون گردشگر چهارم و بحرین با جذب 9.9 میلیون گردشگر پنجم است.

🔻طی سال گذشته میلادی، ایران با جذب 4.1 میلیون گردشگر در رتبه 12 در بین 17 کشور منطقه قرار داشته است. البته بررسی‌ها نشان می‌دهد تا قبل از شیوع ویروس کرونا یعنی در سال 2019 ایران با جذب 9.1 میلیون گردشگر رتبه هفتم را در بین 17 کشور به خود اختصاص داده است.

گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

fdn.ir/page/237926
@FarhikhteganOnline

‍ با رشد ۱۶۵ درصدی نسبت به 1400

دانش‌بنیان‌ها 177 همت در یک سال وام گرفتند

فرهیختگان: اتکا به اقتصاد دانش‌بنیان یکی از استراتژی‌های کشورها بوده و در این میان چشم امید به نوآوری شرکت‌های دانش‌بنیان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اهداف توجه به این شرکت‌هاست.

🔻بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال‌های اخیر یکی از مشکلات و موانع این حوزه که تامین مالی و نقدینگی بوده، تاحدودی از سوی نظام بانکی مرتفع شده، به‌طوری‌که طی دوسال اخیر تسهیلات پرداختی سیستم بانکی به شرکت‌های دانش‌بنیان 5.3 برابر شده و در جاری نیز طی دوماهه نخست به 738 شرکت دانش‌بنیان در قالب 2373 فقره تسهیلات، معادل 19 هزار و 370 میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده که رشد 85 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است.

🔻از مجموع 8 هزار و 333 شرکت دانش‌بنیان تایید‌شده تا پایان دوماهه نخست سال 1402، تعداد 4 هزار و 385 شرکت معادل نزدیک به 51 درصد از آنها در تهران مستقر هستند.

🔻بررسی‌ها نشان می‌دهد تعداد کل شاغلان انواع مختلف شرکت‌های دانش‌بنیان با روند تقریبا ثابتی رو به افزایش است و مجموع شاغلان تا سال 1400 به 275 هزار نفر رسیده است.

🔻بررسی مقایسه‌ای بازه تعداد کارکنان شرکت‌های دانش‌بنیان نشان می‌دهد 70 درصد کارکنان شرکت‌های دانش‌بنیان در 6 درصد شرکت‌ها شاغل هستند و 10 شرکتی که بیشترین تعداد اشتغال را داشته‌اند به‌تنهایی 6 هزار و 540 شغل ایجاد کرده‌اند.

🔻22 درصد از اعضای هیات‌مدیره و 12 درصد از مدیران عامل شرکت‌های دانش‌بنیان را زنان تشکیل می‌دهند و 17 درصد از سهام شرکت‌های دانش‌بنیان در اختیار بانوان است.

🔻طبق برآوردهای مرکز پژوهش‌های مجلس، درآمد شرکت‌های دانش‌بنیان در سال 1392 فقط 200 میلیارد تومان بوده که این مقدار تا سال 1397 به 60 هزار میلیارد تومان و در سال 1398 به 64 هزار میلیارد تومان رسیده است. اما آن‌طور که معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی می‌گوید، میزان درآمد شرکت دانش‌بنیان در زمینه‌های مختلف فناوری در سال 99 به 200 هزار میلیارد تومان، در سال 1400 به 300 هزار میلیارد تومان و تا پایان آذر ماه 1401 به 400 هزار میلیارد تومان رسیده است.

🔻براساس گزارش‌های بانک مرکزی ایران، آمارهای بانک مرکزی ایران نشان می‌دهد در 12 ماهه سال 1401 نظام بانکی درمجموع 177 هزار و 410 میلیارد تومان تسهیلات به شرکت‌های دانش‌بنیان پرداخت کرده است که نسبت به 12ماهه سال 1400 رشد 165 درصدی داشته است. براساس این آمارها، در سال 1401 به 2113 شرکت دانش‌بنیان در قالب 18 هزار و 46 فقره تسهیلات پرداخت شده است.

🔻گزارش‌های بانک مرکزی ایران نشان می‌دهد در سال 1399 کل تسهیلات پرداختی به شرکت‌های دانش‌بنیان حدود 33 هزار و 600 میلیارد تومان بوده که این مقدار در سال 1400 به حدود 67 هزار میلیارد تومان و در اسفند 1402 به 177 هزار و 410 میلیارد تومان رسیده است. به عبارتی تسهیلات پرداختی نظام بانکی به شرکت‌های دانش‌بنیان طی سه سال اخیر حدود 5.3برابر شده است.

گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

‍ آیا ۲‌ روز تعطیلی در هفته به نفع اقتصاد است؟ شنبه‌ها تعطیل باشد بهتر نیست؟

چند ابهام درباره طرح جابه‌جایی تعطیلات

فرهیختگان: طی هفته‌های اخیر، انتقال تعطیلی آخر هفته از پنجشنبه و جمعه به جمعه و شنبه حسابی خبرساز شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد دولت هیچ پژوهش مستندی و حتی لایحه‌ای را برای مشاهده عموم مردم و رسانه و پژوهشگران منتشر نکرده و چندان مشخص نیست مقصود دولت دقیقا چیست.

🔻نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد از میان 90 کشور، در 80 کشور تعطیلی دو روز در هفته است. همچنین به جز افغانستان و ایران، در سایر کشورهای اسلامی و عربی جمعه و شنبه تعطیل است.

🔻بررسی‌ها نشان می‌دهد به جز ایران که مدارس و البته در شهر تهران برخی از نهادهای دولتی و شهرداری‌ها در روز پنجشنبه تعطیل هستند، در کشور سومالی نیز تعطیلات آخر هفته شامل پنجشنبه و جمعه است. درخصوص تعطیلی شنبه یا پنجشنبه در ایران مطالعه و پژوهش جامعی صورت نگرفته و اظهارنظرها نیز در دو دسته قابل تقسیم‌بندی است؛ یک گروه صرفا از روی احساسات و بعضا با توسل به مغالطه در این خصوص نظر می‌دهند و گروهی دیگر نسبت به تبعات اقتصادی‌اجتماعی این تعطیلات و 3 روزه شدن تعطیلی در کشور هشدار می‌دهند.

1. غلبه احساسات بر منافع ملی
🔸مخالفان همچنین معتقدند پنجشنبه برای ایرانیان یک روز فرهنگی و مناسکی است و تغییر تعطیلی پنجشنبه به همین واسطه امکان‌پذیر نیست. سوی دیگر نیز مخالفانی قرار دارند که با تعطیلی روز شنبه به این دلیل که یهودیان در این روز تعطیل هستند مخالفند و آن را طرحی اسرائیلی می‌دانند.

2. هشدار نسبت به 3‌روزه شدن تعطیلات
🔸یک بخش دیگر از واکنش‌ها، مربوط به افرادی است که مدعی هستند تغییر زمان تعطیلات آخر هفته از پنجشنبه و جمعه به جمعه و شنبه باعث می‌شود عملا تعطیلات کشور به سه روز افزایش یابد. استدلال آنها این است که پنجشنبه برای مردم ایران روز خاصی است و اگر هم روز شنبه به جای آن تعطیل شود، بازهم روز پنجشنبه نیمه‌تعطیل خواهد شد.


🔻اما در سمتی دیگر، موافقان تعطیلی شنبه می‌گویند تعطیلی پنجشنبه از چند جهت ضدعدالت و از سویی عامل تحریم داخلی کسب‌وکار است.

🔻بررسی وضعیت تعطیلات پایان هفته کشورهای اسلامی که بیشترین قرابت فرهنگی با کشورمان را دارند نشان می‌دهد در اغلب کشورهای عربی-اسلامی روزهای تعطیل پایان هفته جمعه و شنبه است. این کشورها شامل الجزایر، بنگلادش، مصر، عراق، اردن، کویت، لبنان، لیبی، مراکش، نیجریه، عمان، پاکستان، فلسطین، قطر، عربستان سعودی و سوریه است. در امارات متحده عربی تا چند سال قبل تعطیلی آخر هفته در روزهای جمعه و شنبه بوده و چند سالی است که طبق تصمیم دولت، این تعطیلات از ظهر جمعه با شروع نمازجمعه شروع شده و شنبه و یکشنبه نیز تعطیل است.

🔻بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال 1402 بدون درنظر گرفتن تعطیلی پنجشنبه برای مدارس و برخی ادارات، با در‌نظر گرفتن 5 روز نخست تعطیلی برای عید نوروز، مجموع تعطیلات رسمی + تعطیلی پایان هفته کشور به‌همراه بین‌التعطیلین (شنبه قبل از یکشنبه یا پنجشنبه بین جمعه و چهارشنبه) به 82 روز می‌رسد. همچنین با درنظر گرفتن کل تعطیلی عید نوروز، تعطیلات سالانه کشور به 89 روز می‌رسد.

🔻همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد در‌صورتی‌که طی سال 1402 روز شنبه نیز تعطیل می‌شد (بدون درنظر گرفتن شنبه‌های تعطیل فعلی)، 43 روز دیگر به تعطیلات اضافه می‌شود. به عبارتی، حتی با در‌نظر گرفتن 82 روز تعطیلی سالانه، اضافه شدن شنبه یا پنجشنبه به تعطیلات کشور (دو روزه شدن تعطیلی پایان هفته) به معنی افزایش تعطیلات سالانه به 125 روز خواهد بود. همچنین با اضافه کردن 7 روز مابقی تعطیلات عید، این تعداد به 132 روز می‌رسد.

گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

‍ در 2 سال گذشته سکانداران بانکی ایران ۱۲ اقدام موثر برای شفافیت نظام بانکی انجام دادند

بانک مرکزی بالاخره در اتاق شیشه‌ای نشست

فرهیختگان: گرچه در سال‌های گذشته نیز الزامات قانونی برای شفافیت داده‌های عملکرد بانک‌ها درخصوص مواردی همچون تسهیلات به خود (تسهیلات اعطایی به کارمندان و شرکت‌های زیرمجموعه بانک‌ها و سهامداران) وجود داشت، اما اتفاقاتی که طی دو سال اخیر رخ داده در نوع خود کم‌نظیر است؛ چراکه انتشار داده‌های شفاف و با جزئیات منجر به شناسایی ذی‌نفعان پرقدرت تسهیلات بانکی شده و این موضوع در سالم‌سازی نظام بانکی، کاهش پرداخت تسهیلات بدون رعایت بهداشت اعتباری، افزایش بازگشت تسهیلات غیرجاری به سیستم بانکی و درمجموع سالم‌سازی نظام بانکی می‌شود.


مروری بر 12 اقدام دولت برای شفافیت سیستم بانکی؛

1- انتشار به‌موقع عملکرد تسهیلات پرداختی بانک‌ها با جزئیات
2- انتشار وضعیت تسهیلات اعطایی به شرکت‌های دانش‌بنیان
3- انتشار تسهیلات کلان جاری و غیرجاری بانک‌ها
4- انتشار صورت‌های مالی بانک‌های دولتی
5- تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط
6- عملکرد تسهیلات قرض‌الحسنه فرزندآوری
7- عملکرد تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج
8- تسهیلات امهالی و غیرامهالی بانک‌ها و موسسات اعتباری
9- تسهیلات پرداختی به کارمندان بانک‌ها و موسسات اعتباری
10- عملکرد بند «س» تبصره (۵) قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور
11- انتشار مجدد داده‌های نرخ تورم
12- بهره‌گیری از سیستم اعتبارسنجی بانکی برای اعطای تسهیلات خرد

گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

‍ ‍ در ۴ دهه اخیر سهم بخش مسکن از کل درآمد مالیاتی کشور یک‌سوم شده است

کارمندان ۵ برابر سهم مسکن مالیات می‌دهند

فرهیختگان: طی 3 دهه اخیر قیمت زمین و مسکن سر به فلک کشیده است. آمارها نشان می‌دهد در شهر تهران قیمت زمین طی سال‌های 1370 تا 1400 حدود 1100 برابر و قیمت مسکن در پایتخت طی این مدت 740 برابر شده، این درحالی است که در همین مدت، حداقل دستمزد کارگران 531 برابر شده است.

🔻افراد زیادی نیز در بازار مسکن ایران هستند که با لحاظ تورم بلندمدت (حداقل 20 درصد سالانه)، دست به احتکار مسکن می‌زنند.

🔻مالیات بر بخش مسکن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی نیز از سالیان گذشته در بسیاری از کشورها وجود داشته است. این مالیات در برخی کشورها یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی دولت‌های محلی و شهرداری‌ها را تشکیل می‌دهد. در کشورمان دولت‌ها توجه چندانی به موضوع تنظیم‌گری مالیات مسکن نداشته‌اند. شاهد این موضوع، سهم 0.12 درصدی مالیات بخش مسکن از تولید ناخالص داخلی ایران در مقابل سهم 1 تا 3 درصدی آن در سایر کشورهاست.


مالیات کارمندان 5 برابر مالیات مسکن
🔻گفته شد طی 36 سال اخیر سهم مالیات مسکن از درآمدهای دولت کاهش 70 درصدی داشته است. در اینجا ممکن است گفته شود این کاهش به‌واسطه اضافه شدن پایه‌های مالیاتی جدید و اصلاحات قوانین مالیاتی کشور رخ داده است. این مورد قابل‌انکار نیست اما مقایسه سهم مالیات مسکن با سهم مالیات حقوق و دستمزد (شاغلان بخش دولتی و خصوصی) نشان می‌دهد درحالی سهم مالیات مسکن از حدود 7 درصد در دهه 1360 به 2 درصد در سال‌های اخیر رسیده که در همین مدت سهم مالیات پرداختی شاغلان (مالیات حقوق و دستمزد) به‌طور میانگین طی 36 سال اخیر 11 درصد و تغییرات آن حول‌وحوش محدوده 10 تا 12 درصد در نوسان بوده است.

🔻همچنین درحالی‌که شاغلان کشور در همین مدت افزایش یافته‌اند، تعداد مسکن در ایران افزایش داشته و قیمت‌ها سر به فلک کشیده‌اند. نکته قابل‌تامل دیگر اینکه طی چهار دهه گذشته درحالی سهم مالیات مسکن از درآمدهای دولت کاهش 70 درصدی داشته که در این مدت سهم تقاضاهای مصرفی و سرمایه‌ای در بخش مسکن از 75 درصد مصرفی و 25 درصد سرمایه‌ای در دهه 1360 به 25 درصد مصرفی و 75 درصد سرمایه‌ای تغییر یافته است.


مالیات مسکن در دنیا 9 برابر ایران
🔻براساس گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) مالیات بر املاک در کشورهای عضو این سازمان به‌طور میانگین حدود 1.1 درصد از کل تولید ناخالص داخلی این کشورها را شامل می‌شود.

🔻ما در ایران با درنظر گرفتن مجموع درآمدهای دولت و شهرداری‌ها از مالیات بر درآمد اجاره املاک (مالیات بر مستغلات)، مالیات بر نقل‌وانتقال سرقفلی و مالیات بر نقل‌وانتقال املاک و حتی مالیات بر خانه‌های لوکس و خانه‌های خالی، کل درآمد این چند بخش در سال 1400 حدود 7 هزار و 743 میلیارد تومان بوده که این میزان سهم 0.12 درصدی از GDP ایران (تولید ناخالص داخلی سال 1400 بانک مرکزی به قیمت جاری معادل 6 هزار و 526 هزار میلیارد تومان) را شامل می‌شود.

گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

‍ درحالی‌که خالص افزایش جمعیت ۴ استان طی ۱۵ سال اخیر فقط ۶ تا ۷ درصد بوده، این مقدار برای برخی استان‌ها ۳۰ تا ۴۰ درصد است

۴ استان در لیست قرمز مهاجرت

فرهیختگان: آمارها نشان می‌دهد طی سال‌های 1385 تا 1400 درحالی جمعیت استان‌های همدان، لرستان، اردبیل، کرمانشاه، گیلان، مرکزی و ایلام فقط بین 6 تا 12 درصد افزایش یافته که این میزان در برخی از استان‌ها بین 30 تا 40 درصد بوده است.

🔻در دوره 1385 تا 1390 آمارها حاکی است که استان‌های لرستان، کرمانشاه، چهارمحال‌وبختیاری، سیستان‌و‌بلوچستان، خوزستان، اردبیل، همدان، کردستان و کهگیلویه‌وبویراحمد به‌ترتیب بالاترین میزان خالص مهاجرت منفی را داشته‌اند.

🔻در آخرین دوره سرشماری رسمی یعنی 1395-1390، تعداد کل مهاجران جابه‌جا شده در کشور افزایش پیدا کرد و به بیش از دو میلیون نفر رسیده است.

🔻بررسی آمارهای مرکز آمار ایران نشان می‌دهد طی دوره 1385-1375 دو استان تهران و یزد با فاصله قابل توجهی از سایر استان‌ها، دارای بیشترین میزان خالص مهاجرت هستند. پس از این دو، استان‌های قم، بوشهر، گلستان، اصفهان و سمنان دارای خالص مهاجرت مثبت بالاتر از سایر استان‌ها هستند.

🔻در این دوره عمده استان‌های مهاجرفرست کشور در حاشیه و نوارهای مرزی کشور قرار داشته و استان‌های مهاجرپذیر در مرکز کشور قرار دارند.

🔻در دوره 1385 تا 1390 استان‌های البرز، سمنان، بوشهر، یزد، خراسان‌جنوبی، گیلان، اصفهان و مازندران بیشترین خالص مهاجرت مثبت را تجربه کرده‌اند.

🔻بررسی آمارها حکایت از آن دارد بیشترین مهاجرت خالص طی دوره 1365 تا 1395 به‌سمت استان‌های تهران، البرز و مرکز ایران بوده که در این مدت، بیشترین سرمایه‌گذاری برای بارگذاری صنایع، استخراج معادن و بیشترین سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی در آنها صورت گرفته است.

🔻بررسی ساختار سنی- جنسی مهاجران داخلی طی سال‌های 1375- 1365 نشان می‌دهد در این دوره بیشترین مهاجرت مربوط به سنین 15 تا 35 سال بوده است. در دوره 1385-1375 نیز بالاترین سهم مهاجران مربوط به سنین 15 تا 34 سال با سهم 35 درصدی از کل جمعیت مهاجران بوده است. در دوره 1385 تا 1390 و 1390 تا 139۵ نیز بررسی‌ها حکایت از آن دارد که در این دوره‌ها سهم بالایی از مهاجران مربوط به سنین 15 تا 35 سال یعنی افراد در سن کار و تحصیل بوده است.

🔻بالاترین درصد مهاجران در سن 15 تا 34 سال قرار دارند. بخشی از اینها دانشجویان هستند که بعضا پس از اتمام تحصیلات به شهر و روستای خود برنمی‌گردند و بخش دیگری از مهاجران (بخش عمده) کارگران ماهر و غیرماهری هستند که به دنبال یافتن شغل مهاجرت کرده‌اند. همچنین سهم مردان از مهاجران در همه دوره‌ها (1365 تا 1395) بیشتر از زنان بوده است.

🔻طبق آمارها، در سال 1395 بالاترین نرخ افراد بالای 65 سال مربوط به استان گیلان بوده که همزمانی مهاجرفرستی جوانان در سن کار را با جذب افراد بازنشسته و سالمند به این استان نشان می‌دهد. طبق این آمارها، پس از گیلان، استان‌های مرکزی، مازندران، همدان، آذربایجان‌شرقی، اصفهان، خراسان‌جنوبی، زنجان، سمنان، تهران، کرمانشاه و اردبیل قرار دارند.

گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

📸 وضعیت ساخت مسکن در سال ۱۴۰۱ کمی بهتر شده اما با وعده‌ها فاصله دارد

آمار ساخت خانه؟ ۴۰ درصد کمتر از مسکن مهر

فرهیختگان: داده‌های مرکز آمار ایران حکایت از آن دارد که طی سال 1401 تعداد واحدهای مسکونی درج‌شده در پروانه‌های ساختمانی (صرفا احداث) رشد 6.4 درصدی نسبت به سال 1400 داشته است.

🔻گرچه این خبر امیدوارکننده‌ای است، اما اولا این موضوع نشانه‌ای از دوره رونق ساخت‌وساز نبوده و رشد اصلی به‌واسطه نهضت ملی مسکن رخ داده است و ثانیا ساخت‌وساز فعلی از هدف‌گذاری ساخت سالانه یک‌میلیون مسکن عقب‌تر است و همچنین با تقاضای واقعی سالانه فاصله 20 درصدی و با میانگین ساخت‌وساز دوره ساخت مسکن مهر نیز فاصله 40 درصدی دارد.

🔻صدور 420 هزار و 505 مجوز (واحدهای درج‌شده در پروانه‌های ساختمانی) درحالی است که در چهار سال اول مسکن مهر میانگین سالانه تعداد واحدهای درج‌شده در پروانه‌های ساختمانی بیش از 700 هزار واحد بوده است. بنابراین ساخت‌وساز فعلی نه‌تنها فاصله 58 درصدی با هدف‌گذاری قانون جهش مسکن و طرح نهضت ملی دولت دارد، با مسکن مهر دولت احمدی‌نژاد نیز فاصله 40 درصدی دارد.

📌 گزارش #مهدی_عبداللهی

@FarhikhteganOnline

‍ شفافیت مالی بهترین تبلیغ برای وقف/ بخش اول

▫️اطلاعاتی از سازمان اوقاف و شفافیتی که نیست: به جز تعداد موقوفه‌ها و رقبات، سازمان اوقاف آمار و ارقام دیگری از جزئیات هزینه و درآمد خود منتشر نکرده

«فرهیختگان» به بهانه تصویب تحقیق و تفحص از سازمان اوقاف، به سراغ برخی از آمارهای عملکرد این سازمان رفته است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد به جز تعداد موقوفه‌ها و رقبات، این سازمان آمار و ارقام دیگری از جزئیات هزینه و درآمد خود منتشر نکرده و طی سال‌های اخیر تنها آماری که مسئولان این سازمان به رسانه‌ها گفته‌اند، رقم کلی از درآمد سازمان اوقاف بوده است.

🔻آماری که مسئولان سازمان اوقاف از درآمدهای این سازمان تا سال 1400 ذکر کرده‌اند، رقمی در حدود 3500 میلیارد تومان بوده است. این درحالی است که بررسی‌های گزارش پیش‌رو نشان می‌دهد در کشورمان نزدیک به 1.4 میلیون رقبه (جزء کوچک موقوفه‌ها) وجود دارد. همچنین در سال 1390 یکی از مسئولان سازمان اوقاف مدعی شده طبق محاسبات کارشناسان، ارزش موقوفات کشور حدود 60 هزار میلیارد تومان و معادل 60 درصد ارزش بورس در آن مقطع بوده است.عددی که طی یک دهه اخیر با جهش قیمت زمین و مسکن حالا بزرگ و بزرگتر شده و برآورد می‌شود ارزش آن حداقل به 1550 تا 1580 هزار میلیارد تومان رسیده باشد. با مقدمه‌ای که گفته شد، حالا سوال این است که آیا درآمد سازمان اوقاف از موقوفات کشور باید 3500 میلیارد تومان باشد یا بیشتر؟ آیا نسبتی بین ارزش موقوفات کشور و درآمد حاصله از آن وجود دارد یا خیر.

🔻تعداد موقوفه‌های کشور از 98 هزار و 349 فقره در سال 1379 به 209 هزار و 345 فقره در سال 1400 رسیده است.

🔻طی 21 سال اخیر تعداد موقوفه‌های ایران رشد 113 درصدی داشته و بیش از 2 برابر شده است. طی دوره 21‌ساله تعداد رقبه‌ها رشد بیش از 95 درصدی داشته‌اند.

🔻هنوز اطلاعاتی از عملکرد سال 1400 و 1401 سازمان اوقاف و درآمد این نهاد منتشر نشده است. به نظر می‌رسد با در نظر گرفتن نرخ ارز و مبنا قرار دادن سال 1385 به‌عنوان یک سال پایه، باید درآمد این نهاد به بیش از 3 هزار میلیارد تومان برسد، چراکه با در نظر گرفتن درآمد 58 میلیارد و 870 میلیون تومانی سازمان اوقاف در سال 1385 و نرخ ارز 922 تومانی آن سال، با رشد 54 برابری نرخ ارز در این دوره، درآمد سازمان اوقاف نیز اگر به همین میزان رشد کند ارزش آن باید بیش از 3 هزار میلیارد تومان باشد. در این خصوص مهدی خاموشی نیز در ابتدای سال 1400 می‌گوید برآورد سازمان اوقاف برای درآمدهای سال 1400 رقمی در حدود ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است.


گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

شفافیت مالی بهترین تبلیغ برای وقف/ بخش دوم

درآمد سازمان اوقاف: احتمالا بیش از 3 هزار میلیارد تومان

فرهیختگان: هنوز اطلاعاتی از عملکرد سال 1400 و 1401 سازمان اوقاف و درآمد این نهاد منتشر نشده است.

🔻به نظر می‌رسد با در نظر گرفتن نرخ ارز و مبنا قرار دادن سال 1385 به‌عنوان یک سال پایه، باید درآمد این نهاد به بیش از 3 هزار میلیارد تومان برسد، چراکه با در نظر گرفتن درآمد 58 میلیارد و 870 میلیون تومانی سازمان اوقاف در سال 1385 و نرخ ارز 922 تومانی آن سال، با رشد 54 برابری نرخ ارز در این دوره، درآمد سازمان اوقاف نیز اگر به همین میزان رشد کند ارزش آن باید بیش از 3 هزار میلیارد تومان باشد.

🔻در این خصوص مهدی خاموشی نیز در ابتدای سال 1400 می‌گوید برآورد سازمان اوقاف برای درآمدهای سال 1400 رقمی در حدود ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است.

📌 گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

‍ چه بر سر نفت روسیه آمد؟

◾جنگ اوکراین و تحریم روسیه تغییرات مهمی در بازار نفت پدید آورده

فرهیختگان:
آمارها نشان می‌دهد حجم تجارت ماهانه روسیه در حال حاضر به 38 میلیارد دلار رسیده که گرچه نزدیک به رقم قبل از جنگ است اما از 57 میلیارد دلار اواخر سال 2022 کمتر است. اما موضوع اصلی، چند اتفاق قابل تامل است. اولی کاهش شدید روابط تجاری و به ویژه وابستگی اتحادیه اروپا به نفت و گاز روسیه است. دومی، جایگزینی روسیه در نفت و گاز با آمریکا و قطر و کشورهای دیگر است. سومی نیز، رشد چشمگیر واردات نفت و گاز روسیه از سوی هند، چین و ترکیه است.

◾کاهش 82 درصدی واردات اتحادیه اروپا از روسیه

طبق این گزارش‌ها، ارزش صادرات اتحادیه اروپا به روسیه بین فوریه 2022 (شروع جنگ) تا مارس 2023 حدود 50 درصد کاهش و واردات اتحادیه از روسیه در این دوره 82 درصد کاهش یافته است و بطور کلی طبق آمارها، واردات اتحادیه از روسیه در سه ماهه نخست سال 2022 حدود 63.5 میلیارد یورو و صادرات اتحادیه 20.3 میلیارد یورو بوده که به ترتیب به 17.8 و 12.1 میلیارد یورو رسیده است.

◾گاز آمریکا و قطر جایگزین گاز روسیه

با توجه به چندین بسته تحریمی اعمال شده توسط اتحادیه اروپا، واردات گاز طبیعی از روسیه از آوریل تا ژوئن 2022 به طور پیوسته با کاهش قابل توجهی روبه‌رو شد.

بخش جالب توجه صادرات گاز روسیه به اتحادیه اروپا این است که درحالی سهم روسیه از بازار گاز اروپا از 39 درصد در سال 2021 به 15 درصد در نیمه نخست 2023 رسیده، در همین مدت سهم آمریکا از واردات گاز اتحادیه اروپا (واردات ال.ان.جی) از 8.2 درصد به 22.8 درصد در سال 2022 و 21.1 درصد در نیمه نخست 2023 رسیده است. در همین مدت سهم قطر نیز از واردات گاز (واردات ال.ان.جی) اتحادیه اروپا از 4.2 درصد به 7.8 درصد رسیده، سهم نروژ از 10 درصد به 14.7 درصد رسیده است.

◾حذف روسیه از بازار نفت اتحادیه اروپا

پس از شروع جنگ روسیه-اوکراین، واردات اتحادیه از روسیه به شدت کاهش یافته است، به‌طوری‌که سهم روسیه در سه ماهه اول سال 2023 درحالی به 6 درصد رسیده که این مقدار در سه‌ماهه اول سال 2022 حدود 30.4 درصد و در سه ماه اول سال 2021 حدود 28.7 درصد بوده است. در همین مدت سهم آمریکا از بازار نفت اتحادیه اروپا از 7.9 درصد به 11.4 درصد، سهم نروژ از 7.9 درصد به 11.2 درصد و سهم عربستان سعودی از 6.4 درصد به 9.8 درصد از کل واردات اتحادیه اروپا رسیده است.

◾دو برابر شدن واردات چینی‌ها از روسیه

طبق آمارهای گمرک چین؛ واردات این کشور در 6ماهه نخست سال‌های 2018 تا 2021 همواره حول و حوش 30 میلیارد دلار بوده اما در 6ماهه نخست 2022 این مقدار به بیش از 51 میلیارد دلار و در 6ماهه نخست امسال به 62.3 میلیارد دلار رسیده است. در بخش صادرات نیز صادرات چین به روسیه در 6ماهه نخست سال‌های 2018 تا 2022 حول و حوش 22 تا 29 میلیارد دلار بوده که این مقدار حالا با جهش 138 درصدی به 52 میلیارد و 300 میلیون دلار رسیده است.

◾9 برابر شدن واردات هند از روسیه

اما طبق آمارهای رسمی هند، در 6ماهه سال‌های 2007 تا 2021 کل واردات هند از روسیه بین 1 میلیارد تا 3 میلیارد دلار بوده است. این مقدار پس از شروع جنگ روسیه- اوکراین در فوریه 2022 در 6ماهه نخست سال گذشته به 6.9 میلیارد دلار و در 6ماهه نخست سال‌جاری به بیش از 26.5 میلیارد دلار رسیده است. به عبارتی رقم واردات هند از روسیه در سال‌جاری 9 برابر سال‌های قبل از شروع جنگ روسیه- اوکراین است.

◾رشد تجارت روسیه با ترکیه و برزیل

آمارها نشان می‌دهد در 6ماهه نخست سال 2023 واردات ترکیه از روسیه 24.7 میلیارد دلار و صادرات به روسیه 5.8 میلیارد دلار بوده است. همچنین براساس آمارها، در سال 2022 تجارت بین برزیل و روسیه به رکورد بالایی رسید و مجموع تجارت دو کشور رکورد 9 میلیارد و 812 میلیون دلار را به ثبت رساند که نسبت به سال قبل 35 درصد افزایش نشان را می‌داد.

📌گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

گزارش دخل‌و‌خرج ۱۴۰۱ ایرانی‌ها چه می‌گوید

ضریب جینی کم شد، سهم مسکن زیاد

فرهیختگان: روز گذشته مرکز آمار، چكیده نتایج طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار شهری و روستایی در سال 1401 را منتشر کرد. این گزارش شامل اطلاعاتی در مورد هزینه‌کرد و درآمد خانوار، ضریب جینی و بهره‌مندی خانوار از برخی از لوازم خانگی و همچنین اطلاعاتی از نوع سوخت مصرفی خانوار است.

بر اساس این گزارش مرکز آمار، ضریب جینی که شاخصی برای تعیین نابرابری در جامعه است در سال 1401 کاهش یافته است. اما سهم مسکن در سبد هزینه‌کرد خانوار با 2.1 واحد درصد افزایش نسبت به سال قبل به عدد 38.1 درصد رسیده است که بیانگر کاهش رفاه خانوار است.

📌گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

یک درصدِ وعده ماشین وارداتی آمد

بعد از هیاهوی زیاد برای قانونی شدن واردات خودرو در یک سال اخیر فقط ۷۰۰ ماشین وارد شده است

فرهیختگان:
🔻یکی از این ابزارهای سیاستگذار در موضوع خودرو، موضوع واردات است. آمارها نشان می‌دهد به رغم وعده واردات ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو در سال جاری تاکنون تنها ۱۶۲۱ دستگاه خودرو وارد گمرکات کشور شده که از این تعداد نیز تنها ۶۹۰ دستگاه ترخیص شده است. به عبارتی، تنها یک درصد از وعده دولت برای واردات خودرو در چهارماهه نخست سال ۱۴۰۲ محقق شده است.

🔻طبق آمارهای گمرک، در سال ۱۳۸۸ حدود ۱۶.۴ درصد از هدف‌گذاری واردات خودرو در ۴ ماهه نخست انجام شده است. در سال ۱۳۸۹ حدود ۳۷ درصد از واردات خودرو در ۴ ماهه نخست بوده، در سال ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ به ترتیب ۲۱ و ۲۷ درصد، در سال ۹۲ حدود ۱۶ درصد، در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ بین ۲۴ تا ۲۹ درصد، در سال ۱۳۹۶ حدود ۴۳ درصد و در سال ۱۳۹۷ نیز ۶۸ درصد از واردات خودرویی کل سال در ۴ ماهه نخست صورت گرفته است.

📌گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

📸 ۵۱ درصد از اصناف معاف از مالیات هستند

فرهیختگان: گزارش های سازمان امور مالیاتی نشان می دهد تا پایان مهلت قانونی تسلیم اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی در سال 1402 تعداد 5 میلیون و 349 هزار مؤدی نسبت به تعیین تکلیف مالیات خود اقدام نموده‌اند که از این میزان، تعداد 3 میلیون و 987 هزار نفر فرم تبصره ماده 100 و تعداد یک میلیون و 362 هزار نفر اظهارنامه تکمیل کرده‌اند.

🔻بخش قابل تامل داده‌های سازمان امور مالیاتی این است که در سال 1402 حدود 51 درصد از مؤدیان مشمول تبصره ماده 100 ق.م.م از پرداخت مالیات معاف بوده‌اند. همچنین رقم مالیات بیش از 19 درصد مؤدیان مالیاتی بین صفر تا 5 میلیون تومان، 10 درصد مؤدیان مالیاتی بین 5 تا 10 میلیون تومان، 8 درصد مؤدیان مالیاتی بین 10 تا 20 میلیون تومان و 4 درصد مؤدیان مالیاتی بین 20 تا 30 میلیون تومان است و تنها 8 درصد مؤدیان مالیاتی رقمی بیش از 30 میلیون تومان مالیات دارند.

گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

8 منافع مشترک راه‌آهن شلمچه - بصره

فرهیختگان: تا قبل از اینکه دولت ایران و عراق کلنگ پروژه راه‌آهن شلمچه-بصره را به زمین بزنند، بسیاری از کارشناسان حوزه ژئوپلیتیک مدعی بودند این پروژه به دلیل اینکه برای طرف عراقی عایداتی ندارد، آنها از این پروژه استقبال نخواهند کرد اما بررسی‌ها نشان می‌دهد اجرای این پروژه منافع قابل‌توجهی برای هر دو طرف در برخواهد داشت که مسئولان عراقی نیز با در نظر گرفتن این منافع وارد کار مشترک با ایران شده‌اند. 

در ادامه به برخی از این منافع مشترک اشاره می‌شود: 

1. جابه‌جایی میلیون‌ها زائر بین ایران و عراق
🔻به گفته میعاد صالحی مدیرعامل راه‌آهن  ج.ا.ا، این مسیر بین ۸ تا ۱۰ میلیون تن امکان جابه‌جایی بار و حدود ۱۲ میلیون نفر مسافر را دارد که خود هم موجب کاهش بار ترافیکی در داخل ایران و عراق شده و هم موجب صرفه‌جویی قابل‌توجه در مصرف سوخت خواهد شد.


2. عواید راهبردی ترانزیت برای ایران و عراق
🔻 عراق می‌تواند از سود ارزی حاصل از ترانزیت کالا از خاک این کشور بهره‌مند شود. به عبارتی یکی از عواید مشترک این پروژه می‌تواند اتصال راهبردی ایران، عراق و سوریه برای رسیدن به بندر لاذقیه در آینده  باشد.


3. فرصت توسعه راه‌آهن 2 کشور
🔻ارتباط بیشتر میان راه‌آهن‌های دو کشور این امکان را برای شرکت‌های ریلی ایران ایجاد می‌کند که با ورود به فضای ریلی عراق خدمات خود را در اختیار راه‌آهن این کشور بگذارند.


4. کاهش هزینه تجارت 2 کشور
🔻سالانه بین 27 تا 28 میلیون تن کالا بین ایران و عراق جابه‌جا می‌شود که البته بخش عمده آن مربوط به صادرات کالاهای ایرانی به عراق است. انتقال بخشی از این جابه‌جایی کالاهای صادراتی از حمل‌ونقل جاده‌ای به ریلی می‌تواند از ترافیک در این مسیرها کاسته و موجب کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل شود.


5. حمل بارهای داخلی عراق با ناوگان ریلی ایران
🔻احداث خط ریلی شلمچه‌ـ‌بصره این فرصت را برای دو کشور فراهم می‌کند تا ناوگان ریلی ایران با ورود به عراق بخشی از حمل‌ونقل بار داخلی این کشور را برعهده گرفته و موجب کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و قیمت تمام‌شده محصولات در عراق شود.


6. ایجاد اشتغال برای مردم عراق
🔻این موضوع می‌تواند نقطه تفاهمی میان ایران و عراق جهت آموزش کارگران و کارمندان عراقی برای اداره این خط و ایجاد سایر خطوط ریلی و زیرساخت‌ها در عراق باشد.


7. عواید صادرات‌ مجدد کالا برای عراق
🔻با در نظر گرفتن صادرات برق و گاز و صادرات کالا تراز تجاری ایران با عراق سالانه بین 10 تا 11 میلیارد دلار خواهد بود. برخی از کارشناسان معتقدند می‌توان این مازاد تجاری را در عراق به فرصتی برای همکاری مشترک تبدیل کرد.


8. متنوع‌سازی مسیرهای تجاری عراق
🔻عراقی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که عمق و ظرفیت بندری فاو چندان قابل‌توجه نیست و چون فاو بندرگاه رودخانه‌ای است، ظرفیت بارگذاری زیاد کالا و خدمات را ندارد یا اگر ظرفیت هم داشته باشد، نیازمند هزینه‌های گزافی برای توسعه و نگهداری است.

گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

‍ پرونده ویژه فرهیختگان‌: چه کسی از بودجه دقیق مسئولیت اجتماعی بنگا‌ه‌های اقتصادی خبر دارد؟
فقط در ۴۸ شرکت حدود 10هزار میلیارد تومان به این عنوان هزینه شده؛ سایر بنگاه‌های اقتصادی با این پول چه کرده‌اند

مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها تعهداتی است که آنها در برابر جامعه دارند.برخلاف روندهای جهانی در ایران این حوزه و هزینه‌های آن اولا شفاف نبوده، ثانیا قوانین این حوزه بسیار متکثر و بدون متولی واحد و با ضمانت اجرایی بسیار ضعیف است.

آنطور که خبرنگار فرهیختگان توانسته کسب اطلاع کند؛ تنها هزینه مسئولیت اجتماعی 48 شرکت و هلدینگ منتشرشده که طی سال گذشته حدود 9600 میلیارد تومان بوده است؛ اطلاعات سایر شرکت‌ها مبهم است.

برای مثال در بین 30 بانک و موسسه اعتباری تنها هفت بانک اقدام به انتشار اطلاعات هزینه‌های مسئولیت اجتماعی کرده‌اند. در بین 23 یا 24 شرکت بیمه‌ای نیز پنج شرکت بیمه‌ای اطلاعات مسئولیت اجتماعی خود را منتشر کرده‌اند. در بین شرکت‌های دولتی و غیردولتی این وضعیت به مراتب غیرشفاف‌تر است. بررسی‌های «فرهیختگان» از تعداد 300 شرکت و هلدینگ که با احتساب شرکت‌های زیرمجموعه هلدینگ‌ها به چندین هزار شرکت می‌رسد، نشان می‌دهد در 48 شرکت و هلدینگ و بانک‌ها مجموع هزینه‌کرد اعلام‌شده در صورت مالی برای حوزه‌های مختلف مسئولیت اجتماعی طی سال 1401 حدود 9 هزار و 566 میلیارد تومان بوده است.

ارقام مذکور شاید ارقام چندان درشتی در اقتصاد ایران نباشد اما پژوهشگران حوزه مسئولیت اجتماعی می‌گویند اگر این هزینه‌کردها شفاف نباشد و این هزینه‌ها وارد چرخه‌های غیرقانونی شود گاهی به ازای ورود یک میلیارد تومان هزینه مسئولیت اجتماعی به حوزه‌های سیاسی و... ، فسادهای چند هزار میلیارد تومانی رقم می‌خورد. یا تبدیل بخشی از این پول‌ها به رشوه می‌تواند موجب چشم‌پوشی ماموران دولتی از هزینه‌های غیرقابل جبران زیست‌محیطی فعالیت یک شرکت شود. نمونه قابل تامل این حوزه هزینه‌های چند بانک زیان‌ده در حوزه مسئولیت اجتماعی است که وارد حوزه‌های مختلف شده است.

📌گزارش #مهدی_عبداللهی دبیر گروه اقتصاد را در سایت بخوانید.

@FarhikhteganOnline

پشت‌پرده کمبود لاستیک خودرو در بازار چیست؟

فرهیختگان: طی 18 ماه اخیر قیمت‌ها در بازار تایر به‌طور میانگین افزایش 155 درصدی و در برخی از انواع تایر این میزان بیش از 200 درصد بوده است.

آمارهای شش شرکت بورسی تولیدکننده تایر نشان می‌دهد تولید تایر در این شرکت‌ها به‌طور میانگین 14 درصد و در برخی شرکت‌ها و برخی برندهای تایر این مقدار تا حول و حوش 30 درصد نیز کاهش داشته است.

بخش اصلی تولید تایر در کشور در دست صندوق‌های بازنشستگی، برخی بانک‌ها و یک هلدینگ بخش خصوصی است [اسامی را در جدول ببینید] که سهامدار دو شرکت تولید تایر است. مجموعه این عوامل در کنار ممنوعیت واردات و صادرات تایر از سوی دولت باعث شده سود اصلی به جیب مافیای تایر و دلالان و دود آن به چشم مصرف‌کننده برود.

📌گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد: چرخ مافیا را پنچر کنید

@FarhikhteganOnline

رسانه‌های معارض چند کارمند دارند؟ خبرنگاران تجزیه‌طلب چقدر حقوق می‌گیرند؟/ بخش اول
📸 حقوق ماهانه 275 میلیونی خبرنگاران اینترنشنال

فرهیختگان: بررسی اطلاعات مالی شرکت رسانه‌ای Volant Media (شرکت مالک ایران‌اینترنشنال) نشان می‌دهد در 2022 از مجموع 90.5 میلیون پوند (معادل 112 میلیون دلار) هزینه‌های خود، حدود 23.5 میلیون پوند معادل 29 میلیون دلار را به حقوق و دستمزد و هزینه بیمه و بازنشستگی کارکنان خود اختصاص داده.

حدود 20.3 میلیون پوند معادل بیش از 25 میلیون دلار آن را مستقیما تحت عنوان حقوق و دستمزد و مابقی برای بیمه و بازنشستگی هزینه کرده. در اطلاعات مالی شرکت تعداد کارکنان 2022 حدود 372 نفر ذکر شده، به‌طور ناخالص این شبکه تلویزیونی سال گذشته به ازای هر نفر ماهانه 6952 دلار و بدون در نظر گرفتن بیمه و بازنشستگی، به‌طور خالص ماهانه 5 هزار و 619 دلار حقوق و دستمزد به هر کارمند خود پرداخت کرده است. رقمی که با دلار امروز ماهانه بیش از 275 میلیون تومان به ازای هر کارمند این شبکه تروریستی می‌شود.

📌گزارش #مهدی_عبداللهی دبیر گروه اقتصاد: هزینه سرمایه‌گذاران پوششی رسانه‌های ضدایرانی

@FarhikhteganOnline

📸 رسانه‌های معارض چند کارمند دارند؟ خبرنگاران تجزیه‌طلب چقدر حقوق می‌گیرند؟/ بخش دوم

بی‌بی‌سی سالی چقدر هزینه می‌کند؟

فرهیختگان: براساس اطلاعات صورت مالی منتهی به مارس 2023، مجموع هزینه‌های عملیاتی گروه BBC از مارس 2022 تا مارس 2023 حدود 5 میلیارد و 957 میلیون پوند (معادل 7 میلیارد و 375 میلیون دلار به نرخ فعلی) بوده است. نگاهی به جزئیات آن نشان می‌دهد در سال‌ مالی منتهی به مارس 2023 این رسانه به‌صورت مستقیم حدود سه‌میلیارد و 78 میلیون پوند برای تولید محتوا هزینه کرده است.

🔻در سال مالی منتهی به مارس 2023 این گروه بدون در نظر گرفتن کارآموزان و کارمندان موقت، 20 هزار و 416 کارمند تمام‌وقت داشته است. یک میلیارد و 520 میلیون پوند معادل نزدیک به 1.9 میلیارد دلار برای بخش حقوق و مزایا هزینه کرده که حدود 1 میلیارد و 134 میلیون پوند مستقیما مربوط به حقوق و دستمزد و مابقی مربوط به بیمه و بازنشستگی و سایر مزایاست. این گروه به طور میانگین به ازای هر کارمند ماهانه 7 هزار و 322 دلار هزینه کرده است.

📌گزارش #مهدی_عبداللهی دبیر گروه اقتصاد: هزینه سرمایه‌گذاران پوششی رسانه‌های ضدایرانی

@FarhikhteganOnline

‍ کاهش ۳ درصدی ارزش صادرات ایران به خاطر قیمت جهانی فلزات، تراز تجاری را منفی کرد

رکورد وزنی صادرات ایران شکسته شد

فرهیختگان: روز گذشته رئیس کل گمرک ایران آمار و ارقام اولیه تجارت خارجی کشور را اعلام کرد. به گفته محمد رضوانی‌فر، در 6ماهه نخست امسال‌ میزان وزنی تجارت خارجی کشور 85 میلیون و 300 هزار تن به ارزش 54 میلیارد و 587 میلیون دلار بوده که به‌لحاظ وزنی رشد نزدیک به 24 درصدی و به‌لحاظ ارزش نیز رشد 5.2 درصدی داشته است.

🔻آمارها گمرک حکایت از آن دارد حجم صادرات ایران در نیمه نخست امسال ۲۴ میلیارد و ۱۴۴ میلیون دلار بوده که به رغم رشد 29 درصدی در وزن، به‌لحاظ ارزش کاهش 2.6 درصدی داشته است. اما ۳۰ میلیارد و ۴۴۳ میلیون دلار کالا نیز وارد کشور شده که به‌لحاظ وزنی رشد 6.8 درصدی و به‌لحاظ ارزش نیز رشد 11.7 درصدی داشته است.

🔻گزارش گمرک نشان می‌دهد تراز تجاری کشور در 6ماهه نخست امسال به منفی 6.3 میلیارد دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته (منفی 2.6 میلیارددلار) گرچه وضعیت بدتری دارد اما همچنان کمتر از ناترازی 7 میلیارد دلاری نیمه نخست سال 1399 و ناترازی نزدیک به 9 میلیارد دلاری نیمه نخست سال 1398 است. آنچنانکه در نمودارها هم قابل مشاهده است، صادرات ایران به‌لحاظ وزنی در سال‌جاری یک رکورد از خود به‌جا گذاشته است و بالاترین مقدار از سال 1395 تاکنون و قبل از آن است. اما در‌خصوص تراز تجاری منفی 6.3 میلیارد دلاری و کاهش ارزآوری صادرات ایران شواهد نشان می‌دهد دلیل اصلی این موضوع، کاهش قیمت‌ها در بازار جهانی فلزات و اقلام نفت‌پایه بوده که در پساکرونا و بعد از شروع جنگ روسیه- اوکراین جهش قیمت را تجربه کرده بودند.

🔻برخلاف کاهش قیمت در بازار فلزات و اقلام نفت پایه، آمارها حکایت از آن دارد طی این مدت قیمت اقلام صنعتی افزایش داشته است. این موضوع از این منظر حائز اهمیت است که بخش عمده واردات ایران را اقلام واسطه‌ای و سرمایه‌ای و بخش عمده صادرات کشور را اقلام منبع‌محور تشکیل می‌دهد.

گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline

‍ میزان تولید پایه‌های صنعت رشد ۴ تا ۱۷ درصد را نشان می‌دهد، هرچند هنوز در برخی اقلام کمبود داریم

برق جدا خندید، فولاد و سیمان جدا

فرهیختگان: در هفته‌های اخیر اظهارات برخی مدیران شرکت‌های بزرگ فولادی مبنی‌بر کاهش تولید به‌واسطه قطعی برق در محافل خبری حسابی سروصدا کرد. این موضوع حتی باعث شد برخی از فعالان مجازی بورسی نیز قطعی برق را عامل مهمی در نوسانات بازار سرمایه معرفی کنند. گرچه تبعات منفی قطعی برق در صنایع و بخش کشاورزی غیرقابل کتمان است، اما بررسی آمارها نشان می‌دهد بدون توجه به این چند نکته قضاوت‌ها در این مورد غیرمنصفانه خواهد بود.

🔻آمارها نشان می‌دهد تولید در نیمه‌نخست سال 1402 نسبت به سال‌های قبل در صنایع کوچک و بزرگ افزایشی بوده است، برای مثال تولید سیمان در 5ماهه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد 17 درصدی داشته است. در بخش فولاد کل تولید این بخش نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 5 درصدی و نسبت به مدت مشابه سال 1400 رشد 18 درصدی داشته و رکورد هشت‌ساله تولید را شکسته است.

🔻همچنین گزارش‌های دو بازوی پژوهشی مجلس و بانک مرکزی از شاخص تولید ماهانه شرکت‌های بورسی نیز نشان می‌دهد رشد تولید صنعتی در پنج‌ماهه نخست مجموعا نزدیک به 9 درصد بوده است.

🔻اما علاوه بر بخش تولید که رشد داشته، طبق بررسی‌ها در دو سال گذشته
1-‌ مشکل قطعی خانوارها حل شده است،
2- قطعی برق صنایع نسبتا با برنامه شده و میزان قطعی کمتر از دو سال قبل شده است،
3- در دو سال گذشته در مجموع از شروع دولت سیزدهم ۳۳ واحد نیروگاه جدید وارد مدار شده است و ظرفیت اسمی نیروگاه‌های کشور در دولت سیزدهم به 91 هزار و 131 مگاوات رسیده که افزایش 7700 مگاواتی را نشان می‌دهد.
4- حل مشکل ناترازی برق به جهت نیاز به حجم عظیم سرمایه‌گذاری‌ها و زمان اتمام پروژه، امری زمان‌بر است و در کوتاه‌مدت با شیوه‌های قیمتی هم نمی‌توان اقدام جدی برای کاهش ناترازی انجام داد.
5- مقایسه میزان مصرف برق (فروش) در چهارماهه نخست امسال (آخرین آمار منتشر شده) با مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد رشد کل مصرف برق در کشور 4 درصد و این میزان برای بخش صنعت 9 درصد بوده است.

گزارش #مهدی_عبداللهی، دبیر گروه اقتصاد

@FarhikhteganOnline