فرهنگ: واقعیت یا تخیل؟
📖 واقعیت این است که درباره فرهنگ، تعاریف، مفاهیم و معانی بسیار زیادی گفته شده است. در فرهنگ لغت، #فرهنگ را مترادف با علم، دانش، ادب، معرفت، تعلیم و تربیت و آثار علمی و ادبی یک قوم یا یک ملت دانسته اند. (فرهنگ عمید. ص ۹۱۰)
💡 #یونسکو سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی سازمان ملل متحد تعریف جامعی از فرهنگ دارد و آن را مشخص کننده ی خصوصیات یک جامعه یا انسان با ویژگی های روحی و رفتاری آن می داند. هنر، ادبیات، خصوصیات رفتار عمومی، ارزش های ملی، باورها و حقوق اساسی مورد قبول در هر جامعه، بخشی از فرهنگ است. در نهایت اینکه فرهنگ موجب موفقیت ها یا شکست ها برای جوامع بشری است و بر روی آینده هر جامعه و افراد آن، تاثیر بسزایی دارد.
چرا با وجود اینکه #انقلاب_اسلامی که در معنا و ذات فرهنگی است، اما فرهنگ در جامعه ما از جایگاه لازم برخوردار نیست⁉️
#امام_خمینی (ره) فرهنگ را زیربنای انقلاب تعریف می کرد و کلید سعادت و شقاوت یک ملت را به فرهنگ آن کشور و مسئولانش مرتبط می دانست. در کتاب آینده پژوهی انقلاب اسلامی؛ بیم ها و امیدها به تفصیل در این رابطه صحبت کرده ام. در اینجا اگر بخواهیم راهکار و علاج آسیب های حوزه فرهنگ و جامعه #ایران را بیان کنیم، عوامل و موضوعات زیر را باید مورد توجه قرار دهیم:
1️⃣ مبنای اداره کشور باید بر اساس #عقلانیت و دانایی صورت گیرد و به معنای واقعی دوران شعارگرایی را خاتمه دهیم.
2️⃣ فرهنگ به معنای عام کلمه در نظام برنامه ریزی و تخصیص اعتبارات کشور باید در صدر بنشیند و آن چیزی که امروز موجب تاسف است، رقم کمتر از ۷% در #بودجه کشور می باشد که سهم حوزه فرهنگ، هنر، ارتباطات و رسانه است. این یک فاجعه بزرگ است.
3️⃣ موازی کاری، تداخل و ناهماهنگی در حوزه فرهنگ وجود دارد. بیش از ۷۰ نهاد، انجمن، وزارتخانه، سازمان و دستگاه های مختلف دارای ردیف بودجه هستند که خیلی از این مراکز واقعا #ناکارآمد و بی خاصیت هستند و لزوم بازنگری در آنها به طور جدی ملموس و محسوس است.
4️⃣ وقتی بر سر فرهنگ كشور اين مصايب را به بار می آوريم، معلوم است شاهد سياسى شدن جریان های فرهنگی و گسترش مکاتب فکری مثل سکولاریسم، لیبرالیسم، کمونیسم، جهان‌گرایی، فرقه گرایی در میان نسل #جوان و دانشجویان باشیم که هرکدام از آنها در تلاش هستند تا مکتب فکری خود را مطرح کنند و در اين ميان، جوانان هستند كه درميان بى هويتى، بى آرمانی و عدم جهان بينى روشن سرگردان می شوند و معلوم نيست چه نهاد يا مسئولى پاسخگوست؟
5️⃣ مرکزیتی برای هماهنگی و فرماندهی کار نیاز است. عملا #شورای_عالی_انقلاب_فرهنگی نه تنها نتوانسته این موضوع را نمایندگی کند بلكه پوششى بر روى خيلى ازنارسایی ها شده است!
6️⃣ ما دیالوگ و #تضارب_آرا در حوزه مسائل فرهنگی حقیقتا نداریم. مدارا و تساهل ما در این زمینه کم است و خصوصا صبر و تحمل مدیران پایین است در حالی که در این حوزه نیاز به جدال احسن و گفتگوی انتقادی داریم و تا انفتاح فضاى فرهنگى، سياسى و اجتماعى در كشور صورت نگيرد، رابطه قدرت و دولت با مردم و بدنه اجتماعى، آمرانه و ازبالا به پايين و دستورى است. اين یک معضل بزرگ و از ابرچالش هاى كشور است.
7️⃣ بحث #نظریه_پردازی و تئوری سازی از یک سو و پذيرش عالمانه پيشرفت هاى علمى جهان و تعادل ميان آنها يك وظيفه ضرورى دانشگاه و حوزه هاى عليمه است. با انكار غرب و دستاوردهاى آن كه نمی شود به نيازهاى علمى و فناورى كشورى پاسخ داد. نهادهاى متولى (حوزه و دانشگاه) تاكنون در اين زمينه به وظيفه خود به درستى عمل نكرده اند و اين هم از بى سامانى فرهنگ در اين سرزمين و انقلاب فرهنگى است؟!
📚اگر درباره آنچه گفته شد مایل به مطالعه بیشتر هستید، به کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی در فصل فرهنگ و جامعه مراجعه بفرمایید.
🌐 @Dr_alidarabi
📖 واقعیت این است که درباره فرهنگ، تعاریف، مفاهیم و معانی بسیار زیادی گفته شده است. در فرهنگ لغت، #فرهنگ را مترادف با علم، دانش، ادب، معرفت، تعلیم و تربیت و آثار علمی و ادبی یک قوم یا یک ملت دانسته اند. (فرهنگ عمید. ص ۹۱۰)
💡 #یونسکو سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی سازمان ملل متحد تعریف جامعی از فرهنگ دارد و آن را مشخص کننده ی خصوصیات یک جامعه یا انسان با ویژگی های روحی و رفتاری آن می داند. هنر، ادبیات، خصوصیات رفتار عمومی، ارزش های ملی، باورها و حقوق اساسی مورد قبول در هر جامعه، بخشی از فرهنگ است. در نهایت اینکه فرهنگ موجب موفقیت ها یا شکست ها برای جوامع بشری است و بر روی آینده هر جامعه و افراد آن، تاثیر بسزایی دارد.
چرا با وجود اینکه #انقلاب_اسلامی که در معنا و ذات فرهنگی است، اما فرهنگ در جامعه ما از جایگاه لازم برخوردار نیست⁉️
#امام_خمینی (ره) فرهنگ را زیربنای انقلاب تعریف می کرد و کلید سعادت و شقاوت یک ملت را به فرهنگ آن کشور و مسئولانش مرتبط می دانست. در کتاب آینده پژوهی انقلاب اسلامی؛ بیم ها و امیدها به تفصیل در این رابطه صحبت کرده ام. در اینجا اگر بخواهیم راهکار و علاج آسیب های حوزه فرهنگ و جامعه #ایران را بیان کنیم، عوامل و موضوعات زیر را باید مورد توجه قرار دهیم:
1️⃣ مبنای اداره کشور باید بر اساس #عقلانیت و دانایی صورت گیرد و به معنای واقعی دوران شعارگرایی را خاتمه دهیم.
2️⃣ فرهنگ به معنای عام کلمه در نظام برنامه ریزی و تخصیص اعتبارات کشور باید در صدر بنشیند و آن چیزی که امروز موجب تاسف است، رقم کمتر از ۷% در #بودجه کشور می باشد که سهم حوزه فرهنگ، هنر، ارتباطات و رسانه است. این یک فاجعه بزرگ است.
3️⃣ موازی کاری، تداخل و ناهماهنگی در حوزه فرهنگ وجود دارد. بیش از ۷۰ نهاد، انجمن، وزارتخانه، سازمان و دستگاه های مختلف دارای ردیف بودجه هستند که خیلی از این مراکز واقعا #ناکارآمد و بی خاصیت هستند و لزوم بازنگری در آنها به طور جدی ملموس و محسوس است.
4️⃣ وقتی بر سر فرهنگ كشور اين مصايب را به بار می آوريم، معلوم است شاهد سياسى شدن جریان های فرهنگی و گسترش مکاتب فکری مثل سکولاریسم، لیبرالیسم، کمونیسم، جهان‌گرایی، فرقه گرایی در میان نسل #جوان و دانشجویان باشیم که هرکدام از آنها در تلاش هستند تا مکتب فکری خود را مطرح کنند و در اين ميان، جوانان هستند كه درميان بى هويتى، بى آرمانی و عدم جهان بينى روشن سرگردان می شوند و معلوم نيست چه نهاد يا مسئولى پاسخگوست؟
5️⃣ مرکزیتی برای هماهنگی و فرماندهی کار نیاز است. عملا #شورای_عالی_انقلاب_فرهنگی نه تنها نتوانسته این موضوع را نمایندگی کند بلكه پوششى بر روى خيلى ازنارسایی ها شده است!
6️⃣ ما دیالوگ و #تضارب_آرا در حوزه مسائل فرهنگی حقیقتا نداریم. مدارا و تساهل ما در این زمینه کم است و خصوصا صبر و تحمل مدیران پایین است در حالی که در این حوزه نیاز به جدال احسن و گفتگوی انتقادی داریم و تا انفتاح فضاى فرهنگى، سياسى و اجتماعى در كشور صورت نگيرد، رابطه قدرت و دولت با مردم و بدنه اجتماعى، آمرانه و ازبالا به پايين و دستورى است. اين یک معضل بزرگ و از ابرچالش هاى كشور است.
7️⃣ بحث #نظریه_پردازی و تئوری سازی از یک سو و پذيرش عالمانه پيشرفت هاى علمى جهان و تعادل ميان آنها يك وظيفه ضرورى دانشگاه و حوزه هاى عليمه است. با انكار غرب و دستاوردهاى آن كه نمی شود به نيازهاى علمى و فناورى كشورى پاسخ داد. نهادهاى متولى (حوزه و دانشگاه) تاكنون در اين زمينه به وظيفه خود به درستى عمل نكرده اند و اين هم از بى سامانى فرهنگ در اين سرزمين و انقلاب فرهنگى است؟!
📚اگر درباره آنچه گفته شد مایل به مطالعه بیشتر هستید، به کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی در فصل فرهنگ و جامعه مراجعه بفرمایید.
🌐 @Dr_alidarabi