بازگشت مجلس به راس امور
🔺 پس از پیروزی انقلاب اسلامی، طراحان و واضعان #قانون_اساسی به دلیل انزجار و تبری از استبداد رای، خودکامگی و اختیارات فراقانونی پادشاه، اصل تفکیک قوا را پذیرفتند و بیشترین اختیارات و قدرت را در اختیار #مجلس_شورای_اسلامی قرار دادند.
🔻 بر اساس قانون اساسی، حتی برای یک روز هم کشور نمی تواند بدون مجلس باشد؛ در حالی که نحوه عزل و برکناری رهبری، رییس جمهور و برخی مقامات دیگر در #قانون_اساسی پیش بینی شده است اما هیچ اصلی درباره انحلال مجلس وجود ندارد که حاکی از اهمیت و جایگاه مهم مجلس شورای اسلامی است.
📌 فردا #روز_مجلس است که هرساله در دهم آذرماه بزرگداشتی به مناسبت سالروز شهادت آیت الله #سیدحسن_مدرس که در سال ۱۳۱۶ هجری شمسی به دستور رضاخان به شهادت رسید، برگزار می شود. مدرس الگو و نمادی از وکیل و نماینده واقعی، شجاع، مستقل، صاحب رای، مردمی و ایستاده در برابر استبداد بود.
🏷 با مرور عملکرد مجلس در ادوار مختلف و با بررسی چشم انداز پیش رو برای آنکه قوه #قانون_گذاری کارآمدتر، جامع تر و تاثیرگذارتر در عرصه اداره کشور باشد، شایسته است که موارد زیر مورد توجه نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی قرار گیرد:
1⃣ ضرورت تغییر قانون اساسی و اعمال اصلاحات ساختاری در حوزه قانون گذاری از جمله ایجاد #نظام_دومجلسی و استقرار نظام پارلمانی به جای نظام ریاستی. درباره این دومسئله مهم در کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی ؛بیم ها و امیدها و نیز در همین کانال، پیشتر به تفصیل مطالبی را نوشتم.
2⃣ تمرکز در امر قانون گذاری و ایفای رسالت واقعی #قوه_مقننه : هم اکنون قریب به ۱۰ نهاد بزرگ و کوچک به جای وضع و تصویب مقررات یا آیین نامه و دستورالعمل های محدود و اجرایی که باید در حوزه وظایف خود بپردازند، متاسفانه به وضع قانون به جای مجلس شورای اسلامی نشسته اند. از #هیئت_دولت گرفته تا شورای عالی انقلاب فرهنگی و سایر شوراهای از این دست!
3⃣ ضعف نظارت و پرسشگری مجلس: رییس مجلس شورای اسلامی چندی قبل اعلام کرد که بیش از ۶۰ درصد آیین نامه و دستورالعمل های برنامه پنجساله پنجم که مقرر بود دولت در موعد مشخص به مجلس ارائه دهد، صورت نگرفت و #برنامه_پنجساله بدون آیین نامه ها و دستورالعمل های مصوب اجرا شده است؟!
4⃣ درگیر شدن فراوان نماینده در #حوزه_انتخابیه و درگیری با مسائل استخدام، ایجاد اشتغال، جاده سازی، عزل و نصب مدیران منطقه و...، وقت زیادی از نمایندگان را مصروف خود می کند. قرار بود با تشکیل شورای اسلامی شهر، روستا و دهستان امور اجرایی به این شوراها محول شود و نمایندگان مجلس به وضع قانون و نظارت بایسته بر آن بپردازند. الان بسیاری از قوانین زیرساختی اداره کشور سال هاست در شکل طرح و لایحه در نوبت بررسی قرار دارند و زمان برای رسیدگی به آنها بخاطر آنچه گفته شد، محدود است.
5⃣ ایجاد برخی انحصارات و #امتیازات_ویژه برای برخی نمایندگان به شدت به جایگاه و تشخص آنان آسیب زده است و باید برای این معضل، فکر اساسی کرد.
✍🏼 با تبریک روز مجلس به نمایندگان محترم ملت، انتظار می رود که خود آنان در خط مقدم اصلاح سازوکار #مجلس و حرکت به سمت فرمایش حضرت امام (ره) که "مجلس در راس امور است" حرکت کرده و به احیای حقیقی آن بپردازند.
🌐 @Dr_alidarabi
🔺 پس از پیروزی انقلاب اسلامی، طراحان و واضعان #قانون_اساسی به دلیل انزجار و تبری از استبداد رای، خودکامگی و اختیارات فراقانونی پادشاه، اصل تفکیک قوا را پذیرفتند و بیشترین اختیارات و قدرت را در اختیار #مجلس_شورای_اسلامی قرار دادند.
🔻 بر اساس قانون اساسی، حتی برای یک روز هم کشور نمی تواند بدون مجلس باشد؛ در حالی که نحوه عزل و برکناری رهبری، رییس جمهور و برخی مقامات دیگر در #قانون_اساسی پیش بینی شده است اما هیچ اصلی درباره انحلال مجلس وجود ندارد که حاکی از اهمیت و جایگاه مهم مجلس شورای اسلامی است.
📌 فردا #روز_مجلس است که هرساله در دهم آذرماه بزرگداشتی به مناسبت سالروز شهادت آیت الله #سیدحسن_مدرس که در سال ۱۳۱۶ هجری شمسی به دستور رضاخان به شهادت رسید، برگزار می شود. مدرس الگو و نمادی از وکیل و نماینده واقعی، شجاع، مستقل، صاحب رای، مردمی و ایستاده در برابر استبداد بود.
🏷 با مرور عملکرد مجلس در ادوار مختلف و با بررسی چشم انداز پیش رو برای آنکه قوه #قانون_گذاری کارآمدتر، جامع تر و تاثیرگذارتر در عرصه اداره کشور باشد، شایسته است که موارد زیر مورد توجه نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی قرار گیرد:
1⃣ ضرورت تغییر قانون اساسی و اعمال اصلاحات ساختاری در حوزه قانون گذاری از جمله ایجاد #نظام_دومجلسی و استقرار نظام پارلمانی به جای نظام ریاستی. درباره این دومسئله مهم در کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی ؛بیم ها و امیدها و نیز در همین کانال، پیشتر به تفصیل مطالبی را نوشتم.
2⃣ تمرکز در امر قانون گذاری و ایفای رسالت واقعی #قوه_مقننه : هم اکنون قریب به ۱۰ نهاد بزرگ و کوچک به جای وضع و تصویب مقررات یا آیین نامه و دستورالعمل های محدود و اجرایی که باید در حوزه وظایف خود بپردازند، متاسفانه به وضع قانون به جای مجلس شورای اسلامی نشسته اند. از #هیئت_دولت گرفته تا شورای عالی انقلاب فرهنگی و سایر شوراهای از این دست!
3⃣ ضعف نظارت و پرسشگری مجلس: رییس مجلس شورای اسلامی چندی قبل اعلام کرد که بیش از ۶۰ درصد آیین نامه و دستورالعمل های برنامه پنجساله پنجم که مقرر بود دولت در موعد مشخص به مجلس ارائه دهد، صورت نگرفت و #برنامه_پنجساله بدون آیین نامه ها و دستورالعمل های مصوب اجرا شده است؟!
4⃣ درگیر شدن فراوان نماینده در #حوزه_انتخابیه و درگیری با مسائل استخدام، ایجاد اشتغال، جاده سازی، عزل و نصب مدیران منطقه و...، وقت زیادی از نمایندگان را مصروف خود می کند. قرار بود با تشکیل شورای اسلامی شهر، روستا و دهستان امور اجرایی به این شوراها محول شود و نمایندگان مجلس به وضع قانون و نظارت بایسته بر آن بپردازند. الان بسیاری از قوانین زیرساختی اداره کشور سال هاست در شکل طرح و لایحه در نوبت بررسی قرار دارند و زمان برای رسیدگی به آنها بخاطر آنچه گفته شد، محدود است.
5⃣ ایجاد برخی انحصارات و #امتیازات_ویژه برای برخی نمایندگان به شدت به جایگاه و تشخص آنان آسیب زده است و باید برای این معضل، فکر اساسی کرد.
✍🏼 با تبریک روز مجلس به نمایندگان محترم ملت، انتظار می رود که خود آنان در خط مقدم اصلاح سازوکار #مجلس و حرکت به سمت فرمایش حضرت امام (ره) که "مجلس در راس امور است" حرکت کرده و به احیای حقیقی آن بپردازند.
🌐 @Dr_alidarabi
نیاز به بازنگری در قانون اساسی
در یازدهم آذر ۱۳۵۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با بیش از ۹۸ درصد آرای مردم به تصویب رسید و پس از آن در سال ۱۳۶۸ قانون اساسی مورد بازنگری قرار گرفت و با ۱۷۷ اصل در ۱۴ فصل به تصویب مجدد #مردم و تایید رهبری رسید.
🔺 #قانون_اساسی عالی ترین سند حقوقی کشور و راهنمایی برای تنظیم دیگر قوانین است و بر همین اساس هیچ قانون دیگری نباید با آن مغایرت داشته باشد. به خاطر همین جایگاه و منزلت است که قانون اساسی می بایست کمتر دستخوش تغییر و دگرگونی قرار گیرد. امروز ۲۸ سال از بازنگری و ترمیم آن در سال ۱۳۶۸ می گذرد و در آستانه چهلمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی باید با اصلاح و تغییر قانون اساسی به فکر خوانش فراشیعی از ایدئولوژی #انقلاب_اسلامی ، کارآمدی نظام مردمسالاری دینی وروزآمد کردن آن باشیم.
➕ در یک دسته بندی کلی بر این باورم که اصلاحات زیر، تغییر در قانون اساسی را الزامی کرده است:
1⃣ انقلاب اسلامی اگرچه با مطلعی شیعی بوده است و این افتخار بزرگی برای ما ایرانیان به شمار می رود اما با این حال اگر بخواهیم انقلاب اسلامی در قرن ۲۱ پرتوافشانی کند و بسیاری از ملل و آزادی خواهان انقلاب را از آن خود بدانند، باید خوانش فراشیعی از ایدئولوژی انقلاب اسلامی در راستای وحدت مسلمانان و ادیان الهی و حقوق انسانی که #ایران و اسلام قرن هاست با افتخار پرچمدار ان هستند، اصلاحاتی صورت گیرد.
2⃣ اگرچه اصول تفکیک قوا در قانون اساسی جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته شده است اما آشکارا برتری #قوه_مجریه که انحصار برنامه و بودجه کشور را در اختیار دارد، بر سایر قوا ملموس است. در این میان قوه قضاییه که ضامن عدالت و اجرای قانون و ناظر بر آن است، از بقیه ضعیف تر است. با اصلاح قانون اساسی باید اقتدار #قوه_قضاییه به آن برگردانده شود.
3⃣ کشور را با رودربایستی، تعارف و سلیقه نمی توان اداره کرد و قرار نیست با هر انتخابات در کشورمان و فراز و فرود جریان ها، زلزله سیاسی و قلع و قمع جناحی صورت گیرد. تحزب به معنای #شایسته_سالاری ، نظارت، پرسشگری و مکانیزم مناسب توزیع قدرت باید در قانون اساسی جایگاه بایسته ای به دست آورد. با تحقق این زیرساخت نظام پارلمانی جایگزین نظام ریاستی فعلی شود. درباره محاسن و فواید این مسئله در کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی ؛ بیم ها و امیدها به تفصیل مطالبی را نوشته ام و همچنین پیشتر در همین کانال به شرح آن پرداخته ام.
4⃣ در اعمال حاکمیت ملت و تحقق #مردمسالاری واقعی باید همه تزاحم ها و معارضات با آن برداشته شود. انحصارات دولتی، اختیارات و امتیازات ویژه که در قانون اساسی برای حوزه های دولتی و بخش غیرخصوصی ذکر شده است، نیاز به بازنگری جدی دارد.
5⃣ نظام دومجلسی گامی برای سامان یابی و مشارکت جویی واقعی صاحب نظران و نخبگان و کارآمدی قوه #قانون_گذاری و سازوکاری برای برون رفت از وضعیت نامناسب کنونی است.
6⃣ درباره ولایت فقیه، حدود و اختیارات آن میان فقها اختلاف نظرات بنیادین از گذشته تا کنون بوده است. برخی از مراجع و فقهای بزرگوار، #ولایت_فقیه را در حد "ابن السبیل، ایتام و مجهول المالک" می دانند در حالی که برخی از فقها مثل امام و رهبری اختیارات رسول گرامی (ص) و ائمه معصومین (ع) را برای فقیه جامع الشرایط فرض می دانند. همچنین است در نظریه انتخاب یا انتصاب ولی فقیه. باید گفت که قانون اساسی جای اختلاف برداشت ها نیست و باید جای محکمی باشد که به آن اتکا کرد که بر این اساس در قانون اساسی نیاز به تعریف مجددی داریم.
7⃣ تناسب میان توزیع اختیارات، وظایف و پاسخگو بودن که همه نهادها باید متناسب با اختیارات، مکانیزم و مراجع پاسخگویی شان مشخص باشد. شفافیت، پاسخگویی و قانون گرایی از مولفه های مهم #حکمرانی_خوب است.
✍🏼 شهادت و فوت جمعی از بنیانگذاران و واضعان قانون اساسی و در عین حال در قید حیات بودن جمع قابل ملاحظه ای از آنان باعث شده که توصیه گردد تا اصلاح قانون اساسی در حضور بازماندگان همین نسل انجام گیرد؛ به خصوص که در آستانه چهلمین سالروز #پیروزی_انقلاب_اسلامی هستیم و نسل سوم و چهارم خود را برای اداره کشور آماده می کنند. اصلاحات قانون اساسی با این اهداف می تواند بخشی از مسائل آینده را حل کند و از بروز مشکلات جلوگیری نماید.
🌐 @Dr_alidarabi
در یازدهم آذر ۱۳۵۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با بیش از ۹۸ درصد آرای مردم به تصویب رسید و پس از آن در سال ۱۳۶۸ قانون اساسی مورد بازنگری قرار گرفت و با ۱۷۷ اصل در ۱۴ فصل به تصویب مجدد #مردم و تایید رهبری رسید.
🔺 #قانون_اساسی عالی ترین سند حقوقی کشور و راهنمایی برای تنظیم دیگر قوانین است و بر همین اساس هیچ قانون دیگری نباید با آن مغایرت داشته باشد. به خاطر همین جایگاه و منزلت است که قانون اساسی می بایست کمتر دستخوش تغییر و دگرگونی قرار گیرد. امروز ۲۸ سال از بازنگری و ترمیم آن در سال ۱۳۶۸ می گذرد و در آستانه چهلمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی باید با اصلاح و تغییر قانون اساسی به فکر خوانش فراشیعی از ایدئولوژی #انقلاب_اسلامی ، کارآمدی نظام مردمسالاری دینی وروزآمد کردن آن باشیم.
➕ در یک دسته بندی کلی بر این باورم که اصلاحات زیر، تغییر در قانون اساسی را الزامی کرده است:
1⃣ انقلاب اسلامی اگرچه با مطلعی شیعی بوده است و این افتخار بزرگی برای ما ایرانیان به شمار می رود اما با این حال اگر بخواهیم انقلاب اسلامی در قرن ۲۱ پرتوافشانی کند و بسیاری از ملل و آزادی خواهان انقلاب را از آن خود بدانند، باید خوانش فراشیعی از ایدئولوژی انقلاب اسلامی در راستای وحدت مسلمانان و ادیان الهی و حقوق انسانی که #ایران و اسلام قرن هاست با افتخار پرچمدار ان هستند، اصلاحاتی صورت گیرد.
2⃣ اگرچه اصول تفکیک قوا در قانون اساسی جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته شده است اما آشکارا برتری #قوه_مجریه که انحصار برنامه و بودجه کشور را در اختیار دارد، بر سایر قوا ملموس است. در این میان قوه قضاییه که ضامن عدالت و اجرای قانون و ناظر بر آن است، از بقیه ضعیف تر است. با اصلاح قانون اساسی باید اقتدار #قوه_قضاییه به آن برگردانده شود.
3⃣ کشور را با رودربایستی، تعارف و سلیقه نمی توان اداره کرد و قرار نیست با هر انتخابات در کشورمان و فراز و فرود جریان ها، زلزله سیاسی و قلع و قمع جناحی صورت گیرد. تحزب به معنای #شایسته_سالاری ، نظارت، پرسشگری و مکانیزم مناسب توزیع قدرت باید در قانون اساسی جایگاه بایسته ای به دست آورد. با تحقق این زیرساخت نظام پارلمانی جایگزین نظام ریاستی فعلی شود. درباره محاسن و فواید این مسئله در کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی ؛ بیم ها و امیدها به تفصیل مطالبی را نوشته ام و همچنین پیشتر در همین کانال به شرح آن پرداخته ام.
4⃣ در اعمال حاکمیت ملت و تحقق #مردمسالاری واقعی باید همه تزاحم ها و معارضات با آن برداشته شود. انحصارات دولتی، اختیارات و امتیازات ویژه که در قانون اساسی برای حوزه های دولتی و بخش غیرخصوصی ذکر شده است، نیاز به بازنگری جدی دارد.
5⃣ نظام دومجلسی گامی برای سامان یابی و مشارکت جویی واقعی صاحب نظران و نخبگان و کارآمدی قوه #قانون_گذاری و سازوکاری برای برون رفت از وضعیت نامناسب کنونی است.
6⃣ درباره ولایت فقیه، حدود و اختیارات آن میان فقها اختلاف نظرات بنیادین از گذشته تا کنون بوده است. برخی از مراجع و فقهای بزرگوار، #ولایت_فقیه را در حد "ابن السبیل، ایتام و مجهول المالک" می دانند در حالی که برخی از فقها مثل امام و رهبری اختیارات رسول گرامی (ص) و ائمه معصومین (ع) را برای فقیه جامع الشرایط فرض می دانند. همچنین است در نظریه انتخاب یا انتصاب ولی فقیه. باید گفت که قانون اساسی جای اختلاف برداشت ها نیست و باید جای محکمی باشد که به آن اتکا کرد که بر این اساس در قانون اساسی نیاز به تعریف مجددی داریم.
7⃣ تناسب میان توزیع اختیارات، وظایف و پاسخگو بودن که همه نهادها باید متناسب با اختیارات، مکانیزم و مراجع پاسخگویی شان مشخص باشد. شفافیت، پاسخگویی و قانون گرایی از مولفه های مهم #حکمرانی_خوب است.
✍🏼 شهادت و فوت جمعی از بنیانگذاران و واضعان قانون اساسی و در عین حال در قید حیات بودن جمع قابل ملاحظه ای از آنان باعث شده که توصیه گردد تا اصلاح قانون اساسی در حضور بازماندگان همین نسل انجام گیرد؛ به خصوص که در آستانه چهلمین سالروز #پیروزی_انقلاب_اسلامی هستیم و نسل سوم و چهارم خود را برای اداره کشور آماده می کنند. اصلاحات قانون اساسی با این اهداف می تواند بخشی از مسائل آینده را حل کند و از بروز مشکلات جلوگیری نماید.
🌐 @Dr_alidarabi