از کجا می آید این آوای دوست

قدمت موسیقی در #ایران به دوره اساطیری باز میگردد. از مهمترین مُهرنگاره‌های خنیاگری (موسیقی) در جهان؛ باید از آنچه که در «تپه چغامیش» دزفول برجای مانده، یاد کرد که در سالهای ۱۹۶۱–۱۹۶۶ میلادی، کشف شد. این مهرنگاره ۳۴۰۰ ساله، سیمایی از بزم رامشگران را نشان می‌دهد. در این بزم باستانی، دسته‌ای خنیاگر (نوازنده) دیده می‌شوند که هر کدام، به نواختن سازی سرگرم هستند. محققین بر این باورند که این نشانه ای از نخستین دسته #خنیاگران (ارکستر) جهان است که در آن یک نفر نوازنده‌ای «چنگ»، دیگری «شیپور» و آن دیگر «تُنبک» می‌نوازد. چهارمین رامشگر در این میان، خواننده‌ای است که «آواز» می‌خواند.

#فردوسی در شاهنامه از ساخت ساز و علاقه شخصیت‌های باستانی و اساطیری نسبت به سازهایی چون سُرنا یاد کرده است. #موسیقی در شعر ما نیز تاثیر فراوانی گذاشته است.
تفاوت این دو جمله، گواه این نظم است.
تا نَفَس دمد دل می رود ز جا
نَفَس تا دمد دل ز جا می رود

موسیقی سنتی ایرانی از هفت دستگاه:
شور - سه‌گاه – چهارگاه - همایون – ماهور – نوا - راست‌پنج‌گاه
و پنج آواز :
آواز ابوعطا - آواز بیات ترک – افشاری - آواز دشتی و شور، تشکیل می شود .

در فلات ایران دست کم چهل قوم زندگی می کنند که هر کدام از این اقوام زبان یا گویش مخصوص به خود را دارند و به میراث شنیداری مختص به خود تکیه و تاکید دارند.

در مناطق کوهستانی نوع سازها و جنس صدای آنها متفاوت از عرصه های کویری، ساحلی یا مرتع و مناطق جنگلی است. به عنوان مثال سازهایی مثل نی، نای، نرمه نای، کرنای، سُرنا، شمشال، لله وا قوشمه، دوزله، نی چوپانی، نی انبان، دودوک ... همه در زیرمجموعه سازهای بادی چوبی از خانواده «نی» هستند. اما تفاوت جغرافیای مردمی و حالات و روحیات مردم در هر منطقه باعث شده صدای ساز آنها تیز تر، بم تر، بلندتر یا نرم تر شود.

یکی دیگر از ویژگی های موسیقی ایران این است که مبتنی بر کلام (شعر) است و همواره مضمون و محتوایی را همراهی می کند. و گاه حتی وزن و اعتبار #شعر در آثار شنیداری بیش از موسیقی و سازها بوده است.

آوازهای عرفانی و آواهای مذهبی نقش مهمی در حفظ و پاسداشت فرهنگ دینی و میراث معنوی ایرانیان ایفا نموده است. هر یک از این نغمه ها و نواها ظرفیتی منحصر بفرد و بی بدیل از #فرهنگ ایرانی و میراث شنیداری ماست.

بدیهی ست که در عرصه فرهنگ - هنر - زبان و ادبیات خودی، به هر میزان جاذبه های بیشتری را نمایش دهیم، همانقدر از ترویج فرهنگ بیگانه و تاثیرات آن مصون خواهیم ماند.

درپایان شعری با مضمون انتظار (از مرتضی امیری اسفندقه) می خوانیم که از نظم و تناسبي برخوردار است كه در صوت های ملفوظ ايجاد شده و لحن و #آهنگ می آفریند.

فروغ بخش شب انتظار، آمدنی است
رفيق، آمدنی؛ غمگسار، آمدنی است
به خاكِ كوچه ديدار، آب می پاشند
بخوان ترانه، بزن تار، يار آمدنی است
صدای شيهه ی رخش ظهور می آيد
خبر دهيد بياران ، سوار آمدنی است

@Dr_alidarabi

پهلوان شعر معاصر

هنوز بدون هیچ اغراقی او را پهلوان بی رقیب شعر معاصر باید خطاب کنیم.‌ #محمدعلی_معلم دامغانی در دامغان زاده شد. پدر وی علی اصغر نام داشت. معلم دامغانی دانش‌آموخته حقوق دانشگاه تهران، شاعر، ترانه سرا و محقق ادبی معاصر است ایشان در شمار شاعران نسل اول #انقلاب_اسلامی ایران (۱۳۵۷) است و بسیاری از شعرهای مطرح دوران انقلاب و دفاع مقدس از سروده‌های اوست: «این فصل را با من بخوان، باقی فسانه‌است/ این فصل را بسیار خواندم، عاشقانه‌است…»

این استاد فرزانه به شایستگی در سال ۱۳۸۰ به عنوان چهره ماندگار ادبیات کشور در همایش چهره های ماندگار سازمان #صداوسیما معرفی شد، این روزها نیز چهره ماندگار ادبیات #ایران به دور از هیچ هیاهویی، فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی را رياست می كند.
https://Tlgrm.me/dr_alidarabi_media/4

این هفته، پس از مدت ها برای تجدید دیدار رفيق، استاد و پهلوان #شعر_معاصر به محضرش رفتم تا دقایقی خوشه چین محضر پر مهرش باشم. استاد هم چون همه ما دغدغه اش دغدغه انقلاب بود و پیوند نهضت به #ظهور حضرت قائم (عج) از شکست تئوری دهکده کوچک جهانی گفت و از سرعت مافوق تصور جابه جایی اطلاعات که شاید از نشانه های ظهور باشد. من هم از افسوس خود سخن گفتم که حیف است مسیولیت های اجرایی استاد، مانع از این باشد که مخاطبان #رسانه_ملی از نوشیدن جرعه های بیشتری از این چشمه دست نخورده حکمت و ادب بی بهره باشند و استاد نیز به کرامت پذیرفتند.

هنگام خداحافظی با خود می اندیشدم که چقدر افکار پهلوان شعر معاصر با ترانه های آشنایشان که باعطر #رمضان سال های دور و نزدیک نیز عجین شده حتی با گذشت سال های زیاد، پیوندی ناگسستنی دارد و در ذهن ترانه ماندگار استاد را که برای یکی از رمضان های رسانه ملی سروده بودند زمزمه میکردم.

🎶 ما گم شدیم، باید بیاد، اونی که چشم ما میشه
نماز حاجت بخونین، حاجتتون روا میشه

🌐 @Dr_alidarab

صفحه دکتر علی دارابی در اینستاگرام را دنبال کنید:

https://www.instagram.com/p/BWX7eMfB-TX/

🏴 تسلیت #دکتر_علی_دارابی به مناسبت درگذشت جمعی از هموطنان در حادثه تلخ #زلزله غرب کشور

https://www.instagram.com/p/Bbbd_VOBwaA/

سالروز میلاد خجسته فرزند فاطمه (س) سید روح الله، امام خمینی (ره) مبارک💐

💠 instagram.com/p/BgHMVzQHiCI/

🌺 پنجشنبه آخر سال است. برای شادی روح همه درگذشتگان و شهدا و امام شهدا صلواتی بفرستیم...

✅ instagram.com/p/BgVW6nMHmFJ/

*کم خوانده های سعدی*

در گذشته درباره استاد فرزانه زمانه بهاء الدین خرمشاهی به مناسبت معرفی کتاب «فرار از فلسفه» نوشته ام، جامعه ای که مردان و زنان فاضل و ادیب دارد برخود می بالد و از این همه داشته ها احساس غرور می کند.
کتاب « *کم خوانده های سعدی* » به تصحیح استاد بهاء الدین خرمشاهی از انتشارات دوستان است.
اصل اثر براساس تصحیح و طبع شادروان محمد علی فروغی و مقابله با دو نسخه معتبر دیگر است. شاعر پرآوازه پارسی گوی ایران سعدی علیه الرحمه بيش از ٢٣ کتاب دارد که پس از گلستان، بوستان و غزلیات، بخش عمده ای به عنوان مواعظ آمده است.
🔸️🔹️
در این یادداشت برخی مواعظ از سعدى (ره) را عیناً از کتاب نقل می نمایم:

✅️ظالم برفت و قاعده زشت از او بماند **** عادل برفت و نام نکو یادگار کرد.
✅️اگر هست مرد از هنر بهره‌ور **** هنر خود بگوید نه صاحب هنر
✅️یکی از خلفا بهلول راگفت: مرا نصیحت فرمای، گفتا: از دنیا به آخرت چیزی نمی توان برد مگر ثواب و عقاب. اکنون مخیری

✅️تفویض کارهای بزرگ به مردم نا آزموده نکند که پشیمانی آرد.
✅️همه حالی با دوستان نگوید که دوستی همه وقتی نماند.
✅️دل دوستان آزردن مراد دشمنان را برآوردن است.
✅️دین را نگاه داشتن نتوان الا به علم، و حکم الا به حلم.
✅️هرکه بنیاد بد می نهد بنیاد خود می کند.
✅️عیب خود را از دوستان مپرس که بپوشانند، تفحص کن که دشمنان چه می گویند.
مطالعه این کتاب ارزنده را توصیه می کنم. من با این اثر مأنوسم و برخی بخش ها را چند بار خوانده ام.
⚘️
رحمت خدای بزرگ بر شاعر بزرگ ایران زمین مشرف الدين مصلح بن عبدالله شيرازى شاعر و نويسنده بزرگ قرن هفتم هجرى قمرى متخلص به "سعدى".
#سعدی #کتابخوانی #کم_خوانده_های_سعدی #شعر #بهاء_الدین_خرمشاهی
https://www.instagram.com/p/C1eV4x9AjaO/?igsh=MTc4MmM1YmI2Ng==

عضویت در کانال تلگرام 👇
https://t.iss.one/dr_alidarabi

عضویت در پیام رسان بله 👇
sapp.ir/dr_alidarabi

عضویت در پیام رسان ایتا 👇
eitaa.com/drsapp.ir/dr_alidarabi_alidarabi

*عاشوراى۵۷*
● سرعت و شتاب انقلاب مردم عليه رژيم خودكامه، موروثى، مستبد، سركوبگر و متكى به حمايت قدرت هاى غربى و آمريكا در محرم سال ۱۳۵۷ به گونه اى بود كه همه اطمينان داشتند "شاه رفتنى و رژيم سلطنتى" سقوط خواهد كرد.
● نوحه خوانى، مرثيه سرايی و سخنرانى ها همه رنگ و بوى حماسى داشت و جوانان در كنار بزرگترها، ميدان دارى مى كردند.
● *خون سرخم به جوش از بهر آزادگى/ تا كه از بن كنم حكومت بردگى/خيز و بنما جهاد، ضد ظلم و فساد/ من شهيد راه دينم*

● بياد دارم يك هيات در پشت سر ما اين نوحه را مى خواند؛
گوسفندى را كشند آبش دهند/ مگر من از گوسفندى كمترم
…نگاه ها و اعتراض هاى همه را اين نوحه خوانى بلند كرد كه مقام امام معصوم و حماسه سالار شهيدان حضرت امام حسين(ع) را چرا اين همه تنزل داده اند…
● رويكرد حماسى در عزا و ماتم شهيدان كربلا بعد از انقلاب و به خصوص جنگ اوج گرفت اما طولى نكشيد كه دوباره نوحه خوانى و سخنرانى ها به موضوعات و مباحث تخيلى، بيان خواب، كرامات و شهود اين و آن "حماسه حسينى" را به همان ذكر مصيبت هاى از نوع ضعف و ترحم برخاندان اهلبيت عليهم السلام دچار كرد. (البته مرادم همه نيست).
● از همه سخنرانان، واعظان و مبلغان، نوحه خوانان و مديحه سرايان، روساى هيات ها و شاعران آئينى با كمال فروتنى و قدردانى از اهتمامى كه براى روشن نگه داشتن خيمه امام حسين (ع) و نهضت كربلا دارند. استدعا دارم مراقبت نمايند مراسم سوگوارى و اقامه عزاى امام حسين(ع) و بازخوانى مقتل ها براى جوانان شور و شوق آفرين و معرفت افزا و به دور از خرافات و بيراهه باشد.
*شكر خدا را كه در پناه حسينم/عالم از اين خوبتر پناه ندارد.*
#امام_حسین(ع) #محرم #قیام_عاشورا #عاشورا #شعر_آئینی #حماسه_کربلا
https://www.instagram.com/p/C9c8bShueDb/?igsh=aWtsN3Y3a3Y3c2Nk

*زنده تر از تو کسی نیست چرا گریه کنیم*

محمد علی بهمنی ( ۲۷ فروردین ۱۳۲۱ - ۹ شهریور ۱۴۰۳ ) غزلسرای نامی ایران از ۹ سالگی ؛ سرودن را آغاز کرد و در ۲۴ سالگی وارد رادیو شد .
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به تهران آمد و درخشش او در جشنواره فجر و محافل ادبی ؛ مورد توجه قرار گرفت.
در سال ۱۳۶۸ غزلی در سوگ رحلت امام خمینی (ره) سرود که مطلع آن در پیشانی این نوشتار آمده است .

این استاد بی بدیل مجموعه های بسیاری همچون 《 نیستان - عشق است - غزل - دهاتی - عامیانه ها و ... سرود و ترانه های ماندگاری به خوانندگان شهیر ایرانی هدیه نمود .

پارسای پارسی ؛ غزل را همچون عسل گوارا فرمود و شعر را با عشق شکوفا ساخت .

با استاد بهمنی (۵ سال پیاپی) در جلسات داوری کمیسیون شعر و موسیقی جشنواره تولیدات رادیویی و تلویزیونی ؛ همنشین و همکلام بودم. سخن و سروده هایش برای همه اساتید؛ هنرمندان و اصحاب رسانه، روشنی بخش و روح افزا بود .
تيتراژ پايانى سريال پرده نشين دردوران معاونت من درسيما مزين به شعروسروده اوست.
استاد بهمنی شاگردان بسیاری در مکتب اخلاق و هنر خویش پرورش داد.
جوانان و علاقمندان به شعر و ادب از نسلهای دیروز تا فردا ؛ فرزندان او هستند ؛ زیرا گنجینه میراث گرانبهایش را برایشان به ودیعه گذاشته است.

او دیروز فرمود: گاهی دلم برای خودم تنگ می شود .
و ما امروز می گوییم: برای همیشه دلمان برایت تنگ می شود.
#محمدعلی_بهمنی #استاد_بهمنی #شعر #زبان_فارسی #غزلسرا
https://www.instagram.com/p/C_V7q-qtiZF/?igsh=bXJ4aGtkbGdob3Rz

*رستم و سهراب*

حسین پارسایی بازیگر و کارگردان خوشنام تئاتر کشور امسال نیز همت کرد و داستانی از شاهنامه فردوسی را در قالب نمایش تئاتر در زمین تنیس مجموعه ورزشی انقلاب به صحنه برد.
🔹️🔹️
با خانواده به تماشای فصل حماسی، تراژدی مرگ سهراب بدست رستم نشستیم. شبی که من به تماشای این اثر فاخر رفتم، بالغ بر ۲ هزار نفر جمعیت بود.
باید از همت بلند کارگردان، نویسنده، تهیه کنندگان، بازیگران و هنروران و همه عوامل این کار صمیمانه تشکر کرد.
✅️✅️
شاهنامه *«شناسنامه ما ایرانیان است»* بیش از ۵۲ هزار بیت شعر دارد و بزرگترین حماسه منظوم ایران زمین است که شهرت جهانی دارد.
حکیم ابوالقاسم فردوسی در دوره سامانیان و غزنویان می زیسته است. او یک دختر، یک پسر داشت که پسرش در ۳۷ سالگی فوت می کند.
💠💠💠
نقش بزرگ شاهنامه در جاودانی و ماندگاری زبان فارسی، اسلام و تشیع، وحدت ملی ایرانیان، دفاع از استقلال و میهن، بی بدیل است. شاهنامه اتکای خود را بر «ایران» که بیش از ۱۳۰۰ بار تکرار شده است و «خرد و خردمندی» که بیش از ۸۰۰ بار در شاهنامه آمده است قرار داده است. از این رو شاهنامه را کتاب *«ثبت احوال»* و *«خردمندی ایرانیان»* نامیده اند.
🔽🔽
ما برای تحکیم، تعمیق و گسترش فرهنگ و تمدن کهن ایران زمین، هویت یابی و افتخار به گذشتگان و نیاکان و خوانش امروزین برای نسل جوان و واکاوی برای آیندگان هر قدر به بنیان های مرصوص چون شاهنامه، حافظ، مثنوی، گلستان، بپردازیم جای کار دارد.

#زبان_فارسی #رستم_سهراب #شاهنامه #حکیم_توس #فردوسی #شعر #شعر_فارسی #ایران
https://www.instagram.com/p/C_s4hofP7nK/?igsh=MXU0eDdnZzJxb3h2dQ==