رادیو؛ رسانه کهنسالی که پیر نمی‌شود
امروز تولد هفتاد و هفت سالگی #رادیو در ایران است، ابزاری شنیداری که با وجود همه پیشرفت‌های تکنولوژیک، هنوز رسانه‌ای پویا، زنده و فراگیر محسوب می‌شود و تاثیرگذاری آن را در گستره بین‌المللی، ملی و منطقه‌ای نمی‌توان انکار کرد.
هفتاد و هفت سال پیش حوالی ساعت ۱۹ در پنجم اردیبهشت ماه نوزدهمین سال از سده چهاردهم شمسی، اتفاقی مهم در حوزه ارتباطات ایران رخ داد، اتفاقی نو در عرصه مناسبات فرهنگی، هنری و اجتماعی که هر چند ارتباطی یک سویه به شمار می‌رفت اما موج نو تعامل میان اهالی فرهنگ و رسانه با #مردم را به وجود آورد.
این اتفاق، راه‌اندازی نخستین فرستنده عمومی رادیو در تهران بود و چون برنامه‌ها فقط برای مردم تهران پخش می‌شد، «رادیو تهران» نام گرفت هر چند این، سرآغاز شکل‌گیری رادیوهای سراسری و استانی در پهنه گسترده ایران بود. این روند همچنان تداوم یافت تا امروز که ده‌ها شبکه رادیویی سراسری در گستره ملی و فراملی، ۳۰ رادیوی استانی، سه رادیوی محلی و ۶ رادیوی شهری مشغول فعالیت هستند و نوای ایران را به گوش ایرانیان می‌رسانند.
نکته حائز اهمیت اینکه با وجود گسترش شبکه‌های تلویزیونی و اینک در آغاز هزاره سوم میلادی با توسعه روزافزون سایت‌های اینترنتی و فضاهای مجازی، رادیو پا پس نکشیده و هنوز به عنوان رسانه‌ای پویا و زنده، به عرض اندام مشغول است، از نمادهای بارز این حضور همیشگی و موثر، می‌توان به رادیونما یا همان رادیوتصویری اشاره کرد که بستری قابل تأمل برای ارتقاء گستره مخاطبان این #رسانه قدیمی و فرصتی طلایی برای ارائه دیدنی‌ها در کنار شنیدنی‌ها فراهم کرده است.
معاونت امور استان‌های سازمان #صداوسیما در سال گذشته با همكاري معاونت توسعه و فناوري رسانه با اهتمام به این موضوع، رادیونمای استانی را در همه مراکز راه‌اندازی کرده و اینک، مخاطبان صدای استان‌ها در اقصی نقاط ایران پهناور، می‌توانند به تماشای آنچه بنشینند که تاکنون فقط بر بستر امواج صوتی دریافت می‌کردند.
آنچه رادیوهای استانی را متمایز از شبکه‌های سراسری می‌کند، سد محکم آنها در برابر تهاجم گسترده فرهنگی است، تهاجمی که سال‌ها پیش، رهبری از آن به #شبیخون_فرهنگی یاد کردند و اینک به شکل و جلوه‌ای دیگر نمایان شده و در قالب‌های گوناگون، ظهور و بروز یافته است؛ رادیوهای استانی با توجه به ویژگی‌های اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی و با تکیه بر خرده‌فرهنگ‌های موجود که گاه تعداد آنها به شماره تک تک روستاهای هر استان می‌رسد، جبهه‌ای مستحکم و یکپارچه را در صحنه جنگ نرم علیه این شبیخون ناجوانمردانه و گسترده شکل داده‌اند، به واقع رادیوهای استانی، شهری و محلی به مثابه گردان‌های خط شکن در این کارزار رسانه‌ای، حضور دارند و از #فرهنگ غنی این مرز و بوم که متکی بر اسلامیت و ایرانیت ماست دفاع می‌کنند.
همانطور که در کتاب «درآمدی بر جامعه شناسی ارتباطات، فرهنگ و رسانه» آورده ام، حقیقت آن است که رادیو با توجه به ویژگی سرعت در انتشار و وسعت پوشش، از قدرت تاثیرگذاری بالایی در میان مخاطبان برخوردار است و به عنوان یکی از ابزارهای مهم و موثر در جنگ رسانه‌ای مورد بهره‌برداری کشورها قرار می‌گیرد، هم اکنون رادیوهای بسیاری به زبان فارسی برای ایرانیان و سایر فارسی‌زبانان جهان که تعداد آنها به بیش از ۱۵۰ میلیون نفر می‌رسد مشغول پخش برنامه هستند که بخش اعظم اطلاعات آنها با هدف جهت‌دهی به افکار عمومی ایرانیان مطابق خواست گردانندگانشان تهیه و منتشر می‌شود به همین دلیل ضروری است که این موج گسترده تهاجم که سوار بر امواج صوتی است را به خوبی بشناسیم و برای مقابله با آن، به ابزاری مانند خودش مجهز باشیم.
شاید در آغاز کار یعنی سال ۱۳۱۹ شمسی که «رادیو تهران» شکل گرفت، کسی گمان نمی‌کرد هر استان کشورمان که حالا تعداد آنها به ۳۰ مورد رسیده صاحب صدای مستقلی شوند، بعضی شهرها و مناطق رادیوی خودشان را داشته باشند و ده‌ها شبکه رادیویی از #ایران، ندای وحدت و همدلی را به گوش جهانیان برسانند؛ شاید این سرانجامی نبود که مسئولان اولین رادیوی ایران در ذهن می‌پروراندند و این درسی است برای ما که به داشته‌های موجود اکتفا نکنیم و در تصوراتمان فرجامی محدود برای این رسانه رو به گسترش قائل نشویم، رادیو همچنان زنده است و می‌تواند صدای یکرنگی و همذات‌پنداری یک ملت باشد، نوایی برآمده از اندیشه‌های گاه متفاوت، اما هم مسیر و هم هدف.
برای مطالعه بیشتر می توانید به کتاب #درآمدی_بر_جامعه_شناسی_ارتباطات_فرهنگ_و_رسانه که چندی پیش چاپ جدیدش منتشر شد، مراجعه کنید.
@Dr_alidarabi
امروز تولد هفتاد و هفت سالگی #رادیو در ایران است، ابزاری شنیداری که با وجود همه پیشرفت‌های تکنولوژیک، هنوز رسانه‌ای پویا، زنده و فراگیر محسوب می‌شود و تاثیرگذاری آن را در گستره بین‌المللی، ملی و منطقه‌ای نمی‌توان انکار کرد.
هفتاد و هفت سال پیش حوالی ساعت ۱۹ در پنجم اردیبهشت ماه نوزدهمین سال از سده چهاردهم شمسی، اتفاقی مهم در حوزه ارتباطات ایران رخ داد، اتفاقی نو در عرصه مناسبات فرهنگی، هنری و اجتماعی که هر چند ارتباطی یک سویه به شمار می‌رفت اما موج نو تعامل میان اهالی فرهنگ و رسانه با #مردم را به وجود آورد.
این اتفاق، راه‌اندازی نخستین فرستنده عمومی رادیو در تهران بود و چون برنامه‌ها فقط برای مردم تهران پخش می‌شد، «رادیو تهران» نام گرفت هر چند این، سرآغاز شکل‌گیری رادیوهای سراسری و استانی در پهنه گسترده ایران بود. این روند همچنان تداوم یافت تا امروز که ده‌ها شبکه رادیویی سراسری در گستره ملی و فراملی، ۳۰ رادیوی استانی، سه رادیوی محلی و ۶ رادیوی شهری مشغول فعالیت هستند و نوای ایران را به گوش ایرانیان می‌رسانند.
نکته حائز اهمیت اینکه با وجود گسترش شبکه‌های تلویزیونی و اینک در آغاز هزاره سوم میلادی با توسعه روزافزون سایت‌های اینترنتی و فضاهای مجازی، رادیو پا پس نکشیده و هنوز به عنوان رسانه‌ای پویا و زنده، به عرض اندام مشغول است، از نمادهای بارز این حضور همیشگی و موثر، می‌توان به رادیونما یا همان رادیوتصویری اشاره کرد که بستری قابل تأمل برای ارتقاء گستره مخاطبان این #رسانه قدیمی و فرصتی طلایی برای ارائه دیدنی‌ها در کنار شنیدنی‌ها فراهم کرده است.
معاونت امور استان‌های سازمان #صداوسیما در سال گذشته با همكاري معاونت توسعه و فناوري رسانه با اهتمام به این موضوع، رادیونمای استانی را در همه مراکز راه‌اندازی کرده و اینک، مخاطبان صدای استان‌ها در اقصی نقاط ایران پهناور، می‌توانند به تماشای آنچه بنشینند که تاکنون فقط بر بستر امواج صوتی دریافت می‌کردند.
آنچه رادیوهای استانی را متمایز از شبکه‌های سراسری می‌کند، سد محکم آنها در برابر تهاجم گسترده فرهنگی است، تهاجمی که سال‌ها پیش، رهبری از آن به #شبیخون_فرهنگی یاد کردند و اینک به شکل و جلوه‌ای دیگر نمایان شده و در قالب‌های گوناگون، ظهور و بروز یافته است؛ رادیوهای استانی با توجه به ویژگی‌های اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی و با تکیه بر خرده‌فرهنگ‌های موجود که گاه تعداد آنها به شماره تک تک روستاهای هر استان می‌رسد، جبهه‌ای مستحکم و یکپارچه را در صحنه جنگ نرم علیه این شبیخون ناجوانمردانه و گسترده شکل داده‌اند، به واقع رادیوهای استانی، شهری و محلی به مثابه گردان‌های خط شکن در این کارزار رسانه‌ای، حضور دارند و از #فرهنگ غنی این مرز و بوم که متکی بر اسلامیت و ایرانیت ماست دفاع می‌کنند.
همانطور که در کتاب «درآمدی بر جامعه شناسی ارتباطات، فرهنگ و رسانه» آورده ام، حقیقت آن است که رادیو با توجه به ویژگی سرعت در انتشار و وسعت پوشش، از قدرت تاثیرگذاری بالایی در میان مخاطبان برخوردار است و به عنوان یکی از ابزارهای مهم و موثر در جنگ رسانه‌ای مورد بهره‌برداری کشورها قرار می‌گیرد، هم اکنون رادیوهای بسیاری به زبان فارسی برای ایرانیان و سایر فارسی‌زبانان جهان که تعداد آنها به بیش از ۱۵۰ میلیون نفر می‌رسد مشغول پخش برنامه هستند که بخش اعظم اطلاعات آنها با هدف جهت‌دهی به افکار عمومی ایرانیان مطابق خواست گردانندگانشان تهیه و منتشر می‌شود به همین دلیل ضروری است که این موج گسترده تهاجم که سوار بر امواج صوتی است را به خوبی بشناسیم و برای مقابله با آن، به ابزاری مانند خودش مجهز باشیم.
شاید در آغاز کار یعنی سال ۱۳۱۹ شمسی که «رادیو تهران» شکل گرفت، کسی گمان نمی‌کرد هر استان کشورمان که حالا تعداد آنها به ۳۰ مورد رسیده صاحب صدای مستقلی شوند، بعضی شهرها و مناطق رادیوی خودشان را داشته باشند و ده‌ها شبکه رادیویی از #ایران، ندای وحدت و همدلی را به گوش جهانیان برسانند؛ شاید این سرانجامی نبود که مسئولان اولین رادیوی ایران در ذهن می‌پروراندند و این درسی است برای ما که به داشته‌های موجود اکتفا نکنیم و در تصوراتمان فرجامی محدود برای این رسانه رو به گسترش قائل نشویم، رادیو همچنان زنده است و می‌تواند صدای یکرنگی و همذات‌پنداری یک ملت باشد، نوایی برآمده از اندیشه‌های گاه متفاوت، اما هم مسیر و هم هدف.
برای مطالعه بیشتر می توانید به کتاب #درآمدی_بر_جامعه_شناسی_ارتباطات_فرهنگ_و_رسانه که چندی پیش چاپ جدیدش منتشر شد، مراجعه کنید.
@Dr_alidarabi