کدام اخلاق؟ کدام توسعه؟

🔹امر اخلاقی چیست؟ دانشجویان علم اقتصاد، مانند سایر دانشجویان علوم اجتماعی، با ذوق و شوقی سرشار برای کشف پاسخ این سوال پا به نهاد دانشگاه می‌‌‌گذارند.

🔹اما آنها در همان ابتدا متوجه این نکته می‌‌‌شوند که همه‌‌‌چیز به آن سادگی که گمان می‌‌‌کردند، نیست.

🔹اول از آن جهت که آنان پیش از مباحث اخلاقی باید بتوانند دست به تفسیر صحیح شرایط موجود بزنند. به بیانی دیگر، ابتدا باید بتوانند آنچه را که هست توضیح دهند؛ فارغ از آنکه به باور آنان، آنچه هست، خوب است یا خیر؛ همان چیزی که از آن با عنوان تحلیل «اثباتی» یاد می‌شود.

🔹پس از این مرحله است که تازه آنان می‌‌‌توانند تحلیل «هنجاری» خود را انجام دهند؛ اینکه آنچه هست خوب است یا نه.

🔹اینکه آنچه هست باید به چه شمایلی دیگر تبدیل شود. لکن، این خوان دوم، همان سخت‌‌‌ترین خوان است. درست همین‌‌‌جاست که جنگ روش‌ها آغاز می‌شود.

🔹اندیشمندان مختلفی، مبتنی بر معرفت‌شناسی‌‌‌های متفاوتی که داشته‌‌‌اند، امر اخلاقی را به کمک روش‌های متفاوتی استنتاج کرده‌‌‌اند که در نتیجه آن، ما اکنون در جهان نه یک اخلاق واحد که چندین و چند تعبیر از امر اخلاقی داریم.

🔗باشگاه اقتصاددانان امروز را بخوانید

#دنیای_اقتصاد #امر_اخلاقی #اخلاق #توسعه

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com

🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

برق تنها یک نشانه است

👤 پويا جبل‌عاملي

👤 درحالی‌که «دنیای‌اقتصاد» سال گذشته پیش‌بینی می‌کرد، قطعی برق روی یک تابع نمایی است و هر سال وضعیت بدتر از سال قبل خواهد شد، مقامات مسوول در همین زمستان گذشته مدعی بودند، تابستان۱۴۰۴ مشکل برق وجود نخواهد داشت. اما هنوز تابستان نیامده و قطع برق شروع شده است.

👤 چرا مقامات می‌توانند این‌گونه وعده و وعید دهند؟ چرا هیچ‌کس عذرخواهی نمی‌کند؟ آیا کشور ظرفیت حل عقلانی مشکلاتش را از کف داده و تنها وعده و وعید است که می‌تواند آرامش‌بخش باشد؟

👤 وضعیت کنونی حتی توجیهی شده برای برخی تکنوکرات‌های معقول تا با وجود عدم حل مسائل زیرمجموعه خود، همچنان مشتاق ادامه کار خود باشند.

👤 به این معنی که وقتی مشکل بر گردن جهت‌گیری کلان کشور می‌افتد، مقام مسوول به راحتی می‌تواند باز نشدن گره‌های حوزه کاری خود را به آن دلیل و به آن بهانه گره بزند و دیگر چه جایی برای سوال از عملکرد خود؟

👤 این واقعیت می‌تواند تا سطوح پایین جامعه رخنه کند و هر روز که یک گام به فقر بیشتر نزدیک شویم، به‌همان اندازه از منظر اخلاقی نیز تهی می‌شویم.

👤 خود فقری که در آن گرفتار می‌شویم از سر تهی شدن اخلاق و چشم‌پوشی از وضعیتی است که در آن گرفتار شده‌ایم.

👤 اینکه وقتی ناترازی برق در حال گسترش است و مسوولان این حوزه بدون امکان مانع شدن از بدتر شدن وضعیت، مدعی باشند، باید خدا را شکر کرد که مانند برخی از کشورهای دیگر نیستیم، دقیقا اقدامی ضداخلاقی را به شکلی واضح و آشکار به پیش می‌برند.

👤 امر اخلاقی مسوولیت‌پذیری است و در این مورد باید صنعت تولید برق اقتصادی شود و بازاری تا حد ممکن رقابتی، برای آن ایجاد کرد. در همه جای دنیا، وقتی شما از کالایی بیشتر مصرف می‌کنید تولیدکننده آن کالا به شما تخفیف بیشتر می‌دهد. در مورد برق هم به همین شکل است.

👤 اما در ایران هرکس بیشتر مصرف کند، مؤاخذه می‌شود. چرا؟ چون تولید برق برای تولیدکننده اقتصادی نیست. معکوس شدن ارزش‌ها خود نشانه‌ای از غیراخلاقی شدن این جامعه است.

👤 دولت در ایران این صنعت را به جایی رسانده که تولید در آن مشحون از ارزش‌های کمونیستی و نادیده گرفتن سود شخصی باشد.

👤 برق یک نشانه است. اگر در سطوح دیگر امر اخلاقی رعایت نمی‌شود، دلیل بر عدم رعایت ما نیست. باید مسوولیت‌پذیر بود. اگر کشور بتواند ناترازی برق را مرتفع سازد، اگر تولید و مصرف دستوری خاتمه یابد، اگر سود شخصی در تولید برق و کسب مطلوبیت در مصرف آن در جهت‌گیری سیاستی این حوزه مورد وثوق قرار گیرد، می‌توان امید بست که کشور قادر است مشکلات عدیده‌ای را که امروز با آن دست به گریبان است، مرتفع سازد. برق تنها یک نشانه است.

#دنیای_اقتصاد #ناترازی #برق #مسئولیت_پذیری #امر_اخلاقی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com