روزنامه دنیای اقتصاد
2.89K subscribers
14.3K photos
2.6K videos
14 files
1.15K links
کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد

صاحب امتیاز: شرکت دنیای اقتصاد تابان
مدیر مسئول: علیرضا بختیاری
سردبیر: پویا جبل عاملی
Download Telegram
باوجود جنگ، تعداد نفتکش‌های حمل نفت روسیه در طول یک سال‌گذشته ۷۰‌درصد رشد داشته

🔹در شرایطی که تحریم‌های سختی به دلیل جنگ اوکراین بر روسیه تحمیل‌شده، این کشور توانسته با خلاقیت و ابتکار عمل، ناوگان حمل نفت و گاز خود را به طرز فوق‌‌‌‏‌العاده‌‌‌‏‌ای توسعه دهد.

🔹در طول یک سال‌گذشته، صادرات نفت از این طریق به طرز چشمگیری افزایش یافته‌است.

🔹ناوگان حمل نفت روسیه قادر است روزانه بیش از ۴‌میلیون بشکه نفت را به بازارهای جهانی منتقل کند که این میزان به‌‌‌‌‌وضوح بیانگر موفقیت بزرگ روسیه در مواجهه با چالش‌های بین‌المللی است.

🔹این موفقیت، نه‌‌‌‌‌تنها درآمدهای نفتی این کشور را تقویت کرده، بلکه موقعیت اقتصادی روسیه را در بازار جهانی نفت بهبود بخشیده است.

🔹این دستاوردها توانایی این کشور را برای استفاده از استراتژی‌های نوین در جهت به حداکثر رساندن صادرات نفت خود به‌‌‌‌‌وضوح نشان می‌دهد.

🔹این کشور همچنان یک بازیگر کلیدی در بازار جهانی نفت باقی مانده است. میزان نفتی که از طریق این ناوگان انتقال می‌‌‌‌‌یابد، از ۲‌میلیون و ۴۰۰‌هزار بشکه در روز در ژوئن ۲۰۲۳ به ۴‌میلیون و ۱۰۰‌هزار بشکه در روز در ژوئن ۲۰۲۴ افزایش یافته‌است.

🔹روسیه با هزینه‌ای بالغ بر ۱۰‌میلیارد دلار گروهی از کشتی‌هایی را تشکیل داده که بیشتر آنها تحت‌مالکیت پنهان و با پرچم کشورهای خاکستری فعالیت می‌کنند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نفت #روسیه

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
«رژیم بسیار سخت‌‌‌‌‌تری» از تحریم‌ها علیه روسیه

🔹ایالات‌متحده آمریکا، روسیه را به اعمال تحریم‌های جدید علیه بخش انرژی این کشور تهدید کرده‌است. این اقدام با هدف تشدید فشار بر صادرات نفت روسیه در دستور کار قرارگرفته‌است.

🔹تحریم‌های احتمالی جدید می‌تواند محدودیت‌های شدیدتری بر تجارت نفت‌خام روسیه اعمال کند و ناوگان حمل‌ونقل نفت و میزان صادرات نفت این کشور را به‌طور مستقیم تحت‌تاثیر قرار دهد.

🔹اما معاون وزیرخارجه روسیه در پاسخ به این تهدیدات، تحریم‌های جدید احتمالی آمریکا را بخشی از فشارهای سیاسی-روانی علیه جامعه تجاری روسیه.

🔹کشورهای عضو گروه۷ در کنار اعمال تحریم‌های نفتی روسیه، برای نفت‌خام این کشور سقف قیمتی نیز تعیین کرده‌اند تا ضمن حفظ فشار اقتصادی بر روسیه، جریان صادرات نفت آن به بازارهای جهانی، همچنان ادامه یابد و قطع نشود.

🔹بر اساس این مقررات، شرکت‌های غربی مجاز به ارائه خدمات بیمه‌‌‌‌‌ای برای نفتکش‌های روسی نیستند، مگر اینکه قیمت محموله‌‌‌‌‌ها به زیر ۶۰ دلار در هر بشکه برسد، با این حال گزارش‌ها حاکی از آن است که برخی شرکت‌ها همچنان به ارائه این خدمات به نفتکش‌های روسی ادامه می‌دهند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #روسیه #نفت #تحریم

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
میلیاردرهای نفتی ترامپ را با دلارهایشان بالا می برند! / «بزرگ‌ترین حقه‌‌‌‌‌ تاریخ» از نگاه ترامپ چیست؟

🔹کمک‌های مالی صنعت نفت به کمپین ترامپ نشان‌دهنده نفوذ این صنعت در سیاست است.

🔹ترامپ وعده داده اگر انتخاب شود، موانع حفاری را از بین می‌برد، توقف صادرات گاز را لغو می‌کند و قوانین جدید کاهش آلودگی خودروها را برمی‌‌‌‌‌گرداند.

🔹ترامپ در حال‌حاضر بیشترین کمک مالی را از صنعت نفت و گاز در مقایسه با مراحل مشابه کمپین‌‌‌‌‌های قبلی خود دریافت کرده‌است.

🔹حمایت صنعت نفت و گاز اکنون چهارمین منبع بزرگ مالی کمپین ترامپ محسوب می‌شود، درحالی‌که در دوره انتخابات ۲۰۲۰، این صنعت در رتبه دهم قرار داشت.

🔹این صنعت در دوره جدید خود بیش از همیشه تلاش می‌کند که نفوذ سیاسی خود را تقویت کند.

🔹ترامپ بحران آب و هوا را «یکی از بزرگ‌ترین حقه‌‌‌‌‌های تاریخ» نامیده است. او بارها و بارها به انرژی بادی حمله‌کرده و آن را «مزخرف» و «وحشتناک» توصیف کرده‌است.

🔹همچنین ادعاهای نادرستی مطرح‌کرده که سیاره در حال سرد‌شدن است. ترامپ از نفت و گاز به‌عنوان «طلای مایع زیر پای ما» یاد‌کرده ‌است.

🔹او با دریافت کمک‌های مالی بی‌سابقه از صنعت سوخت فسیلی، به یک نماد ضد‌‌‌‌‌محیط‌زیست تبدیل شده‌است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نفت #ترامپ #شرکت_های_نفتی #انتخابات_آمریکا

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🛢چرا پیش بینی ها از قیمت نفت تا این حد متفاوت اند؟

🔹در پیش‌بینی بهای نفت۲۰۲۵، عدم‌ قطعیت‌های زیادی دیده می‌شود.

🔹نهادهایی مانند گلدمن‌ساکس و JP Morgan بر این باورند که تقاضای جهانی در حال بازگشت به سطح پیش از دوران همه‌‌‌‌‌گیری است و این موضوع می‌تواند به رشد قیمت‌ها منجر شود.

🔹در مقابل، EIA و بانک UBS به برخی چالش‌ها در افزایش تقاضا اشاره کرده‌اند.

🔹از دیدگاه EIA، تعادل بین عرضه و تقاضا وابستگی شدیدی به رشد اقتصادی آسیا دارد. کشورهایی مانند چین و هند به‌عنوان مصرف‌کنندگان بزرگ نفت، تاثیر زیادی بر تقاضای جهانی دارند.

🔹از سوی دیگر، موسسه BMI Research بر این باور است که افزایش تمرکز بر انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش سرمایه‌گذاری در این بخش، به‌تدریج تقاضا برای نفت را کاهش خواهد داد.

🔹این تغییرات تدریجی ممکن است در میان‌مدت و بلندمدت به کاهش تقاضای جهانی و به‌تبع آن، کاهش قیمت نفت منجر شود.

🔹بانک‌هایی مانند بانک آمریکا و امارات NBD بر این باورند که تنش‌های ژئوپلیتیک در مناطقی همچون خاورمیانه و شمال آفریقا می‌تواند باعث کاهش عرضه و افزایش قیمت‌ها شود.

🔹تحریم‌ها، درگیری‌های نظامی و ناپایداری سیاسی می‌توانند به‌‌‌‌‌طور ناگهانی عرضه نفت را تحت‌تاثیر قرار دهند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نفت

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔴 چرا کشورها باید از «آینده بازار نفت» مطلع باشند؟

🔹اطلاع از قیمت‌های نفت‌برنت در سال‌آینده به چند دلیل کلیدی برای کشورها اهمیت دارد:

🔺برنامه‌‌‌‌‌ریزی اقتصادی: پیش‌بینی روندهای قیمتی به دولت‌ها کمک می‌کند تا بودجه‌‌‌‌‌ها و سیاست‌های اقتصادی خود را به‌‌‌‌‌طور موثری برنامه‌‌‌‌‌ریزی کنند. برای مثال، کشورهایی که به‌شدت به درآمدهای نفتی وابسته هستند، باید پیش‌بینی کنند که چه میزان درآمد از فروش نفت خواهند داشت تا بتوانند هزینه‌های عمومی و سرمایه‌گذاری‌ها را برنامه‌‌‌‌‌ریزی کنند.

🔺امنیت انرژی: آگاهی از پیش‌بینی‌های قیمت می‌تواند به ارزیابی امنیت انرژی کمک کند. کشورها با درنظرگرفتن قیمت‌های پیش‌بینی‌‌‌‌‌شده می‌توانند تصمیمات مناسبی در مورد تنوع منابع انرژی و سرمایه‌گذاری در منابع تجدیدپذیر بگیرند، به‌ویژه اگر پیش‌بینی شود که قیمت‌ها به‌‌‌‌‌طور قابل‌توجهی افزایش یابد.

🔺کنترل تورم: قیمت‌های نفت به‌‌‌‌‌طور مستقیم بر هزینه‌های حمل‌ونقل و تولید تاثیر می‌گذارند که می‌تواند منجر به افزایش سطح عمومی قیمت‌ها شود.

🔺تصمیمات سرمایه‌گذاری: دولت‌ها با ارائه یک محیط پایدار برای سرمایه‌گذاری بر اساس پیش‌بینی‌های دقیق قیمت، می‌توانند سرمایه‌گذاری‌های خارجی را جذب کنند.

🔺استراتژی‌‌‌‌‌های ژئوپلیتیک: کشورها می‌توانند با توجه به پیش‌بینی‌های قیمت نفت، سیاست‌های خارجی و استراتژی‌های دیپلماتیک خود را تنظیم کنند.

🔺تاثیر بر ارزش‌های ارزی: نوسانات قیمت نفت می‌توانند بر نرخ ارز کشورهای صادرکننده تاثیر بگذارند.

🔺ثبات اجتماعی: نوسانات قابل‌توجه در قیمت‌های نفت ممکن است منجر به ناآرامی‌های اجتماعی در کشورهایی شود که به درآمدهای نفتی وابسته‌‌‌‌‌اند.

🔺سیاست‌های زیست‌محیطی: اگر قیمت‌ها پایین باقی‌بمانند، ممکن است سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پاک کاهش یابد، درحالی‌که قیمت‌های بالا ممکن است سرمایه‌ها را به سمت منابع انرژی پایدارتر سوق دهد.

🔺مدیریت ذخایر استراتژیک: کشورها برای مقابله با اختلالات عرضه و نوسانات قیمت، ذخایر نفتی استراتژیک نگهداری می‌کنند. دانستن روند قیمت‌ها به دولت‌ها کمک می‌کند تا این ذخایر را به‌‌‌‌‌طور موثری مدیریت کنند.

🔺شاخص‌های اقتصادی جهانی: قیمت‌های نفت‌برنت به‌عنوان یک شاخص اقتصادی جهانی عمل می‌کنند. افزایش قیمت‌ها می‌تواند نشان‌دهنده افزایش تقاضا و رشد اقتصادی باشد، درحالی‌که کاهش قیمت‌ها ممکن است نشان‌دهنده کندی اقتصادی باشد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نفت

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔵 اگر بتوان تجارت نفت روسی را متوقف کرد، جنگ متوقف خواهد شد؟

🔹تحریم‌‏‌های اتحادیه اروپا علیه نفت و گاز صادراتی روسیه به‌‏‌حدی گسترده است که نقض مقررات بسته تحریمی مصوب، تقریبا غیرممکن است.

🔹اما فرار مستمر روسیه از تحریم‌‌‌های اقتصادی اتحادیه اروپا مشکلی جدی است.

🔹توانایی روسیه برای ادامه جنگ در اوکراین از طریق منابع حاصل از صادرات نفت و گردش پول با تکیه بر راهبرد دور زدن تحریم‌‌‌ها، برای این کشور امری حیاتی است.

🔹بسیاری از کشورها راهبرد تحریمی مشخصی علیه روسیه ندارند و کشورهایی که با مسکو تجارت می‌کنند، می‌‌‌توانند با تکیه بر روش‌هایی خاص، تحریم‌‌‌ها را دور بزنند.

🔹به نظر می‌رسد بایکوت کامل اقتصادی، مانند اقدام نروژ علیه آفریقای‌‌‌جنوبی، گام بعدی برای تضعیف روسیه و توقف جنگ خواهد بود.

🔹اتحادیه اروپا و به‌‌‌ویژه دانمارک و سوئد، باید اقدامات بیشتری برای متوقف کردن بزرگ‌ترین منبع صادرات و مهم‌ترین منبع درآمد روسیه، یعنی نفت انجام دهند. صادرات نفت، درآمد اصلی روسیه جنگ است.

🔹روسیه ناوگان سایه ای متشکل از ۳۰۰ تا ۴۰۰نفتکش با مالکیت و بیمه نامشخص دارد. ناوگان سایه پوتین متشکل از کشتی‌‌‌هایی است که نفت، گاز و زغال‌‌‌سنگ را از بنادر روسیه به کشورهایی که غالبا مشمول تحریم‌‌‌های غرب علیه روسیه نیستند، حمل می‌کنند.

🔹دانمارک و سوئد مانند پادشاهان وایکینگ قدیمی، کنترل پل استراتژیک اورسوند را در اختیار دارند و می‌‌‌توانند هر زمان که اراده کنند، جریان صادراتی روسیه از این مسیر را متوقف کنند.

🔹تحقق این امر برای اتحادیه اروپا و براساس کنوانسیون حقوق دریانوردی، آسان نبوده ولی در عین حال، این راهبرد برای تضعیف روند جابه‌جایی نفت صادراتی روسیه، بسیار کارآمد خواهد بود.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نفت #روسیه #جنگ #تحریم

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔴 سه سناریو از درآمدهای نفتی در بودجه 1404

🔹مرکز پژوهش‌های مجلس به بررسی سناریوهای مختلف در زمینه میزان درآمدهای ایران از محل صادرات نفت پرداخته است.

🔹در لایحه بودجه 1404 از محل صادرات نقدی نفت خام، میعانات گازی و خالص صادرات گاز طبیعی مجموعا 35 میلیارد دلار درآمد در نظر گرفته شده است که از این مقدار، 37.5 درصد آن سهم دولت، 48 درصد سهم صندوق توسعه و 14.5 درصد سهم شرکت‌های ملی نفت و گاز است.

🔹بر اساس لایحه بودجه 1404، حجم صادرات نفت خام و میعانات گازی 1.3 میلیون بشکه در روز با قیمت هر بشکه 63 دلار درنظر گرفته شده است که در این صورت سهم دولت از محل صادرات نفت 509 هزارمیلیارد تومان خواهد بود.

🔺در بدبینانه‌ترین حالت ممکن یعنی صادرات 1 میلیون بشکه در روز با قیمت هر بشکه 60 دلار، درآمد دولت از محل صادرات نفت در سال آینده به 345 هزار میلیارد تومان خواهد رسید.

👈 با این حال پیش بینی می شود که حجم صادرات نفت در سال آینده حدود 1.1 میلیون بشکه در روز باشد که در این صورت درآمد دولت به 420 هزارمیلیارد تومان خواهد رسید که89 هزار میلیارد تومان پایین‌تر از درآمد نفتی در نظر گرفته شده در لایحه بودجه سال آینده است.

🔹بنابراین می توان گفت که در صورت عدم تحقق فروض در نظر گرفته شده در لایحه بودجه، منابع حاصل از صادرات نفت دچار تغییرات قابل‌توجهی خواهند شد.

🔹با توجه به کسری‌های بودجه پی‌در‌پی در سال‌های گذشته، تحقق درآمدهای نفتی در نظر گرفته شده از اهمیت بالایی برخوردار است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #بودجه #نفت

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔵 روسیه می خواهد غول های انرژی خود را ادغام کند / تولید نفت روسیه سه‌برابر تولید شرکت اکسون در ایالات‌متحده می شود

🔹خبرهایی از طرح احتمالی ادغام سه شرکت بزرگ نفتی روسیه، یعنی روس‌‌‌‌‏‌نفت، گازپروم نفت (زیرمجموعه گازپروم) و لوک‌‌‌‌‏‌اویل منتشر شده‌است.

🔹این طرح در صورت تحقق می‌تواند شرکت ادغامی روسیه را به دومین تولیدکننده بزرگ نفت‌خام جهان، پس از شرکت آرامکوی‌عربستان‌ تبدیل کند.

🔹با توجه به افزایش رقابت‌های جهانی و فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم‌ها، این ادغام می‌تواند جایگاه روسیه را در بازار انرژی به‌شدت تقویت کند.

🔹این طرح در مراحل اولیه قرار دارد. به باور تحلیلگران، ترکیب این سه شرکت در کنار هم به روسیه امکان خواهد داد تا سطح تولید نفت خود را به‌طور چشمگیری افزایش و با غول‌های نفتی در ایالات‌متحده و خاورمیانه به رقابت بپردازد.

🔹بر اساس گزارش‌ها، در صورت تحقق این ادغام، روسیه می‌تواند تولید نفت خود را به میزان سه‌برابر تولید شرکت نفتی اکسون در ایالات‌متحده برساند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نفت #انرژی #روسیه

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
چرا وعده‌های نفتی ترامپ، قابل اجرا نیست؟

🔹یکی از شعارهای همیشگی دولت ترامپ «حفاری بی‌‌‏‌پایان» و افزایش قابل‌توجه تولید نفت و گاز بوده‌است.

🔹او همواره ادعای افزایش تولید نفت و گاز به میزان ۳‌میلیون بشکه در روز، همراه با تعرفه‌های سنگین بر واردات از کانادا و مکزیک، را دارد؛ اما بررسی ها نشان می‌دهد این وعده‌‌‏‌ها ک قابل‌اجرا نیستند.

🔹این وعده‌‌‏‌ها در عمل با تناقض‌های جدی روبه‌رو است. به‌عنوان مثال، یکی از اهداف ادعایی ترامپ کاهش هزینه‌های انرژی برای مصرف‌کنندگان است.

🔹سیاست‌هایی مانند اعمال تعرفه‌های ۲۵‌درصدی بر واردات نفت از کانادا و مکزیک که دو منبع اصلی تامین نفت برای پالایشگاه‌های آمریکا محسوب می‌شوند، عملا هزینه‌های پالایشگران داخلی را افزایش و به‌تبع آن قیمت سوخت مصرفی برای شهروندان را بالا خواهد برد.

🔹این اقدام حتی ضربه‌‌‌‌ای جدی به زنجیره تامین انرژی وارد و امنیت انرژی را نیز تحت‌‌‌‌الشعاع قرار می‌دهد.

🔹از سوی دیگر، برخلاف انتظارات دولت، صنعت نفت و گاز آمریکا در سال‌های اخیر تغییرات مهمی در اولویت‌‌‌‌های خود داشته‌است. به‌‌‌‌جای تمرکز بر افزایش تولید صرف، این صنعت با درس گرفتن از رکودهای پیشین و فشارهای سهامداران به سمت سودآوری حرکت کرده‌است.

🔹رویکرد جدید تولیدکنندگان، محدودسازی رشد تولید برای جلوگیری از کاهش قیمت‌ها و تضمین بازدهی برای سرمایه‌گذاران است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #ترامپ #نفت #تعرفه

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
هراس اوپک‌‌‏‌پلاس از کاهش قیمت نفت

🔹اوپک‌‌‏‌پلاس تصمیم گرفته شروع افزایش تولید نفت را به مدت سه ماه به تعویق بیندازد و کاهش تولید نفت خود را برای یک‌سال ‌دیگر تا پایان ۲۰۲۶ تمدید کند.

🔹 این تصمیم در شرایطی اتخاذ شد که تقاضای جهانی برای نفت ضعیف و تولید نفت در کشورهای خارج از اوپک پلاس، رو به افزایش است.
چرا اوپک پلاس این تصمیم را گرفته؟

🔹یکی از دلایل، ضعف تقاضای جهانی است. در چین و اتحادیه اروپا، مصرف انرژی، به‌ویژه نفت، ضعیف باقی‌ مانده است. این ضعف در تقاضا می‌تواند باعث کاهش قیمت‌ها و نوسانات بیشتر در بازار نفت شود.

🔹تحلیلگران پیش‌بینی کرده‌اند که به‌ویژه در نیمه دوم ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، تقاضا برای نفت ممکن است همچنان ضعیف باقی‌بماند.

🔹اوپک‌‌‌‌پلاس با ادامه سیاست کاهش تولید، سعی دارد از کاهش بیش از حد قیمت‌ها در آینده نزدیک جلوگیری کند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نفت

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
پول بادآورده توسعه‌زداست

پرهام پهلوان؛ پژوهشگر اقتصاد انرژی

🔹دو کشور کره‌جنوبی و شمالی که از یک فرهنگ، تاریخ و جغرافیا برخوردار هستند، به دلیل تفاوت در نهادهای سیاسی و اقتصادی، مسیرهای کاملا متفاوتی را طی کرده‌‌‌اند.

🔹کره‌جنوبی بعد از جنگ کره (1953-1950) به‌تدریج نهادهای سیاسی و اقتصادی فراگیرتری ایجاد کرد. دولت این کشور حقوق مالکیت را تضمین کرد، بازارهای رقابتی ایجاد کرد و زیرساخت‌‌‌هایی برای توسعه آموزش، فناوری و سرمایه‌گذاری آماده کرد. در این کشور مشارکت عمومی در تصمیم‌گیری‌‌‌های سیاسی و اقتصادی به‌مرور افزایش پیدا کرد.

🔹در طرف مقابل در کره‌شمالی نهادهای سیاسی و اقتصادی به‌شدت غیرفراگیر هستند. قدرت در دست یک گروه خاص قرار دارد، حکومت اقتصاد را کنترل کرده و آزادی‌‌‌های اقتصادی و سیاسی را سرکوب می‌کند. در نهایت تمرکز منابع اقتصادی بر منافع نخبگان و حکومت، مانع از مشارکت مردم در توسعه و نوآوری شده است.

🔹نهادهای فراگیر و مشارکت مردم در روند توسعه کره‌جنوبی باعث شد از یک کشور فقیر در دهه 1950 به یکی از اقتصادهای پیشرفته و صنعتی جهان تبدیل شود.

🔹اما اقتصاد کره‌شمالی به اقتصادی بسته و ناکارآمد تبدیل شد که مردم این کشور در فقر شدید زندگی می‌کنند و از دسترسی به خدمات اولیه مانند غذا، بهداشت و آموزش نیز بازمانده‌‌‌اند.

🔹این مثال به‌‌‌خوبی نشان می‌دهد که توسعه یک کشور بیش از هر چیز به نهادهای آن وابسته است، نه حتی به جغرافیا یا فرهنگ.

🔹عجم‌‌‌اوغلو و رابینسون در کتاب «چرا کشورها شکست می‌‌‌خورند» استدلال می‌کنند، سرنوشت کشورها به نهادهای سیاسی و اقتصادی آنها وابسته است و تفاوت در ثروت و فقر کشورها نه به فرهنگ و جغرافیای خاص، بلکه بیشتر از آن به فراگیر یا غیرفراگیر بودن نهادهای سیاسی و اقتصاد آنها بستگی دارد.

🔹عجم‌‌‌اوغلو و رابینسون به تاریخچه طولانی استبداد در ایران اشاره می‌کنند و توضیح می‌دهند که چگونه تمرکز قدرت در دست گروه‌‌‌های خاص (مانند شاهان و طبقات نخبه) باعث شکل‌‌‌گیری نهادهای سیاسی و اقتصادی غیرفراگیر شده است.

🔹این نهادها به‌‌‌گونه‌‌‌ای طراحی شده‌‌‌اند که بیشتر به منافع نخبگان قدرت خدمت کنند تا توده مردم.

🔹یکی از موضوعات کلیدی که در مورد ایران مورد بحث قرار گرفته است، وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی است. این وابستگی به منابع طبیعی که نویسندگان، آن را به‌‌‌عنوان «نفرین منابع» می‌‌‌شناسند، باعث شده دولت به توسعه پایدار یا ایجاد مشارکت اقتصادی گسترده نیازی نداشته باشد.

🔹این مساله حتی باعث شده که نهادهای غیرفراگیر اقتصادی، در درآمدهای بالاتر تقویت شوند. در نتیجه این نهادهای غیرفراگیر، ایران نتوانسته است به رشد اقتصادی پایدار دست یابد و با بی‌‌‌ثباتی‌‌‌های سیاسی و اقتصادی متعددی روبه‌رو بوده است.

🔹در مورد نفرین منابع و ارتباط آن با توسعه پایدار کشورها، همیشه این سوال وجود داشته است که آیا برخورداری از منابع طبیعی باعث اقتدارگرایی شده یا اقتدارگرایی مقدم بر ثروت منابع است و مانع رسیدن به توسعه شده است...👇

🔗متن کامل را اینجا بخوانید

#دنیای_اقتصاد #نفرین_منابع #نفت #توسعه #جغرافیا #نهادهای_غیرفراگیر

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
نفتکش‌های ایران در دریا سرگردان شدند!؛ میراث تحریمی بایدن

🔹تحریم‌های جدید آمریکا علیه صادرات نفت ایران و روسیه، بازار جهانی را دچار تلاطم کرده است.

🔹این اقدامات که با هدف کاهش درآمدهای نفتی ایران انجام شده، صادرات نفت خام ایران را به 1.3 میلیون بشکه در روز کاهش داده و هزاران بشکه نفت این کشور در دریا سرگردان شده است.

🔹در جدیدترین اقدام، دولت بایدن نفتکش‌هایی که نفت ایران را به چین منتقل می‌کردند، تحریم کرده است. این تحریم‌ها نه‌تنها انتقال نفت را برای ایران دشوار کرده، بلکه تخفیف‌های جذاب نفت ایران را نیز کاهش داده است.

⚠️ چین که بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران است، به دلیل فشار تحریم‌ها، واردات رسمی نفت ایران را متوقف کرده و تنها از طریق شبکه‌های غیررسمی به خرید نفت ادامه می‌دهد. این وضعیت، در کنار رقابت ناوگان نفتکش‌های روسیه، دستیابی ایران به نفتکش‌های جدید را دشوار کرده است.

🔹برخی تحلیل‌ها حاکی از آن است که ادامه این روند، صادرات نفت ایران را تا تابستان 2025 به کمتر از یک میلیون بشکه در روز خواهد رساند. در این شرایط، تنها راه‌حل ایران، مذاکره برای رفع دائمی تحریم‌ها به نظر می‌رسد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نفت #تحریم

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔴 آیا تصمیمات تاریخی دکتر مصدق در مورد نفت، بهترین تصمیم بود؟

مرتضی کاظمی؛ پژوهشگر و مدرس اقتصاد

🔹آیا تصمیمات تاریخی دکتر مصدق، بهترین تصمیم بود؟

🔹چه آلترناتیوهایی در ماجرای ملی شدن نفت وجود داشت؟

🔹آیا تجاری‌‌‌سازی شرکت ملی نفت امکانپذیر است؟

🔹چرا در صنعت نفت، خصولتی‌‌‌ها جای خصوصی‌‌‌ها را گرفتند؟

🔹آیا دولت‌‌‌زدایی و دستورزدایی از صنعت نفت امکان‌پذیر است؟

🔹این پرسش‌‌‌ها قرار است در همایش اقتصاد نفت در تاریخ‌‌‌های ۳۰ بهمن و اول اسفند ۱۴۰۳ در جزیره کیش و همزمان با برگزاری نمایشگاه نفت، گاز، پتروشیمی و پالایش مطرح شود.

🔹آنچه امروز به عنوان عملکرد صنعت نفت و به صورت کلی وضعیت انرژی در اقتصاد ایران مشاهده می‌شود محصول یک فرآیند تاریخی در ۱۰۰سال گذشته است.

🔹ماجرای ملی شدن نفت همچنان در تصمیمات سیاسی و سیاست‌‌‌های اقتصادی در اقتصاد ایران جاری و اثرگذار است.

🔹تعدادی از اندیشمندان از این واقعه تاریخی به «دولتی شدن نفت» تعبیر و این واقعه را زمینه‌‌‌ساز ناکارآمدی در این صنعت و به صورت کلی در اقتصاد ایران می‌‌‌دانند.

🔹به عنوان آلترناتیو می‌توان به مسیر طی شده توسط سایر کشورهای نفتی از جمله عمان، امارات، نروژ یا عربستان و همچنین به تجربه تجاری‌‌‌سازی شرکت‌های نفت در این کشورها اشاره کرد.

🔹آیا بهتر نبود شرکت ملی نفت ایران مسیری مشابه با شرکت‌های ذکر شده را طی می‌‌‌کرد؟

🔹آیا از وضعیت حقوقی و سیاسی شرکت ملی نفت ایران و به صورت کلی اداره صنعت نفت رضایت داریم؟

🔹قصد داریم در این همایش، این پرسش‌‌‌ها را بحث و نقد بگذاریم.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نفت #ملی_شدن_نفت #دولتی_شدن_نفت #خصوصی_سازی #مصدق

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
کاهش رشد اقتصادی در پاییز / افت محسوس در بخش نفت و صنعت

🔹گزارش پژوهشکده پولی و بانکی نشان می‌دهد که رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) در پاییز ۱۴۰۳ به ۱.۳ درصد کاهش یافته است، در حالی که این رقم در تابستان ۳.۳ درصد برآورد شده بود. مهم‌ترین عامل این افت، کاهش رشد تولید نفت عنوان شده است.

🔹بررسی آمارهای بخش‌های مختلف نشان می‌دهد رشد تولید نفت ایران در سه‌ماهه پایانی ۲۰۲۴ حدود ۶.۷ درصد بوده، در حالی که در ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۸.۸ درصد گزارش شده است. این افت باعث شده که رشد ارزش افزوده بخش نفت در پاییز به ۳.۸ درصد کاهش یابد.

🔹بخش صنایع و معادن عملکرد منفی داشته و شاخص آن ۱.۷ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافته است. بخش خدمات نیز رشد کمتری نسبت به تابستان تجربه کرده است. بخش کشاورزی با رشد ۲.۲ درصدی عملکردی بهتر از تابستان داشته است.

🔹مقایسه این برآوردها با گزارش‌های بانک مرکزی و مرکز آمار نشان می‌دهد که رشد اقتصادی تابستان بین ۲.۵ تا ۳.۴ درصد بوده و پیش‌بینی‌های پژوهشکده نیز تطابق نسبی با آمارهای رسمی داشته است.

🔹این کاهش رشد، زنگ خطری برای اقتصاد محسوب می‌شود و سیاست‌گذاران را با چالش‌های جدیدی در حوزه‌های نفت، صنعت و سرمایه‌گذاری مواجه خواهد کرد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #رشد_اقتصادی #پاییز #نفت

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
چالش‌های ورود بخش خصوصی به صنعت نفت

دکتر علی فتحعلی‌زاده

🔹صنعت نفت ایران با چالش‌‌های متعددی در حوزه مدیریت دولتی روبه‌روست.

🔹یکی از مهم‌ترین این چالش‌‌ها، عدم‌توجه کافی به ارزش زمانی پول و تمرکز بیش از حد دستگاه‌‌های نظارتی بر نحوه هزینه‌‌کرد است.

🔹برای مثال، در توسعه یک میدان نفتی، تاخیر یکساله در بهره‌‌برداری به دلیل فرآیندهای طولانی تصویب و نظارت، می‌تواند به معنای از دست رفتن فرصت تولید روزانه ده‌‌ها‌هزار بشکه نفت باشد. این درآمد از دست رفته می‌توانست صرف توسعه زیرساخت‌‌های صنعت نفت شود.

🔹عمر کوتاه مدیریت‌‌ها چالش دیگری است که باعث شده تصمیم‌گیری‌‌ها عمدتا معطوف به منافع کوتاه‌‌مدت باشد. به عنوان نمونه، در حوزه ازدیاد برداشت که نیازمند سرمایه‌گذاری‌‌های کلان و برنامه‌‌ریزی بلندمدت است، تغییرات مکرر مدیریتی مانع از پیگیری و اجرای پروژه‌‌های استراتژیک می‌شود.

🔹تجربه موفق استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در قراردادهای جدید بالادستی (IPC) نشان‌‌دهنده مسیر صحیح حرکت است.

🔹در این قراردادها، سرمایه‌گذار علاوه بر تامین مالی و توسعه میدان، در بهره‌‌برداری نیز مشارکت می‌کند که منجر به افزایش بهره‌‌وری می‌شود.

🔹اولویت‌‌بندی خصوصی‌‌سازی باید معطوف به بخش بالادستی باشد. راهکار اصلی موفقیت، طراحی مدل‌‌های قراردادی است که انگیزه‌‌های طرفین را همراستا کند.

🔹برای موفقیت در این مسیر، به جای تمرکز صرف بر نظارت هزینه‌‌کرد، باید به شاخص‌‌هایی مانند زمان اجرای پروژه، میزان افزایش تولید و بهره‌‌وری توجه شود.

🔹تجربه کشورهای موفق مانند نروژ، انگلستان و مالزی نشان می‌دهد که با طراحی مدل‌‌های قراردادی جذاب و ایجاد فضای رقابتی، می‌توان ضمن حفظ منافع ملی، از توان بخش خصوصی در توسعه صنعت نفت بهره برد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #یادداشت #نفت #بخش_خصوصی

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔴 خطای «ملی شدن نفت» در ایران

شهرام اتفاق؛ پژوهشگر اقتصادی

🔺چرا سخن گفتن از خطای «ملی شدن نفت» در ایران مهم است؟ چون ریشه بسیاری از مشکلات امروز ما، منبعث از تفکرات مخربی است که بذر آن در گذشته کاشته شده و پروژه «ملی شدن نفت» یک نمونه مهم از آن موارد است.

🔺مجاز دانستن «مصادره اموال خصوصی» و بی‌اعتنایی به «نهاد مالکیت»، یکسان پنداشتن «استقلال کشور» با «غرب‌ستیزی»، همسان مفروض داشتن «سرمایه‌گذار خارجی» با «بیگانه غارت‌گر»، ترویج تئوری منحط «خودکفایی» به جای مشارکت در زنجیره‌های جهانی تولید بر اساس «مزیت نسبی»، اشاعه «تصدی‌گری و بنگاه‌داری دولتی» و محدود کردن «آزادی اقتصادی»، تغییر «موازنه قدرت سیاسی» به زیان جامعه مدنی، نمونه‌هایی از این تفکرات مخرب است که در جریان ملی شدن نفت تبلور یافته‌اند.

چه راهکاری به جای ملی کردن نفت مطلوب بود؟

🔺امکان توافق درباره مسائل مورد اختلاف و همچنین تغییر و اصلاح مفاد قرارداد، تدوین الحاقیه‌های اصلاحی یا انعقاد یک قرارداد جدید همواره وجود داشت.

🔺آن‌چنان‌که در عمل، یک‌بار این قرارداد در سال ۱۹۳۳ (۱۳۱۲) به کلی تغییر کرد و به دنبال آن، فرصت‌های متعدد دیگری برای تغییر و اصلاحات مجدد آن فراهم آمد و مذاکرات مکرری فی‌مابین طرفین انجام شد.

🔺اما ضعف، ناکارآمدی، فساد، رقابت‌های سیاسی-حزبی، کوشش برای کسب قدرت و مطامع سیاسی پشت پرده، نقش‌آفرینی تروریسم سیاسی و نظایر آن درون جامعه ایرانی، فیصله دادن به اختلافات جزئی و کلی را در یک چارچوب حقوقی و اقتصادی دشوار می‌ساخت.

🔺خسارت‌های ملی شدن نفت چه بود؟

الف. از دست رفتن منافع اقتصادی ایران
ب. تغییر «موازنه قدرت سیاسی» میان جامعه مدنی و دولت
ج. کاهش «شفافیت» اقتصادی و ایجاد بستر رانت و فساد
د. بدعت‌گذاری در «مصادره» اموال خصوصی
ه‍ . اشاعه تئوری «خودکفایی» به جای «مزیت نسبی»
و‍. ناتوانی در فهم وقوع انقلاب صنعتی در ایران
ز. ناکامی بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری خارجی در ایران

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #نفت #ملی_شدن_صنعت_نفت

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com