سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:
نفت با ما چه می کند؟
👤 دکتر پرویز خوشکلام خسروشاهی
✍️ نفت چه کرده که باعث شده نزد بسیاری از ایرانیان، سفیدی‌های آن تحت‌الشعاع سیاهی‌هایش قرار گیرد؟
✍️ این یادداشت به نفت و اثر تنشزدایی بر سیاستگذاری در خصوص آن می پردازد.
✍️ ماجرا از این قرار است که دولت با در اختیار گرفتن مالکیت نفت، از محل فروش آن دارایی بزرگی خارج از جریان طبیعی و نهادی اقتصاد و بدون اینکه عوامل اقتصادی داخلی اعم از کار و سرمایه چندان درگیر آن باشند به‌دست می‌آورد و آن را وارد اقتصاد داخلی میکند و تبدیل به ریال میکند تا خرج کند (مثلا راه بسازد یا حقوق بدهد).
✍️ در واقع با توجه به رانت بسیار بالایی که در ارزش نفت نهفته است دولت با فروش نفت و به‌دست آوردن ارز، قدرت خرید جدید و بزرگی بدون اینکه در برابرش کالا یا خدمتی ارائه کرده باشد، وارد اقتصاد داخلی میکند و با آن به مصاف اقتصاد داخلی می‌رود.
✍️ ارزش منابع تزریق‌شده به بودجه دولت از محل فروش نفت از سال1342 تا 1400، به قیمتهای 1400 جمعا نزدیک 16هزار همت بوده است که 3.3برابر نقدینگی و بالای 26برابر پایه پولی در پایان 1400 است.
✍️ ارزش رانت نفت از 1352 تا 1400، به قیمتهای1400 جمعا نزدیک 38.4هزار همت بوده است که نزدیک به 8برابر نقدینگی و 64برابر پایه پولی در پایان 1400 است.
✍️ مجموع رانت نفت طی این دوره بالغ بر 2.1هزار میلیارد دلار بوده که به قیمتهای پایان2021، نزدیک 3.6هزار میلیارد دلار خواهد شد...👇
🔗متن کامل سرمقاله
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #نفت #تنش_زدایی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
نفت با ما چه می کند؟
👤 دکتر پرویز خوشکلام خسروشاهی
✍️ نفت چه کرده که باعث شده نزد بسیاری از ایرانیان، سفیدی‌های آن تحت‌الشعاع سیاهی‌هایش قرار گیرد؟
✍️ این یادداشت به نفت و اثر تنشزدایی بر سیاستگذاری در خصوص آن می پردازد.
✍️ ماجرا از این قرار است که دولت با در اختیار گرفتن مالکیت نفت، از محل فروش آن دارایی بزرگی خارج از جریان طبیعی و نهادی اقتصاد و بدون اینکه عوامل اقتصادی داخلی اعم از کار و سرمایه چندان درگیر آن باشند به‌دست می‌آورد و آن را وارد اقتصاد داخلی میکند و تبدیل به ریال میکند تا خرج کند (مثلا راه بسازد یا حقوق بدهد).
✍️ در واقع با توجه به رانت بسیار بالایی که در ارزش نفت نهفته است دولت با فروش نفت و به‌دست آوردن ارز، قدرت خرید جدید و بزرگی بدون اینکه در برابرش کالا یا خدمتی ارائه کرده باشد، وارد اقتصاد داخلی میکند و با آن به مصاف اقتصاد داخلی می‌رود.
✍️ ارزش منابع تزریق‌شده به بودجه دولت از محل فروش نفت از سال1342 تا 1400، به قیمتهای 1400 جمعا نزدیک 16هزار همت بوده است که 3.3برابر نقدینگی و بالای 26برابر پایه پولی در پایان 1400 است.
✍️ ارزش رانت نفت از 1352 تا 1400، به قیمتهای1400 جمعا نزدیک 38.4هزار همت بوده است که نزدیک به 8برابر نقدینگی و 64برابر پایه پولی در پایان 1400 است.
✍️ مجموع رانت نفت طی این دوره بالغ بر 2.1هزار میلیارد دلار بوده که به قیمتهای پایان2021، نزدیک 3.6هزار میلیارد دلار خواهد شد...👇
🔗متن کامل سرمقاله
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #نفت #تنش_زدایی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 ناترازی در چشمانداز روابط ایران و عربستان / در رابطه‌ی بین دو کشور، عربستان «منافع بیشتری» نسبت به ایران دارد
🔺گروه بینالمللی بحران در گزارشی با تبیین چشمانداز احیای روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی به برداشت‌های متفاوت دو رقیب از روندها و فرآیندهای این توافق می‌پردازد و مینویسد: برای تهران، احیای روابط دیپلماتیک با عربستان سعودی چندین مولفه را در بر می‌گیرد.
🔺آرام کردن جبهه‌های خارجی پس از ناآرامی‌های داخلی در ۱۴۰۱، انگیزه اقتصادی و سرمایه‌گذاری، تقویت روابط با سایر کشورهای عربی خلیج فارس، مقابله با تلاش‌های اسرائیل به ویژه بسیج ائتلاف علیه ایران از جمله این موارد است.
🔺عربستان سعودی نیز توافق ۲۰۲۳ را برای کاهش تنش‌های خلیج فارس از طریق گفت‌وگو دنبال کرد، هدفی که در کنار اهداف داخلی رهبری عربستان قرار دارد، که در چشمانداز عربستان سعودی ۲۰۳۰ ذکر شده است، که نیازمند یک محیط منطقهای باثبات است که سرمایه‌گذاری خارجی، گردشگری و یکپارچگی اقتصادی را تشویق میکند.
⭕️ اما برخلاف انتظار، سعودیها با استناد به شبح ایالات متحده که ریاض را به نقض تحریم‌‌‌های ایران متهم میکند، از ورود به سرمایه‌گذاری اکراه داشتند. سکوت آنها طرف ایرانی را متحیر کرد.
⭕️ تهران همچنین از آنچه به عنوان احتیاط ریاض در جست‌وجوی زمینه‌های مشترک در مورد چگونگی حل‌وفصل بحران‌های مختلف در منطقه می‌داند، ناراضی است.
⭕️ این ناامیدی‌ها این حس را در تهران ایجاد کرده است که توافق اولیه؛ بیشتر از ایران به عربستان سعودی سود می‌رساند.
🔺یک مقام ارشد ایرانی می‌گوید: پادشاهی برای توسعه اقتصادی خود به کمک ایران نیاز ندارد، بلکه به‌آن نیاز دارد که ایران این روند را تضعیف نکند.
🔺سعودیها تاکنون به آنچه می‌خواستند رسیده‌اند. آنها از تنش‌های منطقه محافظت می‌شوند. اما در مورد آنچه ایران به دست آورده است نمی‌توان همین را گفت.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ایران #عربستان #رقابت #تنش_زدایی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔺گروه بینالمللی بحران در گزارشی با تبیین چشمانداز احیای روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی به برداشت‌های متفاوت دو رقیب از روندها و فرآیندهای این توافق می‌پردازد و مینویسد: برای تهران، احیای روابط دیپلماتیک با عربستان سعودی چندین مولفه را در بر می‌گیرد.
🔺آرام کردن جبهه‌های خارجی پس از ناآرامی‌های داخلی در ۱۴۰۱، انگیزه اقتصادی و سرمایه‌گذاری، تقویت روابط با سایر کشورهای عربی خلیج فارس، مقابله با تلاش‌های اسرائیل به ویژه بسیج ائتلاف علیه ایران از جمله این موارد است.
🔺عربستان سعودی نیز توافق ۲۰۲۳ را برای کاهش تنش‌های خلیج فارس از طریق گفت‌وگو دنبال کرد، هدفی که در کنار اهداف داخلی رهبری عربستان قرار دارد، که در چشمانداز عربستان سعودی ۲۰۳۰ ذکر شده است، که نیازمند یک محیط منطقهای باثبات است که سرمایه‌گذاری خارجی، گردشگری و یکپارچگی اقتصادی را تشویق میکند.
⭕️ اما برخلاف انتظار، سعودیها با استناد به شبح ایالات متحده که ریاض را به نقض تحریم‌‌‌های ایران متهم میکند، از ورود به سرمایه‌گذاری اکراه داشتند. سکوت آنها طرف ایرانی را متحیر کرد.
⭕️ تهران همچنین از آنچه به عنوان احتیاط ریاض در جست‌وجوی زمینه‌های مشترک در مورد چگونگی حل‌وفصل بحران‌های مختلف در منطقه می‌داند، ناراضی است.
⭕️ این ناامیدی‌ها این حس را در تهران ایجاد کرده است که توافق اولیه؛ بیشتر از ایران به عربستان سعودی سود می‌رساند.
🔺یک مقام ارشد ایرانی می‌گوید: پادشاهی برای توسعه اقتصادی خود به کمک ایران نیاز ندارد، بلکه به‌آن نیاز دارد که ایران این روند را تضعیف نکند.
🔺سعودیها تاکنون به آنچه می‌خواستند رسیده‌اند. آنها از تنش‌های منطقه محافظت می‌شوند. اما در مورد آنچه ایران به دست آورده است نمی‌توان همین را گفت.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ایران #عربستان #رقابت #تنش_زدایی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔵 ایران و شیخ نشین‌ها با هم آشتی می‌کنند؟
🔻مرکز استیمسون در تحلیلی از چشمانداز روابط ایران و دولت‌های عربی خلیج فارس مینویسد:
🔹کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، به‌ویژه عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، از زمان ترور اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس در تهران، تلاش کرده‌‌اند از گسترش جنگ غزه جلوگیری کنند.
🔹پس از ۷ اکتبر سال ۲۰۲۳، وضعیت در خاورمیانه گسترده‌تر و تحولات بعدی، محدودیت‌های اهداف آمریکا و اسرائیل را در منطقه به نمایش گذاشته است.
🔺حتی اگر ترامپ به کاخ سفید بازگردد، به نظر نمی‌رسد کشورهای شورای همکاری خلیج فارس مشتاق بازگشت به دوران حداکثر خصومت‌های منطقهای باشند و احتمالا برای تقویت دیپلماسی منطقهای تلاش خواهند کرد.
🔹در حالی که تنشزدایی کنونی با ایران شکننده است، به نظر می‌رسد همه بازیگران منطقه قصد دارند تعامل دیپلماتیک را اگر نگوییم گسترش دهند؛ لااقل حفظ کنند.
🔹مهم‌تر از همه، هیچ کشوری در منطقه نمی‌‌خواهد جنگ گسترش پیدا کند. بنابراین این امر به کشورها انگیزه می‌دهد تا مساله هستهای ایران را حل کنند و همچنین به آتش‌بس غزه دست یابند.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ایران #اعراب #تنش_زدایی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔻مرکز استیمسون در تحلیلی از چشمانداز روابط ایران و دولت‌های عربی خلیج فارس مینویسد:
🔹کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، به‌ویژه عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، از زمان ترور اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس در تهران، تلاش کرده‌‌اند از گسترش جنگ غزه جلوگیری کنند.
🔹پس از ۷ اکتبر سال ۲۰۲۳، وضعیت در خاورمیانه گسترده‌تر و تحولات بعدی، محدودیت‌های اهداف آمریکا و اسرائیل را در منطقه به نمایش گذاشته است.
🔺حتی اگر ترامپ به کاخ سفید بازگردد، به نظر نمی‌رسد کشورهای شورای همکاری خلیج فارس مشتاق بازگشت به دوران حداکثر خصومت‌های منطقهای باشند و احتمالا برای تقویت دیپلماسی منطقهای تلاش خواهند کرد.
🔹در حالی که تنشزدایی کنونی با ایران شکننده است، به نظر می‌رسد همه بازیگران منطقه قصد دارند تعامل دیپلماتیک را اگر نگوییم گسترش دهند؛ لااقل حفظ کنند.
🔹مهم‌تر از همه، هیچ کشوری در منطقه نمی‌‌خواهد جنگ گسترش پیدا کند. بنابراین این امر به کشورها انگیزه می‌دهد تا مساله هستهای ایران را حل کنند و همچنین به آتش‌بس غزه دست یابند.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ایران #اعراب #تنش_زدایی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
منطقه در چشمانداز ایران و شورای همکاری
🔹حمله بامداد شنبه اسرائیل به برخی تاسیسات نظامی ایران، محکومیت آن رژیم از سوی شورای همکاری خلیج فارس و دولت‌های عضو آن به‌ویژه عربستان سعودی و امارات عربی متحده را به دنبال داشت.
🔹دو بازیگری که مواضع آنها، دماسنج بلوک عربی و انعکاس روندها و فرآیندهایی است که در جهان عرب می‌گذرد.
🔹آنچه در بیانیه‌های صادره از سوی ریاض و ابوظبی اتخاذ شده، تاکید بر محکومیت شدید و نقض حاکمیت ایران بوده که فراتر از مواضع محتاطانه سابق معنا پیدا میکند.
🔹نقطه عطف مهمی که فراتر از ترجیحات و دغدغه‌های این بازیگران برای مصون ماندن از درگیری‌ها، بازتاب روندهای مستحکم تنشزدایی بین ایران و کشورهای عربی در فضای پایداری تنش‌ها است.
تمرکز داخلی
🔹یکسال پس از ۷ اکتبر، روایت غالب در پایتخت‌های عربی خلیج فارس دستخوش ادراکات جدید از روندهایی است که فرآیند جنگ اسرائیل و حماس در غزه را به منافع منطقهای بلوک شورای همکاری پیوند داده و آن را در معرض تغییرات معطوف به ظهور تهدیدهای جدید قرار داده است.
🔹کشورهای شورای همکاری خلیج فارس متاثر از تنش‌های فزاینده ایران و اسرائیل ناآرام و دچار تلاطم هستند، چرا که این درگیری پتانسیل تبدیل شدن به یک رویارویی منطقهای با پیامدهای گسترده برای اقتصاد و امنیت آنها را دارد. این مساله به‌ویژه در ارتباط با پرونده باز عادی‌سازی روابط با اسرائیل در فردای پساغزه اهمیت استراتژیک قابل‌توجهی پیدا میکند.
🔹بنابراین در گام اول مصون‌سازی در قالب استراتژی پوشش ریسک می‌تواند دارایی‌های ارزشمند این بازیگران در محیط خلیج فارس را از تحمیل هزینه‌های فاجعه بار اقتصادی در امان نگه دارد.
روندهای فراگیر تنش زدایی
🔹پیشران‌های قوی تنشزدایی در منطقه میان بیشتر بازیگران رقیب هم نشان می‌دهد که تجربه خیزش‌های جهان عرب در محاسبات عقلانی بازیگران خاورمیانه‌ای قرار دارد که خروجی آن نه تنها به هژمون شدن یکی از رقبا منجر نشد، بلکه همه بازیگران به نحوی متاثر شده و هزینه‌های مادی و اعتباری قابل‌توجهی بر آنها تحمیل شده است.
🔹تغییر این محاسبات نقش مهمی در ترسیم خطوط تنشزدایی در منطقه و معنایابی آن برای بازیگران به‌ویژه بین ایران و شورای همکاری داشته است. فرآیند تنشزدایی ایران و عربستان و متعاقب آن ایران و شورای همکاری صرفا تاکتیکی نیست و مبتنی بر نگاه جدیدی است.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ایران #عربستان #شورای_همکاری #خاورمیانه #تنش_زدایی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹حمله بامداد شنبه اسرائیل به برخی تاسیسات نظامی ایران، محکومیت آن رژیم از سوی شورای همکاری خلیج فارس و دولت‌های عضو آن به‌ویژه عربستان سعودی و امارات عربی متحده را به دنبال داشت.
🔹دو بازیگری که مواضع آنها، دماسنج بلوک عربی و انعکاس روندها و فرآیندهایی است که در جهان عرب می‌گذرد.
🔹آنچه در بیانیه‌های صادره از سوی ریاض و ابوظبی اتخاذ شده، تاکید بر محکومیت شدید و نقض حاکمیت ایران بوده که فراتر از مواضع محتاطانه سابق معنا پیدا میکند.
🔹نقطه عطف مهمی که فراتر از ترجیحات و دغدغه‌های این بازیگران برای مصون ماندن از درگیری‌ها، بازتاب روندهای مستحکم تنشزدایی بین ایران و کشورهای عربی در فضای پایداری تنش‌ها است.
تمرکز داخلی
🔹یکسال پس از ۷ اکتبر، روایت غالب در پایتخت‌های عربی خلیج فارس دستخوش ادراکات جدید از روندهایی است که فرآیند جنگ اسرائیل و حماس در غزه را به منافع منطقهای بلوک شورای همکاری پیوند داده و آن را در معرض تغییرات معطوف به ظهور تهدیدهای جدید قرار داده است.
🔹کشورهای شورای همکاری خلیج فارس متاثر از تنش‌های فزاینده ایران و اسرائیل ناآرام و دچار تلاطم هستند، چرا که این درگیری پتانسیل تبدیل شدن به یک رویارویی منطقهای با پیامدهای گسترده برای اقتصاد و امنیت آنها را دارد. این مساله به‌ویژه در ارتباط با پرونده باز عادی‌سازی روابط با اسرائیل در فردای پساغزه اهمیت استراتژیک قابل‌توجهی پیدا میکند.
🔹بنابراین در گام اول مصون‌سازی در قالب استراتژی پوشش ریسک می‌تواند دارایی‌های ارزشمند این بازیگران در محیط خلیج فارس را از تحمیل هزینه‌های فاجعه بار اقتصادی در امان نگه دارد.
روندهای فراگیر تنش زدایی
🔹پیشران‌های قوی تنشزدایی در منطقه میان بیشتر بازیگران رقیب هم نشان می‌دهد که تجربه خیزش‌های جهان عرب در محاسبات عقلانی بازیگران خاورمیانه‌ای قرار دارد که خروجی آن نه تنها به هژمون شدن یکی از رقبا منجر نشد، بلکه همه بازیگران به نحوی متاثر شده و هزینه‌های مادی و اعتباری قابل‌توجهی بر آنها تحمیل شده است.
🔹تغییر این محاسبات نقش مهمی در ترسیم خطوط تنشزدایی در منطقه و معنایابی آن برای بازیگران به‌ویژه بین ایران و شورای همکاری داشته است. فرآیند تنشزدایی ایران و عربستان و متعاقب آن ایران و شورای همکاری صرفا تاکتیکی نیست و مبتنی بر نگاه جدیدی است.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ایران #عربستان #شورای_همکاری #خاورمیانه #تنش_زدایی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔴 ایران چگونه با ترامپ ۲ مواجه شود؟
🔹با بازگشت ترامپ، ایران باید دیپلماسی را جایگزین تقابل کند. تجربه کشورهای دیگر مانند چین، روسیه و اتحادیه اروپا در تعامل با سیاست‌های ترامپ نشان می‌دهد که راهبردهایی مانند کاهش وابستگی اقتصادی، ایجاد بازارهای جدید و تقویت روابط بینالمللی می‌تواند موثر باشد.
۱- فعال‌سازی دیپلماسی پیش از اجرای فشار حداکثری جدید، امکان تعامل و حتی سرمایه‌گذاری‌های خارجی را فراهم میکند. مذاکرات باید بر احیای برجام یا توافق جایگزین متمرکز باشد.
۲- همکاری هم‌زمان با شرق (چین و روسیه) و غرب (اتحادیه اروپا) ضروری است. ایران نباید روابط خود را محدود به قدرت‌های شرقی کند، بلکه تعاملات متوازن را دنبال نماید.
۳- پیوستن به FATF می‌تواند موانع مالی بینالمللی را رفع کرده و تعاملات بانکی ایران را تسهیل کند.
۴- افزایش شفافیت هستهای به اعتمادسازی کمک میکند و فشارهای بینالمللی را کاهش می‌دهد.
۵- تقویت وفاق ملی، رفع محدودیت‌های اجتماعی و اصلاحات اقتصادی می‌تواند جایگاه داخلی و بینالمللی ایران را بهبود بخشد.
۶- استفاده از کانال‌های دیپلماسی غیررسمی مانند افراد موثر در آمریکا، نظیر ایلان ماسک، می‌تواند به پیشبرد مذاکرات کمک کند.
🔺ایران باید با تقویت توان داخلی و دیپلماسی فعال، سیاست تنشزدایی و تعامل متوازن را در پیش گیرد تا ضمن کاهش فشارها، زمینه توسعه اقتصادی و سیاسی را فراهم کند.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ترامپ #تقویت_روابط #تنش_زدایی #دیپلماسی_فعال
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹با بازگشت ترامپ، ایران باید دیپلماسی را جایگزین تقابل کند. تجربه کشورهای دیگر مانند چین، روسیه و اتحادیه اروپا در تعامل با سیاست‌های ترامپ نشان می‌دهد که راهبردهایی مانند کاهش وابستگی اقتصادی، ایجاد بازارهای جدید و تقویت روابط بینالمللی می‌تواند موثر باشد.
۱- فعال‌سازی دیپلماسی پیش از اجرای فشار حداکثری جدید، امکان تعامل و حتی سرمایه‌گذاری‌های خارجی را فراهم میکند. مذاکرات باید بر احیای برجام یا توافق جایگزین متمرکز باشد.
۲- همکاری هم‌زمان با شرق (چین و روسیه) و غرب (اتحادیه اروپا) ضروری است. ایران نباید روابط خود را محدود به قدرت‌های شرقی کند، بلکه تعاملات متوازن را دنبال نماید.
۳- پیوستن به FATF می‌تواند موانع مالی بینالمللی را رفع کرده و تعاملات بانکی ایران را تسهیل کند.
۴- افزایش شفافیت هستهای به اعتمادسازی کمک میکند و فشارهای بینالمللی را کاهش می‌دهد.
۵- تقویت وفاق ملی، رفع محدودیت‌های اجتماعی و اصلاحات اقتصادی می‌تواند جایگاه داخلی و بینالمللی ایران را بهبود بخشد.
۶- استفاده از کانال‌های دیپلماسی غیررسمی مانند افراد موثر در آمریکا، نظیر ایلان ماسک، می‌تواند به پیشبرد مذاکرات کمک کند.
🔺ایران باید با تقویت توان داخلی و دیپلماسی فعال، سیاست تنشزدایی و تعامل متوازن را در پیش گیرد تا ضمن کاهش فشارها، زمینه توسعه اقتصادی و سیاسی را فراهم کند.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ترامپ #تقویت_روابط #تنش_زدایی #دیپلماسی_فعال
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com