سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:
انگاره‌های ارزی
👤 دکتر پویا جبل‌عاملی
✍️ سیاست‌های ارزی بر اساس انگاره‌هایی شکل یافته که حتی می‌توان گفت بخشی از این انگارهها دهه‌هاست که با ما بوده است. تا ذهن ما از این انگارهها خالی نشود، نسیم تازه‌ای بر سپهر سیاستگذاری ارزی این کشور دمیده نخواهد شد. اما مهم‌ترین این انگارهها چیست؟
۱- بدون برطرف شدن تحریم‌ها و بدون کاهش سطح نااطمینانی‌های فزاینده غیراقتصادی می‌توان بازار ارز باثباتی داشت. این یکی از انگاره‌هایی است که خاص سال‌های اخیر بوده و از سوی مقامات تصمیم‌گیرنده حمایت شده است.
۲- پیمان‌سپاری ارزی در کنترل نرخ بازار ارز موثر است. بزرگ‌ترین درسی که می‌توان از سال ۱۳۹۷ تاکنون گرفت این است که پیمان‌سپاری ارزی و تعریف کلیه فرایندهای اداری تجاری برای تحقق آن و تشکیل انواع و اقسام سامانه‌ها نتوانسته مانع بی‌ثباتی و رشد بهای ارز شود.
۳- ما می‌دانیم هر بخش اقتصاد چه مقدار ارز نیاز دارد و بدون قیمت بازار آزاد می‌توانیم برای تامین آن برنامه‌ریزی کنیم. این انگاره منتج بدان می‌شود که بانک مرکزی را مسوول تامین ارز تجارت کشور بدانیم. وظیفه‌ای که امروز در هیچ بانک مرکزی در دنیا انجام نمی‌شود.
۴- قیمت دولتی نرخ ارز و واردات کالا به آن نرخ، باعث کاهش قیمت مصرفی و کنترل تورم می‌شود. کافی است روند قیمتی کالاهای مصرفی را که مشمول ارز ۴۲۰۰ یا ۲۸۵۰۰ شده‌اند دنبال کنید و دریابید در بازه چندساله، تغییرات قیمتی آنها از سطح تورم پایین‌تر نبوده است.
۵- حساب سرمایه را می‌توان بست. حرکت به سوی پیمان‌سپاری ارزی، با هدف جلوگیری از خروج سرمایه، با این ذهنیت انجام می‌گیرد که سیاستگذار فکر می‌کند می‌تواند تراکنش‌های ذیل حساب سرمایه را کاملا ممنوع کند و ببندد.
نکته آن است که اصولا جلوگیری از خروج سرمایه، جلوگیری از تقاضای حفظ دارایی و تراکنش‌های ذیل حساب سرمایه یک ماموریت ناممکن برای سیاستگذار است.
۶- بازار ارز انحصاری و دست چند نفر انگشت‌شمار است که نرخ‌ها را جابه‌جا می‌کنند. اولا مشخص نیست که چرا پیش و پس از هر نوسان قیمتی این چند نفر نتوانسته‌اند بر قیمت بازار اثر بگذارند؛ ثانیا کم‌عمق بودن بازار به معنی انحصاری بودن آن نیست.
۷- نرخ ارز ثابت به نفع اقتصاد است. اگر حتی بتوان نرخ آزاد را تثبیت کرد و نظام نرخ ارز ثابت را برای برهه‌ای احیا کرد، این نظام ارزی برای کمتر اقتصادی بهینه است.
۸- مداخله با قیمت پایین‌تر از بازار در کنترل نرخ ارز موثر است. اگر حجم عرضه ارز افزایش یابد با ثبات سایر شرایط نرخ در بازار کاهش می‌یابد.
از همین‌روست که وقتی یک بانک مرکزی در دنیا خواهان کاهش نرخ ارز باشد، با ابزار مداخله از طریق حراج و به طور شفاف بر بازار اثر می‌گذارد.
۹- مقرره‌نویسی ابزار سیاستگذاری است. در قامت تنظیم‌گری، می‌توان از مقررات شفاف و همه‌فهم استفاده کرد اما با ممنوعیت و ایجاد موانع قانونی آن هم در مورد کنش‌های عادی فعالان در بازار، نمی‌توان اهداف سیاستی را به پیش برد.
🔗متن کامل سرمقاله
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #سیاست_های_ارزی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
انگاره‌های ارزی
👤 دکتر پویا جبل‌عاملی
✍️ سیاست‌های ارزی بر اساس انگاره‌هایی شکل یافته که حتی می‌توان گفت بخشی از این انگارهها دهه‌هاست که با ما بوده است. تا ذهن ما از این انگارهها خالی نشود، نسیم تازه‌ای بر سپهر سیاستگذاری ارزی این کشور دمیده نخواهد شد. اما مهم‌ترین این انگارهها چیست؟
۱- بدون برطرف شدن تحریم‌ها و بدون کاهش سطح نااطمینانی‌های فزاینده غیراقتصادی می‌توان بازار ارز باثباتی داشت. این یکی از انگاره‌هایی است که خاص سال‌های اخیر بوده و از سوی مقامات تصمیم‌گیرنده حمایت شده است.
۲- پیمان‌سپاری ارزی در کنترل نرخ بازار ارز موثر است. بزرگ‌ترین درسی که می‌توان از سال ۱۳۹۷ تاکنون گرفت این است که پیمان‌سپاری ارزی و تعریف کلیه فرایندهای اداری تجاری برای تحقق آن و تشکیل انواع و اقسام سامانه‌ها نتوانسته مانع بی‌ثباتی و رشد بهای ارز شود.
۳- ما می‌دانیم هر بخش اقتصاد چه مقدار ارز نیاز دارد و بدون قیمت بازار آزاد می‌توانیم برای تامین آن برنامه‌ریزی کنیم. این انگاره منتج بدان می‌شود که بانک مرکزی را مسوول تامین ارز تجارت کشور بدانیم. وظیفه‌ای که امروز در هیچ بانک مرکزی در دنیا انجام نمی‌شود.
۴- قیمت دولتی نرخ ارز و واردات کالا به آن نرخ، باعث کاهش قیمت مصرفی و کنترل تورم می‌شود. کافی است روند قیمتی کالاهای مصرفی را که مشمول ارز ۴۲۰۰ یا ۲۸۵۰۰ شده‌اند دنبال کنید و دریابید در بازه چندساله، تغییرات قیمتی آنها از سطح تورم پایین‌تر نبوده است.
۵- حساب سرمایه را می‌توان بست. حرکت به سوی پیمان‌سپاری ارزی، با هدف جلوگیری از خروج سرمایه، با این ذهنیت انجام می‌گیرد که سیاستگذار فکر می‌کند می‌تواند تراکنش‌های ذیل حساب سرمایه را کاملا ممنوع کند و ببندد.
نکته آن است که اصولا جلوگیری از خروج سرمایه، جلوگیری از تقاضای حفظ دارایی و تراکنش‌های ذیل حساب سرمایه یک ماموریت ناممکن برای سیاستگذار است.
۶- بازار ارز انحصاری و دست چند نفر انگشت‌شمار است که نرخ‌ها را جابه‌جا می‌کنند. اولا مشخص نیست که چرا پیش و پس از هر نوسان قیمتی این چند نفر نتوانسته‌اند بر قیمت بازار اثر بگذارند؛ ثانیا کم‌عمق بودن بازار به معنی انحصاری بودن آن نیست.
۷- نرخ ارز ثابت به نفع اقتصاد است. اگر حتی بتوان نرخ آزاد را تثبیت کرد و نظام نرخ ارز ثابت را برای برهه‌ای احیا کرد، این نظام ارزی برای کمتر اقتصادی بهینه است.
۸- مداخله با قیمت پایین‌تر از بازار در کنترل نرخ ارز موثر است. اگر حجم عرضه ارز افزایش یابد با ثبات سایر شرایط نرخ در بازار کاهش می‌یابد.
از همین‌روست که وقتی یک بانک مرکزی در دنیا خواهان کاهش نرخ ارز باشد، با ابزار مداخله از طریق حراج و به طور شفاف بر بازار اثر می‌گذارد.
۹- مقرره‌نویسی ابزار سیاستگذاری است. در قامت تنظیم‌گری، می‌توان از مقررات شفاف و همه‌فهم استفاده کرد اما با ممنوعیت و ایجاد موانع قانونی آن هم در مورد کنش‌های عادی فعالان در بازار، نمی‌توان اهداف سیاستی را به پیش برد.
🔗متن کامل سرمقاله
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #سیاست_های_ارزی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
رییس‌کل بانک‌مرکزی در مجلس چه گفت؟
🔹رئیس کل بانک مرکزی در جلسه علنی مجلس درباره سیاست‌های ارزی و تخصیص ارز توضیح داد.
🔹محمدرضا فرزین در سخنان خود تصریح کرد که آنچه بانک مرکزی در سیاستگذاری ارزی خود در نظر دارد، کاهش تورم و افزایش سهم معاملات توافقی در بازار ارز کشور است.
🔹فرزین همچنین به تأثیرات ثبات نرخ ارز بر تورم اشاره کرد و گفت که نرخ تورم تولیدکننده به 25 درصد و تورم مصرف‌کننده به 32 درصد رسیده است.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #فرزین #سیاست_های_ارزی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹رئیس کل بانک مرکزی در جلسه علنی مجلس درباره سیاست‌های ارزی و تخصیص ارز توضیح داد.
🔹محمدرضا فرزین در سخنان خود تصریح کرد که آنچه بانک مرکزی در سیاستگذاری ارزی خود در نظر دارد، کاهش تورم و افزایش سهم معاملات توافقی در بازار ارز کشور است.
🔹فرزین همچنین به تأثیرات ثبات نرخ ارز بر تورم اشاره کرد و گفت که نرخ تورم تولیدکننده به 25 درصد و تورم مصرف‌کننده به 32 درصد رسیده است.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #فرزین #سیاست_های_ارزی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
ردپای سیاست ارزی در انفجار بندر
🔹 در سال‌های اخیر، سیاست‌های ارزی و تجاری دستوری تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد کشور به‌ویژه بخش تجارت خارجی و عملکرد بنادر کشور گذاشته است.
🔹این سیاست‌ها که عمدتاً با هدف کنترل نرخ ارز و مدیریت بازار داخلی اعمال می‌شوند، در عمل منجر به پیامدهای ناخواسته‌ای مانند دپوی طولانی‌مدت کالاها در بنادر شده‌اند.
🔹حادثه انفجار در اسکله شهید رجایی بندرعباس اگر سهوا رخ داده باشد، شاید بتوان آن را به عنوان نمونه‌ای از آثار غیر مستقیم این شیوه از سیاستگذاری دانست.
🔹این سیاست‌ها به ظاهر برای ایجاد ثبات در بازار ارز و حمایت از واردات کالاهای اساسی طراحی شده‌اند اما تأثیرات منفی قابل توجهی برجای گذاشته‌اند.
🔹سیاست ارزی دستوری با ایجاد تفاوت معنی‌دار بین نرخ رسمی و نرخ بازار آزاد، زمینه را برای دپوی بلندمدت کالاها فراهم می‌کند.
🔹در این شرایط، بانک مرکزی به تازگی در قالب یک بخشنامه تهدیدهای جدیدی را برای صادرکنندگانی که به گفته او، «نسبت به بازگشت ارز حاصل از صادرات و رفع تعهد ارزی به نحو شایسته اقدام نمی‌نمایند،» اعمال کرده است.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #بندر_شهیدرجایی #انفجار #دلار #سیاست_های_ارزی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 در سال‌های اخیر، سیاست‌های ارزی و تجاری دستوری تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد کشور به‌ویژه بخش تجارت خارجی و عملکرد بنادر کشور گذاشته است.
🔹این سیاست‌ها که عمدتاً با هدف کنترل نرخ ارز و مدیریت بازار داخلی اعمال می‌شوند، در عمل منجر به پیامدهای ناخواسته‌ای مانند دپوی طولانی‌مدت کالاها در بنادر شده‌اند.
🔹حادثه انفجار در اسکله شهید رجایی بندرعباس اگر سهوا رخ داده باشد، شاید بتوان آن را به عنوان نمونه‌ای از آثار غیر مستقیم این شیوه از سیاستگذاری دانست.
🔹این سیاست‌ها به ظاهر برای ایجاد ثبات در بازار ارز و حمایت از واردات کالاهای اساسی طراحی شده‌اند اما تأثیرات منفی قابل توجهی برجای گذاشته‌اند.
🔹سیاست ارزی دستوری با ایجاد تفاوت معنی‌دار بین نرخ رسمی و نرخ بازار آزاد، زمینه را برای دپوی بلندمدت کالاها فراهم می‌کند.
🔹در این شرایط، بانک مرکزی به تازگی در قالب یک بخشنامه تهدیدهای جدیدی را برای صادرکنندگانی که به گفته او، «نسبت به بازگشت ارز حاصل از صادرات و رفع تعهد ارزی به نحو شایسته اقدام نمی‌نمایند،» اعمال کرده است.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #بندر_شهیدرجایی #انفجار #دلار #سیاست_های_ارزی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com