روزنامه دنیای اقتصاد
2.88K subscribers
14.4K photos
2.62K videos
14 files
1.15K links
کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد

صاحب امتیاز: شرکت دنیای اقتصاد تابان
مدیر مسئول: علیرضا بختیاری
سردبیر: پویا جبل عاملی
Download Telegram
حقوق اساسی به روایت فروغی

🔹کتاب «حقوق اساسی؛ یعنی آداب مشروطیت دول» نوشته ذکاءالملک فروغی، اولین اثری است که در حوزه حقوق اساسی به فارسی تالیف شده است.

🔹فروغی این کتاب را در دوران اولین مجلس شورای ملی و یک سال بعد از صدور فرمان مشروطیت نگاشته و در آن اصول حقوقی دولت مشروطه و وظایف پارلمان و نقش ملت در نظام سیاسی تازه را تبیین کرده است.

🔹علی‌اصغر حقدار، گردآورنده این کتاب درباره بستری که فروغی در آن رساله خود را تالیف کرده است، می‌نویسد: «... قانون اساسی که به امضا رسید، تازه اول جدال مجلس و دولت بود بر سر یک رشته مسائل حقوقی و سیاسی که پی در پی به میان کشیده شدند. به ترتیب از این قرار: مسوولیت دولت در برابر مجلس ملی، اختیار مجلس در عزل هیات دولت، رعایت اعتماد مجلس در انتخاب هیات دولت و رابطه مجلس با دستگاه قضایی.»

🔹این رساله از یک مقدمه در معرفی علم حقوق اساسی و دو باب اصلی درباره اختیارات دولت و حقوق ملت تشکیل شده است.

🔹باب اول درباره اختیارات دولت و ساختار تشکیلات حکومتی‌ و روابط میان آنها است.

🔹اما باب دوم درباره حقوق ملت است و دو فصل دارد که عبارتند از: آزادی و مساوات.

🔹نکته‌ای که وجود دارد او در زمانی از این دو واژه صحبت می‌کند که هردوی این واژه‌ها از سوی منتقدان مشروطه مورد هجوم بود و از آزادی به‌عنوان «کلمه قبیحه» نام می‌بردند و چنان‌که شیخ فضل‌الله در حرمت مشروطه نوشته بود، حرام به شمار می‌آمد.

🔹مبانی فکری فروغی در این رساله ناظر بر حقوق نوین فرانسه و در راستای ایجاد بنیان‌های معرفتی و فرهنگی برای نظام جدید مشروطه ایران است.

🔹فروغی این رساله را در فردای پیروزی جنبش مشروطیت و تشکیل اولین مجلس قانون‌گذاری (۱۳۲۵ ش) به رشته تحریر درآورد که اساسی‌ترین مسائل حقوقی و اجتماعی مدرن در آن به تصویر کشیده شده است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #فروغی #مشروطه #حقوق_اساس

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔵 ریشه‌های «اقتصادی» انقلاب مشروطه

🔹انقلاب مشروطه ایران جدا از عوامل سیاسی و اجتماعی، محرک‌های اقتصادی مهمی هم داشت.

🔹یکی از انگیزه‌های اقتصادی برای انقلاب مشروطه، افزایش وابستگی اقتصادی ایران به قدرت‌های خارجی، به‌ویژه بریتانیا و روسیه بود.

🔹این وابستگی با مجموعه‌ای از معاهدات و امتیازات که به‌طور قابل توجهی حاکمیت اقتصادی ایران را تضعیف می‌کرد، مشخص می‌شد.

🔹علاوه بر این، کنترل خارجی بر بخش‌های کلیدی اقتصادی، مانند تاسیس بانک شاهنشاهی ایران و ارائه امتیازات به بریتانیا برای بهره‌برداری از نفت و دیگر منابع طبیعی، وابستگی اقتصادی ایران را بیشتر کرد.

🔹تحولات اقتصادی ناشی از نفوذ فزاینده خارجی و تجاری‌سازی اقتصاد نیز منجر به ظهور بورژوازی ملی شد.

🔹بورژوازی ملی که توسط رقابت خارجی تهدید می‌شد و از نقش‌آفرینی در ساختار سیاسی موجود محروم شده بود، به نیروی محرکه‌ای برای مشروطه‌خواهی تبدیل شد.

🔹بازرگانان سنتی بازار نقش مهمی در سازمان‌دهی اعتراضات و اعتصابات داشتند.

🔹بازارها به سرعت به هسته مقاومت انقلابیون تبدیل شدند؛ جایی که نارضایتی‌های اقتصادی بیان و به یک جنبش سیاسی تبدیل می‌شدند.

🔹به‌طور کلی می‌توان گفت که انقلاب مشروطه ایران عمیقا ریشه در نارضایتی‌های اقتصادی داشت.

🔹این عوامل اقتصادی نه تنها محرک مشروطه‌خواهی بودند، بلکه ماهیت و جهت‌گیری انقلاب را نیز شکل دادند.

🔹بنابراین انقلاب مشروطه را می‌توان پاسخی به بی‌عدالتی‌های اقتصادی و جستاری برای دستیابی به حاکمیت اقتصادی کارآمد دانست که پیوند ذاتی بین اوضاع اقتصادی و تحولات سیاسی در تاریخ ایران را نشان می‌دهد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #مشروطه #شرایط_اقتصادی

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
نبود شناسنامه، یک بار به ضرر و یک بار به نفع مصدق تمام شد!

🔹در دوران مشروطه، مصدق به نمایندگی مجلس اول از اصفهان انتخاب و وارد مجلس شد. در این دوره اعتبارنامه مصدق رد شد.

🔹چراکه یکی از شروط انتخاب وکلا در آن دوره این بود که نماینده مجلس باید ۳۰سال سن داشته باشد.

🔹در آن دوره شناسنامه هم نبود و همه چی برداشت آدم‌ها بود. وقتی مصدق انتخاب می‌شود، نماینده کرمان وکیل‌الممالک به اعتبارنامه مصدق اعتراض می‌کند و می‌گوید او شرط سنی ۳۰سال را ندارد! می‌گویند استدلالت چیست؟

🔹می‌گوید مرتضی قلی‌خان نوری وکیل‌الملک در کرمان شوهردوم مادر مصدق در فلان تاریخ فوت کرده و سنگ قبرش هم موجود است. اگر فرض بگیریم نجم‌السلطنه عده شرعی را رعایت کرده است و بلافاصله با میرزا هدایت‌الله وزیر دفتر ازدواج کرده باشد و بلافاصله باردار شده باشد باز هم امکان ندارد مصدق‌السلطنه ۳۰سال را رد کرده باشد.

🔹مصدق می‌گوید: چون این حرف درستی بود من پذیرفتم و اعتبارنامه مصدق در آنجا رد می‌شود.

🔹طنز تاریخی این است که در مجلسی که در سال۱۳۲۸ (مجلس شانزدهم) تشکیل می‌شود، آنجا یک نفر به اعتبارنامه مصدق اعتراض می‌کند و می‌گوید مصدق بالای ۷۰سال دارد پس نمی‌تواند نماینده شود!

🔹آنجا مصدق می‌گوید: مرتضی قلی خان نوری وکیل الملک در کرمان شوهردوم مادر مصدق در فلان تاریخ فوت کرده و سنگ قبرش هم موجود است. اگر فرض بگیریم نجم‌السلطنه عده شرعی را رعایت کرده است و بلافاصله با میرزا هدایت‌الله وزیر دفتر ازدواج کرده باشد و بلافاصله باردار شده باشد باز هم امکان ندارد من الان ۷۰ساله باشم!

🔹به هر حال با همان استدلالی که اعتبارنامه‌اش رد شده بود، دوباره اعتبارنامه‌اش تایید می‌شود!

✔️ در ادامه این گزارش، به سه نقش کلیدی مصدق در دوران مشروطه پرداخته شده است. اینجا بخوانید👇

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #مصدق #مشروطه

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com