🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:
سیاست خارجی دولت چهاردهم؛ تعاملگرایی و کنش سازنده
👤 دکتر ابراهیم متقی
✍️ محور اصلی سیاست خارجی دولت چهاردهم را بهگونهای اجتنابناپذیر، تعاملگرایی شکل خواهد داد.
✍️ ایران نیازمند بهینهسازی قدرت برای بقا و اثربخشی در محیط منطقهای است.
✍️ نقشیابی ایران در محیط منطقهای بدون توجه به ضرورتهای سیاست بینالملل حاصل نمیشود.
✍️ ضرورتهای مدیریت بحران ایجاب میکند که جمهوری اسلامی بتواند نقش سازنده، همکاریجویانه و تعاملی با کشورها، بازیگران منطقهای و قدرتهای بزرگ در راستای امنیت منطقهای و سیاست بینالملل ایفا کند. تحقق این امر زیربنای امنیتسازی منطقهای محسوب میشود.
✍️ عبور از بحرانهای منطقهای و همچنین حل و فصل مشکلات سیاست خارجی و امنیت ملی از طریق چندجانبهگرایی را باید محورهای اصلی سیاست خارجی ایران در دوران جدید دانست.
✍️ هرگونه همکاریجویی چندجانبه سیاست خارجی از این جهت اهمیت دارد که رابطه متقابل بین ایران، کشورهای منطقهای و سیاست بینالملل را شکل میدهد.
✍️ هر یک از کاندیداهای اصلی ریاستجمهوری به این موضوع واقف خواهند بود که باید روندهای مبتنی بر کنش همکاریجویانه را در دستور کار قرار دهند.
✍️ در فضای راهبردی ایران، هرگونه کنش تعاملی با ایالات متحده مبتنی بر پیشنیاز قدرت خواهد بود.
✍️ در شرایط موجود، حمایت نهادهای نظامی، امنیتی و راهبردی از دولتهای مستقر یکی از عوامل اصلی نقشیابی آنان در کنش همکاریجویانه و دیپلماسی پنهانی در محیطهای منطقهای و بر اساس میانجیگری بوده است.
🔗متن کامل سرمقاله
#دنیای_اقتصاد #سیاست_خارجی #تعامل_گرایی #دولت_چهاردهم
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
سیاست خارجی دولت چهاردهم؛ تعاملگرایی و کنش سازنده
👤 دکتر ابراهیم متقی
✍️ محور اصلی سیاست خارجی دولت چهاردهم را بهگونهای اجتنابناپذیر، تعاملگرایی شکل خواهد داد.
✍️ ایران نیازمند بهینهسازی قدرت برای بقا و اثربخشی در محیط منطقهای است.
✍️ نقشیابی ایران در محیط منطقهای بدون توجه به ضرورتهای سیاست بینالملل حاصل نمیشود.
✍️ ضرورتهای مدیریت بحران ایجاب میکند که جمهوری اسلامی بتواند نقش سازنده، همکاریجویانه و تعاملی با کشورها، بازیگران منطقهای و قدرتهای بزرگ در راستای امنیت منطقهای و سیاست بینالملل ایفا کند. تحقق این امر زیربنای امنیتسازی منطقهای محسوب میشود.
✍️ عبور از بحرانهای منطقهای و همچنین حل و فصل مشکلات سیاست خارجی و امنیت ملی از طریق چندجانبهگرایی را باید محورهای اصلی سیاست خارجی ایران در دوران جدید دانست.
✍️ هرگونه همکاریجویی چندجانبه سیاست خارجی از این جهت اهمیت دارد که رابطه متقابل بین ایران، کشورهای منطقهای و سیاست بینالملل را شکل میدهد.
✍️ هر یک از کاندیداهای اصلی ریاستجمهوری به این موضوع واقف خواهند بود که باید روندهای مبتنی بر کنش همکاریجویانه را در دستور کار قرار دهند.
✍️ در فضای راهبردی ایران، هرگونه کنش تعاملی با ایالات متحده مبتنی بر پیشنیاز قدرت خواهد بود.
✍️ در شرایط موجود، حمایت نهادهای نظامی، امنیتی و راهبردی از دولتهای مستقر یکی از عوامل اصلی نقشیابی آنان در کنش همکاریجویانه و دیپلماسی پنهانی در محیطهای منطقهای و بر اساس میانجیگری بوده است.
🔗متن کامل سرمقاله
#دنیای_اقتصاد #سیاست_خارجی #تعامل_گرایی #دولت_چهاردهم
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
July 1, 2024
🔹 در اولین گام، فیلترینگ را بردارید!
دکتر سمیه مردانه/ مدرس دانشگاه و پژوهشگر اقتصادی
🔹آقای دکتر مسعود پزشکیان، مردم ایران رای اعتماد به صداقت و شجاعت شما دادند. حالا نوبت شما است.
🔹پیشنهاد میکنم در پاسخ به اعتماد مردم در اولین گام فیلترینگ را بردارید تا کسبوکارهای مجازی رونق بگیرند.
🔹این شاید کمهزینهترین، ولی امیدبخشترین اقدام شما باشد.
🔹در گام بعدی مهمترین تصمیمات شما، تیم سیاست خارجی و تیم اقتصادی هستند که هماهنگ با هم بتوانند گره از کلاف سردرگم اقتصاد بگشایند.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #فیلترینگ #سیاست_خارجی #مذاکره
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
دکتر سمیه مردانه/ مدرس دانشگاه و پژوهشگر اقتصادی
🔹آقای دکتر مسعود پزشکیان، مردم ایران رای اعتماد به صداقت و شجاعت شما دادند. حالا نوبت شما است.
🔹پیشنهاد میکنم در پاسخ به اعتماد مردم در اولین گام فیلترینگ را بردارید تا کسبوکارهای مجازی رونق بگیرند.
🔹این شاید کمهزینهترین، ولی امیدبخشترین اقدام شما باشد.
🔹در گام بعدی مهمترین تصمیمات شما، تیم سیاست خارجی و تیم اقتصادی هستند که هماهنگ با هم بتوانند گره از کلاف سردرگم اقتصاد بگشایند.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #فیلترینگ #سیاست_خارجی #مذاکره
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
July 7, 2024
🔹 دولت چهاردهم و الزامات بازی جهانی
🔺از ابتدای ژانویه ۲۰۲۴ – ۱۱ دی ۱۴۰۲ ایران رسما به عضویت بریکس به عنوان گروه اقتصادهای نوظهور جهانی درآمد.
🔺عضویت در این بلوکهای فرامنطقهای هم برای اقتصاد تحت تحریم ایران میتواند در بردارنده مزیت باشد و هم به لحاظ سیاسی، ایران را به درون شبکه اتحادها و ائتلافها و بازی بزرگان در سطح جهانی وارد کند.
🔺از زاویه حضور در این بازی بزرگ است که مسعود پزشکیان رئیس دولت چهاردهم که در مناظرات پیش از برگزاری انتخابات از ضرورت حضور در بازی جهانی با پذیرفتن قواعد آن سخن به میان آورده بود، با چگونگی حضور در بلوک بریکس و به حداکثر رساندن مزایای آن مواجه است.
🔺با توجه به رسمی شدن عضویت ایران در بریکس و حضور رئیسجمهور جدید ایران در نشست سران آن در چند ماه آینده، دولت چهاردهم باید بتواند ضمن تقویت حضور در این سازمان فرامنطقهای، زمینههای بهرهمندی ایران از مزایای آن را فراهم و الزامات بازی جهانی اتحادها و ائتلافها را رعایت و درک خود را از آن پویاتر کند.
🔺به این معنی که دولت پزشکیان و وزارت خارجه آن با دستور کار اقتصادی باید ضمن آسیبشناسی از چرایی عدمبهرهمندی ایران از مزایای حضور در ترتیبات نوین جهانی، الزامات کنشگری فعال در این بلوکها را نیز با دقت بیشتری مورد تاکید قرار دهد و ظرایف و دقایق آن را به خوبی بشناسد.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ايران #سیاست_خارجی #پزشکیان
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔺از ابتدای ژانویه ۲۰۲۴ – ۱۱ دی ۱۴۰۲ ایران رسما به عضویت بریکس به عنوان گروه اقتصادهای نوظهور جهانی درآمد.
🔺عضویت در این بلوکهای فرامنطقهای هم برای اقتصاد تحت تحریم ایران میتواند در بردارنده مزیت باشد و هم به لحاظ سیاسی، ایران را به درون شبکه اتحادها و ائتلافها و بازی بزرگان در سطح جهانی وارد کند.
🔺از زاویه حضور در این بازی بزرگ است که مسعود پزشکیان رئیس دولت چهاردهم که در مناظرات پیش از برگزاری انتخابات از ضرورت حضور در بازی جهانی با پذیرفتن قواعد آن سخن به میان آورده بود، با چگونگی حضور در بلوک بریکس و به حداکثر رساندن مزایای آن مواجه است.
🔺با توجه به رسمی شدن عضویت ایران در بریکس و حضور رئیسجمهور جدید ایران در نشست سران آن در چند ماه آینده، دولت چهاردهم باید بتواند ضمن تقویت حضور در این سازمان فرامنطقهای، زمینههای بهرهمندی ایران از مزایای آن را فراهم و الزامات بازی جهانی اتحادها و ائتلافها را رعایت و درک خود را از آن پویاتر کند.
🔺به این معنی که دولت پزشکیان و وزارت خارجه آن با دستور کار اقتصادی باید ضمن آسیبشناسی از چرایی عدمبهرهمندی ایران از مزایای حضور در ترتیبات نوین جهانی، الزامات کنشگری فعال در این بلوکها را نیز با دقت بیشتری مورد تاکید قرار دهد و ظرایف و دقایق آن را به خوبی بشناسد.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ايران #سیاست_خارجی #پزشکیان
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
July 10, 2024
🔹 آیا همسـایگـان می توانند جایگزین غرب در سیاست خارجی ایران باشند؟
🔹دولت سیزدهم برای جایگزین کردن کشورهای غربی که امکان تجارت و ارتباط موثر اقتصادی با آنها محدود شده بود، به دنبال ارتباط موثر با همسایگان ایران برای جبران خسارات بود.
🔹دولت چهاردهم هم در حالی تشکیل میشود که رئیسجمهور منتخب، دکتر مسعود پزشکیان، در زمان مناظرههای انتخاباتی بارها به اهمیت روابط خارجی موثر با همسایگان و همینطور سایر کشورها اشاره کرده بود.
✔️«باشگاه اقتصاددانان» در این پرونده به بررسی کم و کیف دکترین همسایگی در دولت سیزدهم و نکات قابلتوجه آن برای دولت چهاردهم پرداخته است...👇
🔗چشمانداز ملی و سیاست همسایگی
🔗دکترین همسایگی و روابط با کشورهای عربی
#دنیای_اقتصاد #تحریم #همسایگان #کشورهای_عربی #ارتباط_با_دنیا #کشورهای_غربی #سیاست_خارجی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹دولت سیزدهم برای جایگزین کردن کشورهای غربی که امکان تجارت و ارتباط موثر اقتصادی با آنها محدود شده بود، به دنبال ارتباط موثر با همسایگان ایران برای جبران خسارات بود.
🔹دولت چهاردهم هم در حالی تشکیل میشود که رئیسجمهور منتخب، دکتر مسعود پزشکیان، در زمان مناظرههای انتخاباتی بارها به اهمیت روابط خارجی موثر با همسایگان و همینطور سایر کشورها اشاره کرده بود.
✔️«باشگاه اقتصاددانان» در این پرونده به بررسی کم و کیف دکترین همسایگی در دولت سیزدهم و نکات قابلتوجه آن برای دولت چهاردهم پرداخته است...👇
🔗چشمانداز ملی و سیاست همسایگی
🔗دکترین همسایگی و روابط با کشورهای عربی
#دنیای_اقتصاد #تحریم #همسایگان #کشورهای_عربی #ارتباط_با_دنیا #کشورهای_غربی #سیاست_خارجی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
July 15, 2024
پزشکیان، کارتهای خود را با دقت بازی میکند / عراقچی چراغ سبز گرفته
👤 الکس وطنخواه، مدیر برنامه ایران و همکار ارشد در موسسه خاورمیانه، در میزگرد موسسه خاورمیانه مستقر در واشنگتن گفت:
🔺پزشکیان میداند که نمیتواند دستور کار خود را تحمیل کند، اما ممکن است بتواند حاکمیت را در مورد «مزایای موضع کمتر تقابلآمیز با جهان خارج» متقاعد کند.
🔺هنوز برای دست کشیدن از پزشکیان و دولتش خیلی زود است. واقعیت این است که پزشکیان محرک تغییر نخواهد بود. با این حال، شخصیت یک رئیسجمهور در نظام ایران اهمیت دارد.
🔺پزشکیان در این تلاش برای تغییر مسیر، کارتهای خود را با دقت بازی میکند.
🔺به عباس عراقچی، این وظیفه داده شده که نتایج ملموس را دنبال کند و به دنبال رویاهای ناخواسته نباشد.
🔺او اظهارنظر کنجکاوانهای داشت: اگر اروپاییها بخواهند به رفتار خصمانه خود در قبال جمهوری اسلامی پایان دهند، ایران آنها را در اولویت قرار میدهد.
🔺بیتردید پیشنهاد عراقچی به اروپاییها از قبل تایید شده، دقیقا به همان شکلی که ظریف در سال 2013 برای پیگیری تنشزدایی هستهای با قدرتهای غربی چراغ سبز دریافت کرد.
🔺ایده اولویت دادن به اروپاییها و نه آمریکاییها، فشاری را که تهران برای متعادل کردن مجدد سیاست خارجیاش متحمل شده، نشان میدهد.
🔺به هر حال، این بروکسل نیست، بلکه واشنگتن است که دروازه ورودی به ثمر رسیدن تلاشهای تهران برای کاهش تنش در صحنه بینالمللی خواهد بود.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #الکس_وطن_خواه #پزشکیان #سیاست_خارجی #عراقچی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
👤 الکس وطنخواه، مدیر برنامه ایران و همکار ارشد در موسسه خاورمیانه، در میزگرد موسسه خاورمیانه مستقر در واشنگتن گفت:
🔺پزشکیان میداند که نمیتواند دستور کار خود را تحمیل کند، اما ممکن است بتواند حاکمیت را در مورد «مزایای موضع کمتر تقابلآمیز با جهان خارج» متقاعد کند.
🔺هنوز برای دست کشیدن از پزشکیان و دولتش خیلی زود است. واقعیت این است که پزشکیان محرک تغییر نخواهد بود. با این حال، شخصیت یک رئیسجمهور در نظام ایران اهمیت دارد.
🔺پزشکیان در این تلاش برای تغییر مسیر، کارتهای خود را با دقت بازی میکند.
🔺به عباس عراقچی، این وظیفه داده شده که نتایج ملموس را دنبال کند و به دنبال رویاهای ناخواسته نباشد.
🔺او اظهارنظر کنجکاوانهای داشت: اگر اروپاییها بخواهند به رفتار خصمانه خود در قبال جمهوری اسلامی پایان دهند، ایران آنها را در اولویت قرار میدهد.
🔺بیتردید پیشنهاد عراقچی به اروپاییها از قبل تایید شده، دقیقا به همان شکلی که ظریف در سال 2013 برای پیگیری تنشزدایی هستهای با قدرتهای غربی چراغ سبز دریافت کرد.
🔺ایده اولویت دادن به اروپاییها و نه آمریکاییها، فشاری را که تهران برای متعادل کردن مجدد سیاست خارجیاش متحمل شده، نشان میدهد.
🔺به هر حال، این بروکسل نیست، بلکه واشنگتن است که دروازه ورودی به ثمر رسیدن تلاشهای تهران برای کاهش تنش در صحنه بینالمللی خواهد بود.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #الکس_وطن_خواه #پزشکیان #سیاست_خارجی #عراقچی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
August 28, 2024
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:
اولویتهای اعلامی سیاست خارجی و حل مسائل اقتصادی
👤 دکتر عباس آخوندی
✍️ شرط لازم ولی ناکافی حل مسائل اقتصادی کشور، استقرار ثبات و پایانبخشی به وضعیت بیثباتی و عدم قطعیت حاکم بر فضای عمومی حکمرانی در کشور است.
✍️ آقای وزیر خارجه اعلام کردند که اولویتهای سیاست خارجی به ترتیب عبارتند از: منطقه پیرامونی، گسترش حوزه دیپلماسی، توسعه روابط با دوستان دوران سخت و توسعه روابط با قدرتهای نوظهور.
✍️ ارتباط با اروپا در صورت تمایل طرف مقابل و اصلاح سیاست خود مورد پذیرش خواهد بود و رابطه با آمریکا در حد مدیریت تنش خواهد بود.
✍️ این اولویتگذاری در ابتدا بهظاهر منطقی بهنظر میرسد. لیکن، تمام آن بر یک خطای تحلیلی بنیادین استوار است و آن، این است که این تحلیل، واقعیت بههمپیوستگی ارتباطات بینالمللی کشورها (INTERCONNECTEDNESS) و مفهوم جهانیشدن را مورد غفلت قرار داده و روابط بینالملل را بهصورت روابط از همگسیخته و منفرد مبنا قرار داده است و فراتر آنکه آغشته به توهم است.
✍️ حال اینکه امنیت و روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در سطح جهان بهشدت بههم پیوسته است و امکان تجزیه آنها بهصورتی که اعلام شده است، اساسا وجود ندارد و باز فراتر آنکه مبتنی بر هیچ تصویر درستی از قدرت و موقعیت ایران در جهان نیست.
✍️ سیاستهای اعلامی انسجام درونی ندارند، با واقعیت ایران و منطقه سازگار نیستند، اساسا سیاست نیستند و بیشتر لیستی از آرزوها و خیالات هستند.
✍️ سالهاست ما در ایران اعلام میکنیم که امنیت منطقه باید در اختیار کشورهای منطقه و بدون دخالت قدرت بیرونی باشد. آیا این خواسته و سیاست سایر کشورهای منطقه نیز هست؟ پس اولویت نخست، جز طرح یک شعار یا آرزو چیز دیگری نیست.
✍️ اولویتهای بعدی نیز به همین سیاق هستند. تصور آنکه آنان مستقل از روابطشان با سایر قدرتها و بدون توجه به بحث FATF و تحریمهای آمریکا یا اروپا اقدام به توسعه روابط با ایران خواهند کرد، خیالی بیش نیست.
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #سیاست_خارجی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
اولویتهای اعلامی سیاست خارجی و حل مسائل اقتصادی
👤 دکتر عباس آخوندی
✍️ شرط لازم ولی ناکافی حل مسائل اقتصادی کشور، استقرار ثبات و پایانبخشی به وضعیت بیثباتی و عدم قطعیت حاکم بر فضای عمومی حکمرانی در کشور است.
✍️ آقای وزیر خارجه اعلام کردند که اولویتهای سیاست خارجی به ترتیب عبارتند از: منطقه پیرامونی، گسترش حوزه دیپلماسی، توسعه روابط با دوستان دوران سخت و توسعه روابط با قدرتهای نوظهور.
✍️ ارتباط با اروپا در صورت تمایل طرف مقابل و اصلاح سیاست خود مورد پذیرش خواهد بود و رابطه با آمریکا در حد مدیریت تنش خواهد بود.
✍️ این اولویتگذاری در ابتدا بهظاهر منطقی بهنظر میرسد. لیکن، تمام آن بر یک خطای تحلیلی بنیادین استوار است و آن، این است که این تحلیل، واقعیت بههمپیوستگی ارتباطات بینالمللی کشورها (INTERCONNECTEDNESS) و مفهوم جهانیشدن را مورد غفلت قرار داده و روابط بینالملل را بهصورت روابط از همگسیخته و منفرد مبنا قرار داده است و فراتر آنکه آغشته به توهم است.
✍️ حال اینکه امنیت و روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در سطح جهان بهشدت بههم پیوسته است و امکان تجزیه آنها بهصورتی که اعلام شده است، اساسا وجود ندارد و باز فراتر آنکه مبتنی بر هیچ تصویر درستی از قدرت و موقعیت ایران در جهان نیست.
✍️ سیاستهای اعلامی انسجام درونی ندارند، با واقعیت ایران و منطقه سازگار نیستند، اساسا سیاست نیستند و بیشتر لیستی از آرزوها و خیالات هستند.
✍️ سالهاست ما در ایران اعلام میکنیم که امنیت منطقه باید در اختیار کشورهای منطقه و بدون دخالت قدرت بیرونی باشد. آیا این خواسته و سیاست سایر کشورهای منطقه نیز هست؟ پس اولویت نخست، جز طرح یک شعار یا آرزو چیز دیگری نیست.
✍️ اولویتهای بعدی نیز به همین سیاق هستند. تصور آنکه آنان مستقل از روابطشان با سایر قدرتها و بدون توجه به بحث FATF و تحریمهای آمریکا یا اروپا اقدام به توسعه روابط با ایران خواهند کرد، خیالی بیش نیست.
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #سیاست_خارجی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
September 7, 2024
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:
پیوند ناممکن شرق
👤 پویا جبلعاملی
✍️ وزیر خارجه محترم دولت چهاردهم، در روزهای نخستین کاری خود بارها بر اولویت شرق در سیاست خارجی کشور تاکید داشتند!
✍️ آیا از سیاست خارجی سالهای گذشته عایدی برای کشور و شهروندانش حادث شده که باید در بر همان پاشنه بچرخد؟ آیا قرار نبوده دولت پزشکیان اولویتها را تغییر دهد تا راه تازهای باز شود؟
✍️ دیپلماتها و استراتژیستهای ما نهایت شرق را چه میبینند که حاضرند اولویت و سرنوشت کشور را به آن گره زنند؟
✍️ روسیه پیوندهای خود را با غرب از دست داده و هر روز بیشتر به چین و هند متکی میشود.
✍️ غرب نیز تکلیفش با روسیه مشخص است و آن هم بازآفرینی مدل شبه جنگ سرد است.
✍️ چین هم در حال کاهش پیوند اقتصادی خود با غرب است و همزمان این کاهش را با تجارت و سرمایهگذاری با کشورهای در حال توسعه در آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین جبران میکند.
✍️ بزرگترین برندگان اما آنهایی هستند که توانستهاند دل هر دو جبهه را ببرند و متاسفانه رقبای منطقهای ما در این لیگ قرار دارند؛ از کشورهای عربی حوزه خلیجفارس بگیر تا ترکیه.
✍️ چرا ما نمیتوانیم جزو این لیگ باشیم؟ مگر نه آن است که استقلال مورد ادعای ما دقیقا باید بهگونهای باشد که با شعار «نه شرقی و نه غربی» جزو سران این لیگ باشیم؟
✍️ چرا رقبای منطقهای ما بهتر میتوانند «نه شرقی و نه غربی» را اجرا کنند و ضمن حفظ استقلال خود، رفاه شهروندانشان را با چنین دیپلماسی حداکثر کنند؟
✍️ چرا باید استقلال ما، اقتصاد ما، رفاه فرزندان ما، پای اولویت شرقی ذبح شود؟
✍️ اگر غرب، مدعی لیبرال دموکراسی و آزادی و حقوق بشر است و اینها، مایه همبستگی و تشکیل یک جبهه واحد برای آن است، شرق امروز هیچ دلیل و بهانه و حرف مشترکی برای خود ندارد، به جز دشمنی با غرب.
✍️ زمانی که شرق مسلح به ایدئولوژی و کمونیسم بود راه به جایی نبرد، اکنون که اقماری وجود دارند که هر یک نژاد و فرهنگ خود را برتر میدانند، تکلیف مشخص است و ما کجای داستانیم؟
✍️ در خودبرتربینی ذاتی چینیها و روسها، ما هیچ جایگاهی نداریم به جز نقش ایفا کردن در نقشهای که برای ما جور کردهاند و هیچکدام از آنان حتی به حساسترین مسائل ما، مانند جزایر سه گانه حداقل احترامی نیز نمیگذارند.
✍️ نقشهای که یک بار ما را به جنگ اوکراین میکشاند و بار دیگر مرز مشترکمان با ارمنستان را تهدید میکند.
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #شرق #غرب #روسیه #چین #سیاست_خارجی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
پیوند ناممکن شرق
👤 پویا جبلعاملی
✍️ وزیر خارجه محترم دولت چهاردهم، در روزهای نخستین کاری خود بارها بر اولویت شرق در سیاست خارجی کشور تاکید داشتند!
✍️ آیا از سیاست خارجی سالهای گذشته عایدی برای کشور و شهروندانش حادث شده که باید در بر همان پاشنه بچرخد؟ آیا قرار نبوده دولت پزشکیان اولویتها را تغییر دهد تا راه تازهای باز شود؟
✍️ دیپلماتها و استراتژیستهای ما نهایت شرق را چه میبینند که حاضرند اولویت و سرنوشت کشور را به آن گره زنند؟
✍️ روسیه پیوندهای خود را با غرب از دست داده و هر روز بیشتر به چین و هند متکی میشود.
✍️ غرب نیز تکلیفش با روسیه مشخص است و آن هم بازآفرینی مدل شبه جنگ سرد است.
✍️ چین هم در حال کاهش پیوند اقتصادی خود با غرب است و همزمان این کاهش را با تجارت و سرمایهگذاری با کشورهای در حال توسعه در آسیا و آفریقا و آمریکای لاتین جبران میکند.
✍️ بزرگترین برندگان اما آنهایی هستند که توانستهاند دل هر دو جبهه را ببرند و متاسفانه رقبای منطقهای ما در این لیگ قرار دارند؛ از کشورهای عربی حوزه خلیجفارس بگیر تا ترکیه.
✍️ چرا ما نمیتوانیم جزو این لیگ باشیم؟ مگر نه آن است که استقلال مورد ادعای ما دقیقا باید بهگونهای باشد که با شعار «نه شرقی و نه غربی» جزو سران این لیگ باشیم؟
✍️ چرا رقبای منطقهای ما بهتر میتوانند «نه شرقی و نه غربی» را اجرا کنند و ضمن حفظ استقلال خود، رفاه شهروندانشان را با چنین دیپلماسی حداکثر کنند؟
✍️ چرا باید استقلال ما، اقتصاد ما، رفاه فرزندان ما، پای اولویت شرقی ذبح شود؟
✍️ اگر غرب، مدعی لیبرال دموکراسی و آزادی و حقوق بشر است و اینها، مایه همبستگی و تشکیل یک جبهه واحد برای آن است، شرق امروز هیچ دلیل و بهانه و حرف مشترکی برای خود ندارد، به جز دشمنی با غرب.
✍️ زمانی که شرق مسلح به ایدئولوژی و کمونیسم بود راه به جایی نبرد، اکنون که اقماری وجود دارند که هر یک نژاد و فرهنگ خود را برتر میدانند، تکلیف مشخص است و ما کجای داستانیم؟
✍️ در خودبرتربینی ذاتی چینیها و روسها، ما هیچ جایگاهی نداریم به جز نقش ایفا کردن در نقشهای که برای ما جور کردهاند و هیچکدام از آنان حتی به حساسترین مسائل ما، مانند جزایر سه گانه حداقل احترامی نیز نمیگذارند.
✍️ نقشهای که یک بار ما را به جنگ اوکراین میکشاند و بار دیگر مرز مشترکمان با ارمنستان را تهدید میکند.
#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #شرق #غرب #روسیه #چین #سیاست_خارجی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
September 9, 2024
راه دراز سیاست خارجی تا تولید ثروت
🔹سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، طی برنامهای که برای اخذ رأی صلاحیت به نمایندگان پارلمان ارائه کرد، از تولید و ارتقای ثروت ملی همراستا با امنیت ملی و عزت ملی سخن به میان آورد.
🔹واژهای کمبسامد در ادبیات سیاست خارجی ایران که متاثر از تغییرات شگرف اقتصاد سیاسی بینالمللی و مسالهمحور شدن موضوعات مهم کشور به متغیرها و شاخصهای اقتصادی بهعنوان موتور محرک کنش در محیطهای منطقهای و بینالمللی، در کانون توجه –آنهم پس از دههها تاخیر- قرار گرفته است.
🔹عراقچی در برنامه پیشنهادی خود به عنوان نقشه راه چهارساله تاکید میکند: بسترسازی برای ارتقای ثروت ملی، یکی از ماموریتهای اصلی سیاست خارجی دولت چهاردهم است که بدون آن انجام دیگر ماموریتها، بهآسانی امکانپذیر نیست.
🔹این یادداشت با تبیین پنجحوزه موضوعی اقتصاد سیاسی بینالمللی، برنامه پیشنهادی وزیر خارجه برای ارتقای ثروت ملی را نقد و این گزاره را مطرح کرده که راه دور و درازی تا تحقق عملیاتی تولید ثروت پیشروی جمهوری اسلامی ایران است.
🔹در این چارچوب، جمهوری اسلامی ایران در پنج حوزه مذکور نتوانسته است به طراحی و اجرایی کردن سیاست خارجی اقتصادمحور در سطوح منطقهای و بینالمللی دست یابد.
🔹این پنج حوزه موضوعی عبارتند از: تجارت بینالملل، مالیه بینالملل، شرکتهای چندملیتی، روابط شمال-جنوب و هژمونی.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ایران #سیاست_خارجی #دولت_چهاردهم #عراقچی #ثروت_ملی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، طی برنامهای که برای اخذ رأی صلاحیت به نمایندگان پارلمان ارائه کرد، از تولید و ارتقای ثروت ملی همراستا با امنیت ملی و عزت ملی سخن به میان آورد.
🔹واژهای کمبسامد در ادبیات سیاست خارجی ایران که متاثر از تغییرات شگرف اقتصاد سیاسی بینالمللی و مسالهمحور شدن موضوعات مهم کشور به متغیرها و شاخصهای اقتصادی بهعنوان موتور محرک کنش در محیطهای منطقهای و بینالمللی، در کانون توجه –آنهم پس از دههها تاخیر- قرار گرفته است.
🔹عراقچی در برنامه پیشنهادی خود به عنوان نقشه راه چهارساله تاکید میکند: بسترسازی برای ارتقای ثروت ملی، یکی از ماموریتهای اصلی سیاست خارجی دولت چهاردهم است که بدون آن انجام دیگر ماموریتها، بهآسانی امکانپذیر نیست.
🔹این یادداشت با تبیین پنجحوزه موضوعی اقتصاد سیاسی بینالمللی، برنامه پیشنهادی وزیر خارجه برای ارتقای ثروت ملی را نقد و این گزاره را مطرح کرده که راه دور و درازی تا تحقق عملیاتی تولید ثروت پیشروی جمهوری اسلامی ایران است.
🔹در این چارچوب، جمهوری اسلامی ایران در پنج حوزه مذکور نتوانسته است به طراحی و اجرایی کردن سیاست خارجی اقتصادمحور در سطوح منطقهای و بینالمللی دست یابد.
🔹این پنج حوزه موضوعی عبارتند از: تجارت بینالملل، مالیه بینالملل، شرکتهای چندملیتی، روابط شمال-جنوب و هژمونی.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #ایران #سیاست_خارجی #دولت_چهاردهم #عراقچی #ثروت_ملی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
September 14, 2024
❌ بنیادیترین نقصان سیاست خارجی ایران چیست؟ / اقتصاد ایران در کوران راهروهای تولید، سرمایهگذاری و فناوری جهان نیست؛ ما کجائیم؟
دکتر محمود سریعالقلم
🔺یکی از مفاهیمی که از اقتصاد و کارآفرینی به متون سیاست خارجی و روابط بینالملل وارد شده است، Hedging است. به جز چند کشور، اکثریت کشورهای جهان با فکر، مشورت، محاسبه، برنامهریزی و آیندهنگری، این مفهوم را بهکار گرفتهاند.
🔺از امارات تا چین، از مکزیک تا هند، از قطر تا برزیل، از عمان تا اندونزی، عموما مفهوم Hedging را کانون حکمرانی قرار دادهاند.
🔺در این جهان چند قطبی اقتصاد و سیاست، همه درحال افزایش آلترناتیوها، گسترش فرصتها، ایجاد کثرت در منابع واردات و صادرات و سرمایهگذاری، تنوع منابع تامین اسلحه، کاهش ریسک و مخاطرات، تنوع استراتژیهای تامین منافع و امنیت ملی و وسیعتر کردن دوایر تحرک و اثرگذاری در روابط خارجی هستند.
🔺موفقترین کشور غیر غربی جهان در Hedging، امارات متحده عربی است. نه دیپلماسی انرژی با مسکو را فراموش کرده، و نه خرید سهام قابل توجه از صنعت باتریسازی چین را، نه ابتیاع یک کارخانه تولید تسلیحاتی برزیلی را، نه سرمایهگذاری مالی در غرب اروپا را و نه Silicon Valley را. مانند آنها که وقتی در بورس سرمایهگذاری میکنند بهصورت Portfolio investment عمل میکنند.
🔺معلوم نیست سیاست خارجی ایران در عرصههای اقتصادی و سیاسی، Hedging دارد یا خیر؟ کدام کالا، فرآورده یا خدمات ایران، در اقتصاد منطقهای یا بینالمللی، خاص و ممتاز است و مصرفکنندگان خارجی به آنها وابستهاند؟
🔺زعفران اسپانیا، پتروشیمی عربستان، خاویار روسیه، نفت عراق، پسته آمریکا، فرش هند و گاز قطر به وفور یافت می شوند و سهم ایران از بازار جهانی را کاهش دادهاند.
🔺در جهان امروز، شرکتها و کشورها تلاش میکنند دیگران را در مزیتی که در اختیار دارند به خود وابسته کنند: کارگر ارزان در ویتنام، پیچیدهترین تشکیلات تولید تراشه در تایوان، سوبسید انرژی و اجاره در چین، مالیات بسیار پایین شرکتها در تگزاس، فضای کسبوکار مساعد در امارات نسبت به دیگر کشورهای عربی خلیجفارس، فرصت سرمایهگذاریهای فراوان در ترکیه، همکاریهای فناوری در کره جنوبی و ژاپن.
🔺عموما همه در حال ایجاد آلترناتیو و بهرهبرداری از فرصتهای ممکن و افزایش Leverage یا اهرم هستند.
🔺اقتصاد ایران تاکنون چنین استراتژی درازمدتی را با توجه به سرمایهها و مزیتهای فراوان کشور ایجاد نکرده است. اقتصاد ایران در کوران راهروهای تولید، سرمایهگذاری و فناوری جهان نیست. جدول بالا معرف جهتگیری سرمایهگذاریها در دهۀ 2020 است.
🔺در عرصه سیاسی نیز، Hedging ایران بسیار محدود است. شاید بشود ادعای علمی کرد که ایران با هیچ کشوری، روابط دوجانبه بههم تنیده درازمدت متقابل همهجانبه با دوام استراتژیک ندارد.
🔺با تعدادی کشور دوست است و رفت و آمد دارد؛ ولی وفاداری و پایبندی آنها هنگام بحران یا خطر، قابل اطمینان نیست.
🔺به نظر میرسد در عرصه سیاسی، آنهایی که با ایران دوست هستند بیشتر سنت «دوری و دوستی» را برگزیدهاند. Hedging و Leverage ایران بیشتر در مدارهای نظامی و در جهت بازدارندگی و با پشتوانه مکتب امنیتی و اندیشه Keeping enemies at bay است.
🔺به یک معنا، سیاست خارجی ایران، از Leverage نظامی و امنیتی بهرهمند است و آن هم با احتیاط مدیریت میشود.
🔺کشوری موفق است که حکمرانان آن به لحاظ وسعت اندیشه و برنامهریزی، 50سال از جامعه جلوتر باشند.
🔺در سال2050 جهان چگونه خواهد بود؟ احتمالا در آن موقع، ثروت امارات 15میلیون نفری از 2تریلیون دلار فراتر خواهد رفت و گستردگی و تکثر Hedging آن، دهها بلکه صدها برابر خواهد شد.
🔺همین طور در آن موقع، عربستان با جمعیت 50میلیون نفری از تولید ناخالص داخلی 3تریلیون دلاری بهرهمند خواهد بود. با این ثروت و تنوع عربستان، امارات و قطر یا Leverage آنها در فناوری، انرژی و قدرت مالی، بسیاری از کشورهای کوچک و بزرگ منطقه از جمله مصر قابل تصور 160میلیون نفری در آن موقع یا پاکستانی که جمعیت آن به 370میلیون نفر در سال 2050خواهد رسید، تحت نفوذ ساختاری ریاض، ابوظبی و دوحه خواهند بود.
🔺کشوری که ثروت تولید نکند و به فکر 30سال آینده نباشد، چگونه میتواند صرفا خود را مدیریت کند؟ قدرت و نفوذ در مرحلهای بالاتر و به مراتب چالشیتر هستند.
🔺سیاست خارجی ایران با توجه به تحولات سریع فناوری و تولید ثروت منطقهای و جهانی، نیازمند یک استراتژی Hedging است که تمام شاخههای اقتصادی، نظامی، مالی، سیاسی و فناوری را داشته باشد.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #سیاست_خارجی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
دکتر محمود سریعالقلم
🔺یکی از مفاهیمی که از اقتصاد و کارآفرینی به متون سیاست خارجی و روابط بینالملل وارد شده است، Hedging است. به جز چند کشور، اکثریت کشورهای جهان با فکر، مشورت، محاسبه، برنامهریزی و آیندهنگری، این مفهوم را بهکار گرفتهاند.
🔺از امارات تا چین، از مکزیک تا هند، از قطر تا برزیل، از عمان تا اندونزی، عموما مفهوم Hedging را کانون حکمرانی قرار دادهاند.
🔺در این جهان چند قطبی اقتصاد و سیاست، همه درحال افزایش آلترناتیوها، گسترش فرصتها، ایجاد کثرت در منابع واردات و صادرات و سرمایهگذاری، تنوع منابع تامین اسلحه، کاهش ریسک و مخاطرات، تنوع استراتژیهای تامین منافع و امنیت ملی و وسیعتر کردن دوایر تحرک و اثرگذاری در روابط خارجی هستند.
🔺موفقترین کشور غیر غربی جهان در Hedging، امارات متحده عربی است. نه دیپلماسی انرژی با مسکو را فراموش کرده، و نه خرید سهام قابل توجه از صنعت باتریسازی چین را، نه ابتیاع یک کارخانه تولید تسلیحاتی برزیلی را، نه سرمایهگذاری مالی در غرب اروپا را و نه Silicon Valley را. مانند آنها که وقتی در بورس سرمایهگذاری میکنند بهصورت Portfolio investment عمل میکنند.
🔺معلوم نیست سیاست خارجی ایران در عرصههای اقتصادی و سیاسی، Hedging دارد یا خیر؟ کدام کالا، فرآورده یا خدمات ایران، در اقتصاد منطقهای یا بینالمللی، خاص و ممتاز است و مصرفکنندگان خارجی به آنها وابستهاند؟
🔺زعفران اسپانیا، پتروشیمی عربستان، خاویار روسیه، نفت عراق، پسته آمریکا، فرش هند و گاز قطر به وفور یافت می شوند و سهم ایران از بازار جهانی را کاهش دادهاند.
🔺در جهان امروز، شرکتها و کشورها تلاش میکنند دیگران را در مزیتی که در اختیار دارند به خود وابسته کنند: کارگر ارزان در ویتنام، پیچیدهترین تشکیلات تولید تراشه در تایوان، سوبسید انرژی و اجاره در چین، مالیات بسیار پایین شرکتها در تگزاس، فضای کسبوکار مساعد در امارات نسبت به دیگر کشورهای عربی خلیجفارس، فرصت سرمایهگذاریهای فراوان در ترکیه، همکاریهای فناوری در کره جنوبی و ژاپن.
🔺عموما همه در حال ایجاد آلترناتیو و بهرهبرداری از فرصتهای ممکن و افزایش Leverage یا اهرم هستند.
🔺اقتصاد ایران تاکنون چنین استراتژی درازمدتی را با توجه به سرمایهها و مزیتهای فراوان کشور ایجاد نکرده است. اقتصاد ایران در کوران راهروهای تولید، سرمایهگذاری و فناوری جهان نیست. جدول بالا معرف جهتگیری سرمایهگذاریها در دهۀ 2020 است.
🔺در عرصه سیاسی نیز، Hedging ایران بسیار محدود است. شاید بشود ادعای علمی کرد که ایران با هیچ کشوری، روابط دوجانبه بههم تنیده درازمدت متقابل همهجانبه با دوام استراتژیک ندارد.
🔺با تعدادی کشور دوست است و رفت و آمد دارد؛ ولی وفاداری و پایبندی آنها هنگام بحران یا خطر، قابل اطمینان نیست.
🔺به نظر میرسد در عرصه سیاسی، آنهایی که با ایران دوست هستند بیشتر سنت «دوری و دوستی» را برگزیدهاند. Hedging و Leverage ایران بیشتر در مدارهای نظامی و در جهت بازدارندگی و با پشتوانه مکتب امنیتی و اندیشه Keeping enemies at bay است.
🔺به یک معنا، سیاست خارجی ایران، از Leverage نظامی و امنیتی بهرهمند است و آن هم با احتیاط مدیریت میشود.
🔺کشوری موفق است که حکمرانان آن به لحاظ وسعت اندیشه و برنامهریزی، 50سال از جامعه جلوتر باشند.
🔺در سال2050 جهان چگونه خواهد بود؟ احتمالا در آن موقع، ثروت امارات 15میلیون نفری از 2تریلیون دلار فراتر خواهد رفت و گستردگی و تکثر Hedging آن، دهها بلکه صدها برابر خواهد شد.
🔺همین طور در آن موقع، عربستان با جمعیت 50میلیون نفری از تولید ناخالص داخلی 3تریلیون دلاری بهرهمند خواهد بود. با این ثروت و تنوع عربستان، امارات و قطر یا Leverage آنها در فناوری، انرژی و قدرت مالی، بسیاری از کشورهای کوچک و بزرگ منطقه از جمله مصر قابل تصور 160میلیون نفری در آن موقع یا پاکستانی که جمعیت آن به 370میلیون نفر در سال 2050خواهد رسید، تحت نفوذ ساختاری ریاض، ابوظبی و دوحه خواهند بود.
🔺کشوری که ثروت تولید نکند و به فکر 30سال آینده نباشد، چگونه میتواند صرفا خود را مدیریت کند؟ قدرت و نفوذ در مرحلهای بالاتر و به مراتب چالشیتر هستند.
🔺سیاست خارجی ایران با توجه به تحولات سریع فناوری و تولید ثروت منطقهای و جهانی، نیازمند یک استراتژی Hedging است که تمام شاخههای اقتصادی، نظامی، مالی، سیاسی و فناوری را داشته باشد.
🔗متن کامل
#دنیای_اقتصاد #سیاست_خارجی
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
October 28, 2024
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:
تأملی در چرایی وخامت روابط ایران و آلمان
👤 بهزاد احمدی
✍️ چند سالی است که روابط دو کشور که از سابقهای طولانی و خاطراتی خوب بهره میبرد رو به وخامت گذاشته، تا حدی که امروز به گفته وزیر خارجه آلمان، «روابط دیپلماتیک ما در حال حاضر به پایینترین حد خود رسیده است.»
✍️ واکنش خشمگینانه برلین به اعدام جمشید شارمهد و بستن تمام کنسولگریهای ایران در آلمان، تنها یکی از تازهترین اقدامات این کشور علیه ایران در دو سال اخیر است.
✍️ نگاه دقیقتر به دلایل احتمالی این وخامت بیش از همه به بحران اوکراین و نقش ادعایی ایران در این بحران بازمیگردد.
✍️ آلمان بر این باور است منافع امنیتیاش با حمایت ادعایی موشکی و پهپادی ایران از روسیه در جنگ اوکراین یا عملیاتهای امنیتی ادعایی در خاک اروپا، تحت تاثیر مستقیم اقدامات جمهوری اسلامی قرار گرفته است.
✍️ پویایی مهم دیگر در سیاست داخلی آلمان بهویژه در قبال ایران به قدرت رسیدن ایرانیتبارانی در تمام احزاب آلمانی جریان اصلی نظیر SPD ،CDU ،FDP، سبزها و غیره است که رسما اپوزیسیون جمهوری اسلامی هستند و با حضور در بوندس تاگ و در رأس احزاب مذکور بر آرای سیاستمداران آلمانی و نمایندگان پارلمان این کشور تاثیر بسیار میگذارند.
✍️ نقش و تاثیر لابی اسرائیل در آلمان علیه ایران نیز حائز اهمیت بالاست.
✍️ شاید بتوان توصیه کرد همانند آمریکا، مدیریت تخاصم با آلمان نیز به دستور کار دستگاه سیاست خارجی ایران تبدیل شود.
#دنیای_اقتصاد #آلمان #سیاست_خارجی #سرمقاله
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
تأملی در چرایی وخامت روابط ایران و آلمان
👤 بهزاد احمدی
✍️ چند سالی است که روابط دو کشور که از سابقهای طولانی و خاطراتی خوب بهره میبرد رو به وخامت گذاشته، تا حدی که امروز به گفته وزیر خارجه آلمان، «روابط دیپلماتیک ما در حال حاضر به پایینترین حد خود رسیده است.»
✍️ واکنش خشمگینانه برلین به اعدام جمشید شارمهد و بستن تمام کنسولگریهای ایران در آلمان، تنها یکی از تازهترین اقدامات این کشور علیه ایران در دو سال اخیر است.
✍️ نگاه دقیقتر به دلایل احتمالی این وخامت بیش از همه به بحران اوکراین و نقش ادعایی ایران در این بحران بازمیگردد.
✍️ آلمان بر این باور است منافع امنیتیاش با حمایت ادعایی موشکی و پهپادی ایران از روسیه در جنگ اوکراین یا عملیاتهای امنیتی ادعایی در خاک اروپا، تحت تاثیر مستقیم اقدامات جمهوری اسلامی قرار گرفته است.
✍️ پویایی مهم دیگر در سیاست داخلی آلمان بهویژه در قبال ایران به قدرت رسیدن ایرانیتبارانی در تمام احزاب آلمانی جریان اصلی نظیر SPD ،CDU ،FDP، سبزها و غیره است که رسما اپوزیسیون جمهوری اسلامی هستند و با حضور در بوندس تاگ و در رأس احزاب مذکور بر آرای سیاستمداران آلمانی و نمایندگان پارلمان این کشور تاثیر بسیار میگذارند.
✍️ نقش و تاثیر لابی اسرائیل در آلمان علیه ایران نیز حائز اهمیت بالاست.
✍️ شاید بتوان توصیه کرد همانند آمریکا، مدیریت تخاصم با آلمان نیز به دستور کار دستگاه سیاست خارجی ایران تبدیل شود.
#دنیای_اقتصاد #آلمان #سیاست_خارجی #سرمقاله
✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
November 4, 2024