⚡️ҚУРБОНЛИККА ОИД КЎП ТАКРОРЛАНАЁТГАН САВОЛ-ЖАВОБЛАР (2-қисм)

❓Эҳсон учун олинган жонлиқни қурбонликка сўйса бўладими?
❓Қурбонлик гўштини ярмини ўзимизга олиб қолсак бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳайвонни сўйгандан кейин гўштнинг килосига ҳисоблаб берса, қурбонликка ўтадими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик гўштини сотиш мумкин эмасми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилишга маблағимиз бор, лекин пул кўринишида эмас.
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилишни ният қилган киши тирноқ ва сочларини олмаслиги керакми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Маблағим нисоб миқдорига етмаган. Қурбонлик қилиш учун пул йиғиб қўйган эдим. Леким амакимнинг оиласидагилар касал ва қарзлари бор. Шунга пулни уларга берсам бўладими? Бунда қай бирида савоб кўпроқ? Қурбонлик қилишимми ёки амакимга беришимми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Бир неча киши битта қўй сўйиши мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилишни вожиб қиладиган бойликнинг миқдори қандай ҳисобланади?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қулоғи белги учун кесилган соғлом қўйни қурбонлик қилиш мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ҳайвон сотиб олинганидан сўнг касал бўлиб қолса уни қурбонлик қилса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик гўштидан ўзга дин вакилларига ҳам бериш мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Намоз ўқимаса қурбон ҳайитида қилган қурбонлиги қабул бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

ҚАЙСИ БИРИНИ ҚУРБОНЛИК ҚИЛИШ АФЗАЛ?
#қурбонлик

❓736-CАВОЛ: Эркак ёки урғочи ҳайвонлардан қайси бирини қурбонлик қилиш афзал?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Аслида, қурбонлик учун эркак ҳайвон бўлсин, урғочи бўлсин гўшти кўпроғи афзал ҳисобланади. Чунки бунда камбағаллар учун манфаат бор. Қолаверса, баъзи ҳадисларда қурбонлик учун аталган ҳайвон охиратда қурбонлик қилувчининг маркаби бўлиши, қурбонлик бу дунёда қанча катта бўлса, охиратда ҳам қурбонлик қилувчига шунча яхши экани таъкидланган (Мулла Али ал-Қори, “Мирқотул-мафотиҳ” китоби).

Агар қурбонлик қилинадиган ҳайвонларнинг эркак ва урғочиси гўштининг кўп-озлигида ва қийматида тенг бўлса, гўшти ширинроғи афзал бўлади. Шунга кўра, қиймати ва гўшти тенг бўлган қўйлар орасида соғлиқ қўйдан қўчқор афзал саналади. Чунки қўчқорнинг гўшти ширин бўлади. Қорамолда эса, ғунажин буқадан афзал саналади. Чунки унинг гўшти ширин бўлади. Туяда ҳам эркагидан кўра урғочисини қурбонлик қилингани афзалдир (Бурҳониддин ибн Моза, “Ал-Муҳийт ал-Бурҳоний” китоби). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

ҚУРБОНЛИК ҚИЛИШДАН АВВАЛ ТАОМЛАНМАСЛИК
#қурбонлик

❓737-CАВОЛ: Қурбон ҳайити куни қурбонлик қилишдан аввал бирор нарса емай туришнинг диний асоси борми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Қурбонлик қиладиган киши қурбонлик қилишдан аввал бирор нарса емай туриши Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг муборак суннатларидир. Бурайда разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда шундай дейилади:

"كَانَ النَّبِيُّ صلَّى الله عليه وسلَّم لَا يَخْرُجُ يَوْمَ الفِطْرِ حَتَّى يَطْعَمَ، وَلَا يَطْعَمُ يَوْمَ الأَضْحَى حَتَّى يُصَلِّيَ"
وفي روايةٍ: «وَلَا يَطْعَمُ يَوْمَ النَّحْرِ حَتَّى يَذْبَحَ» وزاد أحمد وغيرُه: «فَيَأْكُلَ مِنْ أُضْحِيَتِهِ»

“Набий саллаллоҳу алайҳи васаллам Рамазон ҳайити куни таом емасдан олдин намозга чиқмас эдилар. Қурбон ҳайити куни эса намозни ўқиб бўлмагунча бирор нарса емас эдилар”, дейилган (Имом Термизий ривояти).

Бошқа ривоятда: “Қурбонлик куни жонлиқ сўйгунларига қадар бирор нарса емас эдилар”, дейилган бўлса, Имом Аҳмад ва бошқаларнинг ривоятида: “Қурбонлик учун сўйган жонлиқларидан таомланар эдилар”, дейилган.

Шунга кўра уламоларимиз, қурбонлик қилмоқчи бўлган киши қурбон ҳайити куни то ийд намозини адо этиб, жонлиқни сўйиб, унинг гўштидан таом тайёрлаб емагунича бирор нарса тановул қилмай туриши мустаҳаб эканини таъкидлашган. Агар қурбонлик қилмайдиган киши бўлса, бу ишда ихтиёрлидир (Мулла Али ал-Қори, “Мирқотул-мафотиҳ” китоби).

Набий алайҳиссаломнинг ушбу суннатларидан кўзланган ҳикмат борасида уламолар турли фикр билдирганлар. Баъзи уламоларга кўра, Набий алайҳиссалом бу билан фақир саҳобалар билан тенг таомланишни мақсад қилганлар. Чунки суффа аҳлидан бўлган саҳобаларнинг ўша даврларда ейдиган таомлари йўқ эди. Улар қурбонлик қилган мусулмонларнинг берган таомларидан қорин тўйғазар эдилар. Шунингдек, бунда Аллоҳ таолога шукроналик маъноси ҳам бор. Чунки ўша кунги биринчи тановул қиладиган таоми қурбонлик ибодатидан ҳосил бўлган таом бўлса, Аллоҳ таолонинг ушбу ибодатни жорий қилиб, бандани бу дунёда ҳам охиратда ҳам неъматлантиришига шукр қилади. Қолаверса, бу билан Аллоҳ таолонинг қуйидаги буйруғига амал қилган бўлади:

﴿فَكُلُواْ مِنۡهَا وَأَطۡعِمُواْ ٱلۡبَآئِسَ ٱلۡفَقِيرَ ﴾ (الحج 28)

“Бас, ундан (қурбонлик гўштидан) ўзларингиз ҳам еяверингиз, бечора камбағалларга ҳам едирингиз!” (Ҳаж сураси, 28-оят). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

#Видеолавҳа

51. ЎЛИМИ ЯҚИНЛАШГАН КИШИ ҲУЗУРИДА

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗 Улашинг: @diniysavollar

Ақл юргизадиган кишилар учун аломатлар бордир

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗 Улашинг: @diniysavollar

⚡️ҚУРБОНЛИККА ОИД КЎП ТАКРОРЛАНАЁТГАН САВОЛ-ЖАВОБЛАР (3-қисм)

❓"Ўғил кўрсам иккита қўй сўяман" дейилса, назр ҳисобланадими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ақиқа ёки қурбонлик қўйининг гўштини тарозуга тортиб олса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Иккита фарзандга битта ақиқа қилса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓1. Икки-уч киши пул ташлашиб, қурбонлик учун битта қўчқор сўйсак бўладими?
❓2. Қурбонликни ярмини тарқатиб, ярмини ўзимизга олсакчи, бу ҳам жоизми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Пайғамбаримиз Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва салламга атаб қурбонлик учун қўй сўйиш мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Ақиқа ва Ҳайитнинг қурбонлигини битта қилса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓1 та қорамолни қурбонлик сингари 3-4 нафар фарзанд номидан ақиқа деб сўйса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Закот берган инсон қурбонликда қўй сўйдириши ҳам керакми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Баданида қўтири бор жонлиқни қурбонлик учун сўйиш мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Туя ва сигирга бир киши қурбонлик, яна бири назр, яна бири ақиқа, яна бири нафл ниятида қўшилса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қулоғи ёки думига нуқсон етган ҳайвонни қурбонлик учун сўйиш мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Тиши тўкилиб кетган ҳайвонни қурбонлик қилиш жоизми?
💬 Жавоб: Бу ерда

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

ВАКИЛЛИК ЙЎЛИ БИЛАН ҚУРБОНЛИК ҚИЛСА БЎЛАДИМИ?
#қурбонлик

❓738-CАВОЛ: Вакиллик йўли билан қурбонлик қилса бўладими? Ўзи бўлмаган шаҳарда вакил орқали қурбонлик қилиш жоизми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Қурбонлик вожиб бўлган киши имкон қадар ўзи қурбонлик қилгани афзал. Сафардалиги ёки беморлиги сабабли бунинг иложи бўлмаса, қўй топа оладиган бирор кишини топиб, уни сотиб олиш ва қурбонлик қилишга вакил қилиши мумкин. Бунда вакил қилинган киши мусулмон бўлиши шарт ҳисобланади.

Агар бир киши бошқа одамни қурбонликка вакил қилса, жониворни сотиб олиш ва сўйиш вақтида вакил қурбонликни ният қилиши кифоя қилади. Сотиб олишда нархи келишилса кифоя, пулини насия ҳам қилиш мумкин. Телефон ёки бирор восита орқали бирор кишини “мени номимдан қурбонлик қилгин” деб вакил қилса, вакилнинг қурбонлиги унинг номидан ўтади.

"Вакил жонлиқ сотиб олиб, уни қурбонлик қилаётган кишининг номидан сўйиши керак бўлади. Агар жонлиқни сотиб олсаю, вакил қилувчининг номидан уни садақа қилиб юборса ёки қийматини мискинларга тарқатиб юборса, вакил қилувчининг зиммасидан қурбонлик соқит бўлмайди. Чунки қурбонликдан кўзланган мақсад Аллоҳ йўлида жонлиқ қонини оқизишдир. Шундай экан, ундан бошқа савобли амал қурбонликнинг ўрнига ўтмайди” (Аллома Алоуддин Косоний, “Бадоиъус саноиъ” китоби). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

ФОТИҲАНИ ҚАНДАЙ ҚИРОАТ ҚИЛИШ КЕРАК?
#қироат

❓739-CАВОЛ: Арабча ўқишни, тажвид қоидаларини билмаган одам фотиҳани қандай қироат қилиши керак “д” дебми “з” дебми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Аввало ҳар бир мусулмон намозни мукаммал адо этишга ҳаракат қилиши керак. Намозни мукаммаллиги эса қироатни яъни намозда ўқилиши керак бўлган Фотиҳа ва Зам сурани тўғри ўқиш, ҳарфларни тўғри талаффуз қилишга ҳам боғлиқ.

Саволда сўралаётган Фотиҳа сурасининг охирида келадиган Зод ҳарфини ҳам бошқа араб ҳарфлари сингари ўзига хос махражи мавжуд бўлиб, ض ҳарфининг махражи тилдаги тўртинчи махраждир. Бу ҳарфни талаффуз қилиниши айни “д” товуши ёки айни “з” товуши эмас. Балки ض ҳарфи араб тилига хос товушга эга бўлиб, уни тилнинг ўнг ёки чап тарафини уст ва паст жағ тишларига теккизиб чиқарилади.

Демак, бу ва бошқа ўзига хос талаффузни талаб этадиган ҳарфларни тўғри талаффуз қилишни ўрганиш учун ўзингизга яқин ҳудудда жойлашган масжид имом-хатибига мурожаат қилишингиз ёки ҳозирда йўлга қўйилган “Онлайн тажвид дарслари”дан ўрганишингиз мақсадга мувофиқдир. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

#Видеолавҳа

52. НАМОЗДА ОЛДИНГИ САФЛАРНИ ТЎЛДИРИШ ҲАҚИДА

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ЎҚИТУВЧИЛАР ТАРБИЯ ҲАМ БЕРАДИМИ?
#тарбия

❓740-CАВОЛ: Ўқитувчилар болаларни ўқитиш билан бирга уларга тарбия ҳам берадими? "Мен ўқитиб қўйдим бўлди, ота-онаси тарбияласин" дейиши тўғрими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бир бола униб-ўсиб, келажакда жамиятга керакли, комил инсон бўлиб етишишида кўпчиликнинг меҳнати зарур бўлади. Оилада ота-она бўлса, мактабда ўқитувчилардир. Улар бир-бирларига ёрдамчи бўлишлари, ҳамкорлик қилишлари жуда муҳим. Тарбия масаласида ота-она ўқитувчиларга, ўқитувчилар ота-онага ташлаб масъулиятсизлик қилиши жуда катта хатодир. Буни қуйидаги ҳадис мисолида кўришимиз мумкин:

وَعَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: «كُلُّكُمْ رَاعٍ، وَكُلُّكُمْ مَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ: الإِمَامُ رَاعٍ وَمَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ، وَالرَّجُلُ رَاعٍ فِي أَهْلِهِ وَمَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ، وَالْمَرْأَةُ رَاعِيَةٌ فِي بَيْتِ زَوجِهَا وَمَسْؤُولَةًّ عَنْ رَعِيَّتِهَا، وَالخَادِمُ رَاعٍ فِي مَالِ سَيِّدِهِ وَمَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ، وَكُلُّكُمْ رَاعٍ وَمَسْؤُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ». مُتَّفَقٌ عَلَيهِ.

Ибн Умар разияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
“Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Ҳар бирингиз мутасаддидир ва ҳар бирингиз қўл остидагилари учун масъулдир. Имом мутасаддидир ва қўл остидагилари учун масъулдир. Эркак ўз оиласида мутасаддидир ва қўл остидагилари учун масъулдир. Аёл эрининг уйида мутасаддидир ва қўл остидагилари учун масъулдир. Ходим ўз хожасининг мол-мулкида мутасаддидир ва қўл остидагилари учун масъулдир”. Ҳар бирингиз мутасаддидир ва ҳар бирингиз қўл остидагилари учун масъулдир”, деяётганларини эшитдим” Муттафақуқун алайҳ.

Бу ҳадисдан олинадиган фойда: Ҳар бир шахснинг жамият олдидаги масъулияти, ҳар бир эркакнинг аҳли ҳузуридаги масъулияти, ҳар бир аёлнинг эри хонадонидаги масъулияти ва барча инсонларни бошқа кишилар олдидаги масъулияти тушунилади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

УЧ ТОННА ҲОСИЛДАН ЗАКОТ БЕРАМАНМИ?
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Мен бу йил буғдой экиб, уч тонна дон олдим, ундан закот бераманми, агар берилса, қанча берилади?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ҳа, закот берасиз. Деҳқончиликдан бериладиган закотни "ушр", дейилади. "Ушр" — " ўндан бир (1/10)", дегани.
Агар деҳқончилик қилинаётган ерга сув ўз йўлида чиқса, ёки ёмғир қор сувлари билан суғорилса, жами ҳосилнинг ўндан бири (1/10), яъни, 3 тоннадан 300 кг ушр берилади.
Агар сув пулли бўлса ёки турли асбоблар ёрдамида чиқарилса, унда жами ҳосилнинг йигирмадан бири (1/20) берилади. Яъни, 3 тоннадан 150 кг берилади.
Ушр бераётганда харажатларни чиқариб ташламасдан, олинган ҳосилнинг ҳаммасидан ҳисобланади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.

🔗 Улашинг: @diniysavollar

ЎЗ ЖОНИГА ҚАСД ҚИЛИШ
#ҳалол_ҳаром

❓741-CАВОЛ: 5 вакт намоз ўқийман. Рўза тутаман, ўранганман. Ажрашганимга 12 йил бўлди, ўзим хамшира бўлиб ишлайман. 3 кун олдин оилавий келишмовчилик бўлиб қолди. Кечаю кундуз Аллоҳдан солиҳ, такводор ва иймонли инсон билан турмуш қуришимни насиб этишини, шу оилавий жанжаллардан қутулишимни сўрайман, кечадан буён миямга "барибир бахтли бўлолмайман, бу жанжаллардан қутулишни битта йўли дори ичиб ўлиш" деган фикр мени тинч куймаяпти. Илтимос менга маслаҳат беринг.

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Сиз дуоларингизни давом эттиринг. Хусусан, ҳозирги дуолар ижобат бўладиган онларда яхши тилаклар қилинг. Ўзингизни ўлдиришни хаёлингиздан чиқариб юборинг. Чунки бу муаммодан қутилиш эмас, аксинча бир муаммодан қутилиб, катта азобга йўлиқиш бўлади. Чунки ҳадис шарифларда шундай дейилади:

قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ بِشَيْءٍ فِي الدُّنيَا عُذِّبَ بِهِ يَومَ القِيَامَةِ.

“Ким бу дунёда ўзини бирор нарса билан ўлдирса, қиёматда ҳам унга ўша нарса билан азоб берилади” (Имом Бухорий ривояти).

Бошқа бир ҳадисда “Сизлардан олдинги умматдан бўлган бир кишининг баданига тошма тошган эди. Тошма унга озор беравергач камон ўқини қинидан олиб, ярани тирнай бошлади. Ундан чиққан қон тўхтамай оқибатда у киши ўлди. Шунда Аллоҳ таоло: “Бандам шошиб ўзини ўлдирди. Шунинг учун жаннатни унга ҳаром қилдим”, – деди” (Имом Бухорий ривояти). Тавфиқ Аллоҳдан.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

Ғусл жума куни учунми ёки жума намозигами?

Muhammad Ayyub domla HOMIDOV

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗 Улашинг: @diniysavollar

⚡️ҚУРБОНЛИККА ОИД КЎП ТАКРОРЛАНАЁТГАН САВОЛ-ЖАВОБЛАР (4-қисм)

❓Баданида қўтири бор жонлиқни қурбонлик учун сўйиш мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонликни вақти ҳақида тушунча берсангиз?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилгандан кейин қандайдир намоз ўқиладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қайси кунда қурбонлик қилиш афзал?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Мусофирга қурбонлик қилиш вожибми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонликда электр ёки наркоздан фойдаланиш мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик қилинадиган ҳайвоннинг хизматидан фойдаланиш жоизми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қассобга қурбонлик гўштидан ёки терисини иш ҳақи қилиб бериш жоизми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Аёл киши ўз қурбонлигини ўзи сўйса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонликда "Бисмиллаҳ" деса ҳам ўтадими?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик учун сотиб олинган ҳайвонга кейинчалик шерик бўлиш мумкинми?
💬 Жавоб: Бу ерда

❓Қурбонлик гўштидан бойларга берса бўладими?
💬 Жавоб: Бу ерда

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

Жума айёмингиз муборак бўлсин!

Улашинг: @diniysavollar

НАМОЗ ЎҚИМАЙДИГАН КИШИ ҚУРБОНЛИК ҚИЛИШИ МУМКИНМИ?
#қурбонлик

❓742-CАВОЛ: Мени бир танишим соғлиги яхши аммо намоз ўқимайди, рўза тутмайди, мол-мулки қурбонлик қилиш ҳисобига етарли. Эртанги ҳайитда қурбонлик қилмоқчи, қандай бўлади?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Танишингиз қурбонлик қилаверсин. Чунки бой, мусулмон, муқим кишиларга қурбонлик қилиш — вожиб.

Таққослаш учун беш вақт намоз ва Рамазон рўзаси фарз бўлиб, уларнинг савоби қурбонликникидан ҳам кўпроқ. Энг катта савоблар фарзларга берилади. Ваҳоланки ўша беш вақт намозни жамласак, кун давомида бир соатдан ошар ошмас вақтни олади. 24 соатдан 1 соат.

Рамазон рўзаси эса 12 ойда бир ой тутилади.

Тангани бошқа томони шуки, фарзларга бериладиган савоб катта бўлиши билан уларни тарк қилишнинг ҳам гуноҳи катта бўлади. Одам намозни тарк қилиши билан бир кунда беш марта гуноҳга қолади, дегани бу.

Хулоса шуки, мусулмон киши доим динимиздаги фарзу вожиб, суннатларни бажариб юриши ва ҳаромлардан тийилиш керак. Ана шунда комил мусулмон бўлади. Бирини қилиб, бирини қилмай юриш Ислом шариатининг баъзисига ишониб, баъзисига ишонмасликка ўхшаб қолади. Аллоҳ таоло биздан аввалги умматларни огоҳлантириб шундай дейди: "Ёки китоб (Таврот)нинг бир қисмига ишониб, бир қисмини инкор этасизми?! Сизлардан ким шундай қилса, унинг жазоси шу дунёда шарманда бўлишдир. Қиёмат кунида эса, қаттиқ азобга гирифтор бўлурсиз. Аллоҳ (бу) қилмишларингиздан ғофил эмасдир" (Бақара сураси 85-оят).
Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

ЖАНОБАТДАН ПОКЛАНИШ ВА ЖУМА УЧУН БИТТА ҒУСЛ ҚИЛСА БЎЛАДИМИ?
#ғусл

❓743-CАВОЛ: Жума куни жунублиги учун ва жума учун битта ғусл қилса, иккисига ҳам ўтадими ёки алоҳида қиладими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Аллома Ибн Нужайм раҳматуллоҳи алайҳ "Ашбоҳ ва назоир" китобида бундай саволга қуйидагича жавоб берганлар:

قالوا لو اغتسل الجنب يوم الجمعة للجمعة ولرفع الجنابة ارتفعت جنابته وحصل له ثواب غسل الجمعة

Уламолар: "Агар жунуб одам жума ва жанобатдан покланиш учун ғусл қилса, жанобатдан пок бўлади ҳамда жума учун қилинадиган ғуслнинг савобини олади", деганлар. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

#Видеолавҳа

53. ТАҲОРАТНИ БУЗУВЧИ АМАЛЛАР

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗 Улашинг: @diniysavollar

БОЙ БОЛАНИНГ ҚУРБОНЛИК ҚИЛИШИ ВОЖИБ БЎЛАДИМИ?
#қурбонлик

❓744-CАВОЛ: Ёш болани нисобга етадиган моли бўлса, унга қурбонлик қилиш вожиб бўладими?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ҳанафий мазҳабимизга доир мўътабар манбаъларда ёш бола бой бўлса, унинг молидан қурбонлик қилиш вожиб бўлиш ёки бўлмаслиги ҳақида уламоларнинг икки хил фикри машҳур:

Биринчи фикр: Вояга етмаган, бой бўлса, унинг отаси ёки уни ўрнини босувчи киши (бобоси ёки васийси) боланинг молидан қурбонликни адо қилади. Бу ҳақда “Мухтасарул виқоя” китобида шундай дейилган:

وَيُضَحِّي الأَبُ أوْ الوَصِيُّ مِنْ مَالِ طِفْلٍ غَنِيٍ فَيَأْكُلُ الطِفْل مِنْهُ وَمَا يَبْقَى يُبْدَلُ بِمَا يُنْتَفَعُ بِعَيْنِهِ

“Бой боланинг молидан отаси ёки васийи қурбонлик қилади. Бола ундан еса бўлади. Қолганини ўзидан фойдаланадиган нарсага алмаштирилади”.

Ушбу гапга кўра, қурбонликда асосан мол нисобга етгани инобатга олиниб, унда мол эгаси балоғатга етган бўлиши шарт қилинмаган. Шунинг учун ёш бола бой бўлса, унинг молидан қурбонлик қилиш вожиб бўлаверади. Бу ерда мол-мулкнинг эгаси – бола ёшлиги, вояга етмаганлиги сабаб шариат унга эмас, балки унинг отаси ёхуд отасининг ўрнини босувчи кишининг зиммасига боланинг молидан қурбонлик қилишни талаб этади. Сўйилган қурбонликдан бола истеъмол қилиши мумкин. Ортиб қолганини болага фойдали бўлган кийим кечак ёки зарур ашёларга алмаштирилади.

Ушбу қарашни Имом Қудурий, Имом Бурҳониддин Марғилоний каби катта фақиҳларимиз айтишган.

Иккинчи фикр: Мазҳабимизнинг бошқа кўпчилик уламолари эса, бола бой бўлса, унинг молидан отаси ёки ундан бошқа киши қурбонлик қилиши вожиб бўлмайди, дейишган. Мўътабар манбалардан бири “Маваҳибур раҳмон”да шундай дейилади:

لا تجب على طفله الفقير في ظاهر الرواية ولا عن الغني من ماله في أصح ما يفتى به

“Зоҳирур ривояга кўра фавто берилган, энг тўғри гап шуки, кишининг камбағал бўлсин, бой бўлсин вояга етмаган боласининг молидан қурбонлик қилиш вожиб бўлмайди”.

Ушбу фатвони кўпчилик ҳанафий фуқаҳолари қўллаб-қувватлашган. Жумладан, Аллома Қозихон “Шунга фатво берилган” деган бўлсалар, Исбижобий “Кучли гап шудир”, деганлар. “Дуррул-мухтор” ва “Ал-Кофий” китобларининг соҳиблари “Суяниладиган гап шудир”, дея таъкидлаганлар.

Ушбу фатвони қўллаган уламоларимиз, қурбонлик қилиш ибодат экани, ёш болага шариат ибодатларини бажариш мажбурий эмаслигини таъкидлашган. Қолаверса, ушбу гап Имом Абу Ҳанифа раҳимаҳуллоҳдан ҳам нақл қилинганини айтиб ўтишган. “Дурарул-ҳуккам” китобининг соҳиби шундай дейдилар:

وأصح ما يفتى به من التصحيحين عدم الوجوب

“Мазҳабимизда тўғри деб баҳоланган икки хил фатводан энг тўғрироғи, боланинг молидан қурбонлик вожиб бўлмаслигидир”.

Шу ўринда айтиб ўтиш керакки, Аллома Ибн Обидин “Фатавойи Хонийя”дан нақл қилиб, агар ота ўзининг молидан ҳайвон сотиб олиб, боланинг номидан қурбонлик қилса, жоиз бўлиши, балки, бундай қилиш мустаҳаб эканини айтадилар.

Шундан келиб чиқиб, вояга етмаган болада нисоб миқдорича маблағ бўлса, унинг отаси ёки бобоси унинг номидан қурбонлик қилса, афзал ишни қилган бўлади. Агар мабодо қурбонлик қилинмаса ҳам ҳеч кимга гуноҳ бўлмайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

АЁЛЛАРНИНГ ЖУМА НАМОЗИ
#қисқа_савол_жавоблар

❓CАВОЛ: Аёллар жума намозида қандай ният қилади ва ўқиш тартибини батафсил тушунтириб беринг.

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Аслида, аёллар жума куни ўз уйларида пешинни ўқишлари 27 баробар савоблидир. Мабодо, қандайдир сабаблар билан жума намозига бориб қолишса, энг орқа сафда туриб: "Жума намозини фарзини ўқишни ният қилдим, ҳозир бўлган имомга иқтидо қилдим", деб ният қилади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.

🔗 Улашинг: @diniysavollar