БИЗ НИКОҲ ЎҚИТИШИМИЗ КЕРАКМИ?
#никоҳ #талоқ
❓1091-CАВОЛ: 1 йил олдин эрим билан урушиб қолдик ва у менга талоқсан, деб айтди. Ўшанда 1 ёшли фарзандим бор эди. Кейинчалик ярашиб, никоҳ ўқитмасдан яшаб кетдик. Яқинда 2 фарзандимиз дунёга келади. Биз никоҳ ўқитишимиз керакми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Талоқ икки хил бўлади: ражъий ва боин.
Ражъий талоқ - очиқ-ойдин талоқ сўзини айтиш орқали тушган талоқдир. Бу талоқ тушганда идда тугамасидан аввал эр хотиннинг розилигисиз қайта никоҳ ўқитмасдан ярашиб олиши (никоҳига қайтариши) мумкин. Идда тугаса, ражъий талоқ ҳам боин талоққа айланади ва фақат тўғри никоҳ (гувоҳлар ва маҳр) билан қайтариб олиш жоиз бўлади.
Боин талоқ эса талоқ қилишни қасд қилиб, жавобингни бердим, ота-онангникига кет, сен билан яшамайман ва бошинг очиқ каби сўзлар ва бошқа талоққа очиқ-ойдин далолат қилмайдиган гаплар айтилганда тушади. Бундай талоқ боин талоқ бўлиб, фақат янги никоҳ (гувоҳлар ва маҳр) билан хотинини қайтиб олиши мумкин. Талоқдан кейин қайта никоҳлаб олиш талоқлар сони учтага етмаган бўлса, жоиз. Лекин талоқлар сони биттадан учтага етса ёки битта лафзда уч талоқ айтса, хотинини никоҳ билан ҳам қайтариб ола олмайди. Чунки талоқлар сони учтада ниҳоясига етади.
Саволдаги талоқ биринчи туридан бўлгани учун эр-хотин ярашган вақтида идда (3 ҳайз кўриб тугаши) ўтиб кетмаган бўлса, никоҳлари тўғри. Агар идда ўтгандан кейин ярашган бўлсалар, у ҳолда тезлик билан тавба қилиб, ўртадаги никоҳни янгилаш шарт.
Бу ўринда саволга кўра жавоб бўлди, лекин ҳар бир талоқ масаласи жонли мажлисда эр-хотин иштирокида кўриб чиқилади. Шунинг учун талоқ масаласида саволи бўлган оилалар расмий имом домлалар ҳузурига бориб, ҳолатни баён қилиб саволларига жавоб олишлари керак. Акс ҳолда кўп тушунмовчиликлар келиб чиқади. Валлоҳу аълам.
#никоҳ #талоқ
❓1091-CАВОЛ: 1 йил олдин эрим билан урушиб қолдик ва у менга талоқсан, деб айтди. Ўшанда 1 ёшли фарзандим бор эди. Кейинчалик ярашиб, никоҳ ўқитмасдан яшаб кетдик. Яқинда 2 фарзандимиз дунёга келади. Биз никоҳ ўқитишимиз керакми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Талоқ икки хил бўлади: ражъий ва боин.
Ражъий талоқ - очиқ-ойдин талоқ сўзини айтиш орқали тушган талоқдир. Бу талоқ тушганда идда тугамасидан аввал эр хотиннинг розилигисиз қайта никоҳ ўқитмасдан ярашиб олиши (никоҳига қайтариши) мумкин. Идда тугаса, ражъий талоқ ҳам боин талоққа айланади ва фақат тўғри никоҳ (гувоҳлар ва маҳр) билан қайтариб олиш жоиз бўлади.
Боин талоқ эса талоқ қилишни қасд қилиб, жавобингни бердим, ота-онангникига кет, сен билан яшамайман ва бошинг очиқ каби сўзлар ва бошқа талоққа очиқ-ойдин далолат қилмайдиган гаплар айтилганда тушади. Бундай талоқ боин талоқ бўлиб, фақат янги никоҳ (гувоҳлар ва маҳр) билан хотинини қайтиб олиши мумкин. Талоқдан кейин қайта никоҳлаб олиш талоқлар сони учтага етмаган бўлса, жоиз. Лекин талоқлар сони биттадан учтага етса ёки битта лафзда уч талоқ айтса, хотинини никоҳ билан ҳам қайтариб ола олмайди. Чунки талоқлар сони учтада ниҳоясига етади.
Саволдаги талоқ биринчи туридан бўлгани учун эр-хотин ярашган вақтида идда (3 ҳайз кўриб тугаши) ўтиб кетмаган бўлса, никоҳлари тўғри. Агар идда ўтгандан кейин ярашган бўлсалар, у ҳолда тезлик билан тавба қилиб, ўртадаги никоҳни янгилаш шарт.
Бу ўринда саволга кўра жавоб бўлди, лекин ҳар бир талоқ масаласи жонли мажлисда эр-хотин иштирокида кўриб чиқилади. Шунинг учун талоқ масаласида саволи бўлган оилалар расмий имом домлалар ҳузурига бориб, ҳолатни баён қилиб саволларига жавоб олишлари керак. Акс ҳолда кўп тушунмовчиликлар келиб чиқади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook | TelegramThis media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#ақида
❓Пайғамбаримиз соллалоҳу алайҳи васалламни тушда кўриш учун нима қилиш керак?
Саидаҳмад домла Сайдаралиев
🔗 Улашинг: @diniysavollar
❓Пайғамбаримиз соллалоҳу алайҳи васалламни тушда кўриш учун нима қилиш керак?
Саидаҳмад домла Сайдаралиев
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси
YouTube | Instagram | Facebook🔗 Улашинг: @diniysavollar
Пайғамбаримиз соллалоҳу алайҳи васалламни тушда кўриш учун нима…
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#таҳорат
Таҳоратсиз ҳолда телефондан Қуръон ўқиса бўладими?
Муҳаммад Айюб домла ҲОМИДОВ
🔗 Улашинг: @diniysavollar
Таҳоратсиз ҳолда телефондан Қуръон ўқиса бўладими?
Муҳаммад Айюб домла ҲОМИДОВ
Ўзбекистон мусулмонлари идорасиYouTube | Instagram | Facebook
Фатво маркази етакчи мутахассиси,
Тошкент ислом институти катта ўқитувчиси
🔗 Улашинг: @diniysavollar
Таҳоратсиз ҳолда телефондан Қуръон ўқиса бўладими?
КЎЗИ ОЖИЗ ОДАМ ИМОМЛИККА ЎТСА БЎЛАДИМИ?
#намоз
❓1092-CАВОЛ: Кўзи ожиз одам имом бўлиб намоз ўқиса бўладими? Хатми Қуръондачи?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Агар жамоат ичида имомликка кўзи ожиз одамдан лойиқроқ киши бўлмаса, ўша кўзи ожиз киши имом бўлгани авло (афзал) бўлади ("Фатҳу бобил иноя" китоби. "Намоз" боби).
Лекин жамоат ичида кўзи ожиздан лойиқроқ киши бўлиб туриб, ўша кўзи ожиз киши имомликка ўтса, намоз дуруст, лекин макруҳ бўлади ("Мухтасарул виқоя" китоби. "Намоз" боби).
Нафл намозларда ҳам ҳукм шундай. Валлоҳу аълам.
#намоз
❓1092-CАВОЛ: Кўзи ожиз одам имом бўлиб намоз ўқиса бўладими? Хатми Қуръондачи?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Агар жамоат ичида имомликка кўзи ожиз одамдан лойиқроқ киши бўлмаса, ўша кўзи ожиз киши имом бўлгани авло (афзал) бўлади ("Фатҳу бобил иноя" китоби. "Намоз" боби).
Лекин жамоат ичида кўзи ожиздан лойиқроқ киши бўлиб туриб, ўша кўзи ожиз киши имомликка ўтса, намоз дуруст, лекин макруҳ бўлади ("Мухтасарул виқоя" китоби. "Намоз" боби).
Нафл намозларда ҳам ҳукм шундай. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook | TelegramҚУРБОНЛИК ҲАЙВОНИНИ БОШҚА ҲАЙВОН ЭВАЗИГА НАСИЯГА СОТИБ ОЛИШ
#қурбонлик
❓1093-CАВОЛ: Бир танишимдан қурбонлик учун қўй олдим ва ўша қўйни қурбонлик қилдим. Аммо у танишим, яъни қўйнинг эгаси менга пулини айтмасдан, балки эвазига бир ойдан кейин худди шундай қўй олиб берасан, деб шарт қўйди. Менинг қурбонлигим жоизми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Аввало, шу нарсани яхши билиш керакки, мазҳабимизга кўра, қўйни қўйга сотиш икки бир хил жинсдаги нарсани бир-бирига алмаштириш бўлиб, бунда рибо бўлмаслиги учун уларни қўлма-қўл, яъни нақд савдо билан бир-бирига алмашиш керак ва бу жоиздир. Аммо, насия бўлса, бу рибо ва фосид бай, яъни ножоиз савдо ҳисобланади. Бу борада “Ҳидоя” китобининг “Иноя”номли шарҳида қуйидагича келтирилган:
"وَبِمَا رَوَى أَبُو دَاوُد فِي السُّنَنِ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ { نَهَى عَنْ بَيْعِ الْحَيَوَانِ بِالْحَيَوَانِ نَسِيئَةً } لَنَا"
яъни: “Бизнинг далилимиз "Абу Довуд "Сунан"да Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилганига кўра: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир ҳайвонни бошқа ҳайвонга насия савдо қилиб сотишдан қайтардилар" (“Иноя шарҳи Ҳидоя”).
Шунга кўра, юқоридаги ҳолатда рибо ва фосид савдо кўриниши мавжуддир. Шаръий қоидага кўра, мазкур ҳолатда байнинг дуруст ва ҳалол бўлиши учун унинг фосид бўлишига олиб келувчи иллатдан қутилиш керак. Яъни келишувга кўра, қўйни қўйга алмашишга келишилган бўлса ҳам харидорга қўй эмас, балки унинг қийматини тўлаш вожиб бўлади.
Энди қилинган қурбонлик масаласига келсак, мазҳабимизга кўра, фосид савдода харидор молни қабз қилган (қўлига олган) бўлса, у учун мулк (эгалик) собит бўлади. Бу ҳақида “Иноя” китобида шундай дейилган:
( وَإِذَا قَبَضَ الْمُشْتَرِي الْمَبِيعَ فِي الْبَيْعِ الْفَاسِدِ بِأَمْرِ الْبَائِعِ وَفِي الْعَقْدِ عِوَضَانِ كُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا مَالٌ مَلَكَ الْمَبِيعَ وَلَزِمَتْهُ قِيمَتُهُ )
яъни: “Харидор сотиб олинган молни фосид савдода сотувчининг буйруғи билан қабул қилиб олган бўлса, уларнинг келишувлари ўзаро икки бир жинсдаги нарсани эваз қилиш бўлган бўлса, мазкур суратда харидор молга эга бўлган ҳисобланади. Аммо, унга ўша келишилган эвазни эмас балки унинг қийматини тўлаш лозим бўлади” (“Иноя шарҳи Ҳидоя” китоби).
Шунга кўра, юқоридаги ҳолатда қилинган қурбонлик дуруст бўлади. Аммо сотувчига қўй эмас, балки унинг қийматини тўлаши лозим бўлади. Валлоҳу аълам.
#қурбонлик
❓1093-CАВОЛ: Бир танишимдан қурбонлик учун қўй олдим ва ўша қўйни қурбонлик қилдим. Аммо у танишим, яъни қўйнинг эгаси менга пулини айтмасдан, балки эвазига бир ойдан кейин худди шундай қўй олиб берасан, деб шарт қўйди. Менинг қурбонлигим жоизми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Аввало, шу нарсани яхши билиш керакки, мазҳабимизга кўра, қўйни қўйга сотиш икки бир хил жинсдаги нарсани бир-бирига алмаштириш бўлиб, бунда рибо бўлмаслиги учун уларни қўлма-қўл, яъни нақд савдо билан бир-бирига алмашиш керак ва бу жоиздир. Аммо, насия бўлса, бу рибо ва фосид бай, яъни ножоиз савдо ҳисобланади. Бу борада “Ҳидоя” китобининг “Иноя”номли шарҳида қуйидагича келтирилган:
"وَبِمَا رَوَى أَبُو دَاوُد فِي السُّنَنِ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ { نَهَى عَنْ بَيْعِ الْحَيَوَانِ بِالْحَيَوَانِ نَسِيئَةً } لَنَا"
яъни: “Бизнинг далилимиз "Абу Довуд "Сунан"да Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан ривоят қилганига кўра: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бир ҳайвонни бошқа ҳайвонга насия савдо қилиб сотишдан қайтардилар" (“Иноя шарҳи Ҳидоя”).
Шунга кўра, юқоридаги ҳолатда рибо ва фосид савдо кўриниши мавжуддир. Шаръий қоидага кўра, мазкур ҳолатда байнинг дуруст ва ҳалол бўлиши учун унинг фосид бўлишига олиб келувчи иллатдан қутилиш керак. Яъни келишувга кўра, қўйни қўйга алмашишга келишилган бўлса ҳам харидорга қўй эмас, балки унинг қийматини тўлаш вожиб бўлади.
Энди қилинган қурбонлик масаласига келсак, мазҳабимизга кўра, фосид савдода харидор молни қабз қилган (қўлига олган) бўлса, у учун мулк (эгалик) собит бўлади. Бу ҳақида “Иноя” китобида шундай дейилган:
( وَإِذَا قَبَضَ الْمُشْتَرِي الْمَبِيعَ فِي الْبَيْعِ الْفَاسِدِ بِأَمْرِ الْبَائِعِ وَفِي الْعَقْدِ عِوَضَانِ كُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا مَالٌ مَلَكَ الْمَبِيعَ وَلَزِمَتْهُ قِيمَتُهُ )
яъни: “Харидор сотиб олинган молни фосид савдода сотувчининг буйруғи билан қабул қилиб олган бўлса, уларнинг келишувлари ўзаро икки бир жинсдаги нарсани эваз қилиш бўлган бўлса, мазкур суратда харидор молга эга бўлган ҳисобланади. Аммо, унга ўша келишилган эвазни эмас балки унинг қийматини тўлаш лозим бўлади” (“Иноя шарҳи Ҳидоя” китоби).
Шунга кўра, юқоридаги ҳолатда қилинган қурбонлик дуруст бўлади. Аммо сотувчига қўй эмас, балки унинг қийматини тўлаши лозим бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook | TelegramThis media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#рўза
Рамазон рўзасининг қазоси қандай тутилади?
Фатво маркази катта устози
Муҳаммад Айюб домла ҲОМИДОВ
YouTube | Instagram | Facebook
🔗 Улашинг: @diniysavollar
Рамазон рўзасининг қазоси қандай тутилади?
Фатво маркази катта устози
Муҳаммад Айюб домла ҲОМИДОВ
YouTube | Instagram | Facebook
🔗 Улашинг: @diniysavollar
Рамазон рўзасининг қазоси қандай тутилади?
#Мухтасарул_виқоя_шарҳи
63-дарс. Закот ва унинг фарз бўлишига оид масалалар
Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор
Дарслар: 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 -13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31 - 32 - 33 - 34 - 35 - 36 - 37 - 38 - 39 - 40 - 41 - 42 - 43 - 44 - 45 - 46 - 47 - 48 - 49 - 50 - 51 - 52 - 53 - 54 - 55 - 56 - 57 - 58 - 59 - 60 - 61 - 62
📝 Савол ва фикр-мулоҳазалар учун:
@Muxtasarulviqoyasharhi_bot
🔗 Улашинг: @diniysavollar
63-дарс. Закот ва унинг фарз бўлишига оид масалалар
Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси,
Тошкент ислом институти катта ўқитувчиси
👉 Youtube орқали кўришДарслар: 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 -13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31 - 32 - 33 - 34 - 35 - 36 - 37 - 38 - 39 - 40 - 41 - 42 - 43 - 44 - 45 - 46 - 47 - 48 - 49 - 50 - 51 - 52 - 53 - 54 - 55 - 56 - 57 - 58 - 59 - 60 - 61 - 62
📝 Савол ва фикр-мулоҳазалар учун:
@Muxtasarulviqoyasharhi_bot
🔗 Улашинг: @diniysavollar
YouTube
63-дарс. Закот ва унинг фарз бўлишига оид масалалар
63-dars. Zakot va uning farz bo'lishiga oid masalalar
Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси,
Тошкент ислом институти катта ўқитувчиси
🌐O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazining ijtimoiy…
Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси,
Тошкент ислом институти катта ўқитувчиси
🌐O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazining ijtimoiy…
63-дарс. Закот ва унинг фарз бўлишига оид масалалар
#Аудио
#Мухтасарул_виқоя_шарҳи
63-дарс. Закот ва унинг фарз бўлишига оид масалалар
Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор
🔗 Улашинг: @diniysavollar
#Мухтасарул_виқоя_шарҳи
63-дарс. Закот ва унинг фарз бўлишига оид масалалар
Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси,
Тошкент ислом институти катта ўқитувчиси
👉 Youtube орқали кўриш🔗 Улашинг: @diniysavollar
ВИДОЛАШУВ ТАВОФИНИ ЗУЛҲИЖЖА ОЙИДА ҚИЛИБ ОЛИШ КЕРАКМИ?
#Ҳаж_умра
❓1094-CАВОЛ: Ҳаж ибодатини адо этиб, айни пайтда Маккада бўлиб турибмиз. Бу ердан кетиш вақтимизга ҳали бир неча кун бор. Шунга видолашув тавофини адо этганимиз йўқ. Гуруҳимиздаги ҳожилардан бирлари: “Видолашув тавофини Зулҳижжа ойида қилиб олишимиз керак, акс ҳолда қўй сўйиш вожиб бўлиб қолади” дедилар. Ҳақиқатда шундайми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Видолашув тавофи ҳажнинг вожибларидан бири бўлиб, уни айнан Зулҳижжа ойида қилиш шарт қилинмаган. Балки Ифоза тавофини аксарини адо этгандан кейин адо этиш мумкин. Имкон қадар ҳожи Маккаи мукаррамадан чиқиб кетиш олдидан адо этгани мустаҳаб саналади.
Видолашув тавофининг охирги вақти белгиланмаган бўлиб, ҳожи Маккаи мукаррамада йиллар давомида яшаб қолгандан кейин у ердан чиқиб кетиш олдидан адо этса ҳам адо бўлаверади. Бу ҳақда фиқҳий китобларимизда шундай дейилган:
ولا اخر له ما دام مقيما فلو أتى به ولو بعد سنة يكون أداء لا قضاء
“Ҳожи модомики Маккада истиқомат қилиб турар экан видолашув тавофининг охирги вақти йўқдир. Агар уни бир йилдан кейин бажарса ҳам адо бўлаверади, қазо бўлмайди” (“Ғунятун носик” китоби, 305-бет).
Демак, ҳожиларимиз видолашув тавофини Маккадалик пайтларида Зулҳижжа ойидан кейин ҳам адо этишлари мумкин. Бунинг учун улар бирор жиноят қилган саналмайдилар. Валлоҳу аълам.
#Ҳаж_умра
❓1094-CАВОЛ: Ҳаж ибодатини адо этиб, айни пайтда Маккада бўлиб турибмиз. Бу ердан кетиш вақтимизга ҳали бир неча кун бор. Шунга видолашув тавофини адо этганимиз йўқ. Гуруҳимиздаги ҳожилардан бирлари: “Видолашув тавофини Зулҳижжа ойида қилиб олишимиз керак, акс ҳолда қўй сўйиш вожиб бўлиб қолади” дедилар. Ҳақиқатда шундайми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Видолашув тавофи ҳажнинг вожибларидан бири бўлиб, уни айнан Зулҳижжа ойида қилиш шарт қилинмаган. Балки Ифоза тавофини аксарини адо этгандан кейин адо этиш мумкин. Имкон қадар ҳожи Маккаи мукаррамадан чиқиб кетиш олдидан адо этгани мустаҳаб саналади.
Видолашув тавофининг охирги вақти белгиланмаган бўлиб, ҳожи Маккаи мукаррамада йиллар давомида яшаб қолгандан кейин у ердан чиқиб кетиш олдидан адо этса ҳам адо бўлаверади. Бу ҳақда фиқҳий китобларимизда шундай дейилган:
ولا اخر له ما دام مقيما فلو أتى به ولو بعد سنة يكون أداء لا قضاء
“Ҳожи модомики Маккада истиқомат қилиб турар экан видолашув тавофининг охирги вақти йўқдир. Агар уни бир йилдан кейин бажарса ҳам адо бўлаверади, қазо бўлмайди” (“Ғунятун носик” китоби, 305-бет).
Демак, ҳожиларимиз видолашув тавофини Маккадалик пайтларида Зулҳижжа ойидан кейин ҳам адо этишлари мумкин. Бунинг учун улар бирор жиноят қилган саналмайдилар. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook | TelegramМЎМИНДАН ОРТИБ ҚОЛГАН ТАОМ
#ҳадис
❓1095-CАВОЛ: Мўминдан ортиб қолган таом бошқа бир мўминга шифоми? Шу маънода саҳиҳ ҳадис борми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Айнан шу лафз билан саҳиҳ ҳадис келмаган. Бу ҳақида уламолар, жумладан Мулла Али Қорий раҳматуллоҳи алайҳ огоҳлантиришган. Лекин бу сўзнинг маъноси тўғри, бунга бошқа ҳадиси шарифларда ишоралар бор. Баъзи истиснолардан ташқари, одамдан қолган таом бўлсин, ичимлик бўлсин пок ҳисобланади.
وجاء في صحيح البخاري عن السيدة عائشة رَضِيَ اللّٰهُ عَنْهَا، أن النبي صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وعلى آله وصحبه وَسَلَّمَ كان يقول للمريض: «بِسْمِ اللّٰهِ، تُرْبَةُ أَرْضِنَا، بِرِيقَةِ بَعْضِنَا، يُشْفَى سَقِيمُنَا، بِإِذْنِ رَبِّنَا».
Пайғамбаримиз алайҳиссалом касалга: "Бисмиллаҳ, турбату арзина, бириқати баъзина, юшфа сақимуна бизни роббина (Аллоҳнинг исми билан бошлайман, еримизнинг тупроғи биримизнинг тупуги билан (қўшилса), Аллоҳнинг изни ила беморларимиз тузалади), дер эдилар" (Имом Бухорий Оиша онамиздан ривоят қилганлар).
Бу ҳадиси шарифнинг тафсилоти шуки, Пайғамбаримиз алайҳиссалом кўрсатгич бармоқларини озгина тупуклари билан ҳўллаб, тупроққа босадилар ва бармоққа илашган тупроқни жароҳат жойига босганлар. Кўпчилик уламоларнинг таъкидига кўра, барча мўминларнинг туфуги ва барча ерларнинг тупроғи шифо бўлиши ҳадиси шариф маъносидан тушунилади. Валлоҳу аълам.
#ҳадис
❓1095-CАВОЛ: Мўминдан ортиб қолган таом бошқа бир мўминга шифоми? Шу маънода саҳиҳ ҳадис борми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Айнан шу лафз билан саҳиҳ ҳадис келмаган. Бу ҳақида уламолар, жумладан Мулла Али Қорий раҳматуллоҳи алайҳ огоҳлантиришган. Лекин бу сўзнинг маъноси тўғри, бунга бошқа ҳадиси шарифларда ишоралар бор. Баъзи истиснолардан ташқари, одамдан қолган таом бўлсин, ичимлик бўлсин пок ҳисобланади.
وجاء في صحيح البخاري عن السيدة عائشة رَضِيَ اللّٰهُ عَنْهَا، أن النبي صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وعلى آله وصحبه وَسَلَّمَ كان يقول للمريض: «بِسْمِ اللّٰهِ، تُرْبَةُ أَرْضِنَا، بِرِيقَةِ بَعْضِنَا، يُشْفَى سَقِيمُنَا، بِإِذْنِ رَبِّنَا».
Пайғамбаримиз алайҳиссалом касалга: "Бисмиллаҳ, турбату арзина, бириқати баъзина, юшфа сақимуна бизни роббина (Аллоҳнинг исми билан бошлайман, еримизнинг тупроғи биримизнинг тупуги билан (қўшилса), Аллоҳнинг изни ила беморларимиз тузалади), дер эдилар" (Имом Бухорий Оиша онамиздан ривоят қилганлар).
Бу ҳадиси шарифнинг тафсилоти шуки, Пайғамбаримиз алайҳиссалом кўрсатгич бармоқларини озгина тупуклари билан ҳўллаб, тупроққа босадилар ва бармоққа илашган тупроқни жароҳат жойига босганлар. Кўпчилик уламоларнинг таъкидига кўра, барча мўминларнинг туфуги ва барча ерларнинг тупроғи шифо бўлиши ҳадиси шариф маъносидан тушунилади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook | TelegramThis media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#қисқа_савол_жавоблар
❓Уста янги қурилаётган ҳожатхонада Қуръон эшитса бўладими?
Саидаҳмад домла Сайдаралиев
🔗 Улашинг: @diniysavollar
❓Уста янги қурилаётган ҳожатхонада Қуръон эшитса бўладими?
Саидаҳмад домла Сайдаралиев
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси
YouTube | Instagram | Facebook🔗 Улашинг: @diniysavollar
Уста янги қурилаётган ҳожатхонада Қуръон эшитса бўладими?
#аудио
#қисқа_савол_жавоблар
❓Уста янги қурилаётган ҳожатхонада Қуръон эшитса бўладими?
Саидаҳмад домла Сайдаралиев
🔗 Улашинг: @diniysavollar
#қисқа_савол_жавоблар
❓Уста янги қурилаётган ҳожатхонада Қуръон эшитса бўладими?
Саидаҳмад домла Сайдаралиев
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси
YouTube | Instagram | Facebook🔗 Улашинг: @diniysavollar
АЁЛЛАР ҚАБРИСТОНГА БОРСА БЎЛАДИМИ?
#ақида
❓1096-CАВОЛ: Аёллар қабристонга борса бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Динимизда қабр зиёратига рухсат берилган, балки тарғиб ҳам қилинган. Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва саллам:
"كنت نهيتكم عن زيارة القبور، فزوروها؛ فإنها تزهد في الدنيا، وتذكر الآخرة"
яъни: “Сизларни қабр зиёратидан қайтарган эдим. Энди зиёрат қилаверинглар. Чунки, у дунёдан қайтаради ва охиратни эслатади”, деганлар. (Ибн Можа ривоят қилган).
Уламолар ушбу ҳадисни қабр зиёратига рухсат бериш учун асос қилиб келтирадилар. Бироқ аёлларнинг ҳис-ҳаяжонлари эркакларникидан фарқ қилади. Шу боис китобларимизда аёлларнинг қабристонга бориши борасида бир неча хил фикрларни учратишимиз мумкин. Ибн Обидийн раҳматуллоҳи алайҳи “Раддул муҳтор” китобларида ушбу масаладаги турли қарашларни келтиргач, уларнинг ортидан Хайруддин Рамлийнинг қуйидаги сўзларини келтиради:
إنْ كَانَ ذَلِكَ لِتَجْدِيدِ الْحُزْنِ وَالْبُكَاءِ وَالنَّدْبِ عَلَى مَا جَرَتْ بِهِ عَادَتُهُنَّ فَلَا تَجُوزُ ، وَعَلَيْهِ حُمِلَ حَدِيثُ { لَعَنَ اللَّهُ زَائِرَاتِ الْقُبُورِ } وَإِنْ كَانَ لِلِاعْتِبَارِ وَالتَّرَحُّمِ مِنْ غَيْرِ بُكَاءٍ وَالتَّبَرُّكِ بِزِيَارَةِ قُبُورِ الصَّالِحِينَ فَلَا بَأْسَ إذَا كُنَّ عَجَائِزَ .
وَيُكْرَهُ إذَا كُنَّ شَوَابَّ كَحُضُورِ الْجَمَاعَةِ فِي الْمَسَاجِدِ
“Агар аёлларнинг қабристонга бориши одатдагидек, йиғлаш, қайғуларни янгилаш ва ўликларни мақтаб жар солиш учун бўлса бу жоиз эмас. “Қабр зиёрат қилувчи аёлларни Аллоҳ лаънатласин”, маъносидаги ҳадис ҳам мана шундай аёлларга қарата айтилган. Агар ёши катта аёллар ибратланиш, йиғи-сиғи қилмай, ўтганларга раҳмат сўраш ва солиҳ инсонларнинг зиёратидан табаррук ҳосил қилиш учун борсалар, бунинг зарари йўқ. Агар ёш аёллар бўлса, уларнинг қабристонга боришлари худди масжидга боришлари каби макруҳдир”.
Аллома Ибн Обидийн ушбу ибораларни келтиргандан сўнг масалага қуйидагича хулоса ясаганлар:
وَهُوَ تَوْفِيقٌ حَسَنٌ
яъни: “Хайруддин Рамлийнинг ушбу хулосалари мазкур масаладаги ҳар-хил сўзларни гўзал шаклда мувофиқлаштириш ҳисобланади” (“Раддул муҳтор” китоби).
Демак, уламоларимизнинг юқоридаги сўзларидан ёши катта аёллар эркакларга аралашмаган ҳолатда, сатри авратга риоя қилиб, йиғи-сиғи қилмай, ибратланиш мақсадида қабристонга бориб ўтганларини зиёрат қилиб, уларнинг ҳақларига дуо қилиб келишлари жоиз экани келиб чиқади. Валлоҳу аълам.
#ақида
❓1096-CАВОЛ: Аёллар қабристонга борса бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Динимизда қабр зиёратига рухсат берилган, балки тарғиб ҳам қилинган. Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва саллам:
"كنت نهيتكم عن زيارة القبور، فزوروها؛ فإنها تزهد في الدنيا، وتذكر الآخرة"
яъни: “Сизларни қабр зиёратидан қайтарган эдим. Энди зиёрат қилаверинглар. Чунки, у дунёдан қайтаради ва охиратни эслатади”, деганлар. (Ибн Можа ривоят қилган).
Уламолар ушбу ҳадисни қабр зиёратига рухсат бериш учун асос қилиб келтирадилар. Бироқ аёлларнинг ҳис-ҳаяжонлари эркакларникидан фарқ қилади. Шу боис китобларимизда аёлларнинг қабристонга бориши борасида бир неча хил фикрларни учратишимиз мумкин. Ибн Обидийн раҳматуллоҳи алайҳи “Раддул муҳтор” китобларида ушбу масаладаги турли қарашларни келтиргач, уларнинг ортидан Хайруддин Рамлийнинг қуйидаги сўзларини келтиради:
إنْ كَانَ ذَلِكَ لِتَجْدِيدِ الْحُزْنِ وَالْبُكَاءِ وَالنَّدْبِ عَلَى مَا جَرَتْ بِهِ عَادَتُهُنَّ فَلَا تَجُوزُ ، وَعَلَيْهِ حُمِلَ حَدِيثُ { لَعَنَ اللَّهُ زَائِرَاتِ الْقُبُورِ } وَإِنْ كَانَ لِلِاعْتِبَارِ وَالتَّرَحُّمِ مِنْ غَيْرِ بُكَاءٍ وَالتَّبَرُّكِ بِزِيَارَةِ قُبُورِ الصَّالِحِينَ فَلَا بَأْسَ إذَا كُنَّ عَجَائِزَ .
وَيُكْرَهُ إذَا كُنَّ شَوَابَّ كَحُضُورِ الْجَمَاعَةِ فِي الْمَسَاجِدِ
“Агар аёлларнинг қабристонга бориши одатдагидек, йиғлаш, қайғуларни янгилаш ва ўликларни мақтаб жар солиш учун бўлса бу жоиз эмас. “Қабр зиёрат қилувчи аёлларни Аллоҳ лаънатласин”, маъносидаги ҳадис ҳам мана шундай аёлларга қарата айтилган. Агар ёши катта аёллар ибратланиш, йиғи-сиғи қилмай, ўтганларга раҳмат сўраш ва солиҳ инсонларнинг зиёратидан табаррук ҳосил қилиш учун борсалар, бунинг зарари йўқ. Агар ёш аёллар бўлса, уларнинг қабристонга боришлари худди масжидга боришлари каби макруҳдир”.
Аллома Ибн Обидийн ушбу ибораларни келтиргандан сўнг масалага қуйидагича хулоса ясаганлар:
وَهُوَ تَوْفِيقٌ حَسَنٌ
яъни: “Хайруддин Рамлийнинг ушбу хулосалари мазкур масаладаги ҳар-хил сўзларни гўзал шаклда мувофиқлаштириш ҳисобланади” (“Раддул муҳтор” китоби).
Демак, уламоларимизнинг юқоридаги сўзларидан ёши катта аёллар эркакларга аралашмаган ҳолатда, сатри авратга риоя қилиб, йиғи-сиғи қилмай, ибратланиш мақсадида қабристонга бориб ўтганларини зиёрат қилиб, уларнинг ҳақларига дуо қилиб келишлари жоиз экани келиб чиқади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook | Telegram#Мухтасарул_виқоя_шарҳи
64-дарс. Ҳайвонларнинг закотига оид масалалалар
Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор
Дарслар: 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 -13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31 - 32 - 33 - 34 - 35 - 36 - 37 - 38 - 39 - 40 - 41 - 42 - 43 - 44 - 45 - 46 - 47 - 48 - 49 - 50 - 51 - 52 - 53 - 54 - 55 - 56 - 57 - 58 - 59 - 60 - 61 - 62 - 63
📝 Савол ва фикр-мулоҳазалар учун:
@Muxtasarulviqoyasharhi_bot
🔗 Улашинг: @diniysavollar
64-дарс. Ҳайвонларнинг закотига оид масалалалар
Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси,
Тошкент ислом институти катта ўқитувчиси
👉 Youtube орқали кўришДарслар: 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 -13 - 14 - 15 - 16 - 17 - 18 - 19 - 20 - 21 - 22 - 23 - 24 - 25 - 26 - 27 - 28 - 29 - 30 - 31 - 32 - 33 - 34 - 35 - 36 - 37 - 38 - 39 - 40 - 41 - 42 - 43 - 44 - 45 - 46 - 47 - 48 - 49 - 50 - 51 - 52 - 53 - 54 - 55 - 56 - 57 - 58 - 59 - 60 - 61 - 62 - 63
📝 Савол ва фикр-мулоҳазалар учун:
@Muxtasarulviqoyasharhi_bot
🔗 Улашинг: @diniysavollar
YouTube
64-дарс. Ҳайвонларнинг закотига оид масалалалар
64-dars. Hayvonlarning zakotiga oid masalalar
Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси,
Тошкент ислом институти катта ўқитувчиси
🌐O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazining ijtimoiy-tarmoqlardagi…
Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси,
Тошкент ислом институти катта ўқитувчиси
🌐O'zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazining ijtimoiy-tarmoqlardagi…