FATVO.UZ | Расмий канал
138K subscribers
1.15K photos
2.08K videos
4.48K links
Ўзбекистон мусулмонлари идораси қошидаги Фатво марказининг расмий телеграм канали

©Каналдан маълумот олинганда манба кўрсатилиши шарт.

Колл марказ рақами: 781503344

Lotincha 👉 @fatvouzlotin

https://taplink.cc/diniysavollar
Download Telegram
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Қарздан воз кечиш закотга кирадими?

Саидаҳмад домла Сайдаралиев

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази мутахассиси

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗
Улашинг: @diniysavollar
Forwarded from Muslim.uz
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Муфтий ҳазратнинг Тошкент ва Андижон вилоятлари зиёратчилари билан учрашувлари

Youtube | Tas-ix | Facebook | Instagram

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Muslim.uz
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Рўзани очса олдинги кунларни рўзаси қабул бўладими?

Абдуғофур домла НИЁЗҚУЛОВ

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси

Youtube | Tas-ix | Facebook | Instagram

🔗 Улашинг: @diniysavollar
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Соғлом киши Рамазонда бир кун рўза тутолмай қолса неча кун қазо тутиб бериши керак бўлади?

Саидаҳмад домла Сайдаралиев

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази мутахассиси

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗
Улашинг: @diniysavollar
Forwarded from Muslim.uz
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
МУФТИЙ ҲАЗРАТЛАРИНИНГ ВОДИЙЛИК ЗИЁРАТЧИЛАР БИЛАН УЧРАШУВЛАРИ

Youtube | Tas-ix | Facebook | Instagram

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Muslim.uz
#Ҳаж2022
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
ҚУРБОНЛИК НИСОБИНИ НИМА ОРҚАЛИ ҲИСОБЛАШ АФЗАЛ?
#қурбонлик

937-CАВОЛ: Татаристонда қурбонликни вожиб қилувчи нисобни ҳисоблашда кумуш миқдоридан фойдаланилар экан. Ушбу масалада бизни баъзи ватандош ўзбеклар савол беришяпти: бу ерни фатвосига амал қилайликми ёки тилло нисобига кўра вожиблик фатвосига амал қилайликми? Сиздан сўраб жавоб беришни маъқул топдим.

💬 ЖАВОБ:
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Олтин ва кумушлардан бошқа нарсаларда нисоб миқдорини белгилашда бир неча қавллар мавжуд. Мазҳабимизнинг асосий матнларида қайси йўл билан ҳисоблаш камбағалларга фойдалироқ бўлса шу йўл билан ҳисоблаш лозимлиги айтилган. Яъни олтин ёки кумушдан қайси бирида ҳисобланса камроқ маблағ билан нисоб ҳосил бўлса шу билан ҳисобланади. Шу билан бирга бошқа қавллар ҳам айтилган.

( يُقَوِّمُهَا بِمَا هُوَ أَنْفَعُ لِلْمَسَاكِينِ ) احْتِيَاطًا لِحَقِّ الْفُقَرَاءِ قَالَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ : وَهَذَا رِوَايَةٌ عَنْ أَبِي حَنِيفَةَ وَفِي الْأَصْلِ خَيَّرَهُ لِأَنَّ الثَّمَنَيْنِ فِي تَقْدِيرِ قِيَمِ الْأَشْيَاءِ بِهِمَا سَوَاءٌ ، وَتَفْسِيرُ الْأَنْفَعِ أَنْ يُقَوِّمَهَا بِمَا تَبْلُغُ نِصَابًا ...
وَعَنْ مُحَمَّدٍ أَنَّهُ يُقَوِّمُهَا بِالنَّقْدِ الْغَالِبِ عَلَى كُلِّ حَالٍ كَمَا فِي الْمَغْصُوبِ وَالْمُسْتَهْلَكِ

“Савдо молларини камбағалларга фойдалироқ йўл билан баҳолайди (ҳисоблайди). Бу камбағалларнинг ҳақига эҳтиёткорликдан келиб чиққан. Марғиноний айтади: Бу имом АБу Ҳанифадан ривоятдир. “Асл” китобида эса закот берувчига ихтиёр берилган. Чунки олтин ҳам, кумуш ҳам бу борада баробардир. “Камбағалларга фойдалироқ йўл” дегани “Нисобга етадигани билан ҳисоблаш” деганидир". (Ҳидоя)

Имом Муҳаммаддан урфда ғолиб бўлган пул бирлиги (яъни олтин ёки кумушдан қай бири ғолиб бўлса шу) билан ҳисоблайди.

Бизнинг юртимизда олтин билан ҳисоблаш йўлга қўйилган. Агар сиз турган жой уламолар кенгаши кумуш билан ҳисоблашга фатво берган бўлсалар уларнинг фатвоси билан иш тутишингиз яъни кумуш миқдори билан ҳисоблашингиз жоиз бўлади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#закот

Садақалар ҳам закотга кирадими?

Ҳикматуллоҳ домла ТОШТЕМИРОВ

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗
Улашинг: @diniysavollar
ҲАЖДА ЖИНОЯТ САБАБЛИ ЖОНЛИҚНИ ҚАЕРДА СЎЙИШИ КЕРАК?
#Ҳаж_умра #қурбонлик

938-CАВОЛ: Ҳажда эҳромли киши жиноят қилса ва қўй сўйиш вожиб бўлса, жонлиқни қаерда сўйиши керак?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Жиноят сабабли жонлиқ сўйиш ҳарамда бўлиши шартдир.

(والثالث ذبحه في الحرام) بالاتفاق سواء وجب شكرا او جيرا

Жонлиқ сўйишдаги учинчи шарт: Жонлиқни ҳарам чегарасида сўйишдир. Шукр учунми, жиноятни тўғрилаш учунми фарқи йўқ, бунга иттифоқ қилинган (Иршодус сорий китоби).

Ҳозирги қўй сўйиш мавзеси жойлашган Мино минтақаси ҳам Ҳарам ҳудудига киради. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
САЪЙДАН КЕЙИН ИККИ РАКАТ НАМОЗ ЎҚИШ
#Ҳаж_умра

939-CАВОЛ: Саъйдан кейин икки ракат намоз ўқиш суннатми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Саъйдан фориғ бўлгач Масжидул ҳаромда икки ракат намоз ўқиш мустаҳаб амал ҳисобланади. Бу ҳақда “Ғунятун носик” китобида қуйидагича келтирилган:

وندب ان یختم السعی برکعتین فی المسجد کالطواف

“Тавофда бўлганидек саъйдан фориғ бўлгач, икки ракат намоз ўқишлик мустаҳабдир”.

Худди шунингдек Имом Ҳаскафий “Дуррул муҳтор”да:

وندب ختمه (السعي) بركعتين في المسجد كختم الطواف

“Тавофда бўлганидек, саъйни ҳам икки ракат намоз ўқиш билан тугатиш мустаҳабдир” деганлар.

Бундан ташқари “Роддул Муҳтор”, “Баҳрур ройиқ” каби мўътабар китобларимизда ҳам саъйдан кейин Масжидул ҳаромнинг бирор жойида икки ракат намоз ўқишни мустаҳаб эканлиги айтиб ўтилган. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
ЭҲРОМДА БОШГА ЎРНАТИБ ОЛИНАДИГАН СОЯБОНДАН ФОЙДАЛАНИШ ЖОИЗМИ?
#Ҳаж_умра

940-CАВОЛ: Ҳозирги кунда Ҳарам ҳудудида иссиқ 50 даражагача етмоқда. Бошга иссиқ ўтмаслиги учун эҳромдаги киши бошга ўрнатиб олинадиган соябонлардан фойдаланиши жоизми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Аввало шуни таъкидлаш лозимки, ҳаж ўзига хос умр сафаридир. У буюк ишларни қасд қилишдир ва унга бериладиган мукофот ҳам жуда каттадир. Шунга муносиб тарзда уни адо қилиш ўзига яраша машаққат касб этади. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам "У нафақанг ёки машаққатинг миқдорига қарабдир яъни қилган умранг ажри унда чеккан машаққатингга қараб зиёда бўлади," деганлар. Лекин динимиз асосларидан бири енгиллик бўлгани учун сояланиш борасида ҳам баъзи енгилликлар бор. Масалан, эҳромдаги шахс бино, дарахт ёки оддий қўлда тутиладиган соябон (зонтик) остида сояланиши мумкин.
Бироқ юқорида айтилган сифатдаги бош кийимни кийиш жоиз эмас. Чунки бу каби бошга ўрнатиб олинадиган соябонлар баъзи халқлар томонидан бош кийим сифатида кийилади.

لو حمل المحرم على رأسه شيئا يلبسه الناس يكون لابسا، وإن كان لا يلبسه الناس كالإجانة ونحوها فلا
(رد المحتار،کتاب الحج، فصل فی الاحرام، جلد2، صفحہ488، دار الفکر، بیروت)

“Агар эҳромдаги шахс бошига одамлар киядиган нарсани қўйиб олса уни кийган ҳисобланади. Агар одамлар киймайдиган, масалан тоғорани қўйиб олса кийган ҳисобланмайди" (Раддул муҳтор).

Бошқа кўплаб китобларимизда ҳам ушбу маънони ифода қилувчи иборалар келади. Бинобарин бошига ўрнатиб олинадиган соябонни кийиш жоиз эмас. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#дуо

Аёл киши баланд овозда дуо ўқиса бўладими?

Ҳикматуллоҳ домла ТОШТЕМИРОВ

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗
Улашинг: @diniysavollar
ЭРКАКЛАР ЭҲРОМДА ҚАНДАЙ ОЁҚ КИЙИМ КИЙИШИ КЕРАК?
#Ҳаж_умра

941-CАВОЛ: Эркаклар эҳромдалик пайтида қандай пояфзал кийишлари керак?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Эркаклар эҳромда тўпиқни ёпмайдиган оёқ кийим кийишлари талаб этилади. Бу масалада тўпиқ дейишдан оёқнинг устки юзасидаги оёқ кийимларнинг ипи боғланадиган ўриндаги бўғин назарда тутилади. Шундан келиб чиқиб эҳромда шиппак, тапочка каби пояфзалларни кийиш жоиз. Оёқ юзасидаги бўғинни ёпадиган оёқ кийимларни кийиш жоиз эмас. Бундан ташқари эҳром талабига жавоб берадиган пояфзаллар туриб, юмшоқроқ бўлгани учун бошқа, масалан чешка каби оёқ кийимларини орқасини кесиб юбориб ёки эзиб пастлатиб кийиш макруҳдир. (Раддул муҳтор, Ғунятун носик). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
МАКРУҲ ВАҚТЛАРДА ТАВОФ ҚИЛИШ
#Ҳаж_умра

942-CАВОЛ: Макруҳ вақтларда тавоф қилиш жоизми?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Макруҳ (яъни нафл намозлар ўқиш макруҳ бўлган) вақтларда Ҳаж ёки умра учун тавоф қилишни зиёни йўқ. Бу ҳақда Роддул Муҳтор китобида:

(ثُمَّ صَلَّى شَفْعًا فِي وَقْتٍ مُبَاحٍ) قَيْدٌ لِلصَّلَاةِ فَقَطْ فَتُكْرَهُ فِي وَقْتِ الْكَرَاهَةِ بِخِلَافِ الطَّوَافِ

Яъни: Тавоф қилиб бўлгач намоз ўқиш мубоҳ (яъни нафл намози ўқиш мумкин бўлган) вақда икки ракат намоз ўқийди. Ушбу қайд фақатгина намоз учун бўлиб, макруҳ вақтларда тавоф намозини ўқиш макруҳдир. Тавоф эса макруҳ эмас.

Демак, вазият тақозосига кўра, тонгдан то қуёш чиққунича ва Аср намозидан кейин то қуёш ботгунича бўлган вақт оралиғида тавоф қилишнинг кароҳияти йўқ. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ЭҲРОМДА БОШГА ТАҚИБ ОЛАДИГАН СОЯБОНДАН ФОЙДАЛАНИШ ЖОИЗМИ?

ЭҲРОМДА ҚАНДАЙ ОЁҚ КИЙИМ КИЙИШ КЕРАК?

Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази етакчи мутахассиси

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗
Улашинг: @diniysavollar
СОЧ ОЛДИРМАЙ ЭҲРОМДАН ЧИҚСА
#Ҳаж_умра

943-CАВОЛ: Эҳромдаги киши тавоф ва саъй қилганидан кейин соч олдиришни унутиб қўйиб, тикилган кийим кийиб қўйса, унга нима лозим бўлади?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бундай ҳолатда зиёратчи амалларни бажарган бўлсада, соч олдирмай туриб эҳромдан чиқа олмайди. Шунинг учун бундай ҳолатда Ҳарам ҳудудига қайтиб (агар чиқиб кетган бўлса) эҳромини қайтадан кийиб, сочини олдиради ёки қисқартиради. Ушбу масаланинг қуйидагича тафсилоти мавжуд: Эҳромдаги киши тавоф ва саъйни бажариб бўлгач яъни амалларни тўлиқ бажариб, лекин соч олдирмасдан туриб тикилган кийим кийган бўлса ва шу ҳолатда бир кун (ўн икки соат) ёки бир кеча (ўн икки соат) тўлиқ ўтмасдан сочини олдирган ёки қисқартирган бўлса, унинг зиммасига садақаи фитр ёки унинг миқдорича пулни садақа қилишлиги лозим бўлади. Агар бир кун ёки бир кеча ўтгандан сўнг сочини олдирган ё қисқартирган бўлса у ҳолда мазкур зиёратчига Ҳарам ҳудудида бир қўй сўйиши вожиб бўлади. “Иршодус сорий” китобида қуйидагича келтирилган:

"فإذا لبس مخيطًا يومًا كاملًا أو ليلةً كاملةً فعليه دم، و في أقلّ من يوم (أي مقدار نهار و لو ينقص ساعةً) أو ليلة صدقة، (وهي نصف صاع من بر) و كذا لو لبس ساعةً (أي نجومية و هي جزء من أجزاء إثني عشر حالة اعتدال الليل و النهار) فصدقة
باب الجنايات، النوع الأول في حكم اللبس، ص: ٤٢٤- ٤٢٦،

“Агар зиёратчи бир кун ёки бир кеча тўлиқ тикилган кийим кийган бўлса, унинг зиммасига қон вожиб бўлади. Агар бир кундан (бир соат бўлса ҳам) озроқ бўлса, (ярим соъ буғдой ёки унинг қийматини) садақа қилишлиги лозим бўлади. Гарчи озгина вақт кийган бўлса ҳам”. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
Forwarded from Muslim.uz
🌙 ЗУЛҲИЖЖА ОЙИ ЗИКР МАВСУМИДИР

🔸Ҳадиси шарифда ҳам бу муборак ойнинг аввалги ўн кунида зикрни кўпайтириш, айниқса, таҳлил ва такбир каби зикрларга алоҳида урғу бериш лозим.

“Маълум кунларда Аллоҳнинг исмини зикр қилсинлар” (Ҳаж сураси, 28-оят).

🌙 Олимлар бу кунларда зикр қилишни мустаҳаб санайдилар. Жумҳур уламолар наздида оятдаги “Маълум кунлар”дан мурод Зулҳижжа ойининг аввалги ўн кунидир.

🌙 Муҳаддислар Зулҳижжа ойининг аввалги ўн кунида бажарилган амаллар Аллоҳ таолога бошқа ойларга қараганда маҳбуброқ бўлгани учун ҳам фазилатли, дейдилар.

🔹Зулҳижжа ойининг аввалги ўн куни фазилати тўғрисида жуда кўплаб ҳадислар ворид бўлган. Айни ўринда мавзуимиз билан боғлиқ бир қанча ҳадисларни келтириш билан кифояландик, холос.

манба
Muslim.uz
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Зулҳижжа ойининг бошланиши 30 июнга тўғри келмоқда

Ҳижрий 1443 йил Зулҳижжа ойининг биринчи куни милодий йил ҳисоб бўйича 2022 йил 30 июн кунига тўғри келаётгани эълон қилинди. Шу муносабат билан Саудия Арабистонида ҳаж ибодатини адо этаётган зиёратчилар 2022 йил 8 июл, арафа куни Арафот тоғида жам бўладилар, ўша кунда ҳажда бўлмаганларнинг рўза тутиши суннат: у бир йил олдинги ва кейинги (кичик) гуноҳларга каффорат бўлади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази

🔗 Улашинг: @diniysavollar
ҚУРБОНЛИК НИЯТИДАГИ КИШИ ТИРНОҚ ВА СОЧИНИ ОЛМАСЛИГИ КЕРАКМИ?
#қисқа_савол_жавоблар

CАВОЛ: Қурбонлик қилишни ният қилган киши тирноқ ва сочларини олмаслиги керакми?

💬 ЖАВОБ:
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Умму Салама разияллоҳу анҳо онамиздан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар: "Ким Зулҳижжа ойини кўрса ва қурбонлик қилмоқчи бўлса, қурбонлигини сўйгунча соч ва тирноқларини олмасин” (Имом Насоий ривояти). Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳга кўра қурбонлик қилмоқчи бўлган киши соч ва тирноқларини олиши мубоҳ амал саналади. Хоҳласа олиши ёки олмаслиги мумкин. Ҳанафий мазҳабининг айрим кейинги уламолари мазкур ҳадисдаги буйруқ мустаҳабни ифода қилади, деганлар. Бунга кўра қурбонлик қилмоқчи бўлган кишилар қурбонлик қилгунларига қадар савоб умид қилган ҳолда соч ва тирноқларини олмасалар — бу ўзларининг ихтиёрлари, савоб берилишидан умид қилинади. Ким соч ва тирноғини олса, гуноҳкор бўлмайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.

🔗 Улашинг: @diniysavollar
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Зулҳижжа ойининг ўн кунидаги амалдан кўра афзалроқ амал йўқдир”, деганлар (Имом Ибн Ҳиббон ривояти).

🔸ЗУЛҲИЖЖАНИНГ ЎН КУНЛИГИДА МУСТАҲАБ БЎЛГАН СОЛИҲ АМАЛЛАР

YouTube | Instagram | Facebook | Tiktok

🔗
Улашинг: @diniysavollar
ҲОЖИЛАР АРАФА КУНИ РЎЗА ТУТСА БЎЛАДИМИ?
#Ҳаж_умра

944-CАВОЛ: Биз ҳаж сафаридамиз, Арафа куни рўза тутмоқчи эдик. Баъзилар, бу амал ҳажга бормаганлар учун, ҳажга борганлар бу рўзани тутмайди, дейишмоқда. Шуни аниқлаштириб берсангиз?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Арафа куни рўза тутиш мустаҳаб амалдир. Ҳожилар заифлашиб қолмасалар, бу рўзани тутишлари яхши. Лекин рўза уларни Арафа кунидаги ибодатлардан заифлаштириб қўйса, бу кунги рўзани тутишлари макруҳ бўлади. Бу ҳақда фуқаҳоларимиз шундай дейишган.

(قوله: لم يضعفه) صفة لحاج أي إن كان لا يضعفه عن الوقوف بعرفات ولا يخل بالدعوات محيط فلو أضعفه كره

"Агар рўза ҳожини Арафотдаги вуқуф (туриш)дан заифлаштирмаса ва у кунги дуоларни қилишга халал бермаса, мустаҳабдир ("Муҳит" китоби). Агар рўза ҳожини заифлаштириб қўйса, уни тутиш макруҳ (хуш кўрилмаган)дир" ("Раддул муҳтор" китоби). Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok