سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»

بازرگان خوب-بازرگان بد

👤مسعود حقیقت‌طلب

✍️ کالای بد کالای خوب را از بازار خارج می‌کند. این قاعده‌ در همه بازارهایی که سیگنال قیمتی مختل‌شده و عملکرد دقیقی ندارد، برقرار است.

✍️ وقتی سیگنال قیمت ریال مختل شود، تولیدکنندگان واقعی به‌ناچار زمین بازی را ترک می‌کنند و وقتی سیگنال قیمت ارز مختل شود، بازرگانان واقعی باید بازی را به نفع بازرگانان رانت‌خوار ترک کنند.

✍️ این همان قانون گرشام است که کالای بد کالای خوب را از بازار خارج می‌کند. البته قانون گرشام مفهوم مهلک‌تری هم دارد و این است که با تداوم این وضعیت، بنیه اقتصادی کشور به مرور زمان از بین خواهد رفت.

✍️ وقتی بازیگران خوب (تولیدکنندگان و بازرگانان واقعی) که عادت دارند بدون وابستگی به دولت به فعالیت اقتصادی خود ادامه دهند، زمین بازی را به نفع بازیگران بد (تولیدکنندگان و بازرگانان رانت‌خوار) که حیات آنها به ارز دولتی و ریال دولتی گره خورده است، ترک می‌کنند، ستون‌های اقتصاد ترک می‌خورد.

✍️ راهکار برون‌رفت از این وضعیت لزوما این نیست که قیمت ریال یا قیمت ارز بازار رسمی افزایش یابد. راهکار می‌تواند این باشد که نرخ تورم و انتظارات تورمی و همچنین نرخ ارز بازار آزاد کاهش یابد.

✍️ممکن است سیاستگذار پولی مدعی باشد که اساسا هدف از تثبیت نرخ ارز این بوده که نرخ تورم و انتظارات تورمی کنترل شود؛ اما باید به این نکته توجه داشت که پایین آوردن نرخ تورم با نیروی درآمدهای نفت و گاز نمی‌تواند راهکار پایدار و قابل اتکایی باشد...👇

🔗متن کامل سرمقاله

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #بازرگانی

✅کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

امنیت غذایی در گرو همکاری شرکای تجاری

🔺 پنج شریک تجاری ایران، ۶۸ درصد از نیاز وارداتی غذا را تامین می‌کنند. امارات، هند، ترکیه، روسیه و انگلستان مبادی اصلی وارداتی ایران هستند.

🔺ایران کشوری است که برای تولید مواد غذایی مزیت جغرافیایی ندارد. به همین دلیل برای تامین مواد غذایی شهروندان، به واردات از دیگر کشورها وابسته است.

🔺آمارها نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۱، از مجموع نزدیک به ۶۰میلیارد دلار واردات ایران، نزدیک به ۳۰درصد صرف واردات محصولات کشاورزی و مواد غذایی شده است.

🔺عمده محصولات وارداتی در این بخش شامل ذرت دامی، برنج و گندم می‌شود که بخش مهمی از سبد غذایی شهروندان ایرانی را تشکیل می‌دهد.

🔺نکته دیگر این است که ۵۶درصد از واردات مواد غذایی از مبدا امارات، هند و ترکیه وارد کشور می‌شود. این تمرکز در مبادی وارداتی یک تهدید بالقوه برای امنیت غذایی کشور محسوب می‌شود.

🔗متن کامل گزارش

#دنیای_اقتصاد #غذا #بازرگانی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

چرا با همسایگانمان تجارت قوی نداریم؟

🔸به‌طور کلی ایران برای تجارت با همسایگان با دو دسته مشکل مواجه است.

🔸دستـــــه اول مشکلات ناشی از تحریم است که حداقل در کوتاه‌مدت قابل‌رفع نیست.

🔸دسته دوم مسائلی هستند که با مذاکره و تدوین استراتژی مدون در میان‌مدت قابل اصلاح است.

🔸مرکز بررسی‌های اقتصادی اتاق تهران چالش‌ها و راهبردهای تجارت با چهار کشور همسایه ایران (افغانستان، عراق، ترکیه و پاکستان) را مورد بررسی قرار داده‌است.

🔸مشکلات ناشی از نقل و انتقالات مالی، ضعف زیرساخت‌های گمرکی و مشکلات امنیتی فصل مشترک چالش‌های ایران در تجارت با ۴ کشور مذکور است و طبیعتا در میان‌مدت قابل اصلاح نیست، بنابراین تمرکز بیشتر بر راهکارهایی معطوف شده‌است که ایران عاملیت بیشتری در آن دارد و همچنین در میان‌مدت قابلیت اجرایی‌شدن دارد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #تجارت #بازرگانی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔵 کاهش صادرات به مهم ترین مقاصد صادراتی ایران

🔸جزئیات تجارت خارجی ۱۰ماهه امسال نشان می‌دهد ترکیه، عراق و چین، واردات خود را از ایران کاهش داده‌اند و در عوض، صادرات به پاکستان، عمان و هند افزایش یافته است.

🔸همچنین کالاهای واسطه‌ای بیشترین سهم ارزشی از صادرات را به خود اختصاص داده‌اند و کالاهای با سطح فناوری بالا کمترین ارزش را در کالاهای صادرشده دارد و

🔸صادرات نفت در این بازه زمانی 29‌میلیارد و 900‌میلیون دلار، صادرات خدمات فنی و مهندسی 780‌میلیون دلار و صادرات برق 300‌میلیون دلار ثبت شده‌است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #بازرگانی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔴 با ۱۵کشور عدم توازن تجاری داریم / بازارهایی که از دست می‌روند

🔺ما با ۱۵کشور عدم توازن تجاری قابل توجهی داریم؛ یعنی اختلافی در حدود ۱۵میلیارد دلار در صادرات و واردات وجود دارد.

🔺ایران در سال۱۴۰۲ به میزان ۹میلیارد دلار به عراق صادرات داشته، درحالی‌که میزان واردات عراق از ایران ۵۸۲ میلیون دلار بوده است.

🔺آمارهای گمرک در سال‌۱۴۰۲ نشان می‌دهد که نزدیک به ۴۲‌درصد صادرات ایران به کشورهایی انجام شده که از آنها تقریبا هیچ وارداتی صورت نمی‌گیرد؛ مساله‌ای که می‌تواند یکی از مهم‌ترین چالش‌های تجارت ایران در آینده نزدیک باشد.

❌ تراز تجاری ایران در رابطه با کشورهایی مثبت است که عمدتا توسعه‌نیافته محسوب می‌شوند مثل عراق و افغانستان.

❓آیا این کشورها قرار است برای همیشه توسعه‌نیافته باقی‌بمانند؟ و آیا در صورتی‌که این کشورها از نظر امنیتی و اقتصادی به ثبات برسند همچنان ایران را به‌عنوان شریک تجاری اصلی خود انتخاب می‌کنند؟

🔺پاسخ این دو سوال ‌می‌تواند نگرانی‌هایی را در ذهن فعالان حوزه تجارت ایجاد کند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #تجارت #بازرگانی #بازارهای_تجاری #تراز_تجاری

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

دلیل یک‌دهه «صادرات ارزان» چیست؟

🔺در طول یک دهه گذشته شاهد «افزایش ناموزون قیمت» کالاهای وارداتی در مقایسه با قیمت کالاهای صادراتی هستیم.

🔺حدود ۹۰درصد از صادرات کشور شامل فلزات و محصولات معدنی، نباتی و محصولات صنایع شیمیایی است.

🔺تولید این محصولات عمدتا جزو چرخه‌های پایین ساختار تولید صنعتی هستند و ارزش افزوده بالایی ایجاد نمی‌کنند. این امر در بلندمدت به ثبات اقتصاد کلان نیز آسیب می‌رساند.

🔺راه‌حل بدون شک حرکت به سمت تولیدات پیچیده و با ارزش افزوده بالا در بلندمدت خواهد بود.

🔺در دهه گذشته، به طور پیوسته کالاهای مورد نیاز که از خارج از کشور تهیه می‌شوند تورم بالاتری به ثبت رسانده‌اند.

🔺این موضوع، نشانه خوبی برای اقتصاد نیست و بیانگر آن است که با درآمد حاصل‌شده از یک واحد کالای صادرشده کالای کمتری را می‌توان وارد کرد.

🔺ایران و سایر کشورهای خاورمیانه سبد صادراتی متنوعی ندارند و به کالاهای اولیه وابسته‌اند.

🔺مشکل ساختار صنعتی وابسته به کالاهای اولیه و خام این است که نسبت به انواع شوک‌های اقتصادی حساس‌تر است.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #صادرات #واردات #تجارت #بازرگانی #صادرات_ارزان #تراز_تجاری

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

از بازار صادراتی ایران در عراق مراقبت شود / ترکیه در کمین است

محمود نجفی‌عرب، رئیس اتاق تهران:

🔹تراز تجاری ما با عراق نسبت به ظرفیت‌هایی که وجود دارد چندان راضی‌‌‌‌کننده نیست و طرف‌‌‌‌های تجاری و فعالان اقتصادی ترکیه هم منتظر فرصتی هستند تا روابط تجاری خود با عراق را گسترش دهند و جایگزین ما در این بازار شوند.

🔹هرجایی ما کوتاهی کنیم به‌سرعت ترکیه بازار را در دست می‌گیرد و دیگر پس گرفتن موقعیت قبلی برای ما قطعا کار پیچیده و سختی خواهد بود.

🔹صادرات ما به عراق مانند چین ماده‌خام نیست؛ ما به عراق کالای ساخته‌شده می‌دهیم و ارزش‌افزوده نیروی کار برای ما اهمیت بسیار جدی دارد.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #عراق #تجارت #بازرگانی #ترکیه

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

ترامپ چگونه بر تجارت ایران با شرکای تجاری اش تاثیر می گذارد؟ / صادرات غیرنفتی کاهش بیشتری می یابد؟

🔺با آمدن ترامپ احتمال این وجود دارد که تجارت ایران با شرکای خود مانند چین با محدودیت مواجه شود، چراکه افزایش فشار بر تجارت بین آمریکا و چین، رکود بیشتری بر بازارهای جهانی حاکم خواهد کرد و تقاضای مواد اولیه صنعتی چین به‌شدت کاهش می‌یابد، در نتیجه صادرات ایران به این کشور با حجم و قیمت پایین‌تری انجام خواهدشد که این امر باعث کسری بالاتر تراز تجاری ایران می‌شود.

🔺از طرفی پیوستن عراق به سازمان تجارت‌جهانی نیز ممکن است بر سر تجارت غیررسمی ایران با عراق به‌عنوان دومین شریک تجاری در هفت ماهه گذشته محدودیت ایجاد کند.

🔺در چنین شرایطی حرکت کشور به سمت شناخت و توسعه بازارهای جدید لازم است.

🔺یکی دیگر از ملزومات افزایش تاب‌آوری کشور، توسعه صنعتی، افزایش ارزش‌افزوده و بالا رفتن از نردبان پیچیدگی کالاها است.

🔺در سال‌۱۴۰۱ متوسط قیمت صادرات ما به چین با کاهش ۳۶ دلار به ازای هر‌تن به ۴۶۵دلار به ازای هر‌تن رسیده‌است.

🔺متوسط قیمت صادرات غیرنفتی ایران به چین در سال‌۱۴۰۲ هم حدود ۲۹۸ دلار به ازای هر‌تن بوده‌‌ که نسبت به سال‌قبل ۳۹‌درصد کاهش ‌یافته‌؛ یعنی با ادامه روند فعلی در سال‌آینده نیز این شاخص با کاهش بیشتری همراه خواهد بود.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #تجارت #بازرگانی #ترامپ

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir