📱فضای مجازی و نمایشی شدن زندگی روزمره
💡/پرونده موضوعی/

💢نمایش ایرانیان برای هویت‌زدایی از خویش

گفت و گویی واقع بینانه با یک روانشناس درباره اینکه چه می شود که افراد به انتشار زندگی خصوصی خود در فضای مجازی روی می آورند و اینکه خصوصیات روحی و روانی این افراد چیست؟

🌀نمی‌توان تمایل به دیده‌شدن را در افراد جامعه از بین برد و باید با فرهنگسازی بر کیفیت نمایش زندگی روزمره افراد در شبکه‌های اجتماعی افزود.

🌀کاربران برای به نمایش گذاشتن زندگی در اتاقک شیشه‌ای گاهی مجبورند نقش بازی کنند و به گونه‌ای متفاوت از آن‌چه هستند، خودشان را نشان دهند. به همین دلیل است که ملاحظه می‌کنید گرایشی ویژه _نَه فقط در کشور ما، بلکه در سراسر جهان_ برای نمایش زندگی مخصوصی بر بستر فضای مجازی به وجود آمده است. یعنی عموما افرادی که ویژگی‌های خاص روانشناختی دارند این فضا را ایجاد می‌کنند و زندگی خودشان را در یک اتاقک شیشه‌ای قرار می‌دهند تا همه نظاره‌گر این زندگی باشند.

🌀برای به نمایش گذاشتن این زندگی در اتاقک شیشه‌ای گاهی مجبورند که نقش بازی کنند و به گونه‌ای متفاوت از آن‌چه هستند، خودشان را نشان دهند. بین دو نوع شخصیت «درون‌گرا» و «برون‌گرا»، افراد برون‌گرا تمایل بیشتری برای آن‌که خود را در چنین فضایی قرار دهند و به نمایش زندگی خصوصی خود بپردازند، دارند. آن ها از این طریق می‌خواهند مورد توجه قرار گیرند زیرا توجه‌طلبی از نیازهای این افراد است.

🌀به عبارتی حضور افراد «احساسی» پررنگ‌تر از افراد «منطقی» در این فضا به چشم می‌خورد. این مساله از نظر روانشناسی مقوله‌ای قابل تحلیل و بررسی است و من به عنوان یک روان‌شناس گاهی با نگاه به پیج (صفحه) شبکه اجتماعی اشخاص می‌توانم متوجه بشوم که صاحب آن چه مسائل، مشکلات و حال‌وهوایی از نظر روانشناسی دارد.

کارگروه#خانواده_مشاوره_سلامت_فردی_اجتماعی_انجمن_سواد_رسانه_ای

❎متن کامل این گفت و گو را در لینک زیر بخوانید:👇

https://asrehooshmandi.ir/%d9%86%d9%85%d8%a7%db%8c%d8%b4-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%db%8c%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d9%87%d9%88%db%8c%d8%aa%e2%80%8c%d8%b2%d8%af%d8%a7%db%8c%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d8%ae%d9%88%db%8c/

@MLiteracy

تولیدات رسانه ای، یکی از مهمترین ابزار دشمن علیه خانواده هاست.
این روزها شبکه های فارسی زبان محتوای تولیدی فراوانی در حوزه "تفریحات "و" سرگرمی ها " تولید و پخش می کنند که با سبک زندگی خانواده ایرانی در تضاد است. سبک زندگی وارونه نمایش داده شده در این شبکه درقالب محتوای سرگرمی و تفریحی است تا حساسیت مخاطبان و خانواده ایرانی را نسبت به آن کاهش دهد.
امروزه شبکه های فارسی زبان با تله و دام سرگرمی و تفریح به سراغ خانواده ها آمده اند. تفریح و سرگرمی های تبلیغ شده در این شبکه ها، ساختارهای خانواده و سبک زندگی ایرانی را نشانه گرفته است.

کارگروه #خانواده_مشاوره_سلامت_فردی_اجتماعی_انجمن_سواد_رسانه_ای

@MLiteracy

💢تجربه دو نسل هزاره سومی درباره استفاده از موبایل

♨️آیا واقعا فضای مجازی متهم ردیف اول است؟

✅یادداشت معصومه نصیری ـ قائم مقام انجمن سواد رسانه ای ایران

نسل هزاره سوم یعنی همان‌هایی که متولدین بعد از سال دو هزار هستند و حتی ثانیه‌ای از قرن قبل را تجربه نکرده‌اند، تعاملشان با رسانه نه به عنوان یک ابزار عادی، بلکه به عنوان جزئی از زندگی‌شان است.

«پروشات» و «غزل»، دو دختر دانش‌آموز پایه دهم هستند که یکی در رشته ریاضی و دیگری در رشته علوم انسانی درس می‌خواند. پروشات با اینکه اهل استفاده از فضای مجازی است و اتفاقاً در این زمینه فعال هم هست، به ایسنا می‌گوید: «مدتی‌ است فضای مجازی، بحث داغ و همه‌گیری شده است و صاحب‌نظران، از تاثیرات مخرب آن روی سلامتی، اعصاب و روان، سبک زندگی و بنیان خانواده‌ها می‌گویند. با پذیرفتن تمام این موارد هم نمی‌شود فضای سایبری زبان‌بسته را تا این حد مورد حمله قرار داد.»

او ادامه می‌دهد: «به اطراف که توجه می‌کنیم، اتوبوس، مترو، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و تفریحی، تلفن‌های همراه‌ هوشمند، تنها تکنولوژی‌ای هستند که همه مردم از آن استفاده می‌کنند. اما با همان تلفن همراه که بسته اینترنت ۴G دارد، از مرورگری که زاده همین تکنولوژی‌ است، می‌توان عکسی دریافت کرد از کشورهای توسعه‌یافته که در اتوبوس و متروی آنها، همه کتاب دستشان است. دقیقا برای همین است که ما همچنان «در حال توسعه» هستیم!»
اما «غزل» با اعتماد به نفس تمام می‌گوید اصلاً گوشی هوشمند و انواع شبکه‌های اجتماعی را ندارد و تاکید می‌کند: «استفاده از گوشی تلفن همراه هوشمند یک پدیده همه‌گیر و در واقع یک موضوع قابل بحث شده که پرداختن به آن امری ضروری است. امروزه اگر به اطرافیان خود نگاه کنیم می‌بینیم که اکثر آنها در حال استفاده از تلفن همراه خود و گاهی غرق در فضاهای مجازی‌اند. این فضا بدون محدودیت سنی، از کودکی که تازه شروع به خواندن و نوشتن کرده تا یک فرد سالخورده و با تجربه را میزبانی می‌کند و برای همگان جذابیت خاصی دارد».

غزل که امسال در المپیاد سواد رسانه‌ای هم شرکت کرده است، تاکید می‌کند: «همه این مشکلات در صورتی به وقوع می‌پیوندند که «سواد رسانه» نداشته باشیم و چگونگی استفاده از رسانه‌ها را نیاموخته باشیم. از سه سال قبل در ایران سواد رسانه به صورت جدی در مدارس شروع به تدریس شد که در پایه دهم صورت می‌گیرد».

او با طرح این سوالات که «آیا واقعاً این زمان، زمان مناسبی است در حالی که تلفن همراه از سال ها قبل از اینکه سواد چگونگی استفاده از آن را به جوانان بیاموزند، در دسترس آنان قرار گرفته؟ آیا جوان یا نوجوانی که به این سن رسیده رژیم مصرفی (درست یا نادرست) خود را خیلی پیش‌تر از این انتخاب نکرده است؟»، به طرح تجربه زندگی کردن بدون گوشی هوشمند خودش می‌پردازد: «من دختری ۱۵ ساله هستم که در مقطع دبیرستان و پایه دهم مشغول به تحصیلم. من گوشی هوشمند ندارم و در صورتی که کار ضروری برایم پیش بیاید از تلفن همراه پدر یا مادرم استفاده می‌کنم. اطلاعات به‌روزی دارم و سعی می‌کنم بیشتر وقتم را صرف خواندن کتاب یا روزنامه کنم. اکثریت دوستان من تلفن‌های هوشمند دارند و کمتر کسی از همسالان خود را می‌شناسم که بتواند بدون تلفن همراهش سر کند!»

تقویت مهارت سواد رسانه‌ای و افزایش عزت نفس نوجوانان و جوانان، تنها راهکار کاهش مخاطرات فضاهای موجود رسانه‌ای است. راه غلبه بر هر هراسی، فهم و آگاهی است. همانطور که به فرزندانمان شنا کردن را می‌آموزیم و دیگر از رفتنشان به استخر نمی‌ترسیم، به آنها مهارت‌های حضور در فضای مجازی را بیاموزیم و لحظه به لحظه نگران آنها نباشیم. شناگران، غرق نمی‌شوند.

متن کامل این یادداشت که در دل خود حرفهای دو دختر نوجوان را نیز دارد، در لینک زیر بخوانید.

https://www.isna.ir/news/97121206266/%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AE%D8%B1%D9%87-%DA%AF%D9%88%D8%B4%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%DA%86%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%AE%D9%88%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%DB%8C%D8%A7-%D8%A8%D8%AF

🆔کارگروه #خانواده_مشاوره_سلامت_فردی_اجتماعی_انجمن_سواد_رسانه_ای
@MLiteracy

💢کودکی که دوست دارد موبایل باشد....

❌«یتیمی» فرزندان در کشاکش فضای مجازی و زندگی واقعی

در دبستانی، معلمی به بچه ها گفت آرزوهاشونو بنویسن. اون نوشته های بچه ها رو جمع کرد و به خونه برد .
یکی از برگه‌ها؛ معلم رو خیلی متاثر کرد. در همون اثنای خوندن بود که همسرش وارد شد و دید که اشک از چشمای خانمش جاریه. پرسید چی شده؟ چرا اینقدر ناراحتی؟
زن جواب داد، این انشاء را بخوان؛ امروز یکی از شاگردانم نوشت، گفتم آرزوهایشان را بنویسند و اون اینجوری نوشته .
مرد کاغذ را برداشت و خواند.
متن انشاء اینگونه بود: «خدایا، می‌خواهم آرزویی داشته باشم که مثل همیشه نباشد؛ مخصوص است. می‌خواهم که مرا به موبایلی هوشمند تبدیل کنی. می‌خواهم که جایش را بگیرم. می‌خواهم که جایی مخصوص خودم داشته باشم و خانواده‌ام اطراف من حلقه بزنند. می‌خواهم وقتی که حرف می‌زنم مرا جدّی بگیرند همچون ناتیفیکیشن های نرم فزارهای گوشی شان؛ می‌خواهم که مرکز توجّه باشم و بی آنکه سؤالی بپرسند یا حرفم را قطع کنند بگذارند حرفم را بزنم. دلم می‌خواهد همانطور که وقتی گوشی شان را در منزل جا می گذارند و به سرعت به دنبال آن میایند و به آن می‌رسند، به من هم برسند و توجّه کنند.
دلم می خواهد شب ها همانطور که پدر و مادرم با گوشی به رختخواب می روند و آن را در آغوش می گیرند چندوقت یکبار من آن ها را در آغوش بگیرم، دلم می‌خواهد پدرم، وقتی از سر کار برمی‌گردد، حتّی وقتی که خسته است، قدری با من باشد و مادرم، وقتی غمگین و ناراحت است، به جای بی‌توجّهی، به سوی من بیاید. دوست دارم، برادرانم برای این که با من باشند با یکدیگر دعوا کنند همان طور که برای بازی بر سر دسته های بازی های کامپیوتری دعوا می کنند.
دوست دارم خانواده هر از گاهی همه چیز را کنار بگذارند و فقط وقتشان را با من بگذرانند. نکتۀ آخر که اهمّیتش کمتر از بقیه نیست این که مرا تلفن همراهی کن تا بتوانم آنها را خوشحال و سرگرم کنم. خدایا، فکر نکنم زیاد چیزی از تو خواسته باشم. فقط دوست دارم مثل یک آی فون یا حتی یک گوشی هوآوی زندگی کنم. انشاء به پایان رسید.»
مرد نگاهی به همسرش کرد و گفت، "عجب پدر و مادر وحشتناکی‌اند!
زن سرش را بالا گرفت و گفت: این انشاء را دخترمان نوشته است.

❇️❇️#نکته_توجه

«یتیمی» فرزندان در کشاکش فضای مجازی و زندگی واقعی
🌀حضور زیاد پدر و مادر در فضای مجازی و تبدیل این فضا به اولویت اول زندگی، باعث کم توجهی به خود، همسر، و فرزندان می شود.
🌀کودکان با اینکه صاحب پدر و مادر هستند اما به دلیل حضور افراط گونه والدین به نوعی یتیم هستند و شاید اصطلاح یتیم مجازی در آینده بیشتر شود.
🌀 زندگی فرزندان در کنار اولیای خود صرفا ظاهر است و اولیا دیگر اولیای واقعی این فرزندان نیستند.
🌀فرزندان نوع مدرنی از یتیمی را تجربه می کنند که عواقب این نوع یتیمی مجازی بزودی در سطح جامعه آشکار خواهد شد.

🆔کارگروه #خانواده_مشاوره_سلامت_فردی_اجتماعی_انجمن_سواد_رسانه_ای

@MLiteracy

‍ ✍سواد انتقادی چیست و چرا باید از کودکی فرزندانمان به سواد انتقادی مجهز شوند؟

🔸فرزندان ما در جهانی زندگی می کنند که مملو از القائات رسانه ای، توهمات فریبنده تبلیغات و ایدئولوژی هاست. آنقدر این فضا بر فرزندان ما فشار وارد می کند که قدرت انتخاب را از آنها و حتی بزرگسالان می رباید.

✅ اما بهترین چاره برای حفظ استقلال شخصیت و از کف نرفتن قدرت انتخاب در بچه ها چیست؟

🔸 فرزندانی که از کودکی در محیط خانه و مدرسه، "منتقدانه" رشد می کنند، اجازه نمی دهند قدرت انتخاب و استقلال عمل آن ها ربوده شود.
با تفکر انتقادی شهروندانی تربیت می شوند که با احساس زندگی می کنند، اما با عقل تصمیم می گیرند. در واقع اینها کسانی هستند که سطح انتظارشان از محیط و جامعه بالاتر از دیگران است و به راحتی سر تعظیم در برابر هیچ قدرتی اعم از امپراتوری تبلیغات، ایدئولوژی های فریبنده و حکومت های خودکامه فرو نمی آورند.

🔹 اگر به تفکر انتقادی به عنوان یک مهارت نگاه کنیم، کسی که انتقادی می اندیشد باید دارای مهارت هایی همچون جسارت در طرح پرسش، اهل خوب شنیدن، کسب اطلاعات، پرهیز از برخورد تند با دیدگاه های مخالف، ادعای کمتر و دلیل بیشتر، صبر و حوصله و آمادگی روحی و روانی بالا برای پذیرش ایده های جدید باشد.

🔸اگر به تفکر انتقادی به عنوان یک سواد بنگریم، مواجهه ما با مسائل پیرامونی، منطقی تر خواهد شد.

🔹 سواد انتقادی برای دانش آموزان امروز که چسبندگی بسیار بالایی به رایانه و اینترنت و دنیای دیجیتال دارند، یک ضرورت است.

🔺منبع:
- چیستی تفکر انتقادی و وضعیت آن در آموزش و پرورش ایران"، ارائه ای از مرتضی نظری در میز اندیشه انجمن اسلامی معلمان ایران، تیرماه ۱۳۹۳

کارگروه #خانواده_مشاوره_سلامت_فردی_اجتماعی_انجمن_سواد_رسانه_ای
#انجمن_سواد_رسانه_ای_ایران

@MLITERACY