🔴#عملیات_روانی با اخبار جعلی

"آمدنیوز"
بدون دسترسی به منابع موثق خبری و به صرف مطلبی که بتواند در ظاهر، هرگونه خلل یا ناکارامدی در نظام جمهوری اسلامی ایران یا ارگان های دولتی یا نظامی را نمایش دهد و در افکار عمومی نسبت به آن ایجاد تزلزل نماید، خبرهای خود را انتخاب، تنظیم و به مخاطبانش ارائه می کند؛ چیزی که از اساس، در دستور کار همه شبکه‌های فارسی زبان خارج از کشور قرار دارد که به دلیل عدم دسترسی به منابع دست اول خبری، به #شنیده ها و #شایعات #اعتماد کرده و آن ها را به عنوان #اخبار_موثق منتشر می کنند.

حال آن که یکی از اصلی ترین مفاهیم سواد رسانه ای، #بررسی_درستی_منبع_پیام است.



در دو صورت یک منبع قابل اعتماد محسوب می شود：

۱- از یک منبع خبری مورد اعتماد به دست ما رسیده باشد

منبع خبری مورد اعتماد شامل خبرگزاری های معتبری که منابع رسمی خبری کشور محسوب می شوند یا دقت و صحت خبر آن خبرگزاری ها مورد تأیید بزرگان روزنامه نگاری کشور باشد.

(و همچنین کانال های رسمی خبری آن ها در تلگرام یا سایت های رسمی خبری آن ها در اینترنت که آدرس آن ها از جانب خبرگزاری رسمی تأیید شده باشند)

🔺بدیهی است اگر خبری به شکل غیرمستقیم از یک خبرگزاری به دست ما رسیده باشد (مانند دریافت از یک دوست یا مشاهده در یک گروه تلگرامی، به نقل از یک خبرگزاری مطمئن)، باید از صداقت ارسال کنندگان پیام نیز مطمئن باشیم یا بدان اکتفا نکرده و خبر را در سایت رسمی آن خبرگزاری نیز جستجو کنیم.

(این نوع بررسی غالبا درباره پیام هایی اهمیت بیش تری پیدا می کند که متوجه جهت دار بودن آن ها می شویم)

۲- گوینده پیام از نظر علمی و تخصصی، شایستگی اظهارنظر درباره چنین مطلبی را داشته باشد.

گاهی بعضی مطالبی که به دست ما می رسند، ممکن است از افرادی مشهور نقل شده باشند. بنابراین اولین کار ما، بررسی آن است که آیا اساسا چنین کسی چنین حرفی زده یا نه؟ و درصورت تأیید، در گام دوم باید دید؛ آیا این شخص شایستگی اظهارنظر درباره چنین موضوعی را دارد یا نه؟

مثلا بعضی مطالب به خصوص از سوی افراد مشهور، فقط جنبه اظهارنظر شخصی دارند و به عنوان نظر علمی قابل استناد، درست یا ثابت شده، قابل اعتماد و قابل استفاده نیستند.
مثل اظهارنظر یک هنرپیشه یا فوتبالیست درباره اثرات یک کرم دارویی یا استقامت یک سازه مهندسی!

بنابراین باید بین اظهارنظر افراد با تخصص یا شغل آن ها سنخیت و تناسب وجود داشته باشد. مثلا اظهارنظر یک چشم پزشک درباره دارویی مانند قطره چشم پذیرفته است (به شرط اطمینان از صحت پزشک بودن و تخصص وی)، و یا اظهارنظر یک پزشک داروساز درباره داروهای صنعتی (و نه گیاهی!)

🛑 به نمونه بالا درباره استفاده "آمدنیوز" از منابع خبری نامطمئن و غیرموثق که موجب دست انداختن آن ها توسط مردم شده است توجه فرمایید


خبر بالا با نزدیک به نیم میلیون بازید را در تلگرام داشته به عبارتی نیم میلیون فریب خورده

💯 به چشمتون هم اعتماد نکنید
💢 چه برسه به #شبهات و #شایعات #فضای_مجازی

@asrehooshmandi

#زلزله و چند نکته

دیشب طولانی سپری شد چون اکثرا ترسیده بودیم. ترس از دست دادن همه چیزمان را. از جان تا خانواده تا مال اموال و ....اما اگر این تلنگر را جدی بگیریم میتوان گفت شاید تلنگر و دلهره بدی هم نبوده باشد.

*#بیمه_ساختمان را جدی تر بگیریم.
*برای #بحران آماده تر باشیم.
*مسئولان بیش از حرف و جلسه برگزار کردن، واقعا راهکار محور باشند. زلزله کرمانشاه نشان داد خبری از مدیریت بحران در کشور نیست.
*یاد بگیریم در شرایط اضطرار رفتار درست تر چیست.
*کمی باهم #مهربان_تر باشیم.
*قبل از اینکه ترس از دست دادن یکدیگر را داشته باشیم، دلهایمان را از کینه خالی کنیم.
*مهمتر از همه اینکه خدا را فقط در ترس یاد نکنیم. خدا فقط خدای مواقع طوفان نیست. چند نفرمان صبح شد و دیدیم زنده ایم شکرگزاری کردیم؟
*مردم کمی #هوشمندانه_ تر از #رسانه استفاده کردند و #شایعات چندان نتوانستند قدرت پیدا کنند.

@asrehooshmandi

💯 به چشمتون هم اعتماد نکنید
💢 چه برسه به #شبهات و #شایعات #فضای_مجازی

@talyee

چگونه #اخبار_جعلی را تشخیص دهیم؟

امروزه بیش از هر زمان دیگری اخبار جعلی و #شایعات به صورت گسترده در اینترنت پخش می‌شود. برخی از پخش اخبار جعلی سود می‌برند.

این ویدئو را حتما ببینید.

@asrehooshmandi

❇️راهکارهای تشخیص #شایعات و #اخبار_جعلی در فضای مجازی


حجم شایعات و اخبار جعلی که طی ساعت گذشته در فضای مجازی به اشتراک گذاشته شده زیاد بوده است تا جایی که حتی شخصیت های حقیقی و حقوقی صاحب نام نیز فریب شایعات و اخبار جعلی را خوردند و در برخی موارد خودشان نیز سازنده شایعات بودند .

انتشار ویدئویی از سیل کویت و صداگذاری بر روی آن و اعلام ادعای سیل در کیش، انتشار عکس سیل در عربستان به جای تصاویر سیل شیراز و باز نشر آن در کانال نرگس کلباسی، طرح ادعای وقوع طوفان سنگین در تهران از سوی یک عضو شورای شهر تهران، شایعه آب گرفتگی ایستگاه های متروی تهران و.... از جمله این شایعات و تصاویر جعلی محسوب می شوند.

یکی از بسترهای ترویج شایعات مواقع بحران است؛ مواقعی که افکار عمومی در انتظار شنیدن اخبار درباره واقعه است و دروازه بانی ذهنی دقیقی در مواجهه با انواع تولیدات رسانه ای ندارد.

♨️راهکارها:

♨️چطور در فضای مجازی شایعه را از واقعیت تشخیص دهیم؟

شایعه در فضای مجازی همه خصوصیات فضای واقعی را دارد با این ویژگی که سرعت و تعداد انتشار آن بیشتر است. مخاطب و فرستنده نیز یکدیگر را نمی بینند و این به تقویت شایعه کمک می کند.

پرسیدن این سوالات به کشف شایعه کمک می کند:
✅منبع اصلی این پیام کجاست؟
✅واقعا چه کسی این حرف را زده؟
✅ آیا فرد اعتبار کافی دارد؟
✅ذینفعان دخیل در این شایعه چه کسانی هستند و از این آب گل آلوده چه ماهی‌ای قرار است بگیرند؟
✅چرا الان؟ چرا این حرف؟ و چرا این آدم این حرف را می زند؟

#کلی_گویی، #هوچی_گری، طرح یک سلسله #ادعاها، ابا نداشتن از #اتهام_زنی های بزرگ و.... باید شما را درباره صحت مطالب دچار تردید کند.

👀از انواع شایعه که این روزها با آن مواجه هستیم «#شایعه_وحشت» است. شایعه «وحشت» مردم را به تحریف وادار می‌کند؛ این شایعه به مثابه خطر ملموس و فوری است و خوانندگانی که در معرض این قبیل شایعات قرار می‌گیرند به شدت میل دارند تا دست به اقدامی سریع و تعامل بزنند. شایعاتی که واکنش احساسی سریعی را ایجاد می‌کند و افراد نیز به شدت در این موارد تلقین پذیرند.
🌀در تصویر راهکارهای تشخیص اخبار جعلی از اخبار صحیح ذکر شده است.

https://asrehooshmandi.ir/راهکارهای-تشخیص-شایعات-و-اخبار-جعلی-در/

💠#آموزش_عمومی_سواد_رسانه_ای
💠معصومه نصیری ـ مدرس سواد رسانه ای

@asrehooshmandi

🖊سیل، رسانه و عملکرد انجمن سواد رسانه ای ایران

در روزهای اخیر کشور عزیزمان با حادثه وقوع سیل در برخی شهرها مواجه شد. رخدادی که علاوه بر ضرورت بازنگری در سیاست های مدیریت بحران در کشور، ضرورت داشتن سواد رسانه ای را در سطوح مختلف اعم از مسوولان و مردم را بیش از پیش یادآوری کرد.

قطعا بررسی عملکرد رسانه ای در مواقع بحران و رفتار شهروند خبرنگاران و نحوه مواجهه مخاطبان با پیام های تولید شده رسانه ای و توانمندی در تشخیص اخبار ساختگی و جعلی و.... همگی نیاز به کار کارشناسی عمیق دارد اما انجمن سواد رسانه ای ایران در راستای عمل به رسالت و نیل به اهداف خود یعنی :

1️⃣ کمک به ایجاد شفافیت اطلاعاتی، مدیریت دانش و افزایش مشارکت اجتماعی از طریق معرفی فرصت های فضای مجازی و رسانه های نوین.
2️⃣ معرفی فرصت ها و تهدیدهای فضای مجازی، جامعه ی شبکه ای و رسانه های نوین به عموم مردم.
3️⃣ افزایش سطح خودآگاهی و خودکنترلی عموم مردم جامعه ایران در استفاده از رسانه های جمعی و اجتماعی.
4️⃣ افزایش توانایی تفکر انتقادی و قدرت تجزیه ‌و تحلیل پیام و انتخاب سره از ناسره برای مخاطب ایرانی.
5️⃣ کمک به تحقق رژیم مصرف رسانه‌ای در سطح جامعه ایران.
6️⃣ ایجاد مهارت برای تشخیص اطلاعات مورد نیاز، بازیابی و بازنشر اطلاعات مفید، تولید و استفاده مؤثر از اطلاعات در زندگی روزمره.
7️⃣ ایجاد مهارت یادگیری مادام العمر برای استفاده از فرصت های نوظهور فضای مجازی و رسانه های نوین و مصونیت از تهدیدهای آن با هدف تحقق فضای مجازی سالم، مفید و ایمن در جامعه ی شبکه ای جهانی

اقدام به تولید محتوا و کمک به شفاف سازی فضای حاکم بر پیام های رسانه ای تولید شده در این روزها و یاری مخاطب برای دریافت اخبار صحیح و روش های تشخیص اخبار جعلی از اخبار واقعی و .... کرد.

تولیداتی با عنوانین زیر:

💠در شرایط حساس از انتشار هرگونه اخبار جعلی و شایعه پراکنی پرهیز نمایید!

💠وقتی از ضرورت #سواد_رسانه_ای حرف می زنیم دقیقا یعنی همین
#شایعه_سازي عضو شوراي شهر در مورد طوفان در تهران

💠اطلاع‌رسانی در شرایط #بحران و #سیاه‌چاله_اخبار_جعلی

💠مهربانی ملی و وظیفه رسانه ای

💠پیامک‌هایی که سرعتشان حریف سرعت سیل نمی‌شود!
نگاهی به یک تجربه جهانی و یک #پیشنهاد_استارت_آپی

💠راهکارهای تشخیص #شایعات و #اخبار_جعلی در فضای مجازی

💠#تجربه_نگاری
سخنی با اصحاب رسانه و شهروندخبرنگاران مناطق سیل زده

💠 اینفوگرافی مدیریت بحران و نقش رسانه در کنترل یا تشدید آن

💠دانلود کتاب سواد رسانه‌ای و مدیریت بحران

از جمله محتواهای تولیدی انجمن سواد رسانه ای ایران در بحران سیل اخیر کشور بود.

اخبار، اینفوگرافی ها و یادداشت های یاد شده را در لینک های زیر بخوانید:

@MLiteracy
@asrehooshmandi
@SmartMediaCity


✅افزایش سواد رسانه ای، مسوولیت اجتماعی ماست. در سال 98 دست در دست یکدیگر در راستای ارتقای سواد رسانه ای گام برخواهیم داشت. ما را در این راه یاری کنید.

معصومه نصیری ـ قائم مقام انجمن سواد رسانه ای ایران

@MLiteracy

گاهی انسان مشاهده می کند به صِرف شایعه‌ای که مثلاً در فلان شبکه‌ی #فضای_مجازی یک خبیثی، یک آدم دروغگویی آمده یک چیزی را [عنوان کرده] که فلان جنس ممکن است گران بشود، می ریزند به خریدن! چه لزومی دارد؟ زیاده‌روی در خرید نشود، به #شایعات اعتنا نشود، #اسراف نشود. یک جاهایی واقعاً اسراف صورت میگیرد که نباید انجام بگیرد. (دیدار_کارگزاران)



❌چطور در فضای مجازی #شایعه را از #واقعیت تشخیص دهیم؟

#شایعه در فضای مجازی همه خصوصیات فضای واقعی را دارد با این ویژگی که سرعت و تعداد انتشار آن بیشتر است. مخاطب و فرستنده نیز یکدیگر را نمی بینند و این به تقویت شایعه کمک می کند. پرسیدن این سوالات به کشف شایعه کمک می کند: منبع اصلی این پیام کجاست؟ واقعا چه کسی این حرف را زده؟ آیا فرد اعتبار کافی دارد؟ ذینفعان دخیل در این شایعه چه کسانی هستند و از این آب گل آلوده چه ماهی قرار است، بگیرند؟ چرا الان؟ چرا این حرف؟ و چرا این آدم این حرف را می زند؟

شایعه، معمولا یک تلاش جمعی برای تفسیر یک موقعیت مبهم‏، ولی جذاب است. دو شرط «اهمیت» و «ابهام» قانون اصلی شایعه هستند.


#معصومه_نصیری ـ آموزش عمومی سوادرسانه

@asrehooshmandi

سواد رسانه ای از منظر نهج البلاغه

ضرورت بررسی #اعتبار_منبع

ضرورت پرهیز از انتشار #شایعات و #اخبار_جعلی

@asrehooshmandi

#خبر_خوب

📺پشت پرده فضای مجازی در «#میخچه»

هرچه می‌بینید و می‌شنوید باور نکنید...

تهیه کننده برنامه میخچه می‌گوید: « با توجه به اینکه شایعات، اخبار و موارد این‌چنین از طریق فضای مجازی در دسترس همگان قرار می‌گیرد و تشخیص اینکه کدام خبر درست یا دروغ و کذب است، برای مردم کمی سخت است، ضرورت وجود چنین برنامه‌ای احساس می‌شد. به همین منظور تاکید این برنامه بر این است که هرچه که می‌بینید و می‌شنوید باور نکنید و لزوما هر خبری واقعیت ندارد و نباید به آن دامن زد.

بستری که در آن کار می کنیم مرور اخبار است به این شکل که هر هفته اخبار مهم در فضای مجازی رصد می‌شود و آن اخباری که بازدیدکننده بالا دارد و یا اخباری که حاشیه‌ساز است و احیانا شایعه‌ای دست به دست می‌شود به شکل طنز به آن پرداخته می‌شود. چند آیتم جدید هم به آن اضافه خواهد شد. یکی آیتم مربوط به #شایعات هست و یکی آیتم #توئیت‌خوانی و دیگری بحث #گزارش مردمی است. فرم اینها نمایشی است.»

«میخچه» کاری است از گروه سیاسی شبکه دو به تهیه کنندگی حسین زارع زاده که چهارشنبه ها ساعت ۱۹:۴۵ پخش و بازپخش این برنامه ۲:۳۰ بامداد پنجشنبه است.

#میخچه
#سواد_رسانه‌ای

@asrehooshmandi

🔴دروغ های فتوشاپی فتنه گران در عراق

⏪ماجرای یک عکس جعلی در اعتراضات عراق:

‏«بهار عربی میخواهیم تا مراجع [نجف] را به کشورهایشان اخراج کنیم».

‏تصویری که سه روز است در رسانه ها از ⁧#اعتراضات⁩ ⁧#عراق⁩ دست به دست میشود.
‏بررسی کردم، مشخص شد جعلی است و عکس اصلی با محتوایی متفاوت مربوط به تظاهرات عراقی ها علیه پارلمان در سال ۲۰۱۵ است.

نکته: بازهم در آستانه پیاده روی اربعین شاهد اقداماتی در راستای تحت تاثیر قراردادن این اجتماع بزرگ و معنوی مسلمانان هستیم. سال گذشته در چنین روزهایی بحث دو قطبی سازی ایرانی_عراقی جهت کاهش حضور زائران مطرح شده بود.

در هر دو رخداد انتشار گسترده #شایعات، #فیک_نیوزها، عکس های #ساختگی و #دستکاری شده و بمباران خبرهای #کذب جهت گرفتن فرصت تفکر از مخاطب از روش های بکار برده شده است.

✅ پیاده‌روی اربعین باشکوه تر برگزار خواهد شد انشاءالله.

@asrehooshmandi

🔻از شایعه تا واقعیت

🌀جازدن پلیس مکزیک جای ناجا!

⚠️مراقب #شایعات در فضای مجازی باشید

@asrehooshmandi

💢یک عکس، یک تیتر و موج سواری روی غم ملی

🔹عکسی که تحت عنوان معروف‌ترین پل تورنتو دست به دست می‌شود، اشتباه است.

🔹این عکس صرفا یک طرح کامپیوتری است که توسط یک معمار هلندی برای پروژه‌ی یک پل در آمستردام هلند طراحی شده. ادعای طراحی آن توسط یکی از عزیزان جان‌باخته در سانحه هواپیمای اوکراینی، ایجاد #موج با اتکا به #اطلاعات_نادرست است.

وقتی از اهمیت سواد رسانه‌ای حرف می زنیم یعنی همین. یعنی خانم و آقای سلبریتی مطالبتان را ابتدا بررسی و سپس با تیترهای هیجان انگیز! منتشر کنید!

مخاطب گرامی مطالب را چون یک سلبریتی گفته، بی چون و چرا نپذیر. نگاه کنید سلبریتی ها در چه برهه هایی ظاهر می شوند. چه می گویند و چه میخواهند. سمت و سوی دغدغه شان را بررسی کنید.

این یک مثال است از میان متعدد رفتارهایی که بر پایه اطلاعات غلط، به انتشار و تقویت #شایعات کمک می کند. از چرخه نشر شایعه خارج شویم.

معصومه نصیری

@asrehooshmandi