📊۲۰ سوال برای سنجش صحت نظرسنجی ها

🎯مطلبی قابل تامل و توجه برای دوستان رسانه ای. ریشه این سوالات در مواجهه نقادانه با محتواهایی است که بنا داریم منتشر کنیم، همان نکته ای که ما از آن به عنوان سواد رسانه‌ای برای اهالی رسانه یاد می‌کنیم.

🔽پرسشی که روزنامه‌نگاران در مواجهه با نظرسنجی‌ها و برای گزارش نتایح آنها باید بدانند یا بپرسند:
١. ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ را اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ؟
۲. ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻫﺰﯾﻨﮥ ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ را ﭘﺮداﺧﺖ ﮐﺮده و ﭼﺮا اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ؟
۳. ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﺮای ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﺪه‌اﻧﺪ؟
۴. پاسخگویان ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه‌اﻧﺪ؟
۵. پاسخگویان از ﮐــﺪام ﻣﻨﻄﻘــﻪ ( ﻣﻠــﺖ، اﯾﺎﻟــﺖ ﯾــﺎ ﻣﻨﻄﻘــﻪ ...) ﯾــﺎ ﮐــﺪام ﮔــﺮوه (ﻣﻌﻠﻤــﺎن، ﺣﻘﻮقداﻧــﺎن، رأی‌دﻫﻨــﺪﮔﺎن و ﻏﯿــﺮه) اﻧﺘﺨــﺎب ﺷــﺪه‌اﻧﺪ؟
۶. آﯾﺎ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺮ اﺳﺎس ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی ﮐﻠﯿﮥ اﻓﺮاد ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺷﺪه اﺳﺖ؟
۷. ﭼﻪﮐﺴﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﯽﺷﺪ و ﻧﺸﺪه؟ آﯾﺎ ﻧﺮخ ﭘﺎﺳﺦ اﻫﻤﯿﺖ دارد؟
۸. ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ ﭼﻪ زﻣﺎﻧﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ؟
۹. ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ؟
۱۰. ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ در اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﯾﺎ ﺷﺒﮑﮥ ﺟﻬﺎﻧﯽ وب ﭼﯿﺴﺖ؟
۱۱. ﻣﻨﻈﻮر از ﺧﻄﺎی ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﺑﺮای ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ ﭼﯿﺴﺖ؟
۱۲. ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﻘﺪم اﺳﺖ؟
۱۳. ﭼﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ دﯾﮕﺮی ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ را ﻣﻨﺤﺮف ﮐﻨﻨﺪ؟
۱۴. ﭼﻪ ﺳﺆاﻻﺗﯽ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﺳﺖ؟
١۵. ﺳﺆاﻻت ﺑﻪ ﭼﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه اﺳﺖ؟
۱۶. ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ اﻟﻘﺎﯾﯽ ﭼﯿﺴﺖ؟
۱۷. ﭼــﻪ ﻧﻈﺮﺳــﻨﺠﯽهای دﯾﮕــﺮی ﺑــﺎ اﯾــﻦ ﻣﻮﺿـﻮع اﻧﺠــﺎم ﺷـﺪه اﺳـﺖ؟ آﯾــﺎ ﻫﻤﯿــﻦ ﺣﺮفﻫــﺎ را ﻣﯽزﻧنـﺪ؟ اﮔــﺮ آنﻫــﺎ ﻣﺘﻔــﺎوت ﻫﺴــﺘﻨﺪ، ﭼــﺮا ﻣﺘﻔــﺎوتند؟
۱۸. رأیﭘﺮﺳﯽ ﭼﯿﺴﺖ؟
۱۹. ﭼﻪ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﺮی ﻻزم اﺳﺖ در ﮔﺰارش ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ درج ﺷﻮد؟
۲۰. ﺣـﺎﻻ اگر ـﺗﻤــﺎم ﺳـﺆاﻻت را ﻣﻄــﺮحﮐﺮده‌اﯾــﻢ و ﺟﻮابﻫــﺎ ﺑــﻪ ﻧﻈــﺮ ﺧـﻮب ﻣﯽرﺳــﻨﺪ، آﯾــﺎ ﺑﺎﯾــﺪ ﻧﺘﺎﯾــﺞ را ﮔـﺰارشﮐﻨﯿــﻢ؟

✔️منبع: اصول تشخیص نظرسنجی‌های معتبر (۲۰ پرسشی که یک روزنامه‌نگار باید درباره نتایج نظرسنجی‌ها مطرح کند)

💢پ.ن: البته که مخاطبان هم باید با چنین موشکافی به محتواها نگریسته و با طرح سوالات درست و متعدد، به کشف #صحت و #نیت محتواها بپردازند.

#سواد_رسانه_ای_برای_رسانه_ها
#تفکرانتقادی
#صحت_سنجی
#عصر_هوشمندی

@asrehooshmandi

#بدون_روتوش

🎥 مرور لحظه‌به‌لحظۀ آن چیزی که برای آرمیتا گراوند رخ داده

از لحظۀ ورود به مترو تا لحظۀ انتقال به اورژانس #به_روایت_دوربین‌ها

برای سلامتی آرمینای عزیز دعا کنیم.🤲

#جنگ_رسانه
#جنگ_روایت
#صحت_سنجی

@asrehooshmandi

🔻چند نکته مهم و قابل تأمل درباره اتفاقات سوریه و اقدامات رسانه ای تحریرالشام

۱: اتفاقات و اقدامات گروهک تروریستی و تکفیری تحریرالشام در سوریه که متشکل از هم افزایی و تجمعِ ترکیبی از گروه های مختلف هستند، در دو بخش میدان و رسانه قابل تأمل و دقت هستند که رسانه در حال میدان سازی نیز هست.

۲: جنس اقدام تبلیغاتی و رسانه‌ای این گروه مشدد شدهِ مدل تبلیغاتی داعش و مبتنی بر #مدیریت_تصویر_ذهنی مخاطبان، #اخبار_جعلی و #دستاوردسازی است.

۳: این گروه بیش از توفیق میدانی بر توفیق در حوزه #افکار_عمومی تکیه کرده است و انتشار پرشتاب اخبار و #اطلاعات_تهییج_کننده، با هدف گرفتن فرصت #صحت_سنجی، تزریق با دُز بالای اضطراب و ترس و القای کار از کار گذشتن است.

۴: این فتنه منطقه ای دارای چند سر مهم است که تنها یک سر آن رژیم صهیونیستی و آمریکا هستند. پای برخی کشورهای همسایه سوریه و بازیگران منطقه ای هم در میان است.

۵: جاماندگی تعمدی یا غیرتعمدی رسانه‌های جریان اصلی فضا را برای نشر شایعات باز گذاشته است. باز یادآوری می کنم اگر چهار فاکتور #اهمیت، #دربرگیری، #ابهام و #تناقض_گویی درباره هر موضوعی وجود داشته باشه، پنجمین ساحت، #شایعات و #اخبارجعلی هستند.

۶: تحریرالشام بر #ساخت_روایت «پیروز پرقدرت و بلامنازع» متمرکز است. روایت ما از اتفاقات سوریه چیست؟ آیا مخاطب منتظر ما خواهند ماند؟ فاصله بین روایت ما با روایت موجود را چه چیزی پر می‌کند؟! حجم تناقضات، تکذیبیه ها و اعلام اخبار تایید نشده بیش از حد معمول است.

✍معصومه نصیری - مدرس و پژوهشگر سواد رسانه‌ای

@asrehooshmandi