💠اطلاع‌رسانی در شرایط #بحران و #سیاه‌چاله_اخبار_جعلی

هر بار که حادثه‌ای در کشور رخ می‌دهد بهانه‌ای می‌شود تا نداشته‌هایمان را بشماریم. یک روز فروریختن پلاسکو، یک روز زلزله و این بارسیل آن‌هم در ایام نوروز و شهرهایی که میزبان گردشگران هستند. پیش‌ازاین، بحث «خبرنگاری بحران» موضوع دارای اهمیت بود و اینکه پروتکل‌های رسانه‌ای در مواقع بحران چگونه باید تدوین شوند تا ضمن اطلاع‌رسانی دقیق و به هنگام، موجبات نگرانی و مشوش شدن افکار عمومی را نیز فراهم نکنند. اما در عصر رسانه‌های نوظهور و نوین با پدیده «شهروند خبرنگار» به‌عنوان امکانی که هم می‌تواند مفید باشد و هم می‌تواند ناخواسته در خدمت توسعه بحران نقش‌آفرینی کند، مواجه هستیم. این مهم تا جایی پیش رفته است که در حادثه سیل اخیر درنهایت رئیس هلال‌احمر خطاب به هم‌وطنان تأکید می‌کند «سیل شوخی ندارد. قدرت آب را دست‌کم نگیرید. سیل تماشا ندارد. لطفاً و خواهشا خودتان را از مسیر آب‌های خروشان دور کنید.»

❇️#شهروند_خبرنگاران: یکی از مسائل شهروند خبرنگاری مشکل در تشخیص زمان و مکان ثبت لحظات است. این مهم باعث می‌شود شهروند خبرنگاران خودشان قربانیان حوادث باشند یا در مسیر انعکاس رخدادها نیز هیجان‌زده عمل کرده و به التهاب فضای موجود کمک کنند.

❇️#اخبار_جعلی: در کنار این دو وجه از اطلاع‌رسانی در شرایط بحرانی، آنچه بیش از همه انرژی و فرصت رسانه‌های جریان اصلی و افکار عمومی را به هدر می‌دهد، #خبرهای_جعلی هستند که باقوت گرفتن شبکه‌های اجتماعی در سال‌های اخیر به‌سرعت جای خود را در بین مردم دنیا بازکرده‌اند و تبدیل به واقعیتی انکارناشدنی و خطرناک شده‌اند که همچون یک #بمب_ساعتی عمل می‌کند.

🌀نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد اخبار واقعی به‌زحمت از سوی هزار نفر بازنشر داده می‌شوند حال‌آنکه فقط یک درصد از مهم‌ترین اخبار نادرست را ۱۰۰ هزار نفر بازنشر کرده‌اند. این آمار نشان از آن دارد که مخاطبان نباید تحت تأثیر هیجان و جو روانی حاکم بر رویدادها اخبار دریافتی را به‌سرعت بازنشر دهند.

🌀#پیشنهاد‌های_سواد_رسانه_ای : بهترین توصیه این است که در مواقع بروز یک بحران اعم از زلزله، سیل، بیماری‌های واگیردار، سقوط هواپیما و .....

1️⃣حتماً اخبار و عکس‌ها را از چند رسانه رسمی پیگیری کنید.
2️⃣تا از منبع خبری اطمینان حاصل نکردید آن را برای دیگران ارسال نکنید.
3️⃣مردم و مسئولان قانون مکث ده ثانیه را فراموش نکنند؛ #مکث، #تفکر و سپس #انتشار
4️⃣تعدد ارسال اخبار و تصاویر دل‌خراش و ویدئوها شاید در لحظه وقوع رویداد شاید کمک به روال اطلاع‌رسانی قلمداد شود اما در میان‌مدت و بلندمدت اثرات روانی خاصی برجای خواهد گذاشت.
5️⃣بهجای بازنشر بی‌هدف و گسترده صحنه‌های دل‌خراش، سعی کنیم توصیه‌های ایمنی که رسانه‌های رسمی یا مسئولان مربوطه درباره راهکارهای مواجه با بحران تولید کرده‌اند را به دست مخاطبان دیگر برسانید.

❇️و اما #خبرنگاری_بحران....
مقوله «خبرنگاری بحران» در تمام رسانه‌های دنیا به‌صورت ویژه موردتوجه قرارگرفته است و خبرنگاران این بخش، آموزش مجزا می‌بینند تا در حین رخداد بتوانند تأثیرگذاری مؤثرتری داشته باشند. البته امروزه مطرح می‌شود خبرنگاری بحران تنها مختص به حین حادثه نمی‌شود و خبرنگاران زبده در این بخش، در سه مرحله اقدام به اطلاع‌رسانی می‌کنند؛ یعنی خبرنگار بحران #قبل از وقوع حادثه با تولید محتوای مناسب و البته مستمر نسبت به آنچه بیم وقوعش می‌رود، هشدار می‌دهد و از این طریق مسئولان امر را متوجه استمرار پیگیری و ضرورت چاره‌اندیشی برای حادثه پیش‌رو می‌کند. خبرنگاری در #حین بحران نیز ویژگی‌هایی دارد که قطعاً در آن لحظه کسب نمی‌شود و نیازمند آشنایی از پیش خبرنگار با نوع حادثه، دستگاه‌های مسئول که باید پاسخگو باشند و همچنین نحوه تنظیم خبر که بتواند در عین انتقال اخبار موثق، التهاب ناشی از رخداد را کاهش دهد، است. مقوله خبرنگاری بحران #پس از رویداد نیز ایجاب می‌کند، خبرنگار تمام اظهاراتی که مسئولان مختلف در حین رخداد مطرح کرده‌اند را پس از فروکش کردن موج حادثه، بارها و بارها پیگیری کند و امکان به فراموشی سپردن مشکل را به مسئولان امر ندهد و مطالبه حل آن را برای افکار عمومی پررنگ سازد.

#معصومه_نصیری
#مدرس_خبرنگاری
#قائم_مقام_انجمن_سواد_رسانه_ای_ایران

💢متن کامل را در لینک زیر بخوانید:👇
https://mliteracy.ir/اطلاع%e2%80%8cرسانی-در-شرایط-بحران-و-سیاه%e2%80%8cچا/
@MLiteracy