عصر هوشمندی
1.29K subscribers
1.61K photos
496 videos
75 files
863 links
ارتباط با ادمین:
@mnasiri_rasane

در عصر استیلای رسانه ها، باید هوشمندانه خواند، هوشمندانه گزینش کرد، هوشمندانه پذیرفت. این صفحه و محتوای آن متعلق به دکتر معصومه نصیری است.
Download Telegram
آیا #فیلترینگ بر روی رشد مخاطبان برخی کانال ها تاثیری داشته است؟

#سواد_سایبری

@asrehooshmandi
در چین تقریبا همه چیز فیلتر است!!

♨️قوانین سختگیرانه چین برای فضای مجازی

شاید کمتر کشوری را بتوان پیدا کرد که مانند چین، فیلترینگ گسترده ای را به یک میلیارد نفر جمعیت خود تحمیل کرده باشد!

در چین تقریبا همه چیز فیلتر است! از Whatsapp و تلگرام و وایبر گرفته تا اینستاگرام و توییتر و Waze و ... همه و همه فیلتر است. در چین حتی گوگل و یاهو هم با تمام سرویسهایشان فیلتر هستند ! شما اگر به چین سفری داشته باشید احتمالا در دسترسی به Gmail خودتان هم به مشکل بر میخورید.


♨️اما چین چگونه دست به فیلترینگ اینترنت زده است؟


در چین هیچ سرویسی #فیلتر نمی شود مگر اینکه نمونه بومی سازی شده آن (بومی سازی واقعی! نه به سبک بومی سازی های ایران!) در دسترسی عموم قرار گرفته باشد. در چین #گوگل فیلتر است اما بجای آن Baidu چینی را ساخته اند که چیزی از گوگل کم ندارد! بطوریکه کاربران چینی نیازی به داشتن گوگل احساس نمی کنند!

در چین Google Map و Waze و سایر نرم افزارهای مشابه فیلتر است اما بجای آنها نرم افزارهای بومی OsmAnd و Baidu Map را ساخته اند که بسیار کامل و حتی جالب تر طراحی شده است.

در چین، رانندگان تاکسیهای اینترنتی با استفاده از نرم افزار بومی Didi و بصورت درون برنامه ای و بسیار دقیق مسیریابی می کنند بنابراین اصلا نیازی به Waze و Google Map ندارند و حتی نمی دانند که اینها چیست!

در چین تمامی مسنجرها و شبکه های اجتماعی فیلتر است (مثل تلگرام و توییتر و واتساپ و اینستاگرام و فیسبوک و ...) اما همه مردم از نرم افزار بومی WeChat استفاده می کنند. WeChat آنقدر بین مردم چین نفوذ کرده است که بدون آن نمی توانند زندگی کنند. امروزه در چین نرم افزار WeChat با اتصال به شبکه بانکی چین، حجم عظیمی از تبادلات پولی مردم را هم انجام میدهد. بدون اینکه پولی رد و بدل شود و بدون نیاز به داشتن هرگونه کارت بانکی!

دولت چین قبل از اعمال هرگونه #فیلترینگ، #نمونه_بومی_قوی و قابل قبول آنرا به مردم عرضه کرده است.

#صیانت_از_مخاطبان

@asrehooshmandi
#فیلترینگ و چند نکته

با قاطعیت عرض می کنم هیچ کجای دنیا و در واقع هیچ حاکمیتی اجازه مخدوش شدن امنیت ملی کشورش را چه از طریق سخت افزاری و چه از طریق نرم افزاری نمی دهد. در تمام دنیا و در تمام کشورهایی که ما مرغ آنها را غاز می پنداریم برای استفاده از اینترنت و فضاهای مبتنی بر آن خطوط قرمز مشخص و قوانین سختگیرانه ای وجود دارد. البته همین چند روز قبل بزرگواری گفت چه چیز ما شبیه خارجی هاست که این یکی باشد و البته این را درباره بحث های مربوط به احتمالات فیلتر شدن تلگرام مطرح کرد . بنده پاسخ دادم چطور است که برای نگهداری سگ و گربه و پوشیدن شلوارهای پاره و .... سعی می کنید شبیه خارجی ها باشید اما تا صحبت از اینترنت می شود، مساله برعکس می شود؟!

جدای از این مباحث در عصر ارتباطات و اطلاعات، جنگ‌های کنونی و آینده مبتنی بر #سامانه‌های_اطلاعاتی است. در این شرایط کنترل داده‌های موجود در فضای سایبری ارتباط نزدیکی با حفظ امنیت ملی دارد. علاوه بر این، حتی در زمان صلح نیز مراعات افکار عمومی، حریم شخصی و اخلاق ضروری است.

در ادامه نگاهی گذرا به قوانین چند کشور درباره مواردی که موجب اعمال فیلترینگ می شود، می اندازیم.

♨️موارد فیلترینگ در #آمریکا:
مقابله با نفوذ خارجی
مقابله با ترورسیم ( جنبش حماس و حزب الله لبنان)
عدم دسترسی کودکان به محتوی صریح جنسی

♨️ موارد فیلترینگ در #کانادا:
مطالب نفرت انگیز
فیلم های مستهجن
هرزه نگاری کودکان
هتک حرمت امور جنسی
نقض حقوق بشر
تروریسم
نزدیکی جنسی با حیوانات

♨️ موارد فیلترینگ در #اسپانیا:
نشر مطالب نژادپرستانه و بیگانه ستیزی
ارتباط با سیستم های رمزشناسی
سایت های مربوط به احزاب مخالف
زیر سوال بردن سیاست های دولت
عملیات تروریستی

♨️موارد فیلترینگ در #آلمان:
طرفداران نازی
نفی هلوکاست
هرزه نگاری کودکان
عکس و فیلم های مستهجن
نشر مطالب نژادپرستانه و بیگانه ستیزی
مطالب خشونت گرایانه

♨️ موارد فیلترینگ در #انگلستان:
طرفداران نازی
حامیان حماس
تهدیدات خارجی و تروریسم
هرزه نگاری کودکان
تجاوز و پرنوی شدید
مخالفان دولت
شکنجه

♨️ موارد فیلترینگ در #اسرائیل:
جنگ ۳۳ روزه
خبرهای مربوط به جابجایی نیروها و ترک پناهگاه ها
دیدار مقامات با مسولان نظامی

♨️موارد فیلترینگ در #ایران:
مطالب علیه عفت و اخلاق عمومی
مطالب علیه امنیت و آسایش عمومی
مطالب علیه مقدسات اسلامی
مطالب علیه مقامات و نهادهای دولتی عمومی
محتواهای مرتبط با جرائم رایانه‌ای
تحریک، ترغیب یا دعوت به ارتکاب جرم (مرتبط با سایر جرائم)
محتوای مجرمانه مربوط به امور سمعی، بصری و مالکیت معنوی
محتوای مجرمانه مرتبط با انتخابات مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری

پس نکته نخست اینکه تمام کشورهای دنیا پروتکل مشخصی برای اعمال فیلترینگ دارند.

البته همواره این نکته دارای اهمیت است که اگر می گوییم تلگرام نه، باید جایگزین قوی و قابل رقابتش را داشته باشیم. بخشی از موضوع به مردم بازمی گردد و بخش قابل توجهی به مسوولان. آیا #ایتا که این روزها به عنوان جایگزین تلگرام مطرح شد باید در همان روزهای نخست مخاطبان را در صف انتظار قرار دهد؟ آیا اینکه #سروش با همه تبلیغات هنوز برای بدنه جامعه گزینه جدی نیست، جای تامل ندارد؟ و سوالات بی شمار دیگری که در این زمینه وجود دارد.

#عتماد_سازی پله نخست است. اگر این گام را با موفقیت برداریم در ادامه راه موفق خواهیم بود و در غیر این صورت فقط تکرار یک عمل و گرفتن نتیجه هایی مانند قبل خواهد بود.

#معصومه_نصیری
#پژوهشگر_رسانه

@asrehooshmandi
کسانی که تصور می کنند #فیلترینگ فقط مختص ایران است لطفا گزارش زیر را مطالعه کنند./بخش اول/

#چین
کشور چین یکی از کشورهای طرفدار فیلترینگ است. مخالفان دموکراسی، آموزش (مانند وبگاه کانال آموزش آمریکا)، اخبار خارجی (مثل BBC و CNN)، وب‌گاه‌های دولت‌های خارجی (قوه قضاییه آمریکا، انگلیس و اسرائیل)، سرگرمی (۴۵۱ وبگاه از وبگاه‌هایی که در دسته‌بندی‌های «یاهو» قرار دارند) و مذهبی (۱۷۶۳ وبگاه شامل وبگاه‌های الحادی، مسیحی، یهودی و مذاهب دیگر) همگی در کشور چین از دسترس مردم خارج شده‌اند.

#ایالات_متحده_آمریکا
استفاده از اینترنت در ایالات متحده در سال ۱۹۹۶ با پیشنهاد بیل کلینتون رئیس‌جمهوری وقت این کشور آغاز شد. در این قانون که به قانون «صلاحیت ارتباطات «(CDA) مشهور است، هرگونه اطلاع‌رسانی مستهجن و غیراخلاقی برای نوجوانان کمتر از ۱۸ سال منع شده است. با وجود جنجال‌هایی که پس از مطرح شدن این قانون به پا شد، چندی بعد در سال ۱۹۹۸ قانون دیگری با نام(COPPA) به تصویب رسید که مطابق آن متصدیان صفحات اینترنتی از قرار دادن برخی اطلاعات برای کودکان زیر ۱۳ سال روی اینترنت یا استفاده از این قبیل اطلاعات بدون داشتن مجوز از پدر و مادر آنها منع و موظف شدند در صفحات خود نحوه جمع‌آوری اطلاعات مربوط به کودکان را به طور مشخص اعلام کنند.
همزمان با این قانون، قانون دیگری به نام (COPA) طرح شد که سایت‌هایی را که در آنها مطالب آشکار جنسی یا عکس‌های مستهجن قرار داشت، محدود می‌کرد. یکی از انگیزه‌های اصلی طرح این قانون حفاظت نوجوانان از عوارض سوء اینترنت بود. در واقع این قانون از انتقال هرگونه اطلاعات که ممکن است برای کودکان مضر باشد، جلوگیری می‌کند. پس از گذشت ۲ سال قانون دیگری به نام(CIPA) مطرح شد که مطابق آن همه مدارس و کتابخانه‌های عمومی که برای اتصال به اینترنت یا کامپیوترهای متصل به اینترنت از کمک‌های دولت استفاده کرده‌اند، موظف شدند به بستن یا فیلتر کردن سایت‌هایی که در آنها تصاویر قبیح و عکسهای شهوت‌انگیز مربوط به کودکان یا هر تصویر جنسی دیگری که برای نوجوانان مضر باشد، اقدام کنند. در عین حال مدارس موظفند سیاست‌های پیشنهادی سلامت استفاده از اینترنت را بپذیرند و حداقل یک گزارش از سیاست‌های پیشنهادشده ارائه دهند.
همچنین در پی شکایات فراوان مهمانداران و مسافران خطوط هواپیمایی آمریکا از برخی مسافران که از تارنماهای غیراخلاقی با محتویات مستهجن در هواپیما استفاده می‌کردند، «آمریکن ایرلاینز» به عنوان نخستین شرکت در میان شرکت‌های فعال در خطوط هوایی آمریکا اقدام به مسدود کردن چنین تارنماهایی و برخورد با استفاده‌کنندگان از آنها کرد. به این ترتیب کاربران اینترنت دیگر امکان ورود به تارنماهای غیراخلاقی را در هواپیما نداشتند.

#فرانسه
فرانسه نتایج موتورهای جست‌وجوی اینترنتی از جمله گوگل را دستکاری کرده و به زعم خود آن را بومی می‌کند. علاوه بر این با وجود اینکه تصمیمات اصلی و عمده پیرامون آزادی بیان در اینترنت و حفظ حریم خصوصی افراد در این عرصه توسط اتحادیه اروپا اتخاذ می‌شود اما کشور فرانسه یکی از معدود اعضای این اتحادیه است که در پذیرش آنها مقاومت زیادی کرده و سعی دارد قوانین خود را اجرا کند.

فرانسه به قضات و پلیس این کشور اجازه می‌دهد تا در پیام‌های شخصی کاربران به منظور کشف یا اثبات جرم به تفحص بپردازند. این کشور نزدیک به ۲۲ میلیون کاربر اینترنت دارد که یک‌سوم جمعیتش را تشکیل می‌دهند. به این ترتیب مردم فرانسه یکی از آنلاین‌ترین کشورهای دنیا به نسبت جمعیتش است. قوانین اینترنتی در این کشور بیشتر شامل قوانین تجارت الکترونیک و رعایت حریم شخصی و جرایم رایانه‌ای آن بیشتر مربوط به مسائل امنیت ملی و آسیب‌های اقتصادی است. ضمن اینکه فیلترینگ به طور جدی در مدارس این کشور و با بستن IPها اعمال می‌شود.

#انگلیس
یک سازمان غیردولتی و غیرانتفاعی در انگلستان به نام «بنیاد نظارت بر اینترنت« فهرستی از تارنماهای غیراخلاقی را تهیه کرده و بر اساس آن دسترسی ۹۸ درصد از کاربران اینترنت در انگلستان به این تارنماها مسدود شده است. در اواسط سال ۲۰۰۶ میلادی دولت انگلیس گزارش داد که دسترسی ۹۰ درصد کاربران اینترنت پرسرعت در این کشور به تارنماهای غیراخلاقی مسدود شده است.
ادامه دارد.....

@asrehooshmandi
کسانی که تصور می کنند #فیلترینگ فقط مختص ایران است لطفا گزارش زیر را مطالعه کنند./بخش دوم/

#ایتالیا
گفته می‌شود که فیلترینگ و سانسور محتوای اینترنت در کشور ایتالیا بسیار رایج است. این محدودسازی از دسترسی عموم مردم به محتوای تارنماهای خاص و حتی برخی شبکه‌های تلویزیونی جلوگیری می‌کند. با وجود اینکه ایتالیا بهترین رتبه آزادی رسانه‌ها در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا را دارد و به عنوان کشور »تقریبا آزاد» شناخته می‌شود اما قوانین ویژه‌ای برای کنترل محتوای رسانه‌ها و اینترنت در ایتالیا به تصویب رسیده‌اند که یکی از آنها مستقیماً به شخص نخست‌وزیر سابق این کشور یعنی سیلویو برلوسکونی برمی‌گشت. در ایتالیا پس از اینکه گروهی از کاربران شبکه اجتماعی فیس‌بوک اقدام به انتشار مطالبی علیه برلوسکونی کردند، قانونی برای مسدود کردن این تارنما تصویب شد.

#آلمان
فیلترینگ اینترنت در آلمان بر اساس قانون فدرال صورت می‌گیرد و در مواردی خاص، دادگاه‌های این کشور رای به مسدود شدن برخی تارنماها می‌دهند. با این حال آلمان کشوری است که مسدودسازی محتوای سیاسی در آن به وفور دیده می‌شود. نمونه‌ای از محتوای سیاسی مسدودشده توسط آلمان برای کاربران اینترنت، عبارات و کلیدواژه‌هایی هستند که به» نفی هلوکاست» مربوط می‌شوند. کاربران اینترنت در آلمان اغلب نمی‌توانند به محتوای مقالات و نوشته‌هایی که به نفی هلوکاست می‌پردازند دسترسی داشته باشند. در اوایل سال ۲۰۱۰ میلادی نیز یک قانون فدرال برای مسدودسازی دسترسی به محتوای غیراخلاقی در آلمان به تصویب رسید.

#استرالیا
فیلترینگ اینترنت در استرالیا عمدتاً به طرح‌های ممنوعیت محتوای مجرمانه اینترنتی برمی‌گردد و دولت فدرال این کشور به واسطه ارائه‌دهندگان اینترنت دسترسی به برخی تارنماها را محدود می‌کند. حزب کارگر استرالیا در سال ۲۰۰۸، طرح اجباری فیلترینگ اینترنت را برای تمامی شهروندان معرفی کرد. البته هنوز این طرح کاملا اجرایی نشده است. نهاد مدیریت ارتباطات و رسانه استرالیا در راستای این طرح لیست سیاهی از تارنماهایی را که محتوای مجرمانه دارند، فراهم کرده و تارنماهایی که در این لیست سیاه قرار می‌گیرند به ازای هر یک روز فعالیت ۱۱ هزار دلار جریمه می‌شوند.

@asrehooshmandi
دقایقی پیش واکنش مدیر #تلگرام به #فیلترینگ

دقایقی پیش #پاول #دورف مدیر تلگرام سخنانی را منتشر کرد.

در ۲۴ ساعت گذشته تلگرام با فیلترینگ در روسیه مواجه بود و دلیل آن امتناع تلگرام از در اختیار گذاشتن اطلاعات کاربران تلگرام به ماموران امنیتی روسیه است. برای ما این تصمیم، تصمیم آسانی بود چرا که ما تضمین ۱۰۰ درصد امنیت را به کاربران خود داده ایم که حتی ممکن است برای این قول متحمل خشونت نیز بشویم.


با وجود فیلترینگ، ما ریزش قابل توجهی در تعداد کاربران شاهد نبودیم چرا که کابران به استفاده از وی پی ان ها رو آوردند. همچنین به منابع و سرورهای دیگر خود برای سرویس دادن به باقی کابران خود نیز وابسته ایم.
کابران اهل روسیه، از حمایت و وفاداری شما سپاسگزاریم. و ممنونیم از اپل - گوگل - آمازون و مایکروسافت که حاضر نشدند تا جهت گیری سیاسی داشته باشند.
با اینکه سهم کابران روسیه از تلگرام چیزی حدود ۷ درصد می باشد اما حتی در صورت از دست از رفتن این مارکت این ضرر توسط مناطق دیگر تنها در عرض چند ماه جبران خواهد شد اگرچه شخصا این مسئله برای من بسیار مهم است که سهم کابران روسیه در تلگرام حفظ شود.
برای حمایت از آزادی اینترنت در روسیه و کشورهای دیگر من شروع کردم به دادن بیت کوین های تلگرام به شرکت های حامی اپ های پروکسی و وی پی ان در سراسر جهان.
من خوشحالم که میلیون ها دلار را امسال برای این هدف اهدا کردم و امیدوارم تا دیگران نیز این سیاست را پیش بگیرند.
من این مقاومت دیجیتالی را یک جنبش غیر متمرکز میدانم که در سراسر جهان پای آزادی بیان در دنیای دیجیتال ایستاده است.

@asrehooshmandi
در چین تقریبا همه چیز فیلتر است!!

♨️قوانین سختگیرانه چین برای فضای مجازی

شاید کمتر کشوری را بتوان پیدا کرد که مانند چین، فیلترینگ گسترده ای را به یک میلیارد نفر جمعیت خود تحمیل کرده باشد!

در چین تقریبا همه چیز فیلتر است! از Whatsapp و تلگرام و وایبر گرفته تا اینستاگرام و توییتر و Waze و ... همه و همه فیلتر است. در چین حتی گوگل و یاهو هم با تمام سرویسهایشان فیلتر هستند ! شما اگر به چین سفری داشته باشید احتمالا در دسترسی به Gmail خودتان هم به مشکل بر میخورید.


♨️اما چین چگونه دست به فیلترینگ اینترنت زده است؟


در چین هیچ سرویسی #فیلتر نمی شود مگر اینکه نمونه بومی سازی شده آن (بومی سازی واقعی! نه به سبک بومی سازی های ایران!) در دسترسی عموم قرار گرفته باشد. در چین #گوگل فیلتر است اما بجای آن Baidu چینی را ساخته اند که چیزی از گوگل کم ندارد! بطوریکه کاربران چینی نیازی به داشتن گوگل احساس نمی کنند!

در چین Google Map و Waze و سایر نرم افزارهای مشابه فیلتر است اما بجای آنها نرم افزارهای بومی OsmAnd و Baidu Map را ساخته اند که بسیار کامل و حتی جالب تر طراحی شده است.

در چین، رانندگان تاکسیهای اینترنتی با استفاده از نرم افزار بومی Didi و بصورت درون برنامه ای و بسیار دقیق مسیریابی می کنند بنابراین اصلا نیازی به Waze و Google Map ندارند و حتی نمی دانند که اینها چیست!

در چین تمامی مسنجرها و شبکه های اجتماعی فیلتر است (مثل تلگرام و توییتر و واتساپ و اینستاگرام و فیسبوک و ...) اما همه مردم از نرم افزار بومی WeChat استفاده می کنند. WeChat آنقدر بین مردم چین نفوذ کرده است که بدون آن نمی توانند زندگی کنند. امروزه در چین نرم افزار WeChat با اتصال به شبکه بانکی چین، حجم عظیمی از تبادلات پولی مردم را هم انجام میدهد. بدون اینکه پولی رد و بدل شود و بدون نیاز به داشتن هرگونه کارت بانکی!

دولت چین قبل از اعمال هرگونه #فیلترینگ، #نمونه_بومی_قوی و قابل قبول آنرا به مردم عرضه کرده است.

#صیانت_از_مخاطبان

@asrehooshmandi
#فیلترینگ در سریلانکا و یکه‌تازی فیک‌نیوزها


پس ‌از آنکه روز یکشنبه چند هتل و کلیسا در سریلانکا مورد حملات تروریستی قرار گرفت، دولت این کشور دسترسی شهروندان به شبکه‌های اجتماعی فیس‌بوک، اینستاگرام، اسنپ‌چت و واتس‌آپ را مسدود کرد.

بااینکه دولت ادعا کرده این مسدودسازی «برای مقابله با #فیک‌نیوز و موقت» است، چالش قدیمی حق دولت‌ها برای مسدودسازی شبکه‌های اجتماعی دوباره بر سر زبان‌ها افتاده است.

در سال‌های اخیر بحث‌های فراوانی بر سر کارکرد شبکه‌های اجتماعی در «دسترسی آزاد به اخبار و اطلاعات» و از سوی دیگر بستر مستعد آن‌ها برای نشر اخبار دروغ، انجام شده است.

📊نتیجه پژوهش ۱۱ ساله موسسه تکنولوژی "ماساچوست" بر روی ۱۲۶ هزار فیک‌نیوز (Fake News) منتشرشده در توییتر نشان داده که اشتیاق مردم برای بازنشر اخبار غیرموثق، 70 درصد بیشتر از اخبار واقعی است و به‌طور نسبی اخبار واقعی به‌ندرت توسط ۱۰۰۰ نفر به اشتراک گذاشته می‌شود، درحالی‌که اشتراک‌گذاری محبوب‌ترین اخبار غیرواقعی و کذب بیش از ۱۰۰ هزار بار است. باید توجه داشت، آن چیزی که کمترین ارزش را در بین مردم دارد این است که آیا خبری را که به اشتراک می‌گذارند حقیقت دارد و مستند است! آنچه برای مردم اهمیت دارد؛ ردوبدل کردن اطلاعات جذابی است که تنها دیده یا شنیده‌اند.

#فیک_نیوز

@asrehooshmandi
Forwarded from بیداری ملت
🔴جریان تحریف چگونه مقابل ساماندهی پیام‌رسان‌ها ایستاده است؟

یادداشت دکتر معصومه نصیری در روزنامه کیهان

جریان تحریف با طرح گزاره‌های از اساس پر اشکال، پاره حقیقت‌گویی، برجسته‌سازی برخی واژگان و عدم پرداخت به نکات مهم طرح سعی در مهندسی افکار عمومی برای مقابله با طرح و به نتیجه نرسیدن آن و اساساً ساماندهی فضای افسارگسیخته مجازی دارند.
این موضوع از همان ابتدای کار و با سانسور نام صحیح طرح و تنها اشاره به ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی پیگیری شده است. عنوان این طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» است. دو واژه #صیانت و #ساماندهی نیز در روانشناسی زبان دارای بار معنای مثبت هستند و اینکه عده‌ای حتی ساماندهی را با عنوان انسداد پیگیری می‌کنند خود نشان می‌دهد می‌توان در هزاره سوم و عصر انبوه رسانه زیست و این‌چنین در گرداب دروغ و سانسور گیر افتاد و مقهور پروپاگاندای رسانه‌ای شد.
اما جریان تحریف چگونه مقابل ساماندهی پیام‌رسان‌ها ایستاده است؟ اگر از آدرس غلط دادن موضوع «#ساماندهی» به «#فیلترینگ» که پیش از این اشاره شد عبور کنیم، با قلب واقعیت درباره بندها و تبصره‌های گوناگون طرح مواجه هستیم.

در این یادداشت به شبهاتی درباره فعالیت پیام رسان های خارجی در ایران، اجازه تفتیش محتوا و صفحات کاربران داخلی، وضعیت کسب و کارها براساس این طرح، بحث فیلترشکن ها و ... پاسخ داده شده است.

متن بخش نخست این یادداشت را در لینک زیر بخوانید:

https://kayhan.ir/fa/issue/1939/11

🔴 بیداری ملت
@bidariymelat
@bidariymelat