✍وقتی سیل شایعه، افکار عمومی را برد

🔹خودسوزی دختری مقابل یک مجتمع قضایی جریان رسانه‌ای این دو روز گشور بوده است. از یک سو هشتگ #دختر_آبی و البته #دروغ_دختر_آبی هشتگ‌های داغ شده‌اند و از سوی دیگر موج شایعات متعدد بر جریان اصلی و حقیقی این رویداد متاثرکننده، اثر گذاشته و موجبات انحراف افکار عمومی را فراهم ساخته است.

🔹بارها گفته‌ایم در دوره‌ای که جنگ، جنگ روایت‌هاست و کسانی پیروز هستند که روایت خود را اول مطرح و آن را غالب کنند، تعلل و واگذاری این میدان به شایعه سازان یعنی مغلوب شدن.

🔹روایت اول و #شایعه اول را یک خبرگزاری رسمی کشور مطرح می‌کند که این خودسوزی در واکنش به حکم شش ماه حبس بوده است که البته امروز نسبت به اصلاح آن متن اقدام کرده و این بخش را حذف می‌کند؛ نوش دارویی پس از مرگ سهراب و اقدامی که دیگر کارکرد ندارد چراکه محور اصلی تمام جریان‌سازی‌های رسانه‌ای داخلی و خارجی شده است.

🔹صدا و سیما کماکان در کش و قوس تصمیم‌گیری است که خبر را با چه کیفیتی و چگونه مطرح کند دو روز گذشته و هنوز اثری از خبری در صدا و سیما نیست.

🔹رسانه‌های جریان اصلی یک مصاحبه موثر از یک مقام قضایی نگرفته‌اند و شفاف سازی بدون سیاسی‌کاری از رسانه‌ها دیده نمی شود.

🔹رسانه‌های خارج از کشور اما خیلی خوب خلأهای داخلی را پر کرده و انواع یادداشت و مصاحبه و اقدامات را دارند و همین است که هر چه بگوییم این فرد به اتهام توهین به ماموران نیروی انتظامی پرونده داشته است نه حضور در ورزشگاه یا اینکه اساسا دادگاهی تشکیل نشده که حکمی صادر شود یا اینکه آن عکسی که در حال دست به دست شدن است متعلق به سحر خدایاری نیست و ... کسی باور نمی‌کند. ما عرصه رسانه‌ای را واگذار کردیم وقتی سیل شایعه افکار عمومی را برد، تازه شروع کردیم اطلاع رسانی آنهم به ناقص‌ترین شکل ممکن.

🔺بزرگواران در #جنگ_روایت‌ها، روایت اول درست یا نادرست روایت غالب می‌شود و شما دیگر توان اصلاح ندارید.

🔺بزرگواران وقتی در باب اهمیت #سواد_رسانه‌ای و آموزشش می‌گوییم همیشه در حد شعار می‌ماند تا وقتی که رخدادی ساختار را به چالش جدی بکشد و بعد روز از نو روزی از نو.

🔶نظام رسانه‌ای ما نیاز به بازسازی و بازتعریف جدی دارد. آموزش سواد رسانه‌ای نیاز واقعی کشور است از مردم تا رسانه‌ها و مسوولان همگی نشان دادند که سواد رسانه‌ای دقیقی ندارند. لطفا تا بازهم دیر نشده کمی جدی بگیرید.

#معصومه_نصیری ـ قائم مقام انجمن سواد رسانه‌ای ایران

@asrehooshmandi

یک خبرنگار توئیت زده است که حساب های بانکی صدها شهروند هک شده و حساب هایشان خالی شده و در پی آن رضا رشیدپور توئیت زده است که هجوم هکرها به حسابهای بانکی صورت گرفته و می خواهد اطلاع رسانی کند و ...
دو توئیت پر اشکال؛ یکی فکر کرده مشکل خودش مشکل صدها شهروند است و یکی بر اساس اشتباه اولی به #شایعه ضریب داده و دامن زده است.

حالا پلیس فتا خواسته هر دو نفر برای تشویش اذهان عمومی پاسخگو باشند.

وقتی از سواد رسانه‌ای اهالی رسانه و سلبریتی ها حرف می زنیم یعنی همین. یعنی حداقل توسط این بزرگواران شاهد شایعه پراکنی نباشیم.

روز به روز اهمیت داشتن سواد رسانه‌ای بیشتر نمایان می‌شود.

#معصومه_نصیری

@asrehooshmandi

🎯همراهی سفیر بریتانیا با امام(ره)؛ از شایعه تا واقعیت

📽در روزهای اخیر ویدیویی از ایام حضور امام خمینی (س) در مدرسه علوی پس از ورود به ایران منتشر شده و فرد حاضر در کنار ایشان سر جان گراهام سفیر وقت بریتانیا در ایران معرفی شده است. این در حالی است که بر اساس بررسی ها، فرد مورد اشاره آقای حاج غلامحسین روغنی همان کسی است که امام در سال 1342 پس از آزادی از زندان قزل قلعه مدتی را در منزل وی در قیطریه تهران محصور بود.

سفیر انگلستان در دوران انقلاب نیز فرد دیگری بوده است. سر جان گراهام کمتر از دو هفته پیش از پیروزی انقلاب در قامت سفیر جدید بریتانیا به تهران وارد شد و تا اواخر بهار سال ۵۹ در تهران حضور داشته است.

📌#شایعه، معمولا یک تلاش جمعی برای تفسیر یک موقعیت مبهم‏، ولی جذاب است. مخاطب نیز به علت عدم دسترسی به اطلاعات‏ دقیق به آن پناه می‏ برند و آن را دهان به دهان نقل می ‏کنند و گاه بر آن می ‏افزایند. دو شرط «اهمیت» و «ابهام» قانون اصلی شایعه هستند.
@asrehooshmandi

🔸 شایعه آتش زدن پمپ #بنزین خیابان شریعتی!

🔹️ در حالی فیلمی از آتش گرفتن پمپ‌بنزین خیابان شریعتی به علت اصلاح قیمت بنزین در برخی کانال‌های تلگرامی در حال انتشار است که این فیلم قدیمی بوده و هم‌اکنون جایگاه‌های سوخت در آرامش کامل بسر می‌برند.

#هوشیارتر_از_همیشه
#شایعه

@asrehooshmandi

⭕️ #شایعه | کلیپ منتشر شده در کانال های تلگرام مبنی بر اعلام جنگ ترامپ صحت ندارد.این ویدیو در سال ۲۰۱۱ منتشر شده است.

🔺 ترامپ در سخنان ۲۰۱۱ خود زمانی که تاجر بود، پیش بینی کرد که رئیس جمهور فاسد آمریکا {اوباما} کشور را به سوی جنگ جهانی سوم {جنگ با ایران} می کشاند.

@asrehooshmandi

🔴 در شرایط حساس از انتشار هرگونه اخبار جعلی و شایعه پراکنی پرهیز نمایید!

🔻اخبار مبنی بر تصمیمات شورای عالی امنیت ملی را رسانه‌های رسمی پیگیری کنید.

نمونه شایعات، اخبار گمراه کننده و جعلی ساعتهای اخیر

🔻 ادعای حرکت هواپیماهای ایران به سمت خلیج فارس و ادعای فاکس‌نیوز که از لحظاتی پیش، سوختگیری 5 فروند جنگنده F-14 Tomcat جمهوری اسلامی برفراز مناطق غربی ایران توسط تانکر بوئینگ 707 آغاز شده.

🔻 از دقایقی پیش، پرواز جنگنده های F-4e و  F-14 Tomcat برفراز مناطق غربی ایران از پایگاه هوایی نوژه همدان/بمب های این جنگنده ها بارگذاری نشده و تنها مجاز به رزم هوایی با موشک های هوابه هوا هستند.


🔻 کلیپ منتشر شده در کانال های تلگرام مبنی بر اعلام جنگ ترامپ که مربوط به سال ۲۰۱۱ و در زمان ریاست جمهوری اوباماست.

💢به منبع اخبار، چرایی انتشار و اثرات متاثر از آن دقت کنید.

#شایعه
#فیک_نیوز

@asrehooshmandi

#شایعه
♦️فیلمی که با عنوان لحظه ترور سردار قاسم سلیمانی در شبکه های اجتماعی دست به دست میشود متعلق به دوسال پیش و یکی از عملیات‌های آمریکا در سوریه علیه داعش است.

@asrehooshmandi

💢چگونه در فضای مجازی #شایعه را از #واقعیت تشخیص دهیم؟

🔽«منبع معتبر»: اگر مطلبی منبع معتبر نداشت به راحتی باور نکنید. داشتن یک لینک اینترنتی به عنوان منبع، ساده‌ترین کاری است که انتشار دهنده‌ خبر می‌تواند برای اعتباربخشی به خبرش در متن بگذارد.

🔽قطعه فیلم و تکه عکس اصلی‌ترین ابزار شایعه‌سازها: زاویه‌ خاص فیلمبرداری یا عکسبرداری، مشخص نبودن اتفاقات قبل و بعد از آن تکه‌ جدا شده از فیلم، ربط دادن عکس به مطلب نامرتبط، دستکاری عکس و فیلم،کیفیت‌های پایین و نامشخص بودن جزئیات و… فرصت را برای داستان‌سرایی و شایعه‌پردازی روی آن ایجاد می‌کند.

🔽 قسم دادن، التماس کردن، وعده‌دادن، ارعاب یا تهدید برای انتشار مطلب.

🔽 اعلام زمان‌های نسبی به جای ذکر تاریخ مشخص.

🔽عباراتی که نشان می‌دهد رازی مخوف یا سندی فوق‌محرمانه کشف شده است.

🔽 جملات خبری شبه‌علمی و مبهم: دانشمندان کشف کرده‌اند، آخرین دستاوردهای پزشکی نشان می‌دهد و... کدام پزشکان؟ کدام دانشمندان؟ عرفان کوانتومی، قانون راز،‌ شعور آب و … نمونه‌هایی از این ادعا هستند.

🔽 ارجاع به منابع غیرواقعی با اسم های عجیب و غریب و پرابهت شبکه‌ خبری

🔽تبلیغ یا ضدتبلیغ عقیدتی و نژادپرستانه برای یک فرقه‌ خاص ۹۰ نفر وهابی…، دانشمندی که شیعه شد، یک بهایی و ...

🔽عدم ارتباط منطقی و تخصصی منبع با متن:رئیس مرکز «قلب» ژاپن گفته است سیگنال موبایل برای «مغز» مضر است.

🔽 اینترنت و گوگل منبع نیستند:اینها ابزارهای ارتباطی و جستجو هستند. هر چیزی در آن پیدا شود درست نیست حتی اگر در چندین جای آن تکرار شده بود.

🔽آیا می دانیدها.
🔽 توصیه های اکید و هشدارهای عجیب.

🔽 تعدد انتساب مطالب به یک شخصیت معروف.

♨️قبل از کپی و ارسال، #مکث، #فکر و سپس #منتشر کنید.

@asrehooshmandi

اگـر چیزی را
با گوش‌هایت نشنیدی
و با چشم‌هایت ندیدی،
آن‌را با ذهنی
کوچک ابداع نکن
و با دهانی
بزرگ به اشتراک نگذار ...

✅مراقب شایعات و جوسازی ها درباره کرونا باشیم و هر چیزی را باور نکنیم.

✅ شایعات معمولا زمانی که یک موضوع مهم است و ابهاماتی درباره اش وجود دارد، بیشتر جولان می دهند و زودباوری ما به یکه تازی آن کمک میکند. «زودباوری» پاشنه آشیل حضور ما در شبکه‌های اجتماعی است.

#زودباور_نباشیم
#سوادرسانه_علیه_کرونا
#شایعه

@asrehooshmandi

‼️مجموعه کلیپ های #منطقه_خطر ‼️
#قسمت_صفرم
🔹توی این روز های کرونایی، خیلی از ما ها مرتب اخبار رو از راه های مختلفی مثل تلویزیون، خبرگزاری ها، شبکه های اجتماعی و ... دنبال می‌کنیم. این وسط هم بازار #شایعه ها #فیک_نیوز ها حسابی داغه! توی این مجموعه کلیپ قراره درباره راه های تشخیص شایعه ها و فیک نیوز ها صحبت کنیم.
➖➖➖
🦠#کرونا فارغ از ابعاد زیستی اش، قطعا یک ویروس رسانه‌ای هم هست! پس همون طور که از خودمون در مقابل ویروس زیستی محافظت می‌کنیم، باید در برابر این ویروس رسانه‌ای هم مقاوم بشیم!

🔹#آنتی_ویروس، قراره سپری باشه در برابر ورود ویروس های رسانه‌ای کرونا به ذهن ما!

#سواد_رسانه_ای
#باشگاه_سواد_رسانه_ای
#المپیاد_سواد_رسانه_ای
#مخاطب_فعال
#کرونا

@imlc_ir

😷ماجرای ماسک‌های بازیافتی چیست؟

🎥کلیپی در فضای مجازی دست به دست می‌شود که نشان می‌دهد عده‌ای درحال جداسازی و بسته بندی ماسک‌ در یک مخروبه هستند و منتشرکنندگان این کلیپ مدعی شده اند ماسک‌های ارزان‌قیمت موجود در بازار، ماسک‌های بازیافتی اند.

📌اما اصل ماجرا چیست؟

در ساختمان کنار محل گودبرداری، کارگاه تولید ماسک بوده که شب عید فطر، بر اثر گودبرداری بخشی از ساختمان مجاور تخریب شده است که در کلیپ نیز موجود است.(سمت چپ پایین تصویر)

🔹تولیدکننده ماسک‌ها از پیمانکار شکایت و درخواست پرداخت خسارت می‌کند، کارشناس می‌گوید که برای برآورد خسارت نیاز به وجود و دانستن تعداد ماسک‌های مدفون شده است لذا به همین دلیل چند هفته قبل به سراغ ماسک‌های مدفون شده می‌روند و کارگران همان ساختمان شروع به شمارش ماسک ها میکنند که همسایه ای اقدام به فیلم‌برداری می‌کند.

#شایعه

@asrehooshmandi

🎥 بررسی یک ویدئوی ساختگی

در روزهای گذشته کلیپی در فضای مجازی با عنوان جسوران منتشر شد که در آن افرادی تحت عنوان پرسنل نیروی هوایی اقدام به انتشار بیانیه ای در دفاع از محاکمه مجرمی به نام نوید افکاری کردند. اما در این کلیپ نکاتی وجود دارد که توجه به آن ابعاد مهمی از جعلی بودن انتساب این ویدئو را به نیروی هوایی نمایان خواهد کرد.

#راستی_آزمایی
#فیک_نیوز
#شایعه

@asrehooshmandi

❌چطور در فضای مجازی شایعه را از واقعیت تشخیص دهیم؟

#شایعه در فضای مجازی همه خصوصیات فضای واقعی را دارد با این ویژگی که سرعت و تعداد انتشار آن بیشتر است. مخاطب و فرستنده نیز یکدیگر را نمی بینند و این به تقویت شایعه کمک می کند.

🔹پرسیدن این سوالات به تشخیص شایعه کمک می کند:
*منبع اصلی این پیام کجاست؟ *واقعا چه کسی این حرف را زده؟ *آیا فرد اعتبار کافی دارد؟ *ذینفعان دخیل در این شایعه چه کسانی هستند و از این آب گل آلوده چه ماهی قرار است، گرفته شود؟ *چرا الان؟ *چرا این موضوع؟ و...

شایعه، معمولا یک تلاش جمعی برای تفسیر یک موقعیت مبهم‏، ولی جذاب است. مخاطب نیز به علت عدم دسترسی به اطلاعات‏ دقیق به آن پناه می‏ برند و آن را دهان به دهان نقل می ‏کنند و گاه بر آن می ‏افزایند. دو شرط «اهمیت» و «ابهام» قانون اصلی شایعه هستند.

💢قانون درباره شایعه پراکنی در فضای مجازی حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات را برای محکومان را در نظر گرفته است، پس شایعه پراکندی قابل تعقیب کیفری است.

#آموزش_عمومی_سواد_رسانه

@asrehooshmandi

#شایعه تست واکسن کرونا رو پاکبانان

همزمان با آغاز واکسیناسیون پاکبانان، رسانه‌ها و کاربران ضدانقلاب هجمه‌هایی علیه این اتفاق شروع کرده و نوشتند که ایران درحال آزمایش واکسن ایرانی- کوبایی است.

علیرضا وهاب‌زاده، مشاور وزیر بهداشت شایعه تست واکسن ایرانی یا کوبایی به پاکبانان و کارکنان شهرداری را تکذیب کرد و گفت: واکسن‌ها از محموله‌های معتبری است که توسط وزارت بهداشت وارد کشور شده است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی اهواز نیز عنوان کرده: در مرحله نخست واکسیناسیون پاکبانان و کارکنان سازمان آرامستان‌های اهواز در مقابل کرونا، از واکسن سینوفارم ساخت چین استفاده شده است.

‌همچنین از یک سو تعداد داوطلبان تزریق واکسن ایرانی که در سامانه ۴۰۳۰ ثبت‌نام کرده‌اند آن قدر زیاد هستند که نیازی به آزمایش اجباری روی این افراد نیست و از سوی دیگر، هجمه‌کنندگان آنقدر آگاهی ندارند که بدانند برای تست نهایی واکسن‌های ایرانی، ابتدا لازم است که پیش از تزریق، آزمایش‌های مربوط اخذ و پس از تزریق نیز، مجدداً افراد تحت مراقبت و آزمایش‌های ثانویه قرار بگیرند.

@asrehooshmandi

🔹مذمت پذیرش خبر بدون راستی‌آزمایی در قرآن

وَ إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذاعُوا بِهِ وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَ إِلى أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَ لَوْ لا فَضْلُ اللهِ‌ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّيْطانَ إِلاَّ قَليلاـ آیه 83 سوره نساء

و هنگامى‌كه خبرى اميدبخش يا نگران‌كننده به آن‌ها برسد، [بدون تحقيق]، آن را شايع مى‌سازند؛ در‌حالى‌كه اگر آن را به پيامبر و پيشوايانشان بازگردانند، كسانى كه قدرت تشخيص كافى دارند، از ريشه‌هاى مسائل آگاه خواهند شد. [و به آن‌ها اطّلاع خواهند داد] و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود، همگى، جز عدّه‌ی كمى، از شيطان پيروى مى‌كرديد [و گمراه مى‌شديد].

#شایعه
#خبر_جعلی
#سواد_رسانه‌ای

#عصر_هوشمندی، مجموعه تخصصی سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی

‌@asrehooshmandi