Раҷаб Амонов хатмкардаи факултети филологияи Донишкадаи давлатии омӯзгории Тоҷикистон буда, фаъолияти худро дар кафедраи адабиёти ин донишгоҳ оғоз намудааст. Ӯ соли 1950 ба Институти забон ва адабиёти ба номи Рӯдакии Академияи илмҳои Тоҷикистон ба кор омада, то охири ҳаёташ дар Институти мазкур дар вазифаҳои гуногун фаъолият дошт.

Фаъолияти адабии ӯ мавзуъҳои мухталифи адабиётшиносиро фаро гирифта, китобҳои илмии “Рубоиёти халқӣ ва рамзҳои бадеӣ”, “Рӯбоиёти халқии тоҷикӣ ва рамзи бадеӣ”, “Асари бадеӣ ва замон”-ро таълиф намудааст.

Ҳамчунин бо кӯшишҳои ӯ китобҳои “Афсонаҳои халқии тоҷикӣ”, “Чистонҳо”, “Намунаҳои фолклори диёри Рӯдакӣ”, “Эҷодиёти даҳонакии водии Зарафшон”, “Баёзи фолклори тоҷик” рӯйи чоп омадаанд.

Раҷаб Амонов дар таълифи маҷмӯаҳои бачагонаи “Ҳафт додарон”, “Лаку Пак”, “Меҳрбону”, “Фариштамоҳ”, “Нахӯтак”, “Рӯбоҳи ҳиллагар” низ саҳм дорад.

Ӯ муаллифи асарҳои бадеии “Арӯс ва ё қиссаи зангирии писари ҳамсоя”, “Дар домани кӯҳҳои кабуд”, “Навбаҳори чашмасор”, “Дар нимароҳи умр”, “Қиссаҳои сари кӯҳи баланд”, “Пушаймонӣ”, “Қиссаҳои диёри чашмасор” ва “Ишқи найнавоз” аст.

Акбаршоҳ Искандаров яке аз сиёсатмадорони шинохтаи тоҷик буда, солҳо дар вазифаҳои баланди давлатӣ фаъолият кардааст.

Ӯ хатмкардаи се мактаби олӣ – Донишкадаи политехникии Тоҷикистон, Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон ба номи Ленин ва мактаби олии ҳизбии шаҳри Тошканд буда, фаъолияташро чун сармуҳандиси заминсозӣ оғоз кардааст. Баъдан дар Идораи кишоварзии ноҳияи Қалъаи Хумб, идораи марказии омор, шуъбаи ташкилии Кумитаи ноҳиявии Ҳизби коммунист дар ин ноҳия кор кардааст. Солҳо корманди Кумитаи вилоятии Ҳизби коммунист дар Бадахшон, ноҳияҳои Ишкошим ва Ванҷ буд.

Акбаршоҳ Искандаров баъдан раиси Шӯрои Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ва ҳамзамон ҷонишини раиси Шӯрои Олии Тоҷикистон будааст. Ӯ солҳои 1991-1992 дар вазифаи Раиси Шӯрои Олии Тоҷикистон фаъолият кардааст. Баъди аз мансаби президентӣ даст кашидани Раҳмон Набиев, аз 7-уми сентябр то 19-уми ноябри соли 1992 иҷрокунандаи вазифаи президенти Тоҷикистон буд.

Искандаров чанд сол сафири Тоҷикистон дар Туркманистон буд. Ӯ муаллифи як қатор мақолаҳои илмию публисистӣ буда, китоби хотирот бо номи “Чашмаҳои дӯстӣ” таълиф намудааст.

Акбаршоҳ Искандаров моҳи июни соли 2024 ба таври мармуз боздошт гардид ва моҳи феврали соли ҷорӣ аз сӯйи додгоҳ бо иттиҳоми бо зӯроварӣ ғасб намудани ҳокимият бо истифода аз мақоми хизматӣ (моддаи 306, қисми 2, банди “в”) гунаҳкор дониста шуда, 18 сол зиндонӣ гардид.

Авазмад Ғурбатов, ки бо тахаллуси эҷодии Абдуллоҳ Ғурбатӣ дар майдони журналистика фаъолият дошт, яке аз ҷавонтарин рӯзноманигорони умедбахши тоҷик муаррифӣ мешавад. Ӯ то замони боздошт дар расонаҳои гуногун, аз ҷумла ҳафтаномаҳои “Пайк”, Маркази тадқиқоти журналистии Тоҷикистон – ҳафтаномаи “Фараж” ва Гурӯҳи расонаҳои “Азия-Плюс” фаъолият дошт ва бештар мавзӯъҳои иҷтимоии ҳассосро баррасӣ менамуд.

Вақтҳои охир Абдуллоҳ бештар ба суратгирӣ ва таҳияи навору филмҳои кӯтоҳ машғул буд, ки дар озмуну фестивалҳои дохиливу хориҷӣ соҳиби ҷоизаҳо гардидаанд.

Охирин самте, ки Абдуллоҳ ба он таваҷҷуҳ намуд, ҳамкорӣ бо Далери Имомалӣ, блогнависи зиндонии тоҷик буд. Онҳо аз мушкилоти аҳолӣ ва мавзӯҳои иҷтимоии ҳассос, аз ҷумла раванди қабули шаҳрвандон аз ҷониби мансабдорон ва монеаҳои дар ин самт ҷойдоштаву муносибати кормандону мансабдорони давлатӣ, навор таҳия мекарданд.

Ғурбатӣ 15-уми июни соли 2022 боздошт ва бо иттиҳоми “иштирок дар иттиҳоди экстремистӣ” ба 7,5 соли зиндон маҳкум шуд. Ӯ худро бегуноҳ медонад ва иттиҳомеро, ки алайҳаш эълон шудааст, рад мекунад.

Бояд зикр кард, ки ҳар сол дар пайи садамаҳои нақлиётӣ дар кишвар садҳо нафар ҳалок ва ҷароҳат мебардоранд. Аз рӯи омори расмӣ давоми соли гузашта дар кишвар 1 ҳазору 233 садамаи нақлиётӣ ба қайд гирифта шудааст. Ин дар муқоиса бо соли 2023, 122 ҳолат (соли 2023 – 1 ҳазору 111 садама) бештар будааст.