#биласизми

НОБЕЛЬ: ҚАЧОН? ҚАЕРДА? НИМА УЧУН?

🗓 Бугундан жорий йил учун Нобель мукофоти совриндорларини эълон қилиш ҳафталиги бошланди. Хўш, бу мукофот ҳақида нималарни биласиз?

➖ Бу қандай мукофот?

🏆Нобель мукофоти — буюк илмий изланишлар, инқилобий ихтиролар ёки маданият ва жамиятнинг ривожига катта ҳиссалар қўшганлиги учун ҳар йили тақдим этиладиган энг нуфузли халқаро мукофотлардан бири.

➖ Қачон ташкил топган?

💣 Мукофот швед кимёгари, муҳандис ва ихтирочи Алфред Нобелнинг васиятига кўра 1897-йил 26 апрелда таъсис этилган. Орадан 3 йил ўтгач, 29-июнда Швеция Қироллик Кенгашининг йиғилишида Нобель жамғармасининг низоми тасдиқланган ва қоидалар қабул қилинган.

➖ Мукофот миқдори қанча?

💸 Ҳар йили Нобель мукофоти миқдори ҳар хил бўлади. 1981 йилда мукофот 1 миллион крон, 1986 йилда — 2 миллион, 1991 йилда — 6 миллион кронни ташкил этган. 1990 йилларнинг ўрталарида мукофот 7 миллионга ўсган бўлса, унинг охирига келиб 9 миллионга етди. 2001 йилдан бери мукофот роппа-роса 10 миллион швед кронасини ташкил қилди. Жорий йилда бу миқдор тўққиз миллион кронга ўзгартирилди, бу доллар билан ҳисобланганда 909 мингга яқин.

➖ Илк Нобель кимга насиб қилган?

🩻 1901 йили физик олим, рентген нурлари кашфиётчиси Вилгелм Конрад Рентген физика йўналишида Нобель мукофотини қўлга киритган.

Yoshlar kundaligi

#Машҳур_аёллар
#Нобель_кундалиги

ИЛК НОБЕЛЧИ АЁЛЛАР ТОП-5: КИМ, ҚАЧОН ВА НИМА УЧУН?

🏅 2 кундан буён Нобел ҳафталиги доирасида турли йўналишлар бўйича мукофотлар тақдим этилмоқда. Лекин улар орасида ҳали аёлларни учратмадик. Хўш, ўзи илк Нобелчи аёллар ҳақида қанчалик биламиз? Бугун шу ҳақда.

➖🥇Мария Складовская Кюри (1901-1911) – Нобел мукофотини биринчи бўлиб қўлга киритган аёл ва икки марта мукофотланган олима. У биринчи мукофотни эри Пьер Кюри билан радиоактивликни кашф этгани сабаб, иккинчисини эса радий ва полоний ихтироси учун олади.

➖📝Грациа Деледда (1926) – Адабиёт йўналишида илк Нобел мукофотини қўлга киритган итальян аёли. У нуфузли мукофотни ўз она ватани Сардиниядаги ҳаётни аниқлик билан тасвирлайдиган шеърлари, шунингдек, умуминсоний муаммоларга чуқур ёндашилган қўлёзмалари учун қўлга киритади.

➖🧪 Герти Кори (1947) – Биокимёгар эри Карл ва олим Бернардо Ҳусай билан биргаликда "гликогеннинг каталитик конверсияси"ни кашф этгани учун Нобел мукофотига сазовор бўлади. Кейинчалик уларнинг тадқиқотлари диабетни даволаш усулларини ишлаб чиқиш учун асос бўлди.

➖🧬 Гертруда Элаён (1988) – У 15 ёшида ошқозон саратонидан сўниб бораётган бобоси билан сўнгги кунларини ўтказади. Натижада бутун умрини бу касалликка қарши курашга бағишлашга ваъда беради. Шундай қилиб, Элаён асосан биокимёга таянадиган дорилар тизимини ишлаб чиқади ва бу кашфиёти учун Нобелни қўлга киритади.

➖🦠 Франсуаза Барре-Синусси (2008) – 1983 йилда ОИТСнинг дастлабки босқичларида лимфа тугунлари катталашган беморларда ретровирусларни кўпайишини аниқлади ва инсон иммунитет танқислиги вирусини ажратиб олди. Ушбу кашфиёт туфайли касаллик биологияси аниқ бўлиб, даволаш анча осонлашди. Франсуаза мазкур кашфиёти учун Нобел мукофоти билан тақдирланади.

Yoshlar kundaligi

#Кайфият

Ҳаётимнинг саҳналарида,
Кўринмаган актёрим менинг...

✍️ Гулжамол Асқарова

Yoshlar kundaligi

#Халқаро_ҳаёт

РОССИЯЛИК ТЕЛЕБОШЛОВЧИ ХАЛҚАРО ҚИДИРУВГА БЕРИЛДИ

🌐 Россия ҳукумати “Вести” кўрсатувининг собиқ телебошловчиси Фарида Курбонгалеевани фейк хабар тарқатгани учун халқаро қидирувга берди.

✅ Аввалроқ Фарида Курбонгалеева Россияда "хорижий агент" деб эълон қилинган ва Росфинмониторинг томонидан тузилган террорчи ва экстремистлар рўйхатига киритилган. У "терроризмни оқлаш" учун оммавий чақириқларда ҳамда миллий нафрат ёки адоват асосида Россия армияси тўғрисида "сохта хабарлар" тарқатишда айбланмоқда.

Yoshlar kundaligi

#Кун_видеоси

Куз манзаралари

📍Паркент тумани. Сўқоқ қишлоғи.

📹 Видео: Отабек Турсунқулов

Yoshlar kundaligi

#Диққат

Фан олимпиадалари ғолиблари даромад солиғидан озод этилади

🌐 Президентнинг тегишли қарорига кўра, 2025 йилдан халқаро олимпиадалар ғолиблари, уларнинг ўқитувчилари ва раҳбарлари учун пул мукофотлари ва совғалар даромад солиғидан озод қилинади.

✅ Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги ҳузурида давлат муассасаси шаклида Фан олимпиадалари маркази иш бошлайди.

📃 Халқаро ва маҳаллий олимпиадалар учун электрон платформа яратилиб, натижаларнинг статистикаси юритилади.

📚 Иқтидорли ёшлар учун “интеллектуал оромгоҳлар” ташкил этилади.

Yoshlar kundaligi