#Диққат

Янги ўқув йилининг бошланиш саналари маълум бўлди

✔️Олий таълим, фан ва инновациялар вазирининг тегишли буйруғига кўра 2024/2025 ўқув йили:

➖ олий таълим муассасаларида – 9 сентябр;
➖ академик лицейларда – 4 сентябр;
➖ касб-ҳунар мактабларида – 4 сентябр;
➖ коллеж ва техникумларнинг 2- ва ундан юқори курслари учун – 4 сентябр кунидан бошланиши белгиланди.

Yoshlar kundaligi

#дунё_ёшлари

Озарбайжон ёшлари бугунидан розими?

Айни кунларда Озарбайжон Республикаси Президенти Илҳом Алиевнинг Ўзбекистонга давлат ташрифи давом этмоқда. Шу муносабат билан мазкур мамлакат ёшлари ҳаётига назар соламиз.

Озарбайжонда Европа мамлакатларидан фарқли ўлароқ ёшлар ва уларнинг тарбиясига жуда катта эътибор берилади. Агар умумий томонлардан қиёслайдиган бўлсак, халқ ва унинг маданияти ўзбекларники билан деярли бир хил.

Оилавий муҳит

Озарбайжон миллати бола тарбиясида оилага, ота-она ва яқинларга бўлган муносабатлар, анъаналарга содиқлик руҳи катта аҳамият касб этади. Одатда хонадонни оиланинг энг катта аъзоси бошқаради. Кўплаб шарқ халқлари сингари озарбайжон оилаларида қиз боланинг тарбияси, ўзини тутиши, либосига бўлган талаб кучли. Авваллари ёшлар турмуш қургач, ота-онаси билан бирга яшашда давом этар эди. Бугунга келиб, бу одат ёшлар ўртасида ўз ўрнини йўқотиб боряпти. Ўзбекларда одатда мероснинг катта қисми кичик ўғилга қолади. Аммо озабайжонларда мулкнинг энг катта қисми тўнғич ўғилга васият қилинади. Замоннинг олғирлигини ҳисобга оладиган бўлсак, озарбайжон ёшлари қадамма-қадам Европа ҳаётининг этагини тутиб кетмоқда. 

Таълим тури қандай?

Ҳукумат мамлакатда таълим жамият ва давлат тараққиётининг асосини ташкил этувчи устунликка эга бўлган фаолият соҳаси сифатида қаралишини таъкидлайди, аммо амалдаги натижалар гўё буни инкор қилгандек. Республикада барча тўққиз йиллик мажбурий умумий таълим олиш ҳуқуқига эга. Асосий таълим уч турга бўлинади: бошланғич, ўрта ва олий таълим. Бола мактабгача таълим (боғча) га бормаса ҳам мактабга қабул қилинади.

Нега Озарбайжон эмас, Туркия?

Озарбайжонда таълим тизими, айниқса маҳаллий таълим даргоҳлари шу пайтга қадар талабга жавоб берадиган даражада бўлмаган. Буни хорижда ўқувчи талабаларнинг ўзлари тан олади. Кўпчилик ёшлар чет элларда, айниқса Туркияда таълим олишни танлайди. Бошқа давлат талабаларининг таҳсил олиши учун Озарбайжонга бориш истаги жуда паст, сезилмайди ҳам. Чунки у ердаги олийгоҳларнинг йиллик ўртача шартнома пули 2500 АҚШ долларини ташкил этади. Туркияни танлашига сабаб эса, озарбайжон ва турк тилларининг катта ўхшашлигидир. Устига устак Туркияда олий таълимнинг ўртача йиллик нархи 300 АҚШ долларини ташкил қилади. Иш топиш у ерда Озарбайжондагидек қийин эмас. Аксарият аҳоли мамлакатдан чиқиб кетиб, Туркияда истиқомат қилади.

Қимматга олинган арзон диплом

Озарбайжонда олинган диплом билан чет эл тугул, мамлакатнинг ўзида ҳам иш топиш муаммо. Хорижга ўқишга кетган бир талабадан "нега ўз юртингда ўқимайсан?", деб сўралганда бир жиянини мисол қилган эди. "Жияним Бокудаги университетни битирди. Қурилиш соҳасида. Аммо, мана 5 йилдирки ўзига биронта иш топа олмайди. Чунки олийгоҳда таълим яхши берилмайди. Шу диплом учун катта маблағ сарфлаб ўқиди, натижа эса бу..."

Балки бунга сабаб мамлакатда таълим ва бошқа соҳалар яқин-яқин вақтларгача ривожланмай, эндигина олдинга илдамлашни бошлаганидадир. 

Ўзгаришлар

Сўнгги 10 йилда мамлакатда ёшлар соҳасига инвестициялар 100 мартага ошди. Ҳозирда улар ўртасида сиёсий, иқтисодий, гуманитар йўналишларнинг ривожи бошқа йўналишларга қараганда анча олдинда. Айниқса интеллектуал ўйинларга қизиқиш ниҳоятда катта. Сўнгги пайтларда “Breyn-ring”, “Virtual ring” каби ўйинлар оммалашиб, ёшларни ўзига жалб қиляпди  Ҳар йили  талабалар ташкилотлар билан ҳамкорликда  хорижий давлатлара таҳсил учун юборилади.  Ҳозирда Республикада 200 дан ортиқ мустақил ёшлар ташкилоти рўйхатга олинган. Шунга қарамай, ҳанузгача у ерда ёшлар учун яратилган шароитларни қониқарли деб айтиш мушкул.

P/S: Олий таълимдаги баъзи ҳолатлар Ўзбекистон олий таълим муассасаларидаги муаммоларга ҳам ўхшаб кетади. Фақат сўнгги 2 йилги муддатда мамлакатимизда олий таълимдаги тизим бироз барқарорлашди. Авваллари баҳолар сотиб олинар, талаба ўзининг кимлигини билмай қуруқ диплом ва қанчадир суммалик харажат билан олийгоҳдан чиқишар эди. Бугун ҳам бундай кўринишлар йўқ эмас, топилади. Нафақат Ўзбекистонда, Марказий Осиёдаги давлатларнинг деярли ҳар бирида шу муаммолар йўқ деганда бир чимдимдан бор.

Yoshlar kundaligi