#таҳлил

​АМЕРИКАНИ МИГРАНТЛАР "КЎТАРАДИ"(МИ?)

Америка - имкониятлар диёри, танловлари бисёр. Дунёдаги минглаб ёшлар Америкада ўқишни, ишлаб карьера қилишни истайди. Энг кучли мутахассис ва олимлар ҳам айнан Америкада. Сўнгги статистикага кўра, АҚШ таълим тизимида 2.1 млн.дан ортиқ муҳожир ўқитувчи, профессорлар ишлайди. АҚШ коллеж ва университетларида деярли 785 000 мигрант фаолият юритади. Бу – ҳар олти педагогдан бири хорижлик дегани. Бундан ташқари соҳаларда ҳужжатсиз ишлайдиган мигрантлар сони 200 000 дан ортиқ.

Талабалар масаласига тўхталадиган бўлсак, турли мамлакатлардан 1 миллиондан ортиқ студентлар АҚШ иқтисодиётига 38,7 млрд. ҳисса қўшишади.

Американинг сири

Нима учун минглаб ёшлар у ерни орзу қилади? Нега у ерда ривожланиш кучли?

Аввало Америка турли миллат вакилларидан ташкил топган мамлакат. Чет эллик мигрантларсиз мамлакат "қуриб" қолади. Ҳатто дунё бўйича севиб ўйналадиган грин кард ўйини ҳам айнан мамлакатда этник турлиликни асраб қолиш учун ўйлаб топилган эди. АҚШ нинг собиқ президенти Роналд Рейган 1987 йилда шу ўйинни ўйлаб топди. Асосий мақсад эса, Американинг турфа хил халқлардан ташкил топган мамлакат бўлишини ва "имкониятлар мамлакати" имижини сақлаб қолиш, илмли ва обрўли одамларни бир ерга йиғиш эди.

Стратегия ҳали-ҳануз натижасини беряпти. Америка турли давлатлардан билими кучли ёшларни яхшигина даромад эвазига ўз қармоғига жалб қиляпти. Қанчадан-қанча кучли олимлар мўмай пул ва эркин шароит фонида Американи танлашяпти. У ерда ҳужжат ва билим бўлса ишлаш учун муаммо йўқ. Мигрантларга ҳам, маҳаллий ишчиларга ҳам бирдай муомала қилинади. Ўртача иш ҳақи йилига 32-35 минг долларни ташкил қилади. Ходимлар янада яхши даромад учун тинимсиз ўз устида ишлайди. У ердаги чўпни бу ерга олиб қўйсангиз ҳам пул. Ҳаракатни ҳамма ўзи учун қилади.

Ижтимоий ҳимоя

Давлат оиланинг эҳтиёжига ва даромадига қараб ёрдам беради. Кам даромадли оилалар учун тиббий суғурта ва тиббий хизматлар бепул тақдим этилади. Бунда ойлик маоши ва оиладаги одамлар сони инобатга олинади. Агар оила аъзолари кўп ва маош кам бўлса, йил якунида ҳисоб-китоб қилинади ва тўланадиган солиқдан қайтариб берилади. Кам пул топаётган одамларга давлат ёрдам беради. Кўп пул топаётганлардан эса солиқлар кўпроқ олинади, яъни қанча кўп пул топсангиз шунча кўп солиқ тўлайсиз ва ҳоказо.

Мана шундай имкониятлар эшиги очилиб турса ким йўқ дейди? Ўзимизнинг иқтидорли ёшларимиз, IT чиларимиз, кучли математикларимиздан қанча қанчаси ўша ерни танлаб кетяпти. Ачинарли эмасми? Агар ҳар соҳага коррупция, манфаатпарастлик, таниш-билишчилик аралашмаганида, ёшларимиз чет эл учун эмас, ўз ватанимиз тараққиёти учун жуда катта ва оламшумул ишлар қилишган бўлишармиди деб ўйлаб қоламан баъзида. Бунга эса сиз, биз, барчамиз масъулмиз...

Нилуфар Убайдуллаева,
"Ёшлар кундалиги" мухбири

✉️Telegram 📱Instagram 📱Facebook 🌐YouTube

​#Муҳокама_учун_мавзу

Вақтни “ўлдирувчи” виртуал қассобхона

✅Дунёнинг 155 давлатида кўплаб обуначиларига эга Tik Tok ижтимоий тармоғи Facebook, Instagram, Twitter ва Telegram лар билан рақобатда қолишмаслик, оммани кўпроқ ушлаб туриш учун турли контентлар ўйлаб чиқармоқда.

🧮Қизиғи шундаки, охирги 4 йилдан камроқ вақт ичида Tik Tok 3 миллиард мартадан кўпроқ юклаб олинган. Ундаги қисқа видеоларни сайёрамиздаги ижтимоий тармоқ фойдаланувчиларининг учдан бир қисми томоша қилади. Бундай ҳажмдаги аудиторияни яратиш учун Facebook ва Instagram га деярли 10 йил керак бўлди.

🤔Хўш, Tik Tok ҳақида яна қандай даҳшатли фактлар бор? Таҳлилларга кўра:

⏰ фойдаланувчилар кунига ўртача 1,5 соат вақт сарфлайди;

📲 фойдаланувчиларнинг 90% ҳар куни ижтимоий тармоқда бўлади;

👫 фойдаланувчиларнинг асосий қисми 18-24 ёшдагилардир;

🙎‍♀️ фойдаланувчиларнинг аксарияти аёллар (63,25%);

💃 энг машҳур контентлар асосан ўйин-кулги ва рақслардир.

📈Бу статистикаларни кўрганда кишининг ҳайрати ошиши табиий, лекин танганинг иккинчи томони ҳам борда. Масалан, бу ижтимоий тармоқдаги турли бачкана, ҳақоратли гапларга бой видеоконтентларнинг оммалашаётганидир. Айниқса, онлайн кузатувчилар кўз ўнгида ташкил қилинаётган жонли эфир батлларига чидаб бўлмайди. Нега дейсизми? Батл иштирокчиларининг айримлари ҳатто бир бирини тўхтовсиз ҳақорат қилишдан чарчамайди.

⭕️Жараёнда томонлар ўзаро овоз йиғиш йўли билан устун томон турли шартларни бажаришни буюради. Кузатувчилар эса бу ҳолатга муносабат билдиради. Телефонига “Экран запис” орқали сақлаган бу видеолавҳаларни кузатувчилар кейинчалик турли постлар ёзган ҳолда ўз интернет профил аудиториясида оммалаштирмоқда. Бу эса яна муҳокамаларга сабаб бўлади.

Хулоса шундай бўляптики, бу тоифадаги Tik Tokчиларнинг дунёқараши, савиясининг пастлиги, енгил-елпи ва шу билан бирга шов-шувли контентларга ўчлиги ойдинлашмоқда. Айримлардан бўш вақтимни “ўлдириш” учун ижтимоий тармоқларга кираманда, деган гапларни эшитиб қоламиз. Лекин шу ибора ортидаги ўтаётган инсон умри мобайнида қандай фойдали ишларга улгуриш мумкин? Бидиий китоб ўқиш, хориж тилларини ўрганиш, яқинлар ҳолидан хабар олиш ва бошқа ҳайрли ишлар.

Лекин бу салбий ҳолатларда Tik Tok эмас, ундан нотўғри фойдаланаётганлар айбдор, менимча.

Абдулазиз Мусаев,
"Ёшлар кундалиги" мухбири

✉Telegram 📱Instagram 📱Facebook 🌐YouTube