​#мулоҳаза

Кимлар ариқ чопдилар, кимлар ариқ ёпдилар...

Музлар эриди, ёмғирлар мавсуми ҳам бошланиб кетди. Ҳали ўтган йилги селлар, шаҳарлардаги тошқинлар эсимиздан чиққани йўқ.

Бу масалада кўпинча масъуллар ҳаракат қилсин дейилади. Ўринли талаб. Лекин ўзимиз нима қиляпмиз?

Қишлоқларда кун исий бошласа ариқ чопиш ҳашарлари бошланади. Унда сой қирғоқлари мустаҳкамланади, анҳорлар, ариқлар, кўприклар таги тозаланади. Токи сел ва ёмғир сувлари аҳолига талафот етказмай оқиб кетсин.

Лекин шаҳарларда бу иш ободонлаштириш ходимларига қолиб кетган. Улар ҳам одам. Бир вақтда ҳам кўча ва майдонлар тозалигига, ҳам километрларда ўлчанадиган бетон ариқларни тозалашга улгурмайди.

Баъзан 10-15 дақиқалик жала катта бир шаҳарни масаласини ҳал қилиб қўяди? Нега?

1) Аҳолининг ўзи бетон ариқларга турли хил чиқиндиларни отиб кетаверади;

2) Айрим йўлсозлар, қурувчилар, тадбиркорлар бетон ариқларни ҳисобга олмай иш кўради. Натижада сувлар йўлга тошиб чиқади.

Баҳор ёмғирлари бошланмай шаҳарлар ва туман марказларидаги бетон ариқлар ҳолати ўрганиб чиқилса фойдадан холи бўлмайди.

Ариқларнинг умумий узунлиги қанча? Қанчаси яроқли? Улар ўзаро боғланганми? Мавсумга тайёрми?

✉️Telegram 📱Instagram 📱Facebook 🌐YouTube

​​#таваллуд_кун

РОНАЛДУ: ТУҒМА ИСТЕЪДОД, БЕТИНИМ ҲАРАКАТ, МУВАФФАҚИЯТ

1985 йил 5 февралда португалиялик футболчи, Европа чемпиони, УЭФА Миллатлар лигаси ғолиби, “Олтин тўп”нинг беш карра соҳиби Криштиану Роналду туғилган

Фактлар

Футболчининг тўлиқ исми Криштиану Роналду дос Сантос Авейро. Унинг отаси Америка киносининг ашаддий мухлиси бўлиб, ўғлига ўзининг севимли актёри (келажакда АҚШнинг 40-президенти) шарафига исм қўйишга қарор қилди

2013 йилда Криштианунинг туғилган ороли Мадейрада унинг номидаги музей очилди. Сохта камтарликсиз футболчи ўзининг барча мукофотларини музейга қўйди.

"Менда татуировка йўқ,чунки улар хайрияга халақит беради", дейди футболчи. Роналду доимий равишда хайрия тадбирларида қатнашади, болалар шифохоналарига боради ва мунтазам равишда қон топширади.

Батафсил футболчи ҳақидаги фильмда.

⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️⚡️

Пискентда кўпкари бўйича катта халқаро мусобақа ўтказилмоқда. Машҳур Сайфи полвон қамалгани ҳақида хабарлар тарқалган эди.

Кўпкарида Сайфи полвон қатнашмоқда. Демак, у озодликда. Омадингни берсин, полвон!

У бугунги беллашувда 9 та той соврин ютиб олди. Кўпкари эса давом этмоқда.

Жонли эфир бу ерда: https://www.youtube.com/watch?v=0JNQGkV1CcI

​#шоубизнес

Журналист Ғайрат Шералиев хонанда Ориф Чориевдан ранжиди. Бунга нима сабаб бўлди?

Душанба куни келган хат...

Очиғи, умримда ҳеч қандай ташкилотга шикоят билан мурожаат қилган эмасман. Лекин бу сафар муаллифлик ва турдош ҳуқуқларни муҳофаза қилувчи идорага арз қилишга тўғри келди.

Талабалик йилларим "Севмайман душанбадан" деган ҳазиломуз бир шеър ёзгандим. Икки-уч ой аввал ажойиб ижодкор дўстим Беҳзод Қобулов бу шеърни ўзимдан эшитиб, билдирмай ёзиб олган ва ижтимоий тармоқда эълон қилган экан — шеър кутилмаган тезликда тарқалиб кетди.

Бу вақтда биз хонанда Жалолиддин Аҳмадалиев билан ҳозир анча оммалашиб қолган "Ўн тўққиз йил..." қўшиғи устида ишлаётган эдик. Мен телефонда хонандага "Севмайман душанбадан" ҳақида ҳам айтдим ва у қизиқиб қолгани учун шеърнинг тўлиқ матнини унга ташлаб бердим.

Уч-тўрт кун ўтиб, Жалолиддин бу шеърни Фарғона шаҳрида қайсидир концертда ҳеч қандай тайёргарликсиз, шундоқ импровизация тариқасида ижро қилгани ва яхши олқиш олганини хурсанд бўлиб айтди. Энди бу қўшиқ устида жиддий ишлаб, мусиқий сайқал бериб, расман студияда ёзмоқчи эканини билдирди. Унинг илтимоси билан мен шеърга яна битта тўртлик қўшиб бердим. Шу тариқа қўшиқ тайёр бўлди ва уни Жалолиддин биринчи марта "ЗўрТВ" каналининг "Ухламайсизми?" дастурида жонли ижрода премьера қилди.

Орадан беш-олти кун ўтиб, хонанда Ориф Чориев бу қўшиқнинг сўзларини ўзбошимчалик билан ниҳоятда расво даражада ўзгартириб, бошқа мусиқага солган ва "Ризанова" мусиқий портали орқали оммавий намойиш этган. Табиийки, икки хонанда ўртаси келишмовчилик чиққан ва у оғзаки муроса йўли билан ҳал бўлмаган.

Бу шеърни ҳақли равишда биринчи бўлиб Жалолиддин ижро қилгани, керак бўлса ҳар бир қатори бўйича муаллиф билан маслаҳатлашгани учун масалага аниқлик киритишга тўғри келди ва Муаллифлик ҳуқуқлари ва турдош ҳуқуқларни химоя қилиш жамиятига расман мурожаат қилдим.

Хонанда Ориф Чориев шеърни истаганча бузиб, қўшиқ ёзганидан ранжиганим рост, лекин, очиғини айтаман, ҳеч қандай моддий ёки маънавий зарар кўрганим йўқ. Шунинг учун, қолаверса, оддий одамгарчилик нуқтаи назаридан, ундан моддий ёки маънавий зарар ундириш даъвосини қилмадим.

Шунчаки, бу шеърдан фойдаланиш ҳуқуқини Жалолиддин Аҳмадалиевга берганим учун Ориф Чориев ижросидаги вариантни барча тармоқлардан ўчириб ташлашни талаб қилдим.

Бугун келган жавоб хатида маълум қилинишича, бу мурожаатим ижобий ҳал этилибди. Хонанда Ориф Чориев ва у кишининг мухлислари мени тўғри тушунадилар, деб ўйлайман.

Ғайрат ШЕРАЛИЕВ,
журналист.

💬Telegram 📱Instagram 📱Facebook 🌐YouTube

​#тарих

Дунё тарихидаги энг даҳшатли зилзилалар хронологияси

🇨🇳1556 йил – Хитойнинг Ганьсу ва Шэньси музофотларидаги зилзила 830 минг кишининг ҳаётига нуқта қўйган. Ҳудудда 20 метрдан ортиқ чуқурликдаги ёриқлар пайдо бўлган.

🇮🇳1737 йил – Ҳиндистон тарихидаги энг вайронкор зилзила сифатида қайд этилган Калькутта зилзиласи 300 минг одамнинг ёстиғини қуритгани тахмин қилинади.

🇯🇵1923 йил – Японияда содир бўлган 8,3 балли зилзила натижасида 105 мингдан 142 минггача киши ҳалок бўлган, яна минглаб кишилар бедарак йўқолган. 2 миллионга яқин одам уйсиз қолгани қайд этилган.

🇺🇿1966 йил – Тошкентда даҳшатли зилзила содир бўлди. Зилзила ўчоғидаги силкиниш магнитудаси 5,2, эпицентрдаги ер юзасида сейсмик таъсир эса 8 баллдан ортиқ, чекка жойларда 6 баллни ташкил этди. Аҳолининг 300 мингдан ортиғи уйсиз қолди, 8 киши ҳалок бўлди ва тахминан 200 киши жароҳатлар билан шифохонага ётқизилди.

🇺🇸1994 йил – АҚШнинг Лос-Анджелес шаҳрида бўлиб ўтган 6,7 балл кучланишга эга бўлган зилзила эгаллайди. Бу офат 57 кишининг умрига зомин бўлди. 8700 нафар одам турли хил жароҳатлар олган ва бу мамлакатга 20 млрд. доллар миқдорида зарар келтирган.

🇨🇳2008 йил – Хитойда, Осиё-Тинч океани ҳудудида содир бўлган зилзила кучи нисбатан кам – 8 балл бўлса-да, қурбонлар сони жуда кўп – 69 195 киши бўлди. 18 мингдан ортиқ одам бедарак йўқолди, 5–11 млн киши бошпанасиз қолди.

🇨🇱2010 йил – Чилида 8,8 балли зилзила содир бўлди. Натижада 525 киши ҳалок бўлган, 25 та одам домдараксиз йўқолган. Бу офат давлатга 15-30 миллиард доллари миқдорида зарар етказган.

🇯🇵2011 йил – Япония соҳилларидан 72 км масофада, 30 км чуқурликда кечган тебранишлар магнитудаси 9 баллни ташкил қилди. 6 дақиқа давом этган зилзила натижасида баландлиги 40 метрдан ортиқ цунами кўтарилди ва айнан у энг катта талафотларга сабаб бўлди.

🇸🇽2022 йил – Филиппиннинг Абра провинциясида содир бўлган зилзила оқибатида камида уч киши қурбон бўлди. Америка сейсмология хизмати маълумотларига кўра, кучи 7 баллгача бўлган зилзила провинция пойтахти Бангед ва қўшни икки провинцияда бир нечта кўчки ҳамда биноларнинг қулашига сабаб бўлди.

💬Telegram 📱Instagram 📱Facebook 🌐YouTube